VS WIL HEFT WEER IN HANDEN KRIJGEN Rosanna trekt net om Jespers verder dicht libelle Bisschop Moezorewa wil praten niet met Smith Panamakanaal is kwetsbaar De Sint komt op bezoek Wat doet Pa? In conflict in Midden-Oosten Zorgen om Carter ZatenerinuwLibelle geen gratis wenskaarten? VRIJDAG 2 DECEMBER 1977 JERUZALEM (SP/UPI/AFP/Reuter/AP) - De Verenigde Staten doen verwoede pogingen het heft bij de politieke ontwikkelingen in het Midden-Oosten weer in de hand te krijgen. Onder druk van de Amerikaanse regering heeft president Sadat er mee ingestemd de conferentie van Cairo die over enkele dagen zou beginnen tot 14 december uit te stellen. Israël is met deze datum akkoord gegaan. Over dit uitstel is geen rechtstreeks overleg tussen Egypte en Israël ge voerd. De Verenigde Staten hebben de nieuwe datum min of meer aan Egypte opgedrongen terwijl de Israëlische regering slechts op de hoogte werd gehouden. De rechtstreekse contacten tussen Cairo en Jeruzalem waarbij de Amerikanen hooguit als koeriers mochten fungeren maar verder moesten toekijken waren een doorn in het oog van de rege ring-Carter. Door het tempo van het onderhandelingsproces in Cairo te bepalen wil Washington na een korte onderbreking op haar centrale plaats van het poli tieke front in het Midden-Oosten terugkeren. Bij zijn verrassende initiatieven heeft president Sadat de Ameri kanen zorgvuldig buiten beeld gehouden terwijl president Car ter juist dringend op succes voor zijn Midden-Oosten-beleid wil kunnen bogen. Officieel heeft Je ruzalem haar zege aan de her nieuwde Amerikaanse betrok kenheid bij het vredesstreven in het Midden-Oosten gegeven. Minister van Buitenlandse zaken Dajan verklaarde gisteravond dat de Verenigde Staten de sleutel Midden-Oosten- tieke kringen in de Israëlische hoofdstad wordt de Amerikaanse Arabische leiders bij hun aankomst gisteren op het militaire vliegveld in Tripoli voor het bijwonen i ingreep echter met verrassing en conferentie van landen die tegen Sadats reis naar Israël zijn. Van links naar rechtspresident Boumedienne v enig misnoegen waargenomen. Reactie Moskou Het Russische persbureau Tass heeft gisteren gezegd dat de be slissing van de Verenigde Staten om deel te nemen aan de voorbe reidende vredesconferentie in Cairo de opzet heeft de onenig heid tussen Egypte en de overige Arabische landen te vergroten. Tass. reageert op berichten dat de Amerikaanse president Carter tijdens een persconferentie be vestigde dat de Verenigde Staten een hooggeplaatste vertegen woordiger naar de conferentie in Cairo zouden sturen. Tass stelt dat: "De meerderheid van de Arabische staten heeft geweigerd aan de conferentie deel te nemen, omdat die alleen bijeengeroepen was om de onderlinge overeen komst tussen Tel-Aviv en Cairo te verhullen. i de Libische leider SALISBURY (AP) - Bisschop Abel Moezorewa heeft in de Rhodesi- sche hoofdstad Salisbury laten weten dat zijn organisatie, de African National Council (ANC) vraagstuk in handen houden daar De beslissing van de Verenigde de Verenigde Staten een oplos sing van het conflict zouden kunnen bereiken zonder naast Egypte op de andere Arabische staten te zijn aangewezen. In poli- WASHINGTON (SP) - Een oude vriend van Jimmy Car ter, Charles Kirbo, die ook uit Georgia komt en beheer der is van Carters aandelen in de pinda-industrie, maakt zich zorgen over de gezond heid van de Amerikaanse president. "Ik vind 'm oud worden", zei hij onlangs. Carter, inmiddels op de hoogte van Kirbo's commentaar, antwoordde hem deze week: "Je ziet er zelf ook niet hon derd procent uit". Hij ver volgde: "Ik ben erachter ge komen dat president zijn moeilijker is dan het leiden van een pinda-industrie en jij hebt ondervonden dat het leiden van een pinda-indu strie moeilijker is dan geves tigd advocaat in Georgia te zijn". Kirbo is trouwens niet de enige die zich ongerust maakt. Ook andere vrienden en mede werkers van de president vinden Carter een ver moeide indruk maken en zijn bezorgd over de lichamelijke eisen die het ambt aan hem stelt. Jody Powell, de perschef van het Witte Huis en vertrouwe ling van de president, zei dat de pressie op Carter reden geeft tot ongerustheid. Het woord "alarmerend" wilde hij niet gebruiken. Volgens hem moet de 53-jarige Jimmy Carter de tol betalen die elke president heeft moe ten opbrengen. "We probe ren het hem allemaal zo ge makkelijk mogelijk te ma ken", aldus Powell. "Het zal een last blijven maar het is niet iets dat we niet beseften toen we nog niet in het Witte Huis zaten", zei hij. Staten betekent dat Amerika de contacten tussen Israël en Egypte afzonderlijk tracht te be vorderen en daarmee de onenig heid onder de Arabische landen verhevigt". Tripoli Poolse leider Edward Gierek De tegenconferentie van Tripoli, zou vandaag beginnen in het bijzijn van president Hafez Assad van Syrië, president Boume dienne van Algerije, de PLO- leider Jasser Arafat, en uiteraard de Libische leider Khadafi. Irak heeft een vijf man sterke dele gatie naar Tripoli gestuurd onder leiding van Taha Jassin Getrawi, lid van de revolutionaire raad. Ook Libanon heeft laten weten dat het niet zal deelnemen aan de be sprekingen in Cairo ter voorbe reiding van een hervatting van de Geneefse conferentie. De Liba nese minister van Buitenlandse Zaken Foead Boutros zei dat zijn land het "in dit stadium niet pas send" vindt. Hij merkte op dat Libanon niet is uitgenodigd naar de Geneefse conferentie zelf. De ambassadeur van Egypte in Belgrado, Morad Ghaleb, heeft gisteren verklaard dat hij af treedt, „omdat ik de politiek van president Sadat niet kan verde digen". Ghaleb, oud-minister van Buitenlandse Zaken, was 1 juli 1974 in Joegoslavië benoemd. Hoessein Koning Hoessein heeft zich giste ren bereid verklaard, naar Da mascus en Cairo te gaan om de Arabische solidariteit te herstel len. Op een persconferentie in het ko ninklijk paleis te Amman zei hij "het onmogelijke" te willen doen om een eind te maken aan de ver deeldheid onder de Arabische staten. De vorst die goede be trekkingen onderhoudt met zo wel Egypte als Syrië, gaf te ken nen dat het bezoek van president Sadat aan Israël hem had "ver baasd". Hij vond echter dat deze reis van de president geen aan leiding mocht zijn tot "bittere kri tiek tegen Egypte dat zich grote opofferingen voor de Arabische zaak heeft getroost". Zelf zag hij geen omstandigheden waaron der hij naar Jeruzalem zou gaan om met de Israëlische leiders van gedachten te wisselen. op bezoek bij de paus ROME (DPA) - Paus Paulus de zesde heeft een onderhoud van bijna anderhalf uur gehad met de Poolse partijleider Edward Gierek die met deze audiëntie bij de Paus een vierdaags staatsbe zoek aan Italië afsloot. In het ge zelschap van de paus bevond zich mgr. Agostino Casaroli, zijn 'mi nister van buitenlandse zaken'. Gierek werd naar het Vaticaan be geleid door minister van buiten landse zaken Emil Wojtyszek en het hoofd van het departement voor kerkelijke zaken in War schau, Stanislas Kania. In een toespraak waarvan het Vati caan na de audiëntie de tekst pu bliceerde, herinnerde de paus Gierek aan de ook door Polen ondertekende slotakte van Hel sinki, met haar rechten voor het individu. "De kerk", aldus de paus, „verlanft geen voorrechten. Zij wil slechts het recht zichzelf te manifesteren en de mogelijkheid zonder be perkingen haar oorspronkelijke opdracht te vervullen". De paus sprak de hoop uit dat de moeilijkheden tussen kerk en staat in Polen op een bevredi gende wijze zouden kunnen wor den opgelost. Hij waardeert de Poolse bijdrage aan de internationale vrede. De katholieke kerk is bereid het hare bij te dragen aan het algemeen welzijn. vandaag niet deelneemt aan de besprekingen van de gematigde Rhodesische nationalisten met premier Smith. Hiermee wil de ANC protesteren tegen de mili taire acties van het Rhodesische leger tegen zwarte guerrillakam pen in Mozambique, die onlangs aan 1200 mensen het leven heb ben gekost. De ANC heeft een week van rouw afgekondigd die gisteren is inge gaan. De in Rhodesië zelf legaal opererende beweging wilde niet uitsluiten dat de ANC na afloop van de week van rouw wel bereid zal zijn om samen met de andere zwarte nationalisten, Jeremiah Chirau's Zupo en dominee Sit- hole's organisatie, te onderhan delen met het blanke min derheidsbewind. Sithole zelf heeft gisteren gezegd dat premier Ian Smith zijn voor stellen voor verkiezingen moet verduidelijken als hij over een "interne regeling" wil onderhan delen. "Wij willen niet nog eens voor de gek worden gehouden", zei Sithole aan het einde van een bezoek van een maand aan de Verenigde Staten voor de deko lonisatiecommissie van de Ver enigde Naties. Hij zei dat Smith opheldering zal moeten verschaffen over wat hij vorige week bedoelde, toen hij bekend maakte dat hij nu voelt voor vrije verkiezingen op grond van "stemrecht voor volwasse nen". De blanke Rhodesische premier zei te willen onderhandelen met ge matigde zwarte nationalistische leiders over de toekomst van Rhodesië. In het verleden stelde hij daaraan voorwaarden die de blanke minderheid bij verkiezin gen zou bevoordelen. Het Patriottisch Front, dat het me rendeel van de guerrillastrijders vertegenwoordigt, zal niet aan de onderhandelingen deelnemen en heeft gezegd de strijd tegen de zwarte "marionetten" van Smith te zullen voortzetten. BALBOA (SP) - Iemand die, laag vliegend boven het Panama-ka naal, op zoek is naar dé plek voor een bomaanslag zou moeilijk tot een besluit komen. Want vrijwel elke plek is even geschikt om er met een bom het scheepverkeer tussen de Atlantische en de Stille Oceaan te blokkeren. Dagelijks passeren er zo'n 35 sche pen het kanaal. Als er op een daarvan, bijvoorbeeld op een tanker met olie of propaan, een bom zou zijn verstopt die op af stand tot ontploffing zou worden gebracht, dan is de ramp niet te overzien. Zeker niet als het zou gebeuren in één van de drie sluizencomplexen. Maar het kan ook veel simpeler; een beetje schutter moet met één welgemikt schot in staat worden geacht hetzelfde te bereiken. Het Panamakanaal is even kwets baar als een pasgeboren baby, zegt de Panamese president ge neraal Torrijos. Maar de Ameri kaanse kanaal autoriteiten zwijgen over de vraag waar het Panamakanaal het meest kwets- ADVERTENTIE Papakt PARADE, de zachtere vieux baar is, uit vrees terroristen op een idee te brengen. Zy zijn dan ook ontsteld over de waarschuwin gen van de regering-Carter dat er terroristisch geweld en guerrilla-acties zullen losbarsten wanneer de Amerikaanse Senaat de onlangs gesloten verdragen over het Panamakanaal niet wil goedkeuren. In Panama is men van mening, dat de kwetsbaarheid van het kanaal en de dreiging van sabotage de belangrijkste factoren zijn in Car ters campagne om 67 senatoren ervan te overtuigen dat zij vóór moeten stemmen zodat de ver dragen met een meerderheid van twee derde plus één aangenomen worden. Maar toch beschouwt men Carters openlijke aandrin gen voor dit probleem als een ge vaar, omdat een dolle terrorist erdoor op een idee zou kunnen worden gebracht. De twee nieuwe verdragen, waar van het ene de geleidelijke over dracht van het kanaal aan de Pa- namezen voor het jaar 2000 regelt en het andere het recht van de Verenigde Staten vastlegt om het kanaal ook na dat jaar te verdedi gen, zullen het veelomstreden verdrag van 1903 tussen de Ver enigde Staten en Panama ver vangen. Geweld tegen het kanaal, aldus de voorstanders van de verdragen, zou zich kunnen uiten in terroris tische stakingen, sabotagepogin- gen en misschien zelfs een Vietnam-achtige guerrillabewe ging. Zeker onder die omstan digheden zou het onmogelijk zijn het kanaal te verdedigen. De enige succesrijke manier om dit te doen en het gebruik van het kanaal ook in de toekomst moge lijk te maken is, aldus de voor standers, door de verdragen, goed te keuren. GENT (SP) - Rosanne van Laere (28) lykt haar minnaar Luc de Cramer woordelijk na te praten. Zij hakkelt het ant woord op elke vraag na lang durig denken er uit en wekt daarbij de indruk dat zij in gedachten steeds eerst moet repeteren wat De Cramer ook al weer had gezegd. Niette min draagt zij - als de jury haar gelooft - een zwaar steentje bij tot rechter Jes pers ondergang. Want volgens de blonde Ro sanna mag er niet aan worden getwijfeld dat rechter Jespers zijn vrouw van kant heeft willen maken en dat hij ook feitelijk de daad bij het woord heeft gevoegd. Het zwakke punt in haar verhaal is dat zij dit Jespers alleen heeft horen zeggen op bandopnamen, die De Cramer van zijn gesprek ken met de rechter zou heb ben gemaakt. De jury moet maar raden of zulke bandopnamen inder daad ooit hebben bestaan en vooral of daarop werkelijk te horen is geweest hoe Jespers zijn moordplannen aan De Cramer ontvouwde. Want Rosanna beweert dat zij deze bandjes heeft verbrand nadat de rijkswacht voor het eerst huiszoeking had gedaan op haar hoeve. De schuchter hakkelende blondine wordt door de pre sident van het Assisenhof uitvoerig op haar gemak ge steld en aangemoedigd toch vooral onbeschroomd te spreken. Maar de rechter ver zuimt al te vaak dóór te vra gen. Waarom heeft Rosanna de bandjes verbrand? En vooral. Waarom heeft De Cramer, die beweert dat hij mevrouw Jespers wilde beschermen, niet eenvoudig aan Jespers gezegd dat hij de bandjes aan de politie zou geven indien de rechtersvrouw iets over kwam? Deze voor de hand liggende vraag is trouwens ook aan De Cramer zelf niet gesteld ter wijl daarentegen rechter Jes pers wel over elk detail en elke mogelijke interpretatie van zijn acties kritisch is doorgezaagd. Het Belgische "proces van de eeuw" lijkt daarmee voor de magistrale hoofdverdachte een weinig hoopgevende richting in te slaan. Rosanna van Laere vertelt eerst nadrukkelijk dat haar vriend Luc de Cramer met het plaat sen van een "ongevaarlijke" bom in de auto van mevrouw Jespers alleen maar wilde be reiken dat de rechter ver dacht werd, zodat hij van ver dere moordpogingen zou af- Dan verklaart zij op de bandjes te hebben gehoord hoe Jes pers aan De Cramer vertelde dat hij zijn vrouw eerst mét een slaapmiddel in haar champagne had verdoofd om haar vervolgens in de bad kuip te verdrinken. Hij zei ook dat geen vijf minuten la ter zijn zoontje in de bad kamer was gekomen. "Jes pers vertelde precies hoe hij het gedaan had", zegt Ro sanna letterlijk. Maar waarvoor was die uitleg nodig? Had uit dit gesprek op de band dan niet tevens moe ten blijken dat De Cramer ge tuige was geweest van de moord? Het wordt Rosanna al weer niet gevraagd. Wél staat vast dat zij bij haar eerste verhoor door de rijks wacht heeft gezegd dat De Cramer in de nacht van de moord geen minuut van haar zijde was geweken. Ter zitting komt ze hierop terug en luidt haar verhaal dat zy vroeg naar bed was gegaan en dat De Cramer best na een telefoontje van Jespers haar huis kan hebben verlaten, de auto gestart en weer zijn te ruggekomen, alles zonder dat zij het merkte. Waarom loog zij eerst? "Ik had schrik", fluister Rosanna De ten laste gelegde beroving en de diefstal ten nadele van de oude mevrouw Vanden- hende, een zaak waarin Jes pers toch al uiterst zwak staat, lijkt door Rosanna's getuige nis helemaal funest voor de rechter uit te pakken. Enerzijds dekt Rosanna wel iswaar weer De Cramers ver haal dat het om een "com bine" ging - waarbij de oude dame zogenaamd mee in het complot zat omdat zij haar bezittingen wilde veiligstel len voor de erfgenamen van haar stervende echtgenoot - doch anderzijds zegt zij met absolute zekerheid dat Jes pers de opdrachtgever was van de hele operatie. Na de overval waren De Cramer en Van Renterghem bij haar teruggekomen met een koffer vol aandelen en- goudstuk ken. En vlak voor de diefstal uit de bankkluis had Jespers tegen De Cramer gezegd: "Luc, ik heb de sleutel". Te vens had zij Luc tegen Jes pers horen zeggen dat de buit in Rosanna's stal onder de grond was gestopt. Aan de rijkswacht had Rosanna een ander verhaal verteld, waar Jespers niet in voor kwam. Waarom? "Omdat", antwoordt Rosanna "Jespers me had opgebeld en gezegd; u mag in ieder geval mijn naam niet noemen, ik zal alles in orde maken". Ook bekent Rosanna het briefje te hebben geschreven aan de Belgische justitiële autoritei ten met de lasterlijke aantij ging tegen de rechter, die als concurrent van Jespers op de nominatie stond voor de post van procureur des konings. Rosanna zegt dat het dictaat afkomstig was van Jespers, "die de champagne voor zijn benoeming al had klaar staan". Behalve advocaat Verhaegen die een deel van de gestolen aandelenschat onder de grond in zijn tuintje heeft verborgen en die toegeeft "dat hij beter had moeten we ten", hoort het Assisenhof ook bankier Bundervoet, de man die achter alle geldlenin gen en louche transacties tus sen Jespers en De Cramer een vinger heeft gehad. Bundervoet (42) is de vreemdste bankdirecteur die men zich denken kan. In De Cramers bordeel "Het Clubke" liet hij zich geregeld vol pils tanken waarna hij vrolijk betaalde met blanco cheques die hij wel eerst had ondertekend. De Cramer vulde astronomi sche bedragen in en be waarde de cheques voor eventueel later gebruik. Ver trouwelijke stukken van cliënten werden door De Cramer uit Bundervoets ak tetas gehaald en gefotoko pieerd met hetzelfde doel. Zo was de bankier in zijn macht. Jackie van Renterghem (31) die lang doorging voor een der grote spitsboeven uit het complot, ontpopt zich ter zit ting eveneens als een slappe willoze man die zich volledig heeft laten gebruiken door de sterk dominerende De Cra- Hij was van De Cramer ook fi nancieel afhankelijk en deed blindelings wat hem werd opgedragen. Toen hij tijdens het maken van de bom om uitleg vroeg, antwoordde De Cramer "Horen, zien en zwijgen". Zelfs de onder zoeksrechter noemt Van Ren terghem dan ook onver bloemd "een Dakiesdraeer". En al moeten de psychiatrische rapporten nog ter sprake ko men, toch kan al wel haast met zekerheid worden gezegd dat ook de blonde Rosanna nog geheel leeft in de ban van de man die haar ongetrouwd heeft laten zitten met twee kinderen om te gaan samen leven met de exploitante van het winstgevende "Clubke". Luc de Cramer, die ter zitting schamper heeft uitgeroepen dat hij wordt voorgesteld als de wolf in schaapsvacht waarbij hij zyn medebe- klaagden vergeleek met de zeven geitjes, kon de spijker hiermee wel eens ongewild keihard op de kop hebben ge slagen. ADVERTENTIE Deze week bevat Libelle zes gratis wens kaarten, als bijlage in het hart van het blad. Helaas is een klein deel van de oplage zonder die kaarten verschenen. Had u de pech zo'n kaartloze Libelle te kopen? Gaat u dan over 2Vz week nog even naar dezelfde tijdschriftenwinkel. U krijgt dan alsnog uw wenskaarten!

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1977 | | pagina 9