Soepeler
standpunt
van Egypte
Tegenoffensief Cambodja
Jacques Chirac
weer gepasseerd
Geen sancties tegen wegblijvers
Smith gaat achterban raadplegen
Palestijnse kwestie
ELF zou vliegveld
van Asmara hebben
WOENSDAG 4 JANUARI 1978
BUITENLAND
PAGINA 9
SALISBURY (UPI) - Premier Ian
Smith heeft gisteren de gema
tigde zwarte Rhodesische
leiders om een korte pauze in het
overleg over de invoering van
een zwart meerderheidsbewind
gevraagd, omdat hij rug
gespraak wil houden met zijn
achterban. Dit is in conferentie-
kringen vernomen.
De leider van het blanke min
derheidsregime wil overleg ple
gen met leden van de fractie van
zijn Rhodesische Frontpartij,
leden van het kabinet en
leidinggevende personen uit het
bedrijfsleven. Hij wil nagaan of
er een compromis mogelijk is
over de kwestie van het aantal
blanken in het parlement onder
een zwart bewind. Vrijdag wor
den de onderhandelingen die
een maand geleden begonnen,
voortgezet.
In kringen van de zwarte nationa
listen in Salisbury hoopt men
dat Smith zijn tot dusver inge-
i standpunt zal opgeven,
dat een derde van de par
lementszetels moet worden be
zet door blanken, gekozen door
blanke kiezers die overwegend
conservatief zijn. De onderhan
delingen zijn op dit punt vast
gelopen.
De gesprekspartners van Smith
zijn bisschop Abel Moezorewa
van de "Verenigde Afrikaanse
nationale raad", ds. Ndabaningi
Sithole van de "Afrikaanse na
tionale raad" en het stamhoofd
Jeremiah Chirau van de "ver
enigde volksorganisatie van
Zimbabwe". Volgens conferen
tiekringen heeft Smith de steun
van Chirau, die deel heeft uit
gemaakt van zijn kabinet, ter
wijl Sithole en Moezorewa heb
ben voorgesteld dat de blanken
niet meer dan een vijfde van de
parlementszetels krijgen. Deze
laatste twee hebben echter wel
er mee ingestemd dat de blan
ken in de grondwet speciale
waarborgen moeten hebben.
LONDEN (DPA) - "In een
steeds sneller tempo dreigt de
journalistiek een van de ris-
kantste beroepen ter wereld
te worden." Deze verontrus
tende conclusie trekt net in
ternationale persinstituut in
zijn jaarverslag van 1977.
waarin de situatie van de
persvrijheid in de wereld aan
een nader onderzoek is on
derworpen.
Om te voorkomen dat de drei
ging een feit wordt, aldus het
verslag, zijn dringend inter
nationale maatregelen nodig
ter bescherming van journa
listen tegen fysieke aanvallen
en tegen vrijheidsberoving
die het gevolg is van hun
werkzaamheden.
Dit zou bijvoorbeeld geregeld
kunnen worden met een in
ternationale overeenkomst
die journalisten "be
scherming biedt in hun werk
Journalistiek
wordt steeds
gevaarlijker
en hun rechtspositie tegen
over mogelijke aanvallers,
verzekert", aldus het Ipi. Bij
het instituut zijn ongeveer
2.000 journalisten en kran
tenuitgevers uit meer dan 60
landen aangesloten.
Volgens het verslag zou een in
ternationale overeenkomst
de beroepsstatus van de
journalisten bijzonder ver
sterken. Mogelijk zullen dan
ook politiek gemotiveerde
lieden die het op een hun niet
welgevallige pers hebben
gemunt, zich door hun sym
pathisanten er makkelijker
van laten overtuigen dat aan
vallen op journalisten in de
wereld weinig weerklank
vinden.
In het verslag wordt gezegd dat
in 1977 in 73 landen schen
dingen van de persvrijheid
zijn gemeld. In 30 landen
werd het onomstotelijk
duidelijk dat er gecensureerd
wordt. Het is, aldus het ver
slag. echter zeer waar
schijnlijk dat in nog meer
landen de censor bepaaldt
wat gepubliceerd mag wor
den.
Het Ipi heeft hierop ernstige
kritiek. De vrijheid van een
journalist om te publiceren,
stelt zijn lezers in staat om op
de hoogte te geraken van wat
hij hun te vertellen heeft, al
dus het Ipi. De lezer moet
deze vrijheid behouden.
Al komt de Amerikaanse president op bezoek, de godsdienstige plichten moeten worden vervuld. Vandaar dat gisteren op het vliegveld
van Riaad leden van de militaire kapel ter aarde vielen in de richting van Mekka.
Oost-Berlijn
weert
Der Spiegel
BONN (SP) - De Oostduitse rege
ring geeft nog steeds ongeremd
uiting aan haar woede over een
publikatie in het Westduitse
weekblad Der Spiegel, waarin
een anti-Russisch manifest van
een niet bij name genoemde
groep dissidenten in de Oost
duitse socialistische eenheids
partij wordt afgedrukt.
Zoals reeds werd verwacht krijgt
de nieuwe Spiegelcorrespondent
in Oost-Berlijn, Karl-Heinz Vater,
voorlopig geen toestemming zich
in de hoofdstad van de DDR te
vestigen. De papieren daarvoor
worden hem onthouden wegens
"de boosaardige aantijgingen te
gen de DDR", zoals het Oost
duitse ambtelijke persbureau
ADN meldt. Gisteren zou Vater
zijn opwachting in het Oostduitse
ministerie van buitenlandse za
ken hebben gemaakt, nadat zijn
voorganger naar de Bondsrepu
bliek was teruggekeerd.
ADVERTENTIE
ASSOEAN (Reuter/AFP/DPA) - President Sadat van
Egypte zou vandaag tegen president Carter zeggen dat
Egypte niet vraagt om de onmiddellijke vorming van een
Palestijnse staat, maar er in elk geval wel de voorkeur aan
geeft dat het te creëren "thuisland" voor de Palestijnen op
de één of andere wijze met Jordanië wordt verbonden. Dit
hebben Egyptische functionarissen gisteren in Assoean
waar Carter met Sadat zal confereren, meegedeeld.
Saoedi-Arabië. Links prins Fachd en rechts koning Chaled, die hem
PARIJS (REUTER) - De Franse
gaullistenleider Jacques Chirac
heeft gisteren verontwaardigd
geprotesteerd tegen het feit dat
president Jimmy Carter van de
Verenigde Staten, die vanavond
voor een driedaags bezoek ar
riveert, hem niet komt bezoeken
in zijn kwaliteit als burgemeester
van Parijs.
De functionarissen noemden hel
gesprek tussen beide staatslie
den "van beslissende betekenis".
Egypte, zo zeiden zij, heeft be
paalde "ideëen" in petto over de
manier waarop de Palestijnse
kwestie die nog steeds het voor
naamste struikelblok vormt in
het vredesproces, geregeld kan
worden. "Egypte kan een soepel
standpunt innemen wat het
vraagstuk betreft van de zelf
beschikking voor de Palestijnen
op de westelijke Jordaanoever en
in de strook van Gaza en akkoord
gaan met het denkbeeld van een
thuisland als eerste stap op de
weg die uiteindelijk leidt tot de
vorming van een staat in een be
paalde periode". De Egyptische
functionarissen legden er echter
de nadruk op dat de Palestijnen
zelf moeten kunnen bepalen of zij
onafhankelijk willen zijn of een
band met Jordanië willen vor
men. Dit laatste heeft nog steeds
de voorkeur van Egypte.
Saoedi-Arabië
Carter die gisteren in Riaad, de
hoofdstad van Saoedi-Arabië
aankwam, heeft daar dezelfde
avond nog gepoogd koning Cha
led over te halen de vredespoli
tiek van president Sadat van
Reuzenbotsing
MILAAN (REUTER) - Op de snel-
verkeersweg Milaan-Venetië zijn
volgens de politie gisteren min
stens twee mensen om het leven
gekomen en tachtig gewond ge
raakt bij een kettingbotsing
waarbij ongeveer 800 auto's be
trokken waren.
Door mist was het zicht beperkt tot
minder dan 20 meter.
Egypte op een meer openlijke
wijze te steunen. Of zijn pogingen
succes hebben gehad, is nog niet
bekendgemaakt.
Voordat de conferentie begon ga
ven Amerikaanse functionaris
sen te kennen dat Saoedi-Arabië
zijn eis tot vorming van een onaf
hankelijke Palestijnse staat mis
schien wel zal laten vallen. Zij
geloofden echter niet dat dit op
korte termijn zal gebeuren.
Arabische diplomaten zeiden ech
ter dat koning Chaled en
kroonprins Fachd van mening
zijn dat de VS zware druk op Is
raël moeten uitoefenen om dit
land tot concessies te bewegen
die een openlijke steun van de
Arabische landen aan Sadats
vredesinitiatief rechtvaardigen.
Koning Chaled en kroonprins
Fachd zullen president Carter
hun mening duidelijk kenbaar
maken, aldus de Arabische di
plomaten. Saoedi-Arabië heeft
zich tot dusver niet officieel ach
ter Sadats vredesinitiatief ge
schaard, maar zou wel diens po
gingen steunen om tot een alge
hele vredesregeling in het Mid
den-Oosten te komen.
Amerikaanse functionarissen lie
ten weten dat Carter met de
Saoedi-Arabische leiders niet al
leen heeft gepraat over het Mid
den-Oosten, maar ook over de
strijd tussen Somalië en
Ethiopië, het vaststellen van de
olieprijzen op lange termijn en de
bevoorrading en tenslotte de po
sitie van de dollar en de enorme
dollarreserves van Saoedi-Ara
bië.
President Carter zal vandaag in As
soean ook een gesprek hebben
met bondskanselier Schmidt van
de Bondsrepubliek, zo is in Bonn
bekendgemaakt. Schmidt is, na
een officieel bezoek, nog in
Egypte en de beide staatslieden
maken van die gelegenheid ge
bruik om elkaar te spreken.
PEKING/hongkong/singapore
(Reuter/UPI) - Cambodjaanse le
gereenheden zijn een fel tegenof
fensief begonnen waarbij zij de
Vietnamese 'invasietroepen' in
grote moeilijkheden hebben ge
bracht, zo maakte gisteren in Pe
king een zegsman van de Cam
bodjaanse ambassade bekend.
De woordvoerder gaf geen speci
fieke informatie over de ge
vechtshandelingen in de omstre
den zóne waar Cambodja als een
'papegaaienbek' diep in Vietnam
uitspringt.
Beide partijen herhaalden gisteren
hun standpunten en lijken nu, na
maandenlang als het graf over
hun voortwoekerende conflict te
hebben gezwegen, ook in een
communiqué-oorlog te zijn ver
wikkeld.
Vietnam bood opnieuw aan het
grensconflict aan de conferentie-
tafel uit te praten. Cambodja
deelde andermaal mee dat er niet
zal worden onderhandeld voor
dat alle Vietnamese soldaten
Cambodja hebben verlaten.
Over de huidige omvang van de ge
vechtshandelingen bestaat geen
enkele zekerheid. Volgens
Thailandse zegslieden - die zich
met een ingewikkelde formule op
(mogelijke Amerikaanse) satel
lietfoto's leken te beroepen - het
was gisteren, enkele lichte
schermutselingen daargelaten,
vrij rustig in het Vietnamees-
Cambodjaanse grensgebied. Hoe
dit bericht te rijmen valt met het
door Cambodja gemelde 'tegen
offensief' is niet duidelijk.
Verder meldde de Amerikaanse
omroeporganisatie ABC dat
Cambodja te velde actief wordt
bijgestaan door een grote groep
Chinese adviseurs.
Op gezag van Vietnamese functio
narissen meldde ABC-cor-
respondent Russell Spurr, dat
Vietnamese soldaten enkele mili
taire adviseurs uit de Volksrepu
bliek krijgsgevangen hebben
gemaakt.
Spurr, die in Hongkong gestatio
neerd is, heeft van de Vietnamese
zegslieden voorts vernomen dat
dit luchtafweergeschut de afge
lopen weken verscheidene
Vietnamese Mig-jagers heeft
neergehaald.
Overigens heeft Cambodja al laten
weten dat de Vietnamezen mili
tair worden bijgestaan door
'Europese adviseurs', waarmee
Phnom Penh alleen maar Russen
kan bedoelen.
ROME (Reuter) - Het bevrijdingsfront van Eritrea (Elf) heeft gisteren
in Rome verklaard de luchthaven van de stad Asmara te hebben
veroverd op de Ethiopische strijdkrachten die haar verdedigden.
Volgens Elf-woordvoerder Abraha is "het vliegverkeer stopgezet".
Als de strijders van het Elf inderdaad het vliegveld hebben bezet zou
dit een grote terugslag zijn voor de Ethiopische verdedigers. Het
Elfen zijn bondgenoot, het Entrese volksbevrijdingsfront (EPLF)
belegeren Asmara al maanden. De enige aanvoerweg voor de
Ethiopische verdedigers in de stad is de lucht.
Al wekenlang heeft de stad, de hoofdstad van de provincie Eritrea, te
lijden van een gebrek aan voedsel, brandstof en water. De elek-
triciteits- en watervoorziening zijn beperkt tot de militaire installa
ties en het ziekenhuis. De Ethiopische militairen werden via eer
luchtbrug voorzien van voedsel, wapens en munitie.
Het is niet de eerste keer dat Chirac
zich gepasseerd voelt. Bij het
jongste bezoek van Sovjet-leider
Leonid Breznjev was er voor hem
plaats op het prog-
ingeruimd, maar na drif
tig aan de bel te hebben getrok
ken kreeg Chirac alsnog zijn zin.
Chirac, zo deelden zijn assistenten
gisteren mee, heeft de Ameri
kaanse ambassadeur Arthur
Hartmann met 'verbazing en
teleurstelling' attent gemaakt op
het verzuim. De burgemeester
hoopt dat er nog iets aan kan
worden gedaan.
In een verklaring heet het dat, 'de
burgemeester van Parijs met
enige verbazing heeft moeten
constateren dat president Carter
niet heeft overwogen de Parijse
bevolking te komen begroeten
via haar burgemeester en geko
zen vertegenwoordigers'.
Het heeft er echter alle schijn van
dat de burgemeester Chirac zich
minder gepikeerd' voelt dan de
gaullistenleider Chirac. Carters
programma voorziet namelijk
wel in een onderhoud met so
cialistenleider Francois Mit
terrand, die zeker is van het pre
mierschap wanneer links in
maart de verkiezingen wint.
Aangezien Carters programma na
tuurlijk niet alleen door de Ame
rikanen wordt uitgedokterd,
maar ook door het Elysée van
president Giscard d'Estaing, is
het passeren van Chirac een
nieuw teken dat wijst op frictie
tussen de huidige coalitiepart
ners. Na al het geharrewar in ei
gen kring zal links zich daarover -
zo vlak voor de verkiezingen -
waarschijnlijk alsnog ver
kneukelen.
Chirac was premier onder Giscard
tot hij in augustus 1976 na een
conflict met de president het veld
ruimde. De gaullisten doen het
tot dusver goed in de opiniepei
lingen, in tegenstelling tot Gis-
cards republikeinen en de andere
coalitiepartner.
SANTIAGO (AFP) - Een nieuw
decreet over het omstreden refe
rendum in Chili, dat gisteren in
het staatsblad is verschenen, be
vat geen sancties tegen kiezers
die vandaag thuisblijven.
In een eerdere beschikking was ge
zegd, dat alle Chilenen van 18jaar
en ouder aan de volksraadple
ging moesten meedoen en dat er
maatregelen zouden worden ge
nomen tegen degenen die niet
naar de stembus komen. Een en
ander zou kunnen worden gecon
troleerd aan de hand van de per
soonsbewijzen, waarin zou wor
den aangetekend als men aan het
referendum heeft meegedaan.
In de hoofdstad Santiago deden
zich gisteren verscheidene bot
singen voor tussen voor- en te
genstanders van de militaire
junta. De militaire autoriteiten
herinnerden aan het verbod om
wapens te dragen Voorts werd
het nachtelijk uitgaansverbod
met een uur verlengd. In een
clandestiene radio-uitzending
gaf de linkse revolutionaire be
weging MIR aan de kiezers de
raad thuis te blijven.
"Er zijn geen politieke gevangenen
in Chili", verklaarde in een inter
view met een Brusselse krant
president Augusto Pinochet.
"Door traditie en diepe overtuiging
eerbiedigt ons land de mens. De
gevaren van een burgeroorlog
leidden ertoe dat enkele burger
rechten zijn afgeschaft. Zij zullen
worden ingevoerd zodra de situa
tie in het land het ons toestaat"
aldus Pinochet.