Egypte en Israël lijnrecht tegenover elkaar Europees Parlement: aankoop F-16 was verkeerde beslissing Omkoping valt mee Russisch ontwerp valt bij Westen niet in de smaak Somalië wil een heilige oorlog 'n Ei hoort erbij Ecevit kan aan het werk gaan Argentijnse politie geeft martelingen toe Waar wereldmerken in de opruiming gaan. 30% tot 50% korting! WOENSDAG 18 JANUARI 1978 BUITENLAND PAGINA 11 BERT LANCE TELEVISIE COMMENTATOR ATLANTA, GEORGIA (UPI) - De voormalige begrotingsdi recteur van president Jimmy Carter, Bert Lance, heeft gis teren bekendgemaakt dat hij een contract heeft gesloten voor het dagelijks leveren van kort nieuwscommentaar op de televisie. Lance, wiens financiële moei lijkheden grotendeels over wonnen lijken te zijn, zei dat hij in de loop van 1977 en op andere tijdstippen in zijn loopbaan "enkele ongewone ervaringen" had opgedaan die hem - dacht hij - de aan gewezen man maakten om "met het Amerikaanse volk enkele van de denkbeelden te delen die ik over dagelijkse problemen koester". Het dagelijkse commentaar van de man die nog steeds een van Carters intieme vrienden en onofficiële raadgevers is, zal 's avonds worden uitgezon den en ruim tien minuten du-- Lance zei dat hij zich in geen geval zou proberen op te wer pen als de "Stem van Was hington". Het commentaar van Lance be gint op 6 februari en duurt voorlopig een jaar. Wat hij er voor krijgt heeft hij niet wil len zeggen. Lance trad in september als be grotingsdirecteur van Carter af omdat er onduidelijkheid was over zijn persoonlijke fi nanciën toen hij bankier was in Georgia. Intussen heeft hij een kleine 3.900.000 dollar aan leningen afbetaald, daarbij geholpen door een Saoedi- Arabische zakenman, Ghaith Pharaon, die voor 2.400.000 dollar 60 procent van Lances aandelenpakket in de Natio nale Bank van Georgia over- LUXEMBURG (ANP) - Neder land, België en Denemarken hadden uit politieke, com merciële en technologische overwegingen niet de F-16, maar de Franse Mirage straaljager moeten kopen. Bovendien had den zij, toen zijn toch besloten het Amerikaanse toestel aan te schaf fen, op z'n minst moeten bedin gen dat in ruil de hoge Ameri kaanse douanetarieven op Euro pees defensiematerieel werden verlaagd of afgeschaft. Aldus de Engelse conservatieve af gevaardigde Tom Normanton, in het Europees Parlement in Luxemburg. In Amerika geldt voor de Mirage een douanetarief van 50 procent, maar de Ameri kaanse onderdelen van de F-16 komen rechtenvrij de gemeen schappelijke markt binnen. Normanton kreeg steun van zijn land- en fractiegenoot James Spicer, volgens wie de drie EG- landen die de F-16 zullen ontvan gen niet de beschikking krijgen over hoogwaardige technologie - die werd al tien a vijftien jaar ge leden in de Verenigde Staten ontwikkeld - maar ten hoogste over enige produktietechniek. Het parlement vroeg de EG-minis- ters spoedig een voorstel van de Europese Commissie goed te keuren om de komende vijf jaar ongeveer 105 miljoen gulden be schikbaar te stellen voor tech nologisch onderzoek op lucht vaartgebied. Dit onderzoek zal in eerste instantie ten doel hebben geluidshinder en brandstofverbruik van vooral helikopters te verminderen en door gebruik van beter materiaal in het casco de veiligheid van verkeersvliegtuigen te vergroten. Tegen het einde van het jaar zal de Europese Commissie na overleg met het bedrijfsleven be slissen of zij zal voorstellen een transsone windtunnel te bouwen, zo deelde Etienne Davignon mee, in de commissie belast met het industriegebied. Met enige bitterheid constateerde de Westduitse christen-democ raat Ernst Müller-Hermann, de kloof die gaapt tussen schone woorden over fraaie plannen en de treurigei werkelijkheid die blijkt uit het feit dat het VFW- Fokker airbusproject, waarin zo'n 800 miljoen mark is geïnves teerd, in moeilijkheden is ge raakt. Helikopters De luchtvaartmarkt wordt voor het overgrote deel beheerst door Amerikaanse bedrijven, maar helikopters worden in vier EG- landen gebouwd, en Franse, Westduitse en Engelse onderne mingen zijn er in geslaagd be langrijke Amerikaanse orders te boeken. Illustratief voor de Amerikaanse machtspositie is, dat in de sector grotere passagiersvliegtuigen in West-Europa in 1976 slechts drie toestellen van het type luchtbus (Frans) en zes F-20's (Nederlands) werden verkocht, terwijl alleen al de Amerikaanse Boeing Com pany bijna 180 toestellen ver kocht. Het belang van de luchtvaartmarkt is duidelijk als men weet dat de luchtvaartmaatschappijen uit de niet-communistische landen de komende acht jaar aankopen tot een bedrag van zo'n 250 miljard gulden zullen doen. De komende veertien jaar worden de behoef ten van de niet-communistische luchtmachten op 340 miljard gulden geraamd. De voortdurende teruggang van de Europese luchtvaartindustrie blijkt uit het feit dat aan het einde van de Eerste Wereldoorlog in Europa 166.000 vliegtuigen wa ren geproduceerd en in de Ver enigde Staten 14.000 Aan het einde van de Tweede Wereld oorlog waren deze cijfers resp. 63.000 en 95.000. In 1975 werkten in de luchtvaar tindustrie in de negen landen van de Europese Gemeenschap 437.000 personen, in de Ameri kaanse 942.000. Tegenover een Europese omzet van ruim 23 miljard gulden stond een Ameri kaanse van 63,5 miljard, hetgeen betekent dat de omzet per arbei der in de Verenigde Staten 27 procent hoger is dan in West- Europa. ADVERTENTIE JERUZALEM (AFP/UPI) - Het vredesoverleg tussen Egypte en Israël in de politieke commissie in Jeruzalem is gisterochtend begonnen met korte, harde verklarin gen van de twee ministers van buitenlandse zaken, die duidelijk aantoonden hoe scherp de twee landen nog tegenover elkaar staan in de twee voornaamste vraagstukken, het Palestijnse en dat van de Israëlische terugtrekking uit bezette gebieden. De Egyptische minister Kamel zei fiah, het gebied met Israëlische in resolute bewoordingen niet vestigingen in het noordoosten naar Jeruzalem te zijn gekomen van de Sinal. i afzonderlijk of tijdelijk De hele openbare openingscere monie in Jeruzalem nam maar net achttien minuten in beslag. Een uur daarna kwamen Dajan, Kamel en de Amerikaanse minis ter van buitenlandse zaken Vance in een besloten bijeen komst van vijftien minuten bijeen voor het uitwisselen van de ontwerpdocumenten betref fende beginselverklaringen. vredesverdrag maar voor Israëli sche terugtrekking uit alle be zette gebieden en verwerkelij king van de legitieme rechten van het Palestijnse volk op zelf beschikking. Op beide punten gaf Israël nul op het request al stelde het "dat over alles kan worden onderhandeld" Even radicaal zei op een persconfe rentie zijn Israëlische ambt genoot Dajan namelijk: geen AfznnH^rlHk- zelfbeschikking voor westelijk ^IzonaerilJK Jordanië en Gaza, geen vestiging Dajan uitte in zijn openingsverkla- Palestijnse staat, geen ring voor het eerst openlijk de volledige terugtrekking door Is raël uit alle bezette gebieden, maar voortduring van de Israëli sche aanwezigheid in enigerlei vorm in het strategische Sjarm el Sjeik aan de Rode Zee en in Ra- TEHERAN (DPA/UPI/Reuter) - Somalië heeft gisteren opgeroe pen tot een "heilige oorlog" tegen de Sovjet-Unie en Cuba in de Hoorn van Afrika. "Wij hebben een heilig bondgenootschap no dig om het onzalige verbond on der leiding van de Sovjet-Unie met steun van Cuba en alle lan den van het Warschau-pact tegen te houden", aldus Somalië's am bassadeur in Teheran dr. Mo hammed Sjarmani op éen pers conferentie. Volgens dr. Sjarmani zouden alle landen in het gebied met belang bij de vrijheid van scheepvaart in de Golf, de Rode Zee, en de Indi sche Oceaan, zich bij het verbond moeten aansluiten. Amerika zou ook welkom zijn. Volgens de Somalische ambassa deur is de communistische inter ventie in het gebied (onder meer steun aan Ethiopië) strijdig met. de conventies van de Verenigde Naties en de organisatie voor Afrikaanse Eenheid. De Sovjet-Unie heeft gisteren ge zegd dat de Somalische verkla ringen als zouden Ethiopië en de landen van het Warschau-pact een invasie in Somalië in de zin hebben, slechts "lompe verzin sels" zijn. Evenmin is het waar dat de Russische minister van de fensie Dmitri Ustinov in Ethiopië is om deze invasie voor te berei den. Dit was verklaard door de Somalische minister van infor matie Hassan. De Russische tegenspreking was afkomstig van het officiële pers bureau Tass. Het is er, aldus Tass, de Somaliërs slechts om begon nen de "ware stand van zaken" te verhullen. De Somalische uitla tingen zijn bedoeld om een voor wendsel te scheppen voor een Amerikaanse interventie in het conflict tussen Ethiopië en So malië. Ethiopië is op het moment op twee fronten in gevechten verwikkeld. Het ene front is in de Ogaden- woestijn, die grenst aan Somalië. Het tweede front bevindt zich in het noorden, in de provincie Eri trea. Ethiopië heeft de afgelopen weken veel militair materieel ontvangen van de Sovjet-Unie als steun in de strijd. Zowel Somalië als de bevrijdingsbewegingen in Eritrea hebben Moskou herhaal delijk ervan beschuldigd ook di rect bij de strijd te zijn betrokken door middel van adviseurs. tot een afzonderlijke vredesregeling met Egypte te komen, maar Kamel reageerde daarop al even vlot en bondig daarvoor niet naar Jeruzalem te zijn gekomen en ook niet voor een tussentijdse oplossing. Ka mel zei dat "er geen werkelijke vrede in Palestina voor het huis van Israël zal zijn als er niet een zelfde huis voor het Palestijnse volk is." Evenals in zijn verklaring zei Dajan op de persconferentie later dat voor het bereiken van een vre desregeling concessies en comp romissen nodig zijn en dat pogin gen om de problemen via de weg van het ultimatum op te lossen juist het doel van het vredeso verleg zouden missen. "Er is geen sprake van een impasse en wij zullen blijven onderhandelen tot wij een compromis zullen kun nen bereiken", zo zei hij. Dajan signaleerde overigens een "posi tieve" ontwikkeling en "zelfs" belangrijke verandering in het Egyptische standpunt, want op de kersttop in Ismailia van Sadat en Begin was het Egypte nog onmogelijk gebleken akkoord te gaan met een agenda voor de be sprekingen. Koop Uit Beiroet meldde het daar in het Engels verschijnende dagelijkse bulletin "Middle East Reporter" gisteren dat Saoedi-Arabië tij dens het recente bezoek van de Amerikaanse president aan Riaad zou hebben aangeboden de westelijke Jordaanoever en de Gaza-strook als het ware te kopen van Israël voor de vestiging van een Palestijns thuisland. "Het land zou Carter hebben laten weten dat Saoedi-Arabië bereid zou zijn zijn olieproduktie tot elk mogelijk peil op te voeren als no dig zou zijn voor het vinden van een billijke oplossing van het Palestijnse vraagstuk", aldus het bulletin. SAN FRANCISCO (UPI) - Het ver hoor van de Zuidkoreaanse za kenman Tongsoen Park, over diens omkopingspraktijken in Washington, heeft volgens de Amerikaanse onderminister van justitie Benjamin Civiletti slechts een 'handjevol potentiële straf zaken' opgeleverd die zich in geen geval zullen richten tegen zittende Amerikaanse volks vertegenwoordigers. Civiletti, die Park vier dagen over zijn aandeel in "Koreagate" heeft ondervraagd, verklaarde dit gis teren toen hij in San Francisco terugkeerde uit Seoel. Civiletti's verklaring is een lijn rechte tegenspraak met die van het congreslid Bruce Caputo. Deze woonde in Seoel enkele verhoren bij omdat hij zitting heeft in de commissie voor ethiek van het huis van Afgevaardigden. Eerst sprak Caputo van "enorm veel namen in Huis en Senaat", later van "honderduizenden dollars" die door Park aan Ame- PITTSBURGH - Een lange rij kleumenden staat in het Amerikaanse gisteren door de zware sneeuwstorm grote vertraging had. De koudegolf twaalf mensenlevens geëist ïttsburgh op de bus te wachten, die i de laatste tijd heeft in Amerika al Voor slotverklaring Belgrado BELGRADO (Reuter/DPA) - De Sovjet-Unie heeft gis teren een ontwerp ter tafel gebracht van de slot verklaring over de Euro pese veiligheidsconferen tie in Belgrado. Het uit drie pagina's bestaande do cument stuitte vrijwel onmid dellijk op veel kritiek van Wes terse afgevaardigden naar de bij eenkomst omdat er te weinig in terug te vinden is van de wensen van de Westerse landen. In het bijzonder was men niet te spre ken over het afdoen van het vraagstuk van de mensenrechten in slechts één zin. De aanbieding van het ontwerp was een tastbare uitdrukking van het feit dat de conferentie in de fase van afronden is beland. Vele waarnemers verwachten dat de woordentwisten in deze periode nog veel feller zullen zijn dan zij al waren in de afgelopen 12 we ken. De strijd zal zich vooral concentre ren op het verlangen van het Wes ten in de slotverklaring te laten uitkomen hoe de 35 deelnemende staten de beloften zijn nageko men die zij in 1975 in Helsinki de den op humanitair gebied en op het vlak van politieke en militaire ontspanning en economische samenwerking. Uit het Russi sche ontwerp van gisteren blijkt dat van de zijde van het oostblok op dit punt weinig medewerking is te verwachten. De Amerikaanse hoofdafgevaar digde, Arthur Goldberg, reageerde op het Russische stuk door opnieuw het Westerse standpunt te benadrukken dat de conferentie met een veelom vattende verklaring moet worden besloten. "Zij moet een objectief verslag bevatten van de be schouwingen over de uitvoering (van de beloften van Helsinki) zoals die in de eerste fase van de bijeenkomst in Belgrado zijn ge geven. Hierbij moeten specifiek de vooruitgang of tekortkomin gen worden aangegeven", aldus Goldberg. Het Russische document kwam slechts op één punt tegemoet aan de verlangens van het Westen en wel dat al in 1980 de tweede ver volgconferentie van Helsinki moet plaatshebben. Dit was eer der voorgesteld door zowel de Westerse als de neutrale landen. Op het punt van de mensenrechten werd echter slechts gezegd dat de deelnemende landen "hun be reidheid hebben uitgedrukt om de uitbreiding van de samen werking op humanitair gebied voort te zetten, zoals dit in het slotdocument (van Helsinki) is bepaald". Als onderdelen van het humanitaire gebied werden ge noemd "menselijke contacten, informatie, cultuur en opvoe ding". In het ontwerp werd ook de Russi sche suggestie herhaald pan- Europese conferenties over het milieu, energie en transport te beleggen. Het Westen heeft dit al meerdere malen afgewezen om dat er naar zijn mening al ade quate forums bestaan om derge lijke problemen te behandelen. ANKARA (AFP) - De Turkse na tionale vergadering heeft de link- sonafhankelijke regeringscoali tie onder premier Bulent Ecevit gisteren met 229 tegen 218 stem men haar vertrouwen gegeven. Ecevit leider van de sociaalde mocratische RVP, kreeg daar mee het groene licht om de klemmende nationale problemen van Turkije te gaan aanpakken. Op het internationale vlak zijn dat de kwestie Cyprus, de daardoor veroorzaakte kille verhouding met griekenland en de Verenigde Staten alsmede een voor Turkije betere overeenkomst met de Europese Gemeenschap waar van het land geassocieerd lid is. Op het nationale vlak spelen vooral een ernsige valutacrisis, een met thans 40 procent op jaarbasis hollende inflatie en een politieke geweldgolf tussen de ultra's van links en rechts. SANTA FE (Reuter) - De Argentijnse politie heeft gisteren be kendgemaakt dat een man is overleden en een ander ernstig gewond nadat zij waren gemarteld op een politiebureau in Villa Constitucion, ongeveer 300 kilometer ten noorden van Buenos Aires. Het provinciale hoofd van de politie, Carlos Ramirez, zei gisteren dat het betreffende politiebureau onder rechtstreeks bevel is geplaatst van zijn hoofdkwartier. De 37-jarige Roberto Trilla en de 20-jarige Samuel Segovia werden vrijdag gearresteerd en vervolgens gemarteld, aldus inspecteur Osvaldo Gioria, die is benoemd tot tijdeüjk hoofd van het bureau. Het tweetal werd later ergens door de politie achtergelaten. Na verloop van tijd bezweek Trilla aan de gevolgen van de marteling Gioria zei niet waarom de twee mannen werden gearresteerd. Ra mirez zei dat een officieel onderzoek zal worden ingesteld. "Wij zullen ons onbuigzaam opstellen tegenover de verantwoor delijken", aldus het provinciale hoofd van de politie. ADVERTENTIE Volgens Amerikaanse onderminister rikaanse volksvertegenwoordi gers waren betaald. Tongsoen Park, een vermogend makelaar in rijst, hoeft zich we gens de vrijwel zeker in opdracht van Seoel gepleegde omkopings zaak niet te verantwoorden. Het Amerikaanse ministerie zal de aanklacht tegen hem seponeren in ruil voor zijn verklaring in Seoel en een later getuigenis tij dens eventuele strafprocessen tegen degenen die geld of goede ren van hem hebben aangepakt. Als vanouds woedt de oprui- ming in hevige mate op alle afdelingen. Om bij de dames- contectie een absoluut hoogtepunt te bereiken. Sommige wereld merken zelfs voor de helft van de prijs. Komt u zelf maar kijken. DE BONNETERIE Den Hang

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1978 | | pagina 11