„Scheppen arbeidsplaatsen
is niet
voldoende"
Verdrag Panama-kanaal in groot gevaar
Staatsgreep officieren
in Somalië verijdeld
Nog veel vaag
NIEUWE LIJST
GEVANGENEN
IN ARGENTINIË
Regeringsleiders EG in Kopenhagen
Mantel
kostuums
voor elke
gelegenheid
Grote zege
van Marcos
MAANDAG 10 APRIL 1978
BUITENLAND
PAGINA 7
KOPENHAGEN (SP) - De regeringsleiders uit de landen
van de EG en het Franse staatshoofd Valerie Giscard
d'Estaing hebben op het Europees topoverleg in Kopen
hagen tien conclusies getrokken inzake de economische
en de monetaire problemen.
Er komt een gemeenschappe
lijke actie om de groei van de
economie binnen een jaar te
brengen op 4,5 procent in 1979.
Uitvoerige discussies hadden op
de avond van de eerste dag plaats
over de monetaire problematiek.
"Zowel binnen de Europese Ge
meenschap als op wereldwijd
terrein moesten de ontwrich
tende kapitaalstromen vermeden
worden".
Voor het eerst hebben de rege
ringsleiders uitgesproken dat het
scheppen van nieuwe arbeids
plaatsen alleen geen oplossing
biedt. "De beste manier om de
werkloosheid te bestrijden ligt in
het scheppen van nieuwe banen
via een actief economisch, sociaal
en investeringsbeleid. Maar te
gelijk moet worden onderzocht
of een andere verdeling van het
werk ook een rol van betekenis
kan spelen".
Hoge prioriteit krijgt het streven
om de onafhankelijkheid van de
negen landen op het terrein van
de energie te verminderen. Dit
via een zuiniger gebruik en het
ontwikkelen van nieuwe bron
nen. "De graad van afhankelijk
heid bij de olievoorziening is kri
tiek geworden". Het terugdrin
gen van de vraag en de ontwik
keling van eigen bronnen zal
enorme investeringen vragen.
"Zulke inspanningen hebben bij
ons hoge prioriteit omdat ze te
gelijk de economische activiteit
prikkelen, nieuwe werkgelegen
heid openen en de betalingsba
lans verbeteren". Premier Van
Agt die een kabinet leidt dat vol
gens het regeerakkoord huiverig
staat tegenover kernenergie
sprak in Kopenhagen openlijk
over een eventueel snel noodza
kelijke omschakeling op nu
cleaire bronnen.
Voortgaande groei van de we
reldhandel wordt gezien als es
sentieel voor de bevordering van
de economie. "Aan protectionis
tische (beschermende) tenden
ties dient daarom weerstand te
worden geboden."
Binnen de EG dienen nog be
staande obstakels tegen een geli
beraliseerde handel opgeruimd
te worden.
Op het terrein van de industrie
politiek kregen premier Van Agt
en minister Van der Klaauw ge-
Verkiezingen:
7 juni 1979
KOPENHAGEN (SP) - Op
donderdag 7 juni van volgend
jaar gaat Nederland naar de
stembus van het Europees
parlement. Van de 410 zetels
zullen er 25 door Neder
landers worden bezet. Tussen
die donderdag en de zondag
daarop kunnen bijna 150
miljoen stemgerechtigde in
woners van de negen EG-
landen hun afgevaardigden
kiezen. De vier grote partners
(West-Duitsland, Frankrijk,
Groo-Brittannië en Italië)
krijgen ieder 81 zetels. Dit be
sluit is in Kopenhagen geno
men door de regeringsleiders
van de negen EG-landen.
ADVERTENTIE
DAMESMODE
daan dat bij de sanering van be
dreigde sectoren (scheepsbouw,
textiel, kunstvezel, staal) drie
partijenoverleg van werkgevers,
vakbeweging en autoriteiten op
Europees niveau aangemoedigd
gaat worden. Het Christelijk Na
tionaal Vakverbond had hier vo
rige week om gevraagd, zo
meldde Van Agt.
Een regionaal beleid dat de ver
schillen binnen de Europese
Gemeenschap vermindert vormt
een van de sleuteldoelstelling
van de Brusselse instellingen.
De agrarische problemen (lees:
achterlijke landbouw) in de langs
de Middellandse Zee gelegen re
gio van de Gemeenschap vragen
om een dringende oplossing. De
regeringsleiders zijn van mening
dat na al het gedraal van de afge
lopen jaren hierover nog deze
maand tussen de ministers van
landbouw een overeenkomst ge
sloten dient te worden.
Een algehele toeneming van de
ontwikkelingshulp zal de ont
vangende landen in staat stellen
een grotere rol te spelen bij het
herstel van de wereldeconomie.
Daarom moeten de Negen ook in
de befaamde Noord-Zuid-
Dialoog een constructieve rol
spelen.
De Europese leiders vragen
tenslotte hun verschillende mi
nisterraden (buitenlandse zaken,
economie, financiën, energie, so
ciale zaken) om de komende
maanden stappen te ondernemen
die er toe leiden dat het boven
staande wordt gerealiseerd.
Israël maakte
gebruik van
fragmentatie
bommen
TEL AVIV (ANP) - Israël heeft gis
teren officieel toegegeven bij de
invasie in Libanon gebruik te
hebben gemaakte van zoge
naamde „cluster-bom" ofwel
fragmentatiebom. Deze bom
werd door de Amerikanen ge
bruikt in Vietnam. De bom schiet
„naar alle kanten" met talloze
granaten.
Israël was met de Verenigde Staten
in 1952 overeengekomen een
dergelijk wapen alleen te gebrui
ken bij een volledige oorlog" of
tegen „louter militaire objecten"
Hiermee heeft Israël dit akkoord
geschonden.
De Verenigde Staten hebben Tel
Aviv al laten weten dat Israël zich
niet heeft gehouden aan de des
tijds gesloten overeenkomst. De
bom wordt door deskundigen ge
zien als een zeer gemeen wapen
tegen troepenconcentraties.
Kopenhagen voor hun topoverleg bijeenkwamenwerden zeer nauwgezet
MOGADISJOE (UPI/AFP) - President Barre van Somalië
heeft gisteren in een korte radiotoespraak gezegd dat zijn
leger een lang verwachte staatsgreep van een groep on
tevreden officieren de kop heeft ingedrukt. Barre kwam
met zijn mededeling na berichten dat in de hoofdstad
Mogadisjoe voortdurend werd geschoten en dat tanks in
de straten waren verschenen.
Volgens radioberichten is een aan
tal hoge officieren gedood bij de
rebellie, die nog geen twee uur
duurde, en zijn overige aanstich
ters gearresteerd. "De regering
heeft de situatie volkomen in
handen", zo werd gezegd.
De ongeregeldheden begonnen gis
terochtend vroeg toen de
muitenden poogden het verbin
dingscentrum in handen te
krijgen. Korte tijd was geen ver
binding met het buitenland mo
gelijk. De aanvallers werden ech
ter snel door loyale troepen ver
dreven.
MANILLA (ANP) - De partij van
president Marcos, de 'beweging
voor een nieuwe maatschappij',
heeft volgens de eerste uitslagen
van de vrijdag op de Filippijnen
gehouden verkiezingen een grote
overwinning behaald. Ze mag re
kenen op vrijwel alle 165 zetels
die op het spel staan.
De oppositie heeft geklaagd over
onregelmatigheden.
De politie heeft ongeveer 600 de
monstranten gearresteerd, onder
wie ook rooms-katholieke reli
gieuzen, advocaten en strijders
voor de burgerechten.
Tanks trokken de stad binnen en
vormden een kordon rond presi
dent Barre's officiële residentie
bij de luchthaven.
De muiters hadden gehoopt dat
andere eenheden van de strijdk
rachten zich bij hen zouden aan
sluiten. maar dat gebeurde niet.
Sedert Somalië vorige maand de
oorlog in de Ogaden-woestijn te
gen Ethiopië verloor, was een
staatsgreep verwacht. Groepen
binnen het leger en de regerende
revolutionaire partij gaven Barre
de schuld van de beoordelings
fouten die waren gemaakt bij het
beginnen van die oorlog.
Barre, een 59-jarige officier, kwam
in 1969 aan de macht hij richtte
zich aanvankelijk op steun van de
Sovjet-Unie, van welk land hij
steun kreeg.
Naarmate de betrekkingen tussen
Moskou en Ethiopische hoofd
stad Addis Abeba verbeterden,
verslechterden zij tussen het
Kremlin en Mogadisjoe.
In de zomer van 1977 trok Somalië
op de Ogaden af om die oorlog
begin van dit jaar te verliezen na
dat de Ethiopiërs de steun van
Cubaanse militairen hadden ge
kregen en door Moskou waren
bewapend. Ondanks zijn smeek
beden had Barre geen wapens
van Amerika gekregen.
PRESIDENT BARRE
„Uittocht van
artsen uit
Zuid-Afrika"
TORONTO - De Zuidafrikaanse
hartchirurg Chris Barnard heeft
in een vraaggesprek in het Cana
dese Toronto verklaard, dat hon
derden arsten Zuid-Afrika verla
ten uit vrees voor een zwart
meerderheidsbewind. Het me
rendeel van deze doktoren zou
naar de Verenigde Staten of Ca
nada trekken, waar hun di
ploma's worden erkend.
Volgens prof. Barnard is de druk
van de Westelijke wereld voor af
schaffing van de apartheid nut
tig. "Op het ogenblik kan ik een
blanke patiënt laten verzorgen
door een zwarte verpleegster wat
tien jaar geleden nog onmogelijk
was", aldus de hartchirurg.
KOPENHAGEN - De EG-landen hebben op hun topoverleg in
Kopenhagen in Vage bewoordingen de noodzaak tot een gemeen
schappelijke strategie uitgesproken. Maar zij hebben zich tot
niets, verplicht. Voor de zoveelste keer sedert vijfjaar geleden de
economische crisis uitbrak bleef men bij het tamelijk vrij
blijvend uitspreken van wenselijkheden steken.
Of en hoe die gerealiseerd moeten worden zal de komende drie
maanden blijken. In de eerste week van juli treffen de negen
elkaar weer.
Op het eerste gezicht is de vastgestelde wenselijkheid van een
economische groei van 4,5 procent niet opmerkelijk. Sedert de
vergadering van de ministers van economische zaken en finan
cien uit de Europese Gemeenschap van vorig jaar oktober wordt
daar in Brussel en Luxemburg al over gesproken. Maar in zijn
vrijdagnacht gegeven persgesprék bracht Van Agt aan ons over
dat de regeringsleiders zelf niet meer in die 4J5 procent geloven.
Momenteel zitten wij in Europa op minder dan twee procent. Hoe
zou je dat tempo in een tijdsbestek van twaalf maanden kunnen
verdubbelen?
Met name de Realpolitiker en econoom Helmut Schmidt vindt 4 5
procent een luchtkasteel. "Om dat te bereiken is inderdaad meer
tijd nodig dan een jaar", aldus noteerden wij uit de mond van
onze minister-president. Maar precies twaalf uur later, zater
dagmiddag verdedigde hij 4J5 als reële wenselijkheid weer wel.
Achter de plannen om de economische groei aan te jagen gaat de
gedachte schuil dat dit samen met handhaving van de
koopkracht bij de consument de vraag naar goederen en winsten
kan stimuleren. Daaruit zou het bedrijfsleven dan weer moed
putten voor nieuwe investeringen die aanleiding geven tot het
aantrekken van nieuw personeel.
Tot voor een jaar geleden was men in vakbondskringen en ook
elders ter linkerzijde er nog niet zo zeker van of de formule groei -
werkgelegenheid wel werkt. Investeringen zouden er bij voor
beeld toe kunnen leiden dat zij hier bestaande werkgelegenheid
overplaatsen naar de lage Ionen-landen. Die kritiek lijkt nu
stilgevallen want de Europese vakbeweging eist vijf procent
groei.
Vrijdagavond heette het bij Van Agt dat de monotaire samen
werking, althans de problematiek daar omheen, hoofdschotel
van de besprekingen vormde. Hoe reageert Europa op de
koersdaling van de dollar die onze afzetkansen in de VS af
knijpt? Kan de Europese muntslang, waar alleen nog de Bene
lux, de Bondsrepubliek en Denemarken in zitten, uitgebreid
worden? Zou de nieuwe Europese rekeneenheid de EEG-munt in
wording) al een rol kunnen gaan spelen in het internationale
betalingsverkeerzodat de betekenis van de dollar mogelijk wat
vermindert?dat waren zo de vragen. Definitieve conclusies zijn
er niet getrokken.
De Britse Premier Callaghan verzekerde de pers zaterdagmid
dag echter dat monetaire samenwerking slechts een onderdeel
van de besprekingen had gevormd. Hij benadrukte dat minstens
zoveel aandacht wordt geschonken aan de algemeen economi
sche politiek, de energie, de handel, industrie-politiek en relaties
met de Derde Wereld. De Negen besloten dat de gemeenschappe
lijke strategie die zij deze zomer hopen te realiseren al deze
onderdelen moet omvatten.Daarbij kan een land dat op het ene
terrein actiever is natuurlijk elders wat kalmer aan doen", al
dus Callaghan. Hij liet met deze toevoeging alle mogelijkheden
om zijn eigen Britse beleid door Brussel onberoerd te laten al
tevoren vastleggen.
De komende maanden zullen leren of de regeringsleiders hier in
Kopenhagen toch de basis hebben gelegd voor een gemeen
schappelijke en bruikbare politiek ter bestrijding van de werk
loosheid in West-Europa. Met de datum van de Europese verkie
zingen (7 juni) nu definitief in het vooruitzicht zal een echec bij
de publieke opinie extra pijnlijk aankomen.
JAN WERTS
BUENOS AIRES - Argentinië
heeft een nieuwe lijst bekend
gemaakt van 158 politieke ge
vangenen die zonder vorm van
proces worden vastgehouden.
Daarmee is het totaal aantal tot
nu toe genoemde namen geko
men op 3340.
Het ministerie van binnenlandse
zaken deelde in december jl. mee
dat er 3607 mensen werden vast
gehouden ingevolge de bepalin
gen van de afgekondigde staat
van beleg en dat alle namen uit
eindelijk zouden worden be
kendgemaakt.
Kringen van organisaties voor
mensenrechten zeiden dat de
namen van veel vermisten nog
niet zijn genoemd op de acht
lijsten die tot nu toe zijn gepu
bliceerd. De regering ant
woordde daarop dat velen van
hen in feite zijn ondergedoken of
het land ontvlucht zijn.
Van diplomatieke zijde in Parijs is
vernomen dat de Argentijnse re
gering binnenkort lijsten zou pu
bliceren van mensen die tijdens
operaties van leger en politie te
gen guerrillastrijders zijn ge
dood.
WASHINGTON - Een gerech
telijke jury heeft zaterdag de in
Korea geboren Amerikaanse za
kenman Hancho Kim schuldig
bevonden aan het proberen om te
kopen van leden van het Ameri
kaanse Congres en liegen erover
voor de rechtbank.
Het is de eerste jury-veroordeling
die voortvloeit uit de zaak van het
kopen van invloed door Zuid-Ko-
rea in Washington.
De 56-jarige, tot Amerikaan gena
turaliseerde Kim, had met
600.000 dollar gepoogd Ameri
kaanse congresleden om te ko
pen.
WASHINGTON (SP) - De ratifica
tie van het tweede deel van het
verdrag over de overdracht van
het Panamakanaal door de Ame
rikaanse Senaat is in ernstig ge
vaar. Panama heeft het gewaagd
in een brief aan de Verenigde Na
ties bezwaar te maken tegen het
voorbehoud waaronder de Ame
rikaanse Senaat het eerste deel
van het verdrag over de over
dracht van het Panamakanaal
heeft geratificeerd. En dat is meer
dan sommige senatoren menen te
kunnen dulden. In deze dwin
gende voetnoot in het verdrag
wordt gezegd dat Amerika zich
het recht voorbehoudt om ook na
de overdracht, die in het jaar 2000
plaats heeft, met zijn troepen het
kanaal open te houden indien dit
door welke reden ook met slui
ting wordt bedreigd.
Die aanvulling kwam van de De
mocratische senator Dennis De-
Concini van Arizona. President
Carter had tevoren met deze
kanttekening bij de oorspron
kelijke tekst van het verdrag in
gestemd omdat dit de enige
voorwaarde was waaronder De-
Concini zijn stem aan de ratifica
tie zou geven. En die stem kon
doorslaggevend zijn. Tenslotte
heeft de Senaat met 68 tegen 32
stemmen vóór deze eerste sectie
van het verdrag, dat de neutrali
teit van het kanaal garandeert,
aangenomen. Precies een stem
meer dan de vereiste tweederde
meerderheid.
Door
Anton Pfeiffer
Het is ineens heel twijfelachtig ge
worden of er voor het tweede deel
van het verdrag - waarin de feite
lijke overdracht van het kanaal
wordt geregeld - opnieuw zo'n
meerderheid zal worden gevon
den als dit op 18 april in de Senaat
in stemming komt. Er zijn sena
toren die zich zo gegrepen voelen
door het lef van de Panamezen
om hun stem tegen het amen
dement van DeConcini te verhef
fen dat zij dreigen het tweede
deel van het verdrag te zullen
torpederen. Die dreiging is zo se
rieus dat president Carter hier
aan een aantal journalisten heeft
verteld dat het verdrag aan een
zijden draad hangt.
De Panamese leider generaal Omar
Torrijos heeft vandaag een dele
gatie naar het Witte Huis ge
stuurd die moet proberen de
grieven van de Panamezen
duidelijk te maken en te vragen
de scherpe kanten van de door
DeConcini ingebrachte aanvul
ling af te slijpen. Het lijkt een
missie die tot mislukking is ge
doemd.
De verontwaardiging van Panama
over de nevenvoorwaarden van
het verdrag is zeer groot en komt
uit alle politieke richtingen. In
dien het in deze vorm wordt
geaccepteerd zou het verdrag tot
de val van de regering-Torrijos
kunnen leiden.
Gisteren was hier in Washington
nog niet bekend wat de Pana
mese delegatie aan president
Carter zou komen voorstellen.
Het hoofddoel van de missie
wordt om te redden wat er te red
den valt. "Wij kunnen niet riske
ren dat een handjevol idioten ka
pot maakt wat wij met zoveel
moeite hebben bereikt", zo zei
een Panamese topfunctionaris in
een gesprek met Marlise Simons
van The Washington Post. Die
"idioten" waren dan de senatoren
die vasthouden aan het amen
dement van Dennis DeConcini.
Deze heeft prompt laten weten
ook bij de ratificatie van het
tweede deel van het verdrag om
een dergelijke toevoeging te zul
len vragen.
Wat de Panamezen het meest grieft
is de grenzeloze hooghartigheid
en ongevoeligheid waarmee een
deel van de Amerikaanse Senaat
nog steeds denkt te kunnen om
springen met de Latijns-Ameri
kaanse volkeren. Die hebben
maar ja en amen te zeggen op al
les wat de grote broer dicteert.
Protesteren is er niet bij, het blijft
"graag of niet", zoals het altijd is
gev
In feite is wat DeConcini en zijn
aanhangers eisen een volledige
ontkenning van de souvereiniteit
van een klein landje als Panama,
in feite grijpt het weer terug naar
een van de grondslagen van het
vernederende verdrag van 1903
dat nu eindelijk naar het verleden
zou worden verwezen.
Senator Howard Baker, die leiding
geeft aan de kleine groep Repu
blikeinen die voor het eerste deel
van het verdrag hebben gestemd,
geeft duidelijk uiting aan deze
volledige minachting voor het
Panamese eergevoel: "Onze
vrienden in Panama moeten we
ten dat alleen al het knipperen
met een ooglid, de geringste pro
vocatie waaruit blijkt dat dit ver
drag in deze vorm voor Panama
niet aanvaardbaar is er oorzaak
van kan zijn dat de hele zaak in de
goot terecht komt", aldus de re
publikeinse fractieleider.
En Jimmy Carter zit opnieuw voor
het blok. "Elke verklaring van de
Panamezen die de Amerikaanse
senatoren aan het schrikken of
twijfelen kan maken zou het aan
nemen van het tweede deel in ge
vaar kunnen brengen, ook al is
zo'n verklaring nog zo gefun
deerd", zo heeft de president ge
zegd
