80/ Pandbriefbiljetten 0 0/
Twee doden door bom
aanslag in Jeruzalem
Carter geeft
vliegtuigen
aan Egypte
Sovjet-Unie dacht dat Kosmos boven Aleoeten zon verbranden
»rr*asssKyas8s #Westland Utrecht
Kabinet-Schmidt wellicht
in moeilijkheden
NIEUWE RICHTLIJNEN
EG VOOR BELGRADO
Ethiopische
leider boos
op Westen
WOENSDAG 15 FEBRUARI 1978
BUITENLAND
JERUZALEM (Reuter) - In het centrum van Jeruzalem zijn gisteravond
twee doden en 35 gewonden gevallen, doordat er in een volle autobus
een tijdbom ontplofte.
De Israëlische politie schreef de aanslag toe aan Palestijnse guerrillastrij
ders. Het was het ernstigste incident van deze aard sinds mei 1976, toen
het exploderen van een scooter in een drukke straat in Jeruzalem aan
één persoon het leven kostte terwijl 33 mensen werden gewond.
Enkele uren tevoren hadden de Israëlische autoriteiten bekendgemaakt,
dat zij in het bezette westelijke deel van Jordanië 20 Arabische "subver
sieve" cellen onschadeliik hebben gemaakt.
Foto: Helpers bij het wrak van de bus.
WASHINGTON
(Reuter/UPI) - De Ameri
kaanse president Jimmy
Carter zal het Ameri
kaanse Congres vragen
ADDIS ABEBA
(Reuter/DPA/AFP) - Het
Ethiopische staatshoofd,
luitenant-kolonel Mengistoe
Haile Mariam, heeft gisteren
verklaard, dat het "volkomen
zinloos" is de diplomatieke
betrekkingen met westelijke
landen als de Verenigde Sta
ten, West-Duitsland en En
geland te handhaven als deze
staten wapens blijven leveren
aan de "vijanden" van
Ethiopië.
Volgens hem bewapent Was
hington Somalië indirect,
door wapens te verstrekken
aan die staten welke dit land
van wapens voorzien. In dit
verband noemde hij Iran, Pa
kistan, Saoedi-Arabië en "an
dere reactionaire Arabische
regimes". Zo had Ethiopië
grote hoeveelheden Ameri
kaanse wapens, waaronder
tanks, jeeps en artillerie,
buitgemaakt. Daarom was
het zinloos dat de Verenigde
Staten probeerden "hun
bloedig komplot" te verber
gen.
Mengistoe zei dat Ethiopië
dankbaar is voor de hulp van
de Sovjet-Unie en Cuba. Hij
wees er op dat de Russische
militaire adviseurs in
Ethiopië een zelfde rol spelen
als in het verleden de Sovjet
raadgevers in Somalië en de
Amerikaanse militaire ad
viseurs in Ethiopië.
Sprekend over de binnen- en
buitenlandse vijanden van
zijn marxistische militaire
bewind zei de Ethiopische
leiden "De anti-volksrachten
die van plan waren ons voor
hun middagmaal te gebrui
ken, hebben wij bij wijze van
ontbijt genuttigd". Hij be
streed dat zijn land van plan
zou zijn Somalië binnen te
vallen. Het huidige offensief
was er slechts op gericht de
Somalische troepen te ver
drijven uit de Ogaden-
woestijn. "De defensieve
oorlog die wij voeren, gaat
niet verder dan onze grens",
aldus Mengista.
Sinds zeven maanden geleden
de strijd in de Ogaden begon,
had Somalië daar 17.000 man
van het geregelde leger, 250
tanks, 350 andere pant
servoertuigen, 600 stukken
geschut en ruim 40 militaire
vliegtuigen in het veld ge
bracht. Ook zouden raketbo-
ten van de Somalische marine
op een niet nader genoemd
tijdstip gepoogd hebben de
opslagplaatsen van brandstof
en andere goederen in Assab
aan de Rode Zee, de enige nog
geheel in bedrijf zijnde
Ethiopische haven, aan te
vallen. Deze actie was echter,
volgens de Ethiopische
leider, mislukt.
Het Russische persbureau Tass
bevestigde gisteren dat de
Sovjet-Unie Ethiopië helpt
bij zijn strijd in de Ogaden.
Het bureau ontkende echter
dat deze hulp een inbreuk be
tekent op de beginselen van
de internationale ontspan
ning.
BONN (AFP) - De Westduitse regering van Bondskanselier
Helmut Schmidt loopt deze week gevaar te struikelen
over de antiterreurwetgeving. Voor de eerste keer sinds
de verkiezingen van twee jaar geleden kan de coalitie-re-
gering van sociaal-democraten en liberalen in de Bonds
dag (het Westduitse parlement) een nederlaag lijden. Het
desbetreffende wetsvoorstel is in eigen sociaal-democ
ratische kring een omstreden zaak.
Bepaalde afgevaardigden van de
SPD hebben al laten weten dat zij
van plan zijn tegen de bepalingen
van het wetsontwerp te stemmen
die de politie machtigen hele wo
ningblokken te doorzoeken om
verdachten te kunnen opsporen
en ook de uitsluiting mogelijk
maken van advocaten op ver
denking van hulp aan cliënten
die beschuldigd zijn van terreur-
daden.
Te slap
De christen-democratische opposi
tie in de Bondsdag vind het wets
ontwerp echter nog veel te slap
en eist veel hardere maatregelen
tegen de terreur. Er wordt nu on
derhandeld om het wetsvoorstel
zodanig te wijzigen dat het kan
worden aangenomen. Voor een
absolute meerderheid zijn 249
stemmen nodig. De coalitie-rege
ring kan in de Bondsdag normaal
rekenen op de stemmen van 253
afgevaardigden. Als vijf van hen
tegenstemmen, is het wets
voorstel verworpen.
Bondskanselier Schmidt heeft ech
ter nog een wapen achter de
hand. Hij kan de vertrouwensk
westie stellen om de 'rebellen' in
de SPD te dwingen de gelederen
te sluiten. Regeringswoordvoer
der Klaus Boiling heeft echter al
verklaard dat Schmidt niet zijn
toevlucht zal nemen tot dit laatste
middel.
Leber
De stemming over het wetsont
werp van de regering kan ook de
coalitie van sociaal-democraten
en liberalen aan het wankelen
brengen. Die coalitie is al zwaar
op de proef gesteld door de spio-
nagezaak op het ministerie van
defensie en de in strijd met de wet
zijnde afluisteroperaties van de
militaire contraspionage buiten
medeweten van de verantwoor
delijk minister Leber.
De liberale partij (FDP) heeft noch
het ontslag van de minister van
defensie noch de omvang van de
regeringswijziging goedgekeurd,
hoewel een stilzwijgend akkoord
de coalitie-partners de vrijheid
geeft over de ministerpor
tefeuilles te beschikken die hun
zijn toegevallen bij de vorming
van de regering.
In kringen rond Helmut Schmidt is
inmiddels meegedeeld dat de
Bondskanselier helemaal niet
van plan is het ontslag van zijn
regering in te dienen als het tegen
de terreur gerichte wetsvoorstel
mocht worden verworpen. De li
berale minister van economische
zaken, Otto Lambsdorff, heeft
volgens 'Der Spiegel' verklaard
dat de "regering verloren is" als
het wetsvoorstel wordt
pen.
Fotojournalisten moeten soms vreemde wegen bewandelen om aan hun plaatje te komenDeze mocht gisteren in
Kopenhagen over het bureau lopen om zijn werk te doen. Een paar kranten dienden als vloermatjes. De Britse
minister van buitenlandse zaken David Owen krabt eens bedenkelijk achter zijn oor om-deze capriolen.
Meer soldaten naar campussen
JAKARTA (UPI) - Het militair ge
zag op west-Java heeft gisteren
gedreigd met het sturen van nog
meer soldaten naar universiteits-
en hogeschool campussen als de
onrust onder de studenten niet
eindigt.
Kolonel Samallo, hoofd van de mi
litaire inlichtingendienst van het
militaire opperbevel voor west-
Java, deelde mee dat sinds vorige
week donderdag 62 personen zijn
gearresteerd na het binnenruk
ken van ruim tweeduizend solda
ten op de campus van de techni
sche school van Bandoeng.
De soldaten houden het complex
nog steeds bezet en beletten de
studenten de toegang. Voor de
poort drommen
jaars samen, maar incidenten
doen zich niet voor.
Volgens Somallo was de bezetting
van de campus in Bandoeng no
dig omdat de studenten een eigen
politiedienst organiseerden. Ze
hadden reeds een waar
schuwingsdienst ingericht met
uitkijkposten, schijnwerpers en
sirenes, aldus de zegsman.
Samallo deelde mee dat soortge
lijke maatregelen tegen andere
instituten zouden worden geno
men, als de onrust zou voortdu-
'Maar eerst willen wij de rectors de
kans geven hun gezag te laten
gelden", aldus Samallo.
KOPENHAGEN (ANP) - De minis
ters van buitenlandse zaker der
negen EG-landen hebben giste
ren in Kopenhagen overeens
temming bereikt over de richt
lijnen die zij hun delegaties naar
de conferentie over Europese
veiligheid en samenwerking in
Belgrado zullen geven.
Zij zullen, zo bleek uit hetgeen mi
nister Van dér Klaauw na afloop
van de conferentie meedeelde,
proberen om met instemming
van de niet-gebonden landen, het
ontwerp voor een slotverklaring
dat deze landen hebben opge
steld zodanig te veranderen dat
de westelijke opvattingen er be
ter in tot uitdrukking komen.
Door tijdgebrek - de vergadering
duurde niet veel langer dan vier
uur - is het Midden-Oosten
nauwelijks ter sprake gekomen.
Nadat de ministers ongeveer
twee uur over Belgrado hadden
gesproken, en bijna anderhalf
uur over de ontwikkelingen in
zuidelijk Afrika en de Hoorn van
Afrika, kwam de behandeling
van het agendapunt Midden-
Oosten er op neer dat men de En
gelse en Westduitse ministers,
David Owen en Hans-Dietrich
Genscher, vroeg of president Sa-
dat tijdens zijn bezoeken van vo
rige week nog iets bijzonders had
gezegd.
Geen der landen van de Europese
gemeenschap, aldus minister
Van der Klaauw, heeft voorge
steld dat de negen een nieuwe
verklaring over het Midden-Oos
ten publiceren en er zijn geen af
spraken gemaakt over wat afzon
derlijke Westeuropese regerin
gen in hun contacten met Israël
naar voren zullen brengen. Noch
de Israëlische nederzettingen in
bezet gebied, noch het beginsel
van het recht op zelfbeschikking
van het Palestijnse volk, noch de
volledige ontruiming van alle be
zette gebieden, zijn in Kopenha
gen ter sprake gekomen. De ne
gen hebben hiermee gehoor ge
geven aan de herhaaldelijk uitge
sproken Israëlische wens, dat zij
zich van openbare stellingname
in het Midden-Oosten-conflict
onthouden.
Het reeds door de Sovjet-Unie af
gewezen ontwerp der neutrale
landen voor een slotyerklaring
schiet op het punt vari de men
senrechten tekort, aldus minister
Van der Klaauw. De delegaties
van de negen in Belgrado zullen,
in nauw overleg met andere wes
telijke landen (de NAVO-bond-
genoten) en de niet-gebonden
staten zelf, proberen westelijke
en niet-gebonden staten op één
lijn te krijgen.
Het overleg in Kopenhagen heeft
niet geleid tot het opstellen van
een westelijke ontwerp-slot-
verklaring. Er is, aldus Van der
Klaauw, een algemene gedrags
lijn vastgesteld en het is mogelijk
dat de westelijke landen zelf nog
met een ontwerp-slotverklaring
zullen komen. De Franse minis
ter van buitenlandse zaken,
Louis de Guiringaud, heeft in
Kopenhagen zijn collega's een
inventaris van een tiental blad
zijden van westelijke voorstellen
en opvattingen voorgelegd, die in
Belgrado met andere westelijke
en niet-gebonden landen zal
worden besproken. Het is niet de
bedoeling, dat de Fransen in de
Joegoslavische hoofdstad een ei
gen voorstel ter tafel brengen.
De negen gaan er nog steeds van uit
dat er een slotverklaring zal ko
men, al zal die wellicht niet alles
bevatten wat wij willen. Van der
Klaauw liet blijken dat de negen,
ter wille van een akkoord met de
niet-gebonden landen, bereid
zijn enig water in hun wijn te
doen en om een akkoord met
Oostbloklanden te bereiken, de
Sovjet-Unie willen tege
moetkomen bij het
lijken van haar voorsteik
Europese conferenties ovi
lieuhygiëne, transport en e:
te beleggen.
akkoord te gaan met de
verkoop van 200 militaire
vliegtuigen aan Israël,
Egypte en Saoedi-Arabië.
Dit is gisteren bekendgemaakt
door een woordvoerder van het
Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken. Carter zou
Israël 15 toestellen van het type
F-15 en 75 van het type F-16 wil
len leveren. Egypte staat op de
lijst voor 50 F-5's en Saoedi-Ara
bië voor 60 F-15's.
Israël krijgt volgens Carters voor
stel aanzienlijk minder vliegtui
gen dan waarom het had ge
vraagd. Jeruzalem had eerder te
kennen gegeven 25 F-15's en 150
F-16's te willen kopen. In Arabi
sche diplomatieke kringen werd
gisteren gezegd dat de aantallen
in het voorstel echter meer balans
zijn dan wanneer Israël had ge
kregen waarom het gevraagd
had.
Het Congres heeft 30 dagen de tijd
om het voorstel af te wijzen nadat
het officieel aan hem is voorge
legd. Hiervoor is het nodig dat óf
het Huis van Afgevaardigden óf
de Senaat met een meerderheid
van stemmen neen zegt tegen het
voorstel. Het is zeer waar
schijnlijk dat de zogenaamde Is-
raël-lobby in het Congres zich
krachtig zal verzetten tegen de
verkoop. Volgens zegslieden is
de regering er echter van over
tuigd dat het drieledige voorstel
wordt goedgekeurd.
•In de verklaring van gisteren zei de
Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken, Cyrus
Vancé, dat de verkoop geen ver
storing van het militaire even
wicht in het Midden-Oosten zal
veroorzaken. Voorts zal de ver
koop „tegemoet komen aan de
legitieme veiligheidsbehoeften
van de (drie) landen en is hij in
overeenstemming met het alles
overheersende doel van een
rechtvaardige en duurzame
vrede"
Verwacht wordt dat het besluit van
Carter tenminste voor een deel
zal worden uitgelegd als een
middel om Israël ertoe te pressen
het stichten van nieuwe neder
zettingen in de bezette Arabische
gebieden op te geven. De Ameri
kaanse ambassadeur in Israël,
Samuel Lewis, had gisteren een
gesprek van 90 minuten met
premier Begin over deze neder
zettingen.
Begin en de Israëlische minister
van buitenlandse zaken, Mosje
Dajan, hebben eerder gewaar
schuwd dat Amerikaanse wa
penleveranties aan Egypte de
huidige vredesinitiatieven in het
Midden-Oosten nog meer zou
den frustreren.
Dajan herhaalde dit gisteravond in
Los Angeles. Hij zei te menen dat
de VS niet eerder tot de levering
zouden mogen overgaan dan
wanneer Israel en Egypte een
vredesovereenkomst hebben ge
sloten.
NEW YORK-OTTAWA (UPI) - De
Sovjet-Unie had er niet op gere
kend dat haar kern-satelliet
Kosmos-954 op 24 januari boven
Canadees grondgebied zou ver
gaan. Russische geleerden had
den uitgerekend dat de kunst
maan, met aan boord een op ver
rijkt uranium "draaiende" kern
reactor, boven de Aleoeten-
eilanden bij Alaska in de at
mosfeer zou verbranden. Deze
toelichting op het Kosmos-inci-
dent is gisteren in New York ge
geven door de Russische ge
leerde Jevgeni Federov.
Federov vertelde de VN-commissie
voorwetenschap en techniek, die
over de zaak debatteert, dat de
Sovjet-Unie Canada en de Ver
enigde Staten heeft aangeboden
mee te zoeken naar eventuele
wrakstukken van de satelliet.
Canadees-Amerikaanse ploegen
hebben al diverse voor een deel
sterk radioactieve wrakstukken
gelokaliseerd in de Noordcana-
dese toendra.
Federov gaf aan dat Moskou bereid
is tot het betalen van Canadese
schadeclaims. De Canadese rege
ring maakte gisteren bekend dat
er aan het opsporingswerk tot
dusver al een bedrag van onge
veer vijf miljoen gulden is be
steed. De definitieve rekening
kan echter pas in de loop 1
voorjaar worden opgemaakt.
Zodra de Russische geleerden
doorkregen dat de Kosmos-954
(zeer waarschijnlijk een spio-
nage-satelliet voor marine ob
servatie) in moeilijkheden ver
keerde, probeerden zij de
eindbaan van het drie ton zware
object te berekenen. Dit resul
teerde, vertelde Federov in de
voorspelling dat de Kosmos "bo
ven de Stille Oceaan zou worden
ingevangen door de aardat
mosfeer, om te verbranden boven
de Aleoeten". Aangezien die
eilanden Amerikaans zijn werd
toen meteen contact opgenomen
met Washington, vertelde de
Russische geleerde.
Toen Canada het ongewilde
doelwit bleek, aldus Federov,
"stelden wij de Canadese rege
ring ervan in kennis dat het één
van onze satellieten betrof. Wij
lieten weten dat het goed moge
lijk was dat enkele wrakstukken
op Canadese bodem zouden
neerstorten. Wevertelden Ottawa
dat er zich een kernreactor aan
boord bevond en dat een deel van
de wrakstukken dus radioactief
kon zijn1',
Moskou zou hebben voorgesteld
samen te zoeken naar de wrak
stukken, maar Ottawa zou dit
aanbod hebben afgeslagen, wat
volgens Federov ook "zijn goed
recht" was.
De Russische geleerden, vertelde
Federov, weten nog steeds niet
waardoor Kosmos-954 nu precies
is verongelukt. Zij houden de
mogelijkheid open dat de
kunstmaan de bevelen van de
aarde is gaan negeren door en na
de botsing met een ander object
in de ruimte.
Federov zette zich af tegen de "spe
culatieve" manier waarop, de
Westerse nieuwsmedia het inci
dent hebben verslagen. "We had
den tenslotte niet met een val
lende atoombom te maken", be
toogde hij, "maar met iets dat
slechts zeer gelokaliseerd gevaar
kon opleveren".
Federov brak een lans voor het ge
bruik van kernenergie in de
ruimte. Hij zette zich namens zijn
regering af tegen het Zweedse
voorstel om een ruimtelijke
"kernstop" af te kondigen totdat
er bevredigende veiligheid
swaarborgen zijn geschapen.
Fedrov vroeg zich af of de echte
kernwapens niet Federov veel
grotere bedreiging voor de
mensheid vormen die meer recht
heeft op onze aandacht"?
ADVERTENTIE
MMM in coupures van 1.000,- of 10.000,-. (Y, BR» g g m SB
M n opklimmend van 5'/2% na twee jaar tot 8% w WVI k ammm AT MB
Hypotheekbank nv WL OB #H|
verzekeringen of belastingen en onze SB Bk
/■ïy kantoren. Leiden, Botermarkt 28/Hoek't Gangetje, 071-132645
