HET ZEISTER SLOT
"ZOETEBOUWERS" IN
858»
-fSSSEEBSS)-
Delen in
Christus' leven
Honderdveertig kerken van suikerklontjes
KERKDIENSTEN
Natuurlijk moet je dit niet
beoordelen met de maatstaf van
de kunst. Als iemand niet verder
komt dan dit, pleit dat zeker niet
voor zijn cultureel-artistieke be
langstelling. Maar het is wel ver
duveld kunstig. En wat de kinde
ren betreft zou je het een brug
kunnen noemen naar hun cul
turele vorming".
Hoven geneert zich ook niet om
zoiets binnen zijn hoogwaardige
Slot te halen. Het is juist zijn stijl,
door exclusieve tentoonstellin
gen dit centrum van kunst en cul
tuur te populariseren.
„Je moet de mogelijkheden om het
bij de mensen te brengen niet la
ten liggen. Wie hier, om wat voor
reden dan ook, ééns is geweest,
kan terugkomen. Ik haal niet zo
graag dingen hierheen die op an
dere plaatsen al hebben ge
draaid".
Dat „publiek-gerichte" beleid legt
het Slot van Zeist geen windeie
ren. Zo trok de tentoonstelling
„Betovergrootmoeder te koop"
(van spulletjes uit die roemwaar
dige tijd) 17.000 bezoekers, „Oud
speelgoed" 25.000, „Glas" 17.000,
„Werk van Anton Pieck" 12.000,
„Utrechtse Kastelen" 4250, „Iko-
nen" 4000 en „Monumentale or
gels" 13.000. En daartussendoor
kwamen dan toch maar 15.000
mensen naar schilderijen van
Breitner en Appel kijken
(Johannes 6:32: Jezus zei tot hen:
Voorwaar, Ik zeg u, niet Mozes
heeft u het brood uit de hemel
gegeven, maar mijn Vader
geeft u het ware brood uit de
hemel.)
In het evangelie naar Johannes
noemt Christus zich het ware
brood des levens. Deze woorden
staan in de toelichtende woor
den bij het verhaal van de won
derbare spijziging. Het won
derverhaal van de spijziging
van vijfduizend mensen met
twee broden is de evangelist
door de traditie aangereikt. Hij
zal stellig in de historiciteit er
van hebben geloofd, maar hij
weet ook heel goed: aan de his
toriciteit alleen heb je nog niet
zo veel. Dit verhaal moet vooral
op zijn diepere betekenis wor
den onderzocht.
In zijn toelichting doet Johannes
iets wat op het ogenblik in ker
kelijk Nederland als een van de
ergste fouten geldt: hij ver
geestelijkt een kcmkreet mate
rieel verhaal. Het is in de ker
ken gangbaaromtezeggen: Wij
moeten uit het Oude Testament
leren dat het God om aardse ge
rechtigheid gaat, en het is onze
taak om aan die gerechtigheid
(konkreet: dat iedereen vol
doende te eten heeft) te werken.
Ik ben het met deze geluiden on
eens, al besef ik heel goed dat ze
op zichzelf waar zijn. Natuur-
lijk zullen we aan gerechtig
heid moeten werken, maar dat
is niet onze christenplicht, dat
is onze gewone mensenplicht.
We komen niet in de kerk om
aan onze mensenplicht te wor
den herinnerd, maar om ons af
te vragen, wat christen zijn in
houdt nadat we onze men
senplicht hebben gedaan.
Persoon
Men zou dit kunnen vergelijken
met het beklimmen van een
ladder: de onderste sport is de
gewone mensenplicht, maar
daarna volgt er nog meer. Wel
zullen we de onderste sport ge
passeerd moeten zijn willen we
de ladder verder beklimmen.
Willen wij aan het verhaal van de
wonderbare spijziging iets
hebben, dan zullen we het in het
voetspoor van Johannes moeten
vergeestelijken. Een bepaalde
vergeestelijking van het konk
reet lichamelijke is in die tijd
ook al in het jodendom te vin
den. Sommige schriftgeleerden
zeiden dat het ware Manna uit
de hemel de door Mozes gegeven
wet is. Hiertegenover plaatst
Johannes de gedachte dat het
leven van Jezus het ware door
God geschonken brood is. De
wet is bedoeld als een weg ten
leven, maar de wet kan iets be
klemmends en benauwends
krijgen.
Als we zeggen dat de persoon van
Jezus de openbaring van God
is, dan bedoelen we daarmee:
God openbaart zich niet in iets
aan ons, in een wet of in een
leer, maar in een persoon. Als
we met die van God vervulde
persoon geconfronteerd wor
den, dan kunnen we geestelijk
groeien en op een hoger niveau
getild worden.
Ons niveau van leven is een leven
in welvaart, waardoor de
vraag naar God wordt verstikt.
Door Jezus kunnen we ons laten
gezeggen: Het leven met God
staat op een hoger peil dan dat
het je goed gaat, dat je vol
doende te-eten en te drinken
hebt, het staat zelfs op een hoger
peil dan dat je ervoor zorgt
(voor zover ons mensen dat ge
geven is) dat anderen op deze
wereld voldoende te eten en te;
drinken hebben.
Het leven met God ervaar je als je
in Christus' leven wilt delen,
want zijn leven is vervuld van
de levende God.
E.P. MEIJERING
ZATERDAG 4 FEBRUARI 1978
ZEIST - Dat christenen, willen ze althans hun Heer navol
gen, meer zout dan suiker moeten zijn (Jezus: „Gij zijt het
zout der aarde"), hoeft nog niet te betekenen dat het bou
wen van godshuizen van suikerklontjes geen aardige be
zigheid is. Het moet zelfs een heel plezant tijdverdrijf zijn.
Dat hebben de honderdveertig
bouwers die tot 19 februari vier
zalen van het Slot te Zeist met
hun zoete creaties vullen wel on
dervonden. Anders hadden ze het
ook nooit volgehouden.
Als nu al een gewone bezoeker van
deze hoogst merkwaardige ten
toonstelling op een schoolbord
bij de uitgang schrijft, dat hij het
woord „suiker" niet meer over de
lippen kan krijgen, en een andere
bezoeker diagonaal over het hele
bord de kreet neerkalkt dat hij
„nooit geen suiker" meer eet, wat
moet die 35-jarige meneer Over-
goor in Badhoevedorp dan wel
gevoeld hebben, toen zijn fan
tasie-kathedraal na 95 uren stug
werken eindelijk klaar was. En
dan beschikte hij, als tweede kok
van een bejaardenoord, nog over
de nodige vaai'digheid. Over zijn
62 kilo wegende kerk, waarin hij
6100 suikerklontjes, 15 kilo
poedersuiker en 13 lichtpunten
verwerkte, deed hij, met vier
volle dagen, even lang (of kort) als
de inzender Van Hemessen met
zijn drie kinderen uit Leiden die
voor zijn kerkje van Woubrugge
maar 700 klontjes nodig had.
Massaal bezoek
Toch is er geen enkele maker die
met een gevoel van afkeer op zijn
suikerwerk neerziet. Het beste
bewijs is wel dat ze allemaal hun
kerk terug willen als de tentoon
stelling is afgelopen.
Wanneer dat precies is, valt nu nog
niet te zeggen. Zaterdag- en zon
dagmiddag verdrongen zich zo
veel kijklustigen bij de weidse
slotpoort, dat Jan Hoven, bu
reauchef culturele zaken van de
gemeente Zeist, inderhaast een
regeling moest treffen. Er moch
ten niet meer dan 400 mensen te
gelijk in de vier zalen zijn, en pas
als er 50 waren vertrokken wer
den er weer 50 toegelaten. Op het
royale voorplein vormde zich een
tientallen meters lange rij wach
tenden. En het opmerkelijke was
dat niemand mopperde of weg
ging. De combinatie kerk en
suiker schept een stemming van
geduld en mildheid.
Toen Hoven zondagmiddag veel la
ter dan 5 uur - het officiële
sluitingstijdstip - met zijn as
sistenten nog even zat uit te bla
zen op z'n kamer, waren er meer
dan 2600 kaartjes verkocht. Hij
houdt er dan ook rekening mee,
dat de tentoonstelling „Kerken in
miniatuur" langer moet duren.
"Kerkepad"
De suikerkerken in het Zeister Slot
- sinds negen jaar broedplaats
van de gemeentelijke stichting
Kunst en Cultuur - zijn een uit
vloeisel van de NCRV-televi-
sieserie „Kerkepad" die vorig
jaar zomer duizenden mensen op
de been bracht
De kijkers kregen midden in de
week op het scherm een route te
zien waarlangs men met een aan
tal historisch-karakteristieke
kerken kon kennismaken. De za
terdag daarop zouden al deze ge
bouwen een groot deel van de dag
open staan voor bezoek. Kosters
en kerkbesturen hebben het ge
weten. Er kwamen veel meer
mensen dan was voorzien. „De
oude kerk" was op slag „in". Ook
bij mensen die zo n kerk nog
nooit van binnen hadden gezien.
Een mevrouw uit Blokker werd op
een van die tochten zo geestdrif
tig over wat ze te zien en via toe
lichtingen en omlijstend orgel
spel te horen kreeg, dat ze thuis
zomaar ging proberen een kerk
na te maken. N iet van hout of van
karton, nee, van suikerklontjes,
omdat die qua vorm het dichtst
bij het echte metselwerk komen.
Toen ze haar kerk klaar had,
stuurde ze die op naar de NCRV,
met de suggestie of daar mis
schien een wedstrijd in zou zit
ten.
En dat is dan gebeurd. Via de Gids,
de radio en de tv werden alle
creatieve enthousiastelingen
aangespoord om mee te doen,
met inachtneming van duidelijke
richtlijnen betreffende het te ge
bruiken materiaal, en het resul
taat was: 140 inzendingen, waar
onder 30 van beroepsmensen, de
laatste buiten mededinging. De
oproep wist zelfs een hele ker-
keraad in IJsselmonde, de 51-ja-
rige dominee J. Mettau incluis,
aan 't bouwen te krijgen.
Voor alle lagen
Wat vindt kunstminnaar Jan Ho
ven nu van zo'n explosie van
knutselende scheppingsdrift.
„Het is geweldig. Jong en oud - van
8 tot 70 jaar - heeft hierin z'n fan
tasie kunnen uitleven. En dat
moet je heel positief beoordelen.
Makers en kijkers zijn laaiend en
thousiast. Die paar kreten op het
schoolbord moet je niet zo se
rieus nemen. Het publiek is wer
kelijk een en al bewondering
voor wat kinderen, individueel of
in gezins- of groepsverband, va
ders en moeders, opa's en oma's
hier hebben gepresteerd. Met
veel geduld, fantasie en gevoel
voor verhoudingen en detaille
ring. Ieder is heel serieus bezig
geweest om erachter te komen
hoe zo'n gebouw in elkaar zit. Dit
is een creativiteit gebleken die
toegankelijk is voor- alle lagen
van de bevolking.
Hagelslag
Waarom de NCRV het Zeister Slot
voor de suikerkerken koos, weet
Jan Hoven niet precies. Hij ver
moedt, dat Monumentenzorg
daarin een vinger heeft gehad.
Deze rijksdienst was betrokken
bij de serie „Kerkepad" en is bo
vendien vlak bij het Slot geves
tigd.
De inzenders hebben het de profes
sionele jury, die bestond uit men
sen van de Zeister kunst
stichting, een paar NCRV-me-
dewerkers en iemand van de op
leiding in het banketbakkersvak,
niet gemakkelijk gemaakt. De
beoordeling geschiedde naar
leeftijd, originaliteit, vakkundig
heid en monumentaliteit.
Sommigen maakten een kerk zo
maar uit eigen fantasie. Maar an
deren reconstrueerden heel
nauwkeurig hun echte kerk in
dorp of stad, compleet met alle
typische bijzonderheden die zich
maar lieten namaken, zoals
siertorentjes, raamtraceringen,
muurankers, torenbekroningen,
verlichting en gekleurd glas.
Voor de hoeken en steunberen
moesten de klontjes zelfs worden
bijgeschaafd. De daken zijn
meestal van karton, nu eens be
smeerd met chocolade, dan weer
bedekt met stukjes speculaas of
wafeltjes. Het voegwerk tussen
de klontjes is van eiwit vermengd
met suikerpoeder. Bij één kerk
zag ik in de omringende tuin ha
gelslag als grint gebruikt.
Boze reacties
Er zijn ook wel boze reacties op
deze massale aanslag op onze
suikervoorraad losgekomen.
„Kerkjes bouwen van suiker is
geknoei met eten, en dat mag
niet, zeker niet in een tijd waarin
mensen nog honger lijden",
schreef iemand.
De heer J. Swart van de opleiding
in het banketbakkersbedrijf
komt daarvan niet onder de in
druk.
,Wij maken elk jaar allerlei
bouwwerken van suiker en ge
bruiken het daarna altijd in de
abrikozenmoes. Ook die kerkjes
zijn na de wedstrijd nog heel goed
in allerlei toetjes te gebruiken,
bijvoorbeeld in caramelvla. Bo
vendien is bouwen met suiker
een creatief gebeuren".
Zo denkt „slotvoogd" Jan Hoven er
ook wel over, al presenteert hij
zijn gasten netjes suiker in een
zakje bij de koffie. En daarom
geeft hij graag nog eens de
openingstijden door tot en met
19 februari, dinsdag tot en met
vrijdag van 10 tot 5 en zaterdag en
zondag van 2 tot 5 uur.
Zijn volgende tentoonstelling, over
Friese cultuur, begint pas enige
weken later, zodat een verlenging
altijd mogelijk is.
,Het bezoek aan een tentoon
stelling is nooit van tevoren te
peilen. Voor „Monumentale Or
gels" dachten we zo'n 4000 men
sen te krijgen, maar het werden er
13.000. Het zit er dik in,
dat„Suiker" een topper wordt".
S. J. DE GROOT
"Dag, lieve medemens. Dit is het
thema van een viering vanavond
om 7 uur in de rk kerk aan de
Herensingel in Leiden, waaraan
de jongerengroep "The Lord's
Folks" meewerkt.
Zangdienst.Morgenavond om 5
uur houden de gezamenlijke ker
ken in Leiden-Zuidwest in de rk
Antoniuskerk aan de Vijfmeilaan
een zangdienst met het Petra
jeugdkoor als gast.
Gift.Experimenteel kerkewerk
van de Leidse hervormde ge
meente heeft 1500,- kunnen
overmaken voor de restauratie
van de synogoge in Leiden. In de
kerstnachtdienst in de Pieters
kerk werd daarvoor gecol
lecteerd.
OEGSTGEEST- Christina (14), Marleen (11) en Dirkjan (8) de Ruyter hadden, geholpen door hun vader, drie
dagen nodig om de gereformeerde kerk van Oegstgeest van de grond te krijgen. En dat waren heel lange
dagen: één van *s morgens half 11 tot 's nachts 1 uur. Het gezin De Ruyter heeft die tijd uit het vuistje moeten
eten, want toen de suikerkerk-in-aanbouw een keer voorzichtig werd opgepakt omdat moeder de tafel wilde
dekken, stortten alle muren prompt in.
Oegstgeest was de eerste kerk die de NCRV-studio werd binnengebracht, nog vóór oudjaar. Er zitten vier
dozen klontjes van een kilo in plus de nodige bussen suikerpoeder.
WOUBRUGGE - Zevenhonderd suikerklontjes gebruikte de heer J.
van Hemessen (Leiden) met zijn zoons Hans van 15 en Joost van 6 om de
oude kerk van Woubrugge na te maken. Werktijd; 96 uren.
Een prentbriefkaart en een boekje met historische prenten hielpen hen
bij de constructie. De daken zijn van chocolade. Van Hemessen is een
kleinzoon van de veldwachter en archivarisnaar wie in Woubrugge een
kade is genoemd.
LEIDEN - Herv. Gem. Hoogl. kerk 10 ds.
Pannekoek (medewerking cantorij),
11.45 oec. studentend.. Marekerk 10 ds.
Meters, 5 ds. Blenk Woubrugge, Mara-
nathak. 10 ds. v. Achterberg, av.-maal,
Merenwijk 9.30 en 11 ds. van Leeuwen,
Bethl. kerk Driftstr. 10 dr. Lamping,
Bevr. kerk ZW 9 ds. Boogert, av.-maal,
Vredesk. 10 ds. Hemmes, Waalse k. 10.30
ds. Ribs, Acad. Z. 10 ds. Bakker, Diac.
huis 10.30 ds. De Vos Katwyk, jeugdka-
pel Vredesk. 10 dienst, psych. ziekenh.
Endegeest 9 prot. dienst, 10 rk dienst,
Geref. Kerk Zuiderkerk 10 ds. Heule, 5
ds. Verdoorn, Petrakerk 10 en 5 ds. Hor-
tensius, Oude Vest 10 ds. Koolstra, 5 ds.
De Wit Lisse, Mar. kerk Morsweg 10 ds.
v. Achterberg, 5 ds. Koolstra, Bevr. kerk
10.30 ds. Bovenberg, 5 zangd. in rk kerk,
Groenh. 10 ds. Verdoorn, in alle diensten
av.-maal, De Mirt 10 dhr. Wielinga,
Mierennest 10 dhr. Venema, Dolerende
Noodgem. Groot Leiden (Pieterskerk-
straat 1) 9 en 5 ds. Vreugdenhil Ede, Ge
ref. Kerk Vrijg. (Herengracht 70) 10 en 5
ds. Gootjes, Chr. Geref. Kerk (Steen-
schuur 9) 10 en 5 stud. Jonkman, Geref.
Gem. (N. Ryn) 10 en 4.30 ds. Boogaard,
Geref. Gem. in Ned. (Bethl. kerk
Driftstr.) 11.30 en 5.30, Evang. Luth.
Gem. (Hoogl. Kerkgr.) 10.15 ds. Happee,
Remonstr. Doopsgez. Gem. (Pieters-
kerkstr. 1) 10.30 dr. Meijering, Bap-
tistengem. (O. Rijn 3) 10 ds. v. Mameren,
Evang. Chr. gemeenschap (Middel
stegracht 3) 10 dhr. Dikkes, Zendings
werk Middernachtsioep (Zoeterw. sin
gel 21)5 nam. dhr. v.d. Keur, Evang. cen
trum Zylsingel 2, zo. 10 en di. 8 dhr. Zijl
stra, Pinkstergem. (O. Rijn 3) 3 nam.
evang. Riekerk, Leger des Heils (Hooi
gracht) 10en7.30, Nieuw Apost. Kerk(H.
Rijndijk 24) 9.30 en 4, woe. 8, Chr.
Science (Steenschuur 6) 10.30, Kerk van
J. Chr. v.d. Heiligen der L. Dagen
(Steenschuur 6) 10.15, Soefie-beweging,
Oud Kath. Kerk (Zoeterw. singel) 10, Vrij
Kath. Kerk (Vreewijkstraat) 10.30, RK
Kerken merenwijk zat. 7, zo. 9.30 en 11,
Haagweg zat. 7, zo. 9, 10.45, 12 en 6.30,
Steenschuur zat. 10 en 7, zo. 8.30, 10,
11.30, 6 en 7, Lammenschansweg zat. 7,
zo, 9, 10.30, 12 en 6, Haarl. str. zat. 7. zo.
9.30.10.45,12.15 en 6.30, Rijndijk 281 zat.
7, zo. 9.30 en 11.30, Boshuizerlaan zat. 7,
zo. 9.30, 11 en 12.15, Herensingel zat. 7,
zo. 8.30, 9.30 en 11.
ABBENES - Herv. Gem. 9.30 ds.
Ruitenberg Vianén.
AARLANDERVEEN - Herv. Gem. IC
ds. Poot Nieuw-Loosdrecht, 7 ds. Wolt-
haus, Geref. Kerk 10 ds. Fernhout Alp
hen, 6.30 ds. v. Harmeien, Chr. Geref.
Kerk 9.30 dienst, 7 ds. De Graaf Utrecht,
RK Kerk zat. 7, zo. 7.30 en 10.30.
A LPH EN A AN DEN RIJN - Herv. Gem.
Adventskerk 10 ds. Hanemaayer, 5 ds.
Droogers Bodegraven, Kruiskerk 10 ds.
Stehouwer, Opst. kerk 10 ds. Honnef
Leiderdorp, 6.30 ds. Vink Katwij, Kat
wijk, 10 ds. Bogers, Rijnstroom 8 nam.
ds. Oort, oec. dienst, G. H. Kerk 9 en
10.30 ds. Hoogendyk, De Bron 9 ds. v.d.
Ree, 10 ds. Verheul, 10.30 ds. v.d. Ree,
6.30 ds. Verheul, Drieh. 7 ds. Hoogen-
dijk, Ashramcollege 9,30 dr. v. Santen,
Oudsh. weg 10 ds. Oort, Sionskerk 9.30
ds. Verploeg, 6.30 dhr. Kruithof Monster,
Geref. Kerk Mar. kerk 10 ds. v. Harme
ien, 6.30 dhr. Tenyenhuis, Salv. kerk 10
dhr. Tenyenhuis. 6.30 dr. Vlijm, Leiden,
G. H. Kerk 6.30 dr. v. Santen, zie verder
herv. gem., Geref. Kerk Vrijg. 8.45 en
6.30 ds. Borgdorff, Geref. Kerk Vryg.
Buiten V. 9.30 ds. v.d. Berg, br. ds. Knol,
Chr. Geref Kerk 9.30 eri 4.30 en woe. 7.30
ds. Hamstra, Oud Geref. Gem. 9.30 en 4,
Baptistengem. 10 ds. Koekoek, 6.30 ds.
Harkema, Noord (Sportlaan) 10 dhr. v.
Barneveld, Volle Evang. Gem. (school
Preludeweg) 10 dhr. v. Putten, Leger des
Heils 10 en 6.30 uur. Corn, de Vla-
mingstr., RK Kerken Bon. kerk zat. 7, zo.
8.30, 10 en 11.30, Piuskerk zat. 7. zo. 9,
10.30 en 11.45, De Bron zat. 7, zo. 9 en
11.30.
BENTHUIZEN - Herv. Gem. 9.30 ds. v.
Itterzon Gouda, 6 ds. De Jong Moerka-
pelle, Geref. Gem. 9.30 leesd., 2.30 ds.
Hor,koop Rdam.
BODEGRAVEN - Herv Gem. Dorps
kerk 10 ds. De Vreugd, 6.30 kand. v.d.
Berg, Salv. kerk 10 ds. Droogers, 6.30 ds.
Richter, Bethl. kerk 10 ds. Richter, 6.30
ds. v.d. Broek, Vinkeveen, Geref. Kerk
10 en 6.30 ds. 't Hart.
BOSKOOP - Herv. Gem. 9.30 ds. Stel
wagen, 6.30 ds. Heymans, De Stek 9.30
ds. Heymans, Geref. Kerk 9.30 ds. Dijk
stra, 5 ds. Versluys H.woude, Chr. Geref.
Kerk 9.30 ds. v. Langevelde, 4.30 ds. De
Graaf 's Gravenzande, Geref. Gem. 9.30
en 6, Opwekkingsgem. (Concordia) 9.3Ó,
Verg. v. Gelovigen (Nieuwstr.) 9.30 en 5
RK Kerken kerk zat. 7, zo. 9.30 en 11, De
Stek zat. 5.30.
HAZERSWOUDE - Herv. Gem. 9 30 en
6.30 ds. Geertsema, Geref. Kerk 10 ds.
Versluys, 5 ds. Dijkstra Boskoop, RK
Kerk Anker zat. 7, zo. 8.45 en 11 15, Bern.
zo. 10 dorp zat. 7, zo. 8, 10 en 11.30.
HIL^EGOM - Heiv. Gem. 10 ds. Roth
fuszl, 5 mevr. v.d. Kooi (H.gom), Geref.
Kerk 10 ds. v. Andel Amsterdam, 5 zie
herv., Chr. Geref. Kerk 10 en 5 stud.
Nydam, RK Kerk Mart. kerk zat. 7, zo.
8.30, 10, 11.30 en 12.45, Jozefk. zat. 7, zo.
8.30, 10 en 11.30.
HOOGMADE - Herv. Gem. 10 dr. v.
Vliet, RK Kerk zat. 7, zo. 10.
DE KAAG - Herv. Gem. 10 ds. Carstens,
RK Kerk zat. 7, zo. 8 en 10.
KATWIJK AAN DEN RIJN - Herv.
Gem. Dorpskerk 10 ds. Teygeler, 6 ds.
Gerritsen, De Lier, Ontm. kerk 10 ds.
Gebraad, 6.30 ds. v. Niel, Geref. Kerk 10
ds. De Vries, 5 ds. v. Halsema,
Vliegkamp Valkenburg, 10.30 ds.
Schepers, gezinsd., RK Kerk zat. 7, zo.
9.30 en 11.15.
KATWIJK AAN ZEE - Herv. Gem. N.
Kerk 10 ds. Hovius, 6 ds. Van Hunnik,
Rhoon, O. Kerk 10 ds. Boer, 6 ds.
Vroegindewey, Ichtus 10 ds. Bouwman,
5 ds. Hovius, Pniélk. 9.30 ds. Vroegin
dewey, 6 ds. Boer, Gr. v. P. sch. 10 ds.
Vink. Hoekst. 10 dovendienst, Overduin
2 ds. Baas, Geref. Kerk Vr. kerk 10 ds.
Vrolijk, 5 ds. De Vries, Tr. kerk 10 ds. v.
Halsema, 5 ds. Vrolyk, Geref. Kerk Vrijg.
10.15 dienst, 3.30 ds. Hoff, Geref. Kerk
Vrijg. Buiten V. 8.45 ds. Roukema, 7 ds.
v. Ommen Bunschoten, Chr. Geref. Kerk
10 en 5 ds. v.d. Ent, Geref. Gem. 10 en 5,
Volle Evang. Gem. (Voorstraat 100) 9.45.
KOUDEKERK AAN DEN RIJN - Herv.
Gem. 10 ds. v.d. Linden, 7 dhr. Goedhart,
Geref. Kerk 10 dr. Vlijm Leiden, 7 ds.
Elgersma, Noordwjjk, jeugddienst.
LEIDERDORP - Herv. Gem. en Geref.
Kerk Dorpskerk 10 ds. Knorth, Hoofd-
str. 10 ds. Doesburg, 6.30 ds. Doeburg,
zangd., Sch. kerk 9 en 10.30: ds. Geursen,
5 ds. Knorth, do. 9 febr. 7.30 oec. avond
gebed in Dorpskerk, Baptistengem. 10
br. Lourens, av.-maal, 5 dhr. De Vries,
RK Kerk zat. 7, zo. 9, 10.30 en 12.
LEIMUIDEN - Herv. Gem. 9.30 ds. De
Vree, av.-maal, Geref. Kerk 9.30 ds. Los,
7 ds. v.d. Heiden, RK Kerk zat. 7, zo. 7.30,
9.30 en 11.15.
LISSE - Herv. Gem. gr. kerk 10 ds.
Steenbeek 's Gravenzande, bevestiging
ds. Van 't Hooft, 2.30 ds. Van 't Hooft,
intrede, Geref. Kerk 10 dr. v.d. Meulen
Scheveningen, 5 ds. Hartkamp, Geref.
Kerk Vryg. 10.30 ds. Bosma, 4.30 dienst,
Geref. Kerk Vryg. Buiten V. 10.45 en 5
ds. Schuurman, Chr. Geref. Kerk 10 en
4.30 ds. v. Dyken, Geref. Gem. 10 en 4 en
woe. 7.30 ds. Hakkenberg, Oud Geref.
Gem. 9.30 en 3, in Marien burcht, ma. 8
evang. dienst, ds. Gravendeel, RK Ker
ken Agatha zat. 7, zo. 8.30, 10 en 11.30,
Poelhuys zat. 7, zo. 9 en 11.30, Mariak.
zat. 7, zo. 8.30, 10, 11.30 en 5.30, En-
gelbew. zat. 7, zo. 8, 9.30, 11 en 5.45.
NIEUWKOOP - Herv. Gem. 9.30 ds.
Bronsgeest, 6.30 ds. Boogert Leiden,
jeugdd., Geref. Kerk 9.30 en 6.30 ds.
Nooteboon, av.-maal, Chr. Geref. Kerk
9.30 dienst, 2.15 ds. Hamstra, RK Kerk
zat. 7, zo. 7.30, 9, 10.45 en 7.
NIEUWVEEN - Herv. Gem. 9.30 ds. De
Kruyff, 6.30 drs. Kattenberg Voorscho
ten, jeugdd., Geref. Kerk 9.30 ds. Vree
Alphen, 7 ds. Vree, RK Kerk zat. 7, zo. 9
en 11.
NIEUW-VENNEP - Herv. Gem. 9.30 ds.
Den Harder, 7 ds. Kroes Haarlem, Geref.
Kerk 9.30 en 4.30 ds. Rang, Chr. Geref.
Kerk 9.30 en 3 ds. Visser, RK Kerk zat. 7,
zo. 9.30 en 11.
NOORDEN - Herv. Gem. 9.30 ds.
Noordegraaf Utrecht, 7 ds. Zoutendijk,
Geref. Kerk (Woerdense Verlaat) 10 dhr.
Visser Den Haag, 7 ds. v.d. Hoorn, Soest,
RK Kerk zo. 9 en 10.30.
NOORDWIJK - Herv. Gem. Voorstr. 10
en 7 dr. Jansen, Hoofdstr. 10 en 7 ds.
Keuning, De Rank 10 ds. v. Eyk Gouda,
3.30 ds. Van Kooten Delft, Geref. Kerk
Hoofdstr. 10 ds. Warnink, 5 ds. Elgersma,
Vinkenlaan 9.30 ds. Elgersma, 5 ds. War
nink, Sole Mio 9 ds. Bosman, v.d. Bergh
stichting 11 ds. Elgersma, Ned. Prot.
Bond 10.30 ds. mr. Hoevers Wassenaar,
RK Kerken Zee 9 en 11, Binnen 8, 10 en
11.30.
NOORDWIJKERHOUT-Herv Gem. 10
dienst, RK Kerk Jozefkerk zat. 7, zo. 10,
11.30 en 6, Viktorkerk zat. 7, zo. 9.30, 11
en 6.
OEGSTGEEST - Herv. Gem. Gr. kerk
10.30 ds. Wagenvoorde, Pauluskerk 10
ds. Vegter, Gem. centr. 10.30 ds. Sasse, 7
prof. dr. Berkhof, Van Wyckerslooth4.30
ds. Perdok, gem. centr. 10.30 ds. Vink,
jeugdkerk, Geref. Kerk 10 ds.
Heemskerk, Geref. Kerk Vrijg. Bujteh V.
8.45 dhr. Vonk, 4 ds. v.d. Berg, RK Kerk
Will, kerk zat. 7. zo. 9, 10.30 en 12, Bon.
kapel zat. 6.30, zo. 9 en 11, Volle Evang.
gem. (gem. centr.) 4 dhr. v.d. Brugge.
OUD-ADE - RK Kerk zat. 7, zo. 8.30 en
10.30.
OUDE EN NIEUWE WETERING -
Herv. Gem. 9.30 ds. La lie man, Geref.
Kerk 9.30 ds. De Wit Lisse, 5 ds. Omta
Boskoop, RK Kerk zat. 7, zo. 9.30 en
11.30, Remonstr. Gem. 10 dr. v.
Goudoever Amstelveen.
ROELOFARENDSVEEN - RK Kerker
P. Banden zat. 7, zo. 8, 9.30, 11 en 12.15,
M. Presentatie zat. 7, zo. 8, 9.30 en 11.
RIJNSATERWOUDE - Herv. Gem. 9.30
ds. Reyenga L.dorp, 7 ds. De Kruijf, Chr.
Geref. Kerk 9.30 dienst, 2.15 ds. Bouw.
RIJNSBURG - Herv. Gem. gr. kerk 9.30
ds. v.d. Bogerd, 5 ds. v. Niel, Bethelkerk
9.30 ds. v. Niel, 5 ds. v.d. Bogerd, Geref.
Kerk Petrakerk 9.30 ds. Baayen, 6.30 ds.
Kersten Den Haag, Immanuelkerk 8.45
ds. Warnink, Noordwijk, 10.30 ds.
Bosma R.dam, 5 dr. v. Oeveren, Mar.
kerk 9.30 dr. v. Oeveren, 5 ds. Baayen,
Geref. Kerk Vrijg. 10 en 5.15 ds. Zomer,
Chr. Geref. Kerk 9.30 en 5 ds. De Joode,
Evang. Chr. gem. (aula mavo) 10 dhr. v.d.
Brink, RK Gemeenschap (aula tuinb.
school) zat. 7, zo. 10.30.
RIJPWETERING - RK Kerk zat. 7, zo.
7.30, 9 en 10.30.
SASSENHEIM - Herv. Gem. 9 en 10.30
ds. v.d. Meer, 6.30 dhr. Bakker Katwyk,
Geref. Kerk 10 ds. v. Santen, 5 ds. v. Hall
Zandvoort, Chr. Geref. Kerk 10 ds. v.
Dyk Gouda, 5 ds. Rebel. Ned. Prot. Bond
10.30 ds. Werner Wassenaar, RK Kerk
zat. 7, zo. 9.30 en 11.
TER AAR - Herv. Gem. 10 en 6.30 ds.
Lindenburg, Geref. Kerk 10 mr. Reuge-
brink Leiderdorp, 6.30 dhr. v.d. Kraan
Rotterdam, RK Kerk 9 en 12, Langeraar
zat. 7, zo. 10 en 11.30.
VALKENBURG - Herv. Gem. 10 en 6.30
ds. Overgaauw, Geref. Kerk 9.30 ds.
Bouma Noordwyk, 6.30 ds. Vrolijk, Ge
ref. Kerk Vryg. 9.30 ds. Hoff, 2.45 ds.
Joosse, Marine vliegkamp 10.30 ds.
Schepers, gezinsdienst.
VOORHOUT - Herv. Gem. 10 ds. Bro
kerhof, RK Kerk zat. 7, zo. 9, 10.30 en
11.45
VOORSCHOTEN - Herv. Gem. Dorps
kerk 10 ds. Meijering, 7 ds. Broekema
Leiderdorp, aula NH 9.30 ds. De Zeeuw,
kapel Rijndyk 10 ds. Van der Schoot, De
Ark 10 jongerendienst, Geref. Kerk 10 I
ds. De Zwart, 5 ds. De Zeeuw, Geref.
Kerk Vrijg. 9.30 dienst, 3 ds. Geelhoed, j
RK Kerken Laur. kerk zat. 7. zo. 10 en
11.30, M. Godskerk zat. 7, zo. 8.30 en
10.30.
WADDINXVEEN - Herv. Gem. Bethel
kerk 9 ds. Hovius, 10.30 ds. Verboom, 5 j
ds. Verboom, 6.30 ds. Verwelius, Hoekst. j
9.30 ds. Verwelius, 6.30 ds. Jongerden,
Geref. Kerk Kruiskerk 10 ds. Modderaar,
4.30 ds. Huisman, Ontm. kerk 10 prof. dr.
Diepenhorst, 5 ds. Modderaar, Oud Ge
ref. Gem. 10 en 6.30, Chr. Afgesch. Gem.
9.30 en 5 ds. Verloop, Volle»Evang. Gem.
(Lindengaarde 17a) 9.30, RK Kerk Vik- j
torkerk 10, Ontmoetingskerk 8.30 en
11.45.
WARMOND - Herv. Gem. 10 ds. Van
Veen, Den Haag, RK Kerk zat. 7, zo. 8.30,
10 en 11.30.
WASSENAAR - Herv. Gem. Dorpskerk
10 ds. v. Zanten. 4.30 ds. v. Vliet Papend- I
recht, 7 ds. Wiersma Kievietkerk 10 ds.
Wiersma, Messiaskerk 10 ds. Steenstra,
Dorpscentrum 9.30 ds. Post Arnemui-
den, Geref. Kerk 10 en 5 ds. Meynen Den
Haag, Zuid 10 en 5 ds. v.d. Kamp, Ned.
Prot. Bond 10.30 ds. Wery Rotterdam.
WOUBRUGGE-Herv. Gem. 9.30en6.30 j
ds. Blenk, Geref. Kerk 9.30 ds. Buiten
huis Bodegraven, 6.30 ds. De Ruiter
Alphen, Ned. Prot. Bond 7 nam. pater I
Van Sasse van Ysselt en ds. Roos, RK
Kerk zat. 7, zo. 10.
ZEVENHOVEN - Herv. Gem. 9.30 ds.
Nicolai, Geref. Kerk 9.30 dhr. Goedhart
Nieuwkoop, 7 ds. Vegh Scheveningen,
RK Kerk zat. 7, zo. 9 en 10.45
ZOETERWOUDE - Herv. Gem. 10 ds.
Stegenga Den Haag, RK Kerken Jans-
kerk zat. 7.30, zo. 9.30, Chr. Dienaarkerk
zat. 7, zo. 8.30, 10 en 11.30, Rijndijk Meer
burg zat. 7, zo. 10, 12 en 6.
ZWAMMERDAM - Herv. Gem. 10 ds.
Mostert, 6.30 ds. Heijmans Boskoop, Ge
ref. Kerk 10 ds. v.d. Heiden, 6.30 ds. Los.
