mn/m
Danstheater onder
dak in Scheveningen
"PARADIJSEILAND"
VRIJDAG 4 NOVEMBER 19.77
Ik heb de laatste jaren al enkele
tientallen Russische dissidenten
die (al dan niet gedwongen) naar
het westen zijn gekomenontmoet
en gesproken, en steeds, weer valt
het me op hoe de meesten onmid
dellijk sympathie opwekkken
door wat ik „innerlijke rust" zou
willen noemen. Neem bijvoor
beeld dr. Valentin Toertsjin,
voorzitter van de Moskouse afde
ling van Amnesty International
en woordvoerder van de zoge
noemde Helsinkigroep, die met
zijn vrouw en twee zoons van 20
en 16 haar toestemming kreeg de
Sovjet-Unie te verlaten.
Voor een klein gezelschap van
slavisten vertelde hij gisteren
over zijn ervaringen en denk
beelden, met zijn oudste zoon Pe
ter tussen ons in. Een smalle, als
een intellectueel ogende man met
een smal Engels snorretje, dun
nend haar en zo'n bril waarvan
de randen van boven donker zijn
en naar beneden toe steeds lichter
worden. Zo'n bril had ik vijftien
jaar geleden ook, dacht ik, en
voelde me gerechtigd de vergelij
king te maken, want we zijn even
oud.Maar ik heb wel de illusie dat
hij er ouder uitziet.
Geen wonder natuurlijk, want
mijn zorgen zijn niet te verge
lijken met de zijne. Althans, na
dat hij in 1973 openlijk partij had
gekozen voor Sacharow, waarna
hij zijn baan als chef van een
computer-laboratorium verloor
op de simpele wijze die in landen
achter het IJzeren Gordijn niet
ongebruikelijk is: het com--
puter-laboratorium werd een
voudig opgeheven. Zo ken ik een
Tsjechische hartspecialist van in
ternationale faamdie uit zijn ei
gen, door hemzelf opgerichte in
stituut werd weggezuiverd en be-
noemd werd tot directeur van een
ander instituutmet kamer en bu
reau, maar ook met het uitdruk
kelijke verbod dit instituut ooit te
betreden
Toersjin werd in 1974 ontslagen.
Ik vroeg hem hoe hij die beslissing
om in 1973 openlijk partij te kie
zen voor Sacharow genomen had?
Hoe neem je zo'n besluit om je
hoofd in de bek van de leeuw te
steken, wetend dat hij elk ogen
blik kan toehappen? Hij vertelde
dat het een kwestie van groei was
geweest,van de ontwikkeling van
zijn eigen persoonlijkheid: „Op
een gegeven ogenblik ga je je af
vragen: waar leef ik voor, wat is
de betekenis van het leven"? Hij
kwam tot de conclusie dat hij niet
wilde capituleren, maar wilde
vechten voor de normale vrij
heden die een mens toekomen. De
beslissing om zijn hoofd pu
bliekelijk in de muil van de leeuw
te steken, had hij wel geheel zelf
genomen, zonder zijn zoons (toen
16 en 12 jaar) en ook zonder zijn
vrouw erin te kunnen. Ik vroeg
hoe zijn kinderen daarop ge
reageerd hadden? Peter, nu 20
jaar, gaf het antwoord. Hij was
het er helemaal mee eens geweest,
zei hij. Een kind wil tegen zijn
vader kunnen opzien, en hij was
blij dat zijn vader voor het fat
soen gekozen had
Ik vroeg Toertsjin ook nog hoe hij
het verklaarde dat de beweging
voor democratie in de Sowjet-
Unie zo geheel vrij van gewel
ddadigheid is Terwijl iedere op
standige jongere in het westen de
molotow-cocktails, bij wijze van
spreken los in de zak van zijn col
bertjasje heeft zitten, is het verzet
van de. Russische dissidenten op
vallend vreedzaam. Toertsjin
hield het erop dat de russen hun
buik vol hebben van al het geweld
dat zij sinds de revolutie (dus
even los van de Tweede Wereld
oorlog) hebben moeten onder
gaan. Maar is het denkbaar (in
terrumpeerde ik), dat jongeren
Zich die miljoen doden uit de ja
ren dertig nog herinneren of zelfs
maar beivust zijn? Over het al
gemeen zijn de dissidenten geen
jongeren, antwoordde Toertsjin,
maar mensen van middelbare
leeftijd die al die dingen hebben
meegemaakt.
A-Utopistisch
Maar de belangrijkste reden
waarom de activiteiten van de
Russische dissidenten niet met
geweld gepaard gaan, achtte
Toertsjin toch, dat zij geen strijd
om de macht leveren, maar een
strijd om ideèen. Alle dissidenten
hebben een andere „Weltan
schauung", het enige wat ons
bindt (zei Toertsjin) is ons streven
naar het verkrijgen van de rech
ten van de mens. Hier en nu. De
veronderstelling dat de dissiden
ten niet overeen lange-afstands
filosofie" beschikken, waarmee
de verre toekomst ingevuld "zou
kunnen worden, beaamde hij. Zij
streven praktische doeleinden na:
mensenrechten, hier en nu de
ideale staat is immers al een keer
tje opgericht, en een grote misluk
king gebleken. En op de vraag of
de dissidenten „anti-utopistisch"
zijn, antwoordde hij na enig na
denken: „Nee, ze zijn a-utopis
tisch".
NICO SCHEEPMAKER
Literaire
prijzen
DEN HAAG/AMSTERDAM
(ANP)"-.Voor "een gevaarlijke
verhoiiding of Daal en Bergse
brieven" heeft de schrijfster
JHella Haasse de literaire
"witte prijs" van 2.000,-- plus
een penning gekregen. De prijs
wordt 8 november in Den Haag
uitgereikt.
e prijs is dit jaar ingesteld ter
gelegenheid van het 175-jarig
bestaan van De Witte. In de jury
voor toekenning van de prijs za
ten: mr. A. Mout, Clara Eggink,
Pierre H. Dubois en Albert Vo
gel. De penning is ontworpen
door de beeldhouwster Thea
IJdens-Schipperheijn.
In het Westduitse Bielefeld is de
Duitse staatsprijs voor de beste
jeugdroman van dit jaar uitge
reikt aan de Nederlandse
schrijfster An Rutgers van der
Loeff. Zij kreeg de prijs - een
oorkonde en 7.500 mark - voor
haar boek over de kinderbe
scherming "Ik ben Fedde".
HTTM MA An M«*
DEN HAAG - Het Nederlands
Danstheater (NDT) heeft de ge
meentelijke commissie kunstzaken
in Den Haag donderdag de plannen
toegelicht voor nieuwe huisvesting
rond het circustheater in Scheve-
ningen. De nieuwe behuizing om
vat ongeveer 10.000 kubieke meter.
Daarin zitten vier studio's, kleed
kamers, kantine, ruimte voor fysio
therapie, technische ruimten, de-
kor- en kostuumateliers, opslag
ruimten en kantoren. Daarnaast is
er een oefentoneel met toneeltoren
geprojecteerd, met een inhoud van
12.000 kubieke meter. Een zaal die
niet tot het ballet-complex behoort,
telt rond 800 zitplaatsen en vormt
met het toneel één geheel. Deze zaal
zou van 15 september tot 15 juni
beschikbaar zijn voor gebruik door
het balletgezelschap. Hiervoor
denkt het NDT aan de volgende ge
bruiksmogelijkheden: theater met
traditionele opstelling, arena-thea
ter met publiek op het toneel, con
cert-recitalzaal en televisiestudio.
De plannen heeft het gezelschap
ontwikkeld in samenwerking met
het beheerskantoor Scheveningen
b.v. het bureau voor architektuur
en Stedebouw, Vink Van de Kui
len, Klein in Amsterdam ontwierp
hiervoor een randbebouwing van
het bestaande Circustheater.
Het NDT werd in 1959 opgerichte
Twee jaar later kreeg het de status
van plaatselijk balletgezelschap dat
zich volledig toelegde op de eigen
tijdse danskunst. Op 2 januari '62
kreeg het onderdak in een uit 1880
daterende bewaarschool in de
Schilderswijk, waarvoor al 25 jaar
een saneringsplan gereed ligt. De
tijdelijke huisvesting van het NDT
op dit adres dient rond 1980 te zijn
beëindigd.
Subsidie Litteris
LEIDEN - Het anjerfonds heeft dit
jaar aan de Koninklijke Leidse to
neelvereniging "Litteris Sacrum"
een subsidie van 750 gulden ver
leend. Het geld is gebruikt voor de
aankoop van lichtmateriaal en de
aanschaf van een schrijfmachine.
Pulchri Studio, Kempenaerstraat, Pas
sage 10, Oegstgeest, Keuzetentoon
stelling van werkende leden, 21 ok
tober- 10 november. Dagelijks geopend,
10 00-16.00 uur.
Galerie Kenosis, Oude Vest 53. Tentoon
stelling Marcus Dèlanjo - oliever
fschilderijen. Geopend ma. tr/m za, van
10-16 uur, van 15 okt. t/m 15 nov.
brqnsplastieken, José Chlsina - tekenin
gen en etsen. Geopend tot 16 nov., vr.,
zat. en zo., van 14-18 uur (andere dagen
Vja tel. afspraak).
Galerie Molenlaan 3, Voorschoten. Ten
toonstelling Hannie Bal en Cara Waller.
Geopend vr. 11 nov van 11-17 uur, za. 5 en
12 nov. van 11-17 uur, zo. 6 en 13 nov. van
11-17 uur.
Galerie Kerkdam, Lange Kerkdam 113,
Wassenaar. Tentoonstelling Bart de
Graaf - olieverfschilderijen, krijtteke
ningen en pentekeningen. Geopend van
5 t/m 26 nov., woe. t/m za. van 10-16 uur,
di. van 14-20 uur.
Galerie/Bibliotheek, Luifelbaan 1,
Wassenaar, Annie Goddijn - Grafiek,
Rini Leefsma-Nagtegaal - gouaches, 29
oktober - 24 november,, dagelijks
geopend, behalve donderdag.
Galerie. De Hollandsche Tuyn, Brugge-
straat 1, Leiderdorp. Tentoonstelling
Jetty Wery - keramiek, Rien van der Nat
- grafiek. Geopend tot 7 november, zat.
en ^o. van 14-17 uur, vrq. van 20-22 uur,
do. van 10-13 uur.
Akademiegebouw, Rapenburg 73. Ten
toonstelling Jan Berkelouw - houtsne
den. Geopend tot 11 nov.
LAK-Foyer, Levendaal 150. Tentoon
stelling Mien Rijnsburger - houtskoolte
keningen en aquarellen. Geopend tot 18
Galerie De Oude Rijn, Oude Rijn 40.
Tentoonstelling Hilbrand Bruyning -
olieverfschilderijen. Geopend van 4 nov.
tot 14 dec., woe. t/m za. v?n 12-17 uur, do.
van 19-21 uur. zo. van 13-17 uur.
ABN, Geverstraat 43, Oegstgeest, Frits
Huysman - gouaches, 24 oktober - 11
november, dagelijks geopend, 9.00-
16.00 uur.
'Rijksmuseum van Oudheden (Rapen
burg 28). Werkd. 10 udr voorm.-5 uur
nam. zondag 1-5 uur nam.
ARS, Pieterskerkgracht 9. Tentoon
stelling Gerard de Wit - schilderijen en
tekeningen. Geopend van 6 tot 21 nov.,
dag. van 14-17 uur en van 19-22 uur, zo.
van 14-17 uur.
Galerie De Poort, Herensteeg 11. Ten
toonstelling Henk van den Ende -
schilderijen. Geopend van 18 okt. t/m 12
nov., di t/m za, van 13-17.30 uur, do. van
19-21 uur.
Museum voor Volkenkunde, Steens
traat 1. Tentoonstelling „Taal en teken
binnen Chinese muren". Geopend- ma
10-17 uur, zon- en feestdagen
Galerie JA, Sportfondsenbad, Was
senaar. Tentoonstelling Bob Bruyn -
schilderijen, Katinka Bruyn - beeldjes,
Hans Eschauzier - tekeningen Marijn
Eschauzier - droogboeketten. Geopend
van 20 okt. t/m 6 nov., do. t/m zo. van
10-17 uur. woe. van 20-22 uur.
tot 15 februari 1978.
wandkleden, Rie Bouters - ikonen en
schilderijen, Ineke van dijk - brons - en
chamotte plastieken. Geopend van 2 okt.
t/m 5 nov., di. t/m za. van 10-17 uur, do.
tot 21 uur.
($)uc/ 9tü
iei/ivJ
4 november 1977
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
- De gevolgen van de aankomst
in Bulgarije van versterkingen
voor het Russische leger en
waarschijnlijk niet minder van
de persoonsveranderingen in
sommige belangrijke kom
mando's blijven niet uit: sedert
de laatste 10 d 12 dagen schijnen
de oorlogskansen zich weder ten
gunste van de Russen gekeerd te
hebben. Nu gaan wilde stor
maanvallen. meer om Plewna
ten val te brengen, maar een
welberaamd en nauwgezet uit
gevoerd plan. Ook de invloed
van den stafchef, prins Emere-
tinsky, die den onbekwamen
generaal Zotoff heeft vervan
gen, is overal zichtbaar. Zoo is
Poradim van een ellendigen
modderpoel in eene beschaafde
stad herschapen, waar men al
les krijgen kan zonder er twee óf
meer dagen naar te moeten zoe
ken. De staf volgt het voorbeeld
van zijn chef en wijdt zich aan
zijn taak. De parade-generaals
moeten nog verder verdwijnen
om vervangen te worden, door
militairen met kennis van oor
logszaken.
Vijftig jaar geleden:
- In een Zweedsch moeras in de
buurt van het historische kloos
ter van Alvastra in het Oosten
van Gotland zijn overblijfselen
ontdekt van een uitgestrekt
paaldorp uit het steenen tijd
perk. De hoofdarchivaris van
Zweden, die een bijzonder cre-
diet heeft aangevraagd om dit
dorp geheel bloot te leggen, ver
moedt dat deze nederzetting on
geveer 5000 jaar oud is. De ont
dekking geschiedde bij toeval,
toen een boer graafwerk ver
richtte om een geschikt terrein
voor het bouwen van een huis te
vinden. De nederzetting moet
zeker een terrein van 1500
vierkante meter hebben besla
gen. Vermoedelijk stonden de
gebouwen midden in het land.
ten soortgelijk versterkt dorp
op palen is vroeger in het meer
van Tingstaede in Gotland ont
dekt. Dit stamde uit de vroegste
periode van het ijzeren tijdperk,
3000 jaar geleden.
(Kleine vaart)
Adara 2 100 zzw Recife nr Tenerife,
Amark pass 3 Dungeness nr Mistley,
Aspera 2 vn Rotterdam nr London,
Auriga 2 vnjlamburg nr Malta,
Brinda 2 te Rotterdam,
Caravelle 3 te Rotterdam,
Cornelia-B-1 2 120 nw Puerto Rico i
Haiti,
Daniella 2 Straat Malakka,
Dutch Master 3 40 nw Oporto nr Genui
Dutch Spirit 3 7 n Humber nr Gra:
gemouth,
Empire 2 te Amsterdam,
Fairload 2 15 n Sumatra,
Groesbeek 3 30 w Guernsey nr Kri
Happy Runner 2 180 wzw Vincent i
Middlesborough,
Inger 2 vn Amsterdam nr Kalmar,
Jan Tavenier 2 vn Amsterdam nr Delf
zijl.
John-V 2 vn Rotterdam nr Wisbeck,
Mare Bonum 2 vn Rotterdam,
Neutron pass 2 Vlissingen nr Ipswich,
Proion 3 7 o Sunk nr Calais.
(Grote vaart)
Acila 2 200 nw Trinidad nr Kp. Verde,
Acmaea 2 t.a. Southend,
Alkmaar 3 te Alicante verw.
Antilla Cape 3 te Punta Cardon verw.,
Atys 2 t.a. Surabaja,
Breda 2 v Paramaribo nr Rotterdam,
Broere Emerald 2 70 z Dakar nr Priolo,
Chevron The Hague 3 v Purfleet nr Ant
werpen,
Coral Isis 2 v Vlissingen nr Port Neches,
Diogenes 3 te Rotterdam,
Dione 5 t.a. Jebeldhana,
Fossarus 2 te Rio de Janeiro verw.,
Hercules 3 te Amsterdam,
Holendrecht 2 v Rio Grande nr Gdynia,
Jason 3 v Suezkan. nr Jeddah,
Kapelle 2 v Valparaiso nr Kaosshiung,
Maasbree 3 470 ono Dar es Salaam nr
llha Grande,
Maarrix 3 260 zo Dar és Salaam nr Perz.
Golf,
Mercurius 2 te Point Lisas,
Nerder Rijn 2 v Singapore nr Penang,
Nedlloyd Adelaide 3 te Acajutla verw.
Dedlloyd Delft 2 te Port Said,
Nedlloyd Eems 2 400 wzw Bermuda
Port Said,
Nedlloyd Elbe 2 285 nw Cochin nr Sin
gapore,
Nedlloyd Kimberley 3 te Tanga verw.,
Nedlloyd Korea 2 v Arica nr Valpariso,
Nedlloyd Mersey 2 te Keelung verw.,
Nedlloyd Missisippi 2 200 n Socotra nr
Muscat,
Nedlloyd Rio 3 te Durban,
Nedlloyd Schelde 3 te Hamburg verw.,
Nedlloyd Wissekerk 2 300 w Galapagos
Kp. Finisterre r
Papeete,
Neptunus 2 202
Antwerpen,
Obuasi 2 te Freetown,
Ocean Blue 2 v Lagos nr Lyndrane,
Onoba 2 395 no Nassau nr Curacao,
Sliedrecht 3 te Port Kamsar verw
Straat Agulhas 3 te Santos verw
Straat Chatham 4 te Fremantle verw.
Staat Fushimi 6 te Pusan verw.,
t Singapore 2 400 zzw Hongkong
Vlieland 3 te Aspraspitia v
PANDA EN DE DEUGZIENER.
27-139PandaschreefalleklachtenopdieJollipopoverdehuisraadhad-
en het was al laat in de avond toen hij aan de laatste vraag op zijn
invulformulier toe kwam. "Waarmeeqaatu uw afgekeurde artikelen
vervangenlas hij op.
"De ijskast doe ik weg", verklaarde de bediende. "Onze kelder is koud
genoeg. Het kook-toestel vervang ik door het kolenfornuis dat hier
vroegerstond.Vegerenblikkomenindeplaatsvanonzestofzuiger.Enwe
gaan het zonder radio steltenWe gaankortomanders levenmeneer
Panda. Al die ondeugd om ons heen is slecht voor ons. Het betekent
natuurlijkwei.datiknutweekeerzohardzalmoetengaanwerken.Maar
nu u een goed salaris verdient, zullen mijn inkomsten zonder moeite
aangepast kunn en wordenI k moet zeggen dat uw kenn is Hop Hep m ij
aan het denken heeft gezet".
"Ik ben benieuwd wat er van hem is geworden", mompelde Panda.
terwijl hij geeuwend zijn bed op zocht. "Slaap lekker, Jolhpop".
RISSOLES
30 g. boter, 30 g.
bloem, 2 dl. groente-
bouillonrzout, peper,
gistextract, peter
selie, 4 eieren, plan
taardig frituurvet,
deeg van 100 g.
Smelt voor de eierra-
goüt de boter, meng
er droog de bloem
door en daarna
scheutje voor
scheutje, onder
voortdurend roeren,
de groentebouillon
tot een zeer dikke
gladgebonden saus
is verkregen. Maak
deze met zout, peper,
gistextract en fijn
gehakte peterselie op
smaak af. Roer er
daarna de in stukjes
gesneden hard ge
kookte eieren door.
Rol het deeg uit tot
een lap van 2 mm
dikte. Steek er
rondjes van onge
veer 10 cm middel
lijn uit, maak de ran
den met water nat,
leg in het midden een
schepje dikke
eierragoüt. Sla het
rondje dubbel, druk
met een vork de ran
den goed op elkaar
en bak de rissoles in
heet frituurvet
goudbruin. Geef er
tomatensaus bij.
/.^AlODD, IAIAT STAAT EE BOI/EAI T
ART1KED ODER. De DSE2A
AJIRJtAlS" FöTO'i DAAJ BIER.PDDl.6A) l/A/\j
DIEAJS.T" c MSUBBR
~7
tl EA/EEe
A AAi DE DRAAI K
✓uew L^ynru+S'.
FRED BASSET
277!
Zoor fs dot &csje/
ebt op> melylcfc, tea-
oen 2e...
Hy is 'n ver neefje
ven moeders wege
<Wa
De avonturen van Jommeke
CAMERA - "De tuin der folteringen"
dag. 7.00 en 9.15 uur, 16 jaar Kin
dervoorstelling: "Dik Trom weet raad"
za. en woe. 2.30 uur, zo. 2 00 en 4.15 uur,
a l. Nachtvoorstelhng: "The great die-
LIDO 1: "Soldaat van Oranje", dag. 2.30
en 8.00 uur. 16 jaar.
LIDO 2: "Herbie", dag. 2.30, 7.00 en 9.15
uur, zo. ook 4.45 uur, a.l.
LIDO 3: "Bad", dag 7 00 en 9.15 uur, 16
jaar. Kindervoorstelling: "Donald Duck
TRIANON 'Sexschool
dag. 2.30, 7.00 en 9.15 uu:
REX: "Stevige borsten, s
dag. 2.30, 7 00 en 9.15 uur
dervoorstelling "De a\
Pippi Langkous", za. en v
üngevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot wdensdag 13.00 uur (Diacones*
senhuis) en van vrijdag 13 00 uur tot za
terdag 13.00 uur (Elisabeth-ziekenhuis).
Kinderafdeling: dag
van 18 30-19.30 uur
Kraamafdeling: dag van 11 15-12 00 uur
(alleen voor echtgenoot) van 15 00-16 00
uur en van 18.30-19.30 uur Babyshow
ier van middag- en avond-
bez
Bezoekuren ziekenhui- Kinderafdeling: dag
15.00-18.30
zen
Diacones senhuis:
Middagbezoekuur 13.45-14 30 ui
Avondbezuekuur 18 30-19 30 uur K:
derafdeling dagelijks van 14.00-19.00 u
zondag 14.00-
voor overige familieleden. Kinderen
eden 14 jaar hebben geen toegang op
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten (behalue kinderen)
zijn de bezoekuren als volgt
Elke dag:
14 15-15.00 uur.
18.30-19 30 uur
prematurenafdeling gelden de
volgei
lekuri
alle.
Bezoek aan ernstige patiënten
Wanneer voor ernstige patiënten door
lopend bezoek wordt toegestaan kan de
Bezoektijden Kinderkhniek
Dagelijks:
15 00-15 45 uur.
18 30-19 00 uur
Bezoektijden kinderafdeling
Elke dag
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: Ie en 2e klas 11-11 30. 13.30-
14 15 en 18 30-19 30 uur. 3e klas 13 30-
14 loen 18.30-19 30 uur; Kraamafdeling
13.30-14 45 alleen voor echtgenoten 19-
20 uur; Kinderafdeling 15-15 30 uur al
leen voor ouders 18-18 30 uur
Geluidshinder
Schiphol
Klachten
vliegverkeer
nen dag en n
geluidshinder van
n naar Schiphol kun-
.orden gemeld bq het
i Geluidshinder
Schiphol (020-175000).