'Gemeentebestuur
heeft weinig
inzicht in
bibliotheekwerk'
eidse
agenda
Samen
met
anderen
Uiterst
bouwvallig
Dierenpark Wassenaar:
vruchtbare balans
MAANDAG 2 JANUARI 1978
ZOETERWOUDE - De
jeugdbibliotheek te Zoeter-
woude-Rijndijk is gehuisvest
in een ruimte van 30 m2 bo
ven 'De Drie Eendjes De
bibliotheek heeft 1000 boe
ken, terwijl er volgens de
normen die de bibliotheek
centrale hanteert voor een
gebied met 2000 a 3000 inwo
ners 10.000 boeken zouden
moeten zijn. In de loop van
1978 krijgt deze "uitleer.post"
een ruimte van 80 m2 in het
multifunctionele gebouw aan
de Hoge Rijndijk. Tevens is
daar een leesruimte van 20
m2, die echter samen met an
deren gebruikt moet worden.
Voor de medewerksters van
de jeugdbibliotheek hoeft
deze ruimte niet groter te zijn.
"Meer kan een gemeente toch
niet opbrengen?"
Geen sanitair
ZOETERWOUDE - De biblio
theek in Zoeterwoude-dorp
heeft voor haar 500 lezers 3150
boeken ter beschikking in een
ruimte van 35 m2, inclusief de
entree. In het gebouwtje aan
de Noordbuurseweg is geen
sanitair aanwezig. De
openingslijden zijn daarom
noodzakelijkerwijs kort.
Al geruime tijd wordt over uit
breiding gedacht: "Dan zou
den we de boeken beter neer
kunnen zetten en de mensen
beter kunnen ontvangenEen
uitbreiding naar 200 a 250 m2
zou wat ons betreft voldoende
zijn".
Volgens de normen die de biblio
theekcentrale hanteert zou
een bibliotheek in Zoeter
woude-dorp met zo'n 5000 in
woners, over een ruimte van
570 m2 moeten beschikken.
Het boekenbestand zou tot
15.500 boeken moeten worden
uitgebreid.
Zoeterwoude dorp is de enige
uitleenpost in de regio rond
Leiden waar men sinds kort
een bestuur heeft en een stich
ting in oprichting is.
WARMOND - De Warmondse
bibliotheek is uiterst
bouwvallig gehuisvest in een
ruimte in "De Burcht"' met
een oppervlakte van 4 hij 4
meter. Er is echter uitzicht op
een huisvesting in een nieuw
gebouw dat komt te staan op
de plaats van de voormalige
St. Nicolaasschool. waar de
bibliotheek een ruimte van
ongeveer 80 m2 is toegedacht.
"Dat is dan wel voldoende
voor Warmond. De gemeente
gaat zich toch niet verder uit
breiden", meent een van de
medewerkers van deze
mini-bibliotheek. De War
mondse uitleenpost heeft on
geveer 1500 boeken. Volgens
de normen die de minister
van CRM in december "76 uit
vaardigde moet deze uitleen
post over 15.500 boeken be
schikken en een ruimte van
570 m2 hebben.
In regio Leiden te weinig
ruimte en onvoldoende
personeel voor bibliotheken
„De situatie op bibliotheekgebied is werkelijk allerberoerdst, in heel
Zuid-Holland". De heer Olivier, directeur van de Verenigde Provinciale
Bibliotheekcentrales (VPBC) in Zuid-Holland diept een geel-bruin
boekwerkje op: De witte vlekken in Zuid-Holland".
Patstelling
Uit dit boekje: „De provincie
Zuid-Holland verkeert in de
unieke positie dat in 11 gemeen
ten met meer dan 10.000 inwo
ners en in 28 gemeenten met
meer dan 5000 inwoners nog
steeds geen openbare biblio
theek voorziening tot stand is
gekomen. Deze gemeenten om
vatten samen ruim 350.000 in
woners".
Van de 31 vestigingen die in 1976,
toen het boekje werd uitgebracht
bij de VPBC-Zuid-Holland wa
ren aangesloten waren er 26 on
voldoende gehuisvest. Ook in de
regio rond Leiden is de situatie
problematisch.
De bibliotheekvoorzieningen in
Leiden zelf zijn in het overzicht
van de VPBC niet opgenomen: In
principe moeten slechts biblio
theken in gemeenten met minder
dan 30.000 inwoners met de
VPBC samenwerken. Van de in
de directe omgeving van Leiden
aanwezige bibliotheken treffen
we slechts die van Oegstgeest en
door:
Ingrid Cramer
en
Charles Lennartz
Leiderdorp in het overzicht aan.
De Voorschotense bibliotheek
heeft ontheffing aangevraagd
van de bij de bibliotheekwet ver
plichte samenwerking met de
VPBC. De bibliotheken van
Warmond en Zoeterwoude tellen
voor de VPBC niet mee: officieel
zijn dat geen bibliotheken (in de
zin van de in 1975 uigevaardigde
wet) maar uitleenposten.
Zij worden niet in stand gehouden
door een privaatrechtelijke in
stelling (een stichting) en hebben
geen vakkundig personeel in
dienst. Daarnaast voldoen ze niet
aan de gestelde eisen omtrent
huisvesting, boekenbezit en
openingstijden.
moeten op eigen risico binnen ko-
Op die eisen is nog wel wat af te
dingen. Nadat de bibliotheekwet
in 1975 in werking was getreden
vaardigde de minister van CRM
in december 1976 een aantal
normen uit omtrent huisvesting,
boekenbezit, personeelsbestand
en dergelijke. De landelijke bi
bliotheekcentrale vond deze
normen „te miezerig", maar des
ondanks aanvaardbaar.
Zwaar belasten
Voor de Vereniging van Neder
landse Gemeenten waren ze dat
echter niet: de voorgestelde nor
men zouden de gemeenten te
zwaar belasten terwijl de tege
moetkoming van het rijk ten aan
zien van de personeelsformatie
(het rijk betaalt de kosten van
personeel) te gering zou zijn.
Mevrouw Schendel van het VNG:
„Er is een enorme toeloop op de
bibliotheken nu jongeren onder
de 18 gratis lid kunnen worden.
Daarnaast werden dusdanige ei
sen aan het personeel gesteld
(zoals die omtrent het aantal
noodzakelijke openingsuren van
de bibliotheek) dat ze nooit met
het voorgestelde personeelsbe
stand goed vervuld konden wor
den".
Vanwege de naar voren gebrachte
bezwaren werden de in december
voorgestelde normen ingetrok
ken en nieuwe normen aan het
VNG en de landelijke biblio
theekcentrale voorgelegd. Wede
rom niet acceptabel, dit maal niet
voor de bibliotheekcentrales: De
normen gingen hen nu niet ver
genoeg.
Vorige week is het eerste van de
voorgestelde besluiten in wer
king getreden: dat omtrent het
vereiste personeelsbestand. De
bezwaren van het VNG daarte
gen zijn gebleven, maar minder
urgent omdat de andere eisen
waren ingetrokken.
Ad van der Waals, rayondirecteur
van de VPBC Zuid-Holland:
„Landelijk zijn de bibliotheek
centrales evenmin tevreden met
dit besluit. Maar voor Zuid-Hol
land is datgene wat de minister
van CRM ten aanzien van het per
soneelsbestand heeft voorgesteld
al een hele vooruitgang. We heb
ben hier te kampen met een
chronische onderbezetting. Het
landelijke gemiddelde van het
aantal uitleningen dat een biblio
thecaris doet is 58.800. In Zuid-
Holland doet een bibliothecaris
91.000 uitleningen. Landelijk zijn
er 1600 gebruikers van de biblio
theek per bibliothecaris. In n
Zuid-Holland is dat bijna het
dubbele".
Is de norm ten aanzien van het per
soneelsbestand sinds kort inge
voerd, over de andere eisen die
aan een bibliotheek moeten wor
den gesteld zitten VNG en biblio
theekcentrale nog steeds rond de
tafel in een poging om uit de
sinds april bestaande patstelling
te komen. Merkwaardig genoeg
staan de bibliotheken zelf niet
onverdeeld achter de eisen van
hun centrales. „De normen die de
bibliotheekcentrale voor biblio
theken wil aanleggen zijn bela
chelijk", vindt mevrouw De Win-
ter-Scheffer, één van de opricht
sters en medewerksters van de
jeugdbibliotheek in Zoeter-
woude-Rijndijk.
En ook de heer Van der Velden, be
stuurslid van de bibliotheek in
Zoeterwoude-Dorp vindt de
normen „persoonlijk enigszins
overdreven".
„De uitleenposten gaan een dood
lopende weg op", stelt mevrouw
Luyendijk, werkzaam bij de
VPBC Zuid-Holland.
„Ze zijn veelal voortgekomen uit
het parochiewerk: Na de kerk
kon je in de bibliotheek van de
parochie terecht. Maar de meeste
van dit soort bibliotheken zijn ui
termate slecht gehuisvest, zoals
de situatie in Warmond en
Zoeterwoude ook wel aantoont.
Daarnaast werken ze met wel
iswaar goedwillende maar niet
professionele krachten. Op zich
heb ik zeker bewondering voor
wat deze vrijwilligers doen, maar
volgens de bibliotheekwet is de
overgang naar een „officiële" bi
bliotheek noodzakelijk". Een
trieste overgang, vinden de
meeste medewerkers van uit
leenposten.
Mevrouw de Winter-Scheffen „We
hebben zo'n zes jaar geleden met
elkaar de bibliotheek opgericht,
en nu zou je opeens aan de kant
worden gezet... Juist dat ama
teuristische was voor ons zo ge
zellig, dat gaat er in de toekomst
hoogstwaarschijnlijk van af'.
Maar ook bij de wél officiële bi
bliotheken is nog lang niet alles
zoals het zou moeten zijn.
Voorbeeld
De Oranjesehool aan de Wijngaar
denlaan, waarin de Voor
schotense bibliotheek sinds 1975
is gehuisvest, kan nog steeds vele
andere tot voorbeeld dienen. Bi
bliothecaresse mevrouw Sterk:
„wij zitten vrij aardig met de
normen die de bibliotheekcen
trale stelt". En inderdaad, de bi
bliotheek is ruim opgezet, docu
mentatie onder andere over ge
meentelijke zaken overzichtelijk
opgesteld. Fleurige leeshoekjes
en ruime eigen kamers voor het
personeel: zes en een halve
kracht.
Mevrouw Sterk is nog niet hele
maal tevreden: de ruimte waar de
boeken voor volwassenen staan
opgesteld is wat aan de krappe
kant. De vloeroppervlakte van
800 m2 benadert dan ook niet
volledig de door de bibliotheek
centrale gestelde norm van 1155
m2 voor een gemeente als Voor
schoten met ruim 21.000 inwo
ners. Daarnaast is de hoeveelheid
tijdschriften en naslagwerken
nog onder de maat. „Maar dat
komt wel goed voor 1990, als de
normen ook werkelijk moeten
worden nageleefd". Voorschoten
wil als een zelfstandige biblio
theek opereren en heeft daartoe
ontheffing van de samenwerking
met de VPBC aangevraagd bij
het rijk.
„We zijn er een beetje bang voor dat
je na aansluiting bij de VPBC een
minder slagvaardig beleid kunt
voeren. Maar dat moet zich nog
uitwijzen", aldus mevrouw
Sterk.
Promotie
Na de laatste uitbreiding van de
Oegstgeester bibliotheek in feb
ruari is men ook daar tevreden
over de ruimte. De bibliotheca
resse, Wilma van Trommelen, is
echter minder te spreken over de
hoeveelheid personeel. CRM be
taalt niet meer dan 140 uren per
week, „maar als we mochten
doen wat we wilden zouden we
meer mensen in dienst nemen.
We werken nu eigenlijk met de
helft van de door de VPBC ge
stelde normering", aldus Wilma
Trommelen.
De consequenties die door het te
kort aan arbeidskrachten ont
staan liggen vooral op het promo-
tievlak. „We kunnen met moeite
wat organiseren in de kin
derboekenweek. Het zou over
werk betekenen voor het per
soneel. We kunnen geen lezingen
houden, geen ouderavonden en
moeilijk klassen ontvangen. Al
lemaal essentiële zaken om een
Eigen risico
WASSENAAR- Driehonderdvijftigduizend bezoekers en negen
honderd geboorten: dat is de vruchtbare balans die het Dieren
park Wassenaar aan de Rijksstraatweg in Wassenaar over het jaar
1977 kan opmaken.
Vooral het aantal geboorten is bijzonder hoog uitgevallen. Maar
liefst zestig nieuwe exemplaren in de sector bedreigde uitheemse
diersoorten zagen dit jaar het levenslicht. Twee toppers waren
een parma kangoeroe en twee Chinese panters.
Dierenparkdirecteur J.W.Louwman, die het in stand houden van
de bedreigde diersoorten als één van de belangrijkste taken van
een dierenpark ziet, vindt de opzet van het Wassenaarse dieren
park over het jaar 1977 dan ook erg geslaagd.
Bij de zogeheten griezels, waarvan in het gorillahuis de laatste
maanden een tentoonstelling te zien was kwamen er nog eens
vijfenveertig borelingen bij. Verder werden er ruim driehonderd
zoogdieren en vogels en meer dan vijfhonderd vissen en reptielen
geboren.
Apotheken
De avond-, nacht- en zondagsdienst
der apotheken in de regio Leiden,
wordt waargenomen van 30 dec tot
6 jan. door: Apotheek Herdingh
Blanken, Hogewoerd 171, tel.
120502; Apotheek Beker, Lijtweg 4.
tel. 155482, Oegstgeest. Indien het
na 11 uur 's avonds niet meer mo
gelijk is met openbaar vervoer naar
de apotheek te komen, kan men
uitsluitend voor spoed recepten van
een taxi, tel. 122444 gebruik maken.
Wijkverpleging
Leiden - Interkruis, Middelweg 38,
tel. 121753,
Leiderdorp - Gezondheidszorg
Leiderdorp, tel. 140131.
Oegstgeest - Interkruis, Lijtweg 7,
tel. 154500.
Voorschoten - Gezondheids
centrum v.d. Waalslaan, tel. 4641;
Alg. Hulpverlening, tel. 2141, tst. 35
(dag en nacht)
Warmond - zr. R. Koster, Helm
straat 43, Noordwijkerhout, tel.
02523-3137.
Maandag
bibliotheek goed te laten func
tioneren".
„Ja", verzucht men ook bij de
VPBC, „de meeste gemeentebe
sturen vertonen een volledig ge
brek aan inzicht in het biblio
theekwerk zoals het eigenlijk zou
moeten zijn. Een bibliotheek is
niet alleen een winkel die boekjes
uitleent". En rayondirecteur Ad
van der Waals wijst op een pas
sage uit de Memorie van Ant
woord bij de indiening van de bi
bliotheekwet. „Het bibliotheek
werk kan niet ophouden bij de
gebruikers die nu zijn bereikt.
Het zal zich in de toekomst vooral
ook moeten richten op groepen
mensen, op wijken, regio's en
dergelijke waar de mogelijk
heden tot ontplooiing via onder
wijs en via sociaal-culturele, in
formatieve en educatieve activi
teiten duidelijk achterblijven".
Ter illustratie van zijn uitspraak
verwijst Van der Waals naar
Leiderdorp. „Leiderdorp heeft
slechts tweederde van het
boekenbezit dat het zou moeten
hebben in een tiende van de voor
de bibliotheek noodzakelijke
ruimte. Nieuwe boeken aan
schaffen heeft geen zin: elk boek
dat er wordt bij geplaatst is er één
teveel. Lezers moeten op eigen ri
sico binnen komen: de nood
uitgangen zijn volledig versperd
door de er voor staande boeken
kasten. Er is slechts één leestafel,
maar die is ingebouwd. Op die
manier is de 110.000 gulden die
Leiderdorp voor zijn bibliotheek
uitgeeft volledig weggegooid
geld".
„Wat een gemeente aan zijn biblio
theek uitgeeft wordt veelal door
een politieke afweging bepaald.
In Leiderdorp is het inmiddels
wel duidelijk geworden dat de
politieke bereidheid daar gering
is, nihil".
Witte Poort kazerne, Noordeinde 2, tel.
120833, adviescentrum voor werklozen,
di. van 10.30-12.30 uur.
Troef, Noordeinde 2a, fotografie: caba
ret: jaargroep; yoga; bar/soos, 20 uur.
Vrijetijdscentrum, Breestraat 66, strip
tekenen; t'ai chi; projectgroep Leidse
geschiedenis; fotografie; boetseren; Go,
20 uur.
Stadhuis, nieuwjaarsreceptie. 20-22 uur.
Gemeentehuis Oegstgeest.
nieuwjaarsreceptie, 20.30 uur.
Dorpshuis Oegstgeest, nieuwjaarsre
ceptie. 20.30 t
SOS-dienst
Telefonische hulpdienst, telefoon 071-
125202. Voor allen die in moeilijkheden
verkeren. Dag en nacht bereikbaar, ver
trouwelijk.
Burgerraadsman
Koornbrugsteeg 7, Telefoon 143171
(kantooruren). Spreekuren ma., di. en
wo. 11.00-12.00 uur, do, 18.30-20.00 uur.
Leidse Rechtwinkel
Juridisch Adviesbureau, Noordeinde 2a
(voormalig marinecomplex), tel. 130775,
Geopend: ma. en woe. van 10-12.30 uur,
ma. di. en do. van 18.30-20.30 uur. Van
Hogendorpstraat 36, geopend ma. van
19-21 uur.
Dierenhulpdienst
ten, vogels e.d. in de gemeenten Leiden,
Leiderdorp en Oegstgeest. Dag en nacht
bereikbaar, tel. 134687.
Gezinsverzorging
Stichting gezinsverzorging Leiden.
Aanvragen hulp voor bejaarden en lang
durig zieken en gezinsverzorging. Mare
45, tel. 149441 (maandag t/m vrijdag
9.00-10.00 uur).
Maatschappelijk Werk
Bureau Maatschappelijk werk, Oude
Rijn 44c, spreekuur dagelijks 14.00-15.00
uur. Maandag en dinsdag 19.00-20.00
uur, telefoon 142144.
Sociale raadsvrouw
Spreekuren sociale raadsvrouw. Bin
nenstad: Gerecht 10, woe. 17.00-18.00
uur. Noord: Van Hogendorpstraat 36,
ma. 10.30-11.30 uur. Kooi: Driftstraat
49a, di. 10.30-11.30 uur, Morskwartien
Buurthuis Morskwartier, Topaaslaan
tel. 761196, woensdag 10-11 uur,
Tuinstadwijk: Herenstraat 45, vrijdag
10.30-11.30 uur.
Moeders voor Moeders
Mevrouw zuster E. Janssen-Niemeyer,
Hofdijck 32, Oegstgeest, telefoon 071-
153652.
Dierenbescherming
Onderwijswinkel
Leiden-Noord, Sophiastraat 36, tel. 071-
126325, geopend maandag t/m vrijdag
van 12-17.30 uur
Dienstencentrum
LEI0SCH DAGBLAD
DAGBLAD VOOR
LEIDEN EN OMGEVING
Uitgave: Leidsch Dagblad B.V.
Hoofdredacteur Han Mulder.
Hoofdkantoor.
Leiden - Witte Singel 1.
Postbus 54 - Giro 57C55. Voor
betaling van abonnementsgel
den uitsluitend giro 28884.
Telefoon: 071-144941.
Nabezorging van 18.00-19.30 u.
Zaterdag van 16.00-18.00 u.
Telefoon 071-211515. Indien in
gesprek 071-210221.
Kwartaalabonnement f 41,75
Kwartaalabonnement
per post f 59,60
Jaarabonnement f 155,50
J aarabonnement
per post f226,90
Losse nummersf 0,60
Abonnementsgelden bij voor
uitbetaling te voldoen.
Bij automatische overschrij
ving geen administratie- en in
cassokosten.
Bibliotheek Oegstgeest: tevreden over de ruimte, minder over het aantal personeelsleden.
Zoeterwoude Dorp: 'openingstijden noodzakelijkerwijs kort'