Israël gaat zich
terugtrekken
uit Zuid-Libanon
wapens
onrechtmatig
Politiek incident rond Owen
Interim-bewind Rhodesië
laat gedetineerden vrij
Minister Vance over actie in Libanon:
Bisschop
blijft
buiten
spel
Minder kleurlingen
VRIJDAG 7 APRIL 1978
BUITENLAND
PAGINA q
WASHINGTON (SP) - Israël heeft vorige
maand tijdens de strafexpeditie tegen de
Palestijnen in Zuid-Libanon naar alle
waarschijnlijkheid gebruik gemaakt van
Amerikaanse tanks, straaljagers, helikop
ters en minutie. Dit is in strijd met de
voorwaarden waaronder de Verenigde
Staten deze wapens aan Israël hebben
geleverd. Minister van buitenlandse za
ken Cyrus Vance heeft dit aan het Congres
meegedeeld in een brief aan Tip O'Maill,
voorzitter van het Huis van Afgevaardig
den. De minister acht het echter niet ver
standig om Israël, op dit ogenblik voor de
schending van deze afspraken te bestraf
fen. Dit zou onder meer kunnen gebeuren
door verdere wapenleveranties asn Israël
stop te zetten.
gelegd dat Israël door Amerika geleverde
wapens alleen mag gebruiken voor waar
borging van zijn binnenlandse veiligheid,
voor rechtmatige zelfverdediging of voor
deelneming aan de verdediging van dat
gebied van de wereld waarvan het deel
uitmaakt of voor de handhaving van col
lectieve veiligheidsafspraken van de Ver
enigde Naties. Het is Israël verboden om
met de wapens ook maar enige daad van
agressie te plegen tegen enig ander land.
Verleden maand schreven twee Repu
blikeinse leden van het Huis van Afge
vaardigden, Paul Findley van Illinois en
Charles Whalen van Ohio, een brief naar
minister Vance, waarin zij hun verontrus
ting uitspraken over de gewelddadige ac
ties in het Midden-Oosten en zij vroegen
met name of Israël bij de inval in Libanon
de afspraken met Amerika had geschon
den.
Vance heeft de waarschijnlijkheid hiervan
nu bevestigd. Hij zegt dat hij met Israëli
sche topfunctionarissen heeft gesproken
over het gebruik van Amerikaans mate
riaal in Libanon.
Minister Vance schrijft het Congres: onder
de huidige omstandigheden en gezien de
nog steeds voortdurende pogingen om de
belangrijke vredesonderhandelingen
weer op gang te brengen en de verzeke
ring dat Israël zich werkelijk uit Libanon
zal terugtrekken wil ik president Carter
niet aanbevelen om tot actie tegen Israël
over te gaan".
Israël vindt dat het helemaal niet in strijd
met de voorwaarden heeft gehandeld,
door bij de inval in Libanon Amerikaanse
wapens te gebruiken. Het noemt deze in
vasie "zelfverdediging", die is uitgelokt
door de aanslag van Palestijnse com
mando's bij Tel Aviv. En voor zelfverde
diging mogen de Amerikaanse wapens
immers worden gebruikt.
Zowel het Witte Huis als het Congres heelt
de macht om maatregelen tegen Israël te
nemen die zouden kunnen resulteren in
stopzetting van de wapenleveranties.
Toevallig genoeg zou minister Vance juist
gisteren voor de commissie van inter
nationale betrekkingen van het Huis van
Afgevaardigden namens de regering plei
ten voor de opheffing van een wapenem
bargo dat het Congres heeft opgelegd aan
Turkije. Dit gebeurde in 1974, tegen de wil
van president Ford. Het was de straf voor
het misbruik dat de Turken hebben ge
maakt van Amerikaanse wapens bij hun
invasie op Cyprus.
Begin: "Hel was toch zelfverdediging?
Duivelsproces
BONN (SP) - "Wordt niet de indruk
gewekt dat men de kleintjes op
hangt en de groten laat lopen?".
Deze vraag stelde gisteren West-
duitslands top-advocaat
Schmidt-Leichner in het op
zienbarende proces in de stad
Aschaffenburg, dat zich bezig
houdt met de pogingen de duivel
uit te drijven uit de 23-jarige stu
dente Anneliese Michel.
De vraag van Schmidt-Leichner,
die de 60-jarige timmerman Josef
Michel en diens vrouw verdedigt,
had betrekking op een besluit dat
de rechtbank gisteren heeft ge
nomen. Daarin wijzen de rechters
het verzoek van de verdediger af
in dit proces ook de bisschop van
Würzburg, Joseph Stangl, als ge
tuige te horen. Deze namelijk had
na kennisneming van de merk
waardige ziektetoestand van An
neliese zijn toestemming aan pas
toor Alt en pater Renz gegeven te
trachten door God het meisje, dat
zich door de duivel bezeten zou
hebben geacht, te genezen.
De rechtbank was van mening dat
de bisschop zich geheel afzijdig
had gehouden en weinig tot op
heldering van deze trieste zaak
zou kunnen bijdragen. Dit ar
gument is op zijn minst aan
vechtbaar. Tijdens het proces zijn
brieven van Renz en Alt aan de
bisschop voorgelezen, waaruit
blijkt dat Stangl wel degelijk op
de hoogte moet zijn geweest van
de dramatische verslechtering
van de gezondheidstoestand van
de studente.
Advocaat Schmidt-Leichner had
gehoopt dat door een getuigever-
klaring van de Würzburger bis
schop zouden ouders konden
worden ontlast voor deze een
voudige lieden, zich kritiekloos
bewegend binnen het kader van
een uiterst behoudend katholi
cisme, moest het toestemmend
woord van een hoge geestelijke
wel als een soort boven alle twij
fels verheven geloofswijsheid
hebben gegolden. De ouders en
de beide geestelijken zullen het
in Aschaffenburg dus zonder de
steun van de hogere cleres moe
ten stellen.
Vooral Alt en Renz hebben het
daarbij niet gemakkelijk. Van de
gebedsoefeningen en de reacties
van het doodzieke meisje daarop,
zijn verschillende geluidsbanden
gemaakt. Een daarvan is gisteren
in de rechtszaal afgedraaid -een
macabere gebeurtenis, die overi
gens twijfel deed rijzen aan Renz'
herhaaldelijk geuite bewering
dat de duivel (in de gedaante van
onder meer Lucifer en Hitier)
duidelijk bezit had genomen van
het meisje.
De geluidsband wekte meer de in
druk van een familieruzie,
waarbij het kind de flinke speelt.
Niets was te horen van de man
nenstemmen die de biddende
Renz beweerde beluisterd te
hebben. Voortdurend klonk het
hoge geluid van een meisjesstem,
die tegen het dreigen van de pa
ters in verzet kwam, of van tijd tot
tijd de indruk gaf uit vermoeid
heid datgene voor te wenden was
de geestelijken haar suggereer
den. Maar zoals een getuige het
uitdrukte: "Het was een docu
ment van de wanhoop, waarbij
niets wees op mystieke trillin
gen".
JERUZALEM (AFP) - De eerste terugtrekkingen van Is
raëlische troepen uit zuid-Libanon zullen 11 en 14 april
plaatshebben, zo heeft de woordvoerder van de VN-
strijdmacht in het Midden-Oosten gisteravond in Jeruza
lem meegedeeld.
ROME (Reuter) - De Italiaanse
politie heeft gisteren drie man
nen en een vrouw (foto) gearre
steerd in verband met de zaak
van de ontvoerde oud-premier
Aldo Moro. De arrestaties wer
den even buiten Napels verricht.
Bij huiszoeking in het apparte
ment van het viertal vond de
politie wapens, munitie en een
geluiddemper voor een revolver.
Ook werden twee radiozenders
en documenten van een ex-
tremische groep, genaamd
frontlinie"gevonden.
Volgens de politie kunnen de
documenten leiden tot een
speurtocht naar Moro op grotere
Arrestaties
in zaak-Moro
schaal in andere delen van het
land.
Het Vaticaan liet gisteren door
middel van het weekblad Os-
servatore della Domenica weten
nauwelijks heil te zien in onder
handelingen met de ontvoerders
van Moro. De reden daarvan is
dat de ontvoerders lijken aan te
sturen op een ruil van gevange
nen wat zowel het Vaticaan als
de Italiaanse regering hebben
afgewezen.
Renato Curcio, oprichter van de
links-extremistische beweging
Rode Brigades', is gisteren voor
het eerst door een Italiaanse
rechtbank veroordeeld. Hij
kreeg van zijn rechters in Bo
logna een straf van acht jaar
voor drie roofovervallen die hij
in 1972 in het gebied van deze
stad had gepleegd.
Curcio en veertien volgelingen
staan op het ogenblik ook te
recht in Turijn op beschuldi
ging van overvallen, ontvoerin
gen en aanslagen.
SALISBURY (UPI) - Het interim
bewind in Rhodesië heeft giste
ren bekendgemaakt dat als on
derdeel van de bereikte "interne"
regeling in Rhodesië een paar
honderd administratieve gedeti
neerden zullen worden vrijge
laten.
De uitvoerende raad deelde mee
dat al 254 personen in vrijheid
zijn gesteld. "De vrijlating werd
mogelijk als gevolg van de be
reikte regeling daar velen van
hen nu bereid zijn een bestand te
steunen en zich te houden aan de
beginselen van de (interne) rege
ling".
Degenen die worden vrijgelaten,
zullen moeten beloven dat zij niet
zullen deelnemen aan ondermij
nende of andere onwettige activi
teit.
Er zouden 1.000 mensen zonder
vorm van proces gevangen zitten
die ervan verdacht werden de
veiligheid in gevaar te brengen.
In de Zambiaanse hoofdstad
Loesaka is gisteren de Britse af
gezant John Graham aangeko
men. Hij zal met een Ameri
kaanse onderhandelaar, Stephen
Low, proberen de Brits-Ameri
kaanse plannen voor een aan
vaardbare regeling in Rhodesië
Percy Qoboza
directeur
van de 'Post'
JOHANNESBURG (AFP) - Percy
Goboza, oud-directeur en hoofd-
redacteuc van het verboden
Zuidafrikaanse blad "World" is
gisteren aan zijn nieuwe functies
begonnen bij het blad dat de
World is opgevolgd, de "Post".
De World bevatte vaak ernstige
kritiek op de apartheid. Herhaal
delijk werd exclusieve informa
tie afgedrukt over de situatie in
de zwarte woonsteden van het
land, vaak ook op het moment
van anti- apartheidsbetogingen.
Na het verbod van de World, op 19
oktober vorig jaar, heeft Qoboza
maandenlang in de gevangenis
gezeten, zonder dat het toh een
proces kwam.
nieuw leven in te blazen. Van
daag ontmoeten zij in Mapoeto,
Mozambique, de leiders van het
Rhodesische nationalistische Pa
triottische Front, Robert
Moegabe en Joshua Nkomo, die
niets van de "interne regeling"
van Salisbury willen weten. In
Mapoeto zal worden gesproken
over de voorgenomen bijeen
komst van het Patriottisch Front
en de Amerikaanse en Britse mi
nister van buitenlandse zaken,
Cyrus Vance en David Owen, in
Dar es Salaam, Tanzania, vol
gende week. Beide westelijke
landen stelden voor een con
ferentie van alle betrokken par
tijen over de Brits-Amerikaanse
voorstellen te houden.
Graham en Low zouden vandaag
nog naar Salisbury vliegen ter
bespreking van de voorgestelde
conferentie van alle partijen. De
Brits-Amerikaanse voorstellen
pleiten voor het stationeren van
een VN-vredesmacht in Rhode
sië tijdens de overgangsperiode
naar een zwart meerderheids
bewind. Tijdens die periode zou
de algehele Verantwoordelijk
heid moeten berusten by een
Britse commissaris.
De Israëlische stafchef generaal
Mordechai Goer heeft het prog
ramma voor deze eerste terug
trekking voorgelegd aan generaal
Ensio Siilasvio, de'coördinator
van de VN-strijdkrachten, aldus
de woordvoerder.
Op 11 april zullen de Israëliërs het
gebied van Maijajoen-Arqoeb
ontruimen.
De tweede fase omvat een zone tus
sen een bepaald punt aan de ri
vier de Litani op twee kilometer
ten westen van de Akija-brug tot
een punt op één kilometer ten
westen van Deir Mimes.
De diepte van deze terugtrekking is
ongeveer vijf tot zes kilometer.
Zoekactie
Israëlische en VN-troepen zijn een
omvangrijke zoekactie begonnen
naar twee Israëliërs, een soldaat
en een burger, die sinds
woensdag worden vermist na een
treffen met Palestijnse guerril
lastrijders in zuid-Libanon.
Een militaire woordvoerder heeft
in Tel Aviv meegedeeld, dat
woensdag een voertuig met zes
Israëlische militairen en een bur
ger bij vergissing door eeh
vuurlinie in zuid-Libanon zijn ge
reden en in een hinderlaag van de
Palestijnen verzeilden. Drie Is
raëliërs werden gedood, twee
konden zich, gewond, weer bij
hun eenheid voegen en twee
worden vermist.
LONDEN (UPI) - De Britse regering heeft gisteren bekendgemaakt dat in
1977 het aantal zwarte en Aziatische immigranten 25 procent minder was
dan het jaar daarvoor. De regering sprak de verwachting uit dat de
stroom kleurlingen die naar Groot-Brittannië immigreren, sterk zal af
in 1976 vestigden zich 36.000 kleurlingen in Groot-Brittannië, in 1977
28.000 De Britse minister van binnenlandse zaken Merlyn Rees ver
klaarde dat het nodig is om speciale maatregelen te nemen, zoals een
aantal leden van de Conservatieve oppositie wil.
De oppositie-leider Margaret Thatcher speelt met de gedachte van een
immigratiestop voor kleurlingen.
Israël heeft ook het internationale
Rode Kruis gevraagd een onder
zoek te doen.
Volgens berichten uit Beiroet heb
ben de Israëliërs gisteren uit
wraak stellingen van de Pales
tijnen in de buurt van Tyrus met
fosforgranaten beschoten.
Vertegenwoordigers van de Pales
tijnse bevrijdingsorganisatie
PLO hebben in Beiroet ver
klaard, dat het Israëlische voer
tuig had geprobeerd een stelling
van de guerrillastrijders te nade
ren. De PLO was bereid de lijken
van de drie Israëliërs te ruilen
voor gevangen Palestijnen.
Bij de VN in New York is intussen
bericht uit Beiroet ontvangen,
dat de PLO vijf lijken heeft van
Israëliërs die bij het incident van
woensdag zijn omgekomen. Daar
zouden dus de twee vermisten bij
zijn.
Volgens Israëlische oorlogsver
slaggevers hebben gisteren
rechtse christenen een Noorse
eenheid van het VN-leger in
zuid-Libanon ontwapend, die in
een verlaten school haar kamp
wilde opslaan. De Noren werden
gedwongen zonder wapens te
vertrekken.
Verwoest
Acht van elke tien steden en dorpen
in zuid-Libanon zijn beschadigd
tijdens de Israëlische invasie van
vorige maand, aldus een over
zichtvan het internationale Rode
Kruis.
De boeren in het gebied zullen 60
miljoen gulden verliezen aan on-
geoogste produkten.
Volgens het overzicht zijn zes van
de 82 beschadigde dorpen vrijwel
geheel vernietigd. In de zwaarst
beschadigde dorpen is minder
dan tien procent van de wonin
gen bewoonbaar.
Volgens onafhankelijke schattin
gen zijn tijdens de zevendaagse
strijd meer dan duizend mensen,
meest Libanese burgers, gedood.
Amerikaanse
nazi's mogen
demonstreren
CHICAGO (Reuter) - De nazi's
in de Verenigde Staten heb
ben van een federaal hof van
beroep toestemming gekre
gen uitvoering te geven aan
hun plan om ter herdenking
van de geboortedag van Adolf
Hitler een demonstratie te
houden in een joodse wijk
van Chicago.
De nazi's willen ter gelegenheid
van dit feit op 20 april een
mars maken door Skokie. In
deze wijk in het noorden van
de stad wonen 70.000 mensen,
van wie meer dan de helft jo
den. Velen van hen hebben de
uitroeiingskampen in nazi-
Duitsland overleefd.
De Amerikaanse nazi's zijn ver
scheidene malen in beroep
gegaan tegen een verbod van
het gemeentebestuur van
Chicago om een dergelijke
provocerende demonstratie
te houden. Het gemeentebe
stuur werd steeds door de
rechtbank in het ongelijk ge
steld.
De nazi's zullen hun plan toch
niet op de geboortedag van
Hitier kunnen uitvoeren want
het stadsbestuur kan zich be
roepen op een gemeentelijke
verordening die bepaalt dat
tussen de officiële aanvraag
voor een demonstratie en de
datum waarop deze
plaatsheeft een periode van
dertig dagen moet liggen.
Aangezien deze aanvraag of
ficieel nog niet was ingediend
zullen de bewoners van Sko
kie in elk geval niet op 20 april
nazi's door hun straten zien
marcheren.
Het gemeentebestuur heeft la
ten weten dat het de zaak
desnoods tot voor het fede
rale hooggerechtshof zal uit
vechten en joodse en linkse
activisten hebben met felle
tegendemonstraties ge
dreigd.
Uitlatingen Britse minister zinden Ethiopische ambassadeur niet
LONDEN (Reuter) - De ambassa
deurvan Ethiopië in Londen, Ato
Ajalev Wolde-Giorgis, heeft gis
teren zijn woede geventileerd
over een toespraak van de Britse
minister van buitenlandse zaken
David Owen waarin deze een
aanval deed op de Russische en
Cubaanse interventie in de
Hoorn van Afrika.
De ambassadeur sprak van "een
belediging voor de eer en de
waardigheid van het Ethiopische
volk". De opmerkingen van de
Britse bewindsman, woensdag
avond tijdens een diner gedaan,
leidden tot een felle diplomatieke
ruzie en het demonstratieve op
stappen van de Ethiopische di
plomaat.
David Owen zei dat het ernstige
complicaties voor Afrika zal heb
ben als Cuba betrokken raakt bij
de strijd in Rhodesië, Namibië of
Eritrea. Hij stelde Moskou ver
antwoordelijk voor de oorlog in
Ethiopië's Ogaden-woestijn on
zei dat Cubaanse troepen betrok
ken raken bij de strijd in Eritrea,
de noordelijke provincie van
Ethiopië.
De Ethiopische ambassadeur ver
telde gisteren dat hij de uitlatin
gen van Owen zag als "een bele
diging voor de eer en de waardig
heid van het Ethiopische volk en
zijn revolutie en dat er daarom
voor mij geen andere wijze was
mijn grote woede over zijn op
merkingen te uiten dan de ma
nier waarop ik dat deed. De Rus
sische ambassadeur Nikolai
Loenkov, die bij de gehele toe
spraak aanwezig bleef, vertelde
verslaggevers dat het een "vol
ledige verdraaiing was van de
toestand in Afrika" en de Cu
baanse ambassadeur Jorge Bola-
nos gad te kennen dat hij de mi
nister wilde ontmoeten om hem
"de juiste feiten onder ogen te
brengen".
Ajalev zei dat hij tijdens een recente
ontmoeting met Owen had be
grepen dat de Britse positie er
een was van "niet-inmenging in
de interne Ethiopische zaken,
eerbiediging van de Ethiopische
eenheid en territoriale integriteit
en veroordeling van de Somali
sche invasie (in de Ogaden)".
Maar tijdens het banket van gis
teren, zo voegde hij eraan toe. "re
fereerde de minister van buiten
landse zaken aan het Eritrese
probleem alsof het een bevrij
dingsbeweging was zoals in
Rhodesië en hij ging verder en
stelde het soevereine recht van
Ethiopië ter discussie om hulp in
wat voor vorm danook van
vriendschappelijke landen te
verwerven - in dit geval van Cuba
en de Sovjet-Unie". Hij zei dat
Eritrese afscheidingsgezinden
geweigerd hadden in te gaan op
vredesaanbiedingen van Addis
Abeba en hij verweet "imperialis
tische landen" en "reactionaire
Arabische landen zoals Saoedi-
Arabië, Egypte en Iran" bijstand
te verlenen aan de Eritreërs.
David Owen vertelde deze weelcdat
Cuba eens hulp had verleend aan
Eritrea en dat het nu "dezelfde
strijders bevecht die het voor
heen ondersteunde". Volgens
hem werden door Rusland gele
verde wapens aan beide kanten
in de Ogaden gebruikt en elke
poging om Cubaanse troepn te
gebruiken in zuidelijk Afrika zou
de inspanningen ondermijnen
om vrede en democratie in het
gebied te vestigen. In de oorlog
om de Ogaden had Russische
steun geleid tot het einde van een
conflict dat het Kremlin zelf had
aangezwengeld door Somalië te
bewapenen boven zijn behoefte
aan zelfverdediging, aldus Owen.
Gisteren nam Owen deel aan een
bijeenkomst van het Britse kabi-
net en er bestond weining twijfel
dat hij voor zijn aanval op brde
politieke steun kan rekenen.
Britse kranten gaven zijn toe
spraak een voorrangsbehande
ling. Een woordvoerder van het
ministerie van buitenlandse za
ken zei dat de telefoons de gehele
dag niet hadden stilgestaan en
dat de toespraak zeer aan
zienlijke belangstelling had ge
wekt. De woordvoerder wees
suggesties van de hand dat de
tekst tevoren met de Verenigde
Staten was besproken maar gaf
toe dat het ministerie van
buitenlandse zaken in nauw con
tact staat met Washington over de
situatie in de Hoorn van Afrika.
Hij wees ook de stelling van de
Ethiopische ambassadeur van de
hand dat de toespraak een in
menging was in de interne zaken
van Ethiopië. Een Russische
nota. die door een eerste secreta
ris van de Russische ambassade
bij het ministerie was afgeleverd,
werd niet gepubliceerd Maar
functionarissen vertelden dat de
nota in het kort de weerlegging
van Moskou bevatte.
