Dan zien we
ze nooit
meer terug
Je wordt niet
zomaar blind van
contactlenzen
De vitamine C
in wintergroente
De lente begint
in Bovenkarspel
Leclame v<
vitamine-
tabletten verboden
WOENSDAG 8 FEBRUARI 1978
Er zijn mensen blind geworden
van het dragen van contact
lenzen.
Dit alarmerende bericht kwam
onlangs in het nieuws na pu-
blikaties in Koopkracht (het
blad van Konsumenten Kon-
takt) en in Welzijn (een huis-
aan-huis verspreide uitgave
van de Vereniging van Neder
landse Ziekenfondsen). Beide
bladen gaven de schuld aan de
beunhazen onder de con
tactlensverkopers, de mannen
die, zonder het diploma „con
tactlensspecialist'' op zak, len
zen slijten aan ieder die ze maar
wil hebben. Want dat mag. Er is
geen wet in Nederland die dat
verbiedt. Er is er wel een op
komst, de nieuwe opticiens-
wet, maar het zal nog wel even
duren voordat die van kracht is.
„Er is een nieuwe minister en
wat die ermee gaat doen weten
we niet", zegt het ministerie
van volksgezondheid.
Maar intussen. Al die con
tactlensdragers zijn natuurlijk
verschrikkelijk geschrokken.
Want wat kan er dan precies
fout gaan met die lenzen? Wat
is er gebeurd met de mensen
die blind zijn geworden? En
hoeveel zijn dat er dan wel niet?
Koopkracht heeft het over „de
gevallen". Dat zijn er dus meer
dan een. Maar de contactlens-
verkopers zeggen: „Wij ken
nen maar een geval".
We bellen Konsumenten Kon-
takt. „Wij hebben ons verhaal
van Welzijn", zegt directeur B.
Donia, „Vraag daar maar
hoe het zit."
Goed, dan maar bij Welzijn
geïnformeerd. Welzijn blijkt
zijn informatie te hebben van
een onlangs in Gent gehouden
congres van de Europese Ver
eniging van oogartsen, gespe
cialiseerd in contactlenzen.
„Daar kwam een aantal fatale
ongelukken ter sprake",
schrijft het blad.
Dit congres is dus uiteindelijk de
bron van de alarmerende be
richten. De secretaris van deze
verenigde Europese oogartsen
is een Nederlander, de War-
mondse oogarts J. Kiewit de
Jonge. Hij verschaft ons ten
slotte opheldering over wat
er nou precies aan de hand is.
Het blijkt in alle gevallen, zeven
over heel Europa verspreid, te
gaan over ongelukken met
„permanent wear"-lenzen. Dat
zijn „glaasjes" die dag en nacht
in de ogen blijven zitten, maar
die niet op grote schaal worden
gedragen. Vrijwel iedereen
heeft lenzen die je 's nachts uit
moet doen. Door zulke lenzen
kunnen ook wel oogproblemen
ontstaan, maar er is nog nooit
iemand blind van geworden.
Lenzendragers hoeven zich dus
door al die verhalen over blind
worden niet te laten afschrik
ken.
Maar door al het gekrakeel over
contactlenzen zijn overigens
wel de gediplomeerde con
tactlensverkopers in actie ge
komen. „Wij zijn betrouwbaar"
zeggen ze, ,je kunt ons herken
nen aan ons vignet". Als deze
mannen gaan praten blijkt hoe
verweven alle belangen liggen.
Sommige lenzenverkopers
hebben zich heel dicht by een
oogarts genesteld, in een
ziekenhuis bijvoorbeeld en dat
maakt opticiens huiverig om
hun klanten naar de oogarts te
sturen. Want dan gaat die klant
natuurlijk ook naar de lezen-
verkoper die dicht bij de oog
arts zit. Dat ervaren ze als
veilig. Op deze pagina kunt u
lezen wat de oogarts en de len
zenverkopers erover te zeggen
hebben.
Omgaan met contactlenzen kan
in het begin wel eens moeilijk
zijn. In de ANVC-voorlich-
tingsboekjes staat hoe het
moet. Dat wordt op luchtige
manier uitgelegd.
De opticiens die een speciale op
leiding tot contactlensspecialist
hebben gekregen zijn verenigd
in de Algemene Nederlandse
Vereniging van Contactlensspe
cialisten (ANVC). Zij vinden het
natuurlijk zeer vervelend als er
ongelukken met contactlenzen
gebeuren want dat is anti-pro-
paganda. Ze zeggen daarom dat
mensen die contactlenzen wil
len hebben erop moeten letten
dat ze die kopen bij een gedi
plomeerde contactlensspe-
Kun je zomaar blind worden van
contactlenzen?
„Nee" zegt oogarts Kiewit de
Jonge. „Bij die zeven ongeluk
ken, waarover is gerapporteerd
op ons Europese congres, ging
het in alle gevallen om de zogehe
ten „permanent wear"-lenzen,
lenzen dus, die je dag en nacht in
het oog houdt. Dat zijn buiten
gewoon riskante dingen, die al
leen maar onder strenge medi
sche controle gebruikt kunnen
worden door mensen voor wie in
feite geen andere oplossing be
staat." Hij licht toe: „De ellende
met dit soort lenzen is dat ze ge
woon in de handel zijn en dat ze
door iedereen die dat wil ook zo
maar verkocht kunnen worden"
„Om brillen te verkopen, hier in
Nederland, moet je gedi
plomeerd zijn, maar met con
tactlenzen mag iedereen die er
een boterham in ziet, zijn gang
gaan. Daar komt binnenkort met
de nieuwe opticienswet wel ver
andering in, maar op het ogenblik
bestaat er nog een zeer ongewen
ste situatie. Je ziet overal con
tactlensinstituten ver
schijnen
Ander soort
De meeste mensen dragen toch een
heel andere soort lenzen dan die
permanent wear-lenzen„Men
„Men schat dat er in Nederland
zo'n 500.000 mannen en vrouwen
contactlenzen dragen en die heb
ben vrijwel allemaal harde of
zachte lenzen, die 's nachts uit
moeten. Daar zijn ook wel eens
problemen mee, maar zulke ern
stige gevolgen als met die zeven
zijn daarbij nog nooit voorgeko-
Bacterie
De heer Kiewit de Jonge kent een
geval in Nederland met fatale af
loop. „Een mevrouw, tegen wie
de oogarts had gezegd: „dat moet
je niet doen", toen ze vroeg of ze
permanent wear-lenzen mocht
dragen. Ze heeft ze toch gekocht.
Er is een bacterie achter de lens
gekomen en binnen een dag ont
stond een hele cultuur van bac
teriën, waardoor het hoornvlies
zeer ernstig werd beschadigd. Op
een oog is nu een
hoornvliestransplantatie uitge
voerd en daarmee kan ze nu
veertig procent zien. Moet u zich
voorstellen. Een vrouw van der
tig jaar, drie kinderen, niets aan
de hand, ze draagt alleen een bril,
en nu is ze zo goed als blind. Af
schuwelijk
Welke schade kunnen gewone len
zen aanrichten?
Zowel harde als zachte lenzen
kunnen beschadigingen aan het
hoornvlies geven, waar je niet
bang voor hoeft te zijn, maar waar
je natuurlijk wel mee moet uit
kijken. Weet u, contactlenzen
kunnen eigenlijk alleen worden
gedragen door oplettende men
sen, die zelf in de gaten hebben
wanneer er iets aan de hand is.
Die onmiddellijk doen wat moet,
als hun ogen Geïrriteerd raken,
namelijk lenzen uit en voor con
trole naar de oogarts gaan
,Het is wel zo", zegt Kiewit de
Jonge, „dat zachte lenzen op den
duur toch meer problemen geven
dan harde. Bij zachte lenzen zie je
onder meer vaak „rode ogen", die
kunnen ontstaan door zuurstof
gebrek in het hoornvlies en waar
iemand soms weken last van kan
hebben. En dan moet toch de lens
uit en de bril op".
Tegen?
Is hij als oogarts tegen lenzen?
„O nee, helemaal niet. Ik vind
het ook geen ij delheid om con
tactlenzen te willen dragen. Je
kunt er vaak beter mee zien en
je hebt een breder gezichtsveld
dan met een bril. En bij school
kinderen komt het voor dat hun
bijziendheid niet verder met
sprongen achteruit gaat, als ze
harde lenzen gaan dragen. Wat
mij betreft draagt iedereen con
tactlenzen. Maar je moet wel
weten dat een lens iets heel an
ders is dan een bril. Voordatje
er aan begint moetje weten of je
ogen in goede staat zijn. Dat
moet door een oogarts bekeken
worden
Overbelast
De in contactlenzen gespeciali
seerde opticiens zeggen dat als je
iedereen die contactlenzen wil,
naar de oogarts zou sturen, de
oogartsen overbelast zouden ra
ken.
„Toch is het noodzakelijk", zegt de
heer Kiewit de Jonge. „Onlangs
zag ik een patiente met afwij
kingen aan het hoornvlies, waar
van ik niet weet of ze er al waren
voordat die mevrouw lenzen
droeg, of dat ze daarna zijn ge
komen. Dat moet natuurlijk niet
voorkomen. Kijk, ik ben voor
samenwerking tussen de oogarts
en de opticiën-contactlensspe-
cialist De oogarts kijkt of er niets
aan het oog mankeert. De con
tactlenss pecialist kan de lens aan
meten. Ik ben ertegen (en daar
zijn de opticiens, bang voor, voor
concurrentie - red.), dat de oog
arts die lenzen aan meet, ze ook
verkoopt. Hij verkoopt ook geen
brillen. Er zijn in Nederland ook
niet veel oogartsen die lenzen le
veren. Ik ken er maar twee of drie
Maar hoe dan ook. een oogarts
moet die ogen zien. Stel u voor,
onlangs kwam er een meisje op
het spreekuur met zachte lenzen
en in een oog een moedervlekje
Als zo'n vlekje Geïrriteerd wordt,
en een lens kan dat doen, dan kan
er een heel ernstige vorm van
kanker ontstaan. Het is heel
jammer voor dat meisje, maar zij
kan nooit lenzen dragen. De opti
cien bij wie ze ze gekocht
had, wist dat niet
Begrip
De heer Kiewit de Jonge heeft wel
begrip voor de opticiens. „Het
vervelende is, dat door de grote
interesse van het publiek voor
contactlenzen, de gemiddelde
opticien zich gedwongen voelt,
lenzen te gaan verkopen. Anders
verliest hij klanten. Want hoe
gaat dat? Dochter wil lenzen,
moeder komt mee, ziet een leuke
zonnebril en die koopt ze ook
nog. Dus wat doet die opticien?
Die vraagt een jongeman met het
diploma „contactlensspecialist"
een of twee keer per week te ko
men en de contactlensklanten te
helpen. Op een gegeven moment
houdt die jongen daar ineens mee
op en dan moet de opticien maar
zien dat hij een ander vindt. Een
onbevredigende toestand.
Daarom wordt het wel hoog tijd
dat lenzen alleen nog maar mo
gen worden verkocht door gedi
plomeerde contactlensspecialis
ten".
Van 17 tot en met 26 februari
wordt in Bovenkarspel de
45ste Westfriese Flora gehou
den. Stond de vorige
bloemententoonstelling in
het teken van "200 jaar Ame
rika", ditmaal is het motto de
"Europese gedachte".Aan-
leiding is dat 1978 het jaar is
waarin de Europese verkie
zingen worden gehouden.
Meer dan 100.000 tulpen,
hyacinten, narcissen en an
dere vooijaarsbloemen zullen
volgens de organisatoren ook
zeggen: de lente begint in Bo
venkarspel.
Wat kost het
Een doorlopende kaart kost 15
gulden. Van 17 tot en met 19
februari kost een dagtoe
gangskaart 7.50 en van maan
dag 20 februari tot en met de
sluitingsdag bedraagt de
eenmalige entree 6 gulden.
Kinderen tot 14 jaar betalen 3
gulden voor een eenmalige
toegangskaart.
Hoftuin
Wat eens begon als een plaatse
lijke tentoonstelling is in de
loop der jaren uitgegroeid tot
een vermaarde expositie van
bolbloemen die jaarlijks meer
dan 100.000 bezoekers trekt.
In een Europese hoftuin zullen
de bezoekers tientallen soor
ten planten en bloemen uit
alle delen van Europa kunnen
terugvinden.
Openingstijden
De Westfriese flora wordt ge
houden in de vergrote
veilinghallen van de CNB. Op
17 februari zijn de openings
tijden van 14 uur tot 22 uur.
Van de 18de tot en met de
25ste van 9 uur 's morgens tot
ook 10 uur 's avonds en op
laatste tentoonstellingsdag 26
februari sluit men om 6 uur 's
avonds.
VITAMINE C IN GROENTEN (per 100 gr.
Radijs is tegenwoordig zowel in de zomer als in de winter te koop
,,Als de zon korter schijnt en uw
gezin minder verse groenten
krijgt, zorg dan zelf voor zon-
vitamines" verkondigde de firma
Chefaro via de televisiereclame
om vitaminetabletten aan te
prijzen.
Het Centraal Bureau voor
Tuinbouwveilingen heeft daar
bezwaar tegen gemaakt en nu
mag het niet meer. Standpunt
van het Centraal Bureau: je kunt
tegenwoordig in de winter eigen
lijk net zoveel groenten krijgen
als in de zomer en bovendien zit
er in bepaalde wintergroenten
nog meer vitamine C dan in zo-
- mergroenten.
Geen gek figuur
Het Centraal Bureau heeft
lijst gegeven met behulp v
we hebben uitgezocht hoeveel vi
tamine C er nou precies in zomer
en wintergroente zit. In dit over
zicht kunt u zien dat de win
tergroenten inderdaad geen gek
figuur slaan. Spruiten spannen
zelfs de kroon wat het C-gehalte
betreft. Voor de volledigheid
staat er van alle groenten in
hoeveel C ze bevatten rauw en
gekookt. Wat je het lekkerst vindt
hangt natuurlijk van je voorkeur
af. De een is gek op rauwe rooie
kool en de ander lust het alleen
maar gekookt.
rauw
qekookt
rauw
qekookt
Paprika x
100
80
Spruiten
150
100
Bloemkool x
80
60
Boerenkool
100
30
Tuinbonen
80
30
Groenekool
80
30
Peulen
70
35
Rodekool
60
30
Doperwten
50
25
Savoie kool
40
20
Raapstelen
35
15
Witte kool
40
15
Ramenas
30
20
Veldsla
40
Tomaten x
25
12
Koolraap
35
25
Spinazie
25
8
Zuurkool
25
20
Radijs x
20
10
Prei
25
15
Postelein
20
4
Uien
10
5
Snijbonen
15
5
Witlof
5
1
Sperziebonen x
10
5
Rabarber
10
6
Komkommers x
10
4
Sla x
10
1
Andijvie x
10
1
Wortelen x
5
3
x Ook 's winte
rs vaak
te koop
cialist, herkenbaar aan het vig
net. Als hij in een winkel werkt,
dan staat dat vignet in de eta
lage.
De ANVC vindt het niet noodzake
lijk dat iedereen die contactlen
zen wil gaan dragen per se eerst
de oogarts raadpleegt.
„Als wij iets afwijkends aan een
oog zien", dan sturen we mensen
uiteraard wel naar de oogarts.
Maar iedereen doorsturen,
nee.Oogartsen hebben het
toch al zo verschrikkelijk druk.
Ze zouden overbelast raken",
zegt J. Th. M. Merkx, secreta
ris van de ANVC.
„Bovendien komt het voor, dat wij
klanten, die we naar de oogarts
sturen nooit meer terugzien. Er
zijn oogartsen die zelf lenzen
verkopen. En mensen die naar
een oogarts in een oogzieken
huis gaan, bijvoorbeeld in
Utrecht, Rotterdam of Den
Haag, komen vrijwel automa
tisch terecht bij de firma Ocu-
lenti, die contactlenzen aanmeet
en verkoopt in het zieken
huis.
Afpakker
Is Oculenti een „klantenaf-
pakker"? De firma zelf voelt dat
niet zo. „Wij zijn in het aller
prilste begin van de contact
lenzen gaan samenwerken met
oogartsen die hun praktijk in
een ziekenhuis hebben. Maar het
is niet zo, dat die oogarts zijn pa-
tienten naar ons stuurt. De pa
tient is vrij om te gaan bij wie
hij wil. De meeste van onze klan
ten komen op eigen initiatief
naar ons toe, omdat ze weten dat
wij hun ogen altijd eerst door de
oogarts laten bekijken".
Veilig
Een klant van Oculenti vertelde
ons: „Je piekert er natuurlijk
niet over om naar een opticien te
gaan, want dat die firma daar in
het ziekenhuis zo dicht bij de
artsen zit, dat ervaar je als vei
lig".
Overigens is het aantal „con
tactlensspecialisten" beperkt.
De ANVC heeft 200 leden (naar
schatting vijftien „specialisten"
zijn geen lid) en van dit aantal
zijn er 162 werkzaam in een bril
lenwinkel. In totaal telt Neder
land 1200 brillenwinkels. Op 400
adressen worden contactlenzen
aangemeten. Conclusie: lang
niet alle contactlensverkopers
zijn gediplomeerd.
Werknemer
In een brillenwinkel kan de eige
naar van de zaak „contactlens
specialist" zijn, maar het hoeft
niet. Het kan ook zijn dat een
van zijn werknemers de gedi
plomeerde is. En het kan ook nog
voorkomen, bij zaken met een
groot aantal vestigingen (bij
voorbeeld de Brilmij of het Ne
derlands Centrum voor Con
tactlenzen), dat slechts twee of
drie gediplomeerde con-
tactlens-aanmeters in dienst
zijn. Ook in zaken met het
ANVC-vignet weet je dus nooit
zeker of je door de echte „spe
cialist" wordt geholpen.
De ANVC zelf onderkent dit pro
bleem. „We zoeken naar een op
lossing daarvoor", aldus de heer
Merkx. „Je kunt bijvoorbeeld
denken aan een legitimatie zoals
collectanten die ook wel bij zich
hebben. Maar overigens is het
nou ook weer niet zo dat alle
handelingen bij het aanmeten
van contactlenzen door de gedi
plomeerde specialist moeten
worden gedaan. Dat is bij een
oogarts ook niet meer zo. Het
kan je tegenwoordig overkomen
dat je hem zelf niet meer ziet".
Boekjes
De ANVC geeft voorlich
tingsboekjes over contactlenzen
uit. Ze zijn binnenkort gratis te
krijgen bij opticiens met het
ANVC-vignet of bij antwoord
nummer 45 in 4100VB Culem-
borg. Op dit laatste adres kunt u
ook een lijst met ANVC-leden
(dus de contactlensspecialisten)
aanvragen. Aan de hand daar
van kunt u controleren wie ge
diplomeerd is.
Je kunt het verlies van vitamine
beperken door groenten zo kort
mogelijk en met zo weinig moge
lijk water te koken.
Overigens is het hoge vitaminege
halte van rauwe groenten niet al
leen zaligmakend: van gekookte
rode kool eet je veel meer dan van
rauwe. Dan krijg je dus meer bin
nen. Vitamine C is natuurlyk niet
het enige goede van groenten: ze
leveren bovendien mineralen en
een aantal B-vitaminen. Ook met
B zouden de spruitjes bovenaan
de lijst komen te staan.
Den J
Vanaf 15
mag via radio}
televisie geen
reclame meer
worden
tegen de
reclame-bood
schap bezwaar
gemaakt
bureau
de
gezin t
enten
ïjgt, zorg dan
zelf voor
zon vitamines,
aldus de reclame.
