Afdelingsclubs
verkiezen Gouda
boven Den Haag
Morsen met woorden
Christenen
in Israël
ongerust
mm
"Bond tegen het vloeken" zegt niet meer alles
Onder nieuwe voorwaarden
Leiden voor derde
maal tegen Donar
Oegstgeest klimt op
naar tweede plaats
DINSDAG 21 FEBRUARI 1978
(Van onze redactie geestelijk leven)
Voor de show van Sonja Barend zou de „Bond tegen het
vloeken" goed nieuws hebben: de toestanden na het be
ruchte vloeklied in een van haar eerste shows hebben,
volgens de 60-jarige bond, hun uitwerking niet gemist.
Werd voordien de naam van God bij
niet-christelijke omroepen, naar
het leek, nog vaker gehoord dan
bij christelijke - maar dan wel als
tussenwerpsel -, de laatste tijd
constateert de kritisch en kenne
lijk veelvuldig kijkende en luiste
rende bond een opmerkelijke
vooruitgang. Zo worden buiten
landse krachttermen in de onder
titelingen van de televisie ietwat
afgezwakt, en soms blijven ze
zelfs helemaal onvertaald.
De bond hoopt uiteraard, dat dit
mag duiden op een blijvende be
leidsverandering. Het gaat hem -
om zijn voorzitter, prof. dr. W. H.
Velema te Apeldoorn, te citeren -
om „een positief opkomen voor
de heiliging van Gods naam"
Een uitbarsting als het vloeklied
brengt de bond onmiddellijk tot
verhoogde activiteit en waak
zaamheid. Hij ontwierp een
briefkaart waarmee protest kan
worden aangetekend tegen vloe
ken in lied, spel, aankondiging of
lezing bij de massamedia. De
eerste 50.000 exemplaren van die
kaart zijn al afgenomen; de
tweede oplage, die ook grif de
deur uitgaat, is even groot.
De bond, die tussen de 10-en 15.000
leden telt en dit jaar 250.000
moet ontvangen om te kunnen
doen wat hij zich voorstelt, heeft
nog meer „goed nieuws". Op de
meeste stations zullen de oude
aanplakbiljetten worden
gen.
„Uit den boze"
Vroeger legde de bond precies uit
wat hij bedoelde. De oude leus
was: „Spreek vrijmoedig over
God, maar misbruik nooit Zijn
naam". Tegenwoordig is het stre
ven om door pittige slagzinnen
aandacht voor het vloeken te vra
gen.
Een van de nieuwe leuzen is: „Wie
vloekt.... verliest!" Watje verliest,
als je in godslasterlijke taal ver
valt, staat er op de poster niet bij.
Opzettelijk niet. Dal moet de le
zer zelf maar invullen. Wie ergens
een biertje drinkt, zal even
vreemd opkijken als hem via een
viltje wordt gezegd, dat vloeken
„morsen met woorden" is.
De bond schrijft niet meer zo na
drukkelijk vóór. Hij zoekt naar
korte, tot bezinning stemmende
formuleringen waarin niet alles
staat.
Dat zijn nieuwe slogans echter niet
altijd doel treffen, is wel in Am
sterdam gebleken, waar slimme
lieden de leus „God hoort u,
vloek niet" op haltebordjes van
het gemeentelijke vervoerbedrijf
met een verfkwast rap verander
den in „God hoort Uw vloek
niet". Naar het schijnt hebben
nogal wat Amsterdammers zich
door de priemende tekst be
dreigd gevoeld.
Voorde bond was ditaanleiding, de
leus elders niet te gebruiken. Al
thans voorlopig niet, want het
hoofdbestuur heeft nog niet defi
nitief beslist.
Het wil namelijk in zijn op-
roepen ook concreet en duidelijk
zijn. Professor Velema zelf laat er
geen twijfel over bestaan dat tek
sten die ongewenste reacties op-
leveren, kortom, die het niet
blijken te doen, niet opnieuw ge
bruikt moeten worden. In
Eindhoven, waar ook ruimte op
halteborden is gehuurd, zal met
een andere tekst worden ge
werkt. Gedacht wordt aan:
„Vloeken is uit den boze, a-so
ciaal, onfatsoenlijk"
Nuttig boekje
De bond - postbus 362 Veenendaal
- is ook binnenwaarts gericht
Voor leden en begunstigers stelt
hij een boekje beschikbaar om
het hun wat gemakkelijker te
maken als zij in eigen omgeving
wat tegen het vloeken willen on
dernemen. In de praktijk zal dat
veelal neerkomen op een verzoek
om krachttermen te vermijden,
„de mond te spoelen". Dat kan op
een discussie uitlopen, en dan is
het nuttig, zo'n boekje achter de
hand te hebben.
De brochure heet „Wie vloekt ver
liest" en is verkrijgbaar bij de
penningmeester van de bond in
Den Ham (Overijssel) door stor
ting van J 2,50 op giro 852091.
Het boekje bevat zeven stukjes van
schrijvers met zeer verschil lende
achtergrond. Voorde gebruikers
is dat prettig, want de ene
vloekbestrijder zal zich meer
thuis voelen in het klimaat van
prof. Velema, een ethicus van on-
vervalst-reformatonsche inslag,
terwijl een ander het gezelschap
van diens minder strakke her
vormde collega Roscam Abbing
uit Groningen verkiest.
De andere medewerkers zijn luite
nant-kolonel Bosshardt van het
Leger des Heils (die ook in de
bewuste tv-show van Sonja was),
de oud-lyceumrector La Fleur uit
Haarlem, wika Van Ginkel van de
NCRV, de generaal-mujoor Von
Meyenfeldt van de Koninklijke
Militaire Akademie in Breda en
de CDA-politicus Roolvink. Al
laten hun verschillende benade
ringen van het emotionele ver
schijnsel „vloeken" zich samen
vatten in één korte titel - „Wie
vloekt verliest" -, toch maakt
juist de nuancering in zienswijze
deze brochure interessant.
Als voorzitter van de bond maakt
prof. Velema zich dubbel waar
Voor geïnteresseerde theologen
heeft hij de moeite genomen een
„preekschets" te schrijven,
waarin hij aanknoopt bij opmer
kingen van de Kamper theoloog
Rothuizen als hij zegt dat ook het
gebruik van de Godsnaam om ei
gen plannen te dekken en te ze
genen „ijdel gebruik" moet he
ten. Overigens blijft het de „Bond
tegen het vloeken" vooral gaan
om „uitdrukkelijk misbruik"
Milieuhygiëne
Wat de financién betreft denkt de
bond erover, bij de rijksoverheid
een verzoek om subsidie in te
dienen. Niet dat de gemeenten,
waarvan hij het ten dele moet
hebben, massaal hun bijdragen
intrekken, maar zij vertonen de
neiging om hun subsidies te be
perken tot instellingen in eigen
omgeving. Bovendien vallen ge
meentelijke inkomsten weg door
samenvoeging van gemeenten.
De moeilijkheid is echter dat er
geen algemene subsidiewet be
staat. Maar omdat er voor allerlei
doeleinden rijkssteun wordt ge
geven, ziet de bond niet in, dat de
overheid hem zou moeten af
wijzen. Merkwaardig genoeg
zoekt men de gewenste opening
bij het rijk niet in de sfeer van
„cultuur, recreatie en maat
schappelijk werk", maar in die
van „milieuhygiéne en volks
gezondheid" (waaronder ook de
geestelijke volksgezondheid
valt).
Volgens oud-minister Roolvink,
die bij de officiële presentatie van
de brochure „Wie vloekt verliest"
in Amersfoort aanwezig was, is
de bond niet volstrekt kansloos
in die pogingen. Maar nu er nog
steeds geen vaste subsidienor
men zijn, blijft hij voorlopig wel
afhankelijk van de ambtelijke en
politieke wil in Den Haag.
Misschien heeft de „Bond tegen het
vloeken" de politieke wind van
dit ogenblik mee.
80ND TE&EN HET VtOEKEN PARELQ8A8 IS VEENENDAAt
Ziekenhuizen. Dominee J. Bo
venberg, gereformeerd pre
dikant in Leiden-Zuidwest
(Bevrijdingskerk),' wordt
midden dit jaar ziekenhuisp
redikant in Leiden vanwege
de Gereformeerde Kerk. Hij
volgt dan ds. J. E. Brederveld
op, die dit werk ruim elf jaar
heeft gedaan maar vorige
maand 65 is geworden en nu
met emeritaat gaat.
Ds. Brederveld gaat niet "rus
ten". Hij heeft een benoeming
in tijdelijke dienst-voorlopig
twee jaar - aangenomen van
de kleine gereformeerde kerk
in Nij kerkerveen (Gelder
land). Daar hoopt hij begin
juli heen te gaan.
Voor ds. Bovenberg (sinds 1964
in Leiden) moet in Zuidwest
een opvolger komen.
Leerhuisavonden. De Raad
van Kerken in Oegstgeest
heeft een serie van drie "leer
huisavonden" georganiseerd
over het onderwerp "Wie is
Jezus"? Daarvoor zijn uitge
nodigd de joodse theoloog
rabbijn dr. Y Aschkenasy
prof. dr. B. Hemelsoet, hoog
leraar in het Nieuwe Tes
tament aan de rk theologische
hogeschool in Amsterdam, en
prof. dr. H. Berkhof, hoogle
raar in de dogmatiek in Lei
den. De eerste avond, met dr.
Aschkenasy als spreker, is op
donderdag 23 februari. De
avonden worden alle gehou
den in het Gemeentecentrum
aan de Lijtweg in Oegstgeest
en beginnen om 8 uur.
Achtergrond van deze serie is
de verschuiving in theologie
en prediking wat betreft de
figuur van Jezus. In de ge
loofsvoorstelling van veel
mensen is Jezus min of meer
God-zelf, voor een nieuwe
generatie theologen is Hij ge
heel en al mens, zij het dan in
de unieke zin van de door God
bedoelde mens. Deze ver
schuiving roept echter voor
velen vragen op.
De eerste voordracht gaat over
de Messiasverwachting in het
Oude Testament en de tijd
voorafgaande aan het optre
den van Jezus.
Alle belangstellenden, ook
niet-kerkelijken, zijn wel-
Deur dicht
Geen toegang. De Gerefor
meerde Kerk Vrijgemaakt in
Lisse heeft de Geref. Kerk
Vrijgemaakt Buiten Verband
(een afsplitsing van de
eerstgenoemde kerk) een
brief geschreven, waarin
wordt meegedeeld, dat de
kerkeraad het verzoek om
medegebruik van het vrijge
maakte kerkgebouw "om
principiële redenen" moest
afwijzen.
Beroepingswerk. Her
vormde Kerk: beroepen te
Warffum (Gr.) kandidaat W
Blanken Assen, te West-Ter
schelling kandidaat drs. M. N.
B. Blonk Leiden, te Den Haag
E. J. Bosch Julianadorp, te
Hoogeveen H. C. van Itterzon
Gouda, te Utrecht J
Vroegindewey Emmeloord,
aangenomen naar Maassluis
D. D. Lucas Waardenburg,
bedankt voor Geldermalsen
J. H. van Hunnik Berge-
nthem, voor Nijkerkerveen J.
den Hoed Sliedrecht, voor
Emmen D. Voortman Lutten.
Geref. Kerken: beroepen te
Dussen-Meeuwen P.
Kruizinga Delden, te Em-
lichheim (West-Duitsland) J
van der Reest Doornspijk, te
Rotterdam (evangelisatiepre-
sikant) B. van Dijken Oost-
wold (Gr.). Geref. Kerken
Vrijgemaakt: beroepen te
Alkmaar J. Burger Dokkum,
te Groningen-Noord R. Ur
ban Goes-Brouwershaven.
Christelijke minderheden in Israël
zijn bang dat het beperkte beke
ringsverbod dat 1 april van
kracht wordt, ook tegen hun ac
tiviteiten gericht kan zijn.
Op aandrang van streng orthodoxe
joden besloot de Knesset tot een
wetswijziging die elke verande
ring van godsdienst als gevolg
van verleiding met geld of andere
materiële toezeggingen strafbaar
stelt. Volgens de christenen be
staat nu de kans dat elke ker
kelijke hulpverlening aan
iemand van joodse godsdienst
gemakkelijk zal worden opgevat
als verleiding, zeker wanneer de
geholpene ook iets over de chris
telijke godsdienst verneemt.
De Raad van Christenen in Israël,
die meent dat de nieuwe wet de
gewetensvrijheid beperkt en de
deur openzet voor willekeur je
gens godsdienstige minderhe
den, heeft al een paar keer gepro
testeerd bij de voorzitter van het
parlement, het staatshoofd en
premier Begin, maar de tele
grammen zijn steeds onbeant
woord gebleven.
De voornaamste aanleiding voor de
anti-zendingswet is wel het drif
tig ijveren van sekten, vooral
Amerikaanse, die geen rekening
houden met de kerken die allang
in Israël bestaan. Wordt het deze
sekten te heet onder de voeten,
dan pakken de bekeerders mees
tal snel hun biezen, de brokken
overlatend aan de plaatselijke
kerken die zich juist van harde
propaganda onthouden.
De staatssecretaris van godsdienst
zaken, Israël Lippel, heeft de
christelijke protesten ongegrond
genoemd. De wet heeft alleen
sekten op het oog die zonder ver
antwoordelijkheidsgevoel opere-
Chr. Geref. Kerken: bedankt
voor Rotterdam-west P.
Beekhuis Noordeloos. Oud
Gereformeerde Gemeenten:
beroepbaar als lerend ouder
ling A. P. van der Meer Mon
ster.
Het comité voor internatio
nale vraagstukken van de
Kerk van Noorwegen (lut
hers) eist, dat er geen kern-in
stallaties van andere landen
op Noors grondgebied ko-
In een verklaring ter afslui
ting van hun algemene ver
gadering doen de Westduitse
bisschoppen een aanval op de
schending van de men
senrechten onder meer in
Zuidelijk Afrika, Latijns-
Amerika, Cuba, China,
Zuid-Oost-Azië en de Euro
pese landen "onder com
munistische heerschappij".
Een verklaring over het ter
rorisme in eigen land komt
pas begin april.
Hervormde Kerk: aangeno
men naar Katwijk aan Zee S.
de Jong Ouddorp.
OUD ADE - De afdeling Leiden van de KNVB wil toch
geen competitie-samenwerking aangaan met de afdeling
Den Haag. Elf van de zestien Leidse voetbalclubs spraken
zich gisteravond tijdens een hearing maar een uur in be
slag nam uit tegen zo'n integratie, waarover eerder in
principe al overeestemming was bereikt. Voornaamste
argument tegsn het samenwerkingsverband was dat
"Leiden" de eigen identiteit volkomen zou moeten prijs
geven als gevolg van een aantal Haagse eisen.
De meerderheid van de clubs wen
ste op die condities niet in te
gaan, waarmee (voorlopig) auto
matisch gekozen werd voor het
enige andere alternatief dat ter ta
fel lag: een eigen Leidse competi
tie. Dat die er volgend seizoen
ook daadwerkelijk komt, is ech
ter nog lang niet definitief.
Het afdelingsbestuur kreeg de op
dracht de onderhandelingen met
de huidige partner Gouda te her
openen, waarbij dan wél een aan
tal voorwaarden gesteld moet
worden. Die betreffen vooral de
promotieregeling (automatische
bevordering van de twee kam
pioenen) en de duur van de
nieuwe overeenkomst (minimaal
vijfjaar).
Gaat Gouda daarmee akkoord, dan
zou tijdens de Leidse voor
jaarsvergadering van 24 april een
besluit kunnen worden geno-
Het door vijftien verenigingen ge
steunde voorstel om weer contact
te leggen met Gouda, werd gis
teravond met grote welwillend
heid ontvangen door het afde
lingsbestuur. "Want", zei voorzit
ter Dusée, nadat Den Haag was
weggestemd, "Ik kan nu wel ver
tellen, dat ons bestuur unaniem
van mening was, dat we op deze
condities niet met Den Haag wil
den samenwerken. Tot 31 januari
waren we nog erg enthousiast,
hing het samengaan af van
slechts een paar punten: het in-
leggeld, de aanstelling 'van de
scheidsrechters en het regelen
van de strafzaken. Maar dat wa
ren voor ons wél zware punten.
Den Haag wilde daarin alles te
vertellen hebben en wilde daar
van ook niet afwijken. Ze wilden
alleen een Leids lid aan de straf-
commissie toevoegen en wij
mochten drie scheidsrechters
voor de hoofdklassen noemen,
maar zij zouden bepalen welke
wedstrijden die kregen. En over
het inschrijfgeld zou alleen in de
Haagse ledenvergadering wor
den beslist. Wij hadden dus maar
erg weinig te vertellen.
Ommezwaai
Tot die conclusie waren ook de
Leidse verenigingen gekomen,
toen zij eenmaal de kans hadden
gekregen de consequenties van
een eventueel samengaan met
Den Haag goed te overzien. Uit dc
discussie, die gisteravond in de
kantine van VVOA in Oud Ade
werd gevoerd, kon voortdurend
worden geproefd dat de clubs
zich op 8 augustus van het vorig
jaar voor het blok gezet hadden
gevoeld.
Bij de peiling die destijds tijdens
een bijeenkomst in de kantine
van VNL was uitgevoerd, bleken
zij alleen in meerderheid voor
Den Haag te hebben gestemd,
omdat er geen andere keuze mo
gelijk was. Na overleg in de be
sturen waren zij al gedeeltelijk op
die beslissing teruggekomen; de
volledige ommezwaai was gesti
muleerd doordat "Gouda" weer
contact had gezocht. Volgens een
vorige week gepubliceerd be
richt in de officiële mededelingen
van die afdeling zouden inmid
dels acht van de tien (Overgeble
ven) clubs voorstander zijn van
voortzetting van de geïnteg
reerde Leids/Goudse competitie.
Een samenwerking, die aan het
einde van de lopende jaargang
zou worden beëindigd, mede
omdat er met de zes felle oppo
santen uit de IJsselstreek (die
toen zelfs onmiddelijk wilde
stoppen) niet te praten viel.
Bij de heropening van de onder
handelingen met Gouda, zal Lei
den "beslist niet vergeten, hoe
het vorig jaar behandeld is" Lei
den, zal ook niet op "hangende
pootjes" teruggaan, maar zal in
tegendeel een aantal dwingende
eisen stellen.
De belangrijkste daarvan luiden:
1. De kampioenen promoveren,
ongeacht of dat twee Leidse of
twee Goudse clubs zijn (na ak-
koord-^bevinding van dc KNVB).
Het doelsaldo zal daarbij nooit
beslissend zijn, in dat geval zal
altijd een beslissingswedstrijd
gespeeld moeten worden.
2. De overeenkomst zal niet meer
voor één jaar, met een opzeg
termijn van één jaar, worden
aangegaan, maar voor minimaal
vijfjaar.
3. De afdelingen Gouda en Leiden
zullen de competitie om en om
regelen
4. De scheidsrechterscommissies
zullen in overleg de scheids
rechters aanwijzen.
Als het afdelingsbestuur van
Gouda, dat de uitslag van dc hea
ring zal worden meedegedeeld,
met die voorwaarden akkoord
gaan, zal de geïntegreerde
Leids/Goudse competitie met in
gang van het nieuwe seizoen niet
worden stopgezet, maar 'gewoon*
voort kunnen gaan.
Dusée: „Dc KNVB zal dat ook wel
accepteren. Daar zullen we in
ieder geval nu snel naar informe
ren. Gaat Gouda niet akkoord,
dan hoeven wc ook niet meer aan
te komen bij Den Haag. Dan zit
ten we dus met een Leidse com
petitie."
PAUL DE TOMBE
LEIDEN - Een vooi pr ^efje van de
play-offs morgenavond in de
Leidse Vijf Meihal (21.00 uur),
waar Parker Leiden en Nat. Ned.
Donar elkaar voor de derde keer
dit seizoen ontmoeten. En zeker
niet voor de laatste keer want als
derde en tweede op de ranglijst
van de eredivisie, en voorlopig in
die volgorde, zullen de twee bas-
ketbalploegen elkaar straks weer
ontmoeten in de eindstrijd om de
titel.
Toch staat er voor beide teams
meer op het spel dan alleen maar
prestige en het aftasten van el-
kaars mogelijkheden met het oog
op de duels in de play-offs. De
eindrangschikking bepaalt in ap
ril in welke rangorde de wed
strijden voor de play-offs ge
speeld worden en dan hebben de
nummers één (F/Den Bosch) en
twee belangrijke voordelen bo
ven de nummers drie en vier (nu
Tripper Punch).
Henny Blom stelt dan ook: 'We
zullen tegen Donar voluit gaan,
maar desondanks zullen we toch
niet alle tactische foefjes prijs
geven. Er moet voor Donar wat te
raden blijven straks'.
De tweede pjaats is dus de directe
inzet van de baskerbaltopper.
Donar, dat door enkele uitge
stelde wedstrijden van Den
Bosch in naam de eerste plaats
bezet, heeft zes punten voor
sprong op Leiden. Een voor
sprong die Henny Blom en zijn
mannen alleen teniet kunnen
doen door winst in het thuisduel,
waarna er ook goed gepresteerd
moet worden in de nog volgenue
ontmoetingen met Donar en Den
Bosch. Of Leiden derhalve de
tweede plaats ook binnen bereik
krijgt valt te bezien, maar een
thuiszege op Donar (de vorige
twee duels werden door Leiden
verloren) is belangrijk voor het
zelfvertrouwen van Leiden.
LEIDEN - Via een benauwde 1-2 zege op het Katwijkse Cleyn Duin is
Oegstgeest nu op de tweede plaats van de hoofdklasse van de zaal-
voetbalcompetitie beland. De Oegstgeestenaren bleven daardoor in de
race om het kampioenschap van de afdeling Leiden.
Oegstgeest kreeg de overwinning overigens bepaald niet cadeau. Cleyn
Duin toonde zich een taaie tegenstander, die Oegstgeest het spel liet
maken. De geelhemden voelden zich niet gelukkig met deze spelont-
wikkeling, want kansen werden er nauwelijks geforceerd.
Cleyn Duin was met enkele uitgespeelde uitvallen nog de gevaarlijkste
ploeg. Niettemin nam Oegstgeest vlak voor de doel wisseling de leiding.
Gé Perfors prolïteeide behendig van een dekkingsfout in de Katwijkse
ploeg.
Halverwege de tweede helft kwam Cleyn Duin op 1 1. Een corner van
Freek Rienks werd door Jan van der Plas op schitterende wijze in een
doelpunt omgezet. Een twee-minuten straf van de K'itwijker Amerik
van Duivenvoorde bleek de Katwijkse formatie de das om te doen.
De lel op dc huid ge/eten Freek Rienks speelde het leder in de voeten van
de vogelviij staande Gé Perfors die dankbaar zijn tweede tiefler liet
aantekenen.
Een wanhopig aanvallend Cleyn Duin kwam vlak voor het eindsignaal van
de scheidsrechter Van der Leek bijna nog aan de gelijkmaker. De
keiharde spetter van Wim Guyt I caramboleerde via de onderkant van de
lat het veld weer in.
