Sadat niet
ontevreden
naar huis
Somaliërs trekken zich terug
NAAST HET NIEUWS
Begin: "Geen
Veranderingen
in proces
van overleg"
Polen wil einde aan 5Belgrado
Carter weigert
grijpen
in te
Ultimatum voor Moezorewa
Vorsterzegt niets
over vertrek Botha
DINSDAG 14 FEBRUARI 19.8
BUITENLAND
PAGINA 13
JERUZALEM (AFP) - "Onze
verschillen met de Ameri
kaanse minister van buiten
landse zaken, Cyrus Vance,
zijn verklaringen en het ant
woord van de regering, heb
ben niets gewijzigd in het on
derhandelingsproces". Dit
heeft de Israëlische minis
ter-president, Menachem Be
gin, gisteren verklaard.
Op een persconferentie zei hij
dat "de hervatting van de
pendeldiplomatie van de
Amerikaanse onder-minister
van buitenlandse zaken, Al
fred Atherton, gewoon door
gaat. Wij verwachten hem in
Jeruzalem wjjar hij welkom
zal zijn om verder te proberen
een akkoord te bereiken over
de Israëlisch-Egyptische be
ginselverklaring".
De premier uitte voorts de hoop
dat de werkzaamheden van
de politieke en militaire
commissies in Jeruzalem en
Cairo binnenkort zullen kun
nen worden hervat.
Over de ontmoeting van presi
dent Sadat en de leider van de
socialistische oppositie, Sji-
mon Peres, in Salzburg van
zaterdag verklaarde Begin
dat hij "volledige goedkeu
ring had gehecht aan deze
ontmoeting waarover Peres
een eerste telefonisch verslag
heeft uitgebracht. Bij zijn te
rugkeer in Israel zal hij uit
voeriger rapporteren".
Wat betreft de uitnodiging van
president Sadat aan Peres
voor een bezoek aan Cairo zei
Begin dat Peres daarvoor he
lemaal geen toestemming be
hoeft te hebben. "Ik be
schouw dat eventuele bezoek
in elk geval als zeer positief'.
Premier Begin verklaarde dat
113 van de 120 parlementsle
den tegen ontmanteling van
de Israëlische nederzettingen
in de Sinaï zijn. "Dat is een
belangrijke parlementaire
eensgezindsheid. Die neder
zettingen zijn trouwens wet
tig en essentieel voor Israël"
Hij herinnerde er aan dat presi
dent Carter goed op de hoogte
was gesteld tijdens zijn ont
moeting met hem in decem
ber. De Amerikanen hadden
toen helemaal niet laten we
ten, zoals miniver Vance op
10 februari deed, dat "die be
volkingscentra er niet zouden
moeten zijn. Er is dus een wij
ziging in de houding van de
Amerikaanse regering"
Over Amerikaanse wapen
leveranties aan Egypte zei
Begin met nadruk dat derge
lijke leveranties slechts zou
den kunnen worden overwo
gen nadat Egypte de vrede
met Israël getekend heeft. Hij
herhaalde echter zijn bezwa
ren tegen het leveren van zeer
geperfectioneerde aanval
swapens door Frankrijk aan
Egypte.
SOVJET-UNIE
DREIGT MET
FABRICAGE
EIGEN
N-BOM
MOSKOU (Reuter) - De Sovjet-
Unie heeft gisteren verklaard dat
zij klaarstaat haar eigen neutro
nenbom te maken als het Westen
doorgaat met zijn plannen tot
ontwikkeling van het wapen.
In een commentaar van het pers
bureau Tass stond: "Als in het
Westen neutronenwapens wor
den gefabriceerd, zal de Sovjet-
Unie moeten doen wat zij deed
toen de Verenigde Staten de
eerste atoombom ontwikkel
den".
De Sovjet-Unie bracht in 1949 haar
eerste atoombom tot ontploffing.
President Breznjev van de Sov
jet-Unie had reeds in december
tegen een dagblad gezegd dat zijn
land geen "passief toeschouwer"
zou zijn, als de neutronenbom in
het Westen gefabriceerd zou
worden.
Tass verklaarde gisteren in zijn
commentaar dat het een illusie
zou zijn te denken, dat de bom op
beperkte schaal gebruikt zou
worden. Als haar kracht op het
ogenblik klein is, zou zij in de
toekomst vele keren krachtiger
kunnen zijn, aldus het pers
bureau.
Het commentaar bevatte een waar
schuwing aan de Westduitse
Vrije Democratische Partij, de
coalitiegenoot van de socialisten
in Bonn, opneming van de
neutronenbom in het Westerse
wapenarsenaal niet voor te staan.
BELGRADO (Reuter) - Polen,
kennelijk optredend als
woordvoerder van het Oostblok,
heeft gisteren gezegd dat de Bel-
gradose vervolgconferentie voor
Europese veiligheid en samen
werking uiterlijk vrijdag moet
worden afgesloten - met of zon
der een plechtige slotverklaring.
Het Westen wil dat deze verklaring
ondermeer uitvoerig aangeeft in
hoeverre de mensenrechten-pa
ragrafen van het "Helsinki-ak-
koord" door de 35 onderteke
naars zijn nageleefd. Maar sinds
het begin van de slotfase - 17 ja
nuari - liggen de Russen en hun
bondgenoten in Belgrado hard
nekkig dwars. Het Oostblok heeft
twee ontwerp- slotverklaringen
op tafel gebracht waarin het hele
vraagstuk van de mensenrechten
- eufemistisch aangeduid als
"menselijke contacten" - in éën
zinnetje wordt afgedaan.
Diplomaten in Belgrado houden er
steeds sterker rekening mee dat
het Oostblok bereid is om de ver
volgconferentie - die volgens het
boekje "half februari" moet
eindigen - zonder slotdocument
voor gezien te houden.
De Poolse delegatiechef zei giste
ren dat het Oostblok bereid is dag
en nacht te werken aan overeens
temming - op voorwaarde dat die
uiterlijk vrijdag in zicht is.
Westerse collega's betitelden zijn
uitspraken als "chantage". "Als
zij dit doen", zei een hoge wes
terse diplomaat, "zal iedereen
zien wie de schuld draagt en wie
de lange termijn-effecten op de
ontspanning voor zijn rekening
neemt".
De Russen hebben overigens al ge
zegd dat "Belgrado" en de "ont
spanning" twee verschillende
dingen zijn. Naar hun oordeel zal
het in feite mislukken van de con
ferentie nauwelijks nadelig in
werken op de hoofdlijnen van de
ontspanning tussen Oost en
West.
De neutrale deelnemers reageer
den gisteren geprikkeld op de
dreigementen van de Poolse de
legatiechef. Deze neutrale groep
heeft sinds 17 januari geprobeerd
om Oost en West tot elkaar te
brengen, tot dusver zonder resul
taat. De neutralen zijn echter ook
niet verguld met de houding in
het Westerse kamp.
„De meeste Westerse deelnemers
hebben ons nauwelijks enig
houvast gegeven", klaagde een
vooraanstaande diplomaat uit de
neutrale sector. "Ze lijken het
onderling niet eens te kunnen
worden over hun politieke
machtsmiddelen", vervolgde hij,
"en als zij het niet eens kunnen
worden hoe kan dan van ons
worden verwacht dat we de zaak
oplossen?"
Duidelijk geïrriteerd gaf dezelfde
zegsman te kennen dat de Russen
onder neutrale druk tot dusver
slechts concessies hebben ge
daan op de "uitwisseling van me
dische apparatuur en valse gebit
ten".
ROME (UPI) - De Egyptische president Anwar Sadat heeft
gisteren zijn rondreis langs acht staten afgesloten en is
naar Egypte gevlogen. Voor zijn vertrek verklaarde hij op
het vliegveld van Rome tevreden te zijn over de gesprek
ken die hij de afgelopen dagen heeft gevoerd. Een suc
cesvolle afronding van zijn vredesinitiatief is echter nog
geenszins in zicht, aldus de president.
Sadat beloofde zijn speurtocht naar
de doorbraak in de vredes
besprekingen met Israël te zullen
voortzetten. Hij verwierp hierbij
de territoriale eisen van Israël die
naar zijn mening tegengesteld
zijn aan een verlangen naar
vrede.
SALISBURY (Reuter/AFP) - Bij tegen deze stelling met het ar-
het overleg in Salisbury over een gument dat een overeenkomst
"interne regeling" voor Rhodesië zonder de U ANC zinloos zou zijn.
is gisteren een ultimatum gesteld In Londen maakte het ministerie
aan de invloedrijke "Verenigde van buitenlandse zaken gister-
Afrikaanse Nationale Raad" avond bekend dat de Britse rege-
Op het vliegveld werd de Egypti
sche leider uitgeleide gedaan
door de Italiaanse waarnemend
minister van buitenlandse zaken
Forlani, een militaire kapel en
een erewacht
Vijf uur eerder was Sadat op het
zelfde vliegveld aangekomen en
ontvangen door zijn ambtgenoot
Giovanni Leone. Met een heli
kopter vlogen zij vervolgens naar
de ambtswoning van Leone waar
de lunch werd gebruikt. Hierbij
waren ook formateur Giulio An-
dreotti en Forlani aanwezig.
Brits-Amerikaanse plan dat op 1
september van het vorig jaar in de
vorm van een "witboek" werd Paus
gepubliceerd. Ook heeft de rege
ring in Londen aan de betrokken Na h^t eten werd Sadat per heli-
(UANC) van bisschop Abel
Moezorewa.
De delegaties van de andere gema
tigde zwarte nationalistische or
ganisaties van ds. Ndabaningi
Sithole en het stamhoofd Jere
miah Chirau, alsmede van het
blanke bewind van premier Ian
Smith stelden de afvaardiging
van de bisschop voor de keuze: in
te stemmen met de rechtstreekse
verkiezing van 28 blanken in de
100 zetels tellende volksverte
genwoordiging dan wel zich uit
het overleg terug te trekken.
De UANC wil tot dusver niet verder
gaan dan de rechtstreekse ver
kiezing van 20 blanken met in de
toekomst nog acht blanken van
een gemeenschappelijke lijst. Als
gevolg van het meningsverschil
over de blanke vertegenwoordi
ging verkeren de onderhandelin
gen al ruim twee weken in een
impasse.
Na afloop van de besprekingen van
gisteren verklaarde Chirau: "Wij
hebben gezegd dat één partij niet
de andere partijen kan tegen
houden. Wij moeten het land een
regeling geven. Het woord is nu
aan de bisschop".
Volgens kringen uit de omgeving
van de blanke regering voelt
Smith er bijzonder weinig voor
om een akkoord te tekenen,
waaraan de UANC niet deel
neemt. Aan de andere kant zou
hij echter ook niet graag zien dat
deze organisatie een sleutelposi
tie inneemt. Bisschop Moezo
rewa heeft zondag op een con
ferentie van afgevaardigden van
zijn beweging uit geheel Rhode
sië eenstemmig het vertrouwen
gekregen.
Naar verluidt zouden de delegaties
van Sithole en Chirau hebben ge
steld, dat de UANC een begin
sel-akkoord met de andere par
tijen moet tekenen of zich uit het
overleg terugtrekken. De blanke
vertegenwoordiging verzet zich
ring de partijen bij het overleg i
Salisbury vertrouwelijk een
"ontwerp-grondwet" voor een
onafhankelijk Zimbabwe (Rho
desië) heeft voorgelegd. Dit stuk
zou een nadere uitwerking in
houden van de punten van het
partijen een gedetailleerd verslag
gestuurd van het recent Ameri
kaans-Britse overleg op Malta
met de leiders van het "Patriot
tisch Front", Joshua Nkomo en
Robert Moegabe, die van geen
besprekingen met de regering-
Smith willen weten.
Kolenstaking in VS
WASHINGTON (Reuter/AFP) -
President Jimmy Carter heeft de
Amerikaanse minister van ar
beid, Ray Marshall, gisteren op
gedragen om te gaan bemiddelen
tussen werkgevers en werkne
mers in de kolenmijnen die al tien
weken "plat" liggen. De staking
is de langste in de geschiedenis
van deze vitale bedrijfstak en
veroorzaakt in enkele Ameri
kaanse staten steeds nijpender
energieproblemen.
Marshalls bemiddeling is echter
voorhands het uiterste druk
middel dat de federale overheid
wil toepassen. Carter weigerde
gisteren om de stakingsbrekende
"Taft-Hartley wet" van toepas
sing te verklaren op de kolensta
king. De rechts-republikeinse
senator Barry Goldwater had de
president gevraagd om toepas
sing van die "Worgwet"
stakers kan worden gelast het
werk te hervatten voor een af
koelingsperiode van 80 dagen
De volksvertegenwoordigers van
Ohio - waar de staking het
scherpst voelbaar is - vroegen
Carter een speciale conferentie in
het Witte Huis te beleggen om
daar op te treden als "Salomon"
tussen de stakende bonden en de
werkgevers. Zegsman Jody Po
well liet weten dat de president
iets dergelijks evenmin van plan
Men houdt er rekening mee dat de
staking nog wel tot het eind van
de maand zal voortduren, moge
lijk nog langer. De werkgevers
staan niet te popelen om opnieuw
te gaan onderhandelen, furieus
als ze zijn na het afwijzen door de
stakers van een door hen als
edelmoedig beschouwd salari
saanbod.
kopter naar het Vaticaan ge
bracht voor een ontmoeting met
paus Paulus. Het was de tweede
maal dat de paus Sadat ont
moette. Eerder gebeurde dit op 8
april 1976.
Bij zijn vertrek uit Parijs, vanwaar
hij naar Italië vloog, had Sadat
verklaard op zijn rondreis vol
ledig begrip te hebben ontmoet
voor zijn vredesstreven in het
Midden-Oosten. De bezoeken
hebben mij een hart onder de
riem gestoken, zo zei hij. De pre
sident ontkende de Franse
leiders om wapens te hebben ge
vraagd.
De Egyptische leider sloot een
nieuw bezoek aan Jeruzalem zij
nerzijds of een uitnodiging aan de
Israëlische premier Begin om
naar Cairo te komen uit als Israël
niet komt tot een "volledige ver
andering van zijn houding en de
kloof tussen ons wordt over
brugd"
Dwars
De Palestijnse leiders hebben gis
teren nog eens herhaald vast
besloten te zijn het vredesstreven
van de president te dwarsbomen.
Ook zeiden zij de gewapende
strijd tegen Israël te zullen voort
zetten. Een verklaring waarin dit
werd duidelijk gemaakt, werd
uitgegeven na afloop van een bij
eenkomst van de Palestijnse cen
trale raad. De vergadering werd
bijgewoond door onder anderen
Jasser Arafat, de leider van de
Palestijnse bevrijdingsorgani
satie (PLO).
In de verklaring werd ook gezegd
dat het noodzakelijk is de een
heid onder de Palestijnen te ver
stevigen en de coördinatie tussen
de Arabische regeringen en de
socialistische staten in het bij
zonder de Sovjet-Unie te ontwik
kelen.
Pudgy heet deze 28 kilo wegende zwaargewicht. Op z'n rug
liggend, daarmee de buik wat ruimte gevend, geniet het beest
van de liefkozingen van de bazin.
GEEN NUMMER
De Amerikaanse docent maatschappijleer Michael Dengier mag
van de rechter zijn naam niet veranderen in het cijfer 1069,
Dengier, die zonder werk is, probeert al geruime tijd van zijn
naam j uist dat nummer te maken. Het getal 1069 symboliseert,
zegt hij, "mijn relatie met de maatschappij en is de uitdruk
king van mijn individuele en levensbeschouwelijke zelf'.
De rechter in Minneapolis zag in Denglers idee echter juist "een
elementaire inbreuk op de menselijke waardigheid". De notie
om mensen aan te duiden als nummers, sprak de edelacht
bare, is "in essentie totalitair" en "zou de dag verhaasten
waarop wij allemaal nummers worden zonder gezicht".
In principe kan elke Amerikaan van naam veranderen als er
geen frauduleuze oogmerken zijn. De rechter in Minneapolis
conformeerde zich echter aan een arrest van het hoogge
rechtshofvan New Jersey waarin wordt gezegd dat de over
heid ook afwijzend kan beschikken op "grillen"
IJZIGE STUNT
Eric Sloan, een 20-jarige Canadese student, mag zich sinds zon
dag de Houdini van het hoge noorden noemen, dankzij een
stunt waarvan ook die legendarische boeienkoning zou heb
ben geijst.
Sloan liet zich zakken in het drie meter diepe water van het
dichtgevroren Dowmeer bij Ottawa. Voor Sloan in de uitge
hakte bijt stapte was hij aan polsen en enkels geboeid, inge
snoerd als een rolmops en verzwaard met een gewicht van tien
kilo. Hij had precies 36 seconden nodig om zich van alle
kluisters te ontdoen en uit het ijskoude water op te duiken.
Sloan had uitgerekend dat hij 45 seconden had voor hij door
de kou zou zijn bevangen.
De student schreef zijn prestaties toe aan een kerngezond li
chaam en enkele "trucs". Alsof er niets was gebeurd nam
Sloan gisteren weer plaats in de collegebanken.
GESCHEIDEN
Chirurgen hebben in de Amerikaanse stad Salt Lake City (Utah)
een Siamese tweeling gescheiden waarvan de harten gedeel
telijk, door een gemeenschappelijk atrium, met elkaar ver
groeid waren. De kinderen, op 2 februari geboren meisjes,
"deelden" verder de lever en de buikwand.
Het operatieteam maakte de ingreep gisteren wereldkundig,
maar achtte het zeer onzeker of de kinderen op langere termijn
overlevingskansen hebben. Namen werden om redenen van
privacy niet vrijgegeven.
B.B. CONTRA BETON
Na haar aktie voor jonge zeehonden heeft Brigitte Bardot een
nieuwe kruistocht ondernomen en wel eén tegen het beton.
De Franse actrice gaat zich met alle middelen verzetten tegen
een groot plan tot verstedelijking op een terrein van tien hec
tare aan de ingang van Saint-Tropez, het bekende haven
plaatsje aan de Cote d'Azur waar BB haar verblijf "La Mad-
rague" heeft.
Als zij er niet in slaagt het project ongedaan te maken zal zij naar
zij dreigde, Saint-Tropez verlaten omdat die plaats onherstel
baar bedorven zal worden.
KAAPSTAD (Reuter/UPI) - De In antwoord op vragen va
Zuidafrikaanse premier John positie in het parlement
Vorster heeft gisteren nog geen
opheldering verschaft over het
onverwachte vertrek van minis
ter van buitenlandse zaken Pik
Botha uit New York, net een dag
nadat daar besprekingen waren
begonnen over de toekomst van
Namibië (Zuidwest-Afrika).
Botha liet weten dat hij op grond
van zijn instructies niet verder
kon gaan in de besprekingen.
MOGADISJOE (UPI) - De Somali
sche troepen in het noordelijk
deel van de Ogaden in Ethiopië
hebben zich terug moeten trek
ken op het gebied rond Jijiga, Ethiopië heeft twee weken geleden
overd op de weg van de oude
bergstad Harar naar Jijiga, onder
meer de plaats Babile.
hun laatste bolwerk voor de So
malische grens, zo is gisteren uit
diplomatieke bron vernomen.
Volgens deze zegslieden hebben
de Somaliërs de stad Jijiga en de
pas Kara Marda nog wel in han
den Deze strategische pas in het
Ahmar-gebergte beschermt de
toegang tot Jijiga en tot Somalië De Somaliër
zelf.
Dankzij de Somalische terugtocht
zou het Ethiopische leger ver
scheidene steden hebben her-
offensief ontketend ten
ten van de Harar en ten noorden
van de industriestad Dire Dawa.
Somalische legerleiders zouden
dit offensief beschouwen als een
afleidingsmanoeuvre voor de
aanval op Jijiga.
hebben Jijiga in
augustus jl. veroverd. Als ze deze
stad verliezen hebben ze geen
verdedigbare stellingen meer om
een Ethiopische mars naar So
malië tegen te houden. Het ter
rein is hier vlak en open, dus zeer
geschikt voor de grootscheepse
gemechaniseerde operatie
waarop de Ethiopiërs zich met
Sovjet-hulp voorbereiden.
Gezien de verslechterde Somali
sche positie in de Ogaden heeft
Somalië zaterdag de noodtoe
stand afgekondigd en aangekon
digd dat geregelde troepen naar
de Ogaden zullen worden ge
stuurd. Volgens de lezing van
Mogadisjoe werd de strijd daar
tot dusver uitsluitend geleverd
door strijders van de Westsomali-
sche bevrijdingsbeweging.
De Somalische ambassadeur in Pa
rijs heeft gisteren gezegd dat zijn
land bereid is tot een bestand met
Ethiopië, op voorwaarde dat het
recht op zelfbeschikking voor het
volk van West-Somalië (de Oga
den) wordt erkend. Hij vindt dat
er een referendum moet worden
gehouden onder de bevolking.
De ambassadeur ontkende dat de
troepen van het Westsomalische
bevrijdingsfront op de terugtocht
zouden zijn.
Somalië heeft de Sovjet-Unie er
gisteren van beschuldigd, dat zij
373 Somalische studenten die in
Moskou studeerden, in gijzeling
houdt.
Volgens een verklaring van de am
bassade van Somalië in Parijs,
werden de studenten uit hun stu
dentenonderkomens "gegooid"
omdat zij niet aan stemmingma
kerij tegen hun land hadden wil
len meedoen, en krijgt een So
malische vliegtuig dat hen wil
ophalen, al ongeveer een week
geen toestemming om in Moskou
te landen.
In de Somalische verklaring wordt
deze "cynische houding" teke
nend genoemd voorde "kille be
rekening die de Sovjet-Unie be
zielt, wanneer het gaat om haar
plannen voor alleenheerschappij
in de Hoorn van Afrika.
de op-
■i Vor
ster dat hfj eerst de rapportage
van Botha wil afwachten alvo
rens een verklaring af te leggen in
het parlement.
In kringen van de oppositie en een
deel van de Zuidafrikaanse pers
klonk gisteren de vrees door dat
een mislukking van de bespre
kingen over Namibië een inter
nationale boycot tegen Zuid-
Afrika zou kunnen bespoedigen.
Bij de onderhandelingen in New
York spraken Botha en Sam Nu-
joma, leider van de nationalisti
sche beweging Swapo elk afzon
derlijk met de ministers van
buitenlandse zaken van de Ver
enigde Staten. Engeland, Duits
land, Frankrijk en Canada. De
belangrijkste struikelblokken
zijn de rol van het Zuidafrikaanse
leger in Namibië tijdens de over
gang naar onafhankelijkheid, de
status van de diepzee-haven Wal
visbaai en de vrijlating van poli
tieke gevangenen.
Zuid-Afrika zal de huidige
proeffabriek voor de verrijking
van uranium in Valindaba in de
toekomst uitbouwen tot een in
dustriële productie-eenheid. Dit
heeft de Zuidafrikaanse minister
vo«r mijnzaken, Stephanus
Botha, gisteren in het parlement
verklaard.
De bedoeling hiervan is om Zuid-
Afrika zelfvoorzienend te maken
op het gebied van kernenergie.