Studenten van China
kunnen weer studeren
Verzet Warnsveld
tegen inlijving
Bewoners van Kooiwijk
willen demonstratie
brandweer in de flat
Na jarenlange stagnatie
Patiënten Sole Mio
willen nu eens wat
terugdoen voor
'hun Dirk vDuyn
PAGINA 4
VARIA
DINSDAG 10 JANUARI 1978
SINGAPORE (SP) - In een grote
actie om bijna een miljard Chine
zen op te trekken uit het Tijdperk
van Onwetendheid waarin ze tij
dens de Culturele Revolutie van
de jaren zestig waren weggezakt,
zijn over heel China onlangs uni
versitaire examens afgelegd, de
eerste sinds elf jaar.
Maar de univesiteitsleiding voor
ziet een moeizame strijd. Een
hoogleraar bekende kort geleden
tegenover een buitenlandse di
plomaat in Peking dat het peil
van het onderwijs en dat van de
studenten die het moeten ont
vangen diep is gezonken. De
nieuwe pragmatische leiding on
der voorzitter Hoea Koeo-feng
heeft sterke nadruk gelegd op
wetenschappelijke en technische
studie opdat China tegen het
einde van de eeuw op gelijk ni
veau kan komen met de moderne
westerse wereld. Weten
schapsmensen is beloofd dat ze
voor hun onderzoekingen meer
vrijheid en grotere subsidies
krijgen.
Maar leidinggevende Chinezen
zeggen dat dit alleen maar de al zo
brede kloof kan verwijden tussen
wetenschapsmensen en docen
ten. De meeste geleerden houden
zich al uitsluitend bezig met on
derzoek en geven maar zelden
les. En ook zij hebben maar be
perkte toegang tot kennis uit het
buitenland omdat ze slecht zijn in
vreemdeialen. Het handjevol dat
vloeiend Engels (of Duits of
Frans) beheerst is verplicht we
ken, soms maanden te besteden
aan de vertaling van technische
geschriften voor hen die geen ta
len kennen.
Fraude
Aan de andere kant moeten de
normen voor de universitaire
examens - een fenomeen dat aan
de Chinese jeugd vreemd is -
voorzichtig worden gehanteerd,
zegt een onderwijsdeskundige
nadrukkelijK- In de tyd van voor
de revolutie was de beoordeling
zo streng dat maar ongeveer der
tig procent van de studenten door
de examens kwam, maar China
kan zich niet langer veroorloven
om zeven van de tien redelijk
knappe jongelui aan de dijk te
zetten omdat ze net niet over een
academische hindernis heen
komen.
Verder kan een te zware exame
nopgave fraude in de hand wer
ken. Daar is al voor gewaar
schuwd, maar het communisme
geeft zelf de drogredenaar de
verontschuldigingen in de mond.
Tegen het eind van de jaren
vijftig moesten studenten hun
trouw aan de partij bewijzen door
de garantie te geven dat ze door
hun examen zouden komen.
Maar omdat ze hadden geleerd
dat een goede communist zich
zelf opoffert voor het collectief
wezen ze prompt persoonlijk
succes als „individualisme" van
de hand, pasten ze het principe
van „wederkerige hulp" toe en
vonden het „gezamenlijk slagen"
uit waarbij niemand werd uitge
sloten.
Maar China zou de dag beleven dat
radicale maoïstisch leiders - met
name de beruchte bende van Vier
onder leiding van mevrouw Mao -
op luide toon het voorbeeld pre
zen van de student die zijn mi
nachting voor het systeem
toonde door lege velletjes in te le
veren op zijn examen. Want in
1965 besloot voorzitter Mao om
de gevestigde „revisionistische"
hiërarchie in China uit elkaar te
scheuren en daardoor zat-
je goed als je opstandig was.
Als Rode Gardisten kregen de jon
gelui volmacht om de jacht in te
zetten op iedereen die „burger
lijk" en bureaucratisch was en de
eerste slachtoffers werden hun
leermeesters. Het was gedaan
met de discipline, de examens
werden afgeschaft en de scholen
en universiteiten gingen gedu
rende twee jaar dicht.
In 1968 begonnen de scholen weer
open te gaan. maar het systeem
zou anders zijn. Mao had de
volksmassa's opgezet tegen de
intellectuele elite en nu waren het
comités van boeren en arbeiders
die de leerkrachten aannamen en
ontsloegen en die uitmaakten
wat er moest worden onderwe
zen. De beste papieren om te
worden aangenomen waren ne
derige afkomst en een niet-aca-
demisch optreden. In een gemid
delde school werd ongeveer zes
tig procent van de lestijd besteed
aan het bestuderen van Mao's
„Gedachten" en de helft van de
overige tijd aan „leren van boe
ren, arbeiders en soldaten". De
rest kon worden gespendeerd
aan gewoon onderwijs".
Chirurg
De nadruk werd gelegd op het ver
garen van kennis door praktische
ervaring. Zo werden arbeider
studenten naar een ziekenhuis in
Sjanghai gestuurd om chirurgie
te leren. Ze werden geacht na
twee maanden in staat te zijn een
blindedarm eruit te halen. Leer
lingen die van de middelbare
school kwamen gingen niet di
rect naar de universiteit maar
werden naar het platteland ge
stuurd om „produktief werk" te
verrichten en pas als ze drie jaar
mest hadden geharkt, kwamen ze
in theorie in aanmerking voor een
plaats op de universiteit. De
meesten kwamen niet zo ver.
De Radicale Bende van Vier
streefde ernaar dit systeem te la
ten doorwerken. Precies zoals ze
produktiviteit verdacht vond als
die een belemmering vormde
voor de „politieke studie" op de
fabrieken, zo vonden ze studie
verdacht als die de „klassestrijd'
in de scholen in de weg stond. Het
Chinese volk moest zowel „rood
als deskundig" zijn, zo was de af
spraak, maar de linksen be
schuldigden jongelui die hard
studeerden ervan „wit en-
deskundig" te zijn.
De Bende is verweten dat ze wilde
dat studenten negen-tiende van
hun tijd zouden besteden aan de
Confucius
Op het ogenblik is de aansporing
van wijlen premier Tsjoe En-lai
weer in de mode om „respect te
hebben voor leraren en liefde
voor studenten". De zo vaak aan
gevallen intellectuelen zitten
weer op hun stoel. Studenten
zullen in het vervolg worden ge
selecteerd en beoordeeld naar
hun verstand inplaats van naar
hun boerenafkomst en de elite
universiteiten voor de intel-
ligentsten en de besten, die (zoals
bijna niemand weet) de laatste elf
jaar rustig hebben overleefd, zijn
nu veilig voor de „Bende".
Er is officieel bekend gemaakt dat
wel dertig procent van de univer
sitaire studenten direct worden
ingeschreven uit de jongelui die
van de middelbare school ko
men, zodat die. niet eerst driejaar
behoeven rond te hangen op een
boerderij. Een hoogleraar zegt
dat dit aantal tot veertig en mis
schien wel tot vijftig procent
kan oplopen.
China heeft zich eindelijk afge
wend van de radicale scherpslij
pers die er heil in zagen rode
„nietsweters" te produceren en
heeft gekozen voor een systeem
tot opleiding van socialistische
„deskundigen". En het doel van
de studie zal zijn de jongeren in
staat te stellen zich moreel, intel
lectueel en lichamelijk te ont
wikkelen.
„strijd tegen kapitalistische
zwervers". Een van hen (Tsjang
Tsjoen-tsjiao) zou hebben gezegd
dat mensen niet hoeven te kun
nen lezen om revolutie te maken
en dat hij liever „arbeiders zon
der cultuur" had dan „intel
lectuele aristocraten met cul
tuur". Maar de Chinese com
mentatoren hebben dit argument
fijntjes tegen hem gebruikt door
hem ervan te beschuldigen dat
hij de arbeiders in slavernij wilde
houden door hen onwetend te la
ten.
ARNHEM (SP) - Het Achterhoekse
dorp Warnsveld is als één-.man
in verzet gekomen tegen de plan
nen van het ministerie van bin
nenlandse zaken om het lan
delijke dorpje te laten opslokken
door grote buur Zutphen, met
achterlating van het platteland
dat aan het nabijgelegen Vorden
moet toevallen.
Vooral heel boos zijn de Warns-
velders op de voormalige minis
ter De Gaay Fortman, die in 1974
nog zei Warnsveld met rust te
zullen laten tot er eindelijk eens
wat meer duidelijkheid zou zijn
over de nog altijd mistige plan
nen om Nederland in minip-
rovincies te verdelen, en die hal
verwege 1977 ineens zonder enig
overleg de provincie Gelderland
opdracht gaf de eerste stappen
tot opheffing van Warnsveld-
te zetten.
„Dit is ondemocratisch,-.dit kan
niet", aldus Henk Denekamp,
voorzitter van het comité dat
ijvert voor het behoud van
Warnsvelds zelfstandigheid. En
burgemeester mr. W. W. Hop
perus Buma denkt er al net zo
over „Dit is nou wat je noeirit
onbehoorlijk bestuur".
Negentig procent van alle stem
gerechtigde Warnsvelders zette
zijn handtekening onder een pe
titie die aan commissaris der Ko
ningin in Gelderland, mr. W. J.
Geertsema, is aangeboden.
Geertsema heeft ooit zelf eens, als
burgemeester van Wassenaar, als
een leeuw gevochten om te voor
komen dat het fraaie dorp werd
geannexeerd door grote buur
Den Haag en met succes-.„Hij
weet dus wat het is", aldus Dene
kamp, die hoopt dat de ruim 350
Warnsvelders die met spandoe
ken en petitie naar Arnhem reis
den de argumenten voldoende
kracht hebben bijgezet om de
sympathie van de commissaris te
winnen.
Volgens de provincie - die zegt het
protest zeer zorgvuldig te zullen
wegen - is de annexatie van
Warnsveld nodig omdat Zutphen
(groeikern in de Achterhoek)
geen ruimte meer heeft voor wo
ningbouw. De Warnsvelders zijn
bang dat het dan met de gezellig
heid en de grote samenhang tus
sen de dorpsbevolking en hun
agrarische achterland helemaal is
gedaan. „Nu kan je de bur
gemeester 's avonds om tien uur
nog opbellen als je iets van hem
nodig hebt. Die aandacht kan je
in een grotere gemeente niet
verwachten".
Warnsveld verweerde zich al eerder
- toen met sukses - tegen een
dreigende inlijving: in 1972 werd
er tegelijk met de verkiezingen
een referendum gehouden. Ook
toen stemde zo'n negentig pro
cent van de 5400 stemgerechtig
den (Warnsveld heeft in totaal
7600 inwoners) voor zelfstandig
heid. Die zelfstandigneid wordt
overigens, al sinds zo'n jaar of
zestig van tijd tot tijd bedreigd.
Met de 4700 handtekeningen willen
de Warnsvelders nu opnieuw
duidelijk laten uitkomen dat „ze
onder elkaar willen blijven".
Oud-minister De
Gaay Fortman liet
in 1974 nog weten
Warnsveld met rust
te laten tot er meer
duidelijkheid zou
zijn over de mistige
plannen om
Nederland in
mini-provincies in
te delen.
stratie betreft; nog geen
maand geleden hebben we in
één van de Kooiflats een
oefening gehouden".
"Geen nut"
"Wat je een oefening noemt",
zegt Kooiraad-secretaris J.v.d
Geest. "Dat stelde alles bij el
kaar niet veel voor. De
brandweerwagen is hier voor
komen rijden, wat brand
weerlieden zijn naar de zesde
etage gegaan, hebben daar de
brandslang aangesloten en
daarna nog een minuut lang
water op het plein daarvoor
gespoten. Dat was alles. En
dat gebeurde nog in het don
ker ook.
Ik denk dat maar erg weinig
flatbewoners iets van het op
treden van de brandweer
hebben gemerkt. Dan heeft
zo'n oefening voor ons geen
nut. De brandweer moet als
dat even kan de flatbewoners
erbij betrekken. We hopen
dat ons tweede verzoek nu
wel gehoor zal vinden bij B en
W".
Vinden betrokken flatbewo
ners ook dat er nodig een
demonstratie moet komen?
Hierna volgf de (beknopte)
reacties van vijf flat
bewoonsters.
Mevrouw Olsen: "Zeer zeker.
Het lijkt allemaal leuk en aar
dig zo'n brandtrap of extra
galerij. Maar ik vraag me af
hoe gehandicapten of zwan
gere vrouwen zich moeten
zien te redden. Je mag toch
niet verwachten dat die ook
langs de brandladder gaan.
Dat zou levens kosten. Een
demonstratie kan nooit
kwaad. Iedereen heeft het
recht te weten wat hem of
haar in geval van brand te
Brandtrap in de Kooiwijk te Sassenheim. (Kagerplein) Andere
flats missen zo'n voorzieningDe bewonersraad van de wijk wil
daarom een demonstratie over hoe te handelen bij brand
doen staat".
Mevrouw Meyer: "Ik zie het nut'
er wel van in. Als er op dit
moment in onze flat een grote
fik zou uitbreken zou ik mij
geen raad weten. Ik denk dat
ik in paniek zou raken. Wel
licht dat zo'n demonstratie
mij wat geruster kan stellen".
Mevrouw v.d. Wiel: „Wat mij be
treft hoeft de brandweer niet
te komen voor een demon
stratie. De situatie van nu
maakt mij niet ongerust. Mis
schien komt dat wel omdat
mijn woning vlakbij de
brandtrap ligt".
Mevrouw Steenvoort: "Ik ver
trouw volkomen op de Sas-
senheimse brandweer. Toen
een paar weken geleden één
van mijn kerststukjes in de
brand vloog waren ze in een
mum van tijd bij de flat. Met
groot materieel Angstig ben
ik daarom helemaal niet".
Mevrouw Van Duyvenboden:
"Als ik zes hoog zou wonen,
zou ik wellicht wat meer het
nut van zo'n demonstratie in
zien. Maar nu ik op één hoog
woont ligt de zaak anders.
Breekt er brand uit, dan
spring ik desnoods van het
balkon naar beneden. Met die
paar meter durf ik de gok wel
te wagen".
Hijzelf mag het dan een van
zelfsprekende zaak vinden en
er liever het stilzwijgen over
bewaren, anderen vinden dat
nu het tijdstip is aangebroken
dat ook hij eens in het zonnetje
wordt gezet.
Die anderen zijn patiënten en
oud-patiënten van de
Noordwijkse verpleegin
richting voor reuma-patiën
ten Sole Mio en 'hij' is de
Noordwijkse vertegenwoor
diger Dirk van Duyn.
Regelmaat
In de afgelopen 25 jaar richtte
Van Duyn elke zaterdag
avond zijn schrede richting
Sole Mio om daar tussen zeven
en negen samen met de
reumapatiënten te zijn. Week
in, week uit, jaar in, jaar uit.
Door zijn niet verflauwende
regelmaat zijn de pa-
tiëntenmp hem gaan rekenen.
Als het zaterdagavond zeven
uur is zitten de rolstoelpatiën
ten al op hem te wachten in de
personeelskamer. Dirk van
Duyn sjoelt daar wat met ze.
Vaak om prijsjes, die hij ook
zelf meeneemt: stukjes zeep,
een lekker geurtje voor de
dames. Zijn ze eenmaal in de
personeelkamer volop in de
weer dan knijpt Van Duyn er
even tussen uit en maakt hij
zijn ronde langs de bedlege
rige patiënten. Een opbeu
rend woordje hier, een
praatje over net-wat-van-
pas-komt daar. En om negen
uur is hij er weer vandoor.
Tijdens de viering kortgeleden
van het 25-jarig bestaan van
Sole Mio is Dirk van Duyn in
toespraken al wat lof toege
zwaaid voor zijn volhardend
onbaatzuchtig ziekenbezoek.
Maar hij komt méér toe, vindt
Valkenburger Johan Imthorn,
zelf twee keer patiënt in Sole
Mio. Vandaar ook dat hij via
deze rubriek alle oud-patiën-
_1
Dirk van Duyn
.onbaatzuchtig
ten wil oproepen een beschei
den financiële bijdragen te
doen en met het totaal inge
zamelde bedrag voor Van
Duyn 'een aardigheidje' te
kopen.
Toegeleefd
'Als oud-patiënt weet ik hoe er
altijd naar de komst van Van
Duyn werd toegeleefd', zegt
Imthorn. 'Zijn aanwezigheid,
al was het ook maar een uur,
maakte het lange weekeinde
een stuk draaglijker. Ik geloof
dat veel patiënten en oud-pa-
tiënten op de gelegenheid
hebben zitten wachten om ook
eens iets terug te mogen doen.
De laatste zaterdag van deze
maand willen we hem dan
wat aanbieden'.
Patiënten en oud-patiënten
worden door de Valkenburger
uitgenodigd een bijdrage te
storten op gironummer
1450611 t.n.v. Joh. Imthorn,
Mar. Poststraat 66, Val
kenburg (Z-H) onder vermel
ding Sole Mio.
De bewonersraad van de Sassenheimse Kooiwijk zal
er binnenkort bij B en W nogmaals schriftelijk op
aandringen dat ten behoeve van de bewoners van
de vijf flats in deze wijk een brandweerdemonstra
tie wordt gegeven. Een al eerder in deze richting
gedaan verzoek is afgewezen.
"Omdat het teveel zou gaan
kosten en omdat het proble
men zou opleveren de hoog
werker van de Leidse brand
weer te lenen", zegt voorzitter
Broer. "Maar dat zijn ar
gumenten van niks. Per slot
van rekening is de veiligheid
van een paar honderd mensen
in het geding. Als het er om
gaat één of andere officiële
gebeurtenis in het dorp te
omlijsten, is de brandweer
wél steeds van de partij. Dat
kost ook geld. Zo'n demon
stratie moet er dan toch ook
van afkunnen?"
Noodzakelijk
Volgens de bewonersraad is een
demonstratie noodzakelijk
omdat zowel de bewoners van
de flats Kagervoorde en Pla-
tanenlaan als die van de flats
op het Kagerplein er nauw
elijks notie van hebben wat
hen te doen staat als er een
flinke brand uitbreekt. "In
structies staan nergens aan
gegeven en er is ook nimmer
enige voorlichting over ge
weest", zegt Broer. "De men
sen moeten zeker maar voor
zichzelf bepalen wat ze in ge
val van brand doen. Dat vin
den wij onverantwoord. Een
demonstratie zou heel wat
onzekerheid bij de bewoners
kunnen wegnemen".
De vijf .bewuste flats zijn, zo
verzekert brandweer
commandant v.d. Merwe,
toegerust met de bij de wet
vereiste brandvoorzieningen.
Die op het Kagerplein hebben
brandtrappen van het inge
korte type, dit om vandalisme
tegen te gaan. De trap houdt
twee meter boven de grond
op.
In alle trappenhuizen zit een
aansluitkraan voor een
brandweerslang. In de flats
aan de Platanenlaan en Kage
rvoorde ontbreekt de brand
trap. Maar er is een alternatief
ontsnappingssysteem.
Breekt bijvoorbeeld in de keu
ken van één van de flatwo
ningen brand uit en kan de
bewoner niet meer over de
galerij wegvluchten naar het
trappenhuis dan kan hij via
het voorbalkon ontkomen.
De balkons zijn namelijk van
elkaar gescheiden door een
raamwerk dat vrij gemakke
lijk en zonder kans op ver
wondingen kan worden inge
drukt. Zo ontstaat aan de
voorkant van de flat min of
meer een extra galerij en
vluchtweg.
V.d.Merve: "Deze voorzienin
gen spreken dacht ik voor
zich. Dat heeft geen demon
stratie nodig. Maar natuurlijk
kan zich een situatie voor
doen dat mensen door de
brand geisoleerd raken en
niet meer van brandtrap of
galerij gebruik kunnen ma
ken. In dat geval moet men er
op vertrouwen dat we snel
met groot materieel ter
plaatse zullen zijn. En wat die
aanvraag voor een demon-
