KRYPTOGRAM
Finland
Uitbreiding frankeerseries van
Verhalen
uit het
(bridge)-
leven
van
Fenten..
y M
OPLOSSING
VORIGE
WEEK
ZATERDAG 21 JANUARI 1978
dat Nederland zo goed gaat wor
den t.o.v. Rusland, maar voor het
dammen is het een achteruit
gang, want voor een sport is con
currentie nu eenmaal noodzaak.
1 2 3 4 5
4»
n a
a a
S O' O O
Ei H Él H o
S .VI
O .7, o
i f.y; r
Een der leukste fragmenten uit dat
jaargang is afkomstig uit een
partij tussen Pieter Bergsma(wit)
en Anatoli Gantwarg. Gespeeld
tijdens het Europees Ploegen-
kampioenschap '74. Zie diagram.
Gantwarg speelde hier 18
6-11 een krachtzet. Op 31-27
(22x31) 36x27 was gevolgd (14-19)
41-36, want 30-24 gaat niet i.v.m.
dam (10-14) 30-24 (19x30) 35x24
enz. Misschien was 16.b3-b4,
hoewel niet mooi, de enige zet om
tegenstand te bieden) 16.P13 Pe4
17.Lf4 Pf8 18.c4.
("Met een gezicht van "ik kan wel
opgeven" produceert wit nog een
paar zeer gevaarlijke zetten. Ik
liet me gelukkig niet misleiden
en bleef scherp spelen", (v. d.
Wiel). 18.Pg6! 19.cd5: f5! 20.Le3
Lb4 21.Tdl Pe5: 22.Pd4 Lc3
23.Le4: Lal: 24.P15: Pg6(De strijd
is beslist) 25.Dc2 Df6! 26.Pd2 Lc8!
27.Lf2 Lc3 28.Ld3 Pf4 29.Lh4 g5
30.Pe4 Te4:31.Le4: gh4: 32.Df2
Lf5: 33.Df4: Le4: 34.De4: Tf8
35.Dg4:+ Kh8 en wit gaf even la
ter op (0-1). Van der Wiel als tak-
ticus!
De met 15...Pf2:! ingeleide com
binatie was niet eenvoudig ach
ter het bord te berekenen, inte
gendeel! Hieruit blijkt dat Van
der Wiel een taktisch tweege
vecht niet uit de weg gaat. Ook
dat is een pluspunt in zijn
speeltrant!
BISHOP
De Carl-Gustafzegels lopen nu
bijna vier jaar. Op 29 april 1974
verschenen de eerste zegels: 75
öre, Groen, rol; 1 kr., rookbruin,
rol en 75 öre. Groen, uit boekjes
Verder op 28 april 1975: 90 öre,
blauw, van de rol; 1,10 kr.. rood.
van de rol en 90 öre, blauw,
boekje; op 27 januari 1976: 1 kr.,
roodbruin, boekje, reeds op 29
april 1974 uitgegeven van de rol
en 1.30 kr.. Groen, rol: op 24 feb
ruari 1977: '1.10 kr.. rood, reeds op
28 april 1975 uitgegeven als rol-
zegel en 1,40 kr.. paarsblauw, van
de rol.
HERO WIT
HORIZONTAAL
7. De laatsten en de zwaar-
sten.
8. Met die drank kom je nooit
in Engeland.
13. Een Europese reis maken.
14. Staan vaak overeind bij
Groningen.
15. C is familie die nog niet bij
16.1 Als
Bent u daarop, dan is er
geen geld.
Een noot voor vader uit de
bergen.
Een puist van de groente
krijgen als zij uw werk doet.
In dat tijdschrift staat dat zij
om goud in Frankrijk lopen.
Een toontje lager voor de
leiding van de schepen,
lekkernij at van het 1 De Jongetjes op het water!
De belastingontvanger on
der de planten verplaatst
17. Twee keiharde zangers!
20. De crisis hierin brengt de
wereld in gevaar.
21. Een bonte steen gebruiken.
22. Familie van M was vorste
lijk.
27. Wat een dooie deftigheid!
28. Het bekende bobbeltje in
het riet.
VERTICAAL
1. De voetbal-Europeaan!
2. Stuk van een boerderij.
het.
Het ophalen van het meisje
is maar spel.
1. Koninklijke vis schenkt u
veel.
1. Vaders voedsel eten we in't
vooijaar.
1. Een Hollands-Frans lid
woord wordt gezongen.
1. Een File voor het heilige
voedsel.
't is lastig als u dit aan uw
been hebt.
5. Dat is het geld.
Onder de titel "Uit de praktijk"
publiceert Paul Feiten regel
matig "verhalen uit het le
ven" in "De Koerswijzer",
clubblad van het Am
sterdamse ABK. Paul Feiten
heeft een vlotte pen. Hoe vlot
moge blijken uit het volgende
voorbeeld.
"Het nu volgende spel is niet uit
mijn eigen praktijk afkom
stig, lieve lezers. Ik heb het
gekozen omdat ik het een
bijzonder mooi voorbeeld
vind van een spel, waarop u
één van de meest gemaakte
fouten in het afspel zoudt
kunnen maken: het te snel
bijspelen in slag één.
U bent zuid en de bieding is kort
maar krachtig (N-Z kwets
baar):
zuid 1 ha pas
west 2 KI pas
noord 4 Ha
oost pas
West komt uit met Ru 10 en de
dummy gaat open:
A 9 4
V 10 9 8
O H V B 4
53
N
W O
B 6 5 2
A H B 7 4 3
O 6
HB
Ais u begint met Ru 10 te dek
ken om daarna eens na te
gaan denken over het verdere
speelverloop bent u down
voor u echt begonnen bent, en
dat terwijl u over een 100%
speelwijze beschikt.
West komt natuurlijk niet zo
maar onder Ru A uit - dus be
zit oost Ru A - maar west be
schikt vermoedelijk wel. ge
zien- zijn volgbod, over KI A
en KI V
Wanneer u dus Ru 10 dekt,
wordt de slag genomen met
oost's aas en deze speelt kla
veren na. Twee klaverslagen
worden dan meegenomen en
u kunt op de twee winnende
ruitens slechts 2 van de drie
lage schoppens kwijt.
Wat gebeurt er echter
u - zeer ongewoon - Ru 4 bij-
speelt op Ru 10? Oost kan
overnemen en wederom kla
veren naspelen, maar dan be
schikt u opeens over drie
winnende ruitens voor de
verliezende schoppens. Oost
kan eveneens laag bijspelen,
maar dan troeft u vervolgens
Ru A eruit, gooit twee klavers
af op de hoge ruitens en geeft
alleen 2 schoppenslagen af.
West kan in slag twee KI A
naspelen, maar dan is de heer
hoog en geeft u, onder het
wegtroeven van Ru A in
iedere kleur een slag af.
Kortom, u maakt het nu altijd.
Het spel is natuurlijk uitste
kend illustratiemateriaal voor
de een of andere Bols-tip die
zou kunnen luiden: "Bezint
eer gij begint".
Tot besluit een probleemspel:
9 5 4
4
O 83
A V 8 7 5 3 2
4» Géén ♦HVB107
A 10 9 8 7 5 2<? 6
A V 4 OB952
f HB10 *964
A 8 6 3 2
C> HVB3
O H 10 7 6
Géén
West spéélt 4 Ha (10 slagen),
waartegen noord start met
Sch 9. Oplossing in een vol
gende rubriek.
TON SCHIPPERHEYN
dit type; die verscheen in 1974 en
wel in de waarde van 10 mark.
Nog meer nieuws overigens uit
Finland. In verband met enkele
tariefsverhogingen op 1 januari
werd op 2 januari een nieuwe
luchtpostbrief in omloop ge
bracht met daarop een 1,20
mark-waardestempel van het
type gestileerde zwaluw (blauw).
Eveneens op 2 januari kwam ter
gelegenheid van het 100-jarig be
staan van Kolhka, de belang
rijkste exporthaven van Finland,
een jubileumzegel uit van 1,00
mark (zeskleurig, oplage 4 mil
joen). De zegel toont de bedrij
vigheid in de haven met op de
achtergrond de Sunilafabrieken
die zijn ontworpen door de be
roemde architect Alvar Aalto,
Rechtsbovenin het wapen van de
stad.
Dan moeten we nog even terug naar
12 december toen. naar aanlei
dingvan het feit dat 100 jaar gele
den - op 15 december 1877 - In
Helsinki tussen het kantoor en de
winkel van de fabrikant J. Nissi-.
nen de eerste (Finse) telefoon
verbinding tot stand kwam, een
vijfkleurige zegel van 1.00 mark
(oplage 4 miljoen) verscheen. Op
de zegel een oud hangtoestel en
een modern drukknoptoestel.
G ROOT-BRITTAN NI E - De Britse
post opent op 25 januari het post
zegeljaar met vier zegels die de
aandacht vestigen op het winnen
van energie. Een zegel van 9
pence staat in het teken van de
oliewinning. Op de zegel een
boorplatform op de Noordzee;
onder de zeespiegel ver
schillende aardlagen. Een mo
derne kolenmijn komt voor op
een zegel van 10,5 pence. De
derde zegel in de waarde van lip
toont een enorme gasvlam boven
de zeespiegel en op de vierde ze
gel (13p) een kernenergiecentrale
(elektriciteitswinning) met daar
bóven het diagram van een ura-
nium-atoom.
NEDERLAND-Een lezer van deze
rubriek, de heer A. J. T. M. Weber,
Oranjestraat 6 te Leiden, be
richtte ons dat hij in het bezit is
van zeven zegels (aan één stuk) 5
ct., Crouwel, grijs, driezijdige
tanding1 waarvan de tanding „aan
één zijde fout zit". Hij vroeg ons
op deze waarchijnlijke misdruk
ken te attenderen.
ZWEDEN - Naar aanleiding van de
verhoging op 1 februari van de
posttarieven zal Zweden op 25
januari twee aanvullende fran
keerzegels uitgeven waarop de
beeltenis van koning Carl XVI
Gustaf. De zegel van 1,30 kr.
(groen) die op 27 januari 1976
reeds als rolzegel werd uitgege
ven zal nu verkrijgbaar worden
gesteld als driezijdig getande ze
gel uit boekjes (van tien stuks).
Verder zal een oranjegeie i oizego.'
van 1,70 kr. uitkomen.
KRO 0 S|E|K|I 5 L
l|r|a rcwaaii|e
AÜC.LLBE"A1I''1£J'-'
a|eIiBl,e JMr
S I LFNEivlGE L E
InHente r enU
S T 0 |N|W||R e
R|0 0 RTTBv E RA|
me_ERMCBTHTBTR
ISHt I T E L E NjB
STUD I E |EINE I C
a|l|e|e n tBprl
T R A AN|R|0|E C A
E|aHP oteren|v|
RENT EHSHNHT H E,
De eerste prijs van 10.- werd toe
gekend aan mevr. Buys-van Andel.
Nijenburg 1 te Sassenheim. De
tweede prijs van 7,50 werd toege
kend aan de heer E. Schrijer. Bali-
straat 66 te Leiden. De twee pryzen
van 5,- werden toegekend aan de
heer A. v.d. Zwart, Kerkstraat 73 te
Katwijk ad Rijn en aan mevr. H.
Horsman, Zijlsingel 51a te Leiden.
De prijzen worden de winnaars
toegezonden. Oplossingen met in
de linkerbovenhoek vermelding
„Kruiswoordraadsel" voor don
derdag zenden aan Redactie
Leidseh Dagblad, Witte Singel 1,
Leiden.
De Russische dammer Gantwarg in een partij legen onze landgenoot Drost (recht.:)
Onze nog jonge stadgenoot John
van der Wiel (Philidor) heeft in
het Gasunie-toernooi om het
Europese jeugdkampioenschap
een nieuw succes geboekt al be
hoorde hij ditmaal niet tot de
Omdat hij kampen moest met de be
ste internationale jeugdspelers is
zijn score (7 pnt) toch goed te
noemen, daar winnaar Taulbut
(Engeland) in een soort Zwitsers
systeem 9 punten vergaarde.
In voorgaande rubrieken heb ik
reeds de nodige aandacht be
steed aan dit jong talent dat m.i.
tot nog grotere prestaties kan
worden geacht, want hij heeft
nog een lange schaakcarrière
voor de boeg.
De stijl van Van der Wiel noemt
men onder experts positioneel,
maar omdat nij ook combina-
tierijke partijen kan leveren doet
zijn speeltrant eerder denken aan
de onvergetelijke Noordwijker
Daniël Noteboom, die eveneens
na een positionele opbouw over
schakelde op de taktiek.
Omdat bij het samenstellen van dit
artikel de partijen uit het Gas
unie-toernooi nog niet binnen
waren heb ik gezocht naar andere
wapenfeiten van hem. Hier volgt
een kleine impressie.
Studentenkampioenschap.
(Gewonnen door Leiden)
Wit: Bruno Carlier
Zwart: John v. d. Wiel
l.b3 e5 2.Lb2 d6 3.e3 Pf6 4.c4 g6
5 Pf3 Lg7 6.Pc3 0-0 7.d4 Pc6 8.Le2
Lg4 9.0-0 Te8 10.d5 (Gaat een po
sitioneel gevecht aan!) Pe7 11.b4
Lf3: 12.Lf3: Pd7 13.e4 f5 14.g3 Pf6
15.Lg2 Kh8 16.ef5: gf5: 17.Pe2
Pg6 (Zwart staat reeds bevredi
gend) 18.f4 Pg4 19.Db3 Dd7 20.h3
ef4:! (Goed getaxeerd!) 21.Pf4:
Pf4: 22.Tf4: Te2! 23.Lc3 Te3
24.Tel Pe5 25.Kf2 Pd3 26.Ke3:
Pel: 27.Db2 Te8+ 28.Kf3 Pd3
(Wint de kwaliteit en de partij)
29.Lg7: Kg8! 30.Df6 Pf4: 31.Kf4:
Dg7: 32.Dg7: Kg7: 33.Kf5: Te5+
34.Kf4 Te2 35.Le4: Ta2: en wit gaf
na c4-c5 de partij op (0-1).
Na de 20e zet heeft Van der Wiel het
middenspel zeer ondernemend
gespeeld!
De nu volgende partij is uit het
Open Deens Jeugdkampioen
schap 1977, met enkele aanteke
ningen van John van der Wiel
zelf.
I.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 a6 4.La4 Pf6
5.0-0 Le7 6.Tel b5 7.Lb3 d6 8.c3
0-0 9.h3 Lb7 "Niet zo'n bekende
zet, gebruikt als verrassingswa
pen. net als mijn eerste zet. Wit
durft er niet met 10.d4 op in te
gaan". (V. d. Wiel). 10.De2? Pb8.
"Zwart heeft nu eenvoudig een
gunstige Brcyervariant op het
bord gekregen", (v. d. Wiel).
1 l.Lc2 Pbd7 12.d4 Te8 13.b3
(Ruilen op e5 was geboden. De
partij kon dan nog alle kanten uit.
BISHOP) 13...d5! 14.de5: Pe4:
15.Pfd2? Pf2:(Natuurlijk!)
(Zie diagram)
Enige tijd geleden kreeg ik van een
vriend een complete jaargang
van het Russische denksportblad
"64". De naam van het blad zegt
het ergens al, dat het zich
oriënteert op die denksport
waarin het getal „64" een grote rol
speelt, namelijk het schaken, dat
zich op het 64-veldenbord af
speelt.
Voor de schaakliefhebber zal het
blad ongetwijfeld een heerlijk-,
heid zijn: iedere week verschijnt
het, berstensvol met verhalen en
partijen, en hier en daar wat
foto's. In Nederland kan men zich
op dit blad abonneren via de Am
sterdamse boekhandel „Pega-
Waarom ik. een dammer, dit nu
schrijf ligt hierin dat een heel
klein hoekje van „64" besteed
wordt aan het dammen, zoals wij
dat kennen. Een ander klein
hoekje is voor het Russische
damspel, dat zich op de achter
kant van het dambord afspeelt,
namelijk op de 64 velden. Een
spel overigens dat niet zo simpel
is als dat het lijkt, want de spelre
gels wijken nogal wat af van het
Poolse damspel (honderdruiten-
spel).
Als men het damhoekje bekijkt, dat
onder redactie staat van Tsjego-
lew dan valt het op dat de Russen
zelden of nooit een openingsstu
die laten zien. Men schrijft eerst
een heel verhaal (waarover weet
ik niet. want het Russisch hand
schrift is voor mij spijkerschrift)
en dan komen er enige diagram
metjes van partij fragmenten.
Simpele combinaties en lichte
positionele forceringen zijn vaak
de inhoud van die fragmenten.
Dit geheel in tegenstelling tot de
Nederlandse dambladen, die
openingsstudies laten zien. waar
je onderhand gek van wordt,
eindspelrubrieken met
eindspelletjes, die onwaar
schijnlijke diepte-varianten ken
nen en dan vooral de partijbe-
spreking-rubrieken. waarin met
name Ton Sijbrands excelleert.
Het gevolg is dan ook duidelijk
merkbaar: Nederland heeft door
een naar perfectie strevende aan
pak Rusland geëvenaard en mijn
verwachting is dat als de Russen
zo doorgaan met het damhoekje,
dat Nederland de eerstkomende
jaren het toonaangevende dam-
land gaat worden. Enige jaren
geleden was al duidelijk dat de
Russische grootmeesters wat de
opening betreft al erg achter lig
gen bij onze toppers. Voor de
chauvinist misschien wel leuk
Van der Wiel
Weidemann
(Van der Wiel geeft in het Bonds
blad KNSB nu een aantal varian
ten, die wij, vanwege de
plaatsruimte, niet in z'n geheel
kunnen plaatsen. Hier een moge
lijkheid: 16.Df2: Lc5 17.Te3 d4!
enz. II. 16Kf2: Lc5+ 17.Kfl Te5:
(14-19) 44-40 (19x30) 40-35 (9-14)
35x24 (15-20) 24x15 (25-30) 34x25
(23x34) 39x30 (4-10) 15x4 (13-19)
4x22 17x48)!!. Ook de hekstelling
innemen gaat niet: 32-28 (23x32)
38x27 14-19) 30-24 (19x30) 35x24
(13-19) 24x13 (8x19) en zwart is
heer en meester in het centrum.
In de partij was het vervolg: 19. 31-
27 22x31. 20. 26x37 17-21, 21. 30-
24 14—19, 22. 32-27 (misschien dat
32-28 beter geweest zou zijn)
2221x32, 23. 38x27 19x30, 24.
35x24 12-17 (om 37-32 te beletten)
25. 36-31 8-12. 26. 41-36 (voor 31-
26 behoeft wit niet bang te zyn.
daar de centrumdoorbraak met
23-28 niets voorspelt) 26. 17-
22, 27. 47-42 (op 37-32 was 22-28
en 12-17 gevolgd) 12-17, 28. 44-40
(op 31-26x27 was nu gekomen de
centrumdoorstoot 23-28 met
verloren spel voor wit) 17-21, 29.
24-19 21x41. 30. 19x6 41-46, 31.
29-24 7-11, 32. 6x17 46-37, 33. 31-
27 37x48. 34. 27-21 16x27, 35. 24-
19 13x24,36.17-11 27-32,37.40-35
25-30 38 34x25 24-29, 39. 33x24
32-38, 40. 43x32 48x46, 41. 36-31
46-28, 42. 11-6 2-7, 43. 49-44
28x50, 44. 6-1 7-12, 45. 45-10 10-
14, 46. 40-34 9-13, 47. 31-27 18-23
en wit gaf op.
Een zeer overtuigende Gantwarg-
overwinningü
Probleem voor dammers: De op
gave van de vorige week is ook
afkomstig uit '64. De namen van
de spelers kon ik helaas niet ont
cijferen. De cijferstelling: wit
schijven op 27.31 /34,36,38,39,42,
44, 50. Zwart schijven op: 6, 8 11.
13, 16,18,19,22. Na het gespeelde
9-14 was het met zwart spoedig
gebeurd: 44-40 (35x44) 33-29
(44x24) 32-28 (22x33) 38x9 (13x4)
27-21 (16x27) 31x4!! en wit wint.
JOOP BURGERHOUT
FINLAND - In Finland bestond
een grote behoefte aan een fran
keerzegel in een hogere waarde.
In verband daarmee verscheen
op 16 januari een vijfkleurige ze
gel van 20 mark met daarop het
oudst bekende nationale wapen,
de Arma magni ducatus Fin-
landiae, die voor het eerst voor
komt op het graf van koning Gus-
tav I Vasa in de domkerk van
Uppsala (1581).
De afbeelding op deze nieuwe 20
m-zegel wijkt af van die op de
frankeerzegels in de lagere waar
den die we onlangs nog eens op
een rijtje hebben gezet. Tot nu toe
bestaat er nog maar één zegel van
