Als ze maar eens schreven waarom
Overgang
zo somber
is het niet
Ouder maar zeker niet
minder aantrekkelijk
Romantiek
terug in
lingeriemode
Val van modekoning
Tas voor
werkende
vrouw
MAANDAG 27 FEBRUARI 1978
De romantiek in de
lingerie-mode is te
rug. Mooi kant, sexy
kleurtjes het mag al
lemaal weer gezien
worden. Gelukkig
vind ik. Wat voelde ik
me hopeloos toen ik
een paar jaar geleden
met een collega op een
aardig nachthemd
voor zijn echtgenote
uit ging. Heel de stad
zijn we doorge-
sjouwd. Ponnen en
pyjama's genoeg
maar niets waarvan
hij nou zei daar zou ik
mijn vrouw graag in
zien. En hij is heus
niet een van de las
tigste.... Hij is er zelfs
een keer in z'n eentje
voor naar Amsterdam
gegaan maar ver
geefs. Trieste zaak.
"Ik geloof' zegt Bob
van Meurs van War
ner, "dat het iets met
de emancipatie te
maken had. De ergste
golf is nu over. Vrou
wen willen weer
vrouw zijn. Boven
dien leent de nieuwe
wijde mode zich wat
beter van romanti
sche foundation. On
der strak aan
sluitende pullies kun
je nu eenmaal geen bh
met kant en strikjes
dragen".
Warner brengt
daarom voor het ko
mende seizoen weer
hele romantische
foundation pantyiets,
bh en slipjes met veel
kant en in de nieuwe
kleur fucsia-roze.
Naast deze nieuwe
kleur staan wit en
zwart bij Warner
weer hoog genoteerd.
Een stukje lingerie
dat niemand eigenlijk
nog in de winkel zou
verwachten is de jar-
retel-gordel. Toch is
volgens Bob van
Meurs de vraag hier
naar erg groot ge
weest. Verklaren kan
hij het ook niet hele
maal maar de hang
naar wat roman
tischer attributen zal
er wel wat mee te ma
ken hebben. Vandaar
dat de jarretelgordel
ook weer in de nieuwe
pikante fucsia-rose
serie is opgenomen
samen met het Parijse
slipje.
Ook bij Triumph In
ternational is men
weer op de romanti
sche toer gegaan. Bij
voorbeeld met de se
rie Romantic in de
kleuren wit en
poudre.
d. H.
Een setje van Triumph International, ook op de romantische toer.
Het werd haar een beetje te veel,
vijf dagen werken als medewerk
ster bezigheidsbegeleiding in een
zwakzinningeninrichting.
Gerry (25) wilde graag vier dagen in
de week gaan werken. Dat ver
zoek kon echter niet worden in
gewilligd en dus ging ze op zoek
naar een andere baan waar dat
wel kon. Vrij snel had ze die ook
gevonden, bezigheidstherapeute
in een psychiatrische inrichting.
Voor drieeneenhalve dag
per week.
„Toen ik tenslotte het rooster
kreeg, was die drieeneenhalve
dag zo ongelukkig verdeeld, dat
ik steeds heen en weer moest rei
zen en op die manier meer tijd
aan m'n werk kwijt zou zijn dan
met een normale vijfdaagse
werkweek".
Toen bovendien het werk haar ook
helemaal niet beviel, nam Gerry
(„Ik had al nachten niet gesla
pen",) na acht dagen ontslag.
Dat was maart vorig jaar en sinds
die tijd zoekt Gerry werk. „Niet
omdat ik het financieel nodig
heb, ze krijgt geen uitkering, om
dat ze zelf ontslag nam. We had
den wel pas een huis gekocht,
maar we waren steeds uitgegaan
van een salaris. Dus wat dat be
treft, maakte ik me geen zorgen.
De eerste tijd had ik het trouwens
erg naar mijn zin thuis, want ik
had me voorgenomen een paar
weekjes uit te rusten, ik was een
beetje overspannen. Toen dat
weer allemaal over was, besloot
ik te solliciteren. Niet meer in in
richtingen en eigenlijk liever ook
niet als lerares tekenen en stof-
versieren. Ik wou het liefst in een
weverij of een spinnerij werken,
maar die zijn dun gezaaid. Dus
solliciteerde ik toch maar als lera
res. Vele, vele malen en toen ik
een keer een brief terugkreeg,
waarin stond dat ik een van de 73
sollicitanten was, begreep ik dat
het niet zo gemakkelijk was op
die manier aan de slag te komen.
Dus ging ik op andere banen sol
liciteren, in een kledingzaak, in
een meubelzaak, boekwinkel,
uitgeverij, tijdschriftenhandel,
lampenwinkel, bij een bank, een
kaaswinkel, dierenasiel, kwe
kerij. Ik weet allemaal-
niet meer wat".
Door
Ria Schuuihui/.en
Wat Gerry bij dit solliciteren nog
het meest ergerde afgezien van
het feit dat ze steeds bozer werd,
als ze weer een negatief ant
woordje kreeg, was de ma
nier van beantwoorden.
„Ik zou willen weten waarom ik
word afgewezen, daar heb je mis
schien wat aan voor een volgende
sollicitatie".
Toen het almaar niet lukte om aan
de slag te komen, liet ze zich in
schrijven bij het arbeidsbureau.
„Maar dat gebeurt op je vak. Dus
als lerares tekenen en stofversie-
ren, nou daar zag ik niet veel heil
in, maar ja, een maand of drie ge
leden heb ik toch op een school
gewerkt als invalster. Na een
week of vier kwam de oorspron
kelijke lerares weer terug, maar
ze hebben me daar nu gevraagd
om steeds in te vallen als die lera
res ziek is. Dus dat is in ieder ge
val wat. Bij het arbeidsbureau
ben ik inmiddels niet meer inge
schreven, ik vergat een keer een
briefje in te sturen en dan val je
eruit, eerlijk gezegd zie ik er ook
niet zo het nut van in".
Het feit dat ze lerares tekenen en
stofversieren is, geeft al aan, dat
Gerry een creatief type is, geluk
kig in dit geval, want nu verveelt
ze zich nooit. Ze is aan het weven
en spinnen en geeft daarin ook
cursussen, sinds kort werkt ze als
vrijwilligster op de bibliotheek.
„Ik vind dat allemaal best leuk en
vind het ook niet erg om dat voor
niks te doen, geld betekent na
melijk niet zo veel voor me. Des
ondanks wil ik toch wel graag een
paar dagen in de week werken,
gewoon om het contact met an
dere mensen. Dat vind ik-
wel belangrijk".
Tot het zover is, houdt Gerry zich
bezig met haar knutsel-arijtjes,
spinnen en poppen maken. Of
misschien geeft ze nog wel weer
eens een cursus batikken of gaat
ze zelf gesponnen wol op de
markt verkopen, of b-
„Vervelen doe ik me echt niet, ik
ben nu ook bezig in milieugroe
pen, haal handtekeningen op
voor de actie Stop de Neutronen
bom. Weet je overigens niet een
paar milieuvriendelijke voor
werpen voor me? Daar moet ik
een lijst van maken. Nee, verve
len doe ik me niet, maar al die
afwijzingen op sollicitaties zijn
toch erg vervelend. Maar ja, aan
gezien ik toch wel een paar dagen
wil werken, blijf ik de kranten
maar napluizen....
"Ach, laat 'r maar, ze is toch in de
overgang". Een veel gehoorde
kreet van mannen, kinderen en
huisgenoten aan het adres van
een vrouu) in die fase van haar
leven. Een periode waarin een
vrouw lichamelijke, geestelijke en
maatschappelijke klachten en
problemen heeft. Die ze zelf vaak
niet kan oplossen en die door haar
omgeving worden bestempeld als
"zeuren"! "Laat 'r maar, het gaat
vanzelf wel over".
Thea Ferwerda, de oprichtster en
voorzitster van de stichting In
formatiecentrum Vrouwen in de
overgang (VIDO) weet wel beter.
Et is wel degelijk wat voor nodig
om het over te laten gaan. Toen
dat bij haarzelf was gelukt, vond
ze dat meer vrouwen geholpen
moesten worden.
Vandaar dat ze in oktober 1974 het
initiatief nam tot de oprichting
van de stichting. Het begon met
vier vrouwen in haar woonplaats
Uithoorn, inmiddels is het uitge
groeid tot een wijdvertakte or
ganisatie met werkgroepen in
vele steden en met nog veel meer
werkgroepen in oprichting. "Na
de laatste radio- en tv-uitzending
hebben we weer zo'n 2000 brieven
binnengekregen met verzoeken
om informatie. Dat bewijst toch
wel hoe grobt de behoefte is".
De stichting is de eerste op dit ge
bied in de hele wereld, voor vrou
wen in deze leeftijdsgroep be
stond er helemaal niets. "Dat is
ook eigenlijk logisch", zegt de
radpratende voorzitster, "want
vroeger praatte je niet over dit
soort problemen, dat kwam niet
van pas. En als je ermee naar de
huisarts ging, wist die ook niets
beters te doen dan je valium of
librium te geven. Maar dat is na
tuurlijk geen oplossing.
Die oplossing kunnen wij natuur
lijk als VIDO ook niet garande
ren, maar een van de belang
rijkste punten van ons werk is
wel, dat de vrouwen over hun
klachten kunnen praten (en niet
zeuren zoals altijd wordt gesug
gereerd) en dat ze door andere
vrouwen erkend en herkend wor
den. Het feit datje met je klachten
niet alleen staat betekent voor de
meeste vrouwen al heel wat"
Klachten
De klachten van vrouwen in de
overgang (die overigens al kan
beginnen bij het 28ste levensjaar
zijn legio. De stichting heeft er een
aantal geïnventariseerd: in bed
willen blijven, een andere levens
instelling krijgen, je bedreigd
voelen, moe, depressief, geen
spierkracht, ontkalking, on
evenwichtigheid, angst voor
zwangerschap, veel met jezelf be
zig zijn, de schuld op anderen
schuiven, het ophouden van de
menstruatie, zelfbeklag, een
zaamheidsgevoel, nervositeit,
prikkelbaarheid, hartkloppin
gen, huilbuien, alcoholisme, klep-
tomanie, verkeerd ademhalen
(hyperventilatie), ochtendhu
meur, afkeer van huishoudelijk
werk, lusteloosheid, overge
voeligheid, machteloosheid, pijn
in je botten, dikker worden ter
wijl je toch minder eet, angst om
over jezelf te praten, niet voor je
mening uit durven komen, tegen
zin om je jeugd los te laten, wat is
er nog voor doel in m'n leven, van
mij hoeft het niet meer, behoefte
aan contact, angsten, vluchten in
migraine, slijmvlies- en
keelklachten,droge vagina, vloei
ingen gepaard gaande met
hoofdpijnen.
Thea Feriverdas "en dit zijn echt
nog niet alle klachten, deze zijn
door een groep zomaar in een
paar minuten opgesomd. Er zijn
nog een paar heel belangrijke za
ken die meespreken, het wel weer
willen gaan werken, maar niet
aan de slag kunnen komen, de
kinderen die volwassen zijn ge
worden én het huis uitgaan.
Het gevoel niet meer nodig te zijn
bezorgt ook veel vrouwen deze
problemen. Overigens komen de
klachten en problemen bij alle
vrouwen voor. Dus zowel bij
t kinderen, bij wer
kende vrouwen, bij ongehuwde
vrouwen.
En allemaal ook zitten ze met het
probleem dat mannen er niets
van begrijpen, ook mannen die
wél willen luisteren. Dat komt
dan ook weer voort uit het feit dat
vrouwen niet hebben geleerd om
over hun problemen te praten, ze
weten het vaak niet goed onder
woorden te brengen en dus wordt
het dan bestempeld als zeuren".
Contactmiddagen
De werkgroepen van de stichting
VIDO organiseren contactmid
dagen waar de vrouwen over hun
problemen kunnen praten, waar
ze ontspanningsoefeningen leren,
maar waar ook allerlei andere
aktiviteiten worden georgani
seerd.
Thea Ferwerda: "het motto van de
stichting: we moeten elkaar hel
pen. En dat betekent ook: voor el
kaar opkomen. In de huidige
maatschappij moet een groep
voor zichzelf opkomen je moet je
eigen zaakje bepleiten en dat eist
ook aktiviteit"De voorzitster zelf
geeft in het gehele land spreeku
ren, maar is ook aanwezig op
studiedagen aan universiteiten,
ze leest enorm veel en doet veel
contacten op.
"Ja, mijn leven is wel veranderd en
ik geloof dat het inderdaad voor
veel vrouwen de start van een
nieuwe levenshouding kan zijn,
je moet proberen te ontdekken
waar je talenten liggen en dan
kun je als je deze periode door
komt weer lekker gaan leven".
De problemen die vrouwen in de
overgangsjaren hebben zijn
eigenlijk emancipatie-proble
men. Thea Ferwerda: "Natuur
lijk, vroeger moest ik altijd zo no
dig nog even stofzuigen voordat
er visite kwam. Waarom eigen
lijk, ben ik me op een gegeven
ogenblik afgaan vragen. Omdat
het moet? Nou, dan moet het van
nu af maar niet meer. Dat helpt
geweldig. vrouwen móeten zo
ontzettend veel van zichzelf. Om
dat het nou eenmaal zo moet. Dat
kan toch niet. Nou het kan alle
maal wel, zeggen, nu heb ik geen
In het begin kijkt iedereen erg
vreemd op, maar dan is er toch
altijd wel een die het voor je doet.
Maa r je moet een keer nee durven
zeggen. Maar dat zijn inderdaad
emancipatie-problemen en zo
lang die er nog zijn, zullen er ook
nog steeds vrouwen problemen in
de overgang hebben. Daarom ge
loof ik ook dat de VIDO nog wel
wat jaartjes zal blijven bestaan
en erg goed werk kan verrichten
DEN HAAG - De overgang is voor veel vrouwen een wazig
schrikbeeld. Onbekend met wat zich in die periode in het
lichaam afspeelt, en voortdurend geconfronteerd met
klachten van andere vrouwen, vrezen ze het ergste.
Iedere vrouw boven de veertig weet dat ze er niet meer
zo uitziet als iemand van twintig. Maar dat hoeft he
lemaal niet te betekenen dat men minder aantrekke
lijk behoeft te zijn; alleen: er zal iets meer voor moe
ten worden gedaan. Vrouwen in de overgang voelen
zich vaak triest en depressief, juist dan kunnen kle
ren, make-up en een bezoek aan de kapper erg veel
doen.
Rolf Leeser, mode-stylist "Het valt mij vaak op, datje
deze vrouwen vrij triest en somber ziet binnenko
men, maar dat ze een uurtje later met een nieuwe
garderobe helemaal vrolijk de zaak uitgaan. Ik vind
kleding voor deze vrouwen erg belangrijk.
Adviezen? "Ik zou zeggen fijne, gemakkelijke kleren.
Niet uitdagend, niet te jeugdig. En zeker geen zwart.
Wel pasteltinten, de kleuren die bij je passen. Verder
moeten het lichte kleren zijn, deze vrouwen hebben
het immers vaak erg warm, dus licht van materiaal.
Dan moeten ze natuurlijk ook op kwaliteit letten, een
meisje van zeventien ziet er, of laat ik zeggen, kan er
in een spijkerbroek en een verkreukeld T-shirt toch
nog goed uitzien, als je ouder wordt gaat dat niet
meer en je moet het gewoon ook niet doen. Vrolijke,
sportieve kleren. Ze moeten optimistisch gekleed
zijn, dan zijn ze snel over die periode heen, aldus Rolf
Leeser.
Vrolijke kleren dus, gewoon lekker wat nieuws gaan
kopen als je daar zin in hebt en ook meer aandacht
besteden aan je uiterlijk. Wie nog niet gewend was
om naar de schoonheids-specialiste te gaan, moet dat
nu toch eens gaan proberen. Het is goed voor de tere
gezichtshuid, maar ze geeft ook de adviezen die erg
nodig zijn.
"Make-up gebruiken geeft niets, ook al heb je het daar
voor nog nooit gebruikt. Nu heb je het nodig, aldus
Agnes Frenkel. schoonheidsspecialiste in Rot
terdam. "Wel moet er op gelet worden dat het op een
vochtvasthoudende basis gebeurt. En heus:
make-up is niet slecht voor de huid. Het beschermt
tegenwoordig zelfs tegen het stof en vuil van de
straat. Voorwaarde is natuurlijk wel, dat er 's avonds
goed gereinigd wordt. Met een melk en een tonic of
met een hydrofiele olie, dat vooral voor vrouwen die
altijd gewend zijn hun gezicht met water en zeep te
wassen. Deze olie laat zich uitstekend door water
verwijderen".
Kleuren zijn belangrijk ook bij de make-up. Agnes
Frenkel: "Niet te felle donkere kleuren, gebruik
vooral pasteltinten. Ik zou het gebruik van kajal en
zwarte eye-liner afraden. Belangrijk is ook dat de
kleuren harmoniëren met de kleur van het haar, dat
in deze tijd ook vaak van kleur gaat veranderen. Laat
u voorlichten in een goede parfumeriezaak of ga eens
naar een schoonheids-specialiste. Daar knapt een
mens altijd van op. Verder zou ik de wimpers laten
verven als men niet van mascara-rollers houdt.
En erg belangrijk is natuurlijk het gebruik van een
goede, revitaliserende nachtcrème en het nemen van
een masker. Twee keer per week wel, dan blijft de
huid mooi en veroudert niet".
Kleding, make-up en dan de kapper. Ook hij zal graag
adviseren over de kleur van het haar. Mooi grijs is
mooi, maar als de kleur wat vaal is, laat het dan gerust
Wie er beter uitziet, voelt zich ook beter. En
i deze periode erg belangrijk.
ROME - 'Valentino* de onge
kroonde koning van de Italiaanse
'alta moda' sinds het begin van de
jaren zestig, toen Jacqueline
Kennedy Onassis hem uitkoos
als haar hofleverancier, is van zijn
troon gestoten door de inter
nationale inkopers.
"Dit is niet alleen slecht, het is ver
velend", zei een Amerikaanse in
koper bij het zien van Valentino's
lente-zomercollectie van '78 in
een zaal tjokvol beroemdheden,
onder wie Gina Lollobrigida.
"Ik had nooit gedacht dat Valen
tino in staat was tot zoveel mid
delmatigheid", meende een
Duitse inkoper. Karakteristiek
voor de povere collectie waren
Valentino's avond partyjapon
netjes van chiffon; elke vrouw
heeft ze gedragen op haar eerste
uitje met een jongen.
Het enige applaus dat de ongeluk
kige couturier eigenlijk kreeg
gold een creatie van witte crêpe
de chine, bezaaid met bergkristal
en met decolleté tot op de taille.
Algemeen bekende lichamelijke
psychische verschijnselen wor
den als onontkoombaar gezien.
De mogelijke moeilijkheden van
de overgangsjaren worden vaak
zó somber afgeschilderd, dat elke
wezenlijke en redelijke kijk op
het ouder worden al bij voorbaat
uitgesloten is.
De overgang speelt zich af in een
periode, die voor de meeste men
sen toch al „woelig" is. De situa
tie herinnert hen er voortdurend
aan dat ze ouder worden. De kin
deren gaan het huis uit en straks
komen de eerste kleinkinderen.
De meeste mannen en sommige
vrouwen zijn op een leeftijd, dat
ze onder meer in hun werksitua
tie voor belangrijke en of defini
tieve beslissingen staan. Vrou
wen kunnen het dubbel moeilijk
hebben. Bij hun doen zich hor
monale veranderingen in het li
chaam voor, waardoor ze in een
lichamelijke overgang komen.
Het zal dan ook vaak moeilijk zijn
de ware oorzaken van klachten te
achterhalen. Zijn het de span
nende gebeurtenissen? Of is het
alleen de overgang? Of moet ze
het zoeken in de combinatie van
veranderingen?
Alle vrouwen komen in de over
gang. Maar ze maken die periode
allemaal anders door. De ene
vrouw heeft duidelijke klachten,
de andere niet. Niettemin is het
nodig dat iedere vrouw weet wat
de overgang is. Eventuele pro
blemen zijn dan minder zwaar.
Wat gebeurt er als je in de overgang
komt? De periodes van de over
gang zijn de grote biologische fa
sen in het leven van de vrouw. In
de puberteit word je geslachts
rijp. Tijdens de overgang komt de
geslachtsklier tot rust, de functie
van de eierstokken wordt ge
leidelijk uitgeschakeld. De mo
gelijkheid om kinderen te krij-
gens steeds kleiner. Dikwijls on
dergaan vrouwen dat proces als
„Dan ben ik niet meer helemaal
Normaal speelt de overgang zich af
tussen het vijfenveertigste en vij
fenvijftigste jaar. Vrouwen kun
nen last krijgen van menstrua
tiestoornissen, opstijgingen,
overmatige transpiraties, duize
ligheid. Daarnaast is er een aantal
klachten, waarvan men zich mag
afvragen of het altijd met de
overgang te maken heeft: ge-
wrichts- en spierpijnen,
huilbuien, geïrriteerdheid, sla
peloosheid, hartkloppingen,
hoofdpijn. Klachten die ook bij
het ouder worden kunnen horen.
Door
Madeleine Roumen
Door eerder genoemde gebeurte
nissen en veranderingen in de ge-
zins- en werksituatie hebben
vrouwen misschien het gevoel
dat het leven minder zin heeft ge
kregen. Het is ook niet gemakke
lijk om je op een bepaalde leeftijd
nog een nieuw deel voor o^en te
moeten stellen. Maar het is niet
zinnig om al die gevoelens van
onbehagen en allerlei klachten
aan de overgang te wijten. Be
kend is dat vrouwen, die al een
tijd buitenshuis werken, minder
klachten tonen dan andere. Daar
kan menige vrouw er over meep
raten dat bezigheden buiten het
eigen nest juist in de overgang
zeer gunstig kunnen zijn.
Blijft een groep over die duidelijk
last heeft van de overgang. Bij
voorbeeld menstruatiestoornis
sen kunnen zeer vervelend zijn.
Vrouwen die daar echt proble
men mee hebben, moeten ook
weer niet automatisch de schuld
geven aan de overgang. Het is
verstandiger, dat die vrouwen
zich door de huisarts naar een
vrouwenarts laten verwijzen om
er zeker van te zijn dat de stoor
nissen geen andere oorzaak heb
ben.
Klachten kunnen zodanig zijn, dat
behandeling wel degelijk nodig
is. Misschien ligt de oplossing in
het zoeken naar een bezigheid
buiten de deur. Een andere mo
gelijkheid is dat de huisarts me
dicijnen voorschrijft. Genees
middelen zonder hormonen, met
vrouwelijke dan wel met man
nelijke hormonen en combina
ties van beide. Nu zeggen som
mige artsen dat medicamenten
met hormonen kanker kunnen
veroorzaken. Anderen beweren
van niet. De verstandige arts zal
zuinig zijn met het voorschrijven
van middelen waarin hormonen
zitten. De overgang roept vele
vragen op. Het is niet mogelijk
om ze hier uitvoerig aan de orde
te stellen. Maar twee opmerkin
gen zijn wellicht nuttig. Ook als je
in de overgang zit, kan je nog
vruchtbaar zijn. Hoewel de kans
daarop na het vijftigste jaar
steeds kleiner wordt. Belangrijk
is ook het „probleem" sexualiteit.
Het is een sprookje dat vrouwen
tijdens de overgangsjaren op
sexueel gebied uitgeblust zijn.
Zij kunnen er juist dan vaak nog
veel plezier aan beleven.
De tassen-ontwerpers hebben zich
dit jaar vooral gericht op de wer
kende vrouw. Vandaar dat hun
ontwerpen vaak fors zijn uitge
vallen en toch een zeer modieus
karakter hebben. In deze serie
vinden we hoge ritstassen, brede
kleptassen, beugeltassen, ruime
buidels en schoudertassen met
lange en halflange schouderban
den. Naast het leer zien we veel
uitvoeringen in linnen met bam
boe.
Wat de kleuren betreft het accent
ligt op bordeaux-rood, don
kerrood. en bruin. Voor het ove
rige gaat de voorkeur van de
ontwerpers uit naar natureltin-
ten, iets wat we in de schoenmode
voor de komende zomer ook weer
zullen tegenkomen.
Op dé foto: Tas in natuurlijke ma
terialenbruin tuigleder of natu
rel kanvas gekombineerd met
hout en touw: Winkelprijs kanvas
ongeveer 29,75leder ongeveer f
49,75.
