Yan Agt somber over economie HUWELIJK VOOR LIEFHEBBERS Werkende vrouw is niet vaak lid van vakbond BUITENOM Academische Raad: elf studentenstops Dieselolie duurder Werkloosheid gestegen BINNENDOOR ZATERDAG 1 APRIL 1978 BINNENLAND Prof. mr. Van Mourik op Leids congres „Samen-Leven* 99 99 (Van c r verslaggevers) LEIDEN - "Volgens mij moeten we komen tot een situatie waarin we kunnen zeggen: het huwelijk is voor de liefhebbers,'. Aldus de Leidse hoogleraar prof.mr. M. van Mourik gistermiddag tijdens de forumdiscussie ter afsluiting van het congres "Samen-Leven" dat gisteren in de Gorlaeuslabo- ratoria werd gehouden. Van Mourik is van mening dat het individu in een buitenhuwelijkse relatie het uitgangspunt moet zijn voor de wetgever. Het onder scheid in de wettelijke behande ling van een getrouwd en een on getrouwd samenwonend paar moet veranderen. Een voorbeeld: wanneer in een huwelijksrelatie een van de partners overlijdt wordt de ander vanzelf erf genaam. In een buitenechtelijke relatie ligt de zaak moeilijker en moet men - wanneer geen tes tament is opgemaakt - vaak zelfs naar de kantonrechter stappen. Volgens prof. mr. Van Mourik moet dit onderscheid ver dwijnen. De forumfiscussie werd bijge woond door 650 belangstellen den, onder wie een aantal Belgen. Buiten de boven geciteerde op merking van Van Mourik leverde de discussie weinig concrete punten op. Een groot deel van de vragen uit de zaal had betrekking op de belastingtechnische zaken. Forumleidster mr. Anneke Goudsmit hief enkele malen de waarschuwende vinger op tegen de vragenstellers. "De mensen achter de tafel zitten hier niet als belastingconsulenten. Ik wil graag wat algemene vragen ho ren". Ondanks deze oproep bleef het aantal algemene vragen zeer beperkt. Prof. mr.J.Moltmaker (hoogleraar notarieel recht aan de VU in Am sterdam) wees op de dringende noodzaak van rechts bescherming van derden bij een buitenhuwelijkse relatie. Wan neer een van beide samen wonenden iets koopt voor het ge zin moet ook de ander hiervoor verantwoordelijk zijn. Of zoals Moltmaker met een prak tijkvoorbeeld aangaf: als de vrouw een fles melk koopt moet de melkboer het te betalen be drag ook op haar samenwonende vriend kunnen verhalen indien de vrouw bij het afrekenen in ge breke zou blijven. De jurist en socioloog dr. mr. C. Straver vond dat ook tijdens het congres weer gebleken is dat het huwelijk nog altijd de meest praktische vorm van samen levingsvorm is. Wel zal men moe ten blijven zoeken naar moge lijkheden voor andere vormen. Overigens ging de twee uur du rende forumdiscussie hoe langer hoe meer lijken op een voorstel ling van John Lanting's lachthea- ter. Enerzijds de soepele, humo ristische leiding van Anneke Goudsmit en anderzijds de vele dubbelzinnige opmerkingen van inleiders en vragenstellers werk ten bijna onafgebroken op de lachspieren van de aanwezigen. Zaken als "samenwonen" en sexualiteit lijken toch nog een beetje in de taboesfeer te zitten. Ook in universitaire kringen. Kloon (1) Ik durf nu al te voorspellen dat het woord "kloon" de ko mende maanden, zo niet ja ren, van mond tot mond zal gaan. Deskundigen van alle disciplines die we in huis hebben, zullen zich met klo nen bezighouden. Het zal niet lang duren of Jac. van Belle zit een t.v.-forum over het on derwerp voor. Een kloon is een mens die door de transplantatie van een cel kern is ontstaan. Het is het hoogtepunt van genetisch kunnen. Volgens David Ror- vik, 34, vroeger verslaggever bij "Time", tegenwoordig kleine zelfstandige met de schrijfmachine, bestaat er al zo'n kloon, intussen een maand of vijftien oud. Deze maand komt er in Ame rika een boek uit van Rorvik dat "In his image" heet, vrij- vertaald "Naar zijn even beeld". Het zou het ware ver haal zijn van een steenrijke Amerikaan van middelbare leeftijd, die uit een on weerstaanbare hang naar on sterfelijkheid, met behulp van de genetische weten schap een volmaakte dub belganger heeft gekweekt. Let wel, het is geen science fictionverhaal, maar - aldus Rorvik in elk geval - de naakte werkelijkheid. De le vende kopie van deze mil jonair zou zelfs tot in de haar lijnen van de vingertoppen volledig identiek zijn. Huiselijk verteld gaat het bij de vervaardiging van klonen al dus: men onttrekt aan de "donor" een lichaamscel, waarin alle genetische infor matie is opgeslagen. Deze wordt dan samengebracht met een menselijke eicel, waaraan tevoren de kern ont trokken is. De kiem moet enige tijd in een laborato riummilieu gedijen en wordt daarna overgeplant in de baarmoeder (in het geval van de miljonair zou het om een anonieme helpster zijn ge gaan); daarna is er sprake van een normale zwanger schapsperiode van negen maanden. Nog vóór Rorviks boek ver schenen is, blijkt er al heel wat opwinding in weten schappelijke kringen over de klonerij. De reacties zijn overwegend negatief en Ror vik wordt meestentijds als een handige charlatan afge schilderd. Het zou zeker nog niet mogelijk zijn om te klo nen op de wijze die Rorvik beschrijft, zo luidt het verwijt. Maar tegelijkertijd roepen microbiologen uit dat het bij planten en zelfs dieren al is gebeurd dat er exemplaren via kerntransplantatie zijn ge teeld. Nog niet zo lang gele den zag ik de foto van een kikvors die op deze wijze het levenslicht aanschouwd had. En in hoeverre verschilt een kikvors eigenlijk van een Kloon (2) De consequenties van een ge schikte kloontechniek in een wellicht nabije toekomst, la ten zich raden. Orwelliaanse visioenen van manipulatie verschijnen aan de horizon. De robotten en de monsters van Frankenstein schrompelen ineen tot een hoeveelheid be kleed blik met toeters en bel len. Een waanzinnige aan de knoppen van de macht zou in staat gesteld kunnen worden zichzelf naar beeld en gelij kenis vele malen te verme nigvuldigen, om opnieuw ge formuleerd te worden. Rorviks boek vertrekt uit een mannenconceptie. Het is een miljonair van het mannelijk geslacht, die voor zijn geeste lijk en lichamelijk duplikaat toch nog altijd een vrouw no dig heeft. Immers de verdere ontwikkeling van de kloon is die van elke andere foetus, in een beschermende baar moeder. Met andere woor den: er zullen toch altijd - tenminste in vroege stadia van kloontechniek - vrouwen bereid gevonden moeten worden om zich te lenen voor het goede doel of voor de waanzin. En het dragen en tenslotte baren van duizend klonen, blokkeert het ver wekken, dragen en baren van duizend ouderwetse mensen. Dus is klonen toch iets meer dan de pennestreek van .een waanzinnige en het reageerbuisje op lichaams temperatuur. Alleen vrucht bare vrouwen met een kloon- behoefte zouden zich volledig selfsupporting kunnen ge dragen. Zij hebben niemand anders nodig. Zo komt er misschien dan toch een einde aan de suprematie van de man. De biologie slaat einde lijk terug. bukt gaan, kon deze week weer eens ondubbelzinnig geïllustreerd worden aan een krantenbericht. De medede ling dat de Italiaanse maffia de Rode Brigades een ultima tum had gesteld: Aldo Moro vrij, of elke dag dat het langer duurt, gaat één van jullie kor nuiten in de bajes eraan. Het bericht bereikte met enige heisa de krantenkolommen. De maffia als onversaagd pleitbezorger van het recht en het gezag. Of eigenlijk toch niet helemaal, want de georganiseerde penose gaf te kennen, zeer in zijn bewegin gen te worden gehinderd door de niet aflatende zoekac ties van de politie met weg versperringen en onwelkome vragen. Dat kost de maffia poen. Ongetwijfeld is de maffia ver antwoordelijk voor jaarlijks heel wat meer moorden dan de politieke penose van de rode brigades gedurende hun hele bestaan tot nu toe. Als Beëlzebub de duivel uitdrijft, is er geen reden om een Te Deum te zingen. Toch ge beurt dat hier en daar een beetje. Een droeve zaak. Groen De minister-president zou de heer Van Agt niet zijn, als hij in zijn "finest hour", de mid dernachtelijke stonde vol eclatante verkiezingswinst, niet een nieuwe stijlbloem aan het Nederlands taaleigen had geschonken. "Ik lust hem groen", riep den Dries uit en "hem" was niemand anders dan de geleerde politicus uit Buitenveldert, die de doc- torandussenstand zoveel aanzien heeft gegeven, maar die tegelijkertijd zo een voudig is gebleven. Ome Joop dus. "Ik lust hem groen". Een kleine zin vol valkuilen. Alleen zij die bij de verfijnde school- kwelling van vroeger, "ontle den" geheten, goed hebben opgelet, kunnen zo'n zin in al zijn diepe diepten peilen. "Groen" is dan een gaaf exemplaar van een "bepaling van gesteldheid". Het slaat op "hem". Joop dus, maar het slaat ook op "lusten" en sinds Nederlandse kabinetten tus sen de paté en de blanche de veau in elkaar worden gespij kerd, is dat zo'n gek werk woord nog niet. Maar wat is dat "groen" eigen lijk? De CDA-kleur zal wel niet, want dat hij ome Joop in christen-democratische ver pakking lust, lijkt mij nogal voor de hand te liggen; "groen" als "rauw" (een "groene" haring) of als oner varen (zo "groen" als gras) zal wel evenmin, want die kwali ficaties zijn toch nauwelijks op de gewezen premier van toepassing te brengen. Het blijft een onmogelijk raad sel. De CDA-aanhang in Pulchri Studio die de nieuwe leider op de schouders hees, moet het begrepen hebben, want het enthousiasme kende na deze uitspraak geen gren- Het is wel duidelijk dat we het niet langer meer zonder een leerstoel in de Van Agt-kunde kunnen stellen. De onbeant woorde vragen rond het fe nomeen worden te talrijk. Maar in welke faculteit breng je een echt fenomeen onder? Is den Dries niet een beetje bezit van ons allen? Lusten we die niet allemaal groen, met een teentje knoflook? Franpoise Daar was ze dan warempel een kwartiertje terug. Franpoise Arnoul. Perucha, het kind van de nacht. Op de middel bare school stokte ieders adem, als slechts haar naam ter sprake kwam. Zij was van een tegelijkertijd blij en ver drietig stemmende onbe reikbaarheid. In zwart/wit en in vaak niet optimaal propere vertrekken werden haar en haar verblindende schoon heid vaak groot onrecht aan gedaan. Toen bloot op het celluloid nog maar het uit sluitend genoegen van de he ren van de filmkeuring was, waren de borstjes van Fran- poise kortstondige uitstapjes in het verboden rijk. Zondag was ze er weer. Niet in zwart/wit, maar in kleur. Niet op het aangevreten linnen van het volksbioscoopje in de Haagse Boekhorststraat, maar clean, thuis op de buis. Twintig jaar ouder, maar twintig jaar rj Maffia Maar de betovering was weg. Daar zat ze in haar eigen inte rieur. Op de achtergrond een kast met boeken, die ik wel eens in "Le Monde" aange boden had gezien. Kloeke banden, sieraden voor die boekenkast. Nu pas was ik echt verdrietig. Franpoise was bereikbaar geworden. HAN MULDER DEN HAAG (SP) - De Nederlandse economie is er slechter aan toe dan tot nu toe werd verwacht. Kabinet nog niet eens over VAD DEN HAAG - Het kabinet heeft nog geen overeenstemming weten te bereiken over een regeling van de vermogens- aanwasdeling. Nog deze week voorspelde mi nister-president Van Agt op een verkiezingsbijeenkomst dat zijn kabinet nog voor 1 ap ril een VAD-regeling zal pu bliceren. Op welke proble men de ministers zijn gesto ten, wilde de premier gisteren niet zeggen. De Raad van State heeft giste ren zijn advies over de VAD- voorstellen zoals die nu bij de ministerraad ter discussie staan afgerond en aan het ka binet aangeboden. De regeling voor de verdeling van de overwinsten van be drijven is nu gevat in twee wetsontwerpen. Er komt een aparte wet voor de VAD voor individuele werknemers en een wet voor een collectief VAD-fonds. In het beheer van dit collectieve VAD-fonds zullen de werk nemers 'een zeer belangrijk aandeel krijgen', zei Van Agt gisteren. De werkgevers krijgen waarschijnlijk een adviserende stem, terwijl een aantal door de Kroon be noemde leden medeverant woordelijk zijn voor het fonds. Een struikelblok bij de VAD is het al of niet aftrekbaar zijn van de VAD-afdrachten voor de vennootschapsbelasting. Het kabinet wil dit wel, maar behalve de oppositie zijn er ook stemmen binnen het CDA (ondermeer van oud minister Boersma) tegen deze 'uitholling' van de VAD-re geling. UTRECHT (SP) - De Academische Raad adviseert onderwijs-minis- ter Pais voor elf studierichtingen een studentenstop in te stellen. Met name bij geneeskunde en diergeneeskunde zullen grote aantallen studenten afgewezen moeten worden wegens plaatsgebrek. Naast elf studiestops meent de Academische Raad dat voor nog eens twaalf andere studies plaat singscommissies ingesteld moe ten worden. De elf studierichtingen waarvoor een numerus fixus gaat gelden, zijn (tussen haakjes staat achter eenvolgens het aantal studenten dat geplaatst kan worden en het aantal gegadigden): Geneeskunde (1955-4279), Tand heelkunde (461-540), Dierge neeskunde (175-778), Lichame lijke oefening (120-129), Biologie (945-1226), Farmacie (293-402), Fysische geografie (97-139), Pe dagogische en andragogische wetenschappen (1629-1823), Ge schiedenis (917-1115), Engels (618-669), Spaans (214-269). De twaalf studierichtingen waarbij de aanloop dusdanig groot is dat plaatsingscommissies moeten worden ingesteld zijn: geologie, sociale geografie, psychologie, culturele antropologie en niet- westerse sociologie, sociologie, politicologie, rechtsgeleerdheid, Nederlands, Frans, Duits, Kunstgeschiedenis en mu ziekwetenschap. Deze sombere tijding deed minis ter-president Van Agt gisteren na afloop vanfde wekelijkse verga dering van de ministerraad. In het kabinet is gisteren een eerste gesprek gehouden over de som bere economische verwachtin gen van het Centraal Planbureau. Over twee weken zullen deze cij fers bekend worden gemaakt. Voor het eerst sinds maanden is de werkloosheid in ons land weer gestegen. Ons land telt nu 200.500 werklozen, 1800 meer dan vorige maand. Meer vrouwen dan man nen (1100 tegen 700) meldden zich deze maand als werk zoekenden bij de arbeids bureaus. De vraag naar arbeidsk rachten daalde met 3300 naar 61.800. In de vergadering van de minis terraad waarschuwde minister Albeda en/oor deze cijfers niet al te letterlijk te nemen. Doordat er nogal wat mensen in plaats van in de WW of WWV in de WAO te recht komen, is het werkloos heidscijfer aan de lage kant. Ook doordat er mensen langer in het onderwijs blijven is er sprake van 'verborgen werkloosheid'. Toch is het werkloosheidscijfer niet het somberste gegeven van de Nederlandse economie. De stagnerende uitvoer dreigt Ne derland de das om te doen. Van Agt noemde de positie van de Nederlandse industrie 'zorgelijk'. 'Nederland verliest terrein', zo waarschuwde de premier. Een oplossing voor de zich opsta pelende problemen ziet Van Agt niet. De oorzaak ligt voorname lijk in het buitenland. Het enige lichtpuntje in de vooruitzichten van het Centraal Planbureau is de zich voortzettende daling van de inflatie. PER 1 APRIL DEN HAAG (ANP) - Dieselolie voor auto's, petroleum en huisbrandolie wordèn per 1 april duurder, zo heeft het ministerie van economische zaken gisteren gemeld. De prijsverhoging houdt verband met het ingaan van hetnormale BTW-tarief van achttien procent op 1 april i.p.v. het verlaagde tarief van vier procent. V oor benzine en lpg geldt het tarief van achttien procent al. Dieselolie wordt bij levering uit de pomp 7,5 cent per liter duurder in zóne 1 en 7,6 cent per liter in z*ne 2, wat leidt tot respectievelijk 63 en 63,8 cent per liter. Voor petroleum varieert de verhoging van 4,9 cent per liter tot 7,6 cent, afhankelijk van de omvang van een levering en de zóne. Huisbrandolie wordt bij leveranties van duizend liter en meer 4,5 cent in zóne 1 en 4,6 cent in zóne 2 per liter duurder. ten om te zetten in daden. Met medewerking van de Dienst Gemeentewer ken heeft kunstenaar Cor Kraat een ludieke lantaarnpaal met krullen ontworpen, die nu het centrum van Rotterdam stevig staat op te sieren. En het is niet eens een 1-aprilgrap. UTRECHT (SP) - - Slechts zestien procent van de werkende vrou wen in Nederland is lid van een vakbond. Overigens is dat toch al meer dan een paar jaar geleden toen slechts twaalf procent voor dat lidmaatschap had gekozen. Het verschil met de mannen is groot daarvan is ongeveer 47% georganiseerd. Dat staat in het rapport „Vrouwen zaken en Vakbondstaken" van Maarten van Klaveren, beleids medewerker van de FNV. Hij heeft in opdracht van de (toe nmalige) stichting weten schappelijk onderzoek vak centrales van NW, NKV en CNV en met financiële steun van het ministerie van sociale zaken een onderzoek ingesteld naar de slechte organisatiegraad onder Uit het rapport blijkt dat de georganiseerde vrouwen maar voor een klein deel actief zijn in hun bond, ook al zijn zij daarin relatief sterk vertegenwoordigd. Bij de apothekers-assistentes maken de vrouwen bijvoorbeeld 85% van de leden uit, terwijl er bestuur zit. Bij het onderwijs en de overheid is de organisatiegraad voor vrou wen het hoogst. De ABVA heeft de afgelopen vier jaar 18.000 vrouwen als lid genoteerd, op een totaal van 40.000 nieuwe leden. Opvallend is het verder dat het percentage georganiseerde vrouwen in ziekenhuizen, ver pleegtehuizen en in het maat schappelijk werk doorgaans erg laag is. In de gehele dienstverle ningssector ligt het percentage op ongeveer twintig, zij het dat veel vrouwen lid zijn van kleine categorale (niet bij een vak centrale aangesloten) bonden. In het algemeen gaat een hoge or ganisatie-graad onder mannen in een bepaalde bedrijfstak gepaard met een relatief hoge organisa tiegraad voor vrouwen (bij het onderwijs bijvoorbeeld). Maar het omgekeerde doet zich ook voor in de horecasector waar slechts 21 procent van de r is georganiseerd is ook i procent van d een vakbond. De samensteller i merkt op dat werkzaam zijn door de vakbonden zijn waarloosd. Maatschappelijke faktoren spelen echter ook een rol. Vrouwen in loondienst heb ben vaak een baan met weinig perspectief, in winkels, ateliers het rapport veelal sectoren die en dergelijke. Van Klaveren schrijft dat toe aan onder meer achterstanden in het onderwijs en ongelijke kansen voor man nen en vrouwen in het bedrijfs leven. Weerstanden Verder is er sprake van specifiek vrouwelijke weerstanden tegen de vakbeweging. Zo wordt het jargon dat in de vakbeweging wordt gebruikt vooral door ar beidersvrouwen niet begrepen. „Ze denken al gauw, wat doe ik hier. Ze lijden toch al onder hun achterstand. In bepaalde delen van het land wordt het zelfs als „niet netjes" of „onvrouwelijk" beschouwd als vrouwen tijdens een vergadering interrumperen. Vooral als dat op een emotionele manier gebeurt". Laat de schilder het beschermen. Hardhout heeft net zo goed bescherming nodig als andere houtsoorten. Bovendien is de voordeur het visitekaartje vai uw huis Publikatie van het Bedrijfschap Schildersbedrijf te Rijswijk (ZH). De waarheid moet gezegd worden: veel huizen in Nederland staan er haveloos bij. Wonderlijke zaak. Want uw huis heeft veel geld gekost. Waarom, met permissie, laat u het dan verslonzen? Zeker, schilderen kost geld. Maar repareren is nog altijd stukken duurder Weet u wat? Ga 's praten met de schilder, de ècl De vakman die het daglicht verdragen kan. En laat hem uw huis beschermen* Met de modernste verven en lakken, met strak vak werk. Uw huis niet minder.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1978 | | pagina 7