Nieuwe optiebeurs kan mensen
(in hoop op rijkdom) ruineren
Vakbeweging
moet VAD
gaan beheren
Koffieprijs kan
naar beneden
Beurs Amsterdam
MAANDAG 3 APRIL 1978
ECONOMIE
PAGINA 19
In de Amsterdamse Koopmans
beurs gaat morgen de European
Options Exchange, de EOE, van
start. Op dat moment zal er ruim
12 miljoen zijn geïnvesteerd
waarvan moet worden afgewacht
of het zijn geld zal opbrengen. Nu
kan de geldschieter - de Vereni
ging voor de Effectenhandel - wel
een stootje velen. De Am
sterdamse beurs schijnt er-
warmpjes bij te zitten.
De overneming van de Kasassocia-
tie in 1974 leverde al evenmin
veel problemen op - en toch was
daarmee maar liefst een bedrag
van rond de 44 miljoen ge
moeid. Die investering is
trouwens wel een goede geble
ken. De Kasassociatie is een goed
renderende „bank voor de ban
ken". Met de overneming van de
Kasassociatie werd in sommige
opzichten ook het algemeen be
lang gediend. Vele kleinere
commissionairs hebben hun ad
ministratie onder de hoede van
deze „huisbank" van de Vereni
ging voor de Effectenhandel ge
bracht. Het effect is dat ze daar
door heel wat solider zijn in de
ogen van hun klanten. De risico's
zijn voor de klant daardoor tot
beperkt. En de
is van heel wat
zorg af.
Voorstanders
De start van de EOE, de Europese
Optiebeu rs, is van een geheel an
der kaliber. Het maatschappelijk
nut daarvan is ver te zoeken. Via
een optiebeurs neemt men niet
deel in het bedrijfsleven en een
optiebeurs levert ondernemin
gen ook geen financieringsmo
gelijkheden. Critici willen de
handel in opties dan ook graag als
speculatie betitelen en zien het
optiespel als een gecompliceerde
roulette.
De voorstanders van de optiehan-
del zien dat uiteraard geheel an
ders. Die betogen dat de op-
tiehandel tot een afwenteling van
risico's in staat stelt en dat opties
juist de mogelijkheid geven om
risico's te beperken en het beleg
gingsbeleid daardoor meer ver
antwoord te doen zijn.
Beide visies kunnen wel worden
verdedigd. Het is maar net welk
aspect van de optiehandel men
bij de kop neemt. Een zeker zo
belangrijk aspect is overigens dat
de optiehandel de effectenhandel
nieuw leven heeft ingeblazen. De
verschillende optiebeurzen in de
Verenigde Staten lieten tot voor
kort een zeer sterk^ groei van de
omzetten zien en dat was een zeer
welkome ontwikkeling voor de
effectenhandel. Vooral ook om
dat de provisies op aan- en ver
kopen van opties verhoudings
gewijs erg hoog zijn zodat flinke
omzetten ook flink lucratief zijn
voor de handel. De nieuwe op
tiebeurs schept dan ook een
stukje nieuwe werkgelegenheid.
Al valt het op dat het heel wat
Amerikanen het grote water
heeft overgelokt in de hoop dat ze
hier hun ervaring opgedaan bij de
handel in de VS kunnen uitbuiten
met opties van een negental
fondsen, te weten Philips, Ko
ninklijke Olie, Unilever, IBM,
Eastman Kodak, General Motors,
British Petroleum, ICI en de
Britse General Electric. Dat aan
tal zal dan in de loop der tijd wor
den uitgebreid.
)e race tegen de tijd komt nog het
sterkst tot uiting in het feit dat er
nu, enkele weken voor de ope
ning, nog geen (of misschien net)
materiaal ter beschikking was
potentiële deelnemers
Race
Opvallend is ook dat het openen
van de optiebeurs een race tegen
de tijd is. Oorspronkelijk had ook
de beurs in Londen plannen in
deze richting. Later werd gedacht
aan een samenwerking. Uit
eindelijk schrok men in Enge
land terug voor de kosten om een
en ander te starten. Wel wil men
ook een soort optiehoek gaan
openen maar erg weloverwogen
lijkt de opzet daar niet te zijn.
De kracht van de EOE - een mooi
gekozen na'hm - is de internatio
nale opzet. Het is de bedoeling
om opties van aandelen van de
belangrijkste internationale ge
noteerde ondernemingen te gaan
verhandelen. Gestart zal worden
Door
P. Lichthart
konden lezen wat de handel in
opties nu eigenlijk inhoudt. Het
blijkt ook uit het feit dat het een
publiek geheim is dat diverse
banken nog lang niet klaar zijn
om een eventueel flinke handel in
opties administratief aan te kun-
Laat staan dat men al voldoende
personeel heeft opgeleid dat po
tentiële kopers en verkopers van
opties goed gefundeerd van ad
vies kan dienen. De al eerder ge
memoreerde Kasassociatie heeft
een systeem opgezet om de or
ders administratief met de hand
te verwerken hetgeen dan later
moet worden omgezet in een
computersysteem. Vakmensen
zeggen dat het praktisch onmo
gelijk zal blijken de veelheid van
handelingen met de hand te ver
richten.
Een van de banken die wel goed
beslagen ten ijs komt is dë NMB.
Die heeft al vroegtijdig het be
sluit genomen om mee te doen
aan opties. Daaruit is ook de kon-
sekwentie getrokken dat men
dan ook moest zorgen klaar te
zijn als het zover was. Dat heeft
ook een lieve duit gekost en dat
geldt nog wel voor meer banken.
De totale investering in de ko
mende optiebeurs is dan ook veel
hoger dan alleen de uitgaven van
de eoe.
De NMB heeft een optiespel ge
speeld met enige tientallen
geïnteresseerde institutionele
beleggers en een aantal pers
vertegenwoordigers. Daarbij is
met een drietal gefingeerde aan
delen - Uncle Sam, John Bull en
de Nederlandse Leeuw - een al
even gefingeerde optiebeurs ge
speeld. Het voordeel is dat de
NMB daarmee de apparatuur kon
testen en dat de deelnemers al
enige ervaring konden opdoen.
Ervaring is wel nodig want het
echte optiespel is gecompliceerd.
Vandaar dat het eigenlijk onbe
grijpelijk is dat er pas zo laat wat
aan voorlichting i gedaan. In feite
heeft de EOE de verantwoor
delijkheid daardoor doorgescho
ven naar de banken en commis
sionairs die hun klanten maar het
beste kunnen adviseren het
voorlopig kalmaan te doen. Want
hoewel men zich kan voorstellen
dat men graag grote omzetten wil
zien bij de EOE en bij de handel
om de investering eruit te halen is
het evenzeer duidelijk dat
niemand erbij gebaat zou zijn in
dien vele beleggers door onbe
suisd hun geld in opties te steken
forse verliezen zouden lijden.
En die kans bestaat zeer zeker in
dien men zonder meer opties
koopt alsof het aandelen zouden
zijn. Een aandeel kan men kopen
en tot in eeuwigheid der dagen
aanhouden. Daalt de koers dan
kan men hopen dat het ooit nog
goedkomt. In de tussentijd men
met dan meestal ook nog divi
dend. Indien men geen aandelen
van een onderneming koopt die
failliet kan gaan kan er dus niet zo
veel gebeuren dan een verlies op
papier.
Recht
Bij opties ligt dat anders. Dividend
of rente krijgt de koper niet. De
maximale looptijd is verder ne
gen maanden. Daarna bestaat de
optie niet meer. Een optie is het
recht om een aandeel binnen een
bepaalde tijd te kopen tegen een
bepaalde prijs. Blijkt de koers
van het aandeel gelijk te blijven
of te dalen in die periode dan
wordt de optie waardeloos.
Het „voordeel" van de optie is dat
men weet wat men maximaal kan
verliezen: jawel zijn hele vermo
gen binnen afzienbare tijd, indien
men zo dom is om al zijn geld in
een optie te steken. Dat is nogal
wat. Vandaar het speculatieve
aspect van opties.
Op dat risico kan niet genoeg ge
hamerd worden om mensen te
weerhouden van onbezonnen
aankopen zonder zich eerst vol
doende te hebben gerealiseerd
wat men eigenlijk aan het-
doen is.
Er zijn helaas al slachtoffers geval
len die hun geld aan opties (in de
VS) hebben verspeeld. Ook Ne
derlandse kopers van dergelijke
opties. Indien dat iemand over
komt die goed voorgelicht wil
lens en wetens de risico's aan
vaardt is dat tot daar aan toe. Ook
in de casino's vindt men de ver
slaafden die zich ruineren in de
hoop op rijkdom. Grote kansen
daarop bieden opties wel dege
lijk. En inderdaad kan men met
opties ook de risico's van aande
lenbelegging juist inperken.
Maar bij alle enthousiaste verha
len rond de opening van de op
tiebeurs is een waarschuwing
voor een onoordeelkundig gok
ken in opties op zijn plaats.
HILVERSUM (ANP) - De vakbeweging moet het beheer
krijgen over het collectieve deel van de vermogens-
aanwasdeling. De overheid kan bij dat beheer betrok
ken worden, de werkgevers niet.
Minister Albeda (sociale zaken) heeft dit zaterdag gezegd voor de Tros-ra-
dio naar aanleiding van de binnenkort door het kabinet-Van Agt te
presenteren wetsvoorstellen van de Vermogens Aanwasdeling (VAD)
Hij noemde het gewijzigde wetsontwerp méér aanvaardbaar en technisch
beter dan de voorstellen van het vorige kabinet. De ondernemingsraden
houden in het nieuwe ontwerp recht van spreken over de besteding van
het individuele deel.
Het nieuwe VAD-ontwerp is volgens Albeda onder meer beter omdat
ondervangen is dat het collectieve fonds een rest-karakter heeft ten
opzichte van het individuele deel.
De minister voorzag wel moeilijkheden met de vakbeweging als die zich
niet wil afvragen of de oude oplossing wel zo mooi was en het nieuwe
ontwerp wellicht niet meer aanvaardbaar.
GELDSCHANDAAL ROND
ITALIAANS FILM-DUO
„Kamperen is
veel te duur"
DEN HAAG (SP) - Volgens het
blad Koopkracht zijn de kam-
peertarieven in de afgelopen drie
jaar met 25 procent gestegen. Een
seizoenplaats voor een caravan
kost nu gemiddeld 823 gulden.
Volgens de consumenten organi
satie heeft de minister van eco
nomische zaken te weinig greep
op de kampeerprijzen en pleit
dan ook voor vaste prijsvoor-
schriften.
WEERRAPPORTEN
>an hedenmorgen 7 uur
as
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Zd. Limburg
Aberdeen
Athene
Barcelona
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Helsinki
Innsbruck
Klagenfurt
Kopenhagen
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
Mallorca
München
Oslo
Stockholm
Wenen
Casa Blanca
Istanbul
Las Palmas
New York
Tel Aviv
Tunis
geh. bew.
geh. bew.
geh. bew.
geh. bew.
geh. bew.
half bew.
licht bew.
geh. bew.
onbew.
geh. bew.
licht bew.
onbew. - 9 0
zwaar bew. 13 9 35
regen 14 7 4
zwaar bew. 15 10 0
onbew. 6-4 0
geh. bew. 13 7 3
zwaar bew. 15 6 9
onbew. 5-4 0
geh.bew. 18 8 9
half bew.
geh.bew.
18 13
- 10
21 16
In de Indiase staat Bihar is het
afgelopen vrijdag tot ernstige on
geregeldheden gekomen tussen
voor- en tegenstanders van een
plan van de plaatselijke regering
om achtergestelde groepen voor
rang te verlenen bij het vervullen
van banen. Er zouden drie doden
zijn gevallen en zeker 130 gewon
den.
Volgens het omstreden plan moet 26
procent van de beschikbare banen
Heineken: weer
cao-gesprek?
AMSTERDAM - Heineken heeft
dit weekend een nieuw voorstel
bij de vakbonden ingediend om
uit de impasse bij de cao-onder
handelingen te komen. Dit heeft
Industriebond NW-bestuurder
Wout Tuinenburg meegedeeld.
De bonden gaan eerst met elkaar
overleggen of zij met Heineken
gaan praten over de nieuwe voor
stellen.
De besprekingen tussen Heineken
en de vakbonden werden enkele
weken geleden afgebroken om
dat geen keiharde werkgelegen-
heidsgarantie wilde geven. Vo
rige week verspreidden de vak
bonden muurkranten in ho-
reca-instellingen met de mede
deling dat de bezoekers het bin
nenkort wel eens zonder hun
glaasje Heineken of Amstel zou
den moeten doen, vanwege acties
van de bonden bij het bedrijf.
Tuinenburg zei dat er door de
brief van Heineken de komende
dagen echter geen acties te ver
wachten zijn.
worden voorbehouden aan leden
van bevolkingsklassen die officieel
als achtergesteld worden be
schouwd, naast de 24 procent van
de banen die al worden weggelegd
voor leden van bepaalde stammen
en de laagste Hindoe-kaste.
5,80-6.30. kroten gek. 85, prei 46-58.
nazie 1,10-1,80, spruiten A 2,74. spruiten
B 2,13-2,69, tomaten A 26,20-26,70, to
maten B 27,30, tomaten C 25,10-25,20,
tomaten CC 18,50-19,60, uien 10-16,
witlof 4,60, komkommers 75/op 1,10,
komkom 60/op 85-86, 50/op 67-70, kom
kom 40/op 51-56, 35/op 32-36, komkom
30/op 28-33, sla zwaar 23-35, peterselie
42-55, raapstelen 32, radijs 49-69, sel
derie 31-58. paprika st. 63-66.
Op de Leiden markt werden vandaag
1523 dieren aangevoerd: 1144 slacht-
runderen, 40 varkens en 339 schapen of
lammeren.
Prijsnoteringen: stieren le kwal 7,40 tot
7,90; stieren 2e kwal. 6,95 tot 7,25; vaar
zen le kwal. 7,35 tot 8,05; vaarzen 2e
kwal. 6,55 tot 7,15; koeien le kwal. 6,90
tot 8,05; koeien 2e kwal. 6,20 to 6,65;
koeien 3e kwal. 5,90 tot 6,10; worst
koeien 4,75 tot 6,00; extra kwal. dikbillen
9,00 tot 14,00. Slachtvarkens extra kwal.
3,10 tot 3,20; slachtvarkens le kwal. 3,00
tot 3,10; slachtvarkens 2e kwal. 2,95 tot
AMSTERDAM (ANP) - Op het
ogenblik is er een dalende ten
dens op de koffiemarkt. Wan
neer er geen uitzonderlijke din
gen gebeuren, zoals vorstschade
bij de oogsten, dan zal deze ten
dens zich voortzetten. Een vol
gende verlaging van de koffiep
rijs is dan volgens de raad van
bestuur van Ahold NV (o.a. Al-
bert Heyn en Simon) "niet ver
weg".
Dit werd gezegd op een persconfe
rentie ter toelichting van het
jaarverslag.
Een verlaging met 53 cent per
pakje van 250 gram, waarover
de laatste tijd geruchten gaan,
vond het bestuur van Ahold aan
de hoge kant. "Met de helft van
het bedrag is de situatie beter
gedekt", zo werd gezegd.
De nettowinst bij Ahold steeg het
afgelopen jaar 28,7 procent van
28,6 miljoen tot 36,8 miljoen. De
omzet steeg van 3,39 miljard tot
4,14 miljard.
ROME - Een aanklager in Rome
heeft zaterdag een arrestatiebe
vel uitgevaardigd tegen filmp
roducent Carlo Ponti en een for
mele aanklacht ingediend tegen
diens echtgenote, de filmster
Sophia Loren. Ponti en Loren
zouden zich schuldig hebben
gemaakt aan illegale geldover
dracht naar het buitenland.
Volgens krachtenberichten gaat
het om een bedrag van enkele
miljoenen guldens. Justitiële
functionarissen wilden echter
geen mededelingen doen over de
hoogte van het illegaal uitge
voerde geldbedrag. Een aantal
andere personen - in de pers
wordt gesproken over tenminste
30 - is beschuldigd van mede
plichtigheid. Het betreft voor
namelijk leidende bankfunctio-
i, die Ponti en Loren in de
afgelopen jaren zouden hebben
geholpen bij het overbrengen van
geld naar het buitenland.
Gebruiks
ee: schapen 2,00 tot 2,45;
2,10 tot 3,00. Toelichtingen
t, handel en pnjzen): slacht-
?n: ruimerl vlot, prijzen koeien en
?n lager; varkens: matig, redelijk,
schapen/lammeren: redelijk, vlot,
8.75 id 76-96
8.50 id 75
8,50 id 75-2
8.25 id 76-96
8.25 id 77-92
8,25 id 77-93
8.00 id 69
8.00 id 70-95
8 00 id 71-96
8 00 id 701
8.00 id 7011
8 00 id 70111
8 00 id 76-91
8 00 id 77-97
8.00 id 77-87
7.75 id 71-96
7.75 id 73-98
7.75 id 77-92
7 75 id 70-78
7.75 rfT77-97
7 50 id 69-95
7.50 id 71-96
7.50 id 72-97
7.50 id 71-81
7.50 id 78-93
7.50 id 78-88
7 20 id 72-97
7.00 id 661-91
7 00 id 6611
7.00 id 69-94
De gerechtelijke maatregelen tegen
het echtpaar Ponti komen na een
zeven maanden durend onder
zoek, dat de Italiaanse justitie
heeft ingesteld naar de illegale
valutapraktijken van ver
schillende persoonlijkheden uit
de filmwereld.
In de Italiaanse wet is het over
brengen van kapitaal of valuta
naar het buitenland verboden,
omdat dit een negatieve invloed
heeft op de zwakke Italiaanse
economie.
Daar Ponti en Loren beiden in Pa
rijs wonen en het Franse staats
burgerschap hebben is het on
waarschijnlijk dat het echtpaar in
Italië voor de rechter zal ver
schijnen.
Beursoverzicht
Dollar doet
koersen dalen
AMSTERDAM (ANP) - Op de Am
sterdamse effectenbeurs wilde
het bij het begin van de nieuwe
beurs week allemaal niet zo erg
lukken. Op de actieve markt
moesten bijna alle koersen terug.
Met Name Unilever en Kon. Olie
hadden te lijden van een nieuwe
diepterecords brekende dollar.
Kon. Olie verloor 1,40 op 127,50,
terwijl Unilever 1,10 moest af
staan op 118. Van de andere in
ternationals moesten Akzo en
Philips ieder 0,2 afstaan op
23,20 respectievelijk 25,40, ter
wijl Hoogovens een dubbeltje
kwijt raakte op 23,50.
KLM verloor 0,70 op en EN
Heineken zelfs 2,50 op 97. Deli
was 0,80 lager op 128,70. HVA
werd 0,90 goedkoper op 33,10.
Nat. Nederlanden zorgde voor de
uitzondering die de regel beves
tigt met een winst van tien cent
op 108.90.
Van de banken, raakte ABN 1,50
kwijt op 346 en AMRO Bank
0,50 op 73,20. De scheepsvaart-
fondsen gingen alle 1 omlaag,
zodat voor KNSM nu 95,50 werd
betaald, voor Van Ommeren 130
en voor Nedlloyd 99,30. De
staatsfondsenmarkt gaf een zeer
licht verdeeld beeld te zien.
MAANDAG 3 APRIL 1978
AANDELEN
AKZO 20
ABN 100
ABN (div 77)
AMRO 20
Deli-Mij 75
Dordtsche 20
Dordtsche Pr.
Heineken 25
Heineken H. 25
Hoogov. 20
HVA-Mijen eert.
KNSM eert 100
KLM 100
Kon. Olie 20
Nat. Ned. 10
NedLloyd 50
Ommeren Cert.
Philips 10
Philips 10 div 78
Robeco 50
Rolinco 50
Rorento
Unilever 20
127.20
129
108.60
100.10
130.10
25.40
24.90
159
117
BINNENLANDSE
AANDELEN
128,7
166,3
164,5
126,7
127,5
108,9
158,5
116,5
130,9
159.5
103.5
AMAS
AMEV
Asd Droogd
Asd Rytuig
Ant. Brouw.
Ant Verf
Arnh. Schbw
Asselberg
Ass. St. R'dar
AUDET
Ant. Ind. Rt.
Ballast-N
BAM
Batenburg
Beek. van
Begemann
Bergoss
Buhrm Tett
Calve D eert
id 6 pet eer!
Centr Suik
297,5
1400
1345
1395
1345
269,50
268,50
64.40
171,50
1470
58d
58d
Crane Ned.
Desseaux
Dikkers
Dorp en Co.
Dr Ov. Hout
Droge
Duiker App.
Econosto
Elsevier
id cert.
EMBA
Eriks
Fokker
Ford Auto
Fr.Gr. Hyp.
Furness
Gel Delft c.
Gelder eert
Geld Tram
Gerofabr
Holec
Hal Trust
Hol! Beto
Hunter D
ICU
1HC Holla
273
193
136,70
90,40
22,10
1055
119,90
63.20
Kempen Beg.
Key Houth
Kiene S.
Kloos
id. 6 cum.
Kon. Ned Pap
Krasnapolsky
Landre ii Gl.
Leids Wol
Macintosh
Maxw Petr.
Meneba
Metaverpa
MHV A dam
Moeara En
ia 1-10
id 1-4
Mynb W
Naarden
NaefT
Nat. Grondb.
NBM-Bouw
Ned. Bontw.
Ned Crediet
Ned Dagbl.
39,5
589
107,5
106.5
259.5
Oce. v.d. Gr
OGEM Hold.
Orenstein
Otra
id. cert.
Pale m batig
Palthe
Philips
Pont Hout
Porcel. Fles
Proost Br
Rademakers
Reiss en Co.
RIVA
id cert.
Rohte Jisk
Rommelholl.
Rgn-Sc helde
San
35,5
32,5
71,2
Schokbeton
Schuitema
Schuppen
Schuttersv
Slavenb. Bank
Smit Internat.
Stevin Gr
Stoomsp Tw
Tab Ind Phil
id. 7 pet.
id 6 pet
v.d. VIiet-W.
Veneta
Ver Glansf
VMF Stork
Ver Uitg. my
Verto cert.
Vezelverw
Vthamy Butt
VRG Gem. Bez.
Wegener C
id. cert.
Wessanen c.
W U. Hyp
Wosp. Ede
Wyers
Wyk e
Her
BELEGGINGS
INSTITUTEN
Al* Fondsenb
America Fnd
Asd Belegg D
Binn Belf VG
BOG
Breevast
Dutch Int
Eur. Pr Inv.
Goldmines
Holland F
IKA Belegg
104.5
121,2
165,1
157.6
165.1
157,6
164.2
Wereldhaven
Concentra
Europafonds
Eunimon
Finance-U.
Umfonds
Chemical F
Col. Growth
Dreyfus F.
Fedelty F
Investors M.
Japan Fund
Lehman Corp
Madison F
Manhattan
Massac hus
Oppenheimer
Technology
BUITENLANDS
GEI.D
(prys in guldens, bank inkoop-verkoop
Amerikaanse dollar
Engelse pond
Belgische fr. (100)
Duitse mark (100)
It. Lire (10.000)
Portugese esc. (100)
Canadese dollar
Franse fr. (100)
Zwitserse fr (100) 11450
Zweedse kroon (100) 45*50
3,92 4.22
39.25
37.50
14,75
Ma
Noorse kroon (100)
Deense kroon (100)
Oostenr. sh. (100)
.Spaanse pes. (100)
Gnekse drachme (10( 5,55
Finse mark (100) 50.5Q
Joegosl. dinar (100) 10
117,50
48,50
42,25
6,80
53,50
12.25