Die lantaarn zetten
we er voor ion neer
Verontrusting over
misdrijven minder
FUSIE ACHT
ENERGIE
BEDRIJVEN?
Culturele Raad
legt t bijltje
erbij neer
jf7erwoerdhet brein achter
-de Leidse verkeerslichten
*>i
of
11
r. Den 0$
nieuwe
■secretaris
universiteit
RIJ DAG 28 UKTOBLR 1977
LEIDEN - "Waanzin, onzin, je gaat veel te ver", zei de ene
Verkoper, en de andere: "jullie zijn gewoon geschift" Roe
rige episodes uit het leven van de man die alles weet van de
peidse verkeerslichten: J. C. Verwoerd,
t Je zou hem het brein kunnen noemen achter vele nieuwe
^nufjes waar de bouwers en installateurs van de lichten
rst niet aan wilden, ze vonden dat hij in zijn hobbyisme te
er ging.
aar Verwoerd heeft zijn zin gekregen en Leiden kreeg als
lerste gemeente een verkeerslichtensysteem binnen zijn
;renzen waarbij het wisselende verkeersaanbod de rege
ling op het kruispunt bepaalt. Dit systeem is nu op de
eeste kruispunten te vinden.
andaag is weer zo'n nieuw sys-
teem geïnstalleerd op Leidens
grootste verkeersplein: het Sta-
tionsplein in combinatie met de
kruising Rijnsburge-
try rweg/Oegstgeesterweg. Een
ed complex geheel met zo'n 35 rich-
tingen waar al meer dan een jaar
aan is gewerkt. Wie Verwoerd
vraagt naar het hoe en wat van de
nieuwe installatie (voor een paar
regels onderschrift bij een foto
bijvoorbeeld kan rekenen op
een ochtend lang college en een
kleine excursie naar de Rijns-
burgerweg.
Twaalf jaar geleden begon de stop
lichtengeschiedenis met een
"starre" installatie bij de Zijl
poort. De directeur van de SLF
leverde zelf het ontwerp en krijgt
er nog een schouderklopje voor:
"Voor die tijd was het erg goed
lol
'7LEIDEN - Dr. D.P. den Os uit Lei-
*e den wordt hoogstwaarschijnlijk
'e de nieuwe secretaris van de
Leidse universiteit. Hij staat
nummer één op de voordracht
van het college van bestuur, die
dezer dagen aan het ministerie
ii van onderwijs en wetenschappen
e« zal worden voorgelegd. De Kroon
tei zal uiteindelijk over de benoe
ming belissen.
Indien dr. den Os wordt benoemd,
wordt hij de opvolger van
mr.N.F. Hofstee, die per i jun\
1978 met pensioen gaat.
rDr. Den Os is 44 jaar oud. Sinds 1
februari 1969 is hij secretaris van
de Koninklijke Nederlandse
Chemische Vereniging. Deze
vereniging behartigt de belangen
van chemie en de chemici in de
ruimste zin. Dr. Den Os stu
deerde in 1957 als chemicus af
aan de Leidse universiteit en
promoveerde in 1962. Van 1958
tot 1964 was hij als docent ver
bonden aan de hts in Dordrecht
en van 1964 tot 1969 was hij we
tenschappelijk hoofdmedewer
ker aan de Leidse universiteit.
Als secretaris wordt hij de hoogste
ambtenaar bij de universiteit.
Zijn belangrijkste taken zullen
worden het leiding geven aan het
ambtelijk apparaat (en met name
het bureau van de universiteit) en
het optreden als adviseur van het
college van bestuur.
Wanneer de benoeming van kracht
wordt, is niet bekend, maar wel
staat vast dat de nieuwe secreta
ris ver vóór de pensionering van
mr. Hofstee een aanstelling zal
krijgen, omdat hij nog moet wor
den ingewerkt.
Afgelopen maandagavond werd de
voordracht van het college vun
bestuur besproken in een beslo
ten vergadering van de universi
teitsraad. Namen werden niet
bekend gemaakt in verband met
privé-belangen van de betrok
kene^).
opgezet". Star wil zeggen: vol
gens een vaste volgorde krijgt elk
licht zijn beurt; een cyclus heet
het als alle lichten aan de beurt
zijn geweest.
Later kwamen bij het station de
eerste semi-verkeersafhankelijke
lichten; de installatie die nu ver
vangen wordt heeft zo'n acht jaar
dienst gedaan. Zo'n semi-ver
keersafhankelijke installatie was
een duidelijke verbetering ten
opzichte van de starre installa
ties. Bij die starre installaties is de
cyclustijd namelijk afgestemd op
het spitsuur; is het wat rustiger
dan moetje soms lang voor niets
wachten en 's nachts, zoals Ver
woerd het formuleert, "sta je he
lemaal voor joker". Bij een semi-
afhankelijke installatie is de
maximale tijd dat een licht groen
staat gelijk aan het maximum bij
een starre installatie. Maar een
kortere tijd is mogelijk. Een
voorbeeld: de eerste vyf secon
den blijft het licht hoe dan ook
groen, daarna volgen periodes
van telkens drie seconden. K'omt
er in zo'n periode geen auto meer
aan dan verspringt het licht naar
oranje en rood. Zo kan de
groentijd korter zijn dan de
maximum-tijd zoals die altijd bij
een starre installatie is.
Of er een auto aankomt of niet
wordt geregistreerd door een lus
die onder het wegdek ligt. Ook
fietsers kunnen door een lus ge
signaleerd worden. Voetgangers
kunnen de lichten beïnvloeden
door op een knop bij het ver
keerslicht te drukken.
Nadeel
Toch is er nog een nadeel aan het
systeem, het is nog niet echt he
lemaal afhankelijk van het ver
keersaanbod. Steeds moet toch
de hele cyclus afgewerkt worden.
Steeds moet elk groen licht aan
bod komen voor het vaste mini
mum van bijvoorbeeld vijf se
conden terwijl misschien
niemand voor dat licht staat te
wachten.
Verwoerd wilde een echt afhanke
lijk systeem hebben; alleen groen
voor wie het "vraagt". Het moest
mogelijk zijn dat in de cyclus die
lichten zouden worden overge
slagen waar toch niemand voor
wachtte op dat moment. De uit
voerder van dat idee zou de firma
Nederland moeten worden, de
geregelde leverancier van stop
lichten aan Leiden.
"Ik heb zwaar met Nederland in de
clinch gelegen om eruit te halen
wat wij eruit wilden".
Verwoerd: de man die er voor moet zorgen dal iedereen veilig zijn
richting kan zoeken op de drukke kruispunten in de stad.
Vier jaar heeft de ontwikkeling van
het nieuwe systeem geduurd.
Drie keer moest de installatie, die
bij heh kruispunt IJsselmeerlaan
werd geplaatst, overgebouwj
worden. Na de proeven bin
nenshuis heeft het nog twee
maanden gekost om de installatie
ter plekke in te regelen. De talloze
combinaties van verkeersaanbod
op een kruispunt maakten het tot
een ingewikkelde zaak: "Voor
een gewoon kruispunt zijn er zo'n
1200 stroommogelijkheden".
Nu wordt het systeem op vele
kruispunten toegepast. De ge
wenning van de weggebruikers is
nog wel een moeilijk punt. "Wut
hebben we eigenlijk in het leven
geroepen? Dat de mensen
verkeersregeling geen bal
snapten!" Vroeger konden de
wachters precies aan de volgorde
van de andere lichten zien wan
neer ze aan de beurt zouden ko
men. Ook bij de sémi-afhan-
kelijke installatie bleef die vol
gorde gehandhaafd.
Nu, bij de verkeers-afhankelijke in
stallatie, kan het echter gebeuren
dat bepaalde richtingen (waar
geen verkeer zich aanbiedt) wor
den overgeslagen of andere rich
tingen tussendoor twee keer aan
de beurt komen. Sommigen
krijgen dan het idee dat de zaak
dan niet meer goed functioneert,
de weggebruikers moeten leren
niet zo op de andere lichten te let
ten maar meer op hun eigen licht;
de electronica zorgt er dan wel
voor dat ze zo snel mogelijk aan
de beurt komen, zo luidt de raad
van Verwoerd. "Die lantaarn zet
ten we er voor jou neer".
TOM MAAS
ADVERTENTIE
LEIDEN - De leden van de Cul
turele Raad hebben gisteren
i besloten om met onmiddel
lijke ingang hun ontslag te
nemen. De gedelegeerde be
voegdheden van de Raad
zullen aan de gemeenteraad
worden teruggegeven. De
Culturele Raad zal desge
vraagd wel bereid zijn de lo
pende zaken af te wikkelen,
zij het geclausuleerd. Er wor
den geen nieuwe opdrachten
meer aangenomen.
Als belangrijkste reden voor dit
ontslag mag het besluit van B
en W, het beheer van de be
grotingspost "stimulering
plaatselijk amateurisme" aan
volksuniversiteit K en O te
rug te geven, worden be
schouwd. In een eerder ge
nomen besluit werd het be
heer van deze post aan de
Raad overgedragen. Verder
had de Raad zich, volgens
voorzitter Höppener, al tij
denlang "een demissionair
kabinet" gevoeld. Alleen de
zaken op cultureel gebied die
beslist geen uitstel konden
dulden werden afgehandeld.
Aan samenwerking met het
gemeentebestuur zou het
volgens het bestuur al tijden
hebben ontbroken.
Struikelblok tijdens de verga
dering, waar ook alle sectie
leden aanwezig waren, was
het al dan niet ontslag nemen
van de leden. Wethouder Tes
selaar, als toehoorder aanwe
zig, toonde zich teleurgesteld
over het voorgenomen ont
slag. Volgens hem was tijdens
een gesprek afgelopen maan
dag afgesproken dat het be
stuur vooralsnog aan zou
blijven om de lopende zaken
af te handelen. En daar kon
volgens de wethouder geen
sprake van zijn als het be
stuur ontslag zou nemen. Dat
ontslag zou pas kunnen val-
len nadat de belangrükste za
ken (op personeels- en CJP-
gebied) afgewikkeld zouden
zijn. Het bestuur drukte het
ontslag toch door. Blanco
stemden de bestuursleden
mevrouw Roos en de heer
Van Wengen, tegen was de
heer Oosterman.
Wethouder Tesselaar ver
klaarde dat hij twee nieuwe
leden van de Culturele Raad,
de heren T. van Brussel en S.
Dusee, afgelopen maandag
niet zou hebben voorgedra
gen als hij van het ontslag op
de hoogte was geweest. Een
argument dat volgens het be
stuur geen hout sneed: de le
den hadden de werkzaamhe
den al in mei aangevat, en het
was enkel en alleen aan de
gemeente te wijten geweest
dat de benoeming nu pas was
aanvaard.
Höppener beaamde dat het be
stuur "de zaak op nette wijze
zou willen afronden", maar
was niet van plan als zodanig
te blijven fuhctioneren. Het
had volgens hem ook geen zin
meer mee te denken in de op
handen zijnde reorganisa
tieplannen van de gemeente
op cultureel gebied. "De
streep is onder 27 oktober ge
trokken" aldus Höppener.
Tesselaar was het met de per-
tinentie waarmee één en an
der door het bestuur werd
beweerd beslist niet eens.
"Als u dat zo volhoudt" zo
waarschuwde hij, "dan ver
laat ik deze vergadering."
Vanuit het bestuur kwam de
i als
de
termijn waarin de lopende
zaken afgehandeld moeten
worden wel erg lang zou kun
nen uitvallen. Vooralsnog
moet het gemeentebestuur
echter met een verzoek bij de
Culturele Raad aankloppen
wil het bestuur die zaken nog
afhandelen.
Namens het college verklaarde
wethouder Oosterman nog
dat het "praktische redenen"
waren geweest die hem had
genoopt tot teruggave van de
begrotingspost. "We hebben
ons niet gerealiseerd" zo zei
de wethouder, "dat we K en O
in ernstige moeilijkheden
brachten als we de post aan de
CultureleRaad zouden ge-
Geen personeelswerker politie
LEIDEN - De sterke toename van misdrijven van vorig jaar
is dit jaar niet voortgezet. De stijging is nu weer constant.
Ook op het gebied van verdovende middelen is dit jaar
minder activiteit te bespeuren geweest dan in 1976, toen
een aantal heroïnehandelaren opgepakt kon worden.
Tot nu toe zijn dit jaar 21 arrestaties verricht, tegen 62 vorig
jaar.
Chemische Fabr/SchiedaYn' 010-26.47.56
Dit kon commissaris Van Voorden
gisteren meedelen aan de leden
van de commissie politionele
aangelegenheden. In die com
missie werd Het jaarverslag over
1976 van de Leidse politie behan
deld. De commissieleden waren
er niet erg gelukkig mee dat dit
nu pas gebeurde, en pleitten er
voor dat jaaroverzichten in het
algemeen binnen twee of drie
weken na verschijnen aan de
orde komen in de betreffende
commissie. Een voordeel was wel
dat er inmiddels wat gegevens
over dit jaar naast gelegd konden
worden.
Het aantal vreemdelingen in Lei
den groeit nog steeds, voorna
melijk doordat buitenlandse
werknemers hun gezinnen over
laten komen, en doordat ze hier
kinderen krijgen. Dit jaar zijn er
300 bij de 2904 van vorig jaar ge
komen. Dit zijn mensen met een
verblijfsvergunning. Over de
vreemdelingenpensions had
mevrouw Koning (PvdA) een
opmerking betreffende het pen
sion in de Janvossensteeg. In dit
Plan vorming gigant
De winkel voor de
bovenstebeste
keukenspullen.
Waar komt die
winkel?
LEIDEN - Vier vertegen
woordigers van de colleges
van B en W van Leiden,
Delft, Dordrecht en Gouda
hebben een plan gelanceerd
om in Zuid-Holland te ko
men tot een samensmelting
van acht gas- en of elektrici
teitsbedrijven. Deze be
drijven die behalve de
Haagse en Rotterdamse re
gio de hele provincie be
slaan leveren aan 1.5 miljoen
inwoners energie.
De Leidse initiatiefnemer voor dit
plan is de wethouder van Eco
nomische Zaken, Van Aken.
Desgevraagd zei hij dat in het
plan het voorstel is opgenomen
om al in het voorjaar van 1978
daarover definitieve beslissingen
te nemen.
Een van de doelen die door de ini
tiatiefnemers worden beoogd is
de totstandkoming van een uni
form tarief voor het gehele gebied
dat bestreken wordt. Andere
punten zijn het op den duur af
schaffen van de winstuitkeringen
aan de gemeenten, en het bren
gen van grotere eenheid in het re
gionale energiebeleid.
Voordelen zien de initiatiefnemers
ook in een bundeling van kennis
en de onderlinge afstemming van
het bedrijfsbeleid. Op langere
termijn ziet men daardoor moge-
lijkheden voor een beperking van
de kosten, die aan de afnemers
ten goede zal kunnen komen. Er
wordt bijvoorbeeld ook gedacht
aan een gezamenlijke inkoop van
aardgas en het samen zoeken
naar geschikte plaatsen voor
produktieeenheden voor elec-
triciteit.
De voorstellen zijn inmiddels toe
gestuurd aan de betrokken col
leges van B en W en zullen daarna
Bedrijf aan de Langegracht eerste
Energiebedrijf Rijnland, straks in
ook in de gemeenteraden aan de
orde worden gesteld. De ini
tiatiefnemers hebben inmiddels
meegedeeld achter de inhoud
van het plan te staan. Volgens de
Leidse wethouder Van Aken be
hoeven voor het samengaan van
de acht bedrijven geen zeer in
grijpende veranderingen plaats
te vinden.
De vraag of de plannen niet wat erg
snel komen na de omvorming
van de gemeentelijke Stedelijke
Lichtfabrieken (SLF) tot streek-
energiebedrijf Rijnland beant
woordt wethouder Van Aken met
de woorden:' 'In de statuten van
'Rijnland' staat dat er gezocht
kan worden naar samenwerking
in grotere verbanden.'
In het verleden is door het provin
ciaal bestuur van Zuid-Holland
al eens een poging ondernomen
om voor Zuid-Holland te komen
tot de vorming van één groot
energiebedrijf. Dat is echter
mislukt omdat Rotterdam en
Den Haag afhaakten. Andere
gemeenten met gas- en of elek
triciteitsbedrijven (o.a. Leiden)
besloten daarop te pogen in min
der omvangrijk verband tot een
samenwerking te komen. Het nu
gepubliceerde plan is daarvan
het resultaat.
ADVERTENTIE
DEALER VAN O A
B0USSAC GORDIJNEN
TAPIJT
GORDIJNEN
BES0UW TAPIJT
Interieurverzorging
W. J. ZIRKZEE b.v.
Zeemanlaan 22 - Leiden
Telefoon 071-142627
afgekeurde pension wonen vol
gens haar waarnemingen nog
steeds buitenlanders, maar nu
illegale.
Mevrouw Koning: ,',Ik begrijp dat
nu ik dat hier zo zeg de illegale
buitenlanders er weer de dupe
van worden, maar ik hoop toch
ook dat degene die van hun situa
tie profiteert straks ook een keer
gepakt wordt."
Mevrouw Koning vroeg ook of het
mogelijk is een personeelswerker
bij de politie in te schakelen, om
dat uit het jaarverslag blijkt dat
de bezetting van het apparaat nog
steeds onvoldoende is zodat
mensen zonder ervaring werk
moeten doen waartegen ze niet
opgewassen zijn, wat volgens
haar wel eens een oorzaak kan
zijn van het zeer grote ziektever
zuim dat eveneens uit het jaar
verslag blijkt. Burgemeester Vis:
„Dat is absoluut niet haalbaar. Ik
hoef in het college beslist niet aan
te komen met zo'n man, daar is
geen ruimte voor. En als ik op
mijn eigen prioriteitenlijstje kijk,
komt nog eerder een brandp
reventieman dan een per
soneelswerker bij.de politie. Wat
niet wil zeggen dat die laatste niet
wenselijk zou zijn."
Commissaris Van Voorden ver
wacht dat volgend jaar juni de
gewenste sterkte van 205 mensen
bereikt zal zijn. „Wat nog niet wil
zeggen dat we dan ook met zoveel
ervaren mensen zullen zitten",
aldus Van Voorden.
In verband met de onderbezetting
van de politie vroeg Hilde Pas-
schier (PSP) zich af waarom er
voor het opppakken van plakkers
dan wel drie politie-auto's nodig
zijn. Commissaris Van Voorden
verzekerde haar dat er aan plak
kers niet meer aandacht besteed
wordt dan aan andere zaken,
maar dat het verstandiger is ge
bleken hier meerdere mensen op
af te sturen.
De heer Driessen (CDA) was blij dat
de politie zich in ieder geval be
moeit met de plakkers, want on
langs zijn er weer overal plakka
ten van de KWJ aangebracht, die
moeten allemaal weer verwijderd
worden, en de daders zijn zelf
vaak niet financieel aansprake
lijk, zei hij.
Vooral bij de parkeercontrole doet
het gebrek aan mensen zich gel
den. Vorig jaar waren er acht par
keerwachters, terwijl er uitbrei
ding tot 24 man gevraagd is, en
ook dringend noodzakelijk is wil
er echt iets gedaan kunnen wor
den, aldus Van Voorden.
Fout geparkeerde auto's, die het
uitzicht belemmeren of op fiets
paden staan, zijn een belangrijke
oorzaak van ongelukken. De si
tuatie is er dit jaar alleen maar
slechter op geworden, zei Van
Voorden desgevraagd. Binnen
het college wordt gedacht aan fi
nanciering van de controleurs uit
de opbrengsten van de parkeer-
meters, maar dat is op het mo
ment alles wat er mogelijk is, al
dus burgemeester Vis.
Geen personen
gefotografeerd
bij brand aan
de Morssingel
LEIDEN - Bij de brand aan de
Morssingel waren geen speciale
eenheden van de politie aanwe
zig.-Slechts een groep van de
normale politie uit Den Haag
die assisteerde bij de afzetting.
Ook zijn er geen foto's gemaakt
door politiemensen van perso
nen die bij de brand aanwezig
Er was een fotograaf van de po
litie die technische foto's heeft
gemaakt van het gebeurn. Dat
daar af en toe een persoon op
staat is toeval.
Dit antwoordde commissaris
Van Voorden gisteren op vra
gen van Hilde Passchier (PSP)
in de commissie voor politio
nele aangelegenheden. In aan
sluiting hierop uitten zowel de
heer Driessen (CDA) als mev
rouw Koning (namens de
PvdA-fraktie) hun waardering
en dank voor het snelle en rus
tige optreden vun de politie tij
dens de brand in de kraakpan
den.
Aan 114 personen werd m het bu
reau nachtverblijf verleend, al
dus het jaarverslag. Dit zijn geen
arrestanten, maar mensen die zelf
bij het bureau aankloppen en om
een slaapplaats vragen.
Mevrouw Koning vroeg zich af of
het hierbij vaak om slachtoffers
van mishandeling gaat die van
huis zijn weggelopen.
Op het antwoord van Van Voorden
dat dit inderdaad in een gedeelte
van de gevallen zo'is, reageerde
ze: „Dat is dan toch een krisis-
situatie die door een totaal aan in
stanties behandeld zou moeten
worden. Wij krijgen hier nu cij
fers, en in de commissie sociale
en maatschappelijke aangele
genheden krijgen we weer an
dere cijfers, maar het totale beeld
ontbreekt." Burgemeester Vis
beloofde dat hij bij de cijfers van
de politie over de bedoelde ge
vallen zou doorspelen aan de
commissie voor sociale en maat
schappelijke aangelegenheden.
