Israël besluit
tot hervatt
vredesoverleg
Zware storm eist
weer mensenlevens
Twintig jaar
voor Jespers
Ook satellieten van verongelukten
President Carter in interview:
Irak niet naar Arabische top
Arrestaties
in Chili
Nieuwe socialistische
partij in Portugal
Leider Tunesische
vakbond aangehouden
een miljoen gulden aan prijzen
TOPKADEHLID IN CHINA
IN ONGENADE GEVALLEN
MAANDAG 30 JANUARI 1978
PAGINA 7
99
99
WASHINGTON (Reuter, ANP) -
President Carter heeft in een gis
teren gepubliceerd vraaggesprek
toegegeven dat ook Amerikaanse
satellieten die kernenergie ge
bruikten, in de ruimte zijn
geëxplodeerd. Hij zei niet wan
neer dat was gebeurd en hoeveel
kunstmanen het betrof.
De ongelukken met Amerikaanse
satellieten en het recente ex
ploderen van de Sovjet-Kosmos
954 boven Canada toonden ech
ter aan dat er voldoende waar
borgen moeten zijn om ker
nexplosies in de ruimte te voor
komen, aldus Carter.
Carter zei dat de eerste Ameri
kaanse satelliet die kernenergie
gebruikte, in 1965 was gelan
ceerd. Deze bevatte wat hij
noemde "een massa die beneden
de kritische maatstaf lag".
Een woordvoerder van het minis
terie van Buitenlandse Zaken in
Washington zei in een antwoord
op een vraag dat de enige Ameri
kaanse satelliet die ooit een kern
reactor bevatte, een experimen
teel voertuig was dat in 1965 werd
gelanceerd. Deze kunstmaan was
in omvang ruwweg te vergelijken
met de Kosmos-954. Hij kon niet
zeggen of deze satelliet veronge
lukte.
Carter zei dat dergelijke satellieten
direct na de lancering niet vol
doende radioactiviteit bevatten
om een explosie te veroorzaken,
maar "hoe langer zij branden hoe
meer bijprodukten er worden
gemaakt en hoe meer radioactivi
teit er is" öp $e vraag of de VS
van plan zijn stappen te nemen
om ongelukken zoals die met de
Sovjet-satelliet te voorkomen, zei
de president "Zoals u weet heb
ben wij reeds lang een verdrag
met de Sovjet-Unie ter voorko
ming van kernexplosies in de
ruimte. Maar lang geleden maak
ten wij ons ook schuldig".
De Pravda heeft zaterdag de be
schuldiging geuit dat de Westerse
nieuwsmedia het verongelukken
van de Russische satelliet Kos
mos-954 hebben aangegrepen om
"wantrouwen en angst" te zaaien.
Het dagblad van de Russische
communistische partij zei dat dit
was gebeurd ondanks het feit dat
Amerikaanse, Canadese en an
dere Westerse functionarissen
het ongeluk met de Kosmos "op
realistische wijze" hadden bena
derd.
De Pravda maakte in een com
mentaar van de hand van Wladi-
mir Goebarev duidelijk dat de
stampij over het ongeluk met de
Kosmos zeer overdreven was en
wees erop dat aan eerdere onge
lukken met radioactief materiaal
aan boord van Amerikaanse
ruimtevaartuigen slechts weinig
aandacht was besteed.
•k Premier Begin
ALGIERS/SANTIAGO (ANP) - De
voormalige Chileense se
naatsvoorzitter Tomas Reis is de
afgelopen week samen met een
zestigtal andere personen gearre
steerd. Dit heeft één van de
leiders van de Chileense chris
ten-democratische partij,
Claudio Huepe, bekendgemaakt.
In Algiers is de vijfde zitting van
de internationale onder
zoekscommissie naar de misda-
JERUZALEM (Reuter/AFP/UPI) - Het Israëlische kabinet
heeft gisteren besloten tot hervatting van de recht
streekse vredesbesprekingen met Egypte. Na een bijeen
komst van het kabinet die drie uur duurde, werd in een
communiqué in Jeruzalem meegedeeld dat de Israëlische
delegatie de komende week naar Cairo zal gaan. voor de
Egyptisch-Israëlische militaire commissie Er is geen be
paalde datum vastgesteld.
De Israëlische minister van defen
sie, generaal Ezer Weizman, die
de delegatie leidt, zal voor zijn
vertrek "alle nodige regelingen"
treffen, zo besloot het communi
qué.
Het - unanieme - besluit werd ge
nomen op advies van premier
Menachem Begin.
De Israëlische delegatie was uit
Cairo teruggekeerd nadat presi
dent Sadat op januari de DE
Egyptische delegatie bij het poli
tieke overleg in Jeruzalem, dat de
dag tevoren was begonnen, had
teruggeroepen.
"Terrorist"
Premier Begin zei later dat hij mi
nister Weizman niet naar Cairo
terug zou sturen zolang de Egyp
tische pers volhardde in wat hij
noemde een anti-semitische
campagne. De toon van de
openbare uitingen is in de afge
lopen vijf dagen opmerkelijk
minder scherp geworden. Maar
in de jongste uitgave van het
Egyptische weekblad "Oktober"
"Ik ben ervan overtuigd dat u niet
zult aarzelen uw stem te laten ho
ren ten gunste van de gerechtig
heid en veiligheid van alle volken
van het Midden-Oosten", aldus
Sadat. Hij zei dat de joodse ge
meenschap in de V.S. enorm kan
bijdragen aan het vredesproces.
In zijn antwoord zei rabbijn
Schlindler verbaasd te zijn over
de kritiek van Egypte op de Is
raëlische regering. "President
Carter meende dat het plan-Be
gin een basis voor redelijke on
derhandelingen kon zijn, zeer
soepel was en een grote stap naar
vrede betekende. Wij delen dat
standpunt".
"De Amerikaanse joden zijn er ver
baasd over dat u in antwoord op
uw initiatief een onbeperkte aan
vaarding van alle Egyptische ei
sen verwacht". Hulde brengend
voor de moed waarvan president
Sadat met zijn bezoek aan Jeru
zalem blijk gaf zei rabbijn
Schlindler te wensen het Egypti
sche staatshoofd tijdens zijn ko
mende bezoek aan de V.S. te
ontmoeten.
MARKLAND - De Amerikaanse sleper "Claire Beatty" zit volledig vast
in een ijsmassa op de Markland-dam bij de rivier Ohio. Het schip raakte in
deze benarde situatie toen ijs losbrak en de dam opschoof.
terrorist genoemd en werd
gezegd dat hij tegen vrede was.
den van Chileense junta begon- Verwacht wordt dat Begin in april
een bezoek aan de Verenigde Sta-
ten zal brengen.
New Yorkse blad Dailys news
a on 7ipn heeft gisteren een open brief
rluepe sprak over het "schandalige
referendum'
nochet probeerde te laten
dat het Chileense volk achter
hem staat.
/erschillende verboden politieke
partijen in Chili hadden opge
roepen tegen Pinochet te stem
men. Dit waren ondermeer de
christen-democraten.
weni de Israëlische premier nog Irak heeft zaterdag laten weten dat
het niet zal deelnemenaan de
tweede conferentie van Arabi
sche "afwijzingslanden" die op 2
en 3 februari in Algiers zal wor
den gehouden. De regering in
Bagdad besloot hiertoe vanwege
de "te gematigde houding van die
landen". De conferentie zal nu
worden bijgewoond door Alge
rije, Syrië, Libië, Zuid-Jemen en
de Palestijnse bevrijdingsorgani
satie PLO. Irak wil duidelijke
stappen tegen de vredesinitiatie
ven van Egypte.
Irak heeft nu Saoedi-Arabië uitge
nodigd voor een Arabische top
conferentie in Bagdad. Volgens
het Algerijnse persbureau had de
Saoedische minister van buiten
landse zaken, prins Saoed A-
Faisal, Algerije daarvan op de
hoogte gesteld.
president Sadat aan de joodse
Amerikanen gepubliceerd
waarin hij steun vraagt, alsmede
het antwoord daarop van rabbijn
Alexander Schlindler, president
van de raad van de joodse organi
saties in de V.S.
TJNIS (AFP, Reuter, UPI) - De
secretaris-generaal van de groot
ste Tunesische vakbond, de
UGTT, Habib Achour is zater
dagavond in zijn huis in El-Men-
zah, niet ver van Tunis, gearre
steerd. De politie doorzocht zijn
huis en nam documenten in be
slag.
la de bloedige onlusten tijdens de
staking donderdag waarbij vol
gens officiële kringen 42 doden
vielen maar die, naar de inter
nationale confederatie van vrije
vakverenigingen meedeelde, ze
ker 100 mensenlevens eisten,
werden tien leden van het dage
lijks bestuur van de UGTT aan
gehouden.
)e minister van binnenlandse za
ken, Dhadaoui Habbablia, deelde
zaterdag mee dat er zeker 240 ar
restaties waren verricht na een
inval op het hoofdkwartier van de
UGTT in Tunis en 150 bij een on
derzoek op een bureau van de
vakbond in Sousse.
/aarnemers merkten op dat ot-
ficiële kringen in de afgelopen
dagen herhaaldelijk de verant
woordelijkheid voor de onlusten
hebben gelegd op de schouders
van de leiders van de UGTT.
Maatsvervangend secretaris-gene
raal Jean van der Veken van het
Internationaal Verbond van Vrije
Vakverenigingen (IVW) heeft
een bezoek gebracht aan Tunis
om via onderhandelingen met de
Tunesische regering te trachten
de vrijlating te bewerkstelligen
van de gearresteerde leiders van
de Tunesische eenheidsvak
centrale UGTT.
In Tunesië zelf bleef het tijdens het
afgelopen weekeinde rustig, al
bleven leger en politie druk pa
trouilleren.
BONN (AP) - De Westduitse
bondskanselier Helmut Schmidt
heeft de leiders van de grote wes
terse landen uitgenodigd voor
een vierde economische topcon
ferentie, welke deze zomer in
Bonn zou moeten worden ge
houden.
LISSABON (AP) - Radicale so
cialisten hebben zaterdag een
nieuwe progressieve partij opge
richt die zich tegen de plannen
van premier Mario Soares zal ke
ren om conservatieven in zijn re
gering op te nemen.
"Er zijn twee misdaden waarvan
men ons nooit zal kunnen be
schuldigen: onsamenhangend
heid en verraad", zo .verklaarde
oprichter Antonio Lopes Car
doso op het eerste nationale con
gres van de nieuwe partij, So
cialistisch en Democratisch
Links (SDL). Aan het congres
werd deelgenomen door 400 ge
delegeerden.
Lopes Cardoso, een parlementslid
die vorig jaar zomer uit de so
cialistische partij van Soares trad
omdat hij het niet eens was met
de landbouwpolitiek van de
premier, zei dat de SDL zou stre
ven naar arbeiderszelfbestuur en
volledige beheersing van de in
dustrie door de staat.
"Wij zullen niet, zoals sommigen al
hebben gezegd, een oorlogsma
chine tegen de socialisten zijn.
Wel echter zullen wij vechten te
gen het herstel van het kapita
lisme", aldus Lopes Cardoso.
De socialisten, die in het parlement
niet over een meerderheid be
schikken, hebben eerder deze
maand hun goedkeuring gegeven
voor de plannen van Soares om
conservatieven in de regering op
zodat het kabinet in de
volksvertegenwoordiging op een
meerderheid kan steunen. In het
nieuwe kabinet, dat verleden
week donderdag werd benoemd,
hebben nu drie leden van de con
servatieve sociaal-democratische
centrumpartij zitting.
GENT (SP) - Uitgejouwd door
het publiek heeft de jury za
terdagmiddag onder be
scherming van twee rijen
rijkswachters het paleis van
justitie verlaten, nadat aan
Guy Jespers het vonnis was
bekendgemaakt' twintig jaar
dwangarbeid. Luc de Cramer
kreeg vijftien jaar dwan
garbeid.
"Neen, neen, duizendmaal
neen, ik ben onschuldig"!,
riep De Cramer uit. Jespers
staarde verslagen voor zich.
De Cramers knechtje Jackie
van Renterghem was de enige
die reden tot lachen had: hij
kwam er af met twee jaar ge
vangenisstraf, waarvan der
tien maanden voorwaarde
lijk, zodat voor hem de
nachtmerrie voorbij is. Hij
kon als vrij man naar huis.
Rooske van Laere kreeg een
maand voorwaardelijk.
De woede-uitbarsting van pu
bliek en familieleden was tam
in vergelijking met het tumult
dat vrijdagavond uitbrak na
het bekend worden van de ju
rystemming over de
schuldvraag. Speciaal Jes
pers mocht zich verheugen in
een aanhang die door dik en
dun overtuigd was van zijn
onschuld.
Velen die het proces van meet af
hebben gevolgd zijn van oor
deel dat vooronderzoek en
bewijsvoering gebrekkig zijn
geweest, maar dat - roeiende
met de riemen die men had -
de jury toch tot een aan
vaardbare conclusie is geko
men, zeker ten aanzien van de
moord en de moordaanslag.
Jespers moest wel worden vrij
gesproken van de moord in de
badkuip. Er waren té veel
twijfels, ondanks het "oogge-
tuigeverslag" van De Cramer,
die zegt hem met zijn naakte
en bedwelmde vrouw in de
armen de badkamer te heb
ben zien binnengaan.
Loog De Cramer of loog Jes
pers? Of logen zij allebei? Het
is namelijk geenszins on
denkbaar dat dit bizarre
vriendenpaar de moord sa
men heeft gepleegd, zoals zij
immers ook samen de moor
daanslag met de bom in de
auto hebben georganiseerd.
Theoretisch is het nog steeds
mogelijk dat Rooske van
Laere nog eens met de ban
dopnamen voor de dag komt,
waarop de gesprekken tussen
Jespers en De Cramer te be
luisteren zouden zijn. Tot in
haar "laatste woord" toe heeft
zij volgehouden dat deze op
namen echt bestaan hebben.
En evenzeer houdt zij vol de
bandjes te hebben verbrand.
Na de schuldigverklaring wa
ren straffen van twintig en
vijftien jaar wel zo ongeveer
te verwachten. Zaterdagmor
gen had de procureur-gene
raal tegen Jespers levenslang
geëist en "iets minder" tegen
De Cramer, die immers in
Jespers opdracht zou hebben
gehandeld.
Indien er verzachtende om
standigheden voor Jespers in
aanmerking zouden worden
genomen eisten de procu
reur-generaal dat toch ten
minste twintig jaar zou wor
den opgelegd.
"Maar men kan moeilijk zeggen
dat er verzachtende omstan
digheden zijn als er een
moordaanslag is gepleegd
door een magistraat, die de
eed aflegde om de wetten te
eerbiedigen en wiens taak het
was om misdaden te vervol
gen en te bestraffen", aldus
mr. Van Hauwaert.
Hierna was opnieuw het woord
aan de verdedigers. Maar mr.
René Verstringhe excuseerde
zichzelf en zijn collega Arnold
de Roeck. Hij zei dat mr. De
Roeck totaal verslagen was
nadat hij de vorige avond aan
Jespers' twee onschuldige
kinderen had moeten gaan
uitleggen wat er met hun va
der was gebeurd. En mr. Ver
stringhe zelf zei in dit stadium
evenmin veel meer te zeggen
te hebben.
"Als advocaat die met hart en
ziel overtuigd is van de on
schuld van zijn cliënt, kan ik
het niet met mijn geweten in
overeenstemming brengen
om nu uitvoerig te gaan be
pleiten dat er verzachtende
omstandigheden in aanmer
king moeten worden geno
men. De jury wordt in het
oordelen over de straf bijge
staan door ervaren juristen
(de drie rechters). Oordeel
over de zaak naar eer en gewe
ten", aldus pleiter.
De Cramers advocaat mr. Al-
bert Haus ging er nog even
hard tegenaan. Daar had hij
alle reden voor, want de pro
cureur-generaal had de jury
gezegd er bij de strafop
legging rekening mee te hou
den dat de straf toch nooit
volledig wordt uitgezeten, in
verband met de mogelijk
heden van gratie en voor
waardelijke invrijheidstel
ling.
Advocaat Haus noemde dit een
ernstige fout en benadrukte
dat de strafmaat natuurlijk
niet mag worden berekend op
de verwachting van konin
klijke genade of een gunst
van het ministerie van justi
tie. Tenslotte zei hij dat een
gevangenisstraf van levens
lang of twintig jaar bijna het
zelfde is als een ter dood ver
oordeling.
Jespers zelf, grauw, wankelend:
"U werd misleid. Ik hoop dat
het geweten van iedereen
wordt gekweld. Want ik ben
onschuldig"!
ADVERTENTIE
bij de zilversmeden in Yog ja
KLM
Te winnen in de Nationale
Puzzelaktie t.b.vNationaal Fonds Beter Leven
MET UNITRAVEL NAAR
INDONESIË
In samenwerking met de KLM
organiseert reisbureau UNI
TRAVEL 27-daagse verzorgde
reizen naar Indonesië met be
zoeken aan Jakarta, Ban
dung, Yogja, Solo, Surabaya
en Bali voor rond 7500,-.
Zo'n fantastische reis (incl.
Sumatra) voor 2 personen
wordt aangeboden -als finale-
prijs. Behoort u niet tot de
gelukkige winnaars, maar u
wilt toch graag naar Indone
sië vraagt dan het volledige
programma aan bij
UNITRAVEL
Den Haag, Plet Helnpl. 1,
tel. 070/608837
MADRID-LONDEN-ED-
MONTON (DPA/Reuter/AFP) -
Tijdens een orkaanachtige storm
is dit weekeinde een Spaans vis-
serij-koelschip met 36 opvaren
den bij de Noordwest-kust van
Spanje vergaan. Er zijn vijf doden
geborgen. In de woeste zee wor
den nog 22 zeelui vermist. Slechts
negen konden zich door een
sprong op de klippen redden.
De in Vigo geregisteerde "Marbel"
was ondanks de opkomende
storm vrijdagnacht uitgevaren
voor de tocht naar Zuid-Afrika.
Zaterdagochtend was het schip
door een explosie niet meer te
manoeuvreren. Door het uitval
len van de elektrische stroom
voorziening werd het s.o.s in het
kustradiostation niet gehoord.
Het werd pas later door een ra
dio-amateur opgevangen en
doorgegeven. Drie te hulp snel
lende vissersschepen konden
door de zware zeegang niets uit
richten. Daarop liep het schip bij
Vigo op de rotsen te pletter. Het
schip brak in tweeën en zonk.
In de Spaanse zuidoostelijke ha
venstad Valencia vielen een dode
en een gewonde toen tijdens een
zware storm bomen ontworteld
werden en palen, hekwerken en
dakpannen naar beneden kwa-
Schotland kampte ook met de
zwaarste sneeuwstorm sinds
mensenheugenis. Slechts een
hoofdweg in Noord- en West-
Schotland bleef te berijden.
Honderden auto's bleven steken
in de sneeuw die op sommige
plaatsen ruim een halve meter
hoog lag.
Vanochtend zijn de lijken gevon
den van drie mensen wier auto's
vastzaten in
noorden van Schotland. Daar
door is het aantal doden in dit ge
bied gestegen tot vijf.
Er kwamen niet alleen auto's vastte
zitten, maar in de sneeuw die hele
gebieden met een laag van tot zes
meter sneeuw bedekte, raakten
ook een bus en een aantal treinen
zoek. De bus die al 24 uur vastzat
werd uiteindelijk gisteren ont
dekt, maar was volgens de politie
met geen mogelijkheid te berei
ken. Er zouden 28 passagiers in
het voertuig zijn.
Onder de treinen die niet op hun
bestemming aankwamen bevond
zich een personentrein die zater
dagavond Inverness in het
Noordoosten van Schotland ver
liet met bestemming Wiek. Gis
terochtend wist de bestuurder
uiteindelijk bij een telefoon te
komen en te melden dat er vijf
wagons waren ontspoord.
De 70 passagiers zijn later met heli
kopters in veiligheid gebracht
In het midden-wésten van de Ver
enigde Staten zijn noodcentra in
de staten Ohio, Indiana en Mi
chigan nog steeds gevuld met
vluchtelingen van de
"sneeuwstorm van 1978" waar
duizenden personenauto's en
vrachtwagens nog vastzitten op
geblokkeerde wegen. Helikop
ters en sneeuwploegen hebben
honderden mensen die in
Noordpool-omstandigheden ge
strand waren, gered. Er worden
nu echter vorderingen gemaakt
bij het openen van belangrijke
wegen rond grote steden in het
gebied.
Ruim 180 kinderen die twee dagen
vastzaten in een natuurreservaat
bij Detroit zijn zaterdag in veilig
heid gebracht.
Voor het gehele gebied van de V.S.
is het onofficiële dodencijfer on
geveer 90.
gezet en vervangen door Wang
Feng, een partijfuntionaris die
veel ervaring heeft in de omgang
met minderheden in China.
Saifoeddin is sinds 1973 plaatsver
vangend lid van het Politbureau
van het centrale comité van de
Chinese communistische partij.
Deskundigen zien in zijn ver
vanging een aanwijzing voor zijn
aanstaande uitstoting uit het Po
litbureau als dit inmiddels al niet
gebeurd is.
Sinkiang dat groter is dan Frank
rijk, Duitsland, Italië en Groot-
Brittannië samen, grenst aan de
Sovjet-Unie en is door 13 ver
schillende nationaliteiten be
volkt.
HONGKONG (UPI) - Saifoeddin,
een niet-Chinees die deel uit
maakte van het topkader van de
Chinese communistische partij,
is afgezet als leider van Sinkiang,
een uitgestrekt autonoom gebied
in het noordwesten van China, en
mogelijk ook al uit het machtige
politbureau gestoten.
Radio Sinkiang liet in de loop van
het weekeinde weten dat
Saifoedin - een Oejgoer - als
eerste secretaris van het centrale
partijcomité in het gebied en als
voorzitter van het revolutionaire
comité van Sinkiang en eerste
politieke commissaris van het
militaire district Sinkiang is af-
