Egypte en Israël lijnrecht
tegenover
elkaar
Europees Parlement: aankoop F-16 was verkeerde beslissing
Omkoping valt mee
Russisch ontwerp valt bij
Westen niet in de smaak
Somalië wil een
heilige oorlog
'n Ei hoort erbij
Ecevit kan
aan het
werk gaan
Argentijnse politie
geeft martelingen toe
Waar wereldmerken
in de opruiming gaan.
30% tot 50% korting!
WOENSDAG 18 JANUARI 1978
BUITENLAND
PAGINA 11
BERT LANCE
TELEVISIE
COMMENTATOR
ATLANTA, GEORGIA (UPI) -
De voormalige begrotingsdi
recteur van president Jimmy
Carter, Bert Lance, heeft gis
teren bekendgemaakt dat hij
een contract heeft gesloten
voor het dagelijks leveren van
kort nieuwscommentaar op
de televisie.
Lance, wiens financiële moei
lijkheden grotendeels over
wonnen lijken te zijn, zei dat
hij in de loop van 1977 en op
andere tijdstippen in zijn
loopbaan "enkele ongewone
ervaringen" had opgedaan
die hem - dacht hij - de aan
gewezen man maakten om
"met het Amerikaanse volk
enkele van de denkbeelden te
delen die ik over dagelijkse
problemen koester".
Het dagelijkse commentaar van
de man die nog steeds een van
Carters intieme vrienden en
onofficiële raadgevers is, zal
's avonds worden uitgezon
den en ruim tien minuten du--
Lance zei dat hij zich in geen
geval zou proberen op te wer
pen als de "Stem van Was
hington".
Het commentaar van Lance be
gint op 6 februari en duurt
voorlopig een jaar. Wat hij er
voor krijgt heeft hij niet wil
len zeggen.
Lance trad in september als be
grotingsdirecteur van Carter
af omdat er onduidelijkheid
was over zijn persoonlijke fi
nanciën toen hij bankier was
in Georgia. Intussen heeft hij
een kleine 3.900.000 dollar aan
leningen afbetaald, daarbij
geholpen door een Saoedi-
Arabische zakenman, Ghaith
Pharaon, die voor 2.400.000
dollar 60 procent van Lances
aandelenpakket in de Natio
nale Bank van Georgia over-
LUXEMBURG (ANP) - Neder
land, België en Denemarken
hadden uit politieke, com
merciële en technologische
overwegingen niet de F-16, maar
de Franse Mirage straaljager
moeten kopen. Bovendien had
den zij, toen zijn toch besloten het
Amerikaanse toestel aan te schaf
fen, op z'n minst moeten bedin
gen dat in ruil de hoge Ameri
kaanse douanetarieven op Euro
pees defensiematerieel werden
verlaagd of afgeschaft.
Aldus de Engelse conservatieve af
gevaardigde Tom Normanton, in
het Europees Parlement in
Luxemburg. In Amerika geldt
voor de Mirage een douanetarief
van 50 procent, maar de Ameri
kaanse onderdelen van de F-16
komen rechtenvrij de gemeen
schappelijke markt binnen.
Normanton kreeg steun van zijn
land- en fractiegenoot James
Spicer, volgens wie de drie EG-
landen die de F-16 zullen ontvan
gen niet de beschikking krijgen
over hoogwaardige technologie -
die werd al tien a vijftien jaar ge
leden in de Verenigde Staten
ontwikkeld - maar ten hoogste
over enige produktietechniek.
Het parlement vroeg de EG-minis-
ters spoedig een voorstel van de
Europese Commissie goed te
keuren om de komende vijf jaar
ongeveer 105 miljoen gulden be
schikbaar te stellen voor tech
nologisch onderzoek op lucht
vaartgebied.
Dit onderzoek zal in eerste instantie
ten doel hebben geluidshinder en
brandstofverbruik van vooral
helikopters te verminderen en
door gebruik van beter materiaal
in het casco de veiligheid van
verkeersvliegtuigen te vergroten.
Tegen het einde van het jaar zal
de Europese Commissie na
overleg met het bedrijfsleven be
slissen of zij zal voorstellen een
transsone windtunnel te bouwen,
zo deelde Etienne Davignon mee,
in de commissie belast met het
industriegebied.
Met enige bitterheid constateerde
de Westduitse christen-democ
raat Ernst Müller-Hermann, de
kloof die gaapt tussen schone
woorden over fraaie plannen en
de treurigei werkelijkheid die
blijkt uit het feit dat het VFW-
Fokker airbusproject, waarin
zo'n 800 miljoen mark is geïnves
teerd, in moeilijkheden is ge
raakt.
Helikopters
De luchtvaartmarkt wordt voor het
overgrote deel beheerst door
Amerikaanse bedrijven, maar
helikopters worden in vier EG-
landen gebouwd, en Franse,
Westduitse en Engelse onderne
mingen zijn er in geslaagd be
langrijke Amerikaanse orders te
boeken.
Illustratief voor de Amerikaanse
machtspositie is, dat in de sector
grotere passagiersvliegtuigen in
West-Europa in 1976 slechts drie
toestellen van het type luchtbus
(Frans) en zes F-20's (Nederlands)
werden verkocht, terwijl alleen al
de Amerikaanse Boeing Com
pany bijna 180 toestellen ver
kocht.
Het belang van de luchtvaartmarkt
is duidelijk als men weet dat de
luchtvaartmaatschappijen uit de
niet-communistische landen de
komende acht jaar aankopen tot
een bedrag van zo'n 250 miljard
gulden zullen doen. De komende
veertien jaar worden de behoef
ten van de niet-communistische
luchtmachten op 340 miljard
gulden geraamd.
De voortdurende teruggang van de
Europese luchtvaartindustrie
blijkt uit het feit dat aan het einde
van de Eerste Wereldoorlog in
Europa 166.000 vliegtuigen wa
ren geproduceerd en in de Ver
enigde Staten 14.000 Aan het
einde van de Tweede Wereld
oorlog waren deze cijfers resp.
63.000 en 95.000.
In 1975 werkten in de luchtvaar
tindustrie in de negen landen van
de Europese Gemeenschap
437.000 personen, in de Ameri
kaanse 942.000. Tegenover een
Europese omzet van ruim 23
miljard gulden stond een Ameri
kaanse van 63,5 miljard, hetgeen
betekent dat de omzet per arbei
der in de Verenigde Staten 27
procent hoger is dan in West-
Europa.
ADVERTENTIE
JERUZALEM (AFP/UPI) - Het vredesoverleg tussen
Egypte en Israël in de politieke commissie in Jeruzalem
is gisterochtend begonnen met korte, harde verklarin
gen van de twee ministers van buitenlandse zaken, die
duidelijk aantoonden hoe scherp de twee landen nog
tegenover elkaar staan in de twee voornaamste
vraagstukken, het Palestijnse en dat van de Israëlische
terugtrekking uit bezette gebieden.
De Egyptische minister Kamel zei fiah, het gebied met Israëlische
in resolute bewoordingen niet vestigingen in het noordoosten
naar Jeruzalem te zijn gekomen van de Sinal.
i afzonderlijk of tijdelijk De hele openbare openingscere
monie in Jeruzalem nam maar
net achttien minuten in beslag.
Een uur daarna kwamen Dajan,
Kamel en de Amerikaanse minis
ter van buitenlandse zaken
Vance in een besloten bijeen
komst van vijftien minuten
bijeen voor het uitwisselen van
de ontwerpdocumenten betref
fende beginselverklaringen.
vredesverdrag maar voor Israëli
sche terugtrekking uit alle be
zette gebieden en verwerkelij
king van de legitieme rechten van
het Palestijnse volk op zelf
beschikking.
Op beide punten gaf Israël nul op
het request al stelde het "dat over
alles kan worden onderhandeld"
Even radicaal zei op een persconfe
rentie zijn Israëlische ambt
genoot Dajan namelijk: geen AfznnH^rlHk-
zelfbeschikking voor westelijk ^IzonaerilJK
Jordanië en Gaza, geen vestiging Dajan uitte in zijn openingsverkla-
Palestijnse staat, geen ring voor het eerst openlijk de
volledige terugtrekking door Is
raël uit alle bezette gebieden,
maar voortduring van de Israëli
sche aanwezigheid in enigerlei
vorm in het strategische Sjarm el
Sjeik aan de Rode Zee en in Ra-
TEHERAN (DPA/UPI/Reuter) -
Somalië heeft gisteren opgeroe
pen tot een "heilige oorlog" tegen
de Sovjet-Unie en Cuba in de
Hoorn van Afrika. "Wij hebben
een heilig bondgenootschap no
dig om het onzalige verbond on
der leiding van de Sovjet-Unie
met steun van Cuba en alle lan
den van het Warschau-pact tegen
te houden", aldus Somalië's am
bassadeur in Teheran dr. Mo
hammed Sjarmani op éen pers
conferentie.
Volgens dr. Sjarmani zouden alle
landen in het gebied met belang
bij de vrijheid van scheepvaart in
de Golf, de Rode Zee, en de Indi
sche Oceaan, zich bij het verbond
moeten aansluiten. Amerika zou
ook welkom zijn.
Volgens de Somalische ambassa
deur is de communistische inter
ventie in het gebied (onder meer
steun aan Ethiopië) strijdig met.
de conventies van de Verenigde
Naties en de organisatie voor
Afrikaanse Eenheid.
De Sovjet-Unie heeft gisteren ge
zegd dat de Somalische verkla
ringen als zouden Ethiopië en de
landen van het Warschau-pact
een invasie in Somalië in de zin
hebben, slechts "lompe verzin
sels" zijn. Evenmin is het waar
dat de Russische minister van de
fensie Dmitri Ustinov in Ethiopië
is om deze invasie voor te berei
den. Dit was verklaard door de
Somalische minister van infor
matie Hassan.
De Russische tegenspreking was
afkomstig van het officiële pers
bureau Tass. Het is er, aldus Tass,
de Somaliërs slechts om begon
nen de "ware stand van zaken" te
verhullen. De Somalische uitla
tingen zijn bedoeld om een voor
wendsel te scheppen voor een
Amerikaanse interventie in het
conflict tussen Ethiopië en So
malië.
Ethiopië is op het moment op twee
fronten in gevechten verwikkeld.
Het ene front is in de Ogaden-
woestijn, die grenst aan Somalië.
Het tweede front bevindt zich in
het noorden, in de provincie Eri
trea. Ethiopië heeft de afgelopen
weken veel militair materieel
ontvangen van de Sovjet-Unie als
steun in de strijd. Zowel Somalië
als de bevrijdingsbewegingen in
Eritrea hebben Moskou herhaal
delijk ervan beschuldigd ook di
rect bij de strijd te zijn betrokken
door middel van adviseurs.
tot een afzonderlijke
vredesregeling met Egypte te
komen, maar Kamel reageerde
daarop al even vlot en bondig
daarvoor niet naar Jeruzalem te
zijn gekomen en ook niet voor
een tussentijdse oplossing. Ka
mel zei dat "er geen werkelijke
vrede in Palestina voor het huis
van Israël zal zijn als er niet een
zelfde huis voor het Palestijnse
volk is."
Evenals in zijn verklaring zei Dajan
op de persconferentie later dat
voor het bereiken van een vre
desregeling concessies en comp
romissen nodig zijn en dat pogin
gen om de problemen via de weg
van het ultimatum op te lossen
juist het doel van het vredeso
verleg zouden missen. "Er is geen
sprake van een impasse en wij
zullen blijven onderhandelen tot
wij een compromis zullen kun
nen bereiken", zo zei hij. Dajan
signaleerde overigens een "posi
tieve" ontwikkeling en "zelfs"
belangrijke verandering in het
Egyptische standpunt, want op
de kersttop in Ismailia van Sadat
en Begin was het Egypte nog
onmogelijk gebleken akkoord te
gaan met een agenda voor de be
sprekingen.
Koop
Uit Beiroet meldde het daar in het
Engels verschijnende dagelijkse
bulletin "Middle East Reporter"
gisteren dat Saoedi-Arabië tij
dens het recente bezoek van de
Amerikaanse president aan
Riaad zou hebben aangeboden de
westelijke Jordaanoever en de
Gaza-strook als het ware te kopen
van Israël voor de vestiging van
een Palestijns thuisland.
"Het land zou Carter hebben laten
weten dat Saoedi-Arabië bereid
zou zijn zijn olieproduktie tot elk
mogelijk peil op te voeren als no
dig zou zijn voor het vinden van
een billijke oplossing van het
Palestijnse vraagstuk", aldus het
bulletin.
SAN FRANCISCO (UPI) - Het ver
hoor van de Zuidkoreaanse za
kenman Tongsoen Park, over
diens omkopingspraktijken in
Washington, heeft volgens de
Amerikaanse onderminister van
justitie Benjamin Civiletti slechts
een 'handjevol potentiële straf
zaken' opgeleverd die zich in
geen geval zullen richten tegen
zittende Amerikaanse volks
vertegenwoordigers.
Civiletti, die Park vier dagen over
zijn aandeel in "Koreagate" heeft
ondervraagd, verklaarde dit gis
teren toen hij in San Francisco
terugkeerde uit Seoel.
Civiletti's verklaring is een lijn
rechte tegenspraak met die van
het congreslid Bruce Caputo.
Deze woonde in Seoel enkele
verhoren bij omdat hij zitting
heeft in de commissie voor ethiek
van het huis van Afgevaardigden.
Eerst sprak Caputo van "enorm
veel namen in Huis en Senaat",
later van "honderduizenden
dollars" die door Park aan Ame-
PITTSBURGH - Een lange rij kleumenden staat in het Amerikaanse
gisteren door de zware sneeuwstorm grote vertraging had. De koudegolf
twaalf mensenlevens geëist
ïttsburgh op de bus te wachten, die
i de laatste tijd heeft in Amerika al
Voor slotverklaring Belgrado
BELGRADO (Reuter/DPA)
- De Sovjet-Unie heeft gis
teren een ontwerp ter tafel
gebracht van de slot
verklaring over de Euro
pese veiligheidsconferen
tie in Belgrado.
Het uit drie pagina's bestaande do
cument stuitte vrijwel onmid
dellijk op veel kritiek van Wes
terse afgevaardigden naar de bij
eenkomst omdat er te weinig in
terug te vinden is van de wensen
van de Westerse landen. In het
bijzonder was men niet te spre
ken over het afdoen van het
vraagstuk van de mensenrechten
in slechts één zin.
De aanbieding van het ontwerp was
een tastbare uitdrukking van het
feit dat de conferentie in de fase
van afronden is beland. Vele
waarnemers verwachten dat de
woordentwisten in deze periode
nog veel feller zullen zijn dan zij
al waren in de afgelopen 12 we
ken.
De strijd zal zich vooral concentre
ren op het verlangen van het Wes
ten in de slotverklaring te laten
uitkomen hoe de 35 deelnemende
staten de beloften zijn nageko
men die zij in 1975 in Helsinki de
den op humanitair gebied en op
het vlak van politieke en militaire
ontspanning en economische
samenwerking. Uit het Russi
sche ontwerp van gisteren blijkt
dat van de zijde van het oostblok
op dit punt weinig medewerking
is te verwachten.
De Amerikaanse hoofdafgevaar
digde, Arthur Goldberg,
reageerde op het Russische stuk
door opnieuw het Westerse
standpunt te benadrukken dat de
conferentie met een veelom
vattende verklaring moet worden
besloten. "Zij moet een objectief
verslag bevatten van de be
schouwingen over de uitvoering
(van de beloften van Helsinki)
zoals die in de eerste fase van de
bijeenkomst in Belgrado zijn ge
geven. Hierbij moeten specifiek
de vooruitgang of tekortkomin
gen worden aangegeven", aldus
Goldberg.
Het Russische document kwam
slechts op één punt tegemoet aan
de verlangens van het Westen en
wel dat al in 1980 de tweede ver
volgconferentie van Helsinki
moet plaatshebben. Dit was eer
der voorgesteld door zowel de
Westerse als de neutrale landen.
Op het punt van de mensenrechten
werd echter slechts gezegd dat de
deelnemende landen "hun be
reidheid hebben uitgedrukt om
de uitbreiding van de samen
werking op humanitair gebied
voort te zetten, zoals dit in het
slotdocument (van Helsinki) is
bepaald". Als onderdelen van het
humanitaire gebied werden ge
noemd "menselijke contacten,
informatie, cultuur en opvoe
ding".
In het ontwerp werd ook de Russi
sche suggestie herhaald pan-
Europese conferenties over het
milieu, energie en transport te
beleggen. Het Westen heeft dit al
meerdere malen afgewezen om
dat er naar zijn mening al ade
quate forums bestaan om derge
lijke problemen te behandelen.
ANKARA (AFP) - De Turkse na
tionale vergadering heeft de link-
sonafhankelijke regeringscoali
tie onder premier Bulent Ecevit
gisteren met 229 tegen 218 stem
men haar vertrouwen gegeven.
Ecevit leider van de sociaalde
mocratische RVP, kreeg daar
mee het groene licht om de
klemmende nationale problemen
van Turkije te gaan aanpakken.
Op het internationale vlak zijn dat
de kwestie Cyprus, de daardoor
veroorzaakte kille verhouding
met griekenland en de Verenigde
Staten alsmede een voor Turkije
betere overeenkomst met de
Europese Gemeenschap waar
van het land geassocieerd lid is.
Op het nationale vlak spelen vooral
een ernsige valutacrisis, een met
thans 40 procent op jaarbasis
hollende inflatie en een politieke
geweldgolf tussen de ultra's van
links en rechts.
SANTA FE (Reuter) - De Argentijnse politie heeft gisteren be
kendgemaakt dat een man is overleden en een ander ernstig
gewond nadat zij waren gemarteld op een politiebureau in Villa
Constitucion, ongeveer 300 kilometer ten noorden van Buenos
Aires. Het provinciale hoofd van de politie, Carlos Ramirez, zei
gisteren dat het betreffende politiebureau onder rechtstreeks
bevel is geplaatst van zijn hoofdkwartier.
De 37-jarige Roberto Trilla en de 20-jarige Samuel Segovia werden
vrijdag gearresteerd en vervolgens gemarteld, aldus inspecteur
Osvaldo Gioria, die is benoemd tot tijdeüjk hoofd van het bureau.
Het tweetal werd later ergens door de politie achtergelaten. Na
verloop van tijd bezweek Trilla aan de gevolgen van de marteling
Gioria zei niet waarom de twee mannen werden gearresteerd. Ra
mirez zei dat een officieel onderzoek zal worden ingesteld. "Wij
zullen ons onbuigzaam opstellen tegenover de verantwoor
delijken", aldus het provinciale hoofd van de politie.
ADVERTENTIE
Volgens Amerikaanse onderminister
rikaanse volksvertegenwoordi
gers waren betaald.
Tongsoen Park, een vermogend
makelaar in rijst, hoeft zich we
gens de vrijwel zeker in opdracht
van Seoel gepleegde omkopings
zaak niet te verantwoorden. Het
Amerikaanse ministerie zal de
aanklacht tegen hem seponeren
in ruil voor zijn verklaring in
Seoel en een later getuigenis tij
dens eventuele strafprocessen
tegen degenen die geld of goede
ren van hem hebben aangepakt.
Als vanouds woedt de oprui-
ming in hevige mate op alle
afdelingen. Om bij de dames-
contectie een absoluut hoogtepunt
te bereiken. Sommige wereld
merken zelfs voor de helft van de
prijs. Komt u zelf maar kijken.
DE BONNETERIE
Den Hang