Koppeling blijft voorlopig
Middenschool nu
een eenheidsworst
Uitbreiding "Almelo"
afhankelijk van Kamer
Mildere straffen tegen
Zeeuwse vissers geëist
Van Agt:
bezinning
Sociale uitkeringen aan minimumloon
Uit in de Randstad
DONDERDAG 19 JANUARI 1978
BINNENLAND
PAGINA 7
Huren één
juli omhoog
DEN HAAG (SP) - De huren
gaan dit jaar op 1 juli met 7
procent omhoog. Premier
Van Agt heeft dit gisteren in
de Tweede Kamer laten we
ten in het debat over de plan
nen van het nieuwe kabinet.
Aanvankelijk zou de huurver
hoging al op 1 april ingaan.
Met het uitstel van drie
maanden hoopt het kabinet-
Van Agt een bijdrage te leve
ren aan het slagen van de
loononderhandelingen, die
momenteel in de bedrijfs
takken plaatsvinden.
Het nieuwe kabinet is terugge
komen op het besluit van zijn
voorganger dat voortaan de
huren altijd op 1 juli verhoogd
zullen worden. Volgend jaar
is 1 april weer de datum van
de huurverhoging, zo is de
bedoeling.
Na aandrang van opposi
tieleider Den Uyl van de
PvdA beloofde premier Van
Agt dat in "bijzondere om
standigheden" ook in 1979 de
huurverhoging wordt uitge
steld. Maar daar is dan een af
zonderlijk kabinetsbesluit
voor nodig.
DEN HAAG (SP) - Premier Van
Agt heeft beloofd dat de uit
breiding van de ultra-cen-
trifugegabriek in Almelo niet
doorgaat, als de Tweede Ka
mer onoverkomelijke bezwa
ren heeft tegen de levering
van verrijkt uranium aan Bra
zilië.
Met deze toezegging kwam de
minister-president gister
avond tegemoet aan de
scherpe kritiek - vooral van
PvdA en D'66 - dat een defini
tieve beslissing over uitbrei
ding van "Almelo" genomen
'is zonder dat het parlement
het groene licht heeft gege
ven.
Eind vorige week heeft het ka
binet-Van Agt besloten de
splijtstoffabriek uit te brei
den nadat Brazilië beloofd
niet
de
had het verrijkt
te zullen gebruiken
produktie van kernwapens.
Het vorige kabinet had verze
kerd dat de Kamer vóór de
eindbeslissing erover zou
mogen praten.
Dit verschil van aanpak werd
het nieuwe kabinet erg kwa
lijk genomen door opposi
tieleider Den Uyl (PvdA), en
ex-staatssecretaris Brink
horst (D'66) van Buitenlandse
Zaken.
Premier Van Agt beriep zich op
de tijdnood waarin het kabi
net zat. Op 19 december ging
het van start en al voor de
jaarwisseling moest een be
sluit worden genomen. "Als
we niet in tijdnood hadden
gezeten, was een andere
werkwijze gevolgd", zei hij.
De minister-president verweet
het vorige kabinet te lang te
hebben getalmd met het ne
men van een beslissing over
"Almelo".
Om iets van de bezwaren weg te
nemen beloofde Van Agt dat
de uitvoering van het kabi
netsbesluit alsnog niet door
gaat, als het parlement die
afwijst.
Maar de oppositie was niet tev
reden. Volgens Den Uyl heeft
het kabinet de Tweede Kamer
voor het blok gezet. "Als de
uitvoering nu alsnog niet
doorgaat is het gezag van Ne
derland in het buitenland
aangetast. Dan krijgen we het
verwijt dat we ons niet hou
den aan een aangegane inter
nationale verbintenis",
meende hij.
DEN HAAG (SP) - Van de al
gemene klacht dat de plannen
van het nieuwe kabinet erg
vaag en onduidelijk zijn trekt
premier Van Agt zich niets
"Wie al na enkele weken weet
wat hij wil, onderschat de in
gewikkeldheid van de pro
blemen of beschouwt zijn ei
gen visie als alleen zalig
makend", zo zei de minister
president gisteravond in de
Tweede Kamer. Het kabinet
heeft nog meer tijd nodig om
zich te bezinnen.
Het verwijt van de PvdA dat het
nieuwe kabinet geen ernst wil
maken met de "spreiding van
kennis, macht en inkomen",
bestreed premier Van Agt.
Met voorbeelden toonde hij
aan dat ook het kabinet van
CDA en WD zich inzet voor
een "eerlijker verdeling van
inkomen, kennis en macht"
DEN HAAG (SP) - De sociale uitkeringen blijven
voorlopig gekoppeld aan het netto-minimum
loon.
Nog voor de zomervakantie wil het kabinet-Van Agt-V/iegel met uitge
werkte plannen komen voor het afremmen van de groei van de over
heidsuitgaven.
Met deze twee toezeggingen heeft
minister-president Van Agt gis
teravond gepoogd een meerder
heid in de TNveede Kamer tevre
den te stellen tijdens het debat
over de regeringsverklaring
waarmee Van Agt maandag zijn
kabinet aan de volksvertegen
woordiging had gepresenteerd.
De toezegging van Van Agt over de
bezuinigingen is zowel een tege
moetkoming aan CDA als aan
WD. Eerder had het kabinet be
sloten om pas op prinsjesdag be
kend te maken welke bezuini
gingsplannen het tot 1981 wil uit
voeren. Het gaat hier om een
eerste fase van vier miljard aan
bezuinigingen, waarover onder
het kabinet-Den Uyl al afspraken
waren gemaakt. In een tweede
fase komen er "enkele miljarden"
bij.
De nieuwe minister van financiën
Andriessen heeft vorige zomer
als lid van de CD A-fractie nog ge
zegd dat in totaal 11 miljard gul
den bezuinigd moet worden in de
komende regeringsperiode. Maar
minister-president Van Agt was
thans niet bereid om nadere ge
tallen te i
Koppeling
Het meningsverschil over de kop
peling van de sociale uitkeringen
aan het netto minimumloon tus
sen CDA en VVD is voorlopig in
de ijskast gestopt. Het kabinet
wil in de bestaande situatie geen
verandering brengen zolang niet
een advies over deze zaak ts uit
gebracht door de Sociaal Eco
nomische Raad.
Het kabinet-Den Uyl had al een ad
viesaanvrage aan de SER gericht
Actie tegen
nodeloos
gebruik van
proefdieren
ROTTERDAM (ANP) - Twee
derde-jaars studentes, Greta
Noorderwier en Connie 't Hart,
zijn op de Erasmus-universiteit
in Rotterdam een actie begonnen
tegen het "nodeloos" gebruik van
proefdieren. Jaarlijks worden er
op de medische faculteit van deze
universiteit zo'n 42.000 proefdie
ren gedood, waarvan 41.000 rat
ten en muizen en duizend grotere
dieren, zoals apen, honden, kat
ten, varkens en konijnen.
In het kader van hun actie hebben
de beide studentes een enquête
gehouden, waaruit blijkt dat
meer dan 60 procent van de eerste
en tweede-jaars studenten van
medische faculteit meent dat
overbodig veel dieren omkomen
bij de praktijklessen. Iets meer
dan de helft is van mening dat de
informatie even goed op andere
wijze, bijvoorbeeld door middel
van films, dia's en literatuur, ver
kregen kan worden. Ruim 90
procent van de ondervraagden
vindt dat de faculteit respect
moet hebben voor de gevoelens
van studenten, die er moeite mee
hebben in dode of levende dieren
te snijden.
De actievoersters leggen uit, in een
en het nieuwe kabinet handhaaft
deze. Net als het vorige kabinet
gaat ook het kabinet-Van Agt er
van uit dat in de komende jaren
geen bijzondere verhoging van
het minimumloon mogelijk is.
Het nieuwe kabinet wil het mini
mumloon in beginsel de trend la
ten volgen van de gemiddelde
loonstijging in het bedrijfsleven.
Maar het hoopt wel dat de SER
adviseert te komen tot een ge
zuiverde loonindex. Dat wil zeg
gen, dat voor de verhoging van
het minimumloon bepaalde ele
menten van de loonsverhogingen
in het bedrijfsleven in de toe
komst niet meegeteld zullen
worden.
De opzet is om het minimumloon
zoveel mogelijk pas op de plaats
te laten maken. De daaraan ge
koppelde sociale uitkeringen
zullen dan ook maar mond
jesmaat stijgen. Op die manier
wil het kabinet bereiken, dat een
groter deel van het nationale in
komen beschikbaar komt voor
herstel van de rendementen van
het bedriifsleven.
Vóór 1 april komt het nieuwe kabi- *Net als vroeger: PvdA-fractievoorzitter Den Uyl
net met nadere voorstellen over mier Van Agt luistert.
de Vermogensaanwasdeling. Dit
is de deling van werknemers in -
de overwinst van bedrijven. Tot
verrassing van oppositieleider
Den Uyl kondigde Van Agt gis
teravond aan, dat ook het nieuwe
kabinet een deel van de op
brengst van deze vermogens
aanwasdeling in een collectief
VAD-fonds wil storten.
Den Uyl had uit eerdere uitlatingen
van Van Agt begrepen dat alleen
individuele werknemers in de
vermogensaanwas zouden delen,
geheel volgens de wens van de
VVD. Op dit punt hebben de libe
ralen dus een concessie gedaan
aan het CDA.
Over het beheer van het collectieve
VAD-fonds liet Van Agt zich niet
uit de tent lokken. Het vorige ka
binet had besloten om het beheer
van dit fonds in handen te geven
van de vakbeweging en verte
genwoordigers van de overheid.
Nadrukkelijke vragen van oppo
sitieleider Den Uyl of het nieuwe
kabinet deze opzet zou overne
men ontweek de minister-presi
dent.
Op 1 april wil het kabinet ook de
eerste fase laten ingaan van de
wet investeringregeling, de WIR.
Dit is een wet die de bestaande
regelingen voor investerings
premies en aftrekmogelijkheden
bij de vennootschapsbelasting
moet vervangen.
Van Agt kondigde aan dat bij de
WIR wel overheidspremies zul
len worden gegeven voor inves
teringen die zijn gericht op ver
nieuwingen maar dat een beslis
sing over premies voor investe
ringen die extra arbeidplaatsen
scheppen voorlopig door het ka
binet niet zal worden genomen,
AMSTERDAM
Concertgebouw: Grote zaal: 20, 25 en 26 jan., 20.15 uur en 22 jan.,
14.15 uur. Concertgebouworkest o.l.v. Carlo Maria Guilini; 21
jan., 15.00 uur, Radio Philh. Orkest o.l.v. Okko Kamu; 21 jan.,
20.15 uur,- Berliner Philharmonisches Orkest; 24 jan., 20.15 uur,
Ned. Studentenorkest o.l.v. Louis Stotijn. Kleine zaal: 20 en 22
jan., 20.15 uur, ,,'n Rondje Schubert"; 21 jan., 20.15 uur, Tom
Burmanje, gitaar; 23 jan., 20.15 uur, Lucy van Dael, viool, Alan
Curtis, hammer-flügel en Rene van Ast, barokcello.
Stadsschouwburg20 en 26 jan., 20.15 uur, het Nationaal Ballet; 23
jan.. Zuidelijk Toneel Globe met „Burger Schippel" van Carl
Sternheim; 24 jan., Toneelgroep Theater met „Opgestaan, plaats
vergaan" van Neil Simon.
Carré: 20 t/m 22 jan., 20.15 uur en 21 en 22 jan., 14.30 uur, „I Colom-
baioniItaliaanse clowns.
De Brakke Grond: 20 en 21 jan.. 20.30 uur. Nieuwe Komedie met
„Gansch het raderwerk" van Otto Dijk; 23 t/m 26 jan., 20.30 uur.
Toneelgroep Theater met „Metamorfose" van Kafka.
Centrum Bellevue: 20 t/m 26 (beh. 23 en 24) jan., 20.30 uur. To
neelgroep Centrum met „Tussen de middag" en „Later op de
avond" van Don Dekker.
Tingel Tangel: 20 t/m 26 (beh. 23) jan., 20.30 uur, Miel Cools met
„Achter de Schelde vrijen de helden".
Werktheater: 20 jan., 20.30 uur, het Werktheater met „Je moet
ermee leren leven".
DEN HAAG
Koninklijke Schouwburg: 20 jan., 20.15 uur, Haagse Comedie met
„Tweelicht" van Eric Schneider; 21 en 26 jan., 20.15 uur en 22 jan.,
14.00 uur, Haagse Comedie met „Een maand op het land" van
Toergenjev; 22 jan., 20.15 uur, Haagse Comedie met „De waaier"
van Goldoni; 23 t/m 25 jan., 20.15 uur, Ned. Dans Theater.
HOT-Theater: 20 janM 20.30 uur, Haagse Comedie met „De bul
tenaar" van Mrozek; 21 jan., 20.30 uur, Haagse Comedie met
„Elizabeth I" van Paul Foster; 22 jan., 14.00 uur, Kindertheater
Pssstt met „Piccolo en de Padoedepoppelos"; 22, 24 en 25 jan.,
20.30 uur, Haagse Comedie met „Spoorloos" van Rob Bognar; 26
jan., 20.30 uur, Ned. Dans Theater.
Congresgebouw: 20 jan., 20.15 uur, optreden van Nana Moskouri;
21 jan., 20.30 uur, concertgebouworkest o.l.v. Carlo Maria Giulini;
25 jan., 20.15 uur, Ballet National du Senegal; 26 jan., 20.00 uur,
Residentie-Orkest o.l.v. Libor Pesek; 26 jan., 20.15 uur,
„Boeing-Boeing", blijspel van Camoletti.
Circustheater: 26 jan., 20.00 uur, Ned. Opera Stichting met „Hof
fmanns Erzahlungen" van Offenbach.
Diligentia: 20 en 21 jan., 20.15 uur, solotoneel Henk van Ulsen
„Mijn held Tsjitsjikow" van Gogol; 22 jan., 11.30 uur, Herman
Krebbers, viool en Daniele Dechenne, piano; 22 jan., 14.30 uur,
Lucy van Dael, viool. Alan Curtis, forte-piano en René van Ast,
cello; 24 jan., 20.15 uur. Frits de Jonge, viool en Gerard van Blerk,
piano; 25 jan., 12.45 uur, lunchprogramma King's Galliard; 25
jan., 20.15 uur, Elisabeth Söderstrom. sopraan.
Appeltheater: 20,21 en 26 jan., 19.30 uur, toneelgroep De Appel met
„Oresteia".
Theater in de Steeg: 20 en 21 jan.. 20.30 uur. Cabaret 220 valt; 22
jan., 14.30 uur, Haags Sprookjes Toneel met „De legpuzzel van
Leopardo".
Theater Pepijn: 20 en 21 jan., 20.30 uur, cabaret NAR met „Roman
tiek met mayonaise", 22 jan., 14.30 uur, „Zo de ouden zongen...."
met Dorien Mijksenaar, Perry Cavello en Hans Meyer.
LEIDEN
Leidse Schouwburg: 20jan.,20.15uur, Marjol Florell: 21 jan., 20.15
uur, Vrouwenkabaret Natascha Emanuels met „Een traan voor
elke roos"; 25 jan., 20.15 uur, Toneelgroep Theater met „Opge
staan plaats vergaan", blijspel van Neil Simon; 26 jan., 20.15
uur, het Onafhankelijk Toneel met „De meeuw".
LAK-Theater: 20 jan., 20.15 uur, Beeldentheater met „Broodspo
ren"; 21 jan., 20.15 uur, toneelgroep Baal met „Orpheus" een
mythe van Lodewijk de Boer en Louis Andriessen; 22 jan.. 15.00
uur. „Blootgenooteen kinderprogramma over sexualiteit voor
kinderen van 8 tot 14 jaar en ouders; 24 jan., 20.15 uur. het Fak
keltheater uit Antwerpen met „De verloren eer van Katharina
Blum".
Stadsgehoorzaal: 22 jan., 11.30 uur, koffieconcert door het Reger
Trio, fluit, viool en altviool.
ADVERTENTIE
i een karakteristieke houding tijdens een interruptie. Pre-
PEPERZAK bêheorst'tvakt
Ontmoet onze kollekties
waardeer onze prijzen
REPAREREN - MODERNISEREN
Minister Pais wil ook andere experimenten
AMSTERDAM -In het Amsterdamse stadhuis hebben leerlingen van het
Slotervaartziekenhuis in Amsterdam gistermiddag handtekeningen aan
geboden aan wethouder Treumann(midden).Bij monde van Weloet Sprey
rechts) eiste men van de gemeente dat zij geen gevolg geeft aan het advies
van het ministerie van binnenlandse zaken om in gemeenteziekenhuizen
geen salaris te geven aan leerlingen in de vooropleiding.
DEN HAAG (SP) - Zoals uit
de regeringsverklaring al
duidelijk werd voelt de
nieuwe minister van on
derwijs en wetenschap
pen, de WD'er dr. A. Pais,
niets voor de midden
school als enige onder
wijsvorm na het basison
derwijs.
de Evenmin wilde Van Agt toezeggen
dat de overheid financiële steun
geeft bij zogenaamde arbeids
plaatsen-overeenkomsten, de
APO's. Dit zijn overeenkomsten
die de vakbeweging met de
werkgevers wil sluiten tijdens de
onderhandelingen over de ar
beidsvoorwaarden voor 1978. Het
doel is te garanderen dat zoveel
mogelijk bestaande arbeids
plaatsen behouden blijven. Wel
zegde Van Agt toe dat de over
heid eventueel een bescheiden
bijdrage zou geven voor experi
menten met APO';
interview met het universi- Het kabinet zal in deze regerings-
teitsblad Quod Novum, dat het
hun er niet om gaat alle dierproe
ven en practica met dieren defini
tief uit te bannen. Zij menen dat
dat niet mogelijk is. Wel willen zij
het gebruik zo klein mogelijk
maken, mede omdat het dieren
betreft, "die tegen hun wil gefokt
of gehouden worden om bij proe
ven of practica aan hun einde te
komen".
Verder streven Greta en Connie
naar principiële erkenning van
studenten, die er bezwaar tegen
hebben in dieren te snijden.
periode een aanzet geven voor
een wettelijke regeling inzake
een algemene pensioenplicht
voor werknemers. Met zo'n rege
ling kan worden voorkomen, dat
een "pensioenbreuk" optreedt
als werknemers van baan veran
deren.
De VVD had er op aangedrongen
om deze algemene pen
sioenplicht nog voor 1981 in te
voeren. Maar Van Agt zei, dat het
niet zou lukken om dit ingewik
kelde karwei binnen vier jaar te
klaren.
DEN HAAG (SP) - De Nederlandse
tong- en scholvissers stonden in
1976 voor de keus: de wet naleven
en failliet gaan, of vissen en
overleven. Dit zegt de Rot
terdamse advocaat mr. W. L.
Nouwen ter zitting van het eco
nomisch gerechtshof te Den
Haag in zijn pleidooi voor negen
vissers uit Goederee en Stel
lendam.
Zij staan terecht voor overtreding
van de "individuele contingente
ringsregeling", waarbij voor 1976
(en ook vorig jaar) per schip was
vastgesteld hoeveel tong en schol
mocht worden gevangen. De
zaak heeft reeds eerder gediend
voor het Hof, dat in juni de hele
contingenteringsregeling onver
bindend verklaarde en de vissers
ontsloeg van rechtsvervolging.
Dit vonnis werd in cassatie ver
nietigd door de Hoge Raad die de
zaak daarop weer terugwees naar
het Hof: een juridische overwin
ning voor advocaat-generaal mr.
P. A. H. Bos. Hij had boetes tot
25.000 gulden geëist tegen de vis
sers, aan wie hij verweet dat zij
door overbevissing bezig waren
de tong en de schol uit te roeien.
Voor 1978 wordt de landelijke con-
tigentering in EG-verband gere
geld, waardoor de quota nog aan
zienlijk zullen worden verlaagd.
Mr. Bos kondigde aan dat - nu de
contingenteringsregeling water
dicht is gebleken - tegen overtre
ders hardere maatregelen zullen
worden genomen dan alleen pro
ces-verbaal.
"Het zou kunnen dat men dan voor
de prins vist", aldus mr. Bos, die
hiermee aan overtreders in het
vooruitzicht stelt dat hun vang
sten of mogelijkerwijs zelfs hun
schepen zullen worden gecon-
fisceerd.
Na deze dreigende taal laat de ad
vocaat-generaal echter aanzien
lijk mildere eisen horen dan de
vorige keer, toen het beleid er op
was gericht het door de vissers
onrechtmatig verkregen voor
deel af te romen. Thans wil het
O.M. proberen de toch al gedu
peerde vissers met grotendeels
voorwaardelijk op te leggen
boetes in toom te houden. De ei
sen variëren van 4.000 tot 10.000
gulden boete, waarvan telkens de
helft voorwaardelijk, met een
proeftijd van twee jaar.
Advocaat mr. Nouwen bepleit op
nieuw ontslag van rechtsvervol
ging, ditmaal met een beroep op
overmacht. Hij betoogt dat de
vissers ernstige verliezen zouden
hebben geleden indien zy zich in
1976 aan de regeling hadden ge
houden. Voor verscheidenen zou
het zelfs zijn uitgelopen op een
faillissement.
Dat maakte hij gistermiddag
duidelijk tijdens een toelichting
op het elfde advies van de ver
nieuwingscommissie midden
school in Den Haag. Hij bestem
pelde de middenschool zoals zijn
ambtsvoorganger dr. J. A. van
Kemenade (PvdA), die graag zou
zien - de enige vorm van voortge
zet onderwijs voor alle 12- tot
16-jarigen - als een grauwe "een
heidsworst". Wél kende hij de
experimenten middenschool,
zoals die momenteel aan vyf
scholen volledig (en tien gedeel
telijk maar daarover is iedereen
minder enthousiast) een belang
rijke plaats toe, maar dan naast de
totale vernieuwingsactiviteiten
zoals die in het gehele onderwijs
plaatsvonden.
Veelvormigheid met bijvoorbeeld
ook aandacht voor experimenten
met onderwys voor 11- tot 14-ja-
rigen, daarop zal het beleid van
minister Pais zijn gericht. Het
departement zal in de komende
tijd vooral aandacht besteden aan
her-, bij- of omscholing van oude-
"Het zal in de toekomst niet meer zo
zijn", aldus de nieuwe minister,
"dat je een opleiding en vervol
gens een beroep kiest waarin je
oud wordt. Je zult meer en meer
moeten omschakelen. De keuze
die dan ook in het onderwijs
wordt gemaakt is niet langer be
palend".
De integratie van kleuter- en lager
onderwijs, door Pais een belang
rijke zaak genoemd, zal pas dan
kunnen geschieden als de oplei
dingen voor onderwijsgevenden
en ook de huisvesting van de
scholen daarop zijn afgestemd.
Het wetsontwerp zal met veel
wijzigingen te maken krijgen.
Andere wensen die de bewinds
man uitte: een betere overgang
tussen basis- en voortgezet on
derwijs en aandacht voor de
scholing van 16- tot 18-jarigen.
In hoeverre de gedachtengang van
minister Pais ook metterdaad een
omschakeling van het onder
wijsbeleid zal betekenen is nog
niet duidelijk. Staatssecretaris
drs. K. de Jong (CDA) liet bij de
zelfde gelegenheid weten dat zijn
partij de contourennota van
oud-minister Van Kemenade
volledig en nog onderschrijft.
Zuidmolukker
blijft nog
ondergedoken
DEN HAAG (ANP) - De Zuidmo-
lukse onderwijzer Docianus Sa-
halesse blijft voorlopig onderge
doken in Nederland. Zijn ad
vocaat mr. W. J. van Bennekom
wil eerst van het ministerie van
jystitie een schriftelijke bevesti
ging hebben van de afspraak dat
Sahalessy niet wordt vastgehou
den als hij zich meldt bij de
vreemdelingenpolitie. En die
verklaring krijgt hij niet, zegt het
ministerie van justitie.
Dinsdag, aldus een woordvoerder,
zijn mr. Van Bennekom en het
ministerie overeengekomen dat
Sahalessy tevoren zal aankondi
gen waar en wanneer hij zich
meldt bij de politie. Over een
schriftelijke bevestiging is niet
gepraat, aldus het ministerie.
Mr. Van Bennekom is daarover
verbaasd. "Ik ben gewend bij dit
soort zaken dat het ministerie een
dergelijke afspraak schriftelijk
bevestigt. Als dat niet gebeurt,
maakt me dat wantrouwend".
