Spektakel
show van
„Earring"
Saturnus moet
een stapje
hoger kunnen
„Margriet"
vooralle
maten en
leeftijden
Watersporters op de Kaag moeten extra
ZATERDAG 25 FEBRUARI 1978
Elfsteden
Vrijdag 17 februari 1978 reden Klaas Visser (38), Anne Tjerk
stra (31) en Johannes Osinga (54) in iets minder dan 12 uur
de Elfstedentocht, of beter gezegd: „hun" Elfstedentocht,
want er was geen Elfstedentocht, omdat er tussen de elf
steden onvoldoende goed ijs was om een Elfstedentocht ver
antwoord te maken. Als we het nu niet doen zijn we te oud
om ooit die Elfstedentocht nog eens te kunnen voltooien was
hun redenering. Maar „gereden" hebben ze hem niet, want
grote stukken moesten te voet of zelfs met de auto worden
afgelegd. De vereniging Friese Elfstedentocht was aller
minst gelukkig met het initiatief van de eerste drie. Goed
voorgaan doet goed volgen, maar onverantwoord voor
gaan doet ook onverantwoord volgen Last van gekte is ten
slotte geen onbekend verschijnsel bij degenen die per se de
Elfstedentocht willen rijden...
Pim Muiier
In zijn boek „Wintersport"dat uit 1893 dateert, vertelt de
nestor van nagenoeg alle Nederlandse sporten, Pim Muiier,
hoe ook in de vorige eeuw al de Elfstedentocht een graag
gereden schaatstocht was voor de Friezen:
„Sinds jaren wordt die tocht door verschillende goede rijders
en rijdsters ondernomen en dat er een massa goede schaat
sen over de Friesche wateren glijden, kan blijken uit het
feit dat in het jaar '90 meer dan 500 menschen den tocht
gemaakt hebben. De meeste dier gezelschappen bestaan
uit 4 of 5 personen. Somwijlen waren het drie vrouwen en
een man, die 15 of 16 uur schaatsen reden, soms was het een
zoon, die met zijn vader, een goede vijftiger, over de bevro
ren wateren en meren, den tocht deed en meer dan 15,5 uur
op de schaatsen stond. Dan waren het een viertal broers,
die een jongeren spruit van nog geen 14 jaar mede op sleep
touw namen. De afstand bedraagt circa 185 km. en wordt
gewoonlijk binnen de 15 uur, doch meestal in 15,5 uur
afgelegd".
Arnica
„De lust om dezen tocht eens te ondernemen en vooral om
den tijd te verbeteren, had mij reeds lang geplaagd en op 20
december (Muiier verzuimt erbij te zeggen in welk jaar,
maar ik denk in 1892) vroegtijdig in hotel Weidema (te
Leeuwarden) te kooi gaande, werd ik den volgende morgen
te zes uur door den kellner gewekt: liet mij rug en beenen
stevig met arnica (wolverlei of valkruid, waarvan de arnica-
tinctuur tegen kneuzingen werd bereid) inwrijven, stak mij
in tricot en bijbehooren, en deed, om niet te veel opzien te
verwekken over mijn trui een vest aan".
„Met een dikke wollen muts op kreeg ik iets van het ge
soigneerde, dat den Frieschen schipper eigen is. Een stuk
chocolade, een horloge, een paar zakdoeken, eenige gul
dens, een mes, touwtje, riemen en een schaats op den rug
voor het breken en precies zeven uur stond ik op het smalle
grachtje voor het hotel. Daarna links om en de singels op,
naar de Ee toe, doch ik raakte verzeild op een soort sloot,
die naar de ijsbaan voerde. Een bakkersjongen hielp mij
weer terecht en ik reed de Ee op. In 't eerst was het ijs
verlicht door de stadslantaarn, doch daarna werd het zeer
donker, het ijs was ellendig".
„Het was een oud, tot hobbels en kuilen gereden baantje,
waar men geen streek op doen kori. Toch kwam ik er goed
af. Ik had, om het welslagen van den tocht niet van een val
te kunnen doen afhangen, een paar zakdoeken op mijne
knieën gebonden en dikke handschoenen aan. Hierdoor
liepen de twee tuimelingen, die ik deed, goed af. Het was
vinnig koud en ik kon mij, daar ik onmogelijk harder
durfde gaan, niet warm rijden".
Oud moeke
Pim Muiier vertelt dat hij een keer 500 meteren een keer 1000
meter door de sneeuw van een hand hoog moest lopen, en
vervolgt:
„Daarna zag ik het tweede levende wezen, een baanveger. Dit
gaf moed en ik zette nu zoo hard mogelijk door naar Dok-
kum. Het was intusschen licht geworden, doch nog zeer
koud. „Het staat te luisteren", zeggen de boeren in
Noord-Holland, ,,'t Morgen gaapte", zeggen de Zuid-Hol
landers. Ja het was zoo, stralend kwam de zon boven den
nevel uit en toen ik te Dokkum kwam was het over half
negen. Fluks een ophaalbrug onder door en op schaatsen
een herberg binnen, waar een oud moeke een jongetje dat
op een stoel stond aankleede. „Heere da's aardig, da hewwe
lang niet had", zei ze en krabbelde op mijn papiertje haar
uit haar venster op de toren
naam en den tijd, dien ze
kon zien".
Bolsward
Muiier reed nu weer terug naar Leeuwarden dat hij te 9 uur
45 min., dus in circa vijf kwartier bereikte. Om 10 uur 20
min. ging hij, na de heer Hofstede van huis gehaald te
hebben, met deze naar Franeker, waar zij te 10 uur 50
minuten arriveerden. Ze reden direct door naar Harling en,
waar ze om 11 uur 20 min. aankwamen. Hier nam de heer
Hofstede afscheid:
„Na hem voor zijn vriendelijke hulp zeer bedankt te hebben,
reed ik naar Bolsward, alwaar ik te 12 uur 35 min. aan
kwam".
„Dit eind heb ik flink doorgereden, om in Bolsward te kun
nen rusten. Door een misverstand was de gids, dien ik daar
zou krijgen nog niet gearriveerd, doch moest gehaald wor
den. Eerst te 1.15 kon ik weder vertrekken met mijn gids,
een bakker aldaar en een vrij goed rijden hij kreeg echter
na 5 min een gebrek aan een zijner schaatsen en reed terug
om andere te halen. Eindelijk gingen we op weg, waarbij hij
het al spoedig enorm warm kreeg. Toch reed hij flink en
waren we te 1.45 te Workum (dus in een half uur)".
Het kisten
„Nu met volle stoom naar Hindeloopen, waar wyom de vaart
waarmede we binnen de gemeentebaan stoven, veel be
kijks hadden", vervolgt Muiier. Ze doen zich in de wijnberg
van weduwe Boer te goed aan geklopte eieren, en kampen
daarna met veel problemen op weg naar Stavoren, omdat
het ijs dikwerf ondergesneeuwd is. „Te 2.50 uur kwamen
we daar aan en stapten het station binnen, waar we weer
wat aten, daar wij beiden zeer hongerig waren en waar de
stationschef mij controleerde. Na bouillon en een paar eie
ren met broodjes in een minimum van tijd te hebben ver
orberd, togen we te 3.10 weer op weg".
Via Balk gaan ze nu over de grote meren naar Sloten:
„De zon ging bloedrood onder en statig bescheen de maan
het onafzienbare ijsveld. Midden in het meer waren een
paar enorme scheuren, circa een halve meter breed en zoo
lang men zien kon. Dit komt van de temperatuurverande
ringen, die het ijs doen af- en toenemen in volume en het bij
felle vorst opdringt, zoodat de stukken er met een knal
uitspatten. Men noemt het daar „het kisten". Het was een
prachtig gezicht. Er waren echter bruggemannen bij, die
met een lantaren de plaatsen aanduidden, waar die scheu
ren zich bevonden".
Kwaadaardig
Om 4 uur 45 min arriveerden ze in Sloten en om 5.50 uur
kwamen ze in IJlst aan:
"Hier zeide ik mijn trouwen gids vaarwel, en na hem betaald
en een flinken handdruk gegeven te hebben was ik te 6 uur
precies aan de stadsherberg te IJlst gecontroleerd door J.
S. Heslinga en was te 6.15 uur te Sneek: ik had een prach
tige baan voor mij en reed zoo hard ik kon: van tijd tot tijd
een beetje uitgejouwd door boeren, die ik voorbijreed,
doch dat maakt den mensch kwaadaardig en des te harder
gaat het".
Om 6.25 uur verlaat Muiier Sneek, en om kwart voor 8 krijgt
hij de lichten van Leeuwarden in het gezicht en gooit hij de
armen van de rug,- "En deze lustig zwaaiende kwam ik te
7.55 aan het einde van den gracht. Te 8 uur in 't hotel
Weidema werd het zeer vies geworden papiertje door den
oberkellner geviseerd (die me eerst te 9.30 uur verwacht
had) zooals hij zeide. en was de geheele rit volbracht in 12
uur 55 minuten. Zelden heb ik zoo'n prettigen dag gehad".
NICO SCHEEPMAKER
•>r>
OEGSTGEEST - Voor het eerst
sinds jaren lijkt een Leidse he-
renploeg in de zaalhandbalcom
petitie weer op een titel af te ste
venen: Sanocel/Saturnus. Met
het Wateringse Velo op twee pun
ten afstand en nog vier wed
strijden voor de boeg heeft Sa
turnus, de combinatie van het
vroegere Oegstgeestse Apollo en
het Leidse HVL, een riante kans
op de titel en de daaraan verbon
den automatische promotie naar
de eerste klasse van de afdeling.
"Het is nu of nooit", vindt
der Sander Lagendijk. "We heb
ben een groep met mogelijk
heden. Er zijn voldoende spelers
met kwaliteiten om een stevige
selectiegroep te vormen. De con
currentie begint merkbaar te
worden. Ik voel zelf de adem van
mijn opvolgers in het eerste team
in de nek. Nee, het kampioen
schap moeten we kunnen halen,
als er tenminste geen blessures
zij n. Want we hebben dan wel een
grotere selectie, maar het is nog
wel zo dat bepaalde spelers
moeilijk kunnen worden gemist.
Zoals bijvoorbeeld Wolf Weber
(overgekomen van de Rijn
streek). Met hem is ons spél aan
de cirkel, al is het natuurlijk nog
niet wat het moet zijn, beter ge
worden. Valt hij weg, dan merk je
dat. Neem ook een Hans Zwaan.
Hij is vooral sterk in het storen
van de opbouw van de aanval van
de tegenstander. Is hij er niet bij
dan is dat merkbaar als we een
bepaald defensiepatroon moeten
hanteren. Tegen onze grote con
current was zijn persoonlijks
dekking van de gevaarlijke
schutter van grote betekenis".
"En hij vervolgt:" Toch zijn we nu
beter in staat om een absentie op
te vangen. Tegen Wings misten
we Wolf Weber, die de week
daarvoor tegen Hercules volledig
in de kreukels werd gelopen. Als
ik aan die wedstrijd terugdenk
raak ik nog over mijn toeren. Wat
daarin allemaal mocht vind je in
geen enkel reglementenboekje.
Het kostte ons toen wel bijna
onze kostbare voorsprong van
twee punten op Velo. Overigens
is in die wedstrijd wel gebleken,
dat we mentaal sterker zijn ge
worden. In de laatste seconde
was Al win Jansen nog zo attent
op een van de keeper terugsprin
gende bal, dat hij matchwinnaar
kon worden. Het vorige seizoen
hadden we zo'n wedstrijd geheid
verloren".
Sander Lagendijk is voorzichtig
met zijn prognose of er in de toe
komst voor S/Saturnus meer in
zit dan alleen de afdelings eerste
klasse. Hij zegt daarover. "Ik zou
het noodlot tarten als ik verder
zou kyken, dan de klasse waarin
we nu spelen en de klasse daar
boven. Maar als we alle spelers
van dit moment weten te behou
den, dan moeten we nog wel een
stapje hoger op de ladder kunnen
dacht ik".
Over detrainingsaanpak; "In eerste
instantie speelden we vanuit de
defensie en ik moet zeggen, dat
we dat, als de concentratie aan
wezig was, aardig deden. De
laatste weken zijn we echter wat
meer op eenvoudige aanval-
spatronen overgegaan, ofschoon
de ingestudeerde "tricks" er nog
niet helemaal uitkomen. Maar er
zit in ieder geval een duidelijk
opgaande lijn in ons spel. Twee
maal per week trainen wij, terwijl
er verder nog de mogelijkheid
bestaat om onder leiding van
oefenmeester Frank Bonte een
extra-training te volgen. Frap
pant is de ontwikkeling dat bijna
niemand meer met een of andere
smoes wegblijft".
Tegenstanders, die in de slotfase
van deze competitie eventueel
nog roet in het eten van S/Satur-
nus' opmars kunnen gooien zijn
HW '70 en MSV. Beide ploegen
ontmoet de club Club op eigen
terrein, terwijl Wolf Weber naar
alle waarschijnlijkheid in die
wedstrijden weer mee zal kunnen
doen. "Maar", zegt Lagendijk,
"we moeten alleen niet de con
centratie verliezen. Dat is eigen
lijk ons enige zwakke punt.
Sander Lagendijk verwacht pas dat
op de laatste competitiedag de
beslissing zal vallen. "Velo moet
voortijdig een slipper maken.
Maar daarop kan je alleen maar
hopen. Ik denk dan ook dat we
tegen MSV, onze laatste tegen
stander, kampioen worden".
FRANK BONTE
LEIDEN - De gezichten van Rinus, George, Cezar, Eelco en
Barry staan gespannen. Herman Brood z'n Wild Ro
mance hebben zojuist het optreden beëindigd en het
veelkoppig publiek in de Leidse Groenoordhal dwingt de
Earring met gescandeerde spreekkoren naar het podium.
Even kijken ze elkaar aan; dan snellen ze, vooropgegaan
door een met een zaklantaarn uitgeruste technicus naar
het podium.
Ordebewakers hebben inmiddels
de gang naar het in twee dagen
opgebouwde podium vrijge
maakt. George Kooymans heeft
een zwart leren broek aan, op z'n
billen uitgespaard voor een fel
rode stof, die overgaat in een T-
shirt. George staat met de andere
leden van de groep achter een
groot gordijn, dat langzaam, bij
de aanvang van het eerste num
mer opengaat. Het publiek is
wild.
Bij 'She Flies On Strange Wings'
worden bij elk woord honderden
armen dreigend omhoog gesto
ken. Earring maakt z'n publiek
helemaal gek. Met onverwachte
lichteffecten, met licht ver
spreidende bollen, met een
zwiepende lichtmast, met
enorme ballonnen, die over de
hoofden van het publiek worden
geworpen. Iemand uit het pu
bliek gooit een rol closet-papier
naar Barry. Barry wikkelt zich
erin en gooit het terug in het pu
bliek. Het Leven Werken van
roek-sterren. Tijdens het optre
den zitten in de kleedkamer een
aantal mooie vrouwen de voor de
Earring gereserveerde flessen
drank leeg te schenken. Mooie,
lange bontjassen aan de kapstok.
Earring zingt 'Candy's Goin'
'Bad' en de vrouwen verzorgen
hun make-up. Het publiek is uit
zinnig van enthousiasme. Een
life-'Vanilla Queen' met rookef-
fecten doet de rest. Er heerst in de
Groenoordhal een agressief-ero-
tische sfeer zoals bij veel Sto-
nes-concerten. Earring weet zich
een super-formatie en gedraagt
zich ernaar. Tweemaal geeft de
groep een toegift. Ze kunnen de
spreekkoren 'We Want More' en
in een volledige duisternis op
lichtende aanstekers en lucifers
niet weerstaan. Rudy Bennett,
CNR-directeur Ruud Wijnants,
acteur Michiel Kerbosch. Joost
de Draayer, een ex-Alquin-gita-
rist, Herman Brood allemaal
'back stage' genietend van 'Con
Man'. In de tweede toegift 'Radar
Love', fel, hautain-haast, strak
gespeeld. De drie rode spots ach
ter de Earring en drie wit
gekleurde voor hen spelen een
fascinerend spel over de hoofden
van het publiek. Een meisje stort
bijna van één van de opge
bouwde, niet-beveiligde tribu
nes. Haar vriend vangt haar op.
Op de grond onder de tribunes
honderden lege cola- en
bierblikjes. George draait z'n rug
naar het publiek. Vrouwen gillen
nog harder. Barrv kruipt bijna in
de microfoon; hij maakt met z'n
onderlichaam copulerende be
wegingen. Cezar zit als een waan
zinnige te drummen; bepaalt met
Rinus het ritme. Een fascine
rende show met (onbewust?Xveel
theater-elementen. Dan sterven
de laatste tenen weg. Cezar loopt
naar voren en gooit z'n drum-
stokken in het publiek. Een tril
lende Groenoordhal gilt om een
derde toegift. Maar de weg naar
de kleedkamers is al door de
roadies vrijgemaakt.
Bert Koekebakker
LEIDEN - Voor de 25ste keer
was gisteren de Margriet-
modeshow in Leiden. Een
show van 86 modellen die in
de Stadsgehoorzaal werd ge
presenteerd door Judith
Bosch.
Het komt er op neer de mode te
vertalen naar ontwerpen voor
een met naald en draad, en
daar zijn nu ook breipennen
bijgekomen, handige vrouw.
Hier en daar een eigen vondst
van bij de combinatie met
breigoed en succes is verze
kerd. Margriet is in die opzet
in het jubileum-jaar weer
leuk geslaagd. Geslaagd was
bijvoorbeeld de serie kleding
met het panneau-dessin (pa
neel-opdruk), waar kaftans,
capes maar ook voor de niet
meer piepjonge vrouw lange
strandjurken en - pyama's
van kunnen worden gemaakt.
Ook het Jjlazertje, dat deze
zomer weer populair is zat in
de collectie, gecombineerd
met rimpel, stroken, heup en
plooirokken.
In de hoogstgenoteerde pas
teltintjes was er een lief ro
mantisch lichtblauw broderie
jurkje met stroken en smalle
schouderbandjes dat echt
niet onder deed voor de erg
goed samengestelde serie wit
en wijd. Bij de voorjaarsgar
derobe, jas, broek en mini-
jurkje bijvoorbeeld, viel op de
jas met losse bolero. Natuur
lijk was de finale in lang
waarin natuurlijk het pronk
stuk een bruidsjapon met
stroken met daarover heen
een wijde iets over het middel
vallende cape. H.v.d. H.
Wijde wapperende jurken
LEIDEN - De watersporters, die
het komende seizoen vertier wil
len zoeken op of in de omgeving
van de Kagerplassen zullen nog
beter moeten opletten, dan afge
lopen jaren al vereist was. Die ex
tra waakzaamheid is noodzake
lijk in verband met de uitge
breide bagger- en zand
winningswerkzaamheden, die op
een deel van de Kaag plaats vin
den.
Grootste knelpunten dreigen de
smalle doorvaart ten westen van
het Kaageiland, en de Ringvaart
bij de Kaag-pont te worden. Da
gelijks zullen op deze punten
omvangrijke zandschepen passe
ren, die voor de recreanten maar
weinig ruimte zullen overlaten.
De Rijkspolitie te Water zal bin
nenkort op diverse plaatsen
waarschuwingsborden laten
neerzetten, om watersporters op
het dreigende gevaar attent te
maken.
De sterk toegenomen drukte wordt
met name veroorzaakt door de
massale zandtransporten ten be
hoeve van de aanleg van de
Schipholspoorlijn. Uit de zand-
winplas 't Joppe zal dit jaar in to
taal zo'n 2.5 miljoen kubieke me
ter zand worden gewonnen. Het
leeuwendeel zal via een zestal
schepen, in grootte variërend van
700 tot 1100 ton, worden getrans
porteerd van 't Joppe naar de
grote zandzuiger, die in de Ring
vaart ligt ter hoogte van de dr
Heyelaan. Vandaar wordt het
zand via persleidingen overge
bracht naar de in aanbouw zijnde
spoorlijn.
Dat vooral de zeiiers het deel van de
Ringvaart tussen Ade en Kaag
beter kunnen mijden, mag
blijken uit het feit dat het water
ter plaatse 40 meter breed is en de
zandschepen, die in twee richtin
gen varen een breedte hebben
van ongeveer acht meter. Om te
voorkomen dat er aanvaringen
plaatsvinden is de 'pont inmid
dels uitgerust met een marefoon,
zodat zandschepen kunnen
waarschuwen wanneer ze in aan
tocht zijn.
Zoals het er nu uitziet zal er gedu
rende het weekeinde niet geva
ren worden en ook niet in de
bouwv/kvacantie (15 juli - 4 aug.)
Ook in het westelijk deel van de
Ringvaart zal de watersport re
kening moeten houden met zand-
transport. Deze route wordt on
der meer gebruikt voor transport
naar de kalkzandsteenfabriek
Van Herwaarden en naar de lo-
swal ten dehoeve van de
Schiphollijn.
Een ander karwei dat dit jaar zal
worden aangepakt is de verbrei
ding van een deel van de Leede
(nabij de gemeentehaven) en de
Grote Sloot. De verbreding van
de Leede moet voor het water
sportseizoen klaar zijn en daarna
wordt de Grote Sloot aangepakt.
Daarvoor moet ongeveer
200.000m3 grond worden vqj-
plaatst. Een klein deel wordt ge
bruikt voor verhoging van de om
ringende kaden en de resterende
187.000 m3 zal waarschijnlijk
"gedropt" worden in de put op
het Zweiland. Tijdens het werk is
de Grote Sloot dicht voor alle
vaarverkeer.
