Helmut Schmidt lovend over besluit van Carter Eerste groep Rhodesische gevangenen vrij NAAST HET NIEUWS Goedkeuring Bondsdag wetsontwerp tegen liet terrorisme Vorster onverbiddelijk ten aanzien vanNamibië Winst Labour in Schotland Diefstal bij Har rod 's Om produktie neutronenbom uit te stellen Tussentijdse verkiezing ISRAEL NIET TEVREDEN OVER V.N. Dienstweigeren in Duitsland moeilijker VRIJDAG 14 APRIL 1978 LONDEN (UPI) - Dieven die met losse flodders schoten hebben het Londense waren huis Harrod's, een favoriete zaak van koningin Elizabeth, gisteren beroofd van 80.000 pond sterling. De drie mannen, van wie er twee geweren met afgezaagde loop bij zich hadden, sloegen toe toen twee bewakers de dagopbrengst inzamelden. De dieven ontkwamen met hun buit in een taxi die in het ver keer was verdwenen voordat iemand in de zaak was her steld van de schok. De drie mannen hadden uni formen aan gelijk aan die van de huisdetectives. Toen ze het gebouw verlieten werden ze beetgepakt door andere be wakers maar ze wisten zich te bevrijden. Eén van de bewa kers kreeg een klap op zijn hoofd en is in een ziekenhuis beland. GWELO (RHODES1È) (Reuter)-De eerste groep van honderd zwarte poli tieke gevangenen, wier vrijlating is gelast door de Rhodesische nieuwe overgangsregeringheeft gisteren de gevangenis Wha Whain de buurt van Gwelo, verlaten (zie foto). De vrijgelatenen behoren tot drie van de grootste nationalistische partijen De vrijgelaten groep van honderd maakt deel uit van 461 zwarte politieke delinquenten die de komende dagen zullen worden vrijgelaten. Dit to taal is ongeveer de helft van het aantal politieke gevangenen in Rhodesië die werden gevangengezet zonder proces door het blanke minderheids bewind wegens vaak niet gespecificeerde vergrijpen. De enige voorwaarde die gesteld is aan de vrijlating is dat de vrijgelatenen zich niet overgeven aan ondermijnende of onwettige activiteit. De vrijlatingen zijn gelast door de hoge uitvoerende raad, die bestaat uit de blanke premier Ian Smith en de nationalistische leiders bisschop Abel Moezorea, dominee Ndabaningi Sithole en het stamhoofd Jeremiah Chi- Velen van de vrijgelaten gevangenen zijn niet zo jong meer en sommigen hebben langer dan vijfjaar in de gevangenis gezeten. Van de groep van honderd hebben 37 gezegd, aanhangers van Moezorewa te zijn, 29 aanhangers van Sithole, 30 aanhangers van Josjua Nkomo, drie van Robert Muegabe en één van Chirau. (Nkomo en Moegabe zijn de leiders van het in het buitenland gevestigde Patriottisch Front, dat ge kant is tegen de interne regeling" in Rhodesie). BONN (Reuter) - Kanselier Helmut Schmidt van West- Duitsland heeft in de Bondsdag verklaard dat president Carters besluit tot uitstel van de produktie van de neutro nenbom een signaal aan het Warschaupact is bereidheid te tonen om de eigen bewapening te beperken. De Bondsrepubliek, aldus de kan selier, is bereid de bom op haar gebied te ontplooien als dat nodig is maar niet als enige land in West-Europa. Tactische kernwa pens zijn naar zijn mening een onvermijdelijk middel om de kracht van het Warschaupact te compenseren. Schmidt prees Carters bijdrage aan de beperking van de bewapening en deelt zijn mening dat het Wes ten zijn eigen technologisch po tentieel zo goed mogelijk moet ontwikkelen om de militaire on gelijkheid tussen Oost en West te verminderen. Bonns goede betrekkingen met BONN (AFP) - De Westduitse Bondsdag heeft gisteren de wet sontwerpen ter bestrijding van terrorisme, die ingediend waren door dè regeringscoalitie van so ciaal-democraten en liberalen, goedgekeurd. De goedkeuring geschiedde met drie stemmen meer dan de ver eiste volstrekte meerderheid (252 stemmen). Op grond van de nieuwe wetten, die begin volgende week van kracht worden, kan de politie wegver sperringen opwerpen en 12 uur lang personen zonder papieren bij zich vasthouden ter vaststel ling van hun identiteit, zelfs in dien geen verdenking op hen rust. De ordedienst mag voorts huiszoe king verrichten in alle vertrekken van een gebouw, indien vermoed wordt, dat zich terroristen in dat gebouw ophouden. Tenslotte kan een advocaat uitgesloten worden van een proces tegen van ter reurdaden verdachte personen, louter op verdenking van illegale samenwerking met extremisten. Amerika belangrijkste grondslagen van ons bestaan als vrije staat". Deze betrekkingen zijn een element van politieke stabiliteit, waar de wereld op kan vertrouwen, aldus Schmidt. West-Duitsland heeft van eigen kernwapens afgezien en het al of niet produceren van de N-bom is een besluit dat Ame rika zelf moet nemen. Een besluit om het wel te doen, moet naar het oordeel van Schmidt echter wor den gevolgd door pogingen voortgang te maken bij de ont wapeningsbesprekingen. Te laat Oppositieleider Helmut Köhl noemde Schmidts verklaring on voldoende en te laat. Hij zei dat de kanselier zo lang over de bom ge zwegen had omdat de linker vleugel van de SPD er tegen was. Dat stilzwijgen had de belangen van het land geschaad. Als de kanselier de afgelopen maanden meer moed had ge toond, aldus Köhl, zou het voor president Carter gemakkelijker zijn geweest voor de aanmaak van de bom te besluiten. Een voorstel van de CDU/CSU om van de regering te eisen dat zij openlijk haar bereidheid uit spreekt voor het stationeren van de neutronenbom, is door het Westduitse parlement niet aan genomen. De Westduitse Bondsdag nam een motie van de regerende coalitie SPD/FDP aan waarin gesteld wordt dat de neutronenbom ge bruikt dient te worden als onder handelingsobject bij de onder handelingen tussen Oost en West .over de controle en beperking van het wapenarsenaal. Harold Brown De invoering van de neutronengra naat in het wapenarsenaal van de NAVO zal niet bijdragen aan een verlaging van de atoomdrempel. Dit heeft de Amerikaanse minis ter van Defensie, Harold Brown, gisteren in Bonn verklaard. In Europa is herhaaldelijk gesteld dat de neutronengranaat juist wel dit effect zal hebben. Een verla ging van de atoomdrempel houdt in dat eerder naar nucleaire wa pens wordt gegrepen in militaire conflicten. Volgens Brown kan het besluit een kernwapen, welk dit dan ook is, in te zetten, slechts worden ge nomen door de president van de Verenigde Staten. Naar zijn me ning zal de neutronengranaat een dergelijk besluit niet gemakke lijker maken dan andere kern wapens. Brown deed zijn uitlatingen na een ontmoeting met de Westduitse bondskanselier KAAPSTAD (UPI) - Premier Vor- ster van Zuid-Afrika heeft giste ren in Kaapstad verklaard dat de Zuidafrikaanse troepen voorlo pig niet uit Namibiè (Zuidwest- Afrika) teruggetrokken zullen worden en dat Walvisbaai, de enige haven aan diepzeewater in Namibië, niet zal worden overge dragen aan de toekomstige rege ring van het onafhankelijk ge worden Namibië. De verklaring van de Zuid afrikaanse premier moet een grote teleurstelling zijn voor de V.S., Canada, Frankrijk, West- Duitsland en Engeland die ge tracht hebben Vorster tot een soepelere houding tegenover Zuidwest-Afrika te bewegen. "Ik wil hier nog eens duidelijk stel len", aldus Vorster in het parle ment, "dat Zuid-Afrik^ zijn troe pen in Namibië niet kan vermin deren, laat staan terugtrekken, als niet duidelijk is gebleken dat daar geen gewelddaden en geen moorden meer worden ge pleegd". Wat de positie van Walvisbaai be treft, zei Vorster dat het hier gaat om grondgebied van Zuid-Afrika en dat hier pas verandering in zal komen als het parlement hiertoe mocht besluiten. Als de Swapo (de Zuidwestafrikaanse Volksor ganisatie) alleen maar met ons wil onderhandelen als Walvisbaai deel uitmaakt van een regeling van de kwestie-Namibië, dan, al dus de Zuidafrikaanse premier, zal de Swapo niet deelnemen aan de onderhandelingen. Walvisbaai wordt door Zuid-Afrika bestuurd krachtens een verdrag uit 1890. De Swapo staat erop dat de sterkte van de Zuidafrikaanse troepen in Namibië wordt teruggebracht tot een symbolische strijdmacht van nog geen 3.000 man, te legeren in het uiterste zuiden van Namibië en dat Walvisbaai wordt overge dragen aan de toekomstige rege ring van het gebied. De Zuidafrikaanse minister van buitenlandse zaken, Roelof Botha, heeft laten weten dat de Amerikaanse minister van bui tenlandse zaken, Cyrus Vance, en diens Britse collega David Owen het komende weekeinde in Pre toria met de Zuidafrikaanse auto riteiten van gedachten zullen wisselen over het plan van het Westen voor de vorming van een zwart meerderheidsbewind in Namibië. Oneens De Veiligheidsraad van de Ver enigde Naties is het gisteren niet eens kunnen worden over een westelijk plan voor de vestiging van een onafhankelijk Namibië. Het verdere overleg is uitgesteld tot volgende week. De westelijke leden Engeland, Canada, Frank rijk, West-Duitsland en de Ver enigde Staten hadden de raad verzocht vandaag bijeen te ko men voor een eerste officiële be spreking van het plan. Bij overleg achter de schermen vroegen de Afrikaanse leden gis teren echter het debat uit te stel len tot na de speciale bijeen komst van de algemene vergade ring van de VN over Namibië, die voor 24 april tot 3 mei op het pro gram staat. De westelijke mo gendheden stonden echter op een spoediger behandeling. Het westelijke plan voorziet in vrije verkiezingen, terugtrekking van de Zuidafrikaanse troepen met uitzondering van een symboli sche strijdmacht van 1.500 man gedurende een overgangsperiode en de proclamatie van een onaf hankelijke staat aan het eind van dit jaar. In diplomatieke kringen is men van oordeel dat voor de uitvoering- van het plan 4.000 VN-militairen en tenminste dui zend burgerlijke functionarissen van de volkerenorganisatie nodig zullen zijn. OOK VIER VROUWEN In Egypte mogen - althans van de wereldlijke macht en de islam - ook christenen vier vrouwen hebben hoewel het christendom slechts het huwelijk met één vrouw toestaat. Het hof van appèl in Cairo bevestigde een enige tijd geleden gedane uitspraak, dat de Mohammedaanse wet die toestaat dat de man vier vrouwen heeft, geldt voor alle staatsburgers van Egypte. De patriarch van de koptische kerk in Egypte, Sjenoeda de derde, heeft gisteren bij de Egyptische regering bezwaar tegen het von nis aangetekend. Het koptische weekblad "Al Watani" eiste een vernieuwing van het Egyptisch recht op die punten waar het botst met christelijke geloofsbeginselen. In Egypte wonen 2.300.000 koptische christenen. .BEZORGING AAN HUIS' In de gemeente Nesselwang in Beieren worden bij burgers diè nergens iets van weten grote bestellingen afgeleverd. Zo werd er bij iemand een grote hoeveelheid grind gestort, ontving er een 25.000 liter stookolie, kreeg een ander 50 kilo kippevoer en stond bij een vierde op zeker ogenblik een rijpaard voor de deur. Alle goederen zijn besteld door een en dezelfde vrouw die de fabri kant opbelt. Het is de politie tot nu toe niet gelukt haar te ont maskeren en daarom is het enige wat ze kan doen winkeliers en handelaren in en om Nesselwang aan te raden geen telefonische bestellingen op te nemen. GEEN MOHAWK IN EREWACHT Lang haar placht bij de Amerikaanse legerleiding niet in de smaak te vallen, maar een kaalgeschoren schedel op een toefje van het midden naar de nek na, ook niet. Dit was de haardracht - naar het model van de Mohawk-Indianen die drie leden van de erewacht van het Witte huis zich hadden aangemeten toen dinsdag de Roemeense president zou arriveren. Commandant Robert Stracener - die wenst dat zijn militairen er uniform uitzien - haalde de drie leden van de wacht uit de er ewacht. Zij werden later in rang teruggezet, beboet en uit de werden de straffen erewacht ontslagen. Op 50 van de 200 dollar boete per i voorwaardelijk gemaakt. "Je zou kunnen zeggen dat we in een ogenblik van verstandsver bijstering hebben gehandeld", zei de 20-jarige teruggezette Da vid Spadoni. "Maar we verwachtten niet zo hard te worden aangepakt". Het drietal zoekt het hogerop. GEEN JAMES BOND De Russische ambassadeur in Canada. Aleksander Jakowlev, wil niet worden aangezien voor James Bond. de beroemde Britse spion die zonder mankeren zijn - vaak Russische - tegenstanders overwint. De diplomaat heeft er daarom bezwaar tegen aangetekend, dat hij voor zijn glanzende zwarte Cadillac het nummer 007 heeft gekre gen, het codenummer van de geheime agent die lan Fleming in zijn boeken gestalte heeft gegeven. HOOGGELEGEN CAFE De hoogstgelegen "pub" van Engeland zit weer zonder waard. In een tijdsbestek van drie jaar zijn er vier weggelopen. Het café heet de "Tan Hill Inn" en is gelegen op 570 meter hoogte in de Pennines in het noorden van Engeland. Het heeft geen elektri citeit of afvoer, het water moet gepompt worden uit een put en de enige verbinding met de buitenwereld is via radiotelefoon. Er is misschien één lichte kant in een land waar de uren waarop men drinken kan streng door de overheid aan banden worden gelegd. Het is een café met een uitzicht. De gasten van weleer die er de maag voor hadden, konden de hele dag doorgaan, want naderende auto's van de politie kon men van kilometers ver zien aankomen. De stamgasten trokken zich in de omliggende heide terug tot dat het gezag verdwenen was. CALIFORN IE - De weduwe van oud-president van de Vereivgde Staten. Mamie Eisenhower, opende gisteren in Palm Dessert in Californie het "Eisenhower Memorial ZiekenhuisKomiek Bob Hope was ceremoniemeester bij de plechtigheid. GLASGOW (Reuter) - De Britse Labourpartij heeft gisteren haar moreel versterkt met een over winning in een tussentijdse ver kiezing in Schotland. In de strijd om de Lagerhuiszetel van het arbeidersdistrict Gars- cadden in Glasgow kreeg de La- bourkandidaat Donald Dewar 16.507 stemmen, tegen Keith Bo- vey van de Schotse Nationale Partij (SNP) 11.955 stemmen. De overige vier gegadigden bleven ver achter. De verkiezing was noodzakelijk door het overlijden van de soci alistische afgevaardigde Willie Small. Hoewel het resultaat een lichte verschuiving ten gunste van de SNP gaf te zien, wordt aan de overwinning van Dewar een grote betekenis toegekend. Labour beschikt over ruim de helft van de 71 Schotse zetels in het Lagerhuis. Het verlies van Gars- cadden zou een ernstige aantas ting van haar positie in Schotland hebben betekend, waar de SNP ijvert voor onafhankelijkheid van het gebied. Labour heeft ge poogd tegemoet te komen aan de nationalistische aspiraties van de Schotten door hun beperkt zelf bestuur aan te bieden, waarbij Londen de financiële touwtjes in handen blijft houden. In het La gerhuis komt de partij van pre mier James Callaghan nu nog ze ven zetels tekort voor de ahsolute meerderheid. Zij regeert bij de gratie van de steun van de kleine Liberale Partij. Garscadden is een grauwe arbei derswijk waar 30 pet van de be- zonder werk is. TEL AVIV (UPI) - Israël heeft zich gisteren ontevreden getoond over de snelheid waarmee de V.N.-troepen in Zuid-Libanon gestationeerd worden. Vice-premier Jigael Jadin zei in Haifa dat Israël voor het pro bleem stond hoe te voorkomen dat Palestijnse guerrillastrijders Zuid-Libanon weer binnendrin gen tussen het vertrek van de Is raëlische troepen en de aankomst van V.N.-militairen. Israël overhandigde deze militairen vandaag acht dorpen tussen de Chardali- en de Aqiyabrug, daarmee de tweede fase van ge deeltelijke terugtrekking vol tooiend die dinsdag werd inge luid. Noorse en Iraanse blauw helmen zullen de zóne ten zuiden van de rivier de Litani overne men, hangende de aankomst van een contingent Nepalese V.N.- soldaten. KARLSRUHE (DPA) - Het West duitse constitutionele hof heeft gisteren in Karlsruhe uitgespro ken dat de wijzigingswet voor de dienstplicht, die in juli 1977 is aangenomen, ingaat tegen de grondwet. In de nieuwe wet werd de verplichting van een psycho logisch onderzoek voor een dienstweigeraar afgeschaft. De dienstplichtige had de vrije keuze tussen dienst in de "Bun- deswehr" of vervangende of so ciale dienst. Het constitutionele hof volgt met de uitspraak de bezwaren van de christen-democratische opposi tie, die in de nieuwe wet een be dreiging zag voor het leger. In de cember vorig jaar had het ge rechtshof het gebruik van de nieuwe wet reeds tegengehouden in afwachting van het oordeel. Het constitutionele hof is van oor deel dat de verdediging van het land in gevaar komt door de dienstplichtigen een vrije keuze te laten. Bovendien meent de rechtbank dat de dienstplicht voor de Bundeswehr gebaseerd is op het principe van gelijk waardigheid, dat eveneens in de grondwet is opgenomen. De rechtbank is van oordeel dat al leen een dienstplichtige die na een onderzoek heeft kunnen aan tonen in een oorlogssituatie niet te kunnen doden vanwege zijn morele bezwaren, van dienst bij de Bundeswehr kan worden vrij gesteld. De dienstweigeraar dient dan wel vervangende dienst plicht te vervullen. De CDU/CSU had de zaak voor de rechtbank gebracht. Nadat de nieuwe wet was ingegaan, steeg het aantal dienstweigeraars met honderd procent. De Westduitse regering kon niet zorgen voor ge noeg vervangende "werkplaat sen", zodat de helft van de dienstweigeraars ook geen ver vangende dienstplicht hoefde tc vervullen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1978 | | pagina 11