Westen krij
mislukken
Belgrado
iigt schuld van
Colombia moordend naar stembus
Engeland gaat Nkomo
en Moegabe benaderen
Exploitatie „Groene Helproblematisch
Moskou levert
meer wapens
aan Damascus
Reorganisatie
Spaans kabinet
BONN PLUKT DE
VRUCHTEN VAN
VRIENDJESPOLITIEK
Pianiste
getrouwd
ANWB
SATERDAG 25 FEBRUARI 1978
BUITENLAND
SANTAREM (ANP) - Is het moge
lijk om op een rationele en ren
dabele manier het grootste tropi
sche bos van de wereld te ex
ploiteren, het Amazone-gebied
oftewel de "Groene Hel" of de
"long" van de aardbol. De laatste
jaren zijn er wel enkele onder
zoekingen naar gedaan, maar de
Braziliaanse regering is eerst nu
begonnen om een antwoord te
vinden op alle vragen, in samen
werking met de wereld voedsel-
en landbouworganisatie FAO.
Indien besloten zou worden op
grote schaal bomen te gaan kap
pen, zonder dat gezorgd wordt
voor een behoorlijke beplanting
daarna, dan betekent dat zon
dermeer een enorme milieuramp.
Het tropische milieu in het Ama
zone-gebied zal toch al schade
oplopen door wat voor vorm van
exploitatie dan ook.
Enkele tientallen landbouw
deskundigen van de FAO en het
Braziliaanse insituut voor bos
bouw verrichten in Santarem, in
het hart van het oerwoud, onder
zoek. Bij de rivier de Tapajos be
kijken ze in hoeverre de ondoor
dringbare jungle ten onder zou
gaan aan een grote exploitatie.
HOUTLEVERANCIER
Op het werk van sporadische
houthakkers na stelt Brazilië als
houtleverancier nog niet zovsel
voor. Het land draagt drie pro
cent bij aan de totale wereldp-
roduktie. Het tropische hout
wordt vooral geleverd door Afri
kaanse en Aziatische landen.
Er zijn echter sterke aanwijzingen
dat Brazilië in staat moet zijn om
te groeien tot een van de belang
rijkste houtproducenten in de
wereld. De exploitatie van de
bossen lijkt niet zo duur en lastig
te zijn, als aanvankelijk was aan
genomen.
Het gaat er echter niet alleen om of
het oerwoud rendabel kan wor
den gerooid. Sinds het midden
van de zestiger jaren, toen het
militaire regime liet weten van
plan te zijn het enorme gebied te
exploiteren, zijn er heftige dis
cussies losgebarsten over de ge
volgen van een exploitatie.
KWETSBAAR
Ecologisch gezien is het gebied be
hoorlijk kwetsbaar. De grond van
het maagdelijke woud bestaat uit
een dunne humusrijke boven
laag, die snel verdwijnt als de re
gen zijn gang kan gaan. De bo
men bieden bescherming zodat
de humuslaag kan blijven zitten.
Het risico is groot dat door ex
ploitatie woestijnvorming gaat
optreden, vanwege het wegrege-
nen van de humuslaag. Deskun
digen, en zij niet alleen, vinden
dat een alarmerend vooruitzicht,
temeer daar het Amazone-gebied
een fundamentele rol speelt in de
aardse atmosfeer. Het oerwoud
produceert enorme hoeveelhe
den zuurstof en het is ook een
bron van "gebonden warmte",
die het klimaat op aarde verzacht.
AGRARISCH
Agrarisch gezien is het gebied niet
zo bijzonder gunstig. Van de vijf
miljoen vierkante kilometer
grond is minder dan 200.000
vierkante kilometer geschikt als
landbouwgrond. Ondanks deze
gegevens denkt men toch over de
mogelijkheid om bosexploitatie
te combineren met bepaalde ag
rarische plannen, om zo een po
ging te doen te voorkomen dat de
grond totaal onbruikbaar wordt.
De directeur van het project in
Santarem zegt dat zij nog niet
veel onderzoek hebben gedaan
naar deze combinatiemogelijk
heid, omdat daar eerst niet aan
gedacht was. Er worden nu ech
ter, zij het vage, plannen ontwik
keld om exploitatie te combine
ren met het telen van jute, cacao
en dergelijke. Ook denkt men aan
veefokkerij. "Wij willen voorko
men dat het gebied op een 'dy
namische' wijze wordt
geëxploiteerd. Er moet een tus
senweg worden gevonden tussen
een steriele conservatie en een
wilde exploitatie", aldus de di
recteur.
AMERIKANEN
Het is de eerste keer dat de Brazi
liaanse regering een diepgaand
onderzoek laat verrichten naar de
gevolgen van een exploitatie. Er
zijn wel andere projecten op touw
gezet, vooral door Amerikanen.
De Amerikaanse miljardair Da
niel Ludwig heeft het project
'Jari' opgezet, waarbij 14.000
vierkante kilometer wordt be
streken. Amerikaanse en Brazi
liaanse specialisten proberen
daar rijst te planten. Ook wordt
nagegaan in hoeverre mijnbouw
(aan de oppervlakte) mogelijk is.
Het project kan draaien door de
centen van Ludwig, een van de
laatste dollarmiljardairs in de
Verenigde Staten. Vanwege de
mysteries rond dergelijke projec
ten doet men er in Brazilië niet zo
juichend over.
Het zal nog enige tijd duren voor er
duidelijke antwoorden komen op
de vragen wat er met de "Groene
Hel" gaat gebeuren en of er
eigenlijk nog wel iets van zal
overblijven. Een Braziliaanse
dichter noemt het gebied "de
laatste bladzijde van de geschie
denis van het ontstaan".
Behalve alle milieuproblemen
doet zich ook nog het probleem
voor van de inheemse, indiaanse
bevolking. De aandacht van de
regering in Brasilia lijkt daar niet
in eerste instantie naar uit te
gaan. Bij het aanleggen van we
gen door het gebied zijn de In
dianen vaak met harde hand ver
dreven. Gevreesd wordt dat hun
cultuur niet behouden wordt
vanwege de economische belan
gen.
BELGRADO(SP) - De al weken stagnerende
conferentie over veiligheid en samenwerking in
Belgrado blijft dit weekeinde in haar doods
strijd gewikkeld. Niemand durft het slepende
beraad tussen de landen van Oost en West
Europa plus de VS en Canada het genadeschot
te geven.
Joegoslavië en een aantal andere
neutrale dan wel niet-gebonden
landen kunnen het maar niet
verkroppen dat zij er dit keer niet
in slagen een brug te slaan. Bij de
voorbereiding van de slotacte
van Helsinki was dat enkele jaren
geleden wel het geval. Aldus
kwamen de landen van het ver
deelde Europa plus de VS en Ca
nada in de zomer van 1975 geza-
melijk tot een reeks beloften over
veiligheid en samenwerking.
Vanavond doen de Joegoslavische
gastheren een laatste beroep op
de vertegenwoordigers van de
Verenigde Staten en de landen
van de EG. Die zijn daartoe op
zaterdagavond naar het onaf
zienbare, totaal uitgestorven con
ferentie-centrum genodigd. Ter
tafel ligt dan het allernieuwste
concept-slotdokument van
neutrale zijde. Daarin geven de 35
deelnemende landen gezamelijk
toe dat er nog onvolkomenheden
kleven aan de uitvoering van de
slotacte van Helsinki. Met enige
tevredenheid stellen zij tegelijk
vast over de toepassing van dat
stuk in Belgrado uitvoerig van
gedachten te hebben gewisseld.
Ernstige zorg wordt uitgespro
ken over de voortgaande bewa
peningswedloop. De komende
jaren zou daar met effectieve en
MOSKOU (Reuter) - De Sovjet-
Unie zaï Syrië als voornaamste
Arabische bondgenoot meer wa
pens gaan leveren ter versterking
van zijn militaire kracht.
Dit bleek gisteren uit een geza
menlijk communique dat werd
uitgegeven na afloop van het be
zoek van president Assad van Sy
rië aan Moskou. De tekst ervan
stond in het communistische par
tijorgaan Prawda.
Vorig jaar werden de Russische
wapenleveranties aan Syrië al
opgevoerd na de vermindering in
1976 die het gevolg was van de in
het Kremlin onwelgevallige Syri
sche interventie in Libanon.
Dat ze nu nog verder zouden kun
nen worden vergroot wordt door
waarnemers in verband gebracht
mem een toezegging van Libië
aan Syrië voor financiële steun
van ruim twee miljard gulden
voor nieuwe wapenaankopen.
Deze zou zijn gedaan op de top in
het Libische Tripoli van Syrië,
libië, Zuid-Jemen, Algerije en de
Palestinse bevrijdingsorgani
satie PLO die een front hebben
gevormd om het oorspronkelijke
Egyptische vredesinitiatief af te
wijzen.
gezamelijke maatregelen een
eind aan gemaakt moeten wor
den. Tenslotte leggen de 35 op
nieuw vast dat zij blijven streven
haar een realisering van de vele
beloften die ze destijds in Hel
sinki deden. Over de resultaten
daarvan zullen zij in 1980 in Mad
rid weer een vervolgconferentie
beleggen.
Het stuk bevat geen woord over
schendingen van de rechten van
de burgers in de landen van
Oost-Europa. Daarom is het als
slotdokument voor het Westen
zonder meer onaanvaardbaar. De
Russische delegatieleider Vo-
rontsov wist dat ook wel. Daarom
openbaarde hij ons gisteravond
posterig het plan van de neutra
len volgende week voor 95 pro
cent te kunnen aanvaarden. Het
Westen krijgt aldus de Zwarte
Piet toegespeeld. Moskou zal de
mislukking van Belgrado leggen
bij de landen die het allerlaatste
voorstel voor een zinvol slot
dokument torpederen.
De Nederlandse delegatieleider
Van der Valk daarover: "Er komt
een formeel en vrijwel inhoud
loos slotdokument uit deze con
ferentie, omdat de Sowjet-Unie
niets over de mensenrechten wil
opnemen. Dat de Russen de zaak
omdraaien kan het Westen toch
niet vermijden.
BONN - Tijdens het parlemt
taire onderzoek naar het grote
spionageschandaal-Lutze op
het Westduitse ministerie van
defensie is op kleurrijke wijze
en zeer publiekelijk weer
eens een wijdverbreide mis
stand aan het licht gekomen:
de benoeming van hoge amb
tenaren geschiedt niet op
grond van persoonlijke kwa
liteiten maar vanwege het-
juiste „partijlidmaatschap".
Het geval Lutze trekt in de
Bondsrepubliek al maanden
de aandacht. Eind vorig jaar
openbaarde de Frankfurter
Allgemeine Zeitung hoe om
vangrijk de spionage was ge
weest, die Renate Lutze te
zamen met haar man ten be
hoeve van de DDR op het mi
nisterie had bedreven. Frau
Lutze was de secretaresse van
Herbert Laabs, directeur-ge
neraal en chef van de afdeling
sociale zaken van het minis
terie van defensie. Pikante
bijzonderheid: de sociaal
democraat Laabs was „van
buiten af' in het ambtelijk
apparaat terechtgekomen op
voorspraak van een machtige
partijgenoot, de toenmalige
minister van defensie en
huidige bondskanselier Hel
mut Schmidt.
Het staat wel vast dat Laabs,
wat ook verder zijn be
kwaamheden waren, niet al te
zorgvuldig is omgesprongen
met geheime en zeer geheime
stukken die op zijn afdeling
belandden. Dit - gevoegd bij
Laabs' partijlidmaatschap - is
natuurlijk koren op de molen
van de christendemocrati
sche leden van de parlemen
taire commissie van onder
zoek die zich al een week of
wat met de vreemde voorval
len op defensie bezig houdt.
Die oppositie is er vooral veel
aan gelegen de vriendjespoli
tiek van de sociaal-democra
ten aan de kaak te stellen.
Maar dat je met zoiets in de
praktijk van de Westduitse
democratie voorzichtig moet
zijn heeft de gang van zakei
de
dezi
bewezen.
Voorzitter Manfred Worner
(CDU) wilde weten of er in de
veelbesproken dienstkluis
van Laabs misschien ook een
lijst had gelegen met namen
van sociaal-democratische
Bundeswehr-leden, die bij
zonder voor bevordering in
aanmerking kwamen. Laabs
kon daarop meedelen dat hij
inderdaad een dergelijk stuk
in de brandkast had gevon
den. Alleen - pech voor Wor-
mer en zijn bedremmelde
geestverwanten in de com
missie - bleek het document
uit 1971 te stammen en onder
tekend te zijn door Bruno
Heck, die destijds secretaris
generaal was van de CDU.
Het document bleek een
rondschrijven van Heek aan
zijn zeer gewaardeerde par
tijvrienden op dit en andere
departementen te zijn: „Wij
weten dat onder onze leden
velen zich voor hoge posten
gekwalificeerd hebben. Het
gaat er om hen op het juiste
tijdstip op de juiste plaat-
s te brengen".
Verder bevat de oproep van
Heek het verzoek alle belang
rijke informaties omtrent
kandidaten door te geven om
die gegevens centraal in een
computer op te slaan.
Laabs, die overigens voor de
commissie bepaald niet
steeds een gelukkig figuur
had geslagen, wist met deze
terloops gedane mededelin
gen over de CDU-activiteiten
duidelijk een punt te scoren.
Weliswaar zal hij zijn hoofd
als directeur-generaal ook
daarmee niet meer redden.
Maar zijn optreden heeft er in
ieder geval weer eens de aan
dacht op gevestigd dat de po
litici in West-Duitsland er be
ter aan doen de tegenstanders
bevoordeling van geestver
wanten niet voor de voeten te
werpen. Daarvoor hebben zij
nu werkelijk allemaal te
veel boter op hun hoofd.
Met argusogen zien zij er op toe
dat in alle domeinen van het
maatschappelijk leven de
partij-politieke „afgewogen
heid" tenminste wordt ge
handhaafd en zo mogelijk in
hun voordeel gewijzigd. Zo
kan men met zekerheid zeg
gen dat in deelstaten waar de
CDU de macht heeft, de chris
ten-democraten gemakkelijk
hun weg naar hoge posten
vinden, terwijl in de sociaal
democratische deelstaten het
lidmaatschap der SPD veel
gunstiger perspectieven voor
promoties biedt.
In de Bondsrepubliek geldt het
als een hoogst merkwaardige
anekdote dat de christen-de
mocratische burgemeester
van Stuttgart, de zeer tole
rante Manfred Rommel, bij
zijn ambtsaanvaarding en
kele jaren geleden de par-
ulieri
burgemeester niet heeft
slagen. Dat was een socia
democraat.
de
BRUSSEL (ReuterlUPI) - De
Russische pianiste Jekaterina
Novitskaja. die vorig week
einde in Amsterdan onder
dook. is gisteren in Bergen,
België, getrouwd met de Bel
gische Musicus Francois
Hervyzo meldt de Belgische
radio. Zij is daardoor Belgi
sche geworden.
De overheid had de voorge
schreven ondertrouw van tien
dagen laten vervallen. De
bruid is 26 jaar. de bruidegom
27. Zij haddep, eerder gepro
beerd in Moslou in het huwe
lijk te treden, maar zonder
Tien jaar geleden hebben ze el
kaar leren kennen op het ko
ningin Elizabeth piano con
cours, waar zij een eerste prijs
CARTAGENA (SP) - De Colom
biaanse regering belooft dat de si
tuatie in het land tijdens de ver
kiezingen van morgen "absoluut
normaal" zal zijn. Het ziet er naar
uit dat die belofte zonder veel
moeite kan worden ingelost.
"Normaal" in Colombia - dat be
tekent op het ogenblik stakingen,
ontvoeringen, moordpartijen en
corruptie-schandalen. De
duizenden soldaten en poli
tieagenten die ook morgen de
orde moeten bewaren, zullen het
druk hebben.
Officieel is Colombia een democra
tisch land. De Colombianen kie
zen dan ook niet alleen een
volksvertegenwoordiging, maar
ook een president (op 4 juli). Deze
democratische schijn verbergt
echter een gewelddadige wer
kelijkheid. waarin van democra
tie weinig over blijft.
Om te beginnen leven de Colom
bianen al bijna een generatie lang
vrijwel ononderbroken in een
staat-van-beleg, die het leger en
de politie grote macht geeft. Die
staat-van-beleg is tijdens de ver
kiezingscampagne niet opgehe
ven. want, zo zei de minister van
binnenlandse zaken vorige week,
"de staat-van-beleg is geen on
derdeel van de onrust, het is een
onrust te voorko-
Door
Jan au lering
En aan onrust heeft Colombia geen
gebrek, ook niet mët de staat-
van-beleg. Na de golf van stakin
gen eind vorig jaar is nu ieders
aandacht gericht op een reeks
omkopingsschandalen waarbij
hoge regeringsfunctionarissen
betrokken zijn.
Eind vorige maand maakte de rege
ring bekend dat zij een onderzoek
zou laten instellen naar minister
Humberto Salcedo van openbare
werken, die grote overheidsopd
rachten zou hebben toegespeeld
aan een vroegere zakenvriend.
Twee weken later veroordeelde
een rechtbank het vroegere
hoofd van de veiligheidspolitie
DAS, generaal Jorge Ordonez
Valdemarra, tot zeveneneenhalf
jaar.gevangenisstraf wegens cor
ruptie en vervalsing van officiële
documenten. President Lopez
Michelsen is overigens ook zelf
van frauduleuze handelingen be
schuldigd: volgens de oppositie
heeft hij zijn zonen Felipe en
Juan Manuel een landgoed laten
kopen dat kort erop tien keer zo
veel waard bleek toen de plannen
voor de aanleg van een autoweg
werden bekend gemaakt.
Weinig Colombianen tonen zich
verbaasd over deze schandalen.
Velen zien de politiek als een
goede manier om snel rijk te
worden. Vrienden en familiele
den van nieuwe overheidsdiena
ren staan prompt op de stoep om
een voordelige baan te vragen.
Meer opzien baren de onthullingen
van senator Hugo Escobar Sierra
over dc handelaren in verdo
vende middelen, die koste wat
het kost hun eigen kandidaten in
het Congres willen zien te
krijgen. Met name in het noorden
staan de plaatselijke politieke
leiders "onder zeer zware druk",
aldus een brief van de senator aan
president Lopez Michelsen.
Plaatselijke dagbladen beschrijven
hoe de marihuana-Mafia stem
men koopt van de armen: elke
stem brengt zo'n 500 pesos (vij
fendertig gulden) op. En ook
sommige kandidaten zouden
forse sommen hebben gekregen.
Het grootste deel van de cocaine die
in de Verenigde Staten wordt
verhandeld, komt uit Colombia.
Het Amerikaanse weekblad Bu
siness Week schat dat deze il
legale handel meer opbrengt dan
alle Colombiaanse koffie. On
langs nog maakte minister van
justitie Cesar Gomez Estrada be
kend, dat de overheid tussen 1972
en 1976 voor 4,5 miljard gulden
aan verdovende middelen had
buitgemaakt, bijna evenveel als
de hele nationale begroting.
De verkiezingen van morgen gaan
om de 112 zetels in de senaat, de
199 zetels in het Huis van Afge
vaardigden. 416 provinciale afge
vaardigden en duizenden ge
meenteraadsleden. De uitslag
bepaalt echter "bok wie de lijs
taanvoerder wordt voor de rege
rende Liberale Partij bij de presi
dentsverkiezingen van juli: ex-
president Lleras Restrepo of
ex-minister Julió Cesar Turbay
Ayala. de favoriet van de huidige
president. De Conservatieve
Partij stelt Belisario Betancourt
daar tegenover.
De verwachting is echter dat tal van
Colombianen het spel niet zullen
meespelen. Ze gaan gewoon niet
stemmen. Met name de Con
gresleden hebben met alle
schandalen veel vertrouwen
verloren. De militairen die in hun
vrije tijd onder de leus: "De be
driegerijen van de traditionele
politici zijn voorbij" campagne
voeren voor hun politieke or
ganisatie Fedenal Farcol, hebben
opvallend veel succes.
LONDEN (Reuter/upi) - De Britse
regering gaat proberen de Rho-
desische guerrillaleiders Joshua
Nkomo en Robert Moegabe te be
trekken bij een vreedzame rege
ling in Rhodesië, en zoekt daarbij
kennelijk aansluiting bij de in
terne regeling die Ian Smith heeft
gesloten met drie zwarte leiders.
Engeland heeft tot dusver geen
oordeel uitgesproken over deze
omstreden regeling. Maar na drie
dagen van besprekingen tussen
de Britse minister van buiten
landse zaken David Owen en
dominee Ndabaningi Sithole, een
van de drie leiders, lijkt Londen
te kiezen voor een pragmatische
koers.
Britse functionarissen hebben de
laatste dagen de overeenkomsten
tussen de interne regeling en de
Brits-Amerikaanse voorstellen
benadrukt, en gewezen op posi
tieve elementen als vrije verkie
zingen en meerderheidsbewind.
Premier Callaghan verklaarde
deze week in het Lagerhuis dat
Nkomo en Moegabe betrokken
moeten worden bij een regeling
en hun plaats moeten krijgen in
dit proces, „niet meer en niet
minder dan dat".
r Joshua Nkomo
De Rhodesische regering weigerde
gisteren het parlement mee te
delen hoeveel mensen in Rhode
sië zijn opgehangen, sinds pre
mier Ian Smith in 1965 eenzijdig
de onafhankelijkheid uitriep.
Minister van justitie Hilary Squi
res sprak van een „kwalijke en
provocerende vraag" van het
zwarte parlementslid Njandoro
en zei dat het niet in het nationaal
Sinds april 1975 worden er geen
mededelingen meer gedaan over
het ophangen van terdood-
veroordeelden, omdat het vol
gens het ministerie van justitie
een „emotionele kwestie" is. De
regering liet slechts weten dat
aangenomen kan worden dat
executies worden voltrokken
kort nadat het eventuele hoger
beroep is afgewezen.
Sithole heeft gisteren verklaard dat
hij een voorkeur voor een refe
rendum om te zien of dit plan
voor alle Rhodesische burgers
aanvaardbaar is.
Dit referendum, volgens het sys
teem dat ieder een gelijke stem
heeft, moet besproken worden
tijdens het overleg dat nog altijd
plaatsvindt tussen de nationalis
ten en de blanke regering van
Smith.
Sithole was juist in Nairobi aange
komen nadat hij in Londen ge
sproken had met de minister van
buitenlandse zaken David Owen.
MADRID - Na een dag beraad heeft de
Spaanse premier, Adolfo Suarez, gisteren
het ontslag aanvaard van zijn minister van
economische zaken. Deze, Enrique Fuentes
Quintana, nam donderdag ontslag omdat hij
het niet eens is met een regeringsplan voor
de energievoorziening.
Volgens we
lingelichte kringen in Madrid we
rkt de premier momen-
teel aan
en gedeeltelijke reorga
nisatie va
n zijn kabinet. Zij acht-
ten het w
aarschijnlijk dat de po
tefeuille
»ran economische zaken
zal wore
en opgesplitst om vo
ar taan te
worden beheerd door
Suarez e
twee andere minister
s. Verder
zit er volgens de infor-
manten n
logelijk een interne her
verdeling
tn de pen van een aantal
verkeer.
posten, met name die v
an landbt
uw. industrie, arbeid en
arez zou dinsdag vertrekken voor een
ktlen. In Madrid verluidt dat de pren
ehijnlijk zal uitstellen.
Het "ANWB zoals u dat
wilt-programma" biedt u
de Verenigde Mogelijk
heden. Groepsreizen,
maar ook legio
bestanddelen voor een
individuele vakantie.
Bovendien de goed
koopste luchtbrug
Een mogelijkheid uit vele
voor een vakantie uit