Pais vraagt om solidariteit
binnen het
onderwijs
Grof maakt nu
legpenningen
WISE, nieuw
wapen tegen
kernenergie
Voor behoud van werkgelegenheid
KRUISPUNT BEZET
DOOR WOONWAGENS Sïsumdatvlakbul'Bt'
Voorraad
aardgas
valt mee
ZATERDAG 15 APRIL 1978
LUNTEREN (ANP) - De financiële middelen van de rege
ring schieten tekort om de gigantische problemen op het
gebied van de werkgelegenheid in het onderwijs het
hoofd te bieden. De regering zal dan ook een beroep doen
op de solidariteit van de mensen die in dat onderwijs nog
werk hebben. Zij zullen ten behoeve van hun werkloze
collega's wat betreft hun arbeidsvoorwaarden water in de
wijn moeten doen. "Alleen als iedereen z'n schouders er
onder zet, komen we er uit". Dat zei minister mr A. Pais
van Onderwijs gisteren in Lunteren op de vergadering
van de Nederlandse Federatie van Onderwijsvakorgani
saties (NFO).
tachtig woonwagenbewoners,
onder wie vrouwen en kinderen.
Met tien caravans en dertig wa
gens werd het kruispunt
EINDHOVEN (ANP) - De mobiele
eenheid van de Eindhovense po
litie heeft gisteren verscheidene
keren in moeten grijpen na acties
van een aantal ontevreden
woonwagenbewoners. Een bezet
kruispunt moest worden ont
ruimd, waarbij schermutselingen
ontstonden. In de loop van de
avond stichtten de woonwagen
bewoners brandjes op de spoor
lijn naar Roermond met behulp
van benzine en autobanden. On
der bescherming van zeventig
agenten moest de brandweer het
Rentetarieven
gaan omlaag
AMSTERDAM (ANP) - De Neder
landse Bank gaat over de hele li
nie haar tarieven (disconto) vér-
lagen. Dit komt door de terug
gang van het inflatietempo in
Nederland en de daarbij pas
sende daling van het rentepeil.
Dit betekent dat alie banken hun
tarieven zullen verlagen, aange
zien die weer geld lenen van de
Nederlandsche Bank.
Het wisseldisconto gaat naar 4 pet,
de voorschotrente naar 4,5 pet en
het promessedisconto naar 5 pet.
De verlaging van het promesse
disconto is het belangrijkste om
dat de banken gewoonlijk hun
rentetarieven voor kortlopende
kredieten en leningen aan het
bedrijfsleven aan dit tarief kop
pelen.
De laatste discontowijziging da
teert van 11 november vorig jaar,
toen de Centrale Bank de tarie
ven met een vol procent ver
hoogde om deze aan te passen
aan het peil van de marktrente.
De verlaging werd volgens geld
handelaren al lange tijd verwacht
wegens de neergaande renteten
dens. V/el is volgens hen het tyd-
stip min of meer een verrassing.
vuur blussen. De agenten waren
uitgerust met kogelvrije vesten
en karabijnen. Het treinverkeer is
lange tijd gestremd geweest. De
woonwagenbewoners vinden,
dat de kampen rondom de stad
overvol zijn en willen dat daar
verandering in wordt gebracht.
De blokkade van het kruispunt
werd uitgevoerd door ongveer
Gistermorgen eiste een deputatie
een gesprek met de Eindhovense
burgemeester mr. J. van der Lee.
Deze wilde echter niet met de
woonwagenbewoners praten en
verwees de vertegenwoordiging
naar de Eindhovense wethouder
J. Mulder, die vice-voorzitter van
het woonwagenkamp is. Daar
namen de woonwagenbewoners
echter geen genoegen mee.
De NFO kondigde aan dat men
binnenkort met een arbeids
plaatsenplan op de proppen
komt dat er op gericht is de werk
gelegenheid in het onderwijs te
behouden.
In het NFO-arbeidsplaatsenplan
komen verschillende soorten
maatregelen voor, aldus NFO
voorzitter J. Huisman. Hij
noemde er drie: onderwijskun
dige eisen, meer mensen het be
staande werk laten doen en zelf
offers brengen.
Tot de eerste rekende de heer
Huisman wensen als: kleinere
groepen, beter stimuleringsbe
leid, ook stimuleringsbeleid voor
ZOETERWOUDE - "Leiden is ver
antwoordelijk voor het behoud
van de. werkgelegenheid bij de
Grofsmederij". Dit zei het Leidse
PPR-gemeenteraadslid Laurens
Beijen tijdens de gisteravond
door het comité tot behoud van
de werkgelegenheid bij de
Grofsmederij georganiseerde
discussie-avond. "Leiden heeft
destijds meegewerkt aan de
overplaatsing van de Grofsmede
rij naar Zoeterwoude en de be
stemmingswijziging van het
Waardeiland.
Ik vraag me af, of de Raad van
Commissarissen niet reeds tevo
ren wist, dat er in Zoeterwoude
nooit zoveel mensen zouden
werken als het aantal waarop de
werkplaats was afgestemd. In elk
geval is het een vreemde zaak, dat
de voorzitter van die raad, baron
Van Slingelandt, ook was be
trokken bij de bouwmaatschap
pijen, die met de transactie rond
het Waardeiland te maken had
den".
Stan Poppe, Tweede kamerlid voor
de PvdA, noemde de bezetting
van de KNG belangrijk voor heel
progressief Nederland omdat de
ADVERTENTIE
vinger op een zere plek wordt
gelegd: de wijze waarop over
heidssteun wordt verleend. "De
vraag wordt gesteld bij wie de be
slissingsbevoegdheid berust
over verleende steun. De gebrek
kige controle op eenmaal ver
leende steun wordt aan de kaak
gesteld".
Vogt, lid van de Eerste Kamer voor
de PSP: "Slechts als de werkne
mers de wijze waarop overheids
steun wordt gebruikt kunnen
controleren hebben we de garan
tie dat deze stean goed wordt ge
bruikt". Volgens Oud, partijbe
stuurder van de CPN, was "zeg
genschap op zichzelf niet vol
doende. Als er ergens iets aan de
leiding mankeert, is het wel aan
de regeringsleiding: die neemt de
uiteindelijke beslissingen".
CDA-Tweede Kamerlid Van Zeil
wilde zo ver niet gaan. "De over
heid doet nog steeds ervaring op
met het verlenen van steun. Maar
het kan niet de bedoeling zijn
goed geld naar kwaad geld te
gooien. Het zou goed zijn, ons
over een aantal zaken te bezin
nen: De ondernemingsraad meer
bij de steunverlening te betrek
ken, werknemersvertegenwoor
digers in de raden van commissa
rissen, een bredere kring waaruit
regeringswaarnemers worden
geselecteerd".
Legpenning
t Psychiatrisch Ziekenhuis sancta maria
Inmiddels hebben de bezetters
"èen eerste nieuw produkt ont
wikkeld", zoals de voorzitter van
het actiecomité, Frans Mentzij,
gisteravond meedeelde. Een leg
penning, met daarop het KNG-
stempel, "bezetting" en het jaar-
DEN HAAG (ANP) - Ondanks een
produktie van ruim honderd
miljard kubieke meter, is de to
tale aardgasvoorraad in 1977
slechts met dertig miljard ku
bieke meter verminderd.
Dat zegt de Rijks Geologische
Dienst in een rapport aan minis
ter Van Aardenne van economi
sche zaken. Het verschil is toe te
schrijven aan een hógere waarde
ring van de gasbel in Groningen
en de toename van reserves el
ders in het land.
Niettemin zeggen de ambtenaren,
dat het uiterst moeilijk zal zijn
stabilisatie of vertraging van de
ontwikkelingen sinds 1976 te
bewerkstelligen. Sinds dat jaar
neemt de aardgasreserve gelei
delijk af. De dienst heeft daarom
voorgesteld een tot voor kort
voor exploitatie gesloten gebied
op de Noordzee open te stellen.
Ook wil men het diep-zee onder
zoek bevorderen.
De totale reserve op 1 januari dit
jaar bestond voor 1710 miljard
kubieke meter uit bewezen re
serve en voor 649 miljard uit
niet-bewezen reserves aardgas.
tal 1978. De penning is voor
f 17,50 te koop (kostprijs). Ook de
financiële campagne blijkt zijn
vruchten af te werpen. Gister
avond was al meer dan 2000 gul
den binnen. De Leidse afdeling
van de FNV heeft toegezegd de
bezetters met 200 gulden te steu
nen. De vakbondsjongerengroep
van de industriebond NKV
bracht 75 gulden voor de actie
bijeen.
Politie zoekt
identiteit van
dode vrouw
AMSTERDAM (ANP) - De moord
brigade van de Amsterdamse re
cherche stelt een onderzoek in
naar de dood van een onbekende
vrouw, wier lijk gisterochtend
drijvend werd aangetroffen in het
water van de Lijnbaansgracht in
Amsterdam. Om het lichaam was
met staaldraad een met puin ge
vulde plastic zak gebonden.
Inmiddels is sectie verricht, maar
volgens een recherchewoord
voerder kon geen doodsoorzaak
worden vastgesteld. Gezien de
sjaal, die de 20 a 25-jarige vrouw
om de hals had, wordt het moge
lijk geacht, dat zij werd gewurgd.
Daarover bestaat echter geen ze
kerheid. Het lichaam heeft we
ken, zo niet maanden in het water
gelegen, aldus de woordvoerder.
Het slachtoffer wordt omschreven
als een blank. Europees type. Zij
was 1 meter 62 lang en had kort,
donkerblond haar.
Zwartrijders
ROTTERDAM (ANP) - In samen
werking met het Gemeentelijk
Vervoerbedrijf RET heeft de Rot
terdamse politie gisteren in de
tramlijnen 1 en 4 een groot
scheepse speuractie naar "zwar
trijders" gehouden. In totaal
werden 85 personen betrapt, die
zonder geldig kaartje mee reden.
Degenen die onvoldoende geld bij
zich hadden om de boete te kun
nen betalen en zich niet konden
legitimeren werden in een poli-
tiebusje naar het bureau afge
voerd.
het voortgezet onderwijs, de
ontwikkeling van het volwasse-
nonderwijs, uitbreiding van mo
gelijkheden tot nascholing en
meer lesuren in het voortgezet
onderwijs bijvoorbeeld expres
sievakken.
Van de tweede groep maatregelen
noemde hij als voorbeelden on
der meer: vrijwillig ouderdom
spensioen vanaf 60 jaar, vrijwil
lige arbeidstijdverkorting vanaf
55 jaar, beperking van overuren,
aantrekkelijker maken voor
deelbetrekkingen, gelijke volle
dige betrekkingen en educatief
verlof.
Tenslotte zouden er offers moeten
komen van de mensen in het on
derwijs zelf. Daarbij dacht de
voorzitter aan een beperking van
de overuren en aan een eventuele
verkleining van de weektaak. Op
het congres zette minister Pais
uiteen dat aan de oplossingen die
van verschillende kanten worden
aangedragen, nogal wat voetan
gels en klemmen zitten, aldus de
minister.
Zo biedt verdere verlaging van de
leerlingenschaal wellicht nog wat
soelaas maar erg veel kleiner
kunnen de klassen ook niet wor
den. In de eerste plaats, omdat
het geld daarvoor ontbreekt en in
de tweede plaats zou dat om on
derwijskundige redenen be
zwaarlijk kunnen zijn.
Deeltijdarbeid (parttimers) lijkt op
het eerste gezicht ook aantrekke
lijk, maar ook daar zijn proble
men. Het is bijvoorbeeld maar de
vraag of de leerlingen er bij ge
baat zijn als er telkens weer een
andere docent voor de klas staat.
Vervroegde pensionering is een
zaak die zich niet alleen tot het
onderwijs zou kunnen beperken
en beperking van overwerk - een
andere mogelijkheid - lijkt ook
simpeler dan het in werkelijk
heid is.
Het zal niet eenvoudig zijn om voor
een paar lesuren iemand te vin
den en ook daar is het weer de
vraag of de leerlingen zelf er wel
wijzer van worden, betoogde
Pais. Hij zei dat bij het bestude
ren van al deze mogelijkheden de
kwaliteit van het onderwijs
voorop staat. Die kwaliteit mag
niet in het gedrang komen.
Pais zei dat de werkgelegenheids
problemen nu vooral spelen in
het kleuter- en basisonderwijs
maar dat straks ook in het voort
gezet onderwijs de problemen
steeds groter zullen worden als
daar de geboortegolf in wegge
ëbd en de stroom leerlingen klei
ner wordt. "De geboortegolf
plant zich in het onderwijs
voort", zo zei de minister.
Schuiven in de financien van het
onderwijs is nauwelijks moge
lijk. Dat het ministerie van on
derwijs zou gaan knabbelen aan
de begroting van andere depar
tementen is vrijwel uitgesloten
omdat dat weer ten koste zou
gaan van de werkgelegenheid in
andere sectoren. De begroting
van onderwijs zelf geeft ook
nauwelijks nog ruimte, volgens
Pais. Van de twintig miljard op de
onderwijsbegroting gaat zeven
tien miljard (85 procent) op aan
loonkosten.
ADVERTENTIE
Impex-Remko b.v. lost uw
mini-transport problemen
op met de geweldige
SARIS aanhanger.
automaterialen j banden gereedschappen
remmenservice en electro-service
hoge rijndijk 3281 leiden telefoon 0711142041
0103
Informatiebron voor actiegroepen
Een lachend zonnetje met als
opschrift "Atoom-energie?
Nee, bedankt". Het geel/rode
insigne speelt een grote rol in
het leven van Frank van Zaa-
nen. Niet alleen staat de Am
sterdammer met hart en ziel
achter de leuze, maar dit
kleine stukje blik moet voor
een groot deel de gelden op
brengen voor een van de
nieuwste aanvalsplannen van
de anti-kernenergiebewe
ging.
De bundeling en verspreiding
van informatie over "de ge
vaarlijkste energiebron ooit
ontdekt" het onzichtbare
atoom, is ondergebracht in
een internationale vereniging
met de markante afkorting
WISE (World Information
Service on Energy) levert af
gekort juist het Engelse
woord voor "wijs" op.
Op 28 november 1977 kwamen
de initiatiefnemers bijeen in
Brussel. Jim Falk uit Austra
lië, John Lambert, een Belg,
Stefan Kaldau uit Denemar
ken, Ulrike Breitschuh uit
Duitsland, Merri Watters uit
de Verenigde Staten - kortom
een dertigtal mensen uit de
"vrije wereld", die zich samen
sterk wilden maken en
daarom WISE in het leven
nepen. Dertig leden van an-
ti-kernenergiegroepen, die
een wereldwijde organisatie
ter verspreiding van informa
tie over kernenergie - en niet
te vergeten de alternatieven -
als doel hadden.
Frank van Zaanen, afgestu
deerd econoom die "zijn stu
die niet aan de Shell wil ver
kopen en een zeer actieve rol
speelt in het Landelijk Ener
gie Komité, is de grote man in
Nederland. "We zijn begon
nen met een mannetje of acht.
Een gat in het gebied. Er be
staat sterke behoefte aan in
ternationale samenwerking
wat betreft informatie over
alles wat met kernenergie te
maken heeft. In Brussel is de
intentieverklaring opgesteld.
Binnenkort gaan we begin-
"Deze beweging is de tot op he
den verst gevorderde uit
drukking van verzet tegen
een technocratische, gecen
traliseerde, autoritaire en on
democratische samenleving.
De oorspronkelijkheid en de
kracht van deze beweging
schuilt daarin, dat zij burgers
die veelal onkritisch en inac
tief waren, direct betrekt bij
beslissingen die de grondslag
van hun bestaan raken", (ci
taat uit de intentieverklaring).
Professor dr. J. Kistemaker,
kernfysicus "vader" van het
Ultracentrifuge-project ver
telde onlangs voor de VPRO-
televisie, dat niet alleen de
voorlichter bar en boos is,
maar bovendien dat de bur
ger maar moet wachten totdat
de deskundigen de proble
men hebben opgelost. Een
verschil van mening dus.
"Dat is nou precies de menta
liteit waar we ons met hand en
tand tegen verzetten", zegt
Frank fel. "Onzin, dat een
kleine groep iets voor ons
gaat regelen. Laten we het in
godsnaam niet overlaten aan
specialisten a la Kistemaker.
Het gaat nota bene om ons
voortbestaan".
Bescheiden
Frank van Zaanen en zijn Belgi
sche collega John Lambert
zullen WISE, gevestigd in
Amsterdam, in leven houden.
Het eerder genoemde blikken
speldje zorgt voor de finan
ciën. Frank: "Dit zonnetje is
van de Deense beweging. Ze
produceren het goedkoop en
verkopen het in de hele we
reld. Voor één gulden of zo.
Een klein percentage van de
winst is beschikbaar voor
WISE". De twee stafkrachten
worden daarvan betaald? "Ja.
Voldoende voor een beschei
den salaris. En een beschei
den informatiedienst".
"Bij de Shell kan ik minstens
veertig mille verdienen", zo
verzekert hij ons. "Maar als je
als econoom werkloos bent
geweest en in contact bent
gekomen met deze beweging,
denk je wel anders".
Wat is WISE in de ogen van
Frank? "Een intercontinen
tale voorlichtingsbron. Er zijn
op het ogenblik zeven kern
centrales in aanbouw. Som
mige actiegroepen weten van
elkaar niet dat ze bestaan.
Daar ligt een taak voor ons:
alle informatie bundelen en
aan iedere groep toesturen.
Ook voornaam: de doorbre
king van de taalbarrières".
WISE wordt beslist geen actie
centrum. "Een voorbeeldje.
Enkele weken geleden de
monstreerden 200.000 Bas-
ken tegen de bouw van een
kerncentrale. Wie weet dat in
Nederland en in andere lan
den? WISE krijgt een expres
brief - (in de toekomst ge
bruiken we de telex) en stuurt
de informatie naar alle bewe
gingen en media".
Eind mei is het zover. Dan ver
schijnt de eerste uitgave van
de WISE-newspaper. In het
Engels, Duits en Frans. "Bij
Almelo hadden we prachtig
kunnen functioneren. Als
WISE er toen al was geweest
hadden we iedereen tijdig
kunnen inlichten, zodat er in
de andere betrokken landen
óók acties waren geweest",
zegt Van Zaanen.
Hopeloos
Voor nauwelijks de kwartaal-
prijs van een programmablad
kan iedereen lid worden. "We
bouwen voor negentig pro
cent op vrijwilligers. De be
reidheid om te helpen is fan
tastisch. Gelukkig maar, want
vele bewegingen voelen zich
hopeloos alleen. Een uit
zichtloze strijd tegen ongrijp
bare krachten. Met zo n in
signe kan je het verdom^!
moeilijk krijgen als onderwij
zer in Duitsland. En daarom is
WISE er gekomen".
Voorlopig zijn de twee goed
kope krachten gehuisvest op
een bovenverdieping van een
kapitaal pand aan het Tweede
Weteringplantsoen. Boven
het Landelijk Energie Ko
mité. De toekomst? "Filialen
in andere landen, ja dat zou
aardig zijn. Meer aandacht
voor alternatieve energie
projecten en voor de landen
in de Derde Wereld. Maar we
werken nu al zes in plaats van
de vier betaalde dagen. Ik ga
ook liever pingpongen of gi
taar spelen
MARTIN DE BRUIN
Een groot aatital politiemannen kwamen gisteravond in het geweer om een bezet kruispunt in Eindhoven te
ontzetten. De blokkade werd uitgevoerd door ongeveer tachtig woonwagenbewoners.
gedenkt het 50 jarig
bestaan met een
reünie van alle oud
medewerk(st)ers op
14 september 1978
Aanvang 10.00 uurv.m.
Indien U wilt deelnemen aan
deze feestelijk getinte bijeenkomst,
vult U dan onderstaande
deelname coupon in en stuur
deze vóór 1 juni a.s. aan
mej. J.jHorsthuis, p a. Psych.
Ziekenhuis "Sancta Maria" te
Noordwijk, post Noorwijkerhout.
Ik ben van tot
als
geweest op Sancta Maria in de
