'Volkstoneel is
helemaal niet
minderwaardig'
r/HÖ\progmmma_
'Jan Rap en
z'n maat':
indrukwekkend
r 't Vattegat opent BierlokaaW
met 100 soortenbier!
tmmmma
Monique Smal over Als je lacht dan ben je rijk
VIJF TANGO'S: UNIEK
Veel cliché-
werk in
Verdi 's
Vn hallo
I TTTën gisteren l
toegelicht
VRIJDAG 4 NOVEMBER 1977
Soms kan er in een theatervoorstelling ineens iets doorbreken, dat een verrassing betekent
in het verwachtingspatroon. Op papier zijn er de reputaties, die invullen wat zij waard zijn
en degenen op het tweede plan, die overigens met een zwakke prestatie net zo goed het
totaalbeeld van een voorstelling kunnen verstoren.
Maar het gebeurt toch maar, dat uit
de schemer van de achtergrond
plotseling iemand naar voren stapt,
die ineens opvalt zonder dat dat
voorspelbaar was. Dat geldt dan in
de musical „Als je lacht dan
ben je rijk" voor Monique Smal in
haar rol van Ant, helemaal op het
voorplan en met een uitstraling, die
zich niet eenvoudigweg laat be
schrijven.
In allure en houding weet Monique
Smal iets op te roepen voor de
v^ouw, die ze door het uiterlijk
heen van een garnalenverkoopster
een voornaamheid weet te geven
zoals een Sophia Loren dat ook tel
kens weer voor volksvrouwen be
reikte. Ant zet haar aan de drank
verslingerde man de deur uit maar
van het eerste moment af wordt in
dit Jordaanspektakel ook al
voelbaar, dat het geen definitieve
stap zal zijn
Dat Carry Tefsen en Hetty Blok bij
voorbeeld iets heel herkenbaars
van hun figuren zouden maken, lag
in de lijn, van Monique Smal was
dat niet zonder meer te verwachten.
Een van de surprises bij de gratie
waarvan het theaterleven bestaat.
Men kan dat trouwens zelf vast
stellen als deze Jordaanmusical
vanavond en morgenavond in de
Leidse Schouwburg staat. Moni
que Smal is van geboorte Al-
kmaarse, maar haar toneeloplei-
LEIDEN - Beppie Nooy's Am
sterdams Volktoneel geeft zowel
vanavond als morgenavond een
voorstelling van de musical 'Als je
lacht... dan ben je rijk' in de
Leidse Schouwburg. Eén van de
vele medewerksters is de actrice
Monique Smal, aan wie het bij
gaande artikel is gewijd.
ding ging zij in het diepe zuiden
halen, in Maastricht, waar de laatste
tien, vijftien jaar meer toneeltalent
lijkt samen te stromen dan in Am
sterdam. Toen zij daar haar di
ploma had verworven, vestigde zij
zich in de Jordaan en dat heeft haar
nu stellig geholpen om de juiste
sfeer te peileh. Zij werd daar toen
ook onmiddellijk als een van de
familie opgenomen en dat lukt de
meeste immigranten in een half-
mensenleven nog nieta
Haar carrière laat zich maar moei
zaam volgen, want men zag haar in
de afgelopen jaren dan hier en dan
daar. Een angst misschien om vast
te roesten? Ze begon in 1968 met
een rolletje in „Dodendans" bij de
Nederlandse Comedie rook even
aan het volkstoneel in „Potasch en
Perlemoer", bij de Nieuwe Kome
die stond zij vervolgens in de musi
cal „Science fiction" naast Rob de
Nijs bij diens wedergeboorte, maar
ook in „Oedipus" van Cor Stede-
linck. Toen trok zij naar Rotterdam
en speelde bij het Nieuw Rot
terdams Toneel in twee blijspelen.
Daarna kwam De Appel van Erik
Vos. Zij was er te zien in „Don
Juan" en een Kafka-programma.
Monique Smal wil proberen zich
vooral veelzijdig te ontplooien,
daarom neemt zij ook nog steeds
zanglessen en heeft zij een grote
voorliefde voor het chanson. On
danks het succes in haar nieuwe rol
voelt zij zich toch meer toneelac
trice dan musicalartieste. In de free
lance-sfeer maakte Cockie
Boonstra Beppie Nooy op haar at
tent en ondanks een baby van een
maand of zes begon zij aan de in
spannende repetities, die een
zikale komedie eisen.
Beppie Nooy
Van de artistieke leidster van het
Amsterdams Volkstoneel lijkt het
vooral de kracht, dat zij snel van
haar gezelschap een grote familie
weet te maken en dan eigenlijk al
de basis heeft gelegd vomr wat de
voorstellingen moeten gaan uit
stralen. Dat direct aansprekende
Monique Smal: verrassende verschijning
komt er en de vertolkers vinden el
kaar daarin. Het is opvallend
trouwens, dat steeds meer spelers
van naam daar deel in willen heb
ben, En ook het publiek verbreedt
zich merkbaar voor het genre, dat
nog niet zo heel lang geleden vaak
met de nek werd aangekeken. Mo
nique Smal zegt daarover „Volk
stoneel i? helemaal niet min
derwaardig, Tennessee Williams en
„All in the family" zijn het eigenlijk
ook". Ze kan er dan ook over
tuigd in mee doen.
Uitdaging
Het zullen ditmaal wel zo'n hon
derdveertig voorstellingen gaan
worden naar de schetsen van Her
man Bouber en de liedjes van Louis
Davids en Margie Morris, die overi
gens danig zijn gemoderniseerd.
De langste reeks, die de vertolkster
van de rol van Ant tot dusverre op
zich heeft genomen. Het is de uit
daging voor haar om die rol blij
vend met veel gevoel te blijven
spelen. Om je als actrice voor een te
groot deel op je techniek te verlaten
is haar methode niet. „Dan blijft het
vaak te koud". Het grootste plezier
heeft deze nieuwe rol haar ge
schonken in de veelzijdigheid, die
zij met zang- en bewegingslessen
altijd gezocht heeft en die zij ifu
zingend en dansend in de p-
raktijk kan ontplooien.
Haar carriere heeft zij nog niet uit
gestippeld, al wil zij die niet zonder
meer van het lot laten afhangen. Zij
zoekt ervaring in alle richtingen.
Hoewel haar echtgenoot Willem
Smits cineast is, heeft zij nog
nauwelijks aan film gedaan. Maar
dat heeft alles te maken met zijn
specialiteit als documentairema
ker. Wat ze wel samen doen is het
metselen aan een eigen huis in de
buurt van Purmerend. Een tien-ja
renplan. Want haar zoon en het
theater vragen ook haar aandacht.
Van de actrice, die een heel andere
vrouw geworden is op het moment,
dat zij uit haar rol van tijdelijk ont
redderde Jordaanse is gestapt.
LEIDEN - "Wat is dat voor een
defecte griet met die klit-
tekop?", vroeg Linda van Dyck
in de rol van Gemma gister
avond in een volledig uitver
kochte Schouwburg aan de
overige bewoners van een op
vangtehuis voor jonge mensen,
die geen toekomst hebben en
voor wie de horizon eindeloos
lijkt. Geen begin, geen einde;
slechts ellende en geouwehoer
in Yvonne Keuls' „Jan Rap en
z'n maat". Die doffe ellende is
Charrie (Peter Bolhuis), die
stotterend tracht met z'n verle
den af te rekenen, maar hal
verwege het woord „rub
bertrut" al struikelt. Gemma,
een zeer zware rol voor Linda
van Dyck, waarin ze meesterlijk
naar voren komt als een ver
trapt en verkracht meisje, dat
net één kindertehuis teveel van
binnen heeft gezien en het op
heffen van het tehuis, waar ze
zich "thuis" voelde, ervaart als
een persoonlijke aanval op haar
fragiel opgebouwde privé-we-
reldje. Ze vecht, ze scheldt en
tracht zich via rubber laarzen
bestaanszekerheid te verwer
ven. Maar telkens moet zij ont
dekken, dat de maatschappij
haar niet moet en verstoot. Ty-
men (een prachtig ingehouden
rol, gespeeld door Ferd Hugas),
Klaas (Cor van Rijn, die als geen
ander in staat is om veel te zeg
gen door te zwijgen) en Elly
(Cocki Boonstra) trachten het
opvangtehuis via stafvergade
ringen meei naar niveau te til
len. Natuurlijk lukt dat niet en
verzandt het opvanghuis in de
uitzichtloosheid, waarin Louis
(Htlib Broos) zich bevindt. Hij
trekt de anderen mee naar een
rond verdovende middelen op
gebouwde lege wereld, waarin
het huilen van Koen (Adriaan
Adriaansen), het vloeken van
Gemma en de zalvend-zoete
opmerkingen van Derek (Jaap
Wieringa) eigenlijk niet passen.
"Luister jij dan maar, klamme
idioot", zegt Gemma op een ge
geven ogenblik, om haar on
vrede te ventileren. Maar de
"klamme idioot", de "vuile,
stinkende brasem" is immuun
geworden voor schelden. Een
ieder leeft in deze door Yvonne
Keuls waarschijnlijk tijdens
een nachtmerrie bedachte
waanwereld z'n eigen leven,
waaruit geen ontsnappen mo
gelijk is. Derek probeert het en
trekt in bij een 60-jarige homo
fiel. Maar de dingen die hij
moest doen waren even vulgair
als de dingen, die hij weigerde.
Snel keert hij weer terug naar
de "overzichtelijke voorspel
bare rottigheid" van het op
vanghuis. Het was daar ook
Jenny v.d. Linden presenteerde
gistermiddag in Den Haag een boek
en plaat over haar bekende vader
Jean-Louis Pisuisse, grondlegger
van het Nederlandse cabaret. Het Schols van Den Haag. Op de foto
eerste exemplaar werd in aanwe- v.l.n.r. Jenny v.d Linden, bur-
zigheid van de cabaretier Wim lbo gemeester Schols en cabaretier Wim
aangeboden aan burgemeester lbo.
"klote", maar je zag het ten
minste aankomen: sigarettenas
op een marmottenhok; bier
over een dambord en een ka-
potgetrokken krant. Ingeslagen
ramen en een verteerd douche
gordijn vormden de basis voor
de vernielzucht, die naar zelf
bevestiging neigde, maar het
nooit kon worden. Cor van Rijn,
Ferd Hugas, Linda van Dyck en
Peter Bolhuis waren voor mij
zeer sterke karakters in het hele
dramatische gegeven. Zij en de
anderen schetsten de
puinhoop, die ontstaat, wan
neer liefde verdwijnt en drank
en verdovende middelen de
leeggevallen ruimte invullen.
BERT KOEKEBAKKER
AMSTERDAM - Er zijn tijden waarin Op kunstgebied dingen gebeu
ren die achteraf uniek en onherkenbaar blijken maar die slechts
weinigen zich realiseerden op dat moment zelf. Zoiets gebeurt nu op
balletgebied. Wat Hans van Manen en het instrument, dat als was is
in zijn handen, het Nationale Ballet, laten zien is volstrekt uniek
Gisteravond in de Amsterdamse Stadsschouwburg een nieuw werk
van Van Manen: „Vijf „Tango's" op de aansprekende, vervoerende
muziek van Astor Piazzolla, een Argentijnse componist. Tegen een
abstract decor zeven dansers in het zwart, zeven meisjes in rood-en-
zwart In de eerste en de laatste tango wordt de structuur van de
gezelschapsdans aangehouden: zeven paren. Van Manen laat ze de
rudimentaire gebaren van de tango dansen: een flits van het heroï
sche gebaar, een flitü van de halsbeweging bij de danseressen, de
combinatie van abrupte groteske en de zoetvloeiende beweging. En
hij tovert met de ensembles: hij schuift ze dooreen, lost ze op, ver
weeft ze met een meesterlijk ogenschijnlijk gemak. Bij herhaling:
met Hans van Manen en het Nationale Ballet beleven we een histori
sche periode in de kunst.
ADVERTENTIE
Met ingang van dit weekend, is de Sherry Bodega 't Vattegat
verrijkt met een heus Bierlokaal, waar maarliefst
zo'n 100 soorten bier verkrijgbaar zijn
(waarvan 4 soorten op tap).
Voor bierliefhebbers een waar eldorado.
Dat geldt trouwens ook voor andersoortige lekkerbekken:
De nieuwe grill zorgt voor vleesspecialiteiten,
waar je je vingers bij aflikt.
Dit weekend voor het eerst. '3
Bent u er ook? 1 >7
Sherry Bodega Bierlokaal
Y. Dagelijks geopend vanaf 4 uur.
Garenmarkt 16 Leiden Telefoon 071-143066
DEN HAAG - Oudere operabe
zoekers die Jacques Urlus nog
als een Wagner-halfgod in een
berevel hebben zien rondlopen
en die zich. sindsdien vertwij
feld hebben afgevraagd of Ne
derland ooit nog eens een hel
dentenor van dit kaliber zou
voortbrengen kunnen hoop en
vreugde putten uit de productie
van Verdi's „Un ballo in ma-
schera" die de Nederlandse
Operastichting nu op het reper
toire heeft.
Adriaan van Limpt, die hierin
zijn eerste grote hoofdrol zingt,
is werkelijk een heldentenor
met geweldige mogelijkheden,
mogelijkheden die hij - zo bleek
gisteravond in het Circusthea
ter - al voor een groot deel
waarmaakt Toen Van Limpt in
het recente opera-televisiecon-
cours van de NCRV hoog (maar
net niet hoog genoeg) eindigde
was er terecht kritiek op
zijn wijze van acteren.
In deze Verdi-productie is dat
euvel grotendeels verdwenen.
Dat is dan wellicht de ver
dienste van de Britse regisseur
John Copley, vrijwel zijn enige
verdienste overigens, want ver
der is in deze voorstelling ge
weldig veel loos cliche-werk te
Een voorbeeld: Adriaan van
Limpt gooit in zijn koningrol
een stuk of drie munten in de
hem toejuichende menigte,
waarna iedereen enthousiast
over de grond rolt en tientallen
koorleden verheugd met hun
armen zwaaien alsof zij een
waardevol lot uit de staatsloterij
hebben. Kortom, amateurto
neel bij de Nederlandse Operas
tichting. In muzikaal opzicht is
deze reprise van „Un ballo in
maschera" echter duidelijk be
ter dan de originele prosuctie
van oktober 1974.
Evenals toen zingt Christine
Deutekom de rol van Amelia.
Helaas is zij in Verdi veel min
der op haar plaats dan in de
„blanke" stijl van Bellini en
Donizetti. Heel indruk
wekkend, zowel zingend als ac
terend, was Libuse Marova als
Ulrica, terwijl de page Oscar bij
Jana Jonasova wat flets bleef.
Jan Derksen (Graaf Anc-
karstroem oftewel Renato) zat
duidelijk in de vocale proble
men. De Tsjechische dirigent
Bohumil Gregor- hij leidde het
Utrechts Symfonie Orkest - had
meer oog voor de stevige rit
miek dan voor de Italiaanse
melodiebuigingen. Voorstel
lingen morgenavond weer in
het Circustheater, vervolgens
zesmaal in Amsterdam en daar
tussen op 17 november in Rot
terdam.
AAD VAN DER VEN
NEDERLAND I
18.15 - Les Gammas (TELEAC)
18.45 - De Fabeltjeskrant (NOS)
18.55 - Journaal (NOS)
19.05 - Tom en Jerry (KRO)
19.15 - Daar vraag je me wat (KRO)
19.55 - De Willem Ruis Show (KRO)
21.35 - Journaal (NOS)
21.50 - Sanford en zoon (KRO)
22.15 - Applaus voor mij (KRO)
21.45 - Jeugd en agressief gedrag (IKON)
23.10 - Journaal (NOS)
NEDERLAND II
18.45 - Paspoort, informatie voor Spanjaarden (NOS)
18.55 - Journaal (NOS)
19 04 - Vrouwenplanéet Medusa (VARA)
19.30 - De natuur en de mens (VARA)
20.00 - Journaal (NOS)
20.25 - Klaverweide (VARA)
21.15 - VARA-Visie (VARA)
22.05 - De dingen van het leven (VARA)
23.30 - Journaal (NOS)
DUITSE TV
VRIJDAG 4 NOVEMBER
DUITSLAND I
20.00 Journaal en weerbericht.
20.15 Der Lord von Barmbeck. 22.00
Informatief programma. 22.05 Re
portage. 22.30 Journaal en weerbe
richt. 22.45 Das letzte Kommando.
0.30 Journaal (Regionaal prog
ramma NDR: 18.00 Sportjournaal.
18.30 Actualiteiten. 18.45 Kleuter-
sene. 18.55 Regionaal magazine.
19 26 Lokalseite unten links. 19.59
Programmaoverz. WDR: 18.00 Re
gionaal nws. 18.05 Prog
rammainformatie. Aansl.: Sonne,
Wein und harte Nusse. 18.40 Sonne,
Weinund harte Nusse. 19.15 Actuali-
teitenmagazine. 19.45 Amuse
mentsprogramma).
DUITSLAND II
18.20 Vater der Klamotte. 18.40
Slapstickserie. 19 00 Journaal. 19.30
Reportages. 20 15 Informatief prog
ramma. 21.15 Journaal. 21.30 Sati
risch programma. 22.15 Sportprog
ramma. 23.15 Informatief prog
ramma. 23.25 Jazz 0.40 Journaal.
cursus skiën. 19.00 Weekmagazine
voor slechthorenden. 19.30 Infor
matief programma. 19 45 TV-cursus
Engels. 20.00 Journaal en weerbe
richt. 20.15 Filmportret. 21.00 Film-
reportage 21.45 Ein hubscher
kleiner Strand.
WDR 18 00 Informatief programma.
18 30 TV-cursus geschiedenis. 19.00
Kleutersene. 19.05 Programma voor
Joegoslavische werknemers. 19.15
Informatieve serie. 19.45 Regionaal
tage. 23.10 Journqal.
BELGISCHE TV
VRIJDAG 4 NOVEMBER
BELGIË VLAAMS
NET 1 18.00 Tekenfilmserie. 18.15
Open School. 18.45 Cultureel overz
19.10 Informatieve serie. 19 40 Me
dedelingen en weerbericht. 19 45
Journaal. 20.15 Natuurfilm. 20 40
Papa. zo'n verleider 22.30
Journaal.
NET 2 Van 18 00 tot 20.15 Zie NET 1
20.15 Showprogramma. 21.05 Film-
magazine.
Johnny Kraaykamp en Henk
van der Meyden zijn goede
vrienden. Van der Meyden op
basis van een onverholen be
wondering voor Kraaykamp,
vooral als artiest. Kraaykamp,
omdat hij in de tijd dat hij
geestelijk en financieel in de
puree zat veel hulp van Van der
Meyden heeft gekregen.
Wat moet er dan van een vraag
gesprek tussen Van der Meyden
met Kraaykamp komen? De
een kent de antwoorden op al
zijn vragen al en zal bovendien
zijn vriendje bewust of onbe
wust zo voordelig mogelijk
willen laten uitkomen, de ander
kan ongehinderd het verhaal
houden zoals hem dat het beste
uitkomt.
En tóch was het gisteravond
een boeiende TV-Privé. Omdat
de visies van Kraaykamp op le
ven, geluk, artiest-zijn, televisie
en theater nu eenmaal een feest
zijn om naar te luisteren (of de
man nu gelijk heeft of niet). En
omdat een Kraaykamp op zijn
praatstoel moeilijk te onder
breken is. met in dit programma
het geweldige voordeel dat de
FC Eigenbabbel van Van der
Meyden eindelijk eens daar
blyft waar hij hoort op de
laatste plaats.
FRANS HAPPEL
In de actualiteitenrubriek VARA-visie zal vanavond het resultaat
worden bekend gemaakt van een NIPO-enquéte onder PvdA-leden
over de uitspraak van de partijraad inzake het regeerakkoord. De
enquête is gehouden op verzoek van de VARA. Voorts zal men een
rechtstreekse verbinding tot stand brengen met theater Bellevue in
Amsterdam waar cabaretier Frans Halsema zijn visie op het politiek
gebeuren zal geven (Ned. 2, 21.15 uur).
In de serie Jeugd en agressief gedrag van de IKON vanavond
(Ned.I, 22.45) een aflevering die gewijd :s aan de jeugdgevangenis.
Met als thema de vraag 'In hoeverre heeft gevangenisstraf nut en
werkt het preventief*' worden gesprekken met een aantal jonge
gedetineerden gevoerd over hun leven, ervaringen en toekomst
verwachtingen.
VRIJDAG 4 NOVEMBER
HILVERSUM I
18.00 Niet alles staat in de fol
ders: toeristische informatie. P.P
18.19 Uitzending van de Boeren
Partij KRO 18.30 Nws. 18 41 Markt
berichten ï.s.m KNBTB 18 44 <S)
Filmklapper. 19 30 (S) Edwin Rut
ten: lichte muz. 20 (S) In antwoord
op uw schrijven verzoekplatenp-
rogramma. 22.00 (S) Als het kijkglas
maar vol is: amusementsp
rogramma. 22 25 Overweging. 22.30
Nws. 22.40 (S) Goal: sportprog
ramma. 23.55 Nws.
ramma, betreft Kunst
19 50 Den Haag volgende week
20 00 Nws. 20 05 Concertgebouwor
kest en moderne vioolmuz. (S) 22.30
(S) Musicultura. 23.00 (S) Met het
oog op morgen, met om 23,05 Actua-
liteitenoverzicht Radio-TV 23.10 De
krant van morgen. 23.20 Den Haag
Vandaag. 23 52 Even op adem ko
men, yoga. 23.55 Nws
HILVERSUM III
Ieder heel uur nws 18.03 De
vacaturebank. 18.10 (S) NOS-maal.
VOO 19 03 iS) De Nederlandstalige
top-40. VPRO 2002 VPRO-
vrijdag-op-dne. 23 02 Amigos de
Musica AVRO 1 02 (8) Radio Pan
dora 2 02 <S> Blues, ballads Beat.
3.02 (S) n Nachtie AVRO.
ZATERDAG 5 NOVEMBER
HILVERSUM I VARA
7.00 Nws 7 02 (S) Met Hans op muz.
en tips voor uw vrije tijd. 7 30 Nw-,
7.41 Dingen van de dag 7 53 (S) Met
Hans op (vervolg) 8 30 Nws. 8 36
huisvrouw. 8 45 (S)
Haai
tual. i
?rdngmidda;
afe i
14 30 (S) NAR Neder
landse Artiesten Revue 15.30 Nws
15.33 Kinderen een kwartje'' l:
progr. over school en thuis. 16 00 (S)
Het zout in de pap, cultur progr.'
17 30 Nws. 17.32 (S) Dingen ven de
dag
HILVERSUM II
TROS 7 00 Nws 7.11 Ochtendgym
7 20 Rustig bijkomen. 8 00 Nws. 8 11
Aktua 9 00 Coulissen, knipoog naar
het theater <9.35 Waterst 10 00 De
tien om kindershow. 10.30 Aktua-
Sportcafe (1100 Nws.) 1130 Kom
eens langs in Hamdorff. gesprekken
en muz 1249 OVERHEIDS-
VOORL Vasten zeker, uitz. van het
ministerie van Sociale Zaken en het
voorlichtingscentrum sociale ver
zekering. 13 00 Nws. 13.11 Aktua.
13.30 Bing Crosby Story 14 30 Me-
tropole orkest o.l.v. Dolf van dei
Linden. 15 00 Voorzichtig breek
baar, oude platen. 15.30 Lichte or-
gelmuz. 16 00 Nws. 16.03 Europa-
rade. 17.55 Meded
HILVERSUM III
NCRV 7 02 (S) Pop Station 8 03 (S)
Happy Sound 8 54 Eerlijk gezegd
903 (S) In 10 03 (S) Muziek by de
koffie 12 03 <S) Los Vast. met tussen
12 00 en 13 00 de VIP show 14 03(S)
Bil Barend. 16 03(S)Sportshow.
HILVERSUM IV
AVRO 7 00 Nws 7.02 (S) Reveille
9 00 Nws. 9 02 (S) La Fontaine
Amoureuse 9 40 Episoden ui
levi
Paul Ru
het
ZO
show
diofeuilleton 10 00 |S) Voor kleine
bezetting. 11.30 (S) Pistache 14 00
Nwa 14.02 t i Hi tori i h 14 0 8
Radio Matinee: Het Radio Kame
rorkest 16.15 (S) Rquiem, Duruflc.
16.45 Radiojourn
