V oorwaai delijke amnestie aan guerrilleros Minister Leber wist wel wat maar niet genoeg Sovjet-Unie op weg naar een nieuw tijdperk Moeilij kheden tussen Chili en Argentinië Academisch Ziekenhuis Leiden Terugkeer democratie in BanglaDesj verwacht Spionage-zaak Lutzc Aanbod vanRhodesische regering 55 55 Wisselmarkt niet blij met rede van Carter IN RUIMTEVAART: part-time medewerkenden met verpleegkundige of para-medische opleiding STAKING WESTDUITSE GRAFICI VAN DE BAAN Moord Carrero Blanco valt onder amnestie ZATERDAG 21 JANUARI 1978 BONN (SP) - De Westduitse minis ter van Defensie Georg Leber is vrijwel vanaf het begin ingelicht geweest over de spionage die het echtpaar Lutze voor de DDR in zijn departement heeft bedreven. De Lutzes werden op 1 juni 1976 gearresteerd, een dag later reeds in Leber geïnformeerd. Dit deelde de minister gisteren mee voor de parlementai re commissie die een onderzoek instelt naar de achtergronden en de omvang van deze geruchtmakende spio- nage-affaire. De uitspraak van Leber week sterk af van een ir december vorig jaar op een pers conferentie in Bonn gedane me dedeling. Toen had de ministe beweerd dat hij pas door eei blicatie in een dagblad op 12 de cember op de hoogte was geko men van de werkelijke betekenis van dit spionage-geval. Leber poogde deze tegenstrijdig heid uit de weg te ruimen door te zeggen dat hij weliswaar van "het wezenlijke" op de hoogte was geweest maar geen kennis had gedragen van de inhoud van de twee rapporten die door defen sie-ambtenaren op verzoek en ten behoeve van de procureur-géne raal over deze zaak waren samen gesteld. Jet was, aldus Leber, voor een mi nister van Defensie niet ge bruikelijk om kennis te nemen van deze voor het parket be stemde rapporten. Alleen al in zijn ambtstijd zijn over andere gevallen 31 van die werkstukken vervaardigd waarvan hij er niet eén onder ogen heeft gehad. Deze gang van zaken ook tijdens zijn gebruikelijk, zo ze Kortom Leber wist dat het in het geval-Lutze om een zware spio nage-zaak ging waarvan de bij zonderheden hem tot eind vorig jaar echter verborgen zijn geble ven. Hij erkende overigens dal het systeem van rapportage door departementenambtenaren die voor deze taak van de minister onafhankelijk zijn, verandering behoeft. Tijdens zijn verhoor door de par lementaire commissie liet Leber doorschemeren dat de afde lingsleider Laabs, die de chef was van de spionne Renate Lutze met deze dame betrekkingen heeft onderhouden die boven hel louter zakelijke uitgingen. Dc laatste krijgt waarschijnlijk gele genheid zich ook over dit pikante detail vopr de commissie uit te spreken. SALISBURY (Reuter/AP) - De regering-Smith in Rhodesië heeft gisteren voorwaardelijk amnestie afgekondigd voor nationalistische guerril lastrijders die de strijd staken en 'in vrede' terugkeren naar Rhodesië. "Luchtmacht en leger verspreid den strooibiljetten in de strijd gebieden om de guerrilleros in te lichten over de amnestie. Vol gens de regering heerst onder grote groepen 'terroristen' zo'n de met de strijd dat velen van het amnestie-aanbod gebruik zullen maken. De amnestie-maatregel past in het kader van de besprekingen die premier Ian Smith voert met de nationalistische leiders Moezo- rewa en Sithole, die beiden op amnestie hebben aangedrongen. Zij menen dat de guerrillos, die zij goeddoels tot hun beweging rekenen, een belangrijk aandeel NEW YORK - De 22-jarige Polly Carpenter maakt van de nood een deugd door op de skies naar haar werk te gaannu de wereldstad ge teisterd wordt door zware sneeuwvalivaardoor het verkeer volkomen stil is komen te liggen. Vele scholen en vliegvelden in de hele staat New York zijn gesloten en op de snelwegen liggen sneeuwbanken van meer dan zestig centimeter hoog. AMSTERDAM (ANP) - De State of the Union, Carters jaarlijkse beleidsboodschap aan het Congres, heeft weinig of niets bijgedragen aan her stel van het vertrouwen in de Amerikaanse munt. De Ver enigde Staten zullen, zei Car ter, "niet aarzelen om de maatregelen te nemen die noodzakelijk zijn ter be scherming van de integriteit van de dollar De valutahan delaren op de wisselmarkt van Frankfurt zeiden gere kend te hebben op een veel beslister en duidelijker uit spraak over steun aan de Amerikaanse munt. De dollarkoers daalde gisteren in Frankfurt tot 2,1157 mark. De notering was 2,1275 mark bij de meting van donderdag. In een eerste reactie op de "troonrede" van Carter zei den handelaren op de Lon- dense wisselmarkt dat er geen nieuw vertrouwen is ge schapen. De positie van de dollar zou later dit jaar wel verbeterd kunnen worden als het Amerikaanse Congres de energievoorstellen van Carter zou gaan nemen, samen met een doeltreffende anti-infla- tiewetgeving. De dollar opende in Londen gis terochtend onder het niveau van donderdag. Later volgde enig herstel als gevolg van steunaankopen. Volgens handelaren is het waarschijnlijk dat centrale banken in West-Europa dol lars opkopen. Ook de Bank of England zou dit hebben ge daan. MOSKOU (Reuter DPA)- De Sov jet-Unie komt met zijn ruimte vaartontwikkeling steeds dichter bij de fase waarin langdurige be mande ruimtevluchten mogelijk worden, zo meenden Russische commentatoren gisteren naar aanleiding van een automatisch onbemand ruimtevoertuig voor vracht van een nieuw type, de „vooruitgang 1". Dit moest na rond 26 uur koppelen aan de combinatie van het ruimtelab "Saljoet 6" en het be mande ruimtevoertuig "Sojoez 27, in welke combinatie zich sinds 11 december de beide De Saljoet heeft twee koppelings plaatsen en vorige week legden twee andere Russische kos monauten Dzhanibekov en Ma- karov met de Sojoez 27 aan om na een aantal dagen met de Sojoez 26 waarmee Romanenko en Gret- scho oorspronkelijk waren ge komen terug te keren naar de aarde. moeten hebben in de vorming van het leger van een toekomstig onafhankelijk Zimbabwe. De besprekingen tussen de Britse minister van buitenlandse zaken David Owen en de leiders van het Patriottisch Front, Joshua Nkomo en Robert Moegabe, zul len 30 januari beginnen op het eiland Malta, zo is gisteren in Londen meegedeeld. Aan het overleg over de op dood spoor ge raakte Brits-Amerikaanse voor stellen inzage Rhodesië zullen waarschijnlijk ook de Ameri kaanse VN-ambassadeur An drew Young en veldmaarschalk Lord Carver, de Britse kan- didaat-gouveneur voor Rhode sië. deelnemen. Robert Moegabe, heeft gezegd be ried te zijn aanvaardbare elemen ten uit de onder blank bevel staande Rhodesische militaire strijdkrachten op te nemen in een door nationalisten geleid leger. Moegabe zei tijdens een persconfe rentie in Manoeto dat tijdens de ontmoeting niet gesproken zal worden over een staakt het vuren in Rhodesië. Het enige wat in Malta zal worden besproken, al dus Moegabe, is de procedure voor de overgang naar een zwart bewind in Rhodesië via de be middeling van afgevaardigden van het Patriottisch Front. "Wij hebben niet gevochten voor een staakt het vuren, maar voor een politieke verandering", aldus Moegabe. BUENOS AIRES (SP) - Het gevaar van een oorlog tussen Argenti nië en Chili wordt groter nu de datum van 2 februari nadert. Dan wordt de internationale regeling over de drie eilandjes bij de zuidpunt van Zuid-Amerika van kracht. Die regeling is in het voordeel van Chili uitgevallen: de eilandjes Lennox, Pucton en Nueva zijn aan dat land toegewezen en niet aan Argentinië. Door James Neilson Argentijnse oorlogsschepen zijn actiefin het zuiden van de Atlanti sche Oceaan en houden daar de grootste manoeuvres die er ooit hebben plaatsgehad. En Argentijnse burgers haasten zich en thousiast steun te betuigen aan de zaak van hun vaderland. De militaire leiders hebben verkondigd, dat zij elke vierkante cen timeter van hun land zullen verdedigen tegen indringers. In de pers verschijnen artikelen, waarin de vraag wordt gesteld waar de 25.000 man Chileense troepen in het zuiden het eerst zul len toeslaan. De openbare mening in Chili is overigens niet zo opgewonden over de kwestie als die in Argentinië maar de Chileense regering ge draagt zich welbewust uitdagend. Er zijn officiële kaarten uitge geven, waarop de grens van de Chileense territoriale wateren een scherpe hoek maakt diep in de Atlantische Oceaan, ten zuidoos ten van Argentinië. President Augusto Pinochet, die zich ge steund voelt door de uitslag van het recente referendum, waarin de „vijandige houding van de Verenigde Naties" werd veroor deeld, heeft gezegd dat de Argentijnse openbare mening door „een groepje roden" is opgezet. Dit heeft de gepensioneerde generaals en admiraals in Argentinië die vooral het vuur van de nationalistische hartstocht opstoken, razend gemaakt. En zij kregen haast een hartverlamming toen zij Pinochet hoorden insinueren, dat de houding van Argentinië volstrekt eerloos 1 Pinoclu Videla Patagonië Hoewel het geschil vooral om de drie eilandjes in het Beaglekanaal gaat vrezen de Argentijnse autoriteiten, dat de ambities van Chili zich verder uitstrekken. In sommige delen van Patagonië is de meerderheid van de bevolking al Chileens. Nationalistische Chilenen menen, dat op zekere dat heel Patagonië aan Chili moet horen (nu is het gebied Argentijns). De Argentijnse vloot laat zich extra gelden in het conflict met Chili. Er gaat nauwelijks een dag voorbij of een of andere admiraal legt een stoere verklaring af. Dit is vooral omdat de vloot allang nachtmerries heeft over de mogelijkheid van Chileense bases in het zuiden van de Atlantische Oceaan. Dit zou bijzonder nadelig zijn voor de Argentijnse vloot. Sinds het internationale hof van arbitrage vorig jaar mei ten gunste van Chili heeft beslist hebben de Chilenen hun zeegrenzen vele mijlen naar het oosten verplaatst, om zodoende Chili een mo gendheid zowel aan de Atlantische als aan de Stille Oceaan te laten worden. Het bestaande verdrag tussen Chili en Argentinië verbood dit nadrukkelijk. Ook was het de bedoeling het deel van Antarctica waar de Chilenen aanspraak op maken te vergroten: ten nadele van Argentinië. Wat er ook gebeurt Engeland is zeker de verliezer. Onder een verdrag van 1902 stemde Engeland ermee in op te treden als eerlijke makelaar bij grenskwesties tussen Chili en Argentinië. Vroeger waren de Engelsen er trots op deze rol te kunnen spelen maar nu vinden zij het alleen maar bijzon der lastig. Op verzoek van beide regeringen stemde Engeland er in 1971 mee in het tribunaal bijeen te roepen. Een Britse jurist, sir Gerald Fitzmaurice, werd op speciaal verzoek van Argentinië tot voorzit ter gekozen. De andere rechters waren Frans, Amerikaans, Zweeds en Nigeriaans. De koningin van Engeland kon de uit spraak verwerpen dan wel aan de betrokken partijen overbren gen. Zij kreeg echter het advies het laatste te doen. Ondanks het internationale karakter van het tribunaal en de zeer beperkte keuze die aan de Britse koningin was overgelaten me nen Argentijnse nationalisten toch in de uitspraak de hand van hun oude vijand: het Britse imperialisme te zien, dat opnieuw aan Argentinië zijn „natuurlijke rechten" zou hebben ontzegd. ADVERTENTIE Ten behoeve van o.m. de afdelingen Neonatologie. Heelkunde en Neurochirurgie Intensive Care kunnen op korte termijn worden geplaatst vac.nr. 515.F.55.03.I.D Taak: na een zorgvuldige inwerkperiode zullen de werkzaamheden bestaan uit hel verlenen van assistentie aan verpleeg kundigen tijdens avond-, nacht en/of weekenddiensten. Werktijden: het betreft in principe het op afroep beschikbaar zijn voor diensten die minimaal 8 uur per week op vaste tijden zullen worden verricht. In aanmerking komen zij, die in het bezit zijn van het diploma ziekenverpleging A De salariëring zal geschieden op uurloon .basis naar rato van het werkelijk gemaakte aantal uren. Het salaris bedraagt max. 11,58 bruto per uur; dit max. bedrag zult u bereiken indien u 29 jaar of ouder bent. Inlichtingen en sollicitaties bij mevr. J. M. Gadiot. tel. 071 - 14 72 22. toestel 2762 en mevr. B. A. Brakband. toestel 5511. Het nieuwe automatische vracht voertuig dat als veer moet gaan brandstof, levenmiddelen en in strumenten van aarde naar lab is een duur "wegwerp-veer. Het kan weliswaar zacht landen bij terugkeer op aarde maar daarna niet meer worden gebruikt. De Amerikanen werken aan een veer, de "space shuttle", dat wel tot 100 maal moet kunnen wor den gebruikt. De nieuwe vrachtvlucht en het eer dere bezoek van de Sojoez 27 zou erop kunnen duiden dat Roma nenko en Gretschko die er thans 41 dagen in de ruimte op hebben zitten en het nog steeds goed ma ken zullen trachten een nieuw re cord te vestigen. Een vorige Saljoet-bemanning bracht het tot 63 dagen, maar het absolute record voor een verblijf in de ruimte staat op naam van een Amerikaanse Skylab-team: 84 dagen. DACCA (UPI)-Na twee en een half jaar militair bewind zijn politici in Bangla Desj druk bezig voor bereidingen te treffen voor een terugkeer naar de democratie. In de afgelopen weken hebben een aantal politieke leiders diepgaande discussies gevoerd over een wederzijdse verstand houding, mocht de militaire rege- ring van president Zjaoer Rach- man dit jaar verkiezingen uit schrijven. Het algemene optimisme over een herstel van het democratisch ge beuren in dit 80 miljoen inwoners tellende land is ten dele gewekt doordat de president de laatste FRANKFORT (Reuter) Westduitse uitgevers en grafici hebben giste ren een basis-compromis bereikt om een staking in de dagbladin dustrie af te wenden. Na 16 uur onderhandelen bereikten verte genwoordigers van beide groe pen een akkoord over een docu ment dat moet dienen als basis voor nieuwe onderhandelingen over lonen en arbeidsvoorwaar den. Het gaat om 50.000 werkne mers. waarover maandag de on derhandelingen zullen worden geopend. In de steden Frankfort. Stuttgart en Dusseldorf zijn gisteren de och tendkranten niet verschenen we gens een staking van journalisten en grafici. Ook in andere steden werd gestaakt door grafici, maar dit kon niet verhinderen dat de kranten toch van de persen rol den. twee maanden enkele sleutel figuren van de strijdkrachten uit de regering heeft verwijderd. Zjaoer Rachman ontbond de bu reaus van controleurs van de staat van beleg, bracht het aantal bijzondere tribunaals terug, ver minderde de bevoegdheden van de nog bestaande en verwijderde enkele legergeneraals uit voor aanstaande burgerlijke funkties. Sjaoer (42), de chef-staf van het leger die het land heeft geleid sinds een reeks van staatsgrepen en tegencoups in 1975, hield ook informele bijeenkomsten met alle pressiegroepen binnen de politieke arena over de vraag, zoals een bron in Dacca het noemde, "hoe zij zich bij het de mocratisch proces kunnen aan sluiten". Volgens waarnemers in Dacca zette Zjaoer zelf de eerste stap met het vormen van zijn eigen partij, toen hij plannen aankondigde tot het oprichten van een "politiek front" van nationalistische krachten om "het huidige poli tieke vacuüm" in Bangla Desj op te vullen. Masjoer Rachman, de leider van de Peking-gezinde na tionale Awami-partij van wie be kend is dat hij dicht bij de presi dent staat, zei dat minstens 12 partijen zich graag bij het voorge stelde front zouden aansluiten, "al is het alleen maar om ervoor te zorgen dat de politiek in het land terugkeert". Volgens Masjoer zijn hun voorwaarden voor een samenwerking binnen het front dat de president de democratie herstelt en een vaste datum voor verkiezingen aankondigt. MADRID(UPI)-Een rechtbank in Madrid heeft gisteren bepaald dat de moord op premier Luis Cartero Blanco in 1973 door poli tieke overwegingen was ingege ven en dus valt onder de amnes tie, die het parlement vorige herfst heeft afgekondigd. Daar mee is de zaak gesloten. Er komt geen strafvervolging tegen de 14 verdachten, die deels al in vrO- heid waren gesteld, en deels nooit zijn gepakt. De Baskische afscheidsbeweging ETA heeft indertijd de verant woordelijkheid voor de aanslag opgeeist. Verscheidene topfigu ren van de ETA behoorden tot verdachten. ETA-leider Pedro Ignacio Perez Beotequi, alias 'Wilson' is vorig jaar al uit voorar rest ontslagen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1978 | | pagina 9