Israël stootte
om de
voor te
zijn
Shell in geweer
tegen boycotactie
Carter biedt versukkelende steden hulp
JAN van den BROEK
autobanden
Carter sprak over
mensenrechten
LUITENANT-GENERAAL GOER:
CDU verontrust over
laag geboortecijfer
REMCONTROLE
Blanken in
Botswana
gedood
Moro al
berecht?
Soeharto
wil een
schone
regering
Barre weer
premier van
Frankrijk
ZATERDAG 1 APRIL 1978
Nieuw Westers
voorstel
voor Namibië
VERENIGDE NATIES (UPI) - De
vijf Westerse leden van de Veilig
heidsraad hebben een nieuw
voorstel voor de onafhankelijk
heid van Namibië opgesteld, zo is
uit diplomatieke bron in New
York vernomen. Het plan lijkt
sterk op een vorig plan dat
Zuid-Afrika al heeft afgewezen.
Het nieuwe plan voorziet in ver
kiezingen op basis van algemeen
kiesrecht onder toezicht van de
Verenigde Naties en souvereini-
teitsoverdracht waarschijnlijk
tegen eind 1978. Een belangrijk
twistpunt in het overleg met
Zuid-Afrika was de handhaving
van een Zuidafrikaanse
troepenmacht in Namibië. Vol
gens het Westerse plan zouden de
Zuidafrikaanse militairen in fa
sen teruggetrokken moeten wor
den, totdat uiteindelijk nog maar
1500 man overblijven. VN-per-
soneel zou dan het vreedzaam
verloop van eerlijke verkiezingen
moeten garanderen.
Zuid-Afrika heeft nog niet op het
nieuwe voorstel gereageerd. Vol
gens een Westerse zegsman is het
nieuwe voorstel eigenlijk niet
meer dan een verfijning van het
vorige, dat tot stand is gekomen
na een reeks discussies met
Zuidafrikaanse vertegenwoordi
gers. Als Zuid-Afrika zich afwij
zend blijft opstellen zou het
nieuwe sanctiemaatregelen van
de Veiligheidsraad kunnen riske
ren.
Somalië meldt
luchtaanval
door Ethiopië
NAIROBI (Reuter) - Twee Mig-21
toestellen van de Ethiopische
luchtmacht hebben volgens de
Somalische radio gisteren een
aanval uitgevoerd op het dorp
Kalabaid, in het noorden van
Somalië. De plaats ligt 17 km van
de grens met Ethiopië. Radio-
Mogadisjoe gaf geen bijzon
derheden over de beweerde aan
val.
Het Ethiopische ministerie van
buitenlandse zaken had juist ge
dreigd met het optreden tegen
Somalië als dat land steun zou
blijven verlenen aan de guerrilla
in het Ethiopische gebied Oga-
den. Somalië heeft zijn geregelde
troepen op 9 maart teruggetrok
ken uit Ethiopisch gebied. Maar
de Somalische regering ver
klaarde dinsdag dat ze de
guerrillastrijders in de Ogaden
zal blijven helpen. Ook vroeg
Mogadisjoe om een neutrale vre
desmacht om een eind te maken
aan de volkerenmoord die de Cu
baanse troepen en het Ethiopisch
leger hier zouden bedrijven.
In een verklaring zei de Ethiopi
sche regering gisteren dat zij de
wereld voortdurend heeft laten
weten niet van plan te zijn de ter
ritoriale integriteit van Somalië
te schenden. In het licht van de
aanhoudende en steeds toene
mende provocatie zal zij echter
"gedwongen zijn haar toevlucht
te nemen tot ligitieme maatrege
len die bij internationale wet,'
zijn toegestaan.
Ethiopië is verplicht de wereld op
deze situatie te wijzen, aldus de
verklaring.
BUITENLAND
WASHINGTON - Lee
Alexander is burgemeester van
de stad Syracuse in de staat
New York. Hy is ook voorzitter
van de Vergadering van Ameri
kaanse Burgemeesters. Voor
dat Jimmy Carter op de middag
van tweede paasdag - hier een
gewone werkdag - het prog
ramma bekend maakte waar
mee hij de noodlijdende steden
uit het slop wil halen, was dit
plan in grote lynen al bekend.
Burgemeester Alexander had
dan ook van tevoren een com
muniqué klaar voor de pers
toen hij op het grasveld van het
Witte Huis kwam luisteren naar
wat president Carter over het
programma had te vertellen. In
het algemeen vond hij het wel
goed, maar naar wat het alle
maal inhield, werd er te weinig
geld voor uitgetrokken. Toen
Carter was uitgesproken had
Lee Alexander zijn gereser
veerdheid nagenoeg overboord
gezet. „Inspirerend, heel inspi
rerend," zei hy met bewonde
ring.
Die waardering onder de bur
gemeesters was vrij algemeen.
Edward Koch, burgemeester
van New York, de grootste van
al die tientallen door het verval
aangeknaagde steden, noemde
Carters plannen „bemoedi
gend". Maar ook hij vond dat er
niet genoeg extra geld voor was
uitgetrokken en dat vooral voor
de woningbouw veel meer be
schikbaar zou moeten komen.
Tegenover het enthousiasme
van de burgemeesters stond de
nogal stroeve reactie van de be
sturen van de staten, van de
„counties" (voor het gemak
maar te vergelijken met onze
provincies), en van de rand
gemeenten. Zij vrezen dat een
sterke steun aan de grote steden
zeggenschap en gelden zal ont
trekken aan hun gebied.
"Oorlog"
De directeur van het Nationale
Verbond van Counties, Bern-
hard F. Hillenbrand zei na de
toelichting van Carter „Dat kan
best eens oorlog worden met de
randgemeenten. Ik kan ge
woonweg niet aannemen dat
het Congres goed zal vinden dat
dergelijke grote geldbedragen
ineens een andere bestemming
krijgen".
Dit laatste moet worden ver
duidelijkt. De plannen die Car
ter heeft voorgesteld gaan 8,3
miljard dollar kosten. Maar een
groot deel daarvan betreft fede
rale gelden, die bestemd waren
voor programma's, die Carter
nu wil ombuigen ten gunste van
de grote steden. Zijn voorstel
bevat liefst 160 van deze wijzi
gingen in 38 bestaande prog
ramma's. Deze zullen dus meer
worden gericht op de noden van
de stad en vooral de hulp aan de
negerbevolking en andere ach-
tergestelden, die daar wonen.
Zo wil de regering bijvoorbeeld
meer klandizie gunnen aan
kleine bedryven die worden
geleid door mensen uit de min
derheidsgroepen in de steden.
Gelden die bestemd zijn voor
aanleg van waterleiding en
riolering zullen worden besteed
aan de verbetering van be
staande installaties in de grote
stad en niet aan de aanleg van
nieuwe ten behoeve van de
steeds verder uitgroeiende
randgemeenten.
Vier miljard dollar wil Carter
hebben voor het scheppen van
werkgelegenheid en voor het
stimuleren van het zakenleven
in de steden. Bedrijven die
werklozen in dienst nemen uit
de stadsjeugd tussen 18 en 24
jaar - het overgrote deel van de
werklozen zit in deze kategorie
- moeten een tegemoetkoming
krijgen in hun belastingen, en
de president vraagt daarvoor
anderhalf miljard dollar. Ook
zaken die investeringen doen in
de verarmde stadswijken en
delen van het platteland moe
ten een belastingvoordeel
krijgen, vindt Carter.
Een miljard heeft het prog
ramma nodig voor de betaling
van 300.000 arbeiders - van wie
minstens de helft wordt gerek
ruteerd uit het grote werkver
schaffingsprogramma van de
regering - die in de komende
drie jaar straten en openbare
gebouwen in de steden moeten
gaan opknappen.
Een zeer belangryk aspect m
het plan is de oprichting van
een „nationale ontwikkelings
bank", die met schenkingen en
garanties voor leningen moet
stimuleren dat het zakenleven
zich weer gaat vestigen in de
verpauperde gebieden in de
steden en op het platteland.
In het gehele programma zitten
twintig tot dertig onderdelen
die via het Congres in een wet
moeten worden vastgelegd.
Carter zal daarbij zonder twijfel
nog wel moeilijkheden krijgen.
Nu al staat vast dat het plan
voor de ontwikkelingsbank in
het Congres op weerstand-
zal stuiten.
Uittocht
Niet zo lang geleden heeft het
bureau voor opiniepeiling van
Louis Harris, aan welks uit
spraken veel gezag wordt toe
geschreven, uit een onderzoek
geconcludeerd, dat 47 procent
van de mensen onder de dertig
jaar het liefst van de grote stad
naar de randgemeente zou wil
len verhuizen. Die uittocht is
een van de oorzaken waardoor
de grote steden zo in verval-
zijn geraakt.
Minister Patricia Roberts Har-
ris van Woningbouw en Stads
ontwikkeling vertelde laatst dat
in de afgelopen vijftien jaar een
stad als Chicago tienduizend
s verloor er trokken er
150.000 weg en er kwamen er
140.000 voor in de plaats. En zij
die weggaan zijn de mensen
met de beste opleiding en de
hoogste inkomens. Zo'n stad
verliest de goede werkkrachten
en de inkomsten van hun belas
ting en houdt steeds meer men
sen over die niet zo goed tegen
het leven kunnen opboksen.
De plannen van president Car
ter om deze verpauperde steden
nieuw leven in te blazen zijn
prachtig, ma
leen nog mai
pige aanzet
Bevolking
zy
al-
heel voorlo-
i zakenleven moe
die plannen worden
gewonnen. En het is pas weer
aantrekkelijk om in de stad te
gaan wonen, bouwen en wer
ken als de bijkomende levens
omstandigheden daartoe uit
nodigen. Goed onderwijs en
vermindering val/ de misdaad
zijn daarin bijvoorbeeld eerste
grondbeginselen. Hoeveel geld
en inspanning er nodig zijn om
die allemaal praktische vorm te
geven is over geen jaren te
schatten.
Zoals gezegd waren de eerste
reacties gemengd. Iedereen
moet nog zien wat ervan te
rechtkomt. Maar er is niemand
die niet volmondig erkent dat
Jimmy Carter het lef heeft om
de door zijn voorgangers ge
wonnen gegeven strijd tegen de
ondergang van de Amerikaanse
steden op zich te nemen.
TEL AVTV (UPI) - Luitenant-generaal Mordechai Goer, de opperbevel
hebber van de Israëlische strijdkrachten, zegt in een gisteren gepu
bliceerd vraaggesprek, dat de Israëliërs het bezette gebied in Zuid-Liba-
non snel hebben uitgebreid toen de Amerikanen in de Veiligheidsraad
aandrongen op snelle actie van de Verenigde Naties in het gebied. Beslo
ten werd snel tot de rivier de Litani door te stoten om een voor Israël zo
gunstig mogelijke militaire positie te bereiken voor de ontplooiing van de
VN-strijdmacht begon.
NANTES - Vogels omgekomen in de olie die uit de Amoco Cadiz is
gestroomd, werden gisteren als martelaren meegedragen door studenten
tijdens een protestdemonstratie in Nantes.
Goer is hiermee in tegenspraak met
minister van Defensie Weizman
die heeft gezegd dat besloten
werd verder dan de oorspronke
lijk vastgestelde strook van tien
kilometer te gaan in verband met
de aanhoudende Palestijnse be
schieting van plaatsen in Noord -
Israël.
PARIJS (AFP) - De Franse Shell zal naar de rechter stappen wegens de boycotactie van
Franse milieugroepen tegen Shell-produkten naar aanleiding van de ramp met de tanker
van Amoco Cadiz voor de Franse kust.
In zijn vraaggesprek met de bladen
Maariv en Jerusalem Post zegt
Goer voorts dat de Palestijnse
bevrijdingsorganisatie (PLO) in
feite partner moet zyn bij elke re
geling van het Zuidlibanese
vraagstuk. Hij wees krachtig van
de hand dat zulks een stap zou
zijn in de richting van erkenning
door Israël van de PLO. De Pales
tij nen zijn eerder indirect partner
bij regelingen met Israël geweest,
zei hij.
BONN (DPA)-De Bondsrepubliek
Duitsland is het land met het
laagste geboortecijfer in de we
reld. In een studie heeft de CDU,
die in de oppositie zit, op dit feit
gewezen. De cdu-staatssecreta-
ris Renate Hellwig van het minis
terie van sociale zaken in de
deelstaat Rijnland-Pfalz noemde
deze ontwikkeling dramatisch.
Mevrouw Hellwig drong aan op een
„aanmoediging van de gezinnen"
om deze tendens tot staan te
brengen. „Als het zo doorgaat zijn
er in de Bondsrepubliek in 2030
nog maar 39 miljoen mensen te
genover 60 miljoen nu", zo be
toogde het CDU-lid.
De studie is het resultaat van een
congres van zestien christen-de
mocratische en conservatieve
partijen uit Europa, dat gisteren
in Bonn beëindigd werd. Beslo
ten is om meer aandacht te gaan
besteden aan de gezinspolitiek.
De CDU verwees naar het voor
beeld van de DDR, waar in 1975
het nadelig verschil tussen het
aantal geboorten en het aantal
sterfgevallen groter was dan in
enig ander land. In 1976 had de
leiding van de Oostduitse com
munistische partij daarop een
nieuwe regeling ingevoerd, die
inhoudt dat de moeder bij de ge
boorte van het tweede kind, en
elk volgend kind, tot een jaar be
taald verlof kan
ADVERTENTIE
klaar terwijl U wacht!
vooruit prijsopgave bij reparatie
LEIDERDORP - Lijnbaan 11 - 071-891308
dagelijks geopend van 8-17.30 uur - zaterdags tot 15 uur
Dit heeft Shell-France, de Franse
dochteronderneming van de
Anglo-Nederlandse oliemaat
schappij Shell International gis
teren bekendgemaakt.
Gisteren werd tevens door duikers
van de Franse marine definitief
vastgesteld dat thans alle olie uit
de tanker was gelopen nadat deze
donderdag met dieptebommen
was bestookt om ook de laatste
olie eruit te krijgen en ongehin
derd door mogelijke nieuwe ver
vuiling de Bretonse kust te kun
nen reinigen.
Shell herhaalde in een verklaring
„geen enkele verantwoordelijk
heid te hebben voor de ramp met
de Amoco Cadiz" en het geding
tegen de groepen, die een boycot
van haar produkten willen, aan te
zullen spannen daar deze actie
„ernstige morele, materiële en
commerciële schade" zou toe
brengen aan de oliemaat
schappij. De ondernemingsraad
van het bedrijf wees er verder in
een afzonderlijke verklaring op
dat de boycotactie „niet alleen
schade zou kunnen berokkenen
aan de positie van de mensen die
bij de maatschappij zelf werken,
maar ook aan die van de weder
verkopers van Shellprodukten
en hun gezinnen".
Bij deze laatsten gaat het volgens
de maatschappij onder meer om
„tienduizenden mensen" die bij
pompstations en dergelijke wer
ken.
Dat de Fransen na de ramp met de
Amoco Cadiz alleen maar stren
ger op gaan treden bleek gisteren
eens temeer toen de kapitein van
het Russische vrachtschip Aktau
dieervan wordt verdacht dinsdag
olie te hebben geloosd in het Ka
naal gisteren in het Franse
Dieppe werd veroordeeld tot het
storten van een voorlopige boete
ten bedrage van rond 15.000 gul
den in afwachting van de uitslag
van het officiële onderzoek.
Donderdag hadden zij de uitvaart
van een Britse tanker, de Nordic
Commander, uit de haven van
Donges verboden totdat een ke
tel van het schip die defect was
zou zijn gerepareerd. Het schip
had donderdag met 113.000 ton
ruwe olie aan boord op lage
kracht de haven willen uitvaren.
GABERONE (DPA) - Botswaanse
militairen hebben deze week
twee blanke Zuidafrikaanse jach
topzieners en een Britse toerist
doodgeschoten. De twee jach
topzieners, Billy de Beer en Mike
Arden, en de Britse toerist, een
zekere Nicolas Love, die zich in
een Zuidafrikaans natuurresere-
vaat aan de gerens met Botswana
bevonden, zouden daar door Bot
swaanse soldaten zijn aangehou
den en naar Botswana zijn ge
bracht. De Botswaanse autoritei
ten lieten weten dat de drie blan
ken „militaire uniformen" aan
hadden en bij het vervoer naar
Botswana gepoogd hadden hun
bewakers te overmeesteren. Tij
dens de vechtpartij waren de do
delijke schoten gevallen.
Vrienden van Mike Arden wezen er
in Zuid-Afrika op dat hij na een
verkeersongeval al twee weken
lang met knikken liep en daarom
nooit een vluchtpoging kan heb
ben ondernomen.
HAMBURG (UPI/AFP) - In een
brief aan het Westduitse
boulevardblad Bildzeitung,
die afkomstig zou zijn van de
Rode Brigades, hebben de
ontvoerders van de Italiaanse
politicus Aldo Moro gisteren
laten weten dat Moro al is
"berecht en veroordeeld". De
brief is overgedragen aan de
Westduitse inlichtingen
dienst, die het volgens de
krant mogelijk acht dat de
brief authentiek is. De tekst
wekt de indruk van een ver
taling uit het Italiaans in het
Duits.
n een eerder schrijven was de
berechting van Moro door een
"volksrechtbank" aangekon
digd. Bijzonderheden over
het "vonnis" worden niet ge
geven.
Volgens de brief is Moro ont
voerd om het Italiaanse volk
de "dure schertsvertoning"
van Moro's verkiezing tot
president te besparen.
de brief bevat voorts aanvallen
op de christen-democraten,
de communisten en de paus.
Het Vaticaan is voor het
ogenblik niet voornemens te
proberen te bemiddelen in de
zaak van de ontvoering van de
Italiaanse oud-premier Aldo
Moro.
Volgens het Vaticaanse blad
Osservatore Romano zal een
"eventuele interventie" voor
de vrijlating van de oud-pre
mier pas mogelijk zijn als "de
duistere punten in de zaak
zijn opgehelderd".
Goer, die over twee weken zijn
functie neerlegt, uitte de hoop dat
de campagne in Zuid-Libanon er
toe heeft bijgedragen "de activi
teit van de terroristen tegen Israël
onder controle te brengen". Vol
gens hem is ook Syrië geïnteres
seerd in staking van de Pales
tijnse activiteit vanuit Libanon.
President Anwar Sadat heeft giste
ren een onderhoud gehad met de
Israëlische minister van Defen
sie, Ezer Weizman. Het was hun
tweede gesprek over de in het
slop geraakte Egyptisch-Israëli-
sche vredesonderhandelingen.
Onmiddellijk na het onderhoud dat
een uur duurde, keerde Weizman
naar Israël terug. Hij ging recht
streeks van het vliegveld naar Je
ruzalem om verslag uit te bren
gen aan premier Menachem Be
gin.
De bespreking die Weizman don
derdag met Sadat had, leverde
geen resultaat op. Een
woordvoerder in Cairo zei toen
dat de situatie ongewijzigd bleef.
Hij gaf gisteren geen uitvoerig
commentaar op het tweede on
derhoud. "Het was een vervolg
van de bespreking van gisteren",
zei hy.
99
JAKARTA (UPI/AFP) - President
Soeharto heeft gisteren bij de
beëdiging van zijn nieuwe, 24 le
den tellende, kabinet gezegd dat
een schone regering één van de
voornaamste doelstellingen voor
de komende vijfjaar zal zijn. Hij
noemde een schone en doelma
tige regering een absolute nood
zaak voor een rechtvaardige en
welvarende maatschappij binnen
de komende tien tot twintig jaar.
Hij wees erop dat het drie tot vier
vijfjarenplannen zal duren om de
basis voor zo n maatschappij te
leggen.
"Een schoon en doelmatig rege
ringsapparaat zal kalmte en en
thousiasme bij de gemeenschap
brengen en nationale discipline
scheppen".
Blijkbaar doelend op tegenstand
van de studenten en politieke
partijen die geen deel uitmaken
van de regering, zei president
Soeharto: "Wij mogen verschil
len van mening en van inzicht.
Maar als alles democratisch en
grondwettelijk is gevestigd,
wordt het onze gezamenlijke ver
antwoordelijkheid onze beslis
singen ernstig en verantwoorde
lijk uit te voeren".
Soeharto zei tot zijn ministers dat
zij aandacht dienen te schenken
aan de meningen die het par
lement zal uiten.
Driehonderd mensen zitten op het
ogenblik in Indonesië gevangen.
Zij zijn in de laatste drie maanden
opgepakt wegens activiteit tegen
de regering. Onder hen bevinden
zich 200 studenten. Dit heeft ad
miraal Soedomo, commandant
van de Indonesische veiligheids
dienst gisteren bekendgemaakt.
Onder de 100 mensen, die niet stu
dent zijn, bevinden zich de "ter
roristen" die vorige week gearre
steerd zijn, zo deelde de admiraal
mee.
Honderdvijftig jongeren zullen
wordenberecht. De anderen zul
len worden vrijgelaten. Dit heeft
Soedomo bekendgemaakt. De
studentenraden mogen weer ac
tief zijn, als de studenten maar
beloven zich niet met de politiek
te bemoeien. "Als zij zich met po
litiek willen bezighouden, dan
sluiten zij zich maar aan bij de
politieke partijen", zo zei de ad
miraal.
PARIJS (Reuter) - President Gis-
card d'Estaing heeft gisteren
zoals verwacht Raymond Barre
opnieuw benoemd tot premier,
en hem verzocht een nieuwe re
gering te vormen. De premier zal
maandag, na de installatie van de
nieuwe nationale vergadering,
aan zijn formatiewerk beginnen.
Enkele uren tevoren had het ka
binet-Barre formeel zijn ontslag
ingediend.
De nieuwe regering wordt het
derde kabinet onder leiding van
de 53-jarige Barre, een niet
partij-gebonden hoogleraar in de
economie. Na het grote ver
kiezingssucces van de partijen
van de regeringscombinatie was
de herbenoeming van Barre al
gemeen verwacht.
Na zijn benoeming noemde Barre
drie prioriteiten voor zijn rege
ring:
voortzetting van het economisch
herstel, de expansie van de eco
nomie, de verbetering van de
werkgelegenheid,
verbetering van de sociale ge
rechtigheid-, met name door het
optrekken van de laagste inko
mens en van de gezinstoelagen,
vereenvoudiging van de relaties
tussen burger en overheid, en
meer mogelijkheden geven aan
de Franse samenleving om zich
in vrijheid en verantwoordelijk
heid te ontplooien.
RIO DE JANEIRO (UPI) - De Amerikaanse president Carter heeft giste
ren zijn bezoek aan Brazilië afgerond met een gesprek met een aantal
voorvechters van de mensenrechten en burgelijke vrijheden in het
Zuidamerikaanse land.
Vlak voor zijn vertrek naar Nigeria sprak hij met de aartsbisschop van
Sao Paulo, kardinaal Dom Paulo Evaristo Arns. Volgens de kardinaal
sprak Carter in „zeer algemene termen" over deze kwestie die een
grote kloof tussen de Verenigde Staten en Brazilië zijn gebleken.
Carter zorgde nog voor de inbreuk op het door het Braziliaanse bewind
nageleefde strenge protocol door de kardinaal na afloop van het on
derhoud in de auto te noden om hem te vergezellen op de rit naar het
vliegveld vanwaar hij naar Nigeria zou vertrekken.
In Nigeria, het eerste zwarte Afrikaanse land dat een Amerikaanse
president op staatsbezoek ontvangt, zal Carter tot maandag blijven.
Het land levert olie aan Amerika en komt als olieleverancier van de
Verenigde Staten op de tweede plaats na Saocdi-Arabie. Voor Brazilië
bezocht Carter het olieland Venezuela.
In de Nigeriaanse hoofdstad Lagos wachten Carter in het bijzonder
besprekingen over de kwesties Rhodesië en Namibië. Volgens de
Amerikaanse VN-ambassadeur Andrew Young was één van de leiders
van het Patriottisch Front dat een guerrilla-strijd tegen het huidige
Rhodesische bewind voert al in Lagos gearriveerd.
Overigens merkte Young ten aanzien van het algemene doel dat Carter
nastreeft, op dat hij regionale mogendheden in de derde wereld be
zoekt om het totstandbrengen van een nieuwe economische orde te
bespreken.
Wat ik bedoel is dat dit geen landen zijn die om hulp vragen, maar
landen die ons iets te bieden hebben en wij doen zaken met de derde
wereld als gelijkwaardige handelspartners, op dezelfde wijze zoals
wij dat met de blanken plegen te doen", zo zei Young.
