TMJIFIIIL
SBÜ
Theater' Bonds De gek
DINSDAG 22 NOVEMBER 1977
Prachtig toch, zo'n Sadat. presi
dent van het zoveel grotere (en
aan geschiedenis zoveel rijkere)
E Egypte, die op stel en sprong het
1 vliegtuig pakt om de aartsvijand
Menachim Begin) in zijn eigen
I hol op te zoeken. Omderwille van
de vrede. Nu eerst even een paar
..Tot dusver hadden de gebeurte-
nissen het beloop gehad dat
(tlvut-tuut) had voorzien. Het on-
g verwachte element dat zich nu
n voordeed en hem tenslotte dwong
j zijn plannen te wijzigen en zijn
triomf uit te stellen, was het ini
tiatief van de (tuut-tuut) minis-
j ter-president, die aanbood naar
j (tuut-tuut) te vliegen voor een
persoonlijke bespreking
(tuut-tuut), die al enige tijd het
belang van een onderhoud met
tuut-tuuthad overwogen, zond
diezelfde avond om elf uur direct
een boodschap waarin hij voor
stelde naar tuut-tuutte vliegen
j (zo mogelijk de volgende dag) en
i te trachten een basis te vinden
voor een vreedzame oplossing,
(tuut-tuut) was totaal verrast
maar was verheugd. ,Jk ben uit
de hemel gevallen", was zijn ei-
j gen latere versie van zijn ge
voelens. Zijn ij delheid werd ge-
j streeld bij het vooruitzicht dat de
minister-president van (tuut-
tuut) zijn eerst vliegtocht
ging ondernemen om bij hem te
komen pleiten, (tuut-tuut) bood
niet eens aan hem halverwege te
gemoet te komen (enzovoort)".
Thee
Wat jammer nu van die stoorzen
der, want nu denkt u misschien
dat ik de een of andere instant-
historische beschrijving van het
bliksemonderzoek van president
Sadat aan premier Beging van
Israël heb geciteerd, en dat was
toch echt niet mijn bedoeling. In
plaats van de eerste (tuut-tuut)
moet u .Jlitler" lezen, in plaats
van de tweede (tuut-tuut)
,Jiritse" in plaats van de derde
„Duitsland", in plaats van de
vierde „Chamberlain"in plaats
van de vijfde weer jlitler", in
plaats van de zesde opnieuw
„Duitsland"en zoals u begrijpt
was het Hitler die totaal verrast
maar verheugd was, en teas het
ook Hitler die niet eens aanbood
Chamberlain halverwege tege
moet te komen.
Chamberlain stuurde zijn bood
schap (zal ik komen?) op 13 sep
tember 1938, en hij arriveerde al
op 15 september. Alan Bullock
vertelt in ,JHitler, leven en onder
gang van een tiran" dat Cham-
berlain door Hitier boven c
stoep ontvangen werd,
zij, na een korte onderbreking
voor thee (Hitler keek kennelijk
ook naar al die Engelse tv-series
waarin om de haverklap thee ge
zet of gedronken wordt), slechts
vergezeld door de tolk Paul
Schmidt naar Hitiers studeerver
trek gingen:
„Buiten liep de herfstdag ten
einde, de wind gierde, en de regen
stroomde langs de ruiten. Daar
boven in dit huis, te midden van
de bergen, spraken twee mannen
over de beslissing van oorlog of
vrede. Een beslissing die miljoe
nen mensen die zij nooit gezien
hadden, waar zij nooit van ge
hoord hadden, aanging".
Ik help u wensen dat u niet denkt
dat ik Begin met Hitier vergelijk,
want ik vergelijk alleen de
vliegtocht öp stel en sprong van
Chamberlain naar de as. aarts
vijand met de vliegtocht van Sa
dat naar de man' die altijd be
kend heeft gestaan als de onver-
zoenlijkste vijand van de Arabie
ren. Laten we hopen dat Sadats
reis meer resultaat heeft dan Ne
ville Chamberlains gang naar
Adolf Canossa, en die kans zit er
wel in, omdat Begin en Sadat
voor een groot deel in het
openbaar met en tegen elkaar ge
sproken hebben, in tegenstelling
tot Hitler en Chamberlain (en
Van Agt en Wiegel momenteel).
Éénpersoons
Er zijn misschien mensen die
denken dat ik Sadats reis naar de
vijand in een nog steeds be
staande oorlogssituatie beter had
kunnen vergelijken met de
vliegtocht van Rudolf Hess
(plaatsvervangend Führer,
leider van de Nazipartij) op 10
mei 1941 in wat Louis A. Snyder
in „De oorlog 1939-1945" zijn
„eenpersoons, zelfbedachte vre
desmissie" noemt. We mogen
tenslotte niet vergeten dat Hess
geboren werd in 1894
inEgypte. Ik citeer:
,J1et was een verschrikkelijke
tragedie, vond Hess, dat Duitsers
en Engelsen, die tenslotte van
oudsher al Teutoonse broeders
waren, elkaar bevochten. Hier
lag een door God geschapen gele
genheid voor een buitengewone
daad van zelfopoffering. Hij zou
alleen maar Engeland vliegen, de
vrede herstellen, de tweefronten-
oorlog vernietigen en aldus voor
zijn meester de weg effenen om het
Bolsjewisme voor eens en voor al
te vernietigen".
U kent het resultaat van deze vre
desmissie. Hess werd gek ver
klaard en zit nog steeds gevan
gen. Wat een geluk eigenlijk dat
vergelijkingen nooit opgaan.
NICO SCHEEPMAKER
>3e
ARNHEM - Het wereldbeeld van
i de Engelse toneelschrijver Ed
ward Bond is niet opwekkend:
3( een wereld geketend door ge
weld, probleem onoplosbaar
door onbegrip. In „Gered" analy
seerde hij dat geweld, gestitueerd
in de arbeiderswereld, die van het
proletariaat, hij werkte de uit
zichtloosheid verder uit in stuk-
17 ken als „De zee", en nu in „De
-i Gek", koos hij het Engelse plat-
isé teland van de eerste helft van de
«i vorige eeuw, de prille opkomst
I9Ö van de industrialisatie en het
xx) moderne kapitalisme als plaats
ise en tijd van handeling. De dichter
►clj John Clare, een historische fi-
n t guur overigens, wordt waanzin
nig in die maatschappij geman-
I geld door een nieuwe maat-
3 schappij, die lippendienst pleegt
aan de cultuur en zijn eigen dich-
terschap.
Bond schetst de levensloop van
Clare in acht taferelen, waarin hij
dichter en maatschappij in even-
T zovele fasen tegenover elkaar
plaatst. Als dorpsgenoot tussen
ziin kameraden, erotisch ver
scheurd tussen droom en daad,
als toeschouwer bij een opstand
van landarbeiders, die tussen de
raderen van het vernieuwende
maatschappelijke systeem ge
kraakt worden, zijn ontdekking
als dichter door de kunstlievende
burgers van Londen, die hem
bewonderen als modever
schijnsel maar hem maat
schappelijk laten vallen. En dan
de neergang: in het huwelijk met
de aards ingestelde vrouw, de
waanzin, het gekkenhuis, het
einde.
Bond heeft die scènes knap in el
kaar gezet: hij toont parallellen
en voorbeelden tegelijkertijd, hij
laat een bokswedstrijd zien in een
Londens park, waarin een arme
sloeber voor geld wordt afge
tuigd, en hij laat tegelijkertijd de
dichter converseren met de be
schaafde lieden. Die constructies
zijn wel doelmatig, maar hun ge
raamte blijft te duidelijk zicht
baar - het is haast demonstratief
bedacht. In die scènes overigens
ook treffende, dramatische mo
menten, zoals de ontkleding door
opstandige boeren van de dorps
dominee, met hun ontdekking
dat zelfs diens weldoorvoede
vlees eigenlijk op hun kosten is
vetgemest en dus aan hen hoort.
Het probleem met de voorstelling
die de toneelgroep Theater onder
regie van Ger Thijs van het stuk
geeft is dat de vaart, die er toch in
het stuk is, drastisch is vertraagd.
Dat geeft het stuk, ook al door de
vertaling van het oorspronkelijke
Oostanglicaanse dialekt in een
soort synthetisch Limburgs, het
karakter van een gedramati
seerde streekroman. Heel jam
mer, want door die traagheid
komt de John Clare van Carol
Linssen niet op dreef, andere
rollen blijven ook in die brei ste
ken, en alleen Bea Meulman als
de volkse Patty komt compleet
en overtuigend tot leven. En door
die traagheid duurt de voorstel
ling bijna vier uur - dat is in die
omstandigheden heel lang. Op 7
januari a.s. in de Leidse
Schouwburg.
JAAP JOPPE
I Galerie Van der Vlist (Botermarkt 3):
"Tentoonstelling schilderijen Selma
i Verhoeven, keramische plastieken Jetty
^Weiy, Suzanne Eckhart en Hanne
Meijer, gouaches Machteld Hooyen en
poppen van Thérèse. Geopend dinsdag
t/m zaterdag van 10 -17 uur en don-
j derdagavond tot 21 uur, t/m 31 decem-
i ber.
'Galerie/Bibliotheek, Luifelbaan 1,
Wassenaar, Annie Goddijn - Grafiek,
Rini Leefsma-Nagtegaal - gouaches, 29
1 oktober - 24 november, dagelijks
i geopend, behalve donderdag.
Rijksmuseum van Oudheden (Rapen
burg 28). Werkd. 10 uur voorfn.-5 uur
nam. zondag J-5 uur nam.
Galerie 'Kenosis'(Oude Vest 53): Ten
toonstelling van werk van Joegoslavi
sche Naieven, olieverfschilderijen, pen-
i tekeningen en sculptures. Geopend
dinsdag t/m zaterdag
Galerie "De Hollandsche Tuyn' Brugge-
straat 1, Leiderdorp): Verkooptentoon
stelling van keramiek, grafiek, tekenin
gen, aquarellen, weefsels en kerstkaar
ten. Geopend donderdag van 10 30-13
uur, vrijdag van 20-22 uur, zaterdag en
zondag van 14-17 uur, tot 10 december.
Galerie Denise Stephan (Bakkersteeg
18): Tentoonstelling plastieken Coba
Koster en schilderijen Johannes van Ho-
ten. Geopend vrijdag t/m zondag van 14 -
18 uur (andere dagen na tel. afspraak), tot
15 januari.
Galerie JA, Sportfondsenbad, Was
senaar. Tentoonstelling Jacques Baart -
schilderijen en tekeningen, Lucien den
Arend - plastieken en Richard van den
Dool - schilderijen. Geopend van 10 t/m
27 nov., woe. van 20-22 uur, do. t/m zo.
van 10-17 uur.
oudheden (Rapen-
19-21 uur, t/m 17
december.
De Ruif, Janvossensteeg. Tentoon
stelling Bas Verplanken - foto's.
Geopend t/m 20 dec., dag. (behalve za. en
Rijk:
burg 28). Werkd. 10
Galerie 'De Poort' (Herensteeg 11): Ten
toonstelling Piet Herfst - bloemstille-
ven-aquarellen. Geopend dinsdag t/m
zaterdag van 13-17.30 uur en donderdag
avond van 19 - 21 uur, tot 10 december.
Galerie De Oude Rijn, Oude Rijn 40.
Tentoonstelling Hilbrand Bruyning -
olieverfschilderijen. Geopend van 4 nov.
tot 14 dec., woe. t/m za. van 12-17 uur, do.
van 19-21 uur. zo. van 13-17 uur.
Academisch Historisch Museum, Ra
penburg 73. Tentoonstelling gewijd aan
P. C. Hooft. Geopend tot 26 nov., ma. t/m
vr. van 10-17 uur.
LAK-foyer (Levendaal 150): Tentoon
stelling videografiek Jeep van de Bunt,
tot 16 december Academiegebouw (Ra
penburg 73): Tentoonstelling schilde
rijen en photomades van H.M. Hol
lebeek, tot 16 december.
Pulchri-Studio, Passage 10, Oegstgeest.
Tentoonstelling Ab Steenvoorden - et
sen en kleurtekeningen, Tosca van der
Haak - plastieken. Geopend van 11 nov.
tot 1 dec., dag. van 10-16 uur (zo. geslo
ten).
ARS, Pieterskerkgracht 9. Tentoon
stelling Gerard de Wit - schilderijen en
tekeningen. Geopend van 6 tot 21 nov.,
dag. van 14-17 uur en van 19-22 uur, zo.
van 14-17 uur.
Museum voor Volkenkunde, Steens
traat 1 Tentoonstelling „Taal en teken
binnen Chinese muren". Geopend' ma
t/m za van 10—17 uur, zon- en feestdagen
van 13-17 uur, tot 15 februari 1978.
Galerie Kerkdam, Lange Kerkdam 113,
Wassenaar. Tentoonstelling" Bart de
Graaf - olieverfschilderijen, krijtteke
ningen en pentekeningen. Geopend van
22 november 1977
- De hoogeschool te Cambridge
heeft in eene afzonderlijke se
naatsvergadering aan Charles
Darwin den graad van Doctor
in de rechten verleend. Evenals
gewoonlijk vulde de academi
sche jeugd de galerijen van de
senaatszaal met hare luidruch
tige schaaren toen Darwin bin
nentrad heette zij hem welkom
met oorverdoovende toe
juichingen. Aan koorden, die
'ilWO tusschen galerijen gespannen
waren, zweefden, hoog in de
ruimte twee figuren: een nage
bootste aap in academisch ge
waad en boven Darwin's hoofd
eene afbeelding van "the mis
sing link", dat is de nog niet ge
vonden diervorm tusschen de
hoogst ontwikkelde voorwe
reldlijke apen en het minst ont
wikkelde ras van menschen. De
aap werd na een heet gevecht
door de pedellen op den grond
gesmakt, veroverd en verwij
derd, doch de "missing link
bleef gedurende de geheele
plechtigheid als een zwaard
Vijftig jaar geleden:
- Voor het tien of misschien zelfs
vijf jaar verder is, aldus ver
klaarde de autofabrikant
Henry Ford dezer dagen, zullen
we vliegtuigen hebben welke
met gemak tweehonderd pas
sagiers kunnen vervoeren. En
men zal met dit verkeersmiddel
even gerust reizen als thans in
de kleinere vliegtuigen. Ford
voegde er aan toe, dat de we
reldvrede slechts door arbeid te
verwezenlijken is, omdat niets
doen oorlog en revolutie kweekt.
PANDA EN DE DEUGZIENER
42-139
Panda stapte weer in zijn auto en reed met groeiende ongerustheid
verder. WanVwaar hij ook keek, overal waren sporen van beschadi
ging te vinden. Van het eigentijdse standbeeld op het Hopkemaplein
waren de T-balken gebroken; aan de Kale Kade stond een omgebogen
bus-bordje; de Vijverdreeg vertoonde diepe gaten in het wegdek; de
hele Schildersbuurt blank door een gesprongen waterleiding - en
overal waren kortsluitende alarmbellen en auto's met panne.
"Het lijkt wel alsof er een ramp is geweestmompelde Panda. Of
zou Hop Hep hier gelopen hebben? Tjonge, het zal heel wat kosten om
dat allemaal te herstellen. Ik denk, dat ik maar weer naar Duiter's
kantoor terug ga. Nu er zoveel belangrijke dingen stuk zijn, klaagt
vast niemand meer over zijn produkten."
Maar daar vergiste hij zich in. Toen hij zijn werkkamer wilde betre
den, werd hij tegengehouden door de klachten die het vertrek vul
den
PIZZA TOAST
1 sneetje geroosterd
wittebrood, 5 gr. bo
ter, 1 tomaat, peper,
oregano, knoflook
poeder, 2 ansjovis
filets, zilveruitjes, 1
plak belegen Goudse
kaas, fijngehakte pe
terselie.
Besmeer het' brood
met boter. Snijd de
tomaat in plakjes
beleg het brood
mee. Strooi wat pe
per, oregano en kno
flookpoeder ove
tomaat. Garneer het
sneetje met de
jovisfilets en
veruitjes. Leg er
vfechtwerk
reepjes kaas o
maar zo dat de filets
nog te zien zijn. Zet
het ongeveer 10 mi
nuten in een warme
oven, zodat de kaas
gaat uitsmelten en
goudbruin van kleur
wordt. Strooi er wat
fijngehakte peter-
AftAiObO
A/MTCJ OOR-P
op
l/RA^EAJ
PE JOMqEM? PIE HH AARpi^
U'/JDEAJ Zl/Ai AC.CEt7AAL NULLS/
EAj PE ENKELE KEER VAT fefcAJ
lEUKE OO/Ü^EaJ HE AAËJXC,
VINDI ,K)OKDT HCf OWRPC0B
EEAJ A1UL
E Ml PBLCflC P£
ECHTE OMË.EANT-
l/OOOBDB-APE-
1/tZAAéf J
/hcm. L4>nn*AS.
FRED BASSET
heel soep: je wint:
r? f\
i hielp!
Da aeon,uren van Jommeke"PMADIJSEILAND
Kleine vaart)
Adara 20 te Rotterdam,
Adriatic 21 200 o Vitoria nr Santos,
Amark pass 21 Kp. Finisterre nr Limas-
Anna Broere pass 21 Kp. St. Vincent nr
Antwerpen,
Aspera 19 vn Rotterdam nr Battersea,
Aurora 19 te Amsterdam,
bastiaan Broere 20 vn Rotterdam nr
mda pass 21 Wight nr Rotterdam,
Jemark 18 40 no Algiers nr Casablanca,
Oependent 19 te Zwijndrecht,
Elisabeth Broere 19 vn Dordrecht nr
Empire 20 400 no Azoren nr Port Col-
Fairlane 20 te Slikkerveer,
Haico Holwerda 19 vn Rotterdam nr IJ-
muiden,
Imparma Progress pass 21 Kp. Villano
Jan pass 21 Ouessant nr Antwerpen,
Karin 19 vn Rotterdam nr Londen,
Kortenaer pass 21 Burlings nr Bor-
Maasborg 18 vn Amsterdam nr Delfzijl,
Mare Altum 20 te Rotterdam,
Marinus Smits 19 vn Amsterdam nr
Warri.
Grote vaart
Abel Tasman 20 te Tilbury,
Achilles 19vMorehead City nrLe Havre,
Alkmaar 19 v Stanto Domungo nr Cura-
Amstelburcht 21 200 L 1 Socotra nr
Damman,
Amstelland pass 20 Bahia nr Santos,
Breda 20 v Rotterdam nr Hamburg,
Capisteria 21 te Marcushook,
Cinulia 19 te Punta Cardon,
Coral Maeandra 21 te Ghannouche,
Diogenes 19 v Rotterdam nr Le Havre,
Eemhaven 20 130 zzw Santo Antoa nr
Amsterdam,
Esso Europoort 21 650 ozo Mombasa nr
Bahrein,
Heelsum 21 te New Orleans verw,
Hermes 21 te Port of Spain verw.
Hollandia 19 v Bridgetown nr Port of
Spain,
Ilias 21 100 ono Villano nr Antwerpen,
Kopionella 19 v Buenos Aires nr San Se-
Leiderkerk 20 v Las Palmas nr Char
leston,
c 21 90 zo Muscat nr Le Havre,
us 20 te Norfolk,
Nedlloyd Delft 20 te Rotterdam,
Nedlloyd Kingston 20 te Los Angeles rebellen", wo»
Leidse bioscopen
LUXOR: "Fun with Dick and Jane",
dag. 2.30, 7.00 en 9.15 uur, zo. 2.15, 4.30
uur enz., a.l.
CAMERA: "The Deep", dag. 7.00 en 9.30
uur, 16 jaar.
Nachtvoorstelling: "The great dictator",
vr. en za. 12.00 uur, 16 jr.
Kindermatinee: "Sjors enSjimmie en de
a.30u
2.00 e
Nedlloyd Kyoto 20 v Suez Aqaba,
Nedlloyd Lek 20 1200 ww Acapulco nr
Manzanilla,
Nedlloyd Loire 20 te New Orleans,
Nedlloyd Main 20 v Suezkan. nr Karachi,
Nedlloyd Mississippi 22 te Basrah verw,
Nedlloyd Schelde 20 v Rotterdam nr
Suez,
Nedlloyd Simonskerk 22 te Miike verw,
Niso 22 te Lyme Bay verw,
Obelix 21 v Dubai nr Singapore,
Palamedes 19 v Philadelphia nr New
4.15 l
STUDIO: "Face to face", 2.30, 7.00 en
9.15 uur, zo. ook 4.45 uur, 16 jr.
LIDO 1: "Soldaat van Oranje", dag. 2.30,
Straat Cumberland 21 300 zw Guadal-
kan. nr Manila,
Straat Freetown 21 30 no Cooktown nr
Lyttelton,
Straat Nagoya 21 te Hongkong,
Walcheren 21 450 nw Midway nr Na-
4.45 uur.
TRIANON: "Goodbye Emmanuelle",
dag. 2.30, 7.00 en 9.15 uur, zo. ook 4.30
REX: "Duivelse bedkunsten", dag. 2.30,
7.00 en 9.15 uur, zo. ook 4.30 uur, 16 jaar.
Kindermatinee: "De avonturen van
Pippi Langkous", za. en woe. 2.30 uur.
Nachtvoorstelling: "De dolle avonturen
van de drie apothekersdochters", vr. en
za. 11.30 uur, 16 jaar.
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur (Elisabeth-ziekenhuis).
Bezoekuren ziekenhui
zen
Diaconessenhuis:
Middagbezoekuur: 13.45-14.30 uur.
Avondbezoekuur 18.30-19.30 uur. Kin
derafdeling dagelijks van 14.00-19.00 uur
alleen voor ouders zondag 14.00-15.00
uur voor overige familielèden Kinderen
beneden 14jaar hebben geen toegang op
de kinderafdeling.
Sint Elisabeth-ziekenhuis:
e KLASSE: Volwassenen dagelijks van
14.00-14.45 uur en van 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling: dag. van 11.15-12.00 uur
(alleen voor echtgenoot) van 15.00-16 00
uuren van 18.30-19.30uur. Laatste kwar
tier van middag- en avondbezoek baby-
Kinderafdeling: dag. van 15.00-18.30 hoofdverpleegkundige hiei
2e KLASSE: Volwassenen dagelijks van
11.15-12 00 uur en van 14.00-14 45 uur en
van 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling: dag. van 11 15-12.00 uur
(alleen voor echtgenoot) van 15.00-16 00
uur en van 18.30-19.30 uur. Babyshow
an middag- en avond
bezoek.
Kinderafdeling: dag.
15.00-18.30
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten (behalve kinderen)
zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag:
14 15-15.00 uur.
18.30-19.30 uur
Voor de prematurenafdeling gelden de
volgei
beZ'
(alleen
ouders):
Maandag thn vrijdag:
18.30-18 45 uur
Zaterdag e»t zondag
14.45-15.00 uur.
Bezoek aan ernstige patiënten
Wanneer voor ernstige patiënten door
lopend bezoek wordt toegestaan kan de
Bezoektijden Kinderkliniek
Dagelijks:
15 00-15.45 uur
18.30-19.00 uur.
Bezoektijden kinderafdeling:
Elke dag
14.15-15.00 uur
18.30-19.00 uur
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11-11.30; 13.30-
14 15 en 18 30-19.30 uur; 3e klas 13.30-
14 15 en 18.30-19.30 uur; Kraamafdeling
13.30-14 45 alleen voor echtgenoten 19-
20 uur; Kinderafdeling 15-15.30 uur a
leen voor ouders 18-18.30 uur
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van
vliegverkeer van en naar Schiphol kun
nen dag en nacht worden gemeld bij het
informatiecentrum Geluidshinder
Schiphol (020-175000).