Ontbreken rioleringen
middeleeuwse toestand
sïjop
'Tets doen aan de mentaliteit"
artan
Sewoners Vrouwenwegen Vlietweg:
Labor Yincit straks
In Zaalberg-complex
Experiment van het
diagonaal oversteken
meer dan een grap
Leidse internist dr. Hers na kritiek op VPRO-uitzending:
INDERDAG 24 NOVEMBER 1977 1
LEIDEN
I
i
1
)-21
e' EIDEN - "Een middeleeuwse toestand". Zo typeerde een
spfcewoner van de Vrouwenweg gisteravond het ontbreken
Jhwan een riolering bij de Vrouwenweg en Vlietweg. Hij
ageerde daartegen tijdens een bijeenkomst over de nota
■"Vlietpark.
spanleiding voor hem en vele an
dere aanwezigen om het ontbre-
'■Js,ken van de riolering ter sprake te
een^ren^en was °Pmerking van
de heer Hoogenraad (Stadsont
wikkeling) dat er eventueel meer
dan de "geplande" 36 bungalows
in het gebied gerealiseerd moe-
Bten worden, om de gigantische
ngkosten voor een aan te leggen
at Riolering aldaar enigszins te
istridrukken.
arti
Een aantal aanwezigen vond het
onbillijk dat nu al wordt gedacht
aan huizen die er nog niet staan in
plaats van voor de huidige bewo
ners van Vrouwenweg en
Vlietweg die het al jaren zonder
riolering moeten stellen.
Wethouder Tesselaar (als ver
vanger voor zijn zieke collega
Waal aanwezig) gaf als antwoord
dat niet de gemeente, maar de
bouwer van de bungalows voor
:l!
Zanger/instrument
De problematiek van de zanger
en zijn instrument. Onder
deze titel houdt de keel-, neus-
en oorarts J.B. van Deinse
vanavond een lezing in het
gebouw van de streekmuziek-
school aan het Rapenburg.
Deze lezing over het functione
ren van de stem'is de eerste
van een serie voordrachten,
die worden georganiseerd
door de muzieksectie van het
LAK en de Leidsemuziek-
school
PvdA-Leiden
De afdeling Leiden van de
PvdA houdt morgenavond de
jaarvergadering in het Par
lement aan de Nieuwe Rijn 52.
Op de agenda staat onder
meer de verkiezing van
nieuwe bestuursleden en een
verslag van de onderhan
deling sdelegatie die gespro
ken heeft met D'66 en de PPR.
Verder worden afgevaardigden
gekozen naar gewest en dis
trict. De vergadering begint
om acht uur 's avonds.
PPR/Leiden
Ook de Leidse afdeling van de
PPR vergadert morgen
avond. De bijeenkomst wordt
gehouden in het gebouw Ra
penburg 100. Ter discussie
staat onder meer een voorstel
over de strategie die gevoerd
zal worden op het punt van de
politieke samenwerking in
een toekomstig college. Ook de
PPR begint om acht uur.
De Burcht
"De Burcht in charlestontime".
Onder dit motto geeft de be
kende Leidse muziekvereni
ging De Burcht vrijdagavond
in de Stadsgehoorzaal haar
jaarlijkse invitatieconcert.
Aan dit programma werkt
niet alleen de harmonie mee.
Ook de tamboers en majoret
tes zullen hun best doen om er
een wervelende show van te
maken.
Na afloop is er een gezellig sa
menzijn met de Matana's.
Hearse
Morgenavond organiseert het
vormingscentrum voor jong
volwassenen "Troef een
"swingavond" met medewer
king van de Haagse rock and
roll-formatie "hearse". De
avond begint om acht uur.
Artiestenspul
In het kader van het weekendje
"Artiestenspul" vinden za
terdag tussen 1 en 4 uur 's
middags in de Haarlemmer
straat diverse attracties
plaats. Er rijden praalwa
gens met onder meer De Twee
Pinten en zanger Ben Cra-
Verder worden er shows gege
ven door Werkmans Wilsk
racht, De Burcht, Concordia
en de majorette-groepen The
Golden Green Stars, Pauline
en Aktief.
Spreekuur
Wethouder A.Verboom (Volks
huisvesting) houdt vanavond
zijn maandelijkse spreekuur.
Daarvoor is hij tussen half
acht en half negen aanwezig
in het gebouw van de speel
tuinvereniging Vogelwijk
aan de Nachtegaallaan.
Het spreekuur is bedoeld voor
bewoners van de Rijnsburge-
rweg en omgeving.
de kosten van een riolering zal
moeten opdraaien. Hij voegde
daar aan toe de lage prioriteit die
de gemeente aan een riolering bij
de Vrouwenweg meegeeft omdat
het een dunbevolkt gebied be
treft.
Onvrede heerste er bij de omwo
nenden en betrokkene van het
Vlietpark (dat de Oostvlietpol-
der, Cronesteijnsepolder en
Roomburg omvat) over het feit
dat ze wel rioolbelasting betalen
zonder over een riolering te be
schikken.
De nota Vlietpark, zoals deze door
een ambtelijke werkgroep is uit
gebracht, is gedeeltelijk in strijd
met het ontwerp-streekplan
Zuid-Holland West. In het ont-
werp-plan staat namelijk te lezen
dat de Oostvlietpolder een ag
rarische bestemming moet
blijven houden. De gemeente
Leiden overweegt, zo deelde Tes
selaar mee, tegen dat punt in het
streekplan bezwaar aan te teke
nen. Suggestie van één der be
woners: Houdt dat gebied toch
agrarisch.
'Is de gemeente Leiden niet te
lief?", zo vroeg een aantal
Vrouwenweg-bewoners zich af
na een opmerking van Tesselaar,
dat de gemeente niets kan doen
aan het illegale verblijf van
woonwagens op genoemde weg.
Het zat de bewoners hoog, temeer
daar in de Vlietpark nota wordt
gesproken over de aanleg van een
doortrek-kampeerterrein in het
gebied.
De omwonenden waren bang dat
de gemeente de woonwagens op
dat terrein zouden willen lozen,
of dat de woonwagenbewoners
op eigen houtje het terrein zou
den betrekken. Overigens was
men het in het algemeen oneens
met de aanleg van een doortrek-
kampeerterrein omdat de omlig
gende gronden geen ruimte bie
den voor recreatieve voorzienin
gen.
Wat de Vlietweg betreft werd ge
suggereerd de automobilist snel
heidsbeperkingen op te leggen.
Het smalle, bochtige pad langs de
Vliet zou zich volgens een bewo
ner goed lenen als fietsroute,
ware het niet dat de weg momen
teel door racende auto's levens
gevaarlijk terrein is.
Tenslotte werd er gepleit voor méér
zekerheid voor de eigenaars van
bedrijven die nog steeds niet we
ten of ze, en zo ja, wanneer, plaats
moeten maken voor de uitvoe
ring van het Vlietpark-plan.
De reacties die onder meer gister
avond over de nota zijn verza
meld zullen worden gebundeld
en vervolgens worden aangebo
den aan de raadscommissie voor
ruimtelijke ordening. Deze
commissie zal medio januari over
de nota gaan praten.
ADVERTENTIE
EIDEN - Vóór augustus komend jaar, wanneer de drukkerij vijftig jaar
07bestaat, wil men bij Labor Vincit het bedrijf verhuisd hebben naar het
idevoormalig Zaalbergcomplex tussen Herengracht en Vestestraat. Een
v9gedeelte van dit bedrijfsgebouw wil men verbouwen tot woonruimte,
maar nog onduidelijk is of woningen in de premiesector haalbaar zijn.
itbreiding voor het bedrijf is hoognodig. Plannen voor bebouwing van
pet binnenterrein achter het huidige bedrijf aan Nieuwe Rijn en Uiter-
istegracht bleken niet realiseerbaar. Evenmin vond het plan om een
v (gedeelte van het Hof van Venetië af te breken voor nieuwbouw.genade
h<jbij de gemeente. Op dezelfde dag dat De Bolster het Zaalbergcomplex
;nt|kocht nam Labor Vincit het voor vele duizenden méér van hem 'over.
it be eerste plannen waarbij een gedeelte van het gebouw aan de Vestestraat
bestemd zou worden voor huisvesting van alleenstaanden kregen niet
de goedkeuring van de projectgroep Pancras-Oost die liever woningen
voor (kleine) gezinnen wilde. Voor dit gedeelte wordt nu een afzon
derlijke procedure gevolgd; bij Labor Vincit betwijfelt men echter of
driekamerappartementen in de premie-huursector haalbaar zijn.
'aast de voor woningen bestemde ruimte zal het grootste deel van het
complex voorde drukkerij/uitgeverij bestemd zijn. Verder zal de ruimte
ooiaan de Herengracht ingericht worden als woonhuis voor de gebroeders
'23!De Graaff, die samen met hun vader het beheer voeren. De vader blijft
wonen in de ruimte boven de huidige winkel, die eveneens gehandhaafd
blijft.
•e bedrijfsruimte aan de Uiterstegracht is bedoeld als huisvesting van
alleenstaanden. Het Hof van Venetië zal een opknapbeurt krijgen.
rgen begint wegens uitbreiding een grote
ERBOUWINGSOPRUIMING
MET KORTINGEN
VAN 10%-50%
OP DE GEHELE COLLECTIE.
Kruispunt Lang eg r acht-Pelikaanstraat: straks diagonaal oversteken
LEIDEN - Als zaterdag op de
kruising bij de Korte Hoog
straat in het centrum van
Vlaardingen het experiment
wordt doorgezet waarbij
voetgangers op kruispunten
diagonaal mogen oversteken,
zal de commissaris van de
plaatselijke politie met het
bonboekje in de hand toe
kijken hoe daarmee het ver
keersreglement wordt over
treden. Of hij tegen die tijd
toestemming heeft van het
Openbaar Ministerie om voor
die overtreding een bon uit te
schrijven is nog steeds onze
ker.
Niet alleen om die reden zal het
belangstellend oog van veel
mensen zaterdag op die ge
beurtenis gericht zijn. Want
hoewel de uitvoering van een
dergelijke verkeersmaatregel
op dit ogenblik geen haalbare
kaart is vanwege de wet
telijke voorschriften, is het ze
ker niet zo dat de Vlaardingse
wethouder voor ruimtelijke
ordening, die het idee lan
ceerde, als enige overtuigd is
van de zin van dit alternatief
voor voetgangers.
De Leidse verkeersingenieur in
dienst bij gemeente werken, de
heer Aletrino bijvoorbeeld,
loopt ook warm voor het ex
periment en zou, als het in
Vlaardingen onverhoopt al
lemaal wel gunstig afloopt,
zich best willen buigen over de
mogelijkheden die dit plan
voor Leiden zou kunnen bie
den.
"Ik ben", zo zegt hij, "Natuur
lijk niet bij het overleg ge
weest in Vlaardingen, dus ik
weet niet in hoeverre de zaak
van tevoren met alle betrok-
kenen goed is doorgesproken
maar ik heb toch de indruk
dat het allemaal op heel for
mele gronden wordt afgewe
zen en dat er nog geen juiste
beweging van argumenten is
geweest. In New York wordt
het al lang toegepast en ik
meen dat er in Engeland ook
meegewerkt wordt. Het is ze
ker meer dan.alleen maar een
grap."
"Ik geloof dat het met name voor
kleinere kruispunten heel
goed kan-werken. Voetgan
gers kunnen veel sneller over
steken, het levert minder ge
varen op en het levert voor het
overige verkeer toch tijd
winst.
Een plein als dat bij het station
leent zich er naar mijn gevoel
niet voor, dat bij het gangetje
vermoedelijk heel goed. Ik
wou maar eens afwachten hoe
het zaterdag in Vlaardingen
gaat en het binnenkort eens
aan de orde stellen in onze
kleine verkeersclub. Daar zit
ten allerlei betrokkenen in".
Hoofdinspecteur La Rivière
van de Leidse verkeerspolitie
is minder enthousiast over het
experiment: "Ik zie de voor
delen eigenlijk niet. Het hele
systeem waarbij voetgangers
om sneller te kunnen overste
ken van een drukknop ge
bruik kunnen maken wordt er
mee doorkruist. Ik denk datje
veel meer rijbanen lamlegt
dan nodig is .omdat je alles op
rood moet zetten terwijl het
helemaal niet altijd zo hoeft te
zijn dat de voetganger ook
alle vrije richtingen benut".
Protest tegen sloop woningen
ADVERTENTIE
LEIDEN - Bewoners van de even
zijde van de Oranjestraat in
Noord hebben in een brief aan de
gemeente gevraagd om het voor
stel om de woningen te slopen, te
schrappen uit het rehabilita-
tieplan, dat dateert uit 1975. Ge
constateerd wordt dat sinds de
ADVERTENTIE
REESTRAAT 150 LEIDEN
*S MAANDAGS GESLOTEN
Chemische Fabr.'Schiedam' 010-26.47 56
goedkeuring van het plan flink
wat van de huizen zijn verkocht
met hoge garanties zonder dat de
nieuwe bewoners werden inge
licht over de sloopplannen.
Volgens een kwaliteitbeöordeling
van de Nationale Woningraad
zijn tien van de woningen goed en
elf redelijk. "Wij vinden het on
gehoord in deze tijd van grote be
hoefte aan woonruimte en groei
ende aandacht voor uw woning
nood onder jong-gehuwden, sa
menwonenden en alleenstaan
den, dat er goede woningen zou
den moeten verdwijnen uit enkel
stedebouwkundige overwegin
gen", aldus de bewoners.
BRILJANTEN
Ringen - hangers -
oorbellen - armbanden
- groeibriljant -
briljant voor belegging
Juwelier
v. d. Water
Haarlemmerstraat 181
LEIDEN - In felle bewoordingen heeft de Leidse internist
clr. J.F.Ph. Hers eergisteren de VPRO-radiouitzending
'Embargo' van vorige week zwaar onder vuur genomen.
De journalist Ischa Meijer had in dat programma de ex-
verzetsmensen uit de Tweede Wereldoorlog 'warhoofdige
avonturiers' genoemd, die onder normale omstandighe
den 'in het gevang of in het gesticht terecht zouden zijn
gekomen. Een uitspraak waarmee hij volgens Hers grote
schade heeft aangericht.
Bij de presentatie van het door
Jelte Rep geschreven boek over
het 'Englandspiel' zei Hers: 'Ex-
verzetsmensen die cliënt bij me
zijn en deze uitzending van de
VPRO hebben gehoord, zijn ern
stig ziek geworden. Als ze ster
ven, dient men zich af te vragen:
is hier geen sprake van dood door
schuld'.
Op zijn kamer in het Leidse acade
misch ziekenhuis vertelt Hers dat
met name twee ex-verzetsmen
sen er ernstig aan toe zijn. 'Het
zijn mensen met hart- en
vaatklachten. Hun toestand was
vrij stabiel voor de uitzending
van de VPRO. Een van hen komt
nu weer twee keer per week op
m'n spreekuur. En straks heeft-ie
misschien weer z'n zoveelste har
tinfarct te pakken'.
'Ik voel me verantwoordelijk voor
deze mensen en daarom heb ik
het voor hen opgenomen. Ik was
de enige die 't kon doen en het
was de enige plaats waar ik het
kon doen. Ik heb het ook van te
voren tegen de NCRV, die de pre
sentatie van het boek organi
seerde, gezegd: ik ga dat en dat
zeggen en ik zal het niet over dat
boek hebben. Ga je gang maar,
zeiden ze. Achteraf bleek dat top
figuren uit het verzet er erg ge
lukkig mee waren geweest. En
voor mijn part was het heilloos, ik
heb het in elk geval gedaan voor
deze mensen', aldus Hers.
Vuurpeloton
De Leidse internist vervult een
unieke functie in het medisch
bedrijf. Zijn praktijk bestaat
voornamelijk uit ex-verzetsmen
sen, ex-concentratiekamp
gevangenen en oud-militairen,
wier oorlogsherinneringen nog
dagelijk knagen. Hij heeft een
praktijk met 900 oud-verzets
strijders die nog wekelijks met
één tot twee patiënten groeit. 'Ik
spreek hun taal', zegt Hers, die
zelf van 1940 tot 1945 in zes con
centratiekampen (w.o. Sach-
senhausen) gevangen heeft geze
ten.
Bij de aanvang van de oorlog was
Hers in dienst van de Neder
landse inlichtingendienst. Kort
nadat hij door de Duitsers was
opgepakt, werd hij ter dood ver
oordeeld. 'Negen keer heb ik voor
het vuurpeloton gestaan, dan
schoten ze de mensen die er om
heen stonden weg, en dan zeiden
ze: zo, en nou gaan we verder pra
ten'.
In 1946 sloeg Hers aan de art
senstudie, studeerde in 1950 af,
promoveerde in 1954 cum laude
tot doctor in de geneeskunde. In
1950 begon hij slachtoffers van de
oorlog te behandelen. Eerst indi
viduele gesprekken, dan li
chamelijk onderzoek. Zijn prak
tijk groeide zienderogen. In 1964
werd hij door de ziekenfondsraad
aangezocht dit werk te blijven
voortzetten voor patiënten uit het
hele land. Zijn praktijk vergt van
hem grote geestelijke inspan
ning. Bovendien houdt hij twee
keer per week - pro deo - spreek
uur in Centrum '45, het in
Oegstgeest gevestigde instituut
voor oorlogsslachtoffers.
'De mensen die in mijn praktijk
komen, hebben niet allemaal het
zelfde', zegt Hers. 'Vaak zitten ze
lichamelijk dermate in de sode
mieter, dat dat op de voorgrond
treedt. Er zijn mensen bij die het
lang na de oorlog goed hebben
volgehouden, mensen in top
functies. Maar dan komen de
ouderdomsverschijnselen en die
gaan dan als een soort catalysator
fungeren. Ze krijgen minder
weerstand, dan komt er steeds
meer boven van de oorlog. Ze-
gaan slecht slapen, krijgen vaak
hart- en vaatklachten'.
'Het zijn mensen die veelal enorm
dissimuleren. Ze komen dan hier
en dan vraag ik: hoe gaat het? O
best hoor, zei er laatst iemand,
alleen een beetje last van mijn
borst. Dan ga je zo iemand onder
zoeken: regelrechte hartinfarct,
kan direct worden opgenomen.
Dat komt omdat ze geen pijn
meer voelen. Ze hebben wat dat
betreft al zoveel meegemaakt'.
Drie van Breda
'Het is niet de eerste keer', zegt Hers
over de gewraakte radiouit
zending van de VPRO, 'dat zoiets
gebeurt. We hebben indertijd die
toestand gehad met de drie van
Breda, die toen juridisch gespro
ken vrij zouden moeten worden
gelaten. Toen die uitspraak van
Van Agt. Ik vind dat je met dit
soort dingen erg voorzichtig
moet zijn'.
'Het is een kwestie van policy. Ik
ken Ischa Meijer wel, ik ken ook
zijn achtergrond, zijn problemen.
En hij kan zo'n uitspraak wel
doen, maar de leiding van dat
VPRO-programma had dit niet
mogen tolereren. Ze weten van
tevoren wat er in zo'n programma
komt, dan hadden ze moeten
zeggen: dat kan je niet zeggen'.
'Er zou zoiets moeten zijn als de
medische tuchtraad, maar dan
om dit soort uitspraken te toet
sen. Nee, ik doe geen beroep op
het beperken van het recht od
vrije meningsuiting.
Ik
doe een beroep op de zelfbeheer
sing van de mensen. Mensen
zouden opgevoed moeten wor
den dat ze dit niet doen. Het is een
kwestie van de mentaliteit van
een bepaalde populatie En aan
die mentaliteit kun je iets doen.
Op school, in de pers en derge
lijke. Er is geen erudiet die zo'n
uitspraak als in die VPRO-uit-
zending doet. En ik kan u wel
zeggen: deze dingen komen in
het buitenland niet voor. De En
gelse mentaliteit bijvoorbeeld
zou dit niet gedogen'.
'De hele zaak Menten, dat is weer
iets anders. Dat heeft niet zo'n
shockerende werking omdat er
recht wordt gedaan. Kijk, die
oud-verzetsmensen vormen een
minderheid. En daar wordt in
Nederland altijd zo voor gestre
den. Ik vind dat het Nederlandse
volk dan wel eens wat toleranter
