Sadat schrijft de EG
Jespers vermoordde
Rosine omwille van
carrière en minnares'
Advocaten leverden
Baader es pistolen
Groot-Brittannië in de
greep van verhit debat
Aftreden
Italiaanse
regering
ophanden
Wereldraad
van kerken
niet tegen
geweld in
Z.-Afrika
Overbrugbare kloof
A
Onthulling procureur-generaal:
VRIJDAG 13 JANUARI 1978
BUITENLAND
LONDEN (Reuter) - Groot-Brit-
tannië zit in de greep van een
verhit debat over de vraag of een
rechter ontslagen moet worden
omdat hij een uiterst-rechtse be
klaagde die voor hem had moeten
verschijnen, aanbeval mensen
met een niet-blanke huid te
blijven aanduiden met
scheldnamen.
Ruim 100 parlementsleden zijn on
der degenen die vinden dat de
rechter van zijn functie moet
worden ontheven en 50 Afri
kaanse, Aziatische en Caribische
advocaten die in Groot-Brit-
tannië een praktijk hebben, heb
ben gedreigd zittingen onder de
betrokken magistraat te zullen
boycotten.
Middelpunt van de controverse is
rechter Neil McKinnon, een 68-ja-
rige in Australië geboren jurist
ROME (AP) - Na afloop van een
vergadering van de zes grootste
Italiaanse politieke partijen met
vakbondsleiders heeft Giorgio
Napolitano, een hoge functiona
ris van de communistische partij,
laten doorschemeren dat de
christen-democratische regering
van premier Giulio Andreotti
voornemens is volgende week af
te treden, nadat de communisten
en enkele andere partijen hadden
laten weten het kabinet niet meer
in het parlement te zullen gedo
gen. Napolitano sprak van "het
ophanden zijnde aftreden van de
regering".
Andere deelnemers aan de verga
dering waren functionarissen
van de christen-democraten, de
socialisten en van drie kleinere
partijen.
De christen-democratische afge
vaardigde Guido Bodrato ver
klaarde dat pogingen in het werk
worden gesteld om een comp
romis te bereiken, dat het uit
schrijven van vervroegde verkie
zingen in een tijd van hevige so
ciale onrust en enorme economi
sche moeilijkheden moet voor
komen.
Leiders van de christen-democrati
sche partij hadden woensdag op
nieuw gezegd geen communisten
in het kabinet te zullen opnemen.
Toen de communisten in 1976 bijna
één derde van de stemmen ver
gaarden, slechts twee procent
minder dan de christen-democra
ten, verwierpen de socialisten en
andere vroegere bondgenoten
van de christen-democraten een
coalitie zonder communisten.
De enige mogelijkheid bleek een
christen-democratische min
derheidsregering die gedoogd
werd.
De linkse partyen dringen onder
aanvoering van de communisten
aan op de vorming van een natio
naal kabinet, waarin voor het
eerst sinds 1947 communistische
ministers zitting moeten hebben.
Het nieuws dat de communisten de
Italiaanse regering zullen laten
vallen werd na afloop van een
vergadering van de leiders van de
christen-democraten en de vijf
"gedogende" partijen met de
vakbondsleiders bekend ge
maakt. Vakbondsleider Luciano
Lama verliet de vergaderruimte
met de opmerking dat "conclusie
nummer één is dat de regerings
crisis binnen enkele dagen een
feit zal zijn". Eén van de leiders
van de communisten, Giorgio
Napolitano, kon dit bevestigen.
De christen-democraat Guido Bod
rato zei dat men nog enkele
compromis voorstellen over
weegt om een politieke pat
stelling en de noodzaak van
nieuwe verkiezingen te ver
mijden.
DEN HAAG (ANP) - De Egypti
sche president Anwar Sadat
heeft de voorzitter van de minis
terraad van de Europese Ge
meenschappen een brief ge
schreven waarin hij het stand
punt van zijn regering over het
Midden-Oostenconflict uiteen
zet.
De woordvoerder van het minis
terie van buitenlandse zaken, die
dit desgevraagd bevestigde,
wilde niet ingaan op de inhoud
van de brief, noch op de aard of de
vorm waarin een antwoord zal
die bekend staat om zijn ex
centrieke, "rechtse" of onvoor
spelbare vonnissen.
'De gewraakte uitlatingen zijn door
rechter McKinnon gedaan in zijn
samenvatting voor en opmerkin
gen na een niet-schuldig van een
gerechtelijke jury tegen John
Kingsley Read, een bestuurslid
van een extreem-rechtse partij
die wil dat de gekleurde im
worden gegeven. Maar het ligt
voor de hand dat de voorzitter
van de EG-raad en van de Euro
pese politieke samenwerking, de
Deense minister van buiten
landse zaken Andersen, op een
gegeven moment de brief zal
beantwoorden.
Hij kon evenmin zeggen of deze
brief zal worden besproken in
Kopenhagen, waar de negen mi
nisters op 13 en 14 februari spre
ken over de Europese politieke
samenwerking. Maar doorgaans
wordt op deze bijeenkomsten
migranten in Groot-Brittannië
naar hun land van herkomst
worden teruggestuurd.
Read was ervan beschuldigd dat hij
taal had gebezigd die erop gericht
was rassenhaat aan te wakkeren.
Hij had naar aanleiding van de
dood van een Indiase jongeman
in een straatruzie, de immigran
ten aangesproken met "nikkers,
ploppers en blauwen" en erbij ge
ook over het Midden-Oosten ge
sproken.
Het ligt voor de hand, dat president
Sadat de negen heeft gevraagd
hun invloed aan te wenden om tot
een snelle, rechtvaardige en
vreedzame oplossing van het
conflict te komen, zoals blijkt uit
de uitspraken van de Westduitse
bondskanselier Helmut Schmidt
na zijn bezoek aan Cairo.
Het is vrij duidelijk dat Egypte
graag zou zien dat de negen het
standpunt zoals uiteengezet in de
verklaring na de Londense top
conferentie van eind juni, nader
verduidelijken.
De negen verwijzen in deze verkla
ring naar de befaamde Veilig
heidsraadresolutie van 1967 (242)
waarin wordt gesproken over
"ontruiming van bezette gebie
den" (zonder lid woord) en zeggen
dat "een einde moet komen aan
de territoriale bezetting". Wordt
in 242 gesproken over "een
rechtvaardige oplossing van het
vluchtelingeprobleem", de ne
gen verklaarden eind juni dat een
oplossing slechts mogelijk is als
"het legitieme recht van het Pa
lestijnse volk om op doeltref
fende wijze uitdrukking te geven
zegd: "Eén opgeruimd,nu nog een
miljoen".
McKinnons samemvatling vooraf
gaande aan oordeelvorming door
de jury, was er duidelijk op ge
richt tot niet-schuldig te con
cluderen. Toen de uitspraak was
gevallen, verzocht de rechter de
vrijgesproken beklaagde vooral
door te gaan met het propageren
van zijn standpunt, waarbij hij
hem "het beste" toewenste.
aan zijn nationale indentiteit, in
feiten worden vertaald", en dat
daarbij "rekening zou moeten
worden gehouden met de be
hoefte aan een eigen land van het
Palestijnse volk".
De Israëlische premier Menachem
Begin en zijn minister van
buitenlandse zaken. Mosje Da-
jan, hebben de negen de laatste
tijd en vooral sinds het bezoek
van Sadat aan Jeruzalem, ge
vraagd zich van publieke uit
spraken over het Midden-Oos
tenconflict te onthouden. Israël
heeft destijds scherp afwijzend
gereageerd op de verklaring van
de Londense top en het ligt voor
de hand dat het onder Frans-Ita-
liaans-Westduitse druk een ver
dere verschuiving van het ge
meenschappelijk standpunt van
de negen in pro-Arabische zin
vreest.
Voor zover bekend hebben de Is
raëli's zich niet met een brief tot
de negen gericht. Maar het
spreekt vanzelf, dat ook Israël op
allerlei manieren, zoals bijvoor
beeld door het bezoek van minis
ter Dajan aan Rome, begrip en ac
tieve ondersteuning van zijn op
vattingen probeert te krijgen.
Het verhitte debat dat nu in
Groot-Brittannië op gang is ge
komen, betreft niet alleen McKin
non, maar ook het recht op vrije
meningsuiting en het gebruik van
de scheldnamen door het publiek.
De meeste scheldnamen zijn over
blijfselen uit de dagen van het
Britste imperium. De
scheldwoorden zijn zelfs de woor
denschat binnengedrongen en
"tien kleine nikkertjes" was be
halve de titel van een boek van
Agatha Christie, een kin
derrijmpje.
Maar in het na-koloniale tijdperk,
terwijl ongeveer vier procent van
de Britse bevolking behoort tot
een minderheid naar ras, hebben
rassenwetten geprobeerd een
verandering in mentaliteit door
te drukken die eigenlijk nauw
elijks aanslaat.
MARGATE, GROOT-BRIT
TANNIË (AP) - De honderdvijftig
jaar oude pier van het Engelse
Margate kreeg veel te verduren van
de orkaanachtige storm die de
laatste twee dagen over de Noord
zee gierde. Een groot stuk van de
pier werd door de hoge zee wegge
slagen.
In Groot-Brittannië zijn 25 mensen
door de storm om het leven geko
men. Overstromingen deden zich
voor in veel kustplaatsen.
Ook het grootste deel van de Franse
westkust werd gisteren door zware
stormen getroffen. Er werden
windsnelheden van 185 kilometer
per uur gemeten.
Veerdiensten op Engeland en de
Kanaaleilanden werden gestaakt
en in een aantal plaatsen als Calais
en Duinkerken deden zich
stroomstoringen voor.
Ook elders in Europa hield de storm
huis. In het noorden van Spanje
werden tientallen dorpen door
sneeuw geïsoleerd en in San Sebas
tian en Pamplona lag de sneeuw
dertig centimeter dik.
In het noorden van Italië moesten
vanwege sneeuwbuien de vliegvel
den worden gesloten. Terwijl in de
Dolomieten het enthousiasme van
de skiërs, die tot gisteren met weinig
sneeuw waren bedeeld, hoog op
laaide vanwege het dikke pak
sneeuw dat ook daar viel.
GENEVE (UPI) - De wereldraad
van kerken is van mening, dat de
Zuidafrikaanse regering het
laatste vonkje hoop op een niet-
gewelddadige verandering of
ficieel heeft gedoofd.
In een verslag aan de 293 aangeslo
ten kerken steunt de raad dege
nen in Zuid-Afrika, die geweld
tegen de overheid gebruiken.
"De nieuwe toestand in Zuid-
Afrika eist van ons een duide
lijker omschrijving van wat wij
bedoelen met rechtmatig verzet.
Het ontbreken van zo'n definitie
mag geen reden zijn om de strijd
van de zwarte Zuidafrikanen niet
te steunen", aldus het discussie
document van de raad.
"De strijd tegen de apartheid is de
strijd van een historische niet-
gewelddadige meerderheid te
gen een beslist gewelddadige
minderheid. Wij noemen de ver
zetsstrijders in het bezette
Europa die geweld gebruikten
tegen de nazi-onderdrukkers,
geen terroristen, omdat wij vin
den dat hun zaak rechtvaardig
was en hun middelen gedisci
plineerd".
Functionarissen van de Wereldraad
van kerken zeggen dat dit verslag
niet moet worden gezien als een
opwekking tot geweld, maar als
een discussiestuk waarover de
aangesloten kerken hun mening
moeten geven opdat de wereld
raad een officieel standpunt kan
bepalen.'
GENT (SP) - In een meeslepend
betoog heeft procureur-gene
raal mr. Van Hauwaert giste
ren voor de jury de bewijzen
op een rijtje gezet waaruit
zijns inziens onomstotelijk
blijkt dat Jespers, De Cramer
en Van Renterghem samen de
moordpoging door middel
van een bomaanslag hebben
gepleegd op Rosine Jespers
en dat Jespers zelf de man is
geweest die uiteindelijk zijn
vrouw in haar badkuip heeft
verdronken.
Mr. Van Hauwaert begon eerst
met een heel andere zaak; de
valse aangifte van fraude te
gen een Gentse vrederechter,
door middel van een ano
nieme brief.
Het lasterlijke geschrift was
destijds verstuurd naar de
minister van justitie, de pro-
cuceur-generaal en hoofd
commissaris van politie De
rechter tegen wie de ano
nieme beschuldiging was ge
richt, stond op de nominatie
om te worden benoemd tot
procureur des konings, een
post die Jespers per sé voor
zichzelf ambieerde.
De beschuldiging werd door
justitie onderzocht en vals
bevonden, maar het duurde
tot de nacht van 20 op 21 feb
ruari voordat duidelijk werd
uit welke hoek de laster af
komstig was.
In die nacht werd Jacky van
Renterghem aangehouden
met de buit van de roofover
val en van de diefstal uit de
kluis van mevrouw Ledoux.
Behalve deze miljoenenschat
vond de rijkswacht ook be
scheiden van De Cramer,
waaronder een kaft met de
naam Jespers er op.
Hierin stak een afschrift van de
lasterlijke brief.
Volgens de procureur-generaal
kan niemand anders dan Jes
pers de brief hebben gedic
teerd, alleen al omdat
niemand anders op de hoogte
was van de feiten waarmee de
valse beschuldiging in elkaar
was geknutseld.
Onderzoeksrechter Jespers was
geobsedeerd door zijn ambi
tie om procureur des konings
te worden en wilde koste wat
kost zijn mededinger uit
schakelen, zegt mr. Van
Hauwaert, die concludeert
dat deze lasterlijke brief on
omstotelijk is uitgegaan van
Jespers, zowel wat initiatief
betreft als wat betreft inhoud.
MOTIEF
Jespers wilde procureur des
konings worden. Dat is vol
gens mr. Van Hauwaert ook
een voornaam motief geweest
voor de moordaanslag op Ro
sine en de later gepleegde
moord. Want Jespers zat tus
sen twee vuren: zijn ambitie
om procureur des konings te
worden en de aandrang die
zijn vriendin op hem uit
oefende om te kiezen tussen
haar of Rosine.
Daarom heeft Jespers zijn
louche vriend De Cramer in
geschakeld om haar op te
ruimen. Uit De Cramers ver
klaringen blijkt dat zij nach
ten lang hebben overlegd hoe
de moord op Rosine gepleegd
moest worden: door haar met
auto en al in het water te
rijden, door haar te elektrocu-
teren middels kortsluiting
aan de ijskast of de was
machine, door gas in de bad
kamer, of door vergif.
Volgens De Cramer zijn deze
plannen niet doorgegaan,
omdat hij. De Cramer, het niet
wilde. Tenslotte zou dan zijn
besloten tot een bomaanslag.
In Rosines auto, zei Jespers.
Nee, zei De Cramer, die is te
klein om de bom onzichtbaar
in te plaatsen en bovendien
was het beter om de Mercedes
op te blazen, want dan zou het
lijken of de aanslag bestemd
was geweest voor Jespers
zelf.
MIRAKEL
De Cramer beweert een te
zwakke bom te hebben ge
plaatst om Rosine te redden.
Procureur-generaal mr. Van
Hauwaert weerlegt dit
sprookje. Niet door de goede
zorgen van De Cramer, maar
door stom toeval - hij noemt
het een mirakel- is Rosine
Jespers in de nacht van 18 op
19 december aan de moor
daanslag ontsnapt.
De Cramer had Rosine al enige
weken geschaduwd. Hij wist
dat zij elke donderdagavond
na het tennissen op bezoek
ging bij vrienden. Die nacht
gebruikte Rosine de Mer
cedes van haar man en plaat
sten De Cramer en Van Ren
terghem de bom in de auto,
die door Rosine nabij het huis
van haar vrienden was gepar
keerd.
Toen zij naar huis ging had Ro
sine moeite de auto weg te
rijden uit de rij geparkeerde
wagens. Om beter te zien had
zij het linkerportier nog open.
Het manoeuvreren had enige
tijd gekost, toen plotseling
een geweldige steekvlam uit
de auto spoot en een oorver
dovende knal klonk, die de
omwonenden wekten uit hun
slaap.
Rosine wist later niet meer of zij
uit de auto was gesprongen of
dat zij er uit was geslingerd.
Alle ruiten waren uit de
sponningen gebarsten. Jes
pers zelf zei later dat het een
aanslag geweest moest zijn op
zijn persoon. Waarom vroeg
hij dan niet aan de procureur
des konings om een officieel
onderzoek?
In plaats daarvan schakelde hij
zelf een expert in die op basis
van verkeerde inlichtingen
concludeerde tot een tech
nisch defect. De man was
door Jespers in de waan ge
bracht dat de auto vlak voor
de explosie al een tijd had ge
reden.
Het wrak bestaat nog: het is
zelfs te bezichtingen in de
rechtszaal en men kan het gat
nog zien dat door een der
bomscherven is gemaakt toen
het dwars door de carrosserie
drong... Bepaald niet omdat
het zo'n onschuldig bom
metje was.
BLOEDGELD
Het motief van De Cramer is
eveneens duidelijk. Hij werd
betaald door Jespers met
aandelen ter waarde van meer
dan 2,5 miljoen francs.
Om deze bloedgeldtransactie te
dekken liet Jespers door De
Cramer na de aanhouding van
Van Renterghem nog gauw
een contract maken, waaruit
moest blijken dat hij het be
drag twee jaar geleden had
afgedragen als zijn aandeel in
een gezamenlijk op te zetten
handeltje. Advocaat Verhae-
gen heeft het valse contract
aan Jespers gebracht, een af
schrift is in het bezit van de
advocaat aangetroffen.
Rosine heeft verteld dat Jespers
in die jaren maar twee keer
vriendelijk voor haar is ge
weest. De eerste keer was
toen hij haar overhaalde met
zijn mooie Mercedes te gaan
rijden, die prompt ontplofte.
De tweede keer was de middag
vóór haar dood, toen hij haar
een glas inschonk omdat zij
zo moe was. Rosine was zo
verbaasd dat zij het aan haar
buurvrouw vertelde, met de
woorden: misschien komt
alles toch nog goed.
TROEBEL
Mr. Van Hauwaert basseert zijn
bewijs voor de moord op de
expertise van prof. Thomas,
een wereldberoemde ge
leerde op het gebied van de
gerechtelijke geneeskunde,
op de vele "troebele omstan
digheden" en op de getuige-
nis van De Cramer.
Volgens prof. Thomas kan Ro
sine alleen in bad verdronken
zijn door plotseling bewust-
zijnsverlies. Hij zegt dat me
disch gezien bij Rosine de
elementen voor plotseling
bewustzijnsverhes cr niet
geweest kunnen zijn. En hij
acht derhalve moord de enige
verklaring.
Mr. Van Hauwaert acht het "on
tegensprekelijk bewezen" dat
Jespers Rosine heeft ver
moord omwille van zijn min
nares en zijn ambitie om pro
cureur des konings te wor
den. "Dat is mijn innige over
tuiging, zegt de procureur-
genei.uil tot de jury, "en .«is u
die overtuiging deelt zult u
ook deze vraag met ja beant
woorden".
CAIRO (AFP) - Het hoofd van de Israëlische delegatie op het Israëli-
sche-Egyptische militaire-commissieoverleg in Cairo, minister
van defensie Ezer Weizman, heeft gisteren op een persconferentie
gezegd dat er een kloof is tussen het Israëlische en het Egyptische
standpunt over de joodse nederzettingen in de Sinaï, maar dat ook
de kans aanwezig is die kloof te overbruggen.
Generaal Gamassi, de Egyptische minister van oorlog, minimali
seerde de belangrijkheid van de meningsverschillen. "Wij praten
net zolang tot wij een middel hebben gevonden om de doelstellin
gen van onze twee landen te verwezenlijken", zei hij.
**4- - („w -
it
BONN (SP) - Het raadsel hoe de in Stuttgart gevangen
zittende terroristen Andreas Baader en Jan-Carl Raspe op
18 oktober vorig jaar in hun cel zelfmoord hebben kunnen
plegen is volgens procureur-generaal Rebmann opgelost.
De pistolen zijn de gevangenen in handen gespeeld door
hun advocaten Arndt Müller en Armin Newerla, die bei
den ook sinds enige maanden in voorarrest zitten. Zij
hadden de wapens binnengesmokkeld in akten waarin
een holle ruimte was uitgesneden, net groot genoeg om de
van de kolfbladen ontdane wapens te bevatten.
Deze opzienbarende onthulling
heeft Kurt Rebmann gisteren
voor de parlementaire commissie
van onderzoek in Stuttgart ge
daan en later voor de pers her
haald. Weliswaar hebben Müller
en Newerla, beiden van het kan
toor van de eveneens gevangen
zittende Baader-Meinhof-ad-
vocaat Croissant, geen enkele
bekentenis afgelegd. Maar een
andere verdachte, wiens naam
Rebmann zorgvuldig verborgen
hield, heeft tijdens een gerechte
lijk verhoor de ware toedracht
onthuld.
De pistolen waren opgeborgen in
dunne aktestapels, die zoals de
advocaten hadden vastgesteld,
niet met elektronische appara
tuur op de aanwezigheid van me
talen werden afgetast. Voor het
oog van de controlerende beamb
ten werden deze met de hand
vervoerde akten alleen maar
vluchtig doorgebladerd.
Daarvan en van het feit dat Baader
c.s. na het gesprek met hun ad
vocaten zonder nader onderzoek
naar hun cellen op de zevende
verdieping van Stuttgart-
Stammheim konden terugkeren,
hebben Müller en Newerla ge
bruik gemaakt. De zijkanten van
de in de akten uitgesneden
ruimte werden met boekbin-
derslijm vastgekleefd, zodat bij
het bladeren de contrabande niet
zichtbaar kon worden. De ge
vangenen namen na het gesprek
met hun advocaten de documen
ten mee naar hun cellen, waar zij
de pistolen achter plinten ver
borgen.
Het is vooral Muller geweest die
zich met deze wapenleveranties
heeft bezig gehouden, nadat een
eerste proef met het bin
nensmokkelen van een Minox-
camera zonder enige moeilijk
heid was gelukt. Newerla, aldus
procureur-generaal Rebmann,
heeft enkele malen meegeholpen
explosieven, verstopt in onder
goed, de gevangenis binnen te
brengen.
De wapens waren afkomstig uit
"depots" die door in vrijheid ver
kerende terroristen in de bosrijke
omgeving van Stuttgart waren
aangelegd. Van die naar
schatting meer dan vijftig op
slagplaatsen zijn er sindsdien ne
gen gevonden. In één ervan vond
de politie de afgeschroefde kolf
bladen van een van de bij de
zelfmoord gebruikte wapens. De
pistolen waren in het voorjaar
van 1977 door Baader c.s. "be
steld" en zijn door koeriers naar
de omgeving van Stuttgart over
gebracht. Daar werden zij in de
depots verborgen en later de ad
vocaten ter hand gesteld.
Indien hun actieve medewerking
aan deze wapensmokkel kan
worden bewezen kunnen de
beide advocaten als actieve me
dewerkers aan een misdadige
vereniging tot tien jaar gevang
enisstraf worden veroordeeld.
