Gemiste
strijd
kansen
tussen HDC
Samen Sterk
bij
en
KRYPT0GRAM
uvgwo»
Nederlands team
winnaar van
deGlorneycup
r
KOM-er-ACHT-er
Oplossing
vorige week
Leuke misser van Erwin Hamers
S:
m
1
1
73
83
X
\m
^Sm
WK TUMULTUEUS
SCOREVERLOOP
kom er achter
ZATERDAG 26 NOVEMBER 1977
Enige weken geleden werd in
Alphen de belangrijke wed
strijd HDC - Samen Sterk ge
speeld. Belangrijk omdat HDC
alleen bij winst de titelkandida-
tuur kon consolideren.
Tijdens die wedstrijd noteerden we
enige gemiste kansen. De leukste
daarvan was de misser van Sa
men Sterk-speler Erwin Hamers,
die ondanks zijn jeugdige leeftijd
van elf jaar, opgesteld werd in de
basis opstelling. Zijn tegenstan
der, de geroutineerde W. van der
Starre kon toch niet verhinderen
dat Erwin in het middenspel ver
uit de betere positie had (zie
diagram). Erwin (wit) speelde
hier 1. 37-31 26x37, 2. 42x31
21-26, 3. 27-21 26x37, 4. 21x12
8x17, 5. 32x41 23x34, 6. 40x20 en
normaliter loopt deze stand naar
remise. Zwart kan moeilijk de
rest van de partij de dreigende
doorbraak blijven verhinderen.
Helaas voor wit ging wit een paar
slechte zetten spelen, waarna het
pleit spoedig voor zwart beslecht
We keren even terug tot de
diagramstand Het zwakke punt
in zwarts stelling is zijn lange-
vleugelopstelling die pijnlijk
goed gecontroleerd wordt door
de agressieve witte korte-
vleugel. Op een zet als 1. 14-20,
2. 25x14 9x20 volgt ogenblikke
lijk 39-34, waarna 34-30-25 niet
meer te stuiten ls. Op dit gegeven
moet wit zijn winstplan maken.
Hij begint met 1. 27-22 18x27, 2.
37-31 26x37, 3. 42x11 16x7, 4. 36-
31 en zwart kan een lange
vleugel-aanval door 39-34 niet
blijvend verhinderen, daar de
bomzet door 24-30 op een goed
ogenblik winnend voor wit is. Hij
haalt zowel met schijf 10 (die na
de bomzet op dit veld is aange
land) als met schijf 25 een dam,
waarna de winst een kwestie van
techniek is. Niet zo gemakkelijk
om dit allemaal te berekenen,
maar het is eerder een kwestie
van een strategisch plan te heb
ben, om pas daarna de bereke
ningen uit te voeren.
Het tweede fragment was uit de
zelfde wedstrijd. De Hazerswou
denaar Leen Dorsman (wit)
bracht in een gedurfd opgezette
partij een leuke damzet in de
stand, waar zijn tegenstander
Henk Brunt (HDC) invloog: 1.
33-29 19-23, 2. 39-33 14-19, 3. 44-
39 10-14, 4. 50-44 4-10 (deze zet is
de waanzin ten top. De opening is
33-29 en niet 33-28, dus flank in
plaats van klassiek spel. 4-10 is
een typische klassieke zet, die
echter ook dan pas in het uiterste
geval gespeeld mag worden.) 5.
31-26 17-22,6.37-31 6-11,7.32-28
23x32, 8. 38x27 Zeer gedurfd
om een hekstelling te nemen,
terwijl zwart heer en meester in
het centrum is. 8. 1-6, 9. 42-28
19-23, 10. 35-30 20-25, 11. 30-24
14-19, 12. 40-35 19x30, 13 35x24.
Een ware heksenketel kan nu
ontstaan na de centrum door
stoot 23-28, waarna door 38-32 en
de ruil naar achteren, een zeer
principiële s.trijd kan komen. Nu
speelde zwart 10-14 en verloor
door: 14. 24-19 13x24, 15. 29x20
15x24, 16. 34-29 23x34, 17. 39x10
5x14,18. 27-21 16x27,19.33-28 en
zwart gaf op. Een kort partijtje,
waarin de lef van Dorsman be
slissend was.
Probleem
De opgave van de vorige keer: wit
speelt en wint, is een produkt van
de beroemde componist (van
damstandjes weliswaar) de Am
sterdammer Dick de Ruyter. Het
probleem is gehaald uit het leuke
boekje 'Schaap over de dam' van
Philip de Schaap. Wit wint door 1
30-24 29x49, 2. 24-20 49x18, 3.
20-14 23x41, 4. 14x1 33x44, 5, 35-
30 25x34,6.1x46 en het eind is het
beroemde 'niets-is-winst-mo-
tiefHet probleem kent ook nog
een bijoplossing: 44-40, 40x49,
35x44, 22-17 en 44-39, hetgeen
ook winst oplevert. Volgens de
'Scherpe Regels' van Monsma
mag dit niet, omdat het onesthe
tisch is. Ons inziens kan het est
hetische ook weieens in een, door
de door mensen geziene, disso
nant gevonden worden. Het pro
bleem voor deze week heeft als
opgave: wat gebeurt er na 12-
18??
1 S| m Cl 9
3 W, M
i m mm m<
2 a ji
a S S S
„Wk vM, Wf,
Het traditionele toernooi om de Glorneycup werd
ditmaal gehouden in het Ierse dorpje Gor-
manston bij Dublin. Het Nederlandse team won
de grote en felbegeerde trofee.
5. Ld3 c5 6. c3 Pc6 7. Pe2 Db6 8.
Pf3 cd4: 9. cd4: f6 10. Pc3 fe5: 11.
de5: Pde5: 12. Pe5: Pe5: 13. Dh5
Pf7 14. Lb5+ Ke7 15. 0-0 g6 16.
Dh4+ Kd6 17. Df6! en zwart gaf
op.
De Boer-Curtin
In de partij ontstond de volgende
diagramstelling.
Ditmaal traden in het strijdperk
Han Janssen, John van der Wiel
(Leiden), Gert-Jan de Boer, Coen
Stehouwer, Rini Kuyf (ingeval-
len voor de op het laatste moment
ziek geworden Johan van Mil en
Frans Cuypers) en Rob Nio Bert-
holée. Onze stadgenoot nam na
de derde ronde het eerste bord
voor zijn rekening en scoorde in
totaal 3'/2 uit 5. Hier volgen enige
attractieve partijen uit het toer- i
S1CILIAANS
I. e2-e4 c7-c5 2. Pgl-f3 Pb8-c6 3
d2-d4 c5xd4 4. Pf3xd4 e7-e6. De
oude Löwenthal-variant 4...e5 is
praktisch uit het toernooischaak
verdwenen sinds is gebleken dat
wit na 5. Pc6: bc6: 6. Lc4 de
meeste ruimte verkrijgt.
5. Pd4-b3 Dd8-c7 6. Lfl-d3 a7-a6 7.
0-0 LfR-e7 0. f2-f4 d7-d6 9. Lcl-e3
Le7-f6 10. c2-c3 Pg8-e7.
De ontwikkeling van het konings-
paard naar el kan ook zijn voor
delen hebben, omdat de velden
d5 en f5 worden bestreken.
II. Pbl-d2e6-e5 12. Pd2-c4 b7-b5 13.
Pc4-b6Ta8-b8 14. Pb6xc8 Dc7xc8
15. Ld3-e2 Dc8-c7 16. f4-f5...
Wit zit om een betere voortzetting
verlegen daar 16.g4?te riskant is.
Op Dc2? komt natuurlijk Pd4!
(Pb4?!), en op Del volgt d5! enz.
16... 0-0 17. Ddl-el d6-d5! 18. g2-g4
g7-g5 19. Del-d2 h7-h6 20. e4xd5
Tf8-d8 21. Le2-f3 e5-e4!
Nu worden de rollen omgedraaid!
22. Lf3xe4 Dc7-e5 23. Le4-f3
Pe7xd5 24. Lf3xd5 Td8xd5 25.
Dd2-f2 De5-e4 26. h2-h3 Pc6-e5
27. Pb3-c5 Td5xc5 28. Le3xc5
Pe5-d3 29. Df2-e3 Pd3xc5 30.
De3xc5 Lf6-d8.
Dreigt damewinst. Wit is praktisch
gedwongen de kwaliteit terug te
geven, daar zijn koning de diago
naal gl-a7 niet kan verlaten.
31. Tal-el De4-b7 32. Tel-e8
Kg8-h7 33. Te8xd8 Tb8xd8 34.
Tfl-el?
In aanmerking kwam 34. De3 enz.
34... Td8-d2! 35. Dc5-f2 Td2xf2 36.
Kglxf2 Db7-d5 en er volgde nog:
37. f6 Da2: 38. Te7 Db2: 39. Kfl
Kg6 en wit gaf op
Wit had zich beter na de 33ste zet
tevreden kunnen stellen met re
mise, maar daar wil de jeugd in
eerste instantie niets van weten...
lis
w
<3
1
1.
1
4
1
1
i
i
33;
2
s
L-
B
De Boer
Het is duidelijk dat zwart niet best
staat. Een geopende h-lijn, bezet
door twee torens met de dame bij
de hand moet tot een snelle be
slissing leiden. De wijze waarop
wit de partij uitmaakt getuigt van
een uitstekend "combinatie-ge
voel"!
Van der Wiel
26. Pc5xe6! f7xe6.
Eveneens hopeloos is 26... Pe4?! 27.
Le4: Dg5: 28. Pg5: de4: 29. Th7:
enzovoort. Wit kan ook nog op
26... Pe4 met 27. Dg4 voortzet
ten, waarna er van alles dreigt.
27. Ld3xg6! h7-h5 28. Lg6xh5
Pf6xh5 29. Dg5xh5 Tf8-f6.
Het slot luidde: 30. Dg5 Kf7 31. Th7
Dg8 32. Dh5+ Ke7 33. De5 Tb7 34.
Tlh6! Ke8 35. Tg7:! Dg7: 36. Tf6:
en zwart gaf op.
Van der Wiel-Dnnne Ierland
1. e4 c5 2. Pf3 Pc6 3. d4 cd4: 4. Pd4:
Pf6 5. Pc3 d6 6. Lg5 e6 7. Dd2 a6 8.
0-0-0 h6 9. Lf4 Ld7 10. Pc6: Lc6:
11. Del Da5 (Stuurt op de lange
rokade aan, daar hij op Le7, ge
volgd door 0-0, een aanval op zijn
koningsstelling vreest door de
pionnenwals f3-g4-h4 enz.).
12. Lc4 0-0-0 13. re g5 14. Le3 Pd7 15.
h4 Tg8 16. hg5: hg5: 17. Th7 Pe5
18. Lb3 Td7 (Wit staat beter om
dat zwarts stukken wat ongeluk
kig staan. De loper op c6 bijt op
graniet en Lf8 staat gede-
placeerd. Toch moet wit nauw
keurig spelen om dit voordeel te
verwezenlijken!) 19. Df2 Dd8 20.
a4 b5?21. Lb6 Df6 22. ab5: ab5:
23. La5 Tb7 24. Lb4 Dd8 25. g3
Td7 26. De2 Db6 27. f4 gf4: 28. gf4:
Pc4 29. f5 Le7 30. Kb 1 Tf8 31T17:
(De beslissing. Van der Wiel heeft
het middenspel voortreffelijk
behandeld!) 31... Tf7: 32. fe6: Tf2
33. ed7: Ld7: 34. Dd3 Pe5 35.
Pd5! Pd3: (Na 35... Dd8 36. Pe7:
De7: 37. Dd6: kan zwart ook op
geven) 36. Pb6: Kc7 37. Pd5 en
zwart gaf op.
BISHOP
De strijd tussen beide Ameri
kaanse teams met als inzet dt
wereldtitel kende een tumul
tueus scoreverloop. De titel
houders van vorig jaar ston
den na 64 van de 96 finales-
pellen voor met 177-134.
De eerste 16 spellen van de
laatste zitting, met een stand
van 80-20 in het voordeel van
de "uitdagers", bleken uit
eindelijk beslissend.
Die klap van 60 punten kwamen
de titelhouders niet meer te
boven en ze verloren tenslotte
met 245-215.
In die 16 spellen kwamen
vrijwel uitsluitend slems op
tafel, dikwijls met absurde
verdelingen of afhankelijk
van een snit. Waarmee zou U
b.v. als west uitkomen tegen 6
KI:
10 9 6
H B 9 5 4
O B 6 5 3
2
Oost gever, niemand kwets
baar. Het biedverloop: zuid I
KL (O-W passen) - noord I Ru
zuid 3 KL noord 3 Ha: zuid 3
SA -noord 4 Sch: zuid 6 KI.
Uw start: er staat een wereld
titel op het spel.
H 2
A 10 3 2
O A 10 9 4 2
10 7
10 9 6 ♦V 8 7 4 3
C HB 9 5 4 ^76
O B 6 5 3 <>HV
^2 B 6 5 3
AB 5
9 V8
87
A H V 9 8 4
Als U koos voor ruiten of
schoppen deed U het goed. In
de praktijk startte west met
harten en dat bleek fataal. De
leider liet Ha 5 doorlopen naar
zijn 8 en speelde Sch A H en
een schoppen getroefd. Hij
trok 2x troef, ontdekte het
slechte zitsel, maar bleef dat
op knappe wijze baas. Hij
nam Ha V over met aas,
troefde een harten, stak over
naar Ru A en troefde nog een
harten.-
V 9
Zuid speelde ruiten en leunde
rustig achterover. Het kon
hem niet schelen wie aan slag
kwam; hij ging met KI V 9 de
laatste twee slagen maken.
T. SCHIPPERHEYN
OOSTENRIJK - Op 17 november
heeft Oostenrijk twee bijzondere
zegels in roulatie gebracht, als
mede een aanvullende waarde in
de serie Oostenrijkse landschap
pen. Om te beginnen verscheen -
voor het derde achtereenvol
gende jaar - een zegel in de reeks
"moderne Oostenrijkse kunst".
Afgebeeld wordt het schilderij
"Das Donaumadchen" van prof.
Wolfgang Hütter, een naakt
meisje met een enorme haardos
en op de achtergrond golven en
luchten. De zegel heeft een
waarde van 6 shilling, is uitge
voerd in oranjebruin, lilapurper,
korenbloemblauw, tur-
kooisblauw en zwartgrijs, de op
lage is 3,7 miljoen en de eerste
dag van geldigheid 2 december.
De tweede bijzondere zegel op 17
november uitgekomen staat in
het teken van de "dag van de
postzegel". Met deze zegel wordt
vooral dr. Emanuel Herrmann
(1839-1902) herdacht, de "uitvin
der" van de Oostenrijkse cor-
respondentiekaart, de eerste
briefkaart van de wereld (1869).
Op deze toeslagzegel van 6 2
schilling (roodachtig-geelbruin
en zwartlila) is dan ook een por
tret van dr. Herrmann afgebeeld.
De oplage van de zegel is niet ui
termate groot: 1,9 miljoen. Eerste
dag van geldigheid: 2 december
Dan is op 17 november de nu vier
jaar lopende reeks "Oostenrijkse
landschappen" uitgebreid met
een zegel van 20 s. (olijf en don
kerolijfgroen) waarop de Myra-
watervallen bij Muggendorf. Met
deze aanvullende waarde, die
vanaf 7 december voor franke
ring mag worden gebruikt, be
staat deze reeks nu uit negentien
zegels. Om de Oostenrijkverza
melaars te gerieven zullen we ze
alle nog eens op een rijtje zetten.
De eerste zegels van de reeks ver
schenen op 13 november 1973: 10
schilling. Neusiedlermeer en 7 s.,
burcht Falkenstein; verder op 30
november 1973, 5 s., ruïne Agg-
stein; 12 december 1973, 4 s., Al-
mmeer; 22 maart 1974, 3 s., het
bergmassief de Bisschofsmütze;
24 mei 1974, 2,50 s., het plaatsje
Murau; 12 juli 1974, 2 s., de oude
Finstermünzer Innbrug; 23 ok
tober 1974, 1,50 s., kerk van Blu-
denz/Vorarlberg; 24 januari 1975,
1 s., Kahlenbergerdorf bij Wenen;
27 februari 1975, 50 s., het con
grescentrum Hofburg/Wenen; 14
mei 1975, 6 s., de Lindauer hut in
Ratikon/Vorarlberg; 8 september
1975, 50 grosschen, Zillertal/Ti-
rol; 13 februari 1976, 8 s., stenen
zuil bij slot Reiteregg; 9 sep
tember 1976,11 s., Enns en 4,50 s.,
windmolen bij Retz; 26 april 1977,
6.50 s., de Heilige kruis-kerk in
Villach/Perau; 18 mei jl.. 7,50 s.,
de vesting Hohensalzburg; 23
september jl., 16 s.. deel van
openluchtmuseum te Bad Tatz-
mannsdorf en dus nu de aanvul
lende zegel van 20 schilling met
de Myrawatervallen.
Kunt u de acht afwijkingen in bovenstaande tekeningen vinden?
De juiste oplossing vindt u elders op deze pagina.
JOOP BURGERHOUT
HORIZONTAAL
1. Sluiting van het Koninklijk
Huis!?
8. Stapel lekkernij van de polen
9. Erg geliefd zijn als u er komt
12. Het voertuig in de noot, malle.
13 T.b. is uit de tijd in deze omge
ving.
14. Oversteken van een vogel.
17. U hebt zich niet in te laten met
het tweede gewas.
18. Loop in Noord-Holland maar in
de richting van de boom.
19. Een bedrijf waar u eer mee in
legt, een prestigekwestie.
22. De doe-het-zelver op allerlei
gebied.
24. Als 'ie nog een keer zingt, de
vogel.
25. Mijn geliefde in de maan met T.
26. Een officiële, bittere a.
29. Doe er 'es olie in, agent, luistert
u goed?
30. Als 'ie niet meedoet in de vrije
tijd, dan is 'ie vrij.
31. Altijd geduvel tussen een
meisje en een vogel en toch
spelen ze 't vaak.
VERTICAAL
2. Het meisje uit het gewas.
3. Van deze kant bekeken is het
lichaamsdeel maar een stipje.
4. Het slaperige wandelen!
5. Een van de bekendste oude
militaire diners!
6. Kouwe gein.
7. Beter hard gelopen dan schuin.
10. Er zit een opgeverfde tante in
de serre.
11. Kleurrijk speelgoed op Konin
ginnedag.
15. Die tuimeling van u is een nare
zaak.
16. Het keukengerei en niet de
20. Dat raadsel is erg aardig,
moeder.
21. Grappig, hè, die schaal is uit
Zwitserland.
22. Goed gevuld, maar niet als u
praat.
23. Zo Europees gaat het daar toe
27. De worm in de groente.
28. Moet u zo nu en dan eens bij
laden.
BELGIE - Voor het tiende achter
eenvolgende jaar heeft België een
kerstzegel uitgegeven. De zegel
in de waarde van 5 frank (rood-
vermiljoen; oplage 4 miljoen) is
vanaf 14 november verkrijgbaar
en toont deze keer een detail van
het middelste paneel van een
drieluik van Rogier de le Pasture,
voorstellende de aanbidding van
het Kind.
De Regie heeft verder voor 5 de
cember de bijna jaarlijkse Solida-
riteits-serie op het programma
gezet: twee zegels van 5 2,50
FR. en twee van 10 5 frank De
eerste 5 fr.-zegel (fotobruin)
draagt het portret van Albert-
Edouard Janssen (1883-1966) een
van de grootste financiële spe
cialisten die België ooit heeft ge
kend. Op de andere 5 fr.-zegel
(vermiljoenrood) staat het portret
van Joseph Wauters (1875-1929)
aan wie België de wet op het
ouderdomspensioen heeft te
danken en die de achturenwet
door de volksvertegenwoordi
ging sleepte.
De Belgische Egyptholoog Jean
Capart (1877-1947) wordt op de
eerste 10 fr.-zegel (violetrood)
verbeeld en op de tweede 10 fr.-
zegel (grijsblauw) wordt de com
ponist August de Boeck (1865-
1937) geëerd.
HERO WIT
De eerste prijs van ƒ10,- werd toe
gekend aan de heer J. Langezaal,
Kortenaerstraat 56 te Leiden. De
tweede prijs van 7.,50 werd toe
gekend aan mevr. Van Schie-
Rooijers, Boerenburgerweg 11 te
Noord wijk. De twee prijzen van
5,- werden toegekend aan mevr.
C. v. d. Jagt, Molenstraat 18 te Ter
Aar en aan mej. W. Bakker, Cro-
cusstraat 4c te Katwijk a.d. Rijn.
De prijzen worden de winnaars
toegezonden.
Oplossingen met in de linkerbo
venhoek vermélding "Kruis
woordraadsel" voor donderdag
zenden aan Redactie Leidsch
Dagblad, Witte Singel 1, Leiden.
•jovdsuaiö jsvvu yjyoaj jodsviö g
uout sisiooa jinniuiao do doony i
jfojsf ixn x99a6uuds g
xnniu do xuvvj. g
udiu 9jsuooa cnnoiu do dadxjs
uvxu 3%sjiooa puoiu
AT)dS 29jyD9U
xnnui do uaajs ajsxapuo j
