Onenigheid CDA en VVD
Toenadering
PvdA en VVD?
Ondergedoken Molukker
krijgt garantie justitie
Van der Mei
nog onkundig
van zijn taak
2 halen
1 betalen
ÏÏMJEBXE
Over koppeling sociale uitkeringen aan minimumloon
Zeker dertig procent
energie wordt verspild
WOENSDAG 18 JANUARI 1978
Geen steun
van PPR
DEN HAAG (ANP) - PPR-frac-
tievoorzitter mevrouw Ria
Beckers heeft de regering - in
het debat over de regerings
verklaring - gevraagd ronduit
te zeggen of zij de sociale mi
nima zal handhaven op het
peil van het minimumloon.
Ook wil mevrouw Beckers de
garantie dat de wet op het mi
nimumloon onverkort blijft
gehandhaafd.
De PPR-fractievoorzitter be
pleitte verder een onderzoek
naar dé mogelijkheden van
een basisinkomen voor iede
reen. De invoering van een
dergelijk basis-inkomen zou,
naar haar mening, de mensen
een veel grotere vrijheid ge
ven in de keuze van de ar
beidsduur en in het aanpak
ken van werk, zonder dat het
de prikkel tot werken weg
hoeft te nemen. Daarom geen
steun van PPR.
Minder steun
van de PSP
DEN HAAG (ANP) - De een
mansfractie van de PSP in de
Tweede Kamer zal het kabi
net - Van Agt veel minder
steum kunnen geven, dan de
tweemansfractie van de PSP
dat gaf aan het kabinet - Den
Uyl.
Want de PSP-fractie zal alles
steunen dat leidt tot verbete
ring voor wie het moeilijk
hebben en dat openingen
geeft in de richting van een
fundamenteel andere, so
cialistische maatschappij, al
dus de pacifist Van der Spek
gisteravond in de Tweede
Kamer.
Van der Spek zei te menen, dat
de PvdA in de Tweede Kamer
nog invloed kan uitoefenen,
hoewel deze partij niet in het
kabinet vertegenwoordigd is
want: de samenstelling van
de Tweede Kamer verandert
niet door de vorming van een
ander kabinet.
DS'70: ook
oppositie
DEN HAAG (ANP) - Het kabi
net Van Agt zal bij zijn grond
en inkomenspolitiek met op
voorhand kunnen rekenen op
de steun van de eenmans
fractie van DS'70.
Het Tweede Kamerlid voor
deze partij Nijhof heeft in zijn
beschouwing over de rege
ringsverklaring gisteravond
in de Tweede Kamer gezegd
bij die onderwerpen te zullen
meegaan met de oppositie.
Boerenleider Koekoek heeft
beloofd het kabinet-Van Agt
niet te laten vallen als het be
wijst beter te zijn dan een
tweede kabinet-Den Uyl zou
zijn. "We kijken echt niet op
een paar maanden", aldus
Koekoek, die toch wel enkele
bezwaren tegen de
ploeg ontwikkelde.
SGP-GPY
bezwaren
DEN HAAG (ANP) - "Wij wil
len geen eerste hulp bij onge
lukken ploegje zijn of gezins
hulpen voor de loyalisten als die
een dagje uit willen.
Binnen de perken van onze uit
gangspunten zullen wij dit ka
binet echter naar vermogen on
dersteunen", aldus SGP-frac-
tieleider Abma met de GPV-er
Verbrugh had de heer Amba
bezwaren tegen de abortus-pa
ragraaf in de regeringsverkla
ring.
"Deze passage", zo zei Abma, is
teleurstellend voor ons. De
stem van een brede kring uit het
volk is nog niet de stem van
God. Verbrugh memoreerde
het zijns inziens gevaarlijke
wetsontwerp tot decriminalise
ring van abortus van het CDA
en vreesde dat het "nieuwe
compromis op een compromis"
de verzwakking van het per
soonlijk normbesef van veel
christenen tot gevolg zal kun
nen hebben.
CPN: koffers
vol offers
DEN HAAG (ANP) - CPN-frac-
tievoorzitter Bakker heeft
zich gisteravond fel afgezet
tegen het kabinet-Van Agt.
De regeringsverklaring beti
telde hij als "een dikke Van
Dale aan mededogen die ons
liet zien dat woorden een
goedkoopte-eiland kunnen
vormen, het ethisch reveil in
het zondagse pak".
Koffers vol offers, voor iede
reen, zegt de regering, maar
zij belooft vervolgens een
verlaging van de vermogens
belasting, miljarden voor de
rijken. Offers dus voor niet-
bezitters tot aan de sociale
uitkeringen toe, aldus Bak
ker.
Bakker hekelde de plannen om
meer geld naar het bedrijfs
leven te doen vloeien waar er
geen garantie is dat het terug
komt als werk. De regerings
verklaring bevat volgens hem
ook geen voorspelling over de
werkloosheid, biedt geen
perspectief.
DEN HAAG (SP) - De twee regeringsfracties, VVD en
CDA, zijn het niet eens over de koppeling van sociale
uitkeringen aan het minimumloon. In het debat over de
regeringsverklaring van het kabinet-Van Agt-Wiegel
hebben de fractieleiders mr. J. G. Rietkerk (VVD) en mr.
W. Aantjes (CDA) daarover van elkaar verschillende
denkbeelden geuit.
Oppositieleider drs. J. M. Den Uyl
(PvdA) leek op deze verdeeldheid
in het regeringskamp in te spelen
door een motie aan te kondigen.
Den Uyl wil de Kamer daarin la
ten uitspreken, dat de netto so
ciale uitkeringen gelijk moeten
blijven aan het netto minimum
loon. Hij noemde deze koppeling
van groot belang voor de meest
kwetsbare groepen in de samen
leving.
Aantjes
Aantjes was niet tevreden met de
mededeling van minister-presi
dent mr. A. A. M van Agt, dat de
sociale minima niet worden aan
getast. De CDA-fractieleidqr
vroeg een nadere uitspraak van
het kabinet. Hij gaf aan wat zijn
fractie wil horen: In de moeilijke
jaren die voor ons liggen kan er
geen sprake zijn van een extra
verhoging van het minimumloon
en dus ook niet van extra verho
ging van de sociale uitkeringen.
Maar bij de koopkracht van de
laagstbetaalden gaat het niet aan
onderscheid te maken tussen ac
tieven en niet-actieven.
Dit laatste uitgangspunt betekent
een koppeling tussen de hoogte
van de sociale uitkeringen en het
minimumloon.
Rietkerk
Rietkerk hield het CDA een punt
voor uit het eigen verkiezings
programma:
"Gedacht moet worden aan om
schakeling op de waardevast
heid, waarbij de mogelijkheid
open blijft voor periodieke bij
stellingen".
Rietkerk legde uit, dat deze CDA-
tekst inhoudt dat de sociale uit
keringen wel moeten worden
aangepast aan de gestegen
prijzen, maar niet - zoals nu - aan
het gestegen loonpeil. Als stand
punt van de VVD bracht hij naar
voren, dat de koopkracht van de
uitkeringen gehandhaafd moet
blijven. Maar dat aanpassing aan
het gestegen loonpeil naar de
toekomst verschoven kan wor
den.
Rietkerk achtte een onderscheid in
koopkracht tussen mensen met
een sociale uitkeringen en men
sen met het minimumloon gebo
den, gezien de dringende nood
zaak van beperkingen van de
collectieve uitgaven.
Bevriezen
Oppositieleider Den Uyl zei, dat het
standpunt van Rietkerk erop
neerkomt, dat hij koopkracht
voor de ontvangers van sociale
uitkeringen wil bevriezen. "Ze
gaan er dan absoluut niet op ach
teruit en men kan zeggen, dat de
sociale minima dan niet worden
aangetast. Maar zij gaan er dan in
verhouding tot de werkenden
wel op achteruit, zij delen niet
meer mee als welvaartsgroei op
treedt".
Overigens heeft Rietkerk de
AOW-uitkeringen en de uitkerin
gen aan weduwen van de ont
koppeling van het minimumloon
uitgesloten "vanwege de inflatie
die zo hard in de particuliere pen
sioenen doorwerkt".
Ook over de handhaving van de
koopkracht in het algemeen
brachten Aantjes en Rietkerk
verschillende denkbeelden naar
voren. De CDA-leider vond dat
de koopkrachtgarantie minder
betekenis hoeft te hebben naar
mate het inkomen hoger is. De
VVD-leider liet weten, dat het
kabinet wordt gehouden aan de
afspraak in het regeerakkoord
dat de inkomens beneden 50.000
gulden zoveel mogelijk zullen
worden ontzien.
Beperking
Aantjes en Rietkerk waren beiden
kritisch over het vooralsnog uit
blijven van uitgewerkte plannen
om de groei van de overheids
uitgaven te beperken. Minister
president Van Agt heeft aange
kondigd, dat concrete plannen in
de miljoenennota voor 1979 wor
den opgenomen. De fractie
leiders van CDA en VVD wilden
daarover eerder duidelijkheid.
Oppositieleider Den Uyl hield mi
nister Andriessen en Wiegel tar
tend voor, dat zij vroeger als frac
tieleider van KVP en VVD keer
op keer het kabinet Den Uyl heb
ben aangespoord om sneller met
bezuinigingsplannen te komen.
"Nu hebben de heren het voor het
zeggen. En wat blijkt? Dé grote
uitschuifoperatie is begonnen,"
zei Den Uyl. Hij beschuldigde het
kabinet van politiek bedrog en
vroeg vóór 1 maart van dit jaar,
dus ruim voor de verkiezingen
voor provinciale staten, met
concrete bezuinigingsplannen te
komen.
De arbeidsplaatsenovereenkom
sten, APO's, waar de vakbewe
ging zich in de onderhandelingen
met de werkgevers over de ar
beidsvoorwaarden voor dit jaar
sterk voor maakt, vonden in de
Kamer een gunstig onthaal. Maar
Rietkerk waarschuwde wel, dat
het kabinet hierbij niet voorop
moet lopen. Hij wees op de eigen
verantwoordelijkheid van het
bedrijfsleven.
Verouderd
Fractieleider Terlouw van D'66
vond dat het kabinet de sociaal-
economische problemen met
verouderde instrumenten te lijf
ging. Hij noemde in dit verband
de nieuwe staatssecretaris voor
exportbevordering "een ver
edeld handelsreiziger". Maar
deze handelsreiziger heeft niet
nieuwe, betere, hoogwaardiger
produkten aan te bieden. Daarom
was het beter geweest, vond
Terlouw, als een speciale be
windsman voor technologische
vernieuwing was aangesteld.
Over de aangekondigde uitbrei
ding van de fabriek in Almelo
voor verrijkt uranium liepen
PvdA, D'66 en de linkse partijen
te hoop tegen het kabinet.
CDA-leider Aantjes zei, met de
uitvoering van de plannen pas
mag worden begonnen als eerst
de Tweede Kamer zich erover
heeft uitgesproken, De verwach
ting is, dat het debat over "Al
melo" binnen enkele weken
wordt gehouden.
CDA-leider Aantjes verlangde een
krachtiger opstelling van de re
gering tegen de apartheidspoli
tiek van Zuid-Afrika. Hij wilde,
dat het kabinet het wetsvoorstel
van het vorige kabinet inzake
economische sancties tegen lan
den als Zuid-Afrika verdedigt.
DEN HAAG (ANP) - De Zuidmo-
lukse vrijheidsstrijder D. Saha-
lessy die in Nederland onderge
doken is, zal zich waarschijnlijk
morgen of overmorgen melden
bij de vreemdelingenpolitie er
gens in Nederland. Zijn advocaat,
mr. W. J. van Bennekom uit Am-
sterdarp, heeft een principe
overeenkomst bereikt met het
ministerie van justitie. Dat ga
randeert Sahalessy dat hij niet
gearresteerd wordt als hij zich
Volgens mr. Van Bennekom zal
Sahalessy zich melden op een
vooraf afgesproken tijdstip. Te
voren zal het ministerie van justi
tie contact opnemen met het be
trokken politie-korps om te
overleggen of de RMS-man vast
gehouden zal worden of niet. In
het laatste geval zal Sahalessy uit
zijn schuilplaats komen en zich
melden, aldus mr. Van Benne
kom.
De 41-jarige Sahalessy is een
Zuidmolukse onderwijzer. Hij
heeft ten tijde van de Zuidmo
lukse vrijheidsstrijd nog les ge
geven aan Tommie Soumokil, het
zoontje van de in 1966 geëxecu
teerde vrijheidsstrijder dr. Chris
Soumokil.
Volgens het Landelijk Actiecomité
Zuid-Molukkers heeft Sahalessy
zelf nooit als soldaat deelgeno
men aan de strijd tegen de rege
ring in Jakarta. "Daarom is zijn
zaak een puur geval van politiek
vluchtelingsehap", zegt Gerhard
Knot van het LAC. Sahalessy
heeft volgens Knot zuiver om po
litieke redenen gevangen geze
ten, tot hij vorig jaar onderdook
in Jakarta.
Met geld van de RMS in Nederland
kocht Sahalessy een paspoort en
een visum, zegt Knot. De RMS
verwelkómde hem ook in Frank
furt, maar de eerste poging (op 8
november) om de grens over te
komen mislukte. Daarop smok
kelde de RMS Sahalessy over de
grens en liet hem in Nederland
onderduiken.
Volgens Knot maakt het Sahalessy
zelf weinig uit of hij nu een ver
blijfsvergunning krijgt of dat hij
erkend wordt als politiek vluch
teling. "Hij wil gewoon niet uit
gewezen worden", aldus Knot.
Sahalessy s aavocaat mr. Van Be
nnekom is wel uit op de status
van politiek vluchteling voor zijn
cliënt. Ook hij vindt het zon
neklaar dat het hier gaat om een
man die om puur politieke rede
nen in eigen land vervolgd is.
"Er zitten", zegt Van Bennekom,
"nog wel de nodige politieke ha
ken en ogen aan de zaak. Ik heb
de indruk dat de regering niet zo
aan dat politiek vluchtelingsehap
wil. Toch ben ik over de eerste
fase van de procedure- niet pes
simistisch".
ADVERTENTIE
bijna 1 miljoen aan prijzen
Voor 1,50 Kunt u reeds meedoen met deze nationale puzzelactie
t.b.v. de Stichting Buitenlandse Vakanties voor Gehandicapten en
een van de prachtige finaleprijzen winnen, waaronder de Singer
Futura. De eerste naaimachine met 'n electronlach brein. Winkel
waarde 1846.-.
En bent u geen prijswinnaar dan heeft u nog geen pech want
er is al een electrische Singer zig-zag machine voor 399.-.
U>.v. Buitenlandse vakanties voor gehandicapten
UTRECHT (ANP) - In ons land
wordt 30 tot 40 procent van de
totale energie min of meer ver
spild door het onnodig laten
branden van verlichting en een te
hoge stand van de verwarming.
Dit is gisteren in Utrecht bekend
gemaakt op een persconferentie
ter gelegenheid van de vakbeurs
verwarming, koeling en lucht
behandeling, die van 6 tot en met
11 maart in de jaarbeurs wordt
gehouden.
Op deze beurs zullen meer dan 1000
firma's uit 23 landen hun produk
ten komen exposeren.
De voorzitter van de centrale ver
warmingsbranche, de heer S.
Wartena, noemde de economi
sche situatie in deze branche
„verre van rooskleurig". „De
tijden zijn moeilijk en zorgelijk,
bovendien zijn er geen tekenen
die op een verbetering duiden",
zo zei hij. De heer Wartena is van
mening dat de toepassing van
stadsverwarming in
nieuwbouwwijken daar voor een
gedeelte schuldig aan is. De ver-
vangingsmarkt van ketels, lucht-
verwarmers en branders wint
daarentegen aan betekenis. Hij
verwacht dat de achteruitgang
van de afzet hierdoor enigzins
wordt gecompenseerd.
ENWB wil dat
ANW'B stopt
met proces
AMSTERDAM (SP) - De Enige
Echte Nederlandse Wielrij-
dersbond ENWB wil dat de
ANWB stopt met het "bela
chelijke proces" dat ze tegen,
de ENWB heeft aangespan
nen. Daartoe zal de ENWB
een actie organiseren, waarbij
men via deze organisatie pro-
testkaarten naar de ANWB
kan sturen.
De ANWB spande het proces
aan omdat hij vindt dat de af
korting ENWB te veel lijkt op
zijn eigen naam. Volgens de
ENWB is er echter van ver
warring geen sprake.
De ENWB vermoedt dat de
ANWB met het proces het
werk van de ENWB onmoge
lijk wil maken. "Het vermoe
den dringt zich op dat de
ANWB geschrokken is van
het nog steeds groeiende aan
tal leden van de ENWB", al-
DEN HAAG (SP) - Zowel
PvdA-fractievoorzitter Den Uyl
als VVD-aanvoerder Rietkerk
hebben gisteren in de Tweede
Kamer samenwerking van so
cialisten en liberalen in de toe
komst niet uitdrukkelijk uitge
sloten.
Zijn dit nieuwe tekenen - nog
erg vaag - die wijzen op een
kenterend getij, een voorspel
voor een nieuw politiek tijd
perk?
Sinds het einde van de jaren '50
hebben PvdA en VVD als
kemphanen tegenover elkaar
gestaan. Dat maakte de confes
sionele partijen KVP, ARP en
CHU - nu verenigd in het CDA -
tot de spil van de Nederlandse
politiek.
dus
•rd voerder.
BRUSSEL (SP) - CD A-s taats sec
retaris Van der Mei van Europese
zaken weet nog niet precies wat
hij te doen heeft. Hij denkt daar-
over in de toekomst van geval tot
geval te kunnen beslissen. Ook
zijn liberale collega voor de
buitenlandse handel, Beyen
heeft nog geen beeld van zijn
taak. Deze onduidelijkheid zal
mogelijk zo is verwachting, de
vroegere controverse tussen de
partementen van economische
en buitenlandse zaken over de
buitenlandse economische be-
trekkingsn doen oplaaien.
De schemerachtige toestand rond
de bevoegdheden van de twee
kersverse onderministers kwam
gisteren in Brussel naar voren
tijdens een ontmoeting met de
aldaar werkzame Nederlandse
journalisten. Van der Mei zei de
volledige taak van zijn voorgan
ger Brinkhorst overgenomen te
hebben. Hij wist echter niet of de
onderhandelingen in het verband
van de UNCTAD en de Noord-
Zuid-dialoog ook tot zijn be
voegdheden behoren.
In het verleden was het echter zo
dat staatssecretaris Brinkhorst
alle Europese zaken deed, ook
wanneer daar aspecten van de
buitenlandse landen of ontwik
kelingssamenwerking aan de
orde kwamen. Toen even later
soortgelijke vragen werden ge
steld aan staatssecretaris Beyen
van buitenlandse handel (een
nieuwe portefeuille) zei deze ons
land te zullen vertegenwoordigen
overal waar de buitenlandse
handel aan de orde is, ook in het
verband van de Noord-Zuid-
dialoog of de UNCTAD.
De beide staatssecretarissen ver
vingen gisteren in de Belgische
hoofdstad tijdens de vergadering
van de Europese ministerraad
gezamenlijk minister Van der
Klaauw van buitenlandse zaken.
Zij maakten een nogal zwakke
start zoals ze beiden ongevraagd
toegaven. De heer Beyen beriep
er zich op pas een week in de poli
tiek te zitten nadat hij 20 jaar
bankier is geweest. Hij hoopt de
negatieve klank weg te kunnen
werken die ons land bij veel
buitenlandse ondernemers heeft
opgeroepen.
Door
Jan Schinkelshock
PvdA-kringen stemmen op om
te breken met de traditionele
voorkeur voor het CDA boven
de VVD. Volgens ex-minister
Pronk zijn er nog nauwelijks
verschillen tussen CDA en
VVD. Beide partijen zijn in zijn
ogen even "conservatief'. De
zelfde geluiden heeft ex-minis-
ter Duisenberg kort geleden la
ten horen.
Deze PvdA-vleugel kreeg giste
ren in de Tweede Kamer steun
van D'66. Ook Terlouw is erg
ontstemd over de opstelling van
het CDA in de formatie. "Het
lijkt mij dat een D'66-congres
voor de volgende Kamerverkie
zingen er heel wat minder ge
makkelijk toe zal komen het
CDA een voorkeursbehande
ling te geven, zoals begin 1977",
zei hij.
Zover ging PvdA-leider Den
Uyl niet. Het is nog te vroeg om
uitspraken over toekomstige
samenwerkingsmogelijkheden
te doen, meende hij. Maar vol
gens Den Uyl is er tussen PvdA
en CDA wel iets "geknakt".
Voor de verkiezingen en tijdens
de formatie heb ik vele malen
verwezen naar gemeen
schappelijke invalshoeken van
het CDA-program en de PvdA.
De beperking van de economi
sche groei, de noodzaak van een
nieuwe levensstijl, de breuk
met de vooruitgangsfilosofie
van het kapitalisme - het leken
aanknopingspuntjes voor een
gemeenschappelijk beleid.
Maar die grond is onder de voe
ten weggetrokken", zei Den
Uyl.
Dat was duidelijk minder stellig
dan een paar weken geleden
toen de ex-premier zijn par
tijgenoten voorhield dat het
CDA de enige partij was met
wie de PvdA kon samenwer
ken.
Een reden waarom Den Uyl
zich niet overgaf aan lucht
spiegelingen over een moge
lijke toekomstige samen
werking met de VVD kan zijn
dat hij op elk moment de wacht
weer wil kunnen overnemen.
Zijn stelling is dat de PvdA
voorlopig het CDA nog nodig
heeft om te zijner tijd het Cats-
huis opnieuw te betrekken.
Om de weg naai" het CDA niet af
te sluiten is de PvdA-leider van
plan de oppositie sober en ma
tig te houden. Daarom ook heeft
de PvdA-fractie op Den Uyls
voorstel besloten om niet het
eigen verkiezingsprogramma,
maar het regeerakkoord dat in
de loop van de formatie met het
CDA is gesloten tot uitgangs
stelling voor de oppositie te
Ook binnen de WD-gelederen
is enige toenadering tot de
PvdA te bespeuren. Fractie
voorzitter Rietkerk bracht dit
gistermiddag in de Tweede
Kamer voorzichtig onder
woorden: "Het verloop van de j
formatiebesprekingen heeft
ons er toe gebracht ook onszelf
af te vragen of het nog wel ver
antwoord is elkaar in dit land bij
voorbaat in toekomstige rege
ringen uit te sluiten".
De WD kampt met het pro
bleem dat een coalitie van chris
ten-democraten en liberalen -
ook in de toekomst - hoogstens
op een krappe meerderheid in
de Tweede Kamer kan rekenen.
Tegenover de groei van de VVD
staat een afbrokkeling van de
confessionelen. Als de "decon
fessionalisering" doorgaat en
het CDA de enige partij blijft
waarmee de VVD blijft samen
werken, kan er wel eens een tijd
komen dat de liberalen defini
tief buiten spel staan.
ADVERTENTIE
