Amerikaan A gee
moet land uit
"Complex van factoren leidde tot brenk PvdA-CDA"
5.28
6.98
ALBRECHT
Fosgeeninstallatie
Brabant blijft open
Se*tmzii4e'Ven&Mfi
Ook statenloze Des Celles door
staatssecretaris uitgewezen
Uit in de Randstad
DONDERDAG 26 JANUARI 1978
m
Door
Bart Jungman
"Structurele factoren (een felle ver
kiezingsstrijd en grotere
openbaarheid) hebben samen met
voor deze formatie unieke facto
ren de lange duur ervan bepaald.
Van die unieke factoren leidden
vooral het gegroeide wantrouwen
en de toegenomen irritatie tussen
PvdA en CDA. en met name tus
sen Den Uyl en Van Agt persoon
lijk, tot de uiteindelijke breuk
tussen progressieven en chris-
ten-democra ten".
1 Ter linkerzijde zei men bovendien
dat het CDA altijd al liever met de
VVD in zee was gegaan en van
christen-democratische kant
stelde men dat vooral de meer
derheidsstrategie tot het misluk
ken van de totstandkoming van
het tweede kabinet-Den Uyl heeft
geleid. Het is waarschijnlijk dat
niet één van deze verklaringen de
gebeurtenissen tijdens de forma-
tie verklaart, maar dat juist het
samenspel en de onderlinge rela
ties tussen de genoemde factoren
de kabinetsformatie hebben
beïnvloed".
Dat concluderen Rudy Andeweg,
Karl Dittrich en Theo van der Tak
in hun boek Kabinetsformatie
1977. "Geen diepgravende en we
tenschappelijk verantwoorde
analyse", zoals de schrijvers het
zelf in een voorwoord zeggen.
"Dat pretenderen wij ook niet.
Dit boek is bedoeld om nog eens
op een rijtje te zetten wat er nu
eigenlijk gebeurd is in die 207 da
gen voordat het kabinet-Van Agt
kabinet-Den Uyl afloste".
Waarschijnlijk mede daardoor is
het een zeer leesbaar verslag ge
worden, waar ook de wat minder
ingevoerde lezer veel plezier aan
zal beleven. In de eerste tien
hoofdstukken geven de drie
auteurs, die allen aan de Leidse
universiteit politieke weten
schappen studeerden (Andeweg
en Dittrich zijn nu ook als weten
schappelijk medewerker poli
tieke wetenschappen in Leiden
werkzaam, terwijl Van der Tak
wetenschappelijk medewerker is
aan de Interfaculteit Bedrijfs
kunde in Delft) een beschrijving
van de gang van zaken aan de
hand van officiële stukken, brie
ven, persverslagen etc.
Veel echt nieuws heeft het boek
dus niet te bieden. Daarvoor is
het wachten eigenlijk op de te
boek gestelde belevenissen van
PvdA-onderhandelaar Ed. van
Thijn die binnenkort ver
schijnen. Toch staan er hier en
daar wel een paar aardige details
in die (althans voor mij) nieuw
zijn.
Zo zou het verhaal de ronde doen
dat Van Agt de andere onderhan
delaars irriteerde.
Zijn voorstellen zouden slecht on
derbouwd en slecht gefor
muleerd zijn. Van Thijn had van
zijn fractie de ruimte gekregen
om met eigen voorstellen te ko
men omdat anders de formateurs
misschien een tussenweg zouden
volgen tussen hun eigen voor
stellen en die van Van Agt. Van
Thijn zou toen maar punten uit
"het aan de onderhandelaars toch
niet onbekende" PvdA-ver-
kiezingsprogramma voor hebben
gelezen. Van Agt maakte als
enige ijverig aantekeningen
("niet zo vlug, Ed") terwijl de an
deren hun lachen nauwelijks
konden inhouden.
Zeer terecht besteden de auteurs
ook veel aandacht aan de forma
tie in 1973 en de kabinet
speriode-Den Uyl omdat daar
voor een groot deel de houding
van het CDA tijdens deze forma
tie uit is te verklaren en die ook
door de schrijvers als één van de
oorzaken voor de lange duur van
de formatie wordt genoemd. Wel
staan er in dit uitgebreide over
zicht een paar schoonheidsfout
jes.
Zo zei minister Boersma niet "God
verhoede dat de WD met het
CDA gaat regeren", maar (zich
richtend tot Hans Wiegel) "God
verhoede dat u achter de rege
ringstafel komt", wat toch wel
iets anders is. Bovendien is het
wat vreemd dat niet of nauw
elijks wordt ingegaan op de ge
ruchten dat de CDA-fractie
weinig tevreden was met het op
treden van informateur Veringa.
Verreweg het interessantst is na
tuurlijk het laatste hoofdstuk
waarin een voorzichtige analyse
van deze langste formatie uit de
Nederlandse geschiedenis wordt
gegeven. Daarin worden de
structurele en unieke factoren
die hierboven in het citaat zijn
genoemd, uitgediept. "Kabinets
formatie 1977" kost f9,90 en is
vanaf morgen in een aantal
boekhandels verkrijgbaar. Het
kan ook via de vakgroep politieke
wetenschappen van de Leidse
universiteit worden verkregen:
Hugo de Grootstraat 27 in Lei
den.
Albrecht Goud koffiebonen
250 gr.
Natuurzeem, 55 x 38 cm.
Normale verkoopprijs ca.9.75
Albrecht verkoopprijs
Place mats, 30 x 40 cm, 2 stuks
Normale verkoopprijs ca.7.50
Albrecht verkoopprijs
baklaag,
Tefal koekepan met anti-aanbaklaag,
24 cm. doorsnede. Normale
verkoopprijs ca. 11.35
Albrecht verkoopprijs
AMSTERDAM (ANP) - De voormalige CIA-agent Philip
Agee is erg teleurgesteld dat staatssecretaris mr. E. A.
Haars van justitie het verzoek tot verlenging van zijn ver
blijfsvergunning heeft afgewezen.
Onwettig
Wim des Celles behoort tot de
duizenden onwettige kinderen
die tijdens de politionele acties in
het toenmalige Indië zijn ver
wekt. Volgens Feisser worden
deze kinderen in Indonesië be
schouwd als een levende erfenis
aan het koloniale verleden en
worden zij daarom met de nek
aangekeken.
AMSTERDAM
Concertgebouw: 27 jan., 20.15 uur. Utrechts Symphonie Orkest
o.l.v. Willem van Otterloo.
Stadsschouwburg: 30 jan., 20.00 uur, Ned. Opera Stichting met
"Hoffmans Erzahlungen" van Jaques Offenbach; 31 jan., 20.15
uur, de Haagse Comedie met "De waaier" van Goldoni.
Carré: 27 jan. t/m 2 febr. (beh. 30 jan.), 20.15 uur, Henk Elsink met
"Theater en thuis"; 29 jan., 11.00 uur, Koffieconcert door het
Amsterdams Philh. Orkest o.l.v. Lex Veelo.
Centrum Bellevue: 27 t/m 29 jan., 20.30 uur, Toneelgroep Centrum
met "Tussen de middag" en "Later op de avond" van Don Dek
ker.
De Brakke Grond: 27 en 28 jan., 20.30 uur, Toneelgroep Theater met
"Metamorfose" van Kafka; 30 jan. t/m 2 febr., 20.30 uur, de
Haagse Comedie met "Spoorloos" van Robert Bognar.
Tingel Tangel: 27 en 28 jan., 20.30 uur, Miel Cools met "Achter de
Schelde vrijen de helden".
Werktheater: 27 jan., 20.30 uur, het Werktheater met "Als de dood".
DEN HAAG
Koninklijke Schouwburg: 27 jan., 20.15 uur, Haagse Comedie met
"De Waaier" van Goldoni; 28 jan. en 2 febr., 20.15 uur, Haagse
Comedie met "Tweelicht" van Eric Schneider, idem 29 jan., 14.00
uur; 29 jan., 20.15 uur, Haagse Comedie met "Een maand op het
land" van Toergenjev; 30 en 31 jan., 20.15 uur, Guus Hermus en
Jeroen Krabbé in "Moordspel", thriller van Anthony Shaffer; 1
febr., 20.15 uur en 22.15 uur, Internationaal Theater Instituut met
"I was sitting on my patio", "This guy appeares I thought" en "I
was hallucinating".
HOT-Theater: 27 en 28 jan., 20.30 uur, Ned. Dans Theater; 29 jan.,
14.00 uur, Kindertheater Pssstt met "Piccolo en Padoedepop-
pelos"; 29 en 30 jan., 20.30 uur, Toneelgroep Baal met "Orpheus"
van Lodewijk de Boer; 31 jan., 20.30 uur, Smith Goody met
"Ave you eard the one about Joey Baker?", 1 febr., 20.30 uur,
toneelgroep Globe met "Henry II" van Willem Jan Otten; 2 febr.,
20.30 uur, Haagse Comedie met "Elizabeth I" van Paul Foster.
Congresgebouw: 27 en 28 jan., 20.15 uur, "Boeing-Boeing", blijspel
van Marc Camoletti, met o.a. Rijk de Gooyer; 28 jan., 20.30 uur,
Residentie Orkest o.l.v. Libor Pesek.
Appeltheater: 27 en 28 jan., 19.30 uur, theatergroep De Appel met
Oresteia" van Aischylos.
Diligentia: 27 jan., 20.15 uur, Orkest Haganum; 28 jan.. 14.30 uur,
Hofstad Jeugdorkest; 28 jan., 20.15 uur, Eric Henderson, gitaar;
29 jan., 11.30 uur, Concerto Rotterdam, 29 jan., 14.30 uur, Michael
Rudy, piano; 31 jan., 20.15 uur Nieuw Hongaars Strijkkwartet; 1
febr., 12.45 uur, lunchprogramma, Gemini Ensemble; 1 febr.,
20.00 uur, Jar. Akkerman Band, jazz; 2 febr., 20.15 uur Marijke en
Sieto Hoving "Nieuwe bezems".
Theater in de Steeg: 27 en 28 jan., 20.30 uur, solotoneel Nel Kars
"Ik, jij. zij".
Theater Pepijn: 27 jan., 20.30 uur. Cabaret NAR "Romantiek met
mayonaise"; 29 jan., 14.30 uur. "Zo de ouden zongen met
Dorien Mijksenaar. Perry Cavello en Hans Meyer, piano; 1 febr.,
20.15 uur, Carolyn Watkinson, alt-mezzo. Tan Crone, piano.
Wouter Oosterkamp, bas-bariton en Jan Wolffs, piano; 2 febr.,
20.30 uur, Loeki Knol "Op goed geluk".
LEIDEN
Leidse Schouwburg: 27 en 28 jan., 20.15 uur, John Lanting's Thea
ter van de Lach met "In de kas. op de kast", klucht van Michael
Pertwee; 31 jan., 20.15 uur Toneelgroep Centrum met "Scheiden"
van Ton Vorstenbosch; 1 febr. 20.15 uur, het Amsterdams Volk
stoneel met "Als je lacht dan ben je rijk", met o.a. Carry Tefsen,
Hetty Blok en Wim Wama; 2 febr., 20.15 uur, toneelgroep Globe
met "Burger Schippel", door Carl Sternheim.
LAK-Theater: 27 jan., 20.15 uur, het Penta-theater (mime- en bewe
gingstheater) met "Schoonschijn" en "Uw nederige dienaar"; 28
en 29 jan., 20.15 uur, "Siswe Bansi is dood", van Arhol Fugard,
John Keni en Winston Ntshona; 29 jan., 15.00 uur. poppentejater
Otto van der Mieden met "Appelpan, mennertje dan", kin
dertheater.
Stadsgehoorzaal: 27 jan.. 20.15 uur. Rotterdams Philharmonisch
Orkest, m.m.v. Daniël Kwartet, o.l.v. Ferdinand Leitner.
K& O-gebouw, Hazewindsteeg: 1 febr., 20.15 uur, Rijksdaalder-
concert door Martine Reynders Schilt, piano.
Weliswaar was Agee van plan in de
toekomst weer naar de Verenigde
Staten terug te keren, maar hij
had hier nog een tijdje willen
blijven om zijn nieuwe boek af te
maken en om zijn kinderen de
gelegenheid te geven hier hun
school af te maken. Dat vertelde
Agee gistermiddag op een pers
conferentie in Amsterdam naar
aanleiding van de beslissing van
de staatssecretaris, die hem kort
daarvoor per speciale koerier was
bezorgd.
Zijn teleurstelling is daarom zo
groot omdat hij van Nederland
houdt en omdat hij hier vele,
hechte vriendschappen heeft.
Een van de gevolgen van de be
slissing van de staatssecretaris is,
dat zijn gezin uiteen wordt ge
rukt, zo vertelde de ex-CIA man.
In het zeer uitgebreide stuk van de
staatssecretaris staat overigens
niets waaruit opgemaakt zou
kunnen worden dat Agee activi
teiten heeft ontwikkeld die de be
trekkingen van Nederland met
andere landen zouden kunnen
schaden of de openbare orde in
gevaar zouden kunnen brengen.
Agee meent dat uit de beslissing
van de staatssecretaris blijkt, dat
de CIA nog veel invloed heeft. Hij
is echter niet van plan het erbij te
laten zitten.
Agee's advocaat mr. W. J. van Be-
nnekom, gelooft dat er nog mo
gelijkheden zijn om de beslissing
van de staatssecretaris aan te
vechten. Hij gaf gisteren een op
somming van een reeks artikelen
van het vriendschapsverdrag
tussen Nederland en de Ver
enigde Staten, op grond waarvan
de ex-CI A-agent volgens hem het
recht zou hebben een beroep in te
stellen bij de Raad van State. Mr.
van Bennekom wil met Agee nog
overleggen over deze mogelijk
heid.
De fractie van de PvdA in de
Tweede Kamer gaat zich vandaag
DEN HAAG - Geen uitbreiding van UC-Almelo was de leuze waaronder een aantal demonstranten zich
stannpn 0pnnLn mnoton 11MJ gistermiddag had verzameld op het Binnenhof in Den Haag. De Tweede Kamer debatteert vandaag over de
voorgenomen uitbreiding van de splijtstoffabriek in verband met de levering van uranium aan Brazilië. De
demonstranten probeerden op de grond de woorden UC-NEEte
Des Celles
Ook de uit Indonesië afkomstige
Wim des Celles moet Nederland
verlaten. Mevrouw Haars, kent
ook voor hem geen pardon. Naar
haar mening is de 29-jarige sta
tenloze Des Celles gezond genoeg
om te reizen en verder ziet ze geen
reden waarom hij nog langer in
ons land zou moeten blijven.
Met deze beslissing van de staats
secretaris van justitie is een einde
gemaakt aan de vertwijfelde
speurtocht van Wim des Celles
naar zijn Nederlandse vader.
Voor het ministerie van justitie ligt
de zaak simpel. Des Celles heeft
zijn vader niet kunnen vinden, hij
krijgt daarom geen verblijfsver
gunning en dus moet de man het
land uit.
Bij de Stichting "Nu of nooit" in
Heerlen, waar men maandenlang
heeft geprocedeerd om een ver
blijfsvergunning voor Des Celles
te krijgen, is de beslissing van de
staatssecretaris hard aangeko-
BERGEN OP ZOOM (SP) - De fos
geeninstallatie van General Elec
tric Plastics in Bergen op Zoom
behoeft niet te worden gesloten.
De Commissaris van de Koningin
in Noord-Brabant, J. van der Har
ten, heeft gisteren hiertoe beslo-
Stichtingsvoorzitter F. L. Feisser
"De staatssecretaris heeft allerlei
humanitaire overwegingen opzij
gezet. Des Celles is te ziek
kunnen reizen. Ik ben er boven
dien van overtuigd dat de jongen
moeilijkheden krijgt als hij te
ruggaat naar Indonesië".
ten.
Hij legt hiermee het verzoek van de
regionaal inspecteur
volksgezondheid, ir. 1
Ploeg, naast zich neer. Ook de
burgemeesters van Bergen op
Zoom en Halsteren hadden zich
uitgesproken vóór sluiting. Er
wordt overwogen om tegen deze
beslissing in beroep te gaan
*e Volgens ir. Van de Ploeg is het
verantwoord om door te gaan me
de produktie van het giftige ga:
fosgeen, zolang de installaties ning.
niet voldoende beveiligd zijn. De Volgens profes:
burgemeester van Halsteren
heeft de commissaris van de ko
ningin zelfs geadviseerd de fab
riek maar definitief te sluiten.
Alleen de Arbeidsinspectie vond
dat de fabriek mag doorgaan
"mits er enkele veiligheidsvoor
zieningen van voornamelijk or
ganisatorische aard zouden wor
den getroffen",
de De plasticgigant moet binnen ze
ven maanden een overkapping
over de hele installatie laten aan
brengen. Giftige gassen zouden
zo binnen de fabriek kunnen
blijven. Provinciale Waterstaat is
van mening, dat het niet verant
woord is, de fabriek langer dan
een maand te laten doordraaien
zonder een dergelijke voorzie-
H.
der
i wie de
advies heeft ge
vraagd. is er geen aanmerkelijk
gevaar te duchten voor de om
wonenden. Milieudeskundige
Fakkers verklaarde echter, dat de
installatie wel degelijk een ge
vaar voor de volksgezondheid be
tekent. "Gesteund door de advie
zen van een aantal deskundigen
overwegen wij dan ook in beroep
te gaan", aldus de heer Fakkers.
De fabriek was vorig jaar december
op last van de commissie geslo
ten nadat vijftig kilo fosgeen was
ontsnapt. Begin januari besloot
een meerderheid van Gedepu
teerde Staten van Noord-Bra
bant, dat de installatie weer
mocht worden gebruikt.
Onderzoek naar
dood Algerijns
pleegkind nog
niet afgerond
HARDENBERG (ANP) - De 23-ja-
rige mevrouw H. uit Hardenberg,
die wordt verdacht van zware
mishandeling van haar pleegkind
een 3-jarig Algerijns meisje, blijft
voorlopig in preventieve hech
tenis.
Het onderzoek van de Almelose
justitie is nog niet afgerond. Haar
echtgenoot is vrij gelaten. De
vrouw is opgesloten in het huis
van bewaring in Rotterdam.
Zij heeft geen eigen kinderen. Het
Algerijnse meisje, Nadia Quaras,
was drie maanden bij het Har-
denbergse echtpaar in huis. Zij
kwam uit Parijs. Een Belgische
organisatie, "de Vreugdezaai
ers", had haar bij de familie H.
voor de tweede maal onderge
bracht. Op verzoek van de Har-
denbergse huisarts, die het kind
vorige week dood aantrof, zal het
beleid van de Vreugdezaaiers
worden onderzocht door een ver
trouwensarts van de maat
schappij ter bevordering van de
geneeskunst.
Het kind is overleden en inmiddels
in Algerije begraven.
Zuidmolukkers
naar Indonesië
DEN HAAG (ANP) - Vijf vooraan
staande Zuidmolukkers gaan een
bezoek van een maand brengen
aan Indonesië. De groep vertrekt
volgende week zaterdag en gaat
ondermeer naar Jakarta en Am-
bon. Een van de deelnemers is
landelijk opbouwwerker L. Ch.
Mantouw, een van de twee voor
zitters van de commissie Kób-
ben-Mantouw.
Volgens Mantouw is het doel van
de reis te kijken of er een dialoog
op gang kan komen tussen
Zuidmolukkers in Indonesië en
in Nederland. De groep heeft vol
gens Mantouw van de Indonesi
sche ambassadeur de verzeke
ring gekregen dat zij alle vrijheid
heeft om op de Zuid-Molukken
contacten te leggen.
De andere deelnemers aan de reis
zijn A. Manuhutu, de predikant J.
Rutumalessy, de opbouwwerker
R. Metekohy en de leraar Th. O.
Kuhuwael (voormalig minister
uit het kabinet van ir. Manu-
sama).
Volgens Mantouw is het een privé-
reis. Mantouw. "Wij gaan niet als
vertegenwoordigers van be
paalde Zuidmolukse groeperin
gen, maar zuiver uit persoonlijke
belangstelling".
De reis van de groep is financieel
mogelijk gemaakt door het mi
nisterie van crm en de Indonesi
sche regering.
