Knesseth akkoord met plan van Begin "Europa blijf afzijdig" Conflict tussen Vietnam en Cambodja gemeld SADAT SPEELT BAL TERUG NAAR BEGIN Soares gaat formeren Vredesvoorstellen na marathonzitting aanvaard DONDERDAG 29 DECEMBER 1977 BUITENLAND BANGKOK (AFP) - Slechts 80 kilometer van Ho Tsji Minh- stad (het vroegere saigon) le veren land- en luchtmacht van Vietnam slag tegen een Cambodjaans leger van naar schatting 20.000 man, zo is gisteren uit diplomatieke kringen in de Thaise hoofd stad Bangkok vernomen. De gevechten zouden zich af spelen in de omstreden gren- zone, de "Eendebek", bij de Cambodjaanse provincie Svay Rieng. Al geruime tijd zijn er meldin gen van schermutselingen tussen de Cambodjaanse Khmers en hun Vietnamese buren. Aangezien beide lan den zich hermetisch afsluiten voor pottekijkers is het eva lueren van de omvang dezer gevechten grotendeels gi swerk. Maar uit wat diploma- het regime Lon Nol werden veroverd. Volgens militaire deskundigen in de Thaise hoofdstad zou China - vrijwel de enige vriend van het vrij willig geïsoleerde Khmer-re gime - Cambodja geen nieuwe toestellen hebben geleverd sinds de omwente ling. Hoewel ook zij zich grotendeels op berichten uit de tweede hand baseren, menen de bronnen in Bangkok te weten dat de verliezen aan beide kanten zwaar zijn. Reizigers die kortgeleden in Ho Tsji Minhstad waren spreken van minimaal 2000 slachtoffers aan Vietnamese zijde, onder wie veel burgers. Vietnam heeft nog maar onlangs en kele nieuwe "zones van eco nomische ontwikkeling" langs de grens met Cambodja bevolkt. ten Bangkok gisteren Over de Cambodjaanse verlie- meldden tekent zich zarre veldslag af. Vietnam zou zijn 9de divisie in de strijd hebben geworpen. Deze elite-eenheid die inder tijd Saigon innam zou vuursteun krijgen van Rus sisch 130 mm snelvuur- geschut, eveneens Russische T-62 tanks en een tiental "Skayraider" jachtbommen werpers die indertijd door de Amerikanen werden achter gelaten. Een Europese reiziger die een tiental dagen geleden vlakbij het noordelijke deel van de "bek" was, kon in de omge ving van Tay Nin "duidelijk het dreunen van kanonnen horen", aldus de zegslieden in Bangkok. "Tay Nin zelf', vervolgt deze reiziger zijn door de bronnen geciteerde verslag, "was vol soldaten in gevechtstenue, terwijl colonnes vrachtwa gens zich in de richting van de grens bewogen". Volgens Bangkok moet Vietnam naar zulke machts middelen grijpen omdat de Cambodjanen een kwart van hun 80.000 man sterke leger hebben ingezet. De Khmers gebruiken hoofd zakelijk Chinese, Noordko- reaanse of van oorsprong Amerikaanse (buitgemaakte) wapens zoals 107 mm raket ten, 82 mm mortieren en 105 mm veldgeschut. Men gelooft in Bangkok niet dat de Cambodjanen een beroep doen op hun zwakke lucht- wapen dat slechts een dozijn of wat toestellen omvat - oude jachtbommenwerpers van het propellertype T-28 en en kele Amerikaanse gevechts helikopters die indertijd op niets bekend, grond van het door Vietnam in de strijd geworpen mate rieel kunnen die niet anders dan zwaar zijn, zo menen waarnemers. De Cambodjanen zijn dit jaar ook verwikkeld geweest in schermutselingen aan de grens met Thailand, 400 maal volgens de officiële c jfers van Bangkok. Men noemt die schermutselingen daar echter een peuleschil vergeleken bij het Cambodjaans-Vietna- mese grensconflict. Zowel Hanoi als Phnom Penh bewaren officieel het stilz wijgen, duiden de spannin gen althans alleen zijdelings aan. Uit wat er toch nog wordt gezegd tekent zich echter steeds meer een levensgrote twist af tussen beide com munistische buurlanden. Zo meldde het radiostation "de stem van Cambodja" zondag avond dat "de revolutionaire strijdkrachten van de provin cie Svay Rieng heroïsch blijven kampen tegen de vijanden die zonder ophou den infiltreren en een bedrei ging vormen voor de veilig heid van het democratische Cambodja". De plaatsaan duiding geeft duidelijk aan wie de genoemde vijanden zijn, hoewel het station ken nelijk niet rechtstreeks over "Vietnam" wil spreken. Vraagt men de Vietnamezen naar het grensconflict, dan noemen die evenmin namen maar verschuilen zich achter de formule: "de verdediging van onze grenzen is een heilige opgave. Grensp roblemen moeten via onder handelingen worden opge lost". JERUZALEM (SP) - Met 64 stemmen van de coalitie-par tijen vóór, acht stemmen van enkele afvallige ultra-natio nalistische Likoed-afgevaardigden en de Knesseth-leden van het communistisch front tegen en 40 onthoudingen van de vertegenwoordigers van de oppositionele Arbei derspartij, linkse splinterpartijen en van enkele weife laars in het regeringskamp heeft de Knesseth gisteravond de vredesvoorstellen van de regering-Begin aanvaard. over gemeenschappelijke belan gen met de Israëlische regering en met de Jordaanse regering overleg voeren. Israël houdt haar vermeende souvereiniteitsrech- ten op de westelijke Jordaan- oever en in de Gaza-strook staande. Andere aanspraken op deze gebieden worden echter door Jeruzalem erkend, zodat in het plan van de regering Begin wordt voorgesteld de souvereini- teitskwestie open te laten. Over het bestuur van de heilige plaat sen van de drie godsdiensten in Jeruzalem zal nog een apart voor stel worden opgesteld. Na een pe riode van vijf jaar zullen de be ginselen die aan deze voorstellen voor zelfbestuur ten grondslag liggen worden herzien. Het elf-en een half uur durende po litieke debat over de topcon ferentie in Ismailia en het vre desplan dat premier Begin aan president Sadat heeft voorge legd, was een van de laagste uit de parlementaire geschiedenis van Israël. In de jaren vijftig duurde het Knesseth-debat over de afschaffing van de doodstraf veertien uur, 'Het Israëlische parlement heeft vandaag de toe komst van de natie besproken', verklaarde premier Begin. Het vredesplan voor administratief zelfbestuur van de palestijnse Arabieren op de westelijke Jor- daan-oever en in de Gaza-strook houdt in dat de inwoners van deze gebieden een uit elf leden bestaande bestuursraad kiezen. Deze administratieve raad zal ge durende een periode van vier jaar in functie blijven en in Bethle hem zetelen. Onder de be voegdheden van de raad vallen alle bestuurlijke verantwoor delijkheden voor zaken, va riërend van onderwijs, handel en industrie, tot de rehabilitatie van vluchtelingen. Voor de veiligheid en de handhaving van de openbare orde in deze gebieden zullen de Israëlische autoriteiten echter de verantwoordelijkheid behouden. De inwoners van de westelijke Jordaan-oever en de Gaza-strook kunnen naar vrije keuze voor het Israëlische of het Jordaanse staatsburgerschap kiezen en zullén bij verkiezingen voor de respectievelijke par lementen van beide landen stem gerechtigd zijn. Israëliërs zullen Ver De Israëlische voorstellen voor een regeling op het Sinai-schierei- land gaan zelfs verder dan de Egyptenaren hadden verwacht. Israël is bereid de bestandslijn van 1957 als de internationale grens tussen Egypte en Israël te erkennen. De joodse nederzet tingen in de Sinaï-woestijn zul len onder Israëlisch beheer blijven en door Israëlische troe pen worden verdedigd. Het ge deelte van de Sinaï dat nu nog door Israël wordt bezet dient te worden gedemilitariseerd. Uit duidelijk ■k Minister van buitenlandse zaken Dajan tijdens het debat deze vergaande voorstellen de regering-Begin kan gerust de 'regeringszijde conclusie worden getrokken dat Israël naar een afzonderlijke vre desverdrag met Egypte streeft. hij zich eergisteren, toen Begin in de Knesseth verslag deed i Vermoedelijk is hij in Iran geweest om de sjah enthousiast te maken 1 i Iran is dit ontkend. komst met Israël sluiten. Vooral wil Cairo echter geen ruchtbaar heid geven aan de Egyptische be reidheid om zonder de andere Arabische confrontatiestaten een aparte vredesregeling met Jeru zalem te treffen. Toch blijft er sprake van grote problemen op zich in deze gebieden kunnen De Egyptenaren willen nog geen vestigen, terwijl Palestijnse Ara- verdrag maar wel bieren van de westelijke Jor daan-oever en de Gaza-strook zich in Israël kunnen vestigen, indien zij het Israëlische staats burgerschap hebben verkozen. Terugkeer Palestijnse vluchtelingen zullen volgens bepaalde normen en in redelijke aantallen naar de wes telijke Jordaan-oever en de Gaza-strook kunnen terugkeren. De normen worden door een commissie, bestaande uit verte genwoordigers van Israël, Jor danië en de administratieve raad vastgesteld, waarbij Israël, even als de twee andere vertegen woordigers, een veto-recht krijgt. Vertegenwoordigers van de administratieve raad zullen de Egyptisch-Israëlische vrede- sweg waarvoor nog geen oplos sing is gevonden. Het topberaad in Ismailia is zelfs twee keer in een ernstige crisis beland, waar door de hele conferentie in dui gen dreigde te vallen. President Sadat heeft premier Begin ge vraagd een verklaring te tekenen, waarin de Israëlische regering akkoord zou gaan met een terug trekking uit alle bezette gebie den. Begin moest bovendien in stemmen met de oprichting van een Palestijnse staat. Beide ver zoeken werden door de Israëli sche premier afgewezen, waarna het topoverleg op springen stond. Met de oprichting van politieke en militaire werkgroepen op mi nisterieel niveau werd een voor beide partijen aanvaardbare uit weg uit de dreigende impasse ge vonden. In het nogal tamme Levenslang voor Yerena Becker STUTTGART (DPA) - De 25-jarige Westduitse extremiste Verena Becker, telefoniste van beroep, is gisteren in Stuttgart conform de eis tot levenslange gevangenis straf veroordeeld. Het hof be vond haar schuldig aan poging tot moord op zes politieagenten (tijdens haar aanhouding en de daarop volgende vlucht), het lidmaatschap van een misdadige organisatie en roof. Becker werd op 3 mei gearresteerd na een reeks vuurgevechten waarbij zij twee agenten neer schoot en ernstig verwondde. Zij was in gezelschap van Günter Sonnenberg, die verdacht wordt van medeplichtigheid aan de moord op procureur-generaal Siegfried Buback. Sonnenberg de lucht vloogontplofte werd bij zijn aanhouding even eens zwaar gewond. GALVESTON (UPllReuter) - Nauwelijks enkele dagen nadat eld< Beckers verdediger had gepleit voor een tijdelijke vrijheidsstraf, want in de Bondsrepubliek is le venslang inderdaad levenslang. Becker werd in 1974 tot zes jaar jeugdgevangenis veroordeeld omddat ze als lid van de '2 juni beweging' betrokken was ge weest bij een bomaanslag op de Britse zeilclub in West-Berlijn. Daarbij viel één dode. Reeds het volgende jaar werd ze samen met vier geestverwanten geruild tegen het leven van de ontvoerde CDU-politicus Peter Lorenz. Becker keerde uit het buitenland (Zuid-Jemen) naar de Bondsrepubliek terug om haar gewapende strijd tegen het sys teem te hervatten. Naar haar ei gen zeggen maakt ze thans deel uit van de 'Rote Armee Fraktion'. De president van het hof moti veerde het opleggsn van de zwaarst mogelijke straf door erop te wijzen dat Becker nog bewust en gericht heeft geschoten op een agent die al gewond, door haar kogels, op de grond lag. graan-overslagbedrijf in Galveston in de Amerikaanse staat Texas een soortgelijk bedrijf. Vijftien mensen vonden door de ontploffing de dood. Twee worden nog vermist. Hier wordt een gewonde naar een ambulance gebrach t. De oorzaak van de explosie is nog niet bekend. Wel weet men dat graansilo's zoals die in Galveston grote hoeveelheden zeer brandbaar graan bevatten dat door een klein vonkje kan veranderen in een kruitvat. CAIRO (UPI) - President Sadat heeft gisteren verklaard dat een oorlog met Israël nu, .ondenk baar' is. Hij vond echter dat het nu aan premier Begin is om zijn volk te zeggen, dat het de gehele situatie moet 'herwaarderen'. Sadat sprak op een gezamenlijke persconferentie in Cairo met de Westduitse bondskanselier Hel mut Schmidt, die hem zijn steun kwam betuigen met het Egypti sche vredesstreven. Volgens het gezaghebbende Egyptische dag blad Al Achram heeft de Egypti sche leider inmiddels de steun van president Carter gekregen bij zijn verzet tegen de weigering van premier Begin om Sadats voornaamste eis voor een onaf hankelijke Palestijnse staat in te willigen. Schmidt legde er de nadruk op, dat ook die Arabische staten die de harde lijn willen volgen en de Sovjet-Unie bij het vredesoverleg worden betrokken. "Ik geloof dat een bijeenkomst van alle partijen die bij het conflict zijn betrokken, werkelijk noodzakelijk is", aldus de Westduitse regeringsleider. De Bondsrepubliek onderhoudt nauwe banden met zowel Sadat als diens Arabische tegenstan ders. Bondskanselier Schmidt deelde op dé tweede dag van zijn driedaags bezoek aan Egypte mee dat Bonn in 1978 250 miljoen gulden als ka pitaalhulp aan Egypte be schikbaar zal stellen. "Heel waar schijnlijk zullen wij daarenboven nog 60 miljoen geven voor een speciaal doel op het gebied van transport. Ook hopen wij de han delsuitwisseling tussen onze beide landen te stimuleren". Schmidt merkte op dat de econo mische recessie waarvan alle landen te lijden hebben, slechts zou kunnen worden overwonnen als alle landen - industriële, ont- wikkelings - en olieproducerende landen - samenwerken. "Ik wil niet aarzelen te zeggen dat ik het betreur dat tot nu toe de communistische landen, het zgn socialistische kamp, niet bij dragen aan deze gemeen schappelijke inspanning". Polisario over conflict in Sahara: LONDEN (AFP/Reuter) - Het Poli- sario-bevrijdingsfront voor de westelijke Sahara heeft alle Europese regeringen gevraagd elke vorm van steun aan Ma rokko en Mauretanië stop te zet ten „waardoor die twee landen hun agressie tegen de Saharaanse bevolking kunnen voortzetten". Dit appèl maakt deel uit van een intervieuw door het in Londen verschijnende blad 'The Middle East' met Al-Aini Sajed, lid van het Politburo van Polisario. Al- Aini noemt geen namen, maar zijn pleidooi is vrijwel zeker be stemd voor Frankrijk dat zijn in Senegal gestationeerde jagers onlangs boven Mauretaans grondgebied inzette tegen guerillastrijders van het Polisa rio. Al-Aini zegt in het blad: „Wij richten onze oproep met name tot de regeringen die rechtstreeks deelnemen aan de agressie krachtens het argument dat Ma rokko en Mauretanië niet in staat zijn hun belangens in de Sahara zelfstandig te beschermen. Zo lang het Saharaanse volk de soevereiniteit over zijn eigen grondgebied niet heeft herwon nen, zal het niemand anders toe staan er zijn belangen te vesti gen". De voormalige Spaanse Sahara werd indertijd verdeeld tussen Marokko en het even uitgestrekte als straatarme Mauretanië. Ko ning Hassan kreeg de potentieel winstgevende fosfaatgebieden, Mauretanië niet veel meer dan een enorme zandbak. De strijders van het Polisario opereren voor namelijk op het Mauretaanse stuk van „hun" gondgebied en penetreren ook diep in Maureta nië zelf. Goed bewapend door de Algerijnse bondgenoot doen de Polisario- eenheden herhaaldelijk aanval len op de 650 kilometer lange spoorlijn die de Mauretaanse ij zermijnen van Zouerate met de zee verbindt. Aangezien zij de Mauretaanse economie - hoofd zakelijk op de ijzerexport drij vend - daarmee in het hart treffen heeft de regering in Nouakchott een beroep gedaan op Marokko. Zo'n 5000 Marokkaanse soldaten gaan een deel van de gar nizoensdiensten overnemen, zo dat hun Mauretaanse collega's de handen vrij krijgen voor een of fensieve actie tegen het Polisario. LISSABON (AFP) - Premier ad interim Mario Soares heeft gisteravond definitief de op dracht gekregen om te pogen een nieuw kabinet voor Por tugal te vormen. Dit bleek uit een officieel communiqué van president Antonio Ra- mahlho Eanes. Eerder op de dag zei Söares na een onderhoud met Eanes dat hij "als hij na overleg met de partijen tot de conclusie zou komen dat het erin zou zitten een kabinet te vormen hij of ficieel zou worden aange steld". Zijn socialistische min derheidskabinet werd op 8 december door een motie van wantrouwen tegen zijn eco nomische beleid ten val ge bracht. Deze motie werd ge steund door de andere drie grote partijen in het land. Soares werd volgens het com muniqué door een grote meerderheid van de partijen, gehoord door Eanes, als de persoon uit de Socialistische Partij die nodig is om een sta biel en samenhangend par lementair meerderheids kabinet te vormen. nog steeds niet helemaal Knesseth-debat waaraan door een record-aantal van bijna vijftig parlementariërs werd deelgenomen, werd de kern van de betogen gevormd door de risi co's en vooruitzichten van vrede in relatie'tot een Israëlische te rugtrekking en de toekomst van de bezette gebieden. Tijdens de zakelijke toespraken bleven de meeste Knesseth-leden hun emoties tegen de gewoonte in de baas. Als een regering van de Ar beiderspartij in plaats van de huidige rechtse coalitie-regering dezelfde concessies in ruil voor vrede aan de Knesseth had moe ten verkopen zou het ongetwij feld tot stormachtige tonelen zijn gekomen. De spanning van de af gelopen weken kon zich nu in alle rust ontladen. Nadat de Knes seth-leden hun inmiddels be kende standpunten hadden her haald verliep de stemming vol gens verwachting. Het mara thondebat werd rechtstreeks door de Israëlische televisie uit gezonden. Zelfs de demonstratie van 1500 joodse kolonisten uit de 110 nederzettingen in de bezette gebieden, die voor de Knesseth tegen het vredesplan van hun politieke leider protesteerden, verliep rustig. De massale aan hang van het nationaal-religieuze blok der getrouwen is sinds het bezoek van Sadat aan Jeruzalem snel geslonken en de Likoed- aanhangers volgen merendeels het vreedzame spoor van premier Begin. Somalië beschuldigt Ethiopië van invasie TEHERAN/NAIROBI (Reuter/UPI) - „De invasie van Somalië is begonnen en de Ver enigde Staten dienen thans over eenkomstig hun morele verant woordelijkheid jegens Somalië te handelen", zo verklaarde presi dent Siad Barre van Somalië gis teren op een persconferentie in Teheran tijdens zijn bezoek aan Iran. Somalië beschuldigde Ethiopië gisteren ervan luchtaanvallen te hebben uitgevoerd op twee plaatsen diep in het noorden van Somalië, Hargeisa en de haven stad Berbera aan de Indische Oceaan. Volgens radio Mogadisjoe zouden drie Ethiopische straaljagers zijn neergehaald. Naar Barre zei wer den bij de aanvallen Russische vliegtuigen met Ethiopische ken tekenen gebruikt, maar hij weigerde in te gaan op de vraag of ze zouden zijn gevlogen door Russen. Barre zei dat Somalië alleen maar woorden en geen materiële hulp van het westen hadden gekregen, zelfs nadat het een maand gele den de Russische adviseurs had uitgewezen. In de afgelopen vijf maanden van strijd is Somalië er overigens wel in geslaagd bijna al het Tand dat het opeist in het zuidoosten van Ethiopië te

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1977 | | pagina 13