m
Trijfei
i j
„Sizwe Bansi is dood"
knap, bitter sfeerstuk
Vele onderscheidingen voor The goodbye girl
DE SPREKENDE EZEL
ir
I MAANDAG 30 JANUARI 1978
Erotiek
Van 9 februari af worden in een
van de City Theaters in Am
sterdam de ongeveer 150 film
en televisiespots vertoond die
uit een aanbod van ongeveer
1500 op een internationaal re
clamefestival werden bekroond
met een gouden, zilveren of
bronzen leeuw, of met een eer
volle vermelding. Eén van de
gouden leeuwen ging naar de
Ster-spot van ons eigen inter
nationaal wol secretariaat,
waarop via een horizontale
streep die tussen de navel en de
schaamstreek over de buik van
een verder onzichtbaar meisje
wordt getrokken, ondubbelzin-,
iiig wordt aangetoond dat een
te kort wollen truitje ook na ge
wassen te zijn niet is gekrom
pen. Sexy op de manier waarop
Charles Chaplin dat in 1923 al
deed in de eerste film die hij re
gisseerde: "A woman of Paris".
Chaplin laat "zien" hoe op een
uitgelaten kunstenaarsfeest
één van de dames van de vele
meters lange sluier wordt ont
daan die haar naaktheid be
dekte alvorens zij op het draai
ende plateautje stapte en haar
dikke amant de sluier van haar
aftrok door deze gelijktijdig om
zijn eigen lichaam te wikkelen.
Je ziet niets van haar naakt
heid, je ziet alleen hem maar,
zichzelf steeds meer omwik
kelend met die sluier, terwijl de
overige aanwezigen gulzig in
de richting (buiten beeld)
kijken waar deze Salomé steeds
meer onthuld wordt.
De tweese 'scène is nog sug
gestiever. De fraaie hoofdper-
sone, Edna Purviance, ligt op
een massagetafel, onder een la
ken, terwijl haar vriendin Be
tty Morrissey (die grote gelij
kenis vertoonde met Sylvia
Kristeleen roddelverhaal ver
telt over een derde vjiendin. De
massage wordt verricht door
een vrouw op wier gezicht zich
een duidelijk'misprijzen afte
kent over het geroddel, terwijl
zij Edna masseert, kneedt en
met de zijkanten van haar
handpalmen bepoteld. Dat doet
zij nadat zij het laken heeft
weggetrokken, maar zonder
dat we de naakte Edna te zien
krijgen, want die ligt juist on
Door
Nico
Scheepmaker
zichtbaar onder de onderrand
van het doek. Maar je ziet de
masseuse wel haar masserende
handbewegingen maken, juist
boven die onderrand, en dat
gevoegd bij Betty, rechts in
beeld, die aan een stuk door
haar roddelverhaal vertelt aan
de onzichtbare maar zeer aan
wezige Edna, maakt er een heel
erotische scène van, die in 1923
toch wel enig opzien moet heb
ben gebaard, ook al viel er geen
vierkante centimeter bloot te
ontwaren.
Pappa
Ik heb me laten vertellen dat de
bekroning met een gouden
leeuw van die Nederlandse
(maar door Engelsen ge
maakte) Ster-spot door het in
ternationale gezelschap met
enige verontwaardiging werd
ontvangen, omdat men meende
dat .hij vooreen reclamespot "te
gewaagd" was. Het doet me
goed te merken dat we zelfs op
reclamegebied minder preuts
zijn dan het buitenland. Laten
die buitenlanders maar liever
naar zichzelf kijken, want de
Japanners, (ie Zweden en de
Engelsen bleken reclamespots te
hebben gemaakt voor levens
verzekeringen, die je binnen
een minuut een verhaal vertel
den waar je akelig van werd. In
"Netwerk" werd de Japanse
vertoond: vader bindt zijn
dochtertje van vier jaar een
blinddoek v'oor, ze probeert hem
te pakken maar hij is verdwe
nen, ze roept "pappa", als ze
haar blinddoek afdoet en merkt
dat hij weg is, en ze gilt nor) een
keer: "Pappa". Een zeer sug
gestieve, maar ook gruwelijke
spot, vond ik, in al zijn een
voud. Ook toen ik hem voor de
derde keer zag, kreeg ik er nog
de tranen van in mijn ogen.
De twee anderen deden cr weinig
voor onder. In de Engelse zie je
een vader met zijn zoontje een
roeibootje in zee duwen: ze
gaan vissen. Vader zegt dat hét
een mooi visweertje is, de jon
gen beaamt dat enthousiast,
eenmaal op zee slaat plotseling
het weer om, storm, regen, mo
tor valt uit, boot slaat om, de
beide lichamen worden gebor
gen En in de Zweedse zie je
op een stil meer een roeibootje
dobberen, de twee roeispanen
steken in het water, in de boot
loopt een hond onrustig heen en
weer. In het volgende shot zie je
ruwe handen kelkjes sterke
drank naar de mond heffen, en
we weten: de visser had te veel
gedronken, is overboord gesla
gen, arme hond, arm gezin dat
achterblijft, neem een levers
zverzekering
De vraag is alleen of dat ook je
eerste reactie is na het zien van
zulke spots. Ik dacht alleen
maar: nooit mijn dochtertje
blinddoeken, nooit in zee gaan
vissen, en nooit drinken (of
tnijn hond meenemen) als ik
met mijn bootje het meer op ga.
Klip en klaar
Nog een aanvulling gekregen op
het "klip en klaar" (vertaling
uit het Duits van "klipp und
klar") dat door ex-premier Den
Uyl een paar keer. gebruikt is.
De heer Van der Sluys uit
Naarden wijst mij erop dat Den
Uyl in ieder geval niet de eerste
was die de uitdrukking in het
Nederlands gebruikte. Zijn
voorganger wds ook een
PvdA'er, oud-burgemeester
Thomassen, die in september
1945 als secretaris van de Ne
derlandse volksbeweging een
rede hield voor de- jongeren
werkgemeenschap in Hil
versum. Hij bezigde "klip en
klaar" in die rede zo veelvuldig,
dat hij in het blad van de J.W.G.
op 22 september 1945 als volgt
werd omschreven: "De domine
rende figuur op deze bijeen
komst was dan ook "klip en
klaar" de heer Thomassen".
LEIDEN - "Sizwe Bansi is
dood" van Athol Fugard,
John Kani en Winston
Ntshona is een uitstekend,
sfeerbepalend toneelstuk
twee acteurs over de leef- en
werkomstandigheden van de
zwarte bevolking in Zuid-
Afrika, die een verbeten strijd
voert tegen de suprematie
van de blanke minderheid.
De tragische positie van
Sizwe Bansi, die naar de stad
is gekomen om werk te vin
den, maar niet de be
schikking heeft over een sol
licitatievergunning, wordt
door de Belgische acteurs
haarzuiver op het toneel ge
bracht. Met grote trefzeker
heid wordt het ridicule sys
teem van de "pasjeswetten"
in Zuid-Afrika aan de kaak
gesteld. Dit toneelstuk, dat
zaterdag- en gisteravond
werd opgevoerd door de Bel
gische acteurs Dirk Buyse en
Ronnie Commissaris in het
LAK-theater, is daarom zo ac
tueel, omdat de zwarte
Zuidafrikaanse acteurs, die
oorspronkelijk het toneelstuk
in Zuid-Afrika opvoerden,
voor de strekking van dit stuk
tijdelijk zijn gearresteerd.
Zowel Commissaris als
Buyse slagen er feilloos in om
De Belgische acteurs Dirk Buyse
"Sizwe Bansi is dood".
de vertwijfelde positie van
Sizwe Bansi in het stuk
duidelijk naar voren te laten
komen. Hoewel ze gebruik
maken van dia's, die het
thema moeten verduide
lijken, lijkt dit beslist niet
noodzakelijk.
Het stuk dateert van 1972 en
heeft in een vertaling van
Herman Deconinck een
duidelijke en nadrukkelijke
functie in het bewust
wordingsproces van de Wes
teuropeaan. Het heeft geleid
tot een opvallende acteerp
restatie van deze twee
sche acteurs, die zich volledig
in een "zwart denkpatroon"
hebben moeten inleven.
Ter afsluiting is de opmerking
relevant, dat de toeschouwers
van deze voorstelling zich gis
teravond in een volstrekt uit
gestorven stad een weg moes
ten zoeken naar het LAK-
theater. De tv vertoonde oud
werk van Toon Hermans. En
dat is natuurlijk wat gemak
kelijker te verorberen kost
dan "Sizwe Bansi is dood".
BERT KOEKEBAKKER
HQLLYWOOD (DPA) - Regis
seur Herbert Ross is de hoofd
winnaar geworden van de 35ste
verlening van de "Gouden glo
bes" van de buitenlandse pers-
vereniging in Hollywood. Twee
van zijn films - "The turning
pont" en "The goodbye girl" -
werden als beste films van het
afgelopen jaar onderscheiden
en Ross zelf. voor "the turning
point" - als beste regisseur van
het jaar.
"The goodbye girl" werd in de ca
tegorie van de beste komedie of
musical onderscheiden en "the
turning point" als beste drama
tische film. Verder kreeg Neil
Simon de "Gouden Globe"
voor zijn draaiboek voor "the
goodbye girl".
Richard Dreyfuss werd voor zijn
rol in "The goodbye girl" als
beste acteur in een komedie of
musical onderscheiden terwijl
Marsha Mason en Diane
Keaton als beste actrices van
dezelfde categorie voor hun
rollen in "The goodbye girl",
resp. "Annie Hall" werden
aangewezen.
Joan Fonda werd voor haar rol in
"Julia" als beste actrice in een
dramatische film gekozen en
Richard Burton in dezelfde ca
tegorie voor zijn rol in „Equus"
als beste acteur.
Voor de beste vertolking van bij
rollen werden Vanessa Red
grave en Peter Firth - eveneens
in "Julia" resp. "Equus"
geëerd.
Als beste buitenlandse film werd
de in de VS onder de titel "A
special day" vertoonde Ita
liaanse rolprent uitgekozen.
Daarin spelen Sophia Loren en
Marcello Mastroianni de
hoofdrollen.
De "Gouden Globes" voor film
muziek werden gewonnen
door John Williams voor de
muziek van "Star Wars" en Jo
seph Brooks voor de titelsong
van "You light up my life".
"Raid on Entebbe" werd uitge
kozen als beste televisiefilm en
"Roots" en "All in the family"
kregen onderscheidingen als
beste televisieseries. Een hoog
tepunt van het "Gouden Globe
banket" in het Beverly Hilton
hotel was de overhandiging
van de Cecil-B. Demille-prijs
aan filmkomiek nr. 1 van de ja
ren vijftig, Red Skelton, door
Richard Burton. De 65-jarige
Skelton werd om zijn "uitste
kende bijdrage voor de amu
sementsindustrie" uitverko-.
Kunstagenda
I Academiegebouw (Rapenburg 73):
LAK-expositie André Dalhuis
(Gouaches en aquarellen), maandag
J t/m vrijdag 9-18 uur (t/m 17 februari).
De Lakenhal: Expositie Folly Klomp
I (schilderijen) en Hank Gosse (ma-
j chines), dagelijks 10-17 uur en zondags
13-17 uur (t/m 5 maart).
Galerie Kerkdam (Lange Kerkdam 113,
Wassenaar): Jacob Groen (lino's en
aquarellen), Adrie Mouthaan (schil de-
I rijen, aquarellen en tekeningen en Frans
i Storm (keramiek), woensdag t/m zater
dag 10-16 uur, dinsdag 14-20 uur (t/m 11
februari).
'Rijksmuseum van Oudheden (Rapen
burg 28). Werkd. 10 uur voortn.-5 uur
nam. zondag J-5 uur nam.
j Tentoonstelling "Over de grens der
Etrusken". Geopend tot 27 febr.
Museum voor Volkenkunde, Steens
traat 1. Tentoonstelling „Taal en teken
binnen Chinese muren". Geopend' ma
10-17 uur, zon- en feestdagen
i 13-17 i
tot 15 februari 1978.
Pulchri Studio (Passage 10, Oegstgeest)
tekeningen, aquarellen en oliever
fschilderijen van Ton Pape, dagelijks
van 10-16 uur, zondags gesloten (t/m
12 februari)
Galerie v/d Vlist (Botermarkt 3); Jan
van Spronsen en Peter WUiemse mei
schilderijen en Henk Munnik met
aquarellen dinsdag t/m zaterdag van
10-17 uur (t/m 27 februari)
Galerie 'De Oude Rijn' (Oude Rijn 40):
Expositie grafisch genootschap 'Druk-
kerstroost', woensdag t/m zaterdag 12-
17 uur, bovendien donderdagavond 19-
21 uur (t/m 22 februari).
Ho E ZMM ACW-) S
EVA Hiee C(EW«&I
PEP BUS. ZE. I*MSEAI BAAJ«p
DAT" ~Z£ PAHpeeg-
?CAAT^ ZOfOEAJ KUAJAJEAJj
U/AIDE/O
De avonturen van Jommeke
Ir. Van Gogh
(87) overleden
LAREN - In zijn woonplaats
Laren is zaterdag op 87-jarige
leeftijd overleden ir. dr. Vin
cent Willem van Gogh. Hij
wordt woensdag in Laren be
graven. Ir. van Gogh was
voorzitter van de Vincent van
Gogh-stichting, waarin on
dergebracht zijn schilderijen
en tekeningen van zijn oom
Vincent van Gogh (1853-1890)
en zijn vader Theo van Gogh.
Deze collecties zijn onderge
bracht in het rijksmuseum
Vincent van Gogh in Am
sterdam.
Ir. Van Gogh - die zelf alleen
voor zijn plezier wat
schilderde en tekende - was
een van de eerste ef-
ficiency-ingenieurs in Ne
derland.
JNACK
SLIM FIT
'^knolselderij, 30 g
magere ham, 1 ei, pe
terselie, peper, zout,
Worcestersaus, 1
eetlepel tomaten
ketchup, 50 g bele
gen Edammer kaas.
(volledige lunch voor
1 persoon, 350 cal.)
Schil de knolselderij
en snijd hem in plak
ken van 'fccm. Kook
deze 5 minuten
water met
zout en citroensap.
Snijd ham, ei en t
kleine stukjes
vermeng deze met de
peterselie, peper,
zout en Worcester
saus naar smaak.
Verdeel dit mengsel
over de helft var
schijven knol
selderij, druppel
tomatenketchup
over, leg een 2e schijf
knolselderij erop,
strooi de geraspte
kaas erover en zet de
snack onder de grill
totdat de kaas
goudbruin is. Ser
veer hem met calo-
knackebröd
tomatensap.
30 januari 1978
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
-Te Hameln, aan de Weser. is
dezer dagen een moord aan het
licht gekomen, vóór omstreeks
vier jaren gepleegd. Een zekere
Scheffeler, indertijd daar
woonachtighad zich naar een
naburig bosch begeven om te
sprokkelen. Toen de man niet te
rugkeerde, had men daags
daarna het bosch doorzocht en
in het kreupelhout een pet en een
paar andere voorwerpen ge
vonden, welke aan den vermiste
hadden toebehoord. Van
Scheffeler werd evenwel geen
spoor ontdekt. Dezer dagen
heeft de weduwe van den ver
miste op haar sterfbed de zaak
opgehelderd. Zij bekende haar
man in den oven der echtelijke
woning te hebben verbrand.
-In de hoofdkerk van Milaan is
een lijkdienst gehouden voor
wijlen koning Victor Emanuel.
Deze dienst werd door zulk eene
groote volksmenigte bijge
woond, dat verscheidene perso
nen onder den voet geraakten.
Drie van hen verloren het leven
en tal van anderen werden
zwaar gekwetst.
Vijftig jaar geleden:
-De Haarlemsche gemeente
raad heeft Donderdagavond de
begrooting na langdurige be
sprekingen goedgekeurd. Even
voor het einde van de bespre
kingen zorgde het raadslid van
de Anti-stem-dwangpartijde
heer Oversteegen, voor een
vroolijk oogenblik. Gekleed in
pyama en een kandelaar met
een brandende kaarsin de hand
houdende, kwam hij de raad
zaal binnen. Bij den zetel van
een der wethouders bleef hij
staan en riep uit: "Ik wensch
den raadsleden wel te rusten toe
met de begrooting"Onder
groote hilariteit verliet hij de
zaal en begaf zich huiswaarts.
-Op 27 Januari is te Doorn de
verjaardag van den voormali-
gen Duitschen keizer gevierd.
Den geheelen ochtend reden
auto's aan en af en werden
prachtige bloemstukken en vele
geschenken aan den vroegeren
Duitscheti monarch overhan
digd. Vele belangstellenden uit
de omgeving bezochten het kas
teel om hun handteekening in
het felecitatieregister te plaat
sen. Een stroom van telegram-
meti kwam binnen: ze werden
bij pakken van honderd tegelijk
bezorgd. Onder deze waren ge-
lukwenschen van H. M. de Ko
ningin (Wilhelmina, red.) en H.
M. de Konningin-jnoeder-Emaa
Red.)
Galerie Denise Stephan, Bakkersteeg
18. Tentoonstelling José Calsina - teke
ningen en etsen, Johannes van Hoften -
schilderijen, Coba Koster - plastieken,
Ronald Tolman - plastieken en etsen,
Tweehuysen - aquarellen en gouaches.
Geopend vr., za. en zo. van 14-18 uur, tot
25 febr.
Galerie-Bibliotheek, Luifelbaan 1, Was
senaar. Tentoonstelling Didi van Son -
wandkleden en Jeanne Roefs - kera
miek. Geopend tot 9 febr., openings-
Galerie De Hellandsche Tuin, Brugge-
straat 1, Leiderdorp. Tentoonstelling
Paul menses - penseeltekeningen, An
gela de Jong- keramiek, Mariëtte Geurlz
- wandkleden.
Geopend tot 11 februari, za. en zo. 14-17
uur, do. 10.30-13. uur en vr. 20-22 uur.
Leidse bioscopen
Luxor. "Bruce Lee and Ike", da. 2.30,
7.00 en 9.15 uur, zo. 2.15, 4.30 enz 16 jr.
Camera: "The Sting", da. 7.00 en 9.30
uur, 12 jaar. Kindervoorstelling:
"Speedy Gonzales", za. en woe. 2.30, zo.
2.00 en 4.15 uur, 12 jaar.
Nachtvoorstelling: "Harry and Walter go
to New York", vr, en za. 12.00 uur, 16 jaar.
Lido 1: "The spy who loved me", da. 2.30,
7.00 en 9.15 uur, zo. ook 4.45 uur, 12 jaar.
Lido 2: "Kijk uit we rammen je de bocht
uit", da. 7.00 en 9.15 uur, do. vrij, ma, di.
ook 2.30 uur, 16 jaar. Kindervoorstelling:
"De reddertjes" woe, za, en zo. 2.30 en
4.45 uur.
Lido 3: "De man die van vrouwen hield"
da 7.00 en 9.15 uur, ma, di, do en vr. ook
2.30 uur, 16 jaar. Kindervoorstelling:
"Tekenfilmfestival Pink Panther", za. en
woe. 2.30, zo. ook 4.45 uur.
Studio: "Providence", da. 2.30, 7.00 en
9.45 uur, zo. ook 4.30 uur, 16 jaar.
Trianon: "Wordt u al geholpen?" da.
2.30,7.00 en 9.15 uur, zo. ook 4.30 uur, a.l.
Rex: Gretha, huis zonder mannen", dag.
7.00 en 9.15 uur ma, di. do en vr. ook 2.30
uur, 16 jaar. Kindervoorstelling:
"ABBA", za en woe 2.30 uur. Nachtvoor-
stelling: "Meisjes achter tralies", vr. en
za. 11.30 uur, 16 jaar.
Alphense bioscopen
EURO 1: "The spy who loved me", da.
1.45, 6.45 en 9.15 uur, za. niet om 1.45, zo.
ook 4.15 uur, 12 jaar. Nachtvoorstelling;
"Een vuist vol dynamiet", za. 12.00 uur,
EURO 2: "The Deep", da. 2.00, 7,00 en de kinderafdeling.
9.30 uur, zo. ook 4.30 uur, 16 jaar. Nacht
voorstelling: De man van Hongkong",
za. 12.15 uur, 16 jaar.
EURO 3: "Goodbye Emmanuelle", do.
derafdeling dagelijks van 14.00-19.00 uur
alleen voor ouders zondag 14.00-15.00
uur voor overige familieleden. Kinderen
beneden 14 jaar hebben geen toegang op
i di. 2.15, 7.15 en 9.45 a
7.15 en 9.45 uur, 16 jaar. Kindervoorstel
ling: "Kuifje en het haaienmeer", za. zo.
en woe. 2.15 uur.
EURO 4; "Soldaat van Oranje" da. 2.30,
7.30 en 9.30 uur, 12 jaar. Nachtvoorstel
ling: "Tiroler slippertjes", za. 12.30 uur,
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur (Elisabeth-ziekenhuis).
Bezoekuren ziekenhui
zen
•Avondbezoekuur: 18.30-iy.30 i
Sint Elisabeth-ziekenhuis:
c KLASSE: Volwassenen dagelijks van
14.00-14 45 uur en van 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling: dag. van 11.15-12.00 uur
(alleen voor echtgenoot) van 15.00-16 00
uuren van 18.30-19.30 uur. Laatste kwar-
middag- en avondbezoek baby-
show
Kinderafdeling: dag.
15.00-18.30'
2e KLASSE: Volwassenen dagelijks van
11.15-12 00 uuren van 14.00-14 45 uur en
van 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling: dag. van 11.15-12.00 uur
(alleen voor echtgenoot) van 15.00-16.00
uur en van 18.30-19.30 uur. Babyshow.
laatste kwartier van middag- en avond-
Kinderafdeling: dag.
15.00-18.30
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten behalve kinderen)
zijn de bezoekuren als volgt
Elke dag:
14.15-15.00 uur.
18.30-19.30 uur.
Voor de prematurenafdeling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor
Maandag t/m vrijdag:
Bezoek c
lopend bezoek wordt toegestaan kan de
hoofdverpleegkundige hiervoor spe
ciale kaarten verstrekken.
Bezoektijden Kinderkliniek:
Dagelijks:
15.00-15.45 uur.
18.30-19.00 uur.
Bezoektijden kinderafdeling:
Elke dag:
14 15-15.00 uur
18.30-19.00 uur
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11-11.30; 13.30-
14.15 en 18.30-19 30 uur; 3e klas 13.30-
14.15 en 18.30-19.30 uur; Kraamafdeling
13.30-14 45 alleen voor echtgenoten 19-
20 uur; Kinderafdeling 15-15.30 uur al
leen voor ouders 18-18.30 uur.
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van
vliegverkeer van en naar Schiphol kun
nen dag en na. ht worden gemeld byj het
in formatiece n t ru m Geluidshi nd e r
pchiphol (020-175000).
