De Velu
op slot
voor
bewoners
Randstad
van
hout
Een huis
Hollands
NOOIT SILIC00N-WAS
PRIMEUR IN APELDOORN
jnoNDLRDAG 27 UKTOBSR 977 -f PAGINA XV
Jdiu
Architekt J.A. Heuvelink uit Apel
doorn tekent voor het ontwerp. Hij
is lange tijd bezig geweest met na
trekken van gegevens over de kwa
liteit van inlands hout. "Ik heb er
heel wat deskundigen voor moeten
doorzagen", vertelt architekt
Heuvelink. Uiteindelijk is zijn
keuze gevallen op de larix voor de
planken en de Douglas voor
de balken.
De Douglas klinkt niet bepaald in
lands, maar boomdeskundigen
verlenen deze uit Amerika
geimporteerde spar toch de status
'inlands'. Ir. A.G. Gerritsen van de
bosbouwschoolin Velp: "Deze spar
kwam vroeger wel voor in Neder
land. De boomsoort is toen wel
iswaar uitgestorven, maar terugge
haald uit een gebied uit de Ver
enigde Staten met dezelfde klima
tologische omstandigheden als op
de Veluwe. De Douglas heeft hier
nu zo goed geaard, dat we gerust
van een inlandse soort kunnen
spreken". De larix en de douglas
worden voor het huis gekapt uit de
bossen van staatsbosbeheer bij-
Gieten in Drente.
Het wordt geen conventioneel huis.
De architekt heeft een houten punt-
tent ontworpen met drie gelijke
zijden van 9,5 meter en een lengte
van 14 meter. De nok loopt aan de
voor en achterzijde van het huis uit
in een luifel. Het houten huis krijgt
een inhoud van 750 vierkante meter
en een vloeroppervlak van 130
vierkante meter.
Door de tent-constructie krijgt het
dak een uitzonderlijk groot opper
vlak (300 vierkante meter in verge
lijking, met de 60 vierkante meter
bij een conventioneel huis). Bij re
gen zal er daarom veel water op te
recht komen, dat volgens het plan
van architekt Heuvelink opgevan
gen moet worden om een nabijge
legen vijver te vullen.
Toch zal het huis het niet geheel
zonder steen kunnen doen. Ron
dom zal een een meter hoog muur
tje worden gebouwd, waarop het
dak rust. Voor dit metsel wek zijn
ongeveer 7000 stenen nodig, het
'normale' huis verslindt 25.000 tot
30.000 stenen.
Er is echter wel 3,5 kilometer plan
ken nodig oftewel 30 kubieke me
ter. Het hout van het huis is overal
zichtbaar, finnen zowel als aan de
buitenkant. Niets wordt afgetim
merd met gips- of kunststofplaten
zoals in de hout-skeletbouw ge
bruikelijk is.
Op de begane grond is in het ont
werp een garage en een berging ge
dacht. Verder is er ruimte voor een
tachtig vierkante meter grote li
ving. Op de eerste en tweede etage
bevinden zich zes slaapkamers. In
het midden van het huis komt een
stenen kern, waarin behalve een
open haard ook de aansluitingen
voor het sanitair zijn opgenomen.
Architekt Heuvelink rekent op veel
belangstelling voor het huis. Vol
gens hem krijgt men steeds meer
genoeg van het rechtlijnige eenge
zinshuis met de stereotype inde
ling. Hij vergelijkt het houten huis
met een boerderij met zijn sfeer
volle constructie.
Hoeveel het huis gaat kosten is niet
tot op de cent uit te rekenen. "Het
gaat hier om een prototype, waarbij
extra kosten worden gemaakt",
zegt Heuvelink. "Ik kan in ieder ge
val zeggen dat dit huis van 750 ku
bieke meter niet meer gaat kosten
dan twee ton. Misschien minder".
APELDOORN - Een huis geheel opgetrokken
uit inlands hout zal nog dit jaar worden gebouwd
in Apeldoorns nieuwste wijk De Maten. Hoewel
de houtbouw in Nederland steeds meer wortel
schiet, is hier nog nooit eerder een woning ge
bouwd van hout van eigen bodem.
Wonen in of rond Neerlands mooiste
(maar jammer genoeg drukst be
zochte) natuurgebied De Veluwe
kunnen Randstedelingen wel tot in
de verre toekomst vergeten. De vele
kleine gemeenten in de Veluwse
contreien zijn hard bezig de deur
naar het westen geruisloos te slui
ten.
Het ziet er naar uit, dat in al die
kleine fraaie dorpen in het groen
binnenkort een vestigingsregeling
van kracht is, waarmee iedereen
die niet aan het dorp is gebonden
buiten de grenzen kan worden ge
houden. Het provinciaal bestuur
van Gelderland heeft alle betrokken
gemeenten een model-regeling toe
gezonden, die, na enige aanpas
sing, op basis van de gemeentewet
kan worden ingesteld.
Volgens de model-vestigingsrege-
ling van de provincie hebben alleen
mensen, die een economische dan
wel sociale binding met het dorp
hebben, kans op een woonvergun-
ning. De dorpsgebondenheid wordt
gemeten aan de hand van een pun
tensysteem. Er moet een minimum
aantal punten gescoord worden.
Wie voor zijn werk per se in het dorp
moet wonen de politieagent, de on
derwijzer, de bakker) krijgt direct
zoveel punten, dat de woonvergun
ning geen probleem is.
Wie geboren en getogen is in het
dorp heeft ook geen problemen met
de woonvergunning. Hoe langer
men in het dorp heeft gewoond des
te meer punten. Wie bijvoorbeeld in
het verenigingsleven van het dorp
actief is (of dat door zijn baan
wordt) scoort extra punten.
I Iemand, die niet in het dorp werkt,
er nog nooit heeft gewoond en ook op
j het maatschappelijke vlak niets
met de dorpsgemeenschap uit-
1 staande heeft, kan dus zijn woon-
vergunning wel vergeten.
Bezoeken
,fiij onze bezoeken aan gemeenten
in Gelderland komt iedere keer dit
probleem naar voren", vertelt pro
vinciaal gedeputeerde baron mr.
O.W. Verschuer, „Men wil in hun
gemeente huizen bouwen voor de
eigen mensen en niet voor de over
loop uit het westen. Bij nieuwbouw
is het nu wel enigsziiis mogelijk om
ze te reserveren voor autochtonen,
maar op het bestaande woningbe
stand heeft men nauwelijks greep.
En omdat de bestaande huizen keer
op keer betrokken worden door
mensen van buiten de gemeenten,
moeten de gemeentebesturen steeds
nieuwe huizen bouwen voor de ei
gen bevolking".
Wie in een gemeente, waar de door
de provincie voorgestelde ves
tigingsregeling is ingesteld, een
huis wil verkopen, moet dit aan de
gemeente melden, die op zijn beurt
een gegadigde zal zoeken. De
verkoper wordt verder verplicht re
gelmatig een advertentie te plaat
sen in een in het dorp verschijnend
nieuwsblad, waarin het huis te
koop wordt aangeboden. De verko
per kan ook worden verplicht een
duidelijk zichtbaar bord met "te
koopaan de openbare weg te
plaatsen.
Doordat er voor de verkoop van het
huis slechts de "beperkte markt"
van de dorpsgebondenen is,zou dat
voor de verkoper nadelig kunnen
zijn. Daarom is er in de regeling
voor gezorgd, dat de verkoper toch
een goede prijs voor het huis vangt.
Het huis moet bij verkoop getaxeerd
worden als ware het dat de woning
werd onteigend. Op deze wijze be
staat er geen kans, dat de verkoper
te weinig vangt.
Vruchteloos
Als de verkoop van het huis niet
binnen vier maanden tot stand
komt, spreekt de regeling van een
"vruchteloze aanbieding"De ver
koper krijgt dan een half jaar de
tijd om het huis op de vrije markt
van de hand te doen. Dit is als het
ware de "achterdeur" in de regeling
waardoor alsnog niet "autochto
nen" Gelderland kunnen bin
nensluipen. Maar baron
Van Verschuer schat de kans niet
grootdat het niet zou lukken om een
huis binnen de vier maanden aan
een dorpsgébondene te verkopen.
De regeling is wel waterdicht wat
betreft „tweede huizen". Wanneer
een huis niet permanent wordt be
woond, zal nooit een woonvergun
ning worden verleend.
Door Paul Sneijder
"Van sommige kanten wordt be
weerd, dat de regeling discrimine
rend voor het westen is. Mar we
moeten wel beseffen dat het Ve-
luwe-massief een uniek natuurge- ReCTGCitiB
bied is. Door die stroom uit het wes
ten is het gevaar ontstaan, dat het
gebied ag.n de randen door voort
woekerende woningbouw dicht-
geslibt", aldus baron Van Ver
schuer.
meer rendabel is, zullen autochto
nen weinig belangstelling tonen
voor deze knotsen van boerderijen
en het westen nog in groten getale
binnen sluipen. Van Verschuer:
,X>at hoeft helemaal niet. Wij zijn
van plan om de regelingen te ver
soepelen, waardoor het mogelijk
wordt gemaakt om boerderijen in
verschillende woningen op te split
sen. Ik zie niet in waarom auto
chtonen niet landelijk op een
boerderij willen wonen". De stroom
Randstedelingen heeft de laatste
jaren vaak kwaad bloed gezet bij de
Gelderlanders. ,rBijvoorbeeld bij
hinderwetkwesties"haalt gedepu
teerde Van Verschuer aan, ,jiel is
vaak voorgekomen, dat iemand uit
de Randstad een boerderij hier in
de omgeving kocht en zich eenmaal
gevestigd ging opwinden over de
boerelucht, die opsteeg bij zijn nog
steeds in het boerenbedrijf werk
zame buurman. Die Randstedeling
ging informeren bij de gemeente of
buurman de boer wel een hin
derwetvergunning had. In de
meeste gevallen was dat natuurlijk
niet zo en dan kreeg die boer allerlei
vervelende voorwaarden voorge
legd om die vergunning te kunnen
krijgen. En dit is niet een keer ge
beurd".
Veel boerderijen zijn in de loop der
jaren door „westerlingen" voor
fancy-prijzen opgekocht als tweede
huis. Ómdat het boerenbedrijf niet
Ook de stacaravan of het vakantie
huisje, het eenvoudige tweede huis,
ontglipt niet aan de aandacht van
de provincie Gelderland. Kort gele
den is de begeleidingscommissie
proefgebied nationaal land
schapspark De Veluwe geïnstal
leerd. De commissie zal zich bezig
houden met de inrichting van De
Veluwe als Landschapspark. „Zo
zal men niet ontkomen aan een sa
nering van alle kampeerplaatsen
op de Veluwe. Ook het verhuren van
standplaatsen voor stacaravans
zal strakker aan regels worden ge
bonden". Iemand heeft eens uitge
rekend dat De Veluwe meer cam-
pings telt dan heel Zwitserland.
Baron Van Verschuer: ,Het is ook
het streven van de provincie Zuid-
Holland om dichter bij huis rec
reatie-mogelijkheden aan te bie
den. Midden-Delfland is daar een
voorbeeld van. Natuurlijk zal de
Veluwe voor de dagrecreatie een
zuigkracht op de Randstad houden.
Wij zijn daarom van plan om de
fiets- en wandelmogelijkheden in
dit gebied te verbeteren. Want wie
de natuur echt intrekt, zal merken
dat het daar nog lang niet vol is".
Boerderijen op de
Veluwe: straks
gereserveerd voor
de autochtonen.
Gebruik nooit of te nimmer meubelolie of meubelwas met
siliconen. Door dit waterafstotende middel wordt het
moeilijk beschadigde meubelen, bij reparatie bijvoorbeeld,
opnieuw te lakken. De lak houdt dan niet meer op die
plaats. Dat is ongeveer het belangrijkste wat te leren valt uit
het boekje „Onderhoud van meubelen" dat de Vereniging
Nederlands Kwaliteitsmerk Meubelen (ook bekend als
Testmeubel) in de handel brengt.
Het is naar ons oordeel een erg nut
tig boekje al komt er van vak
kundige zijde wat kritiek op het
werkje. In het vakblad Meubel bij
voorbeeld twijfelt binnenhuisar
chitect Ep Simons aan het gebruik
van meubelwas in het algemeen.
De huisvrouw gebruikt er altijd te
veel van zegt hij en bovendien ge
bruikte je vroeger was, omdat de
huizen zo vochtig waren. Ook ge
looft hij niet dat de huisvrouw altijd
netjes siliconenvrije was zal ge
bruiken. Sommige drogisten be
velen die was juist aan, zegt hij, en
i hij vreest dat de consument op zo'n
advies af zal gaan. In elk geval moe
ten we nauwlettend nagaan hoe de
consument op de voorschriften in
het boekje reageert, aldus Simons.
Hoe dan ook, alles is beter dan he
lemaal geen of een erg slecht ad
vies, vinden wij.
Droogschuim
Hoe je bijvoorbeeld de aankoop
van het toch wel dure droogschuim
kan vermijden door dit meubel-
stofreinigende spul zelf te maken
vonden we een leuke tip.
Je doet het zo. Neem 1 afgestreken
lepel soda, 18 eetlepels water en 1
eetlepel afwasmiddel.
Maak hiervan een stevig schuim
door een kunststofspons hierin
herhaaldelijk uit te knijpen. Het
schuim nu door gelijkmatig
wrijven op de vuile bekleding aan
brengen. Na een minuutje inwer
ken met een katoenen doek de be
kleding schoonwrijven.
Hoe vlekken in hout, meubelbe
kleding en meubelleer moeten
worden aangepakt staat eveneens
uitvoerig in het werkje. Evenals al
lerlei adviezen voor normaal en
groot onderhoud.
Leer
Nu leren meubelen nog steeds flink
verkocht worden en de onder
houdsadviezen soms heel goed, va
ker erg summier en ook wel erg
slecht of verkeerd zijn, zijn advie
zen over het reinigen en onderhoud
van leer ook nooit weg.
Een paar algemene dingen over dat
leeronderhoud. Alleen afstoffen
met een gewone schone doek is
voldoende.
Zuiver analineleer zonder be
schermlaag mag je in geval van
vlekken nauwelijks te lijf gaan. Al
leen afdeppen met zuigend papier.
Zit er een beschermlaagje op, dan
mag het onderhoud iets verder
gaan. Een speciaal voor dat kar
weitje te bewaren spons en zeem
heb je nodig. Daarbij eenmaal per
•jaar het leer met een klein beetje
water (vochtige spons) afnemen.
Schraal
Is dat leer schraal dan alleen een
paar druppels wonderolie draaiend
inwrijven. Vijf druppels voor een
heel meubelstuk is genoeg.
Gedekverfdanalineleer behande
len we net zo en voor tuigleer zon
der beschermlaag geldt hetzelfde
als voor het analine leer zonder be-
schermlaagg liefst niets aan doen
behalve afwrijven.
Met een klein beetje bijenwas of
hoogwaardige witte was kan men
het leer een paar keer per jaar wel
inwrijven, maar nooit andere mid
delen gebruiken.
Tuigleer met een beschermings
laag kan ook gevoed worden met zo
nu en dan een paar druppeltjes
wonderolie en niets anders dan dat.
Vraag TNO
Wij hadden wat moeite een han
delaar te vinden die de boekjes ver
koopt (2,95) maar Testmeubel Hol
land in Haarlem (telefoon 023-
319137) kan vast wel vertellen
hoe u aan zo'n boekje kunt komen.
Helpt het boekje u voor wat vlek
ken in leer, stof of hout niet uit de
brand, probeer dan eens advies te
vragen bij het Houtinstituut van
het TNO in Delft. Telefoon: 015-
569330 toestel 2263.
Met een licht vochtige spons en een zeem eenmaal per jaar het leer afnemen is vaak voldoendeWel de zeem en.spons speciaal voor dit doel bewaren.