TMIFIIL
'Huis van
Labdakus'
bij vlagen
erg mooi
éw
"PARASHJSEILAM"
DINSDAG 18 OKTOBER 1977
Maandagmiddag 2 uur. De ra
dionieuwsdienst meldt, dat het
ultimatum van de kapers van de
"Landshut" om 3 uur afloopt.
Zijn de gevangen gehouden
Baader-Meinhofleden dan nog
niet losgelaten, dan zal het
vliegtuig met al zijn inzittenden
worden opgeblazen. Nog een uur.
Een gevoel van misselijkheid
maakt zich van mij meester. Er
zalmaar een kind, een echtgenoot
of echtgenote, of een vader of
moeder van je in het toestel zitten
Ik stap in mijn auto en probeer
onderweg de verschillende in-
drukknoppen van mijn radio,
maar alles en iedereen kabbelt
gewoon verder met zijn tevoren
vastgestelde programma. Ze zien
het wel als het zover is, het nieuws
van 3 uur zal wel raad schaffen,
ik begrijp dat niet goed, er zitten
toch ook Nederlanders in dat toe
stel, of mag jein zo'n situatie niet
nationalistisch denken?
Nog voor de IJ tunnel, wachtend
voor de stoplichten, pleng ik een
ritueel zoenoffer. Het behoort tot
mijn levensregels dat het mijn
taak niet is om levende wezens
dood te slaan, dus worden bin
nengedrongen spinnen, slakken,
torren, wespen en vliegen zo mo
gelijk de deur uitgezet, in de hoop
dat ze voorlopig niet terugkomen.
Mijn grens ligt bij de mug. Een
mug in de badkamer of de gang
zal ik geen haar krenken, maar
muggen in de slaapkamer sla ik
na enige zelfoverwinning toch
zonder veel wroeging dood, - dan
hadden ze maar niet het bloed
onder mijn nagels vandaan moe
ten zuigen met hun irritante ge
zoem op mijn voorruit, binnen in
de auto, zat zo'n langpoot te drei
gen toen ik'voor rood stond te
wachten. Ik heb mijn portier
raampje opengedraaid en de
mug naar'buiten gewapperd, als
een soort onderhands ruiltje met
de kapers: als ik die mug laat
gaan, laten jullie dan die pas-
In het centrum van Amsterdam
parkeer ik mijn auto, na een aan
tal guldens in de meter te hebben
gestort waar ik even lang voor in
de bioscoop had kunnen zitten, en
op weg naar de universiteitsbi
bliotheek trek ik een tiolvlees-me-
trokroket uit de muur. Misschien
een dubieuze manier om dat mis
selijke gevoel kwijt te raken,
maar ik doe het nu eenmaal. Ik
neem de eerste hap als het carillon
van juwelier Siebel in de Kalver-
straat begint te spelen: 3 uur het
uur U. Ik blijf even staan en kijk
naar de bejaarde sandwichman,
die tegenover Siebel met een bord
omgegespt aan alle voorbijgan
gers laat weten:'"Ik mij om per
soonlijke redenen voortbeweeg".
Als goed journalist informeer' ik
even naar de betekenis van zijn
demonstratie, en zie mijn ver
moedens bevestigd. Hij staat er,
uiteraard tegen betaling, een
week lang in opdracht van een
hem onbekende persoon, nadat
hij de week tevoren al met het
bord: "O jee, het valt niet mee dat
in de Kalverstraat had rond
gelopen, De zwarte letters op het
witte papier hadden bij mij al het
vermoeden doen rijzen dat ik met
dezelfde geheimzinnige plakker
te doen had die een tijdlang Am
sterdam aanzienlijk opvrolijkte
met teksten als "Je ziet het er van
buiten niet aan af' en een groot
dressoir met een foto van m'n zoon
erop".
Bij perscentrum Athenaeum
kunnen ze me niet vertellen hoe
het met het vliegtuig staat, en ook
in de Nederlandse Pers
bibliotheek weten ze geen nader
nieuws, omdat de telefoon
nieuwsdienst (06222-333) aldoor
in gesprek was. In de kelder van
de Persbibliotheek tref ik Gerben
Hellinga, die oude jaargangen
van de oprechte Haarlemsche
Courant navlooit, omdat hij in
opdracht van het Publiekstheater
een toneelstuk over Jean-Louis
Pisuisse en alles om hem heen
(Max Blokzijl, de moord, de lied
jes, het tijdsgewricht) schrijft. Af
en toe wisselen we berichten vdn
lang geleden uit. Hij leest bij
voorbeeld dat een automobilist
bekeurd was omdat hij met een
snelheid van 52 kilometer per uur
had gereden (vijftig jaar geleden
hadden ze subtielere meetin
strumenten dan tegenwoordig),
en had ook met verbazing gelezen
dat een Nederlander 50 jaar gele
den veroordeeld was wegens be
drog, omdat hij aan buiten
landers een zak wit spul ten on
rechte voor heroine had verkocht.
Ik op mijn beurt kan hem, uit een
stuk dat Busken Huet in het
sportblad van 23 januari 1890
over het schaatsenrijden schreef,
de volgende opmerkelijke pas
sage voorlezen:
"Op mijn vijftiende jaar, gym
nasiast, was ik een hartstochte
lijk liefhebber. Geen drieduimsch
ijs, of ik kroop er op. Hoe treurig
scheen mij het lot der joden, die
niet rijden mogen voor en aleer de
gladde baan door „balken" wordt
geschraagd. Ik verheugde mij
geen jodenkind te zijn en proefde
voor het eerst den zegen der chris
telijke vrijheid".
Om tien voor 5 verlaten we de
Persbibliotheek. Ik loop naar
mijn auto en zet de radio aan. Het
nieuws van 5 uur meldt, dat het
toestel nog steeds intact is, afge-
zien dan even van de vermoorde
gezagvoerder. Om 9 uur loopt het
volgende ultimatum af. Nog vier
uur tijd dus voor verdere triviali
teiten.
NICO SCHEEPMAKER.
ROTTERDAM - „Het huis van
Labdakus", dat het RO-theater van
Frans Marijneh eind vorige week in
de Rotterdamse Schouwburg heeft
gepresenteerd, is een projekt op
tekst van Htigo Claus. Nu ging het
projekt uit van de drie tragedies
van Sofokles over Oedipus en An
tigone, en van de Fonikische
Vrouwen van Euripides, ook Claus
houdt zich aan die tragische draad,
en men mag dus spreken van een
bewerking tot theaterstuk van die
vier antieke tragedies.
Een bewerking, die heel ver gaat:
niet alleen worden elementen in die
originelen veranderd (de dood van
Laius bij voorbeeld), maar er heb
ben ook omzettingen in de karak
ters plaats: Jokaste wordt van
slachtoffer tot bron van alle kwaad,
Kreon van koele, zakelijke heerser,
bij Sofokles niet onsympathiek, tot
een kille man vol machtshonger.
Daarnaast heeft men de handeling
op een (invloedrijke) familie aan
het begin van deze eeuw willen be
trekken maar er wordt ook gespro
ken over torenflats en zo meer - er
wordt veel overhoop gehaald, en
het komt niet allemaal weer op zijn
plaats terecht. Maar Hugo Claus
schreef bij vlagen schitterende tek
sten, en Frans Marijnen maakte ook
bij vlagen even indrukwekkende
toneelbeelden.
Veel oVerhoop, niet alles op zijn
plaats: een verbrokkelde voorstel
ling dus. De grote breuk ligt na de
tragische ondergang van Oedipus
(de laticiserende spelling van het
programmaboekje, evenals Claus
kennelijk onder invloed van Se
neca, wordt hier maar aangehou
den). Daar eindigt een grote span
ningsboog: in een zeer mooi beeld
komen Oidipus, nog koning van
Thebe, en zijn nazaten en verdere
familie, samen aan een Daar In de
toneelruimte heeft Ma-
rij nen hier met licht een helle beslo
tenheid geschapen, en daaromheen
dwalen de geest van Laius, alleen
gehoord door Oidipus en Jokaste,
en de ziener Tiresias in zijn rolstoel.
&Daar wordt ook het tragische in
nerlijke gevecht van Oidipus uitge
vochten: het gevecht met de groei
ende zekerheid van zijn geweten,
dat hij schuldig is aan vadermoord
en incest. Die spanning voeren
Claus en Marijnen tot het ondrage
lijke op. Jokaste wordt letterlijk en
figuurlijk onthuld tot een uit-
zinnig-zinneiijke vrouw, die het in
cest begeert (later wordt dat thema
met Etokles en Polyneikes nog
weer onderstreept), Kreon wordt
getoond in zijn kille manipulaties,
een schrille ontluistering.
In het tweede deel (er is overigens
geen pauze) moeten toneelschrijver
en theatermaker worstelen met het
probleem, dat de kernen van het
stuk: Oidipus, Jokaste, zijn weg
gevallen, al zijn zij nog wel symbo
lisch en zelfs lijfelijk aanwezig. En
met die drastische vermindering
van het aantal kaarten wordt het
spel schrieler. Het wordt opgepept
met theatermiddelen als de strijd
van Eteokles en Polyneikes, An
tigone krijgt nog een mooie claus te
spelen, maar Kreon wordt als per
sonage aanzienlijk zwakker, en het
stuk gaat tenslotte als een nacht
kaars uit.
Ook het idee van een parallel met
een laat-negentiende-eeuwse fami
lie is inmiddels verdwenen, maar
dat denkbeeld had in elk geval ge
zorgd voor een prachtig begin van
het stuk. Een concertpianiste geeft
een Chopin-concert (Corrie Am
bachtsheer was als pianiste niet
overal rolvast - of hoort dat er ook
bij?), allemaal heel negen-
tiendeeeuws, ze wordt onderbro
ken door vluchtelingen die uit een
hel komen (de plagen van Thebe),
en de verfijnde Chopin-melan-
cholie van tafel vegen, en dan komt
de familie van Oidipus bin
nenrijden in een Bugatti (nep, van
plastic, met een 1600 cc VW-motor),
waarna die maaltijd begint. Loze
theatertruuk, zeker, maar wel aar
dig om mee te maken. Even aardig
als het levende paard, waarop Laius
zit als hij door Oidipus op zijn och-
tendrit (van Thebe tot het Laius-
kruispunt halverwege Delfi is zo'n
zestig kilometer...) wordt gedood.
Verbrokkeld dus, alle brokken zijn
niet even aantrekkelijk, maar er zit
ten schitterende stukken bij. Claus
schreef een schitterende tekst voor
Oidipus, even schitterend gespeeld
door Gees Linnebank, prachtig van
opbouw en dynamisch gereali
seerd. Een haasr even melodrama
tische Jokaste, opzienbarend ge
speeld door Canci Geraedts, in het
begin hoogst elegant, tenslotte to
taal verwoest. Een hoogst onge
wone, maar voortreffelijke Tiresias,
van William J. Ward een kille Kreon
van Jerome Reehuis, vooral voor
treffelijk in dat eerste deel, een
voortreffelijke Laius van Alex van
Roven en die ene goede claus van
Antigone, voortreffelijk gedaan
door Martine Crefcoeur.
35 uur.
De Lakenhal, Oude Singel 28-32. Ten
toonstelling Herman Gordijn - schilderi
jen. Geopend van 9 septt/m 23 okt., dag.
Gelerie Denise StephanN, Bakkersteeg
18. Tentoonstelling Hubert van Lith -
bronsplastieken, José Chlsina - tekenin
gen en etsen. Geopend tot 16 nov.. vr.,
zat. en zo., van 14-18 uur (andere dagen
na tel. afspraak).
Galerie De Oude Rijn, Oude Rijn 40.
Tentoonstelling Paul Schro-Biltgen -
olieverfschilderijen. Geopend
okt..
19-21 t
ir, do. ook
Galerie Kerkdam, Lange Kerkdam 113.
Wassenaar. Tentoonstelling Poek
Buurman - olieverfschilderijen, Ian La
wrence - zilverwerk. Geopend woe. t/m
za. van 10-16 uur, di. van 14-20 uur, t/m 29
okt.
Museum voor Volkenkunde, Steens
traat 1. Tentoonstelling „Taal en teken
binnen Chinese muren". Geopend* ma
Galerie JA, Sportfondsenbad, Was
senaar. Tentoonstelling Bob Bruvn -
schilderijen, Katinka Bruvn - beeldjes,
Hans Eschauzier - tekeningen Marijn
Eschauzier - droogboeketten. Geopend
van 20 okt. t/m 6 nov., do. t/m zo. van
10-17 uur. woe. van 20-22 uur.
Galerie De Poort, Herensteeg 11. Ten
toonstelling Henk van den Ende -
schilderijen. Geopend van 18 okt. t/m 12
nov., di t/m za, van 13-17.30 uur, do. van
19-21 uur.
Galerie Kenosis, Oude Vest 53. Tentoon
stelling Marcus Dèlanjo - oliever
fschilderijen. Geopend ma. t/m za, van
jkisimuseum van Oudheden (Rapen-
rg 28). Werkd. 10 uiïr voorm.-5 uur
zondag 1-5 uur nam.
wandkleden, Rie Bouters - ikonen en
schilderijen, Ineke van dijk - brons - en
.chamotte plastieken. Geopend van 2 okt.
't/m 5 nov., di. t/m za. van 10-17 uur, do.
IL'UlVd
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
-De tegenwoordig in gebruik
zijnde barometerbloemen, die
men in het knoopsgat draagt en
die door een chemisch praepa-
raat van kleur veranderen bij
wijziging van de weersom
standigheden, hebben eene ge
vatte Weenerin gelegenheid ge
geven om de getrouwheid van
haar man te beproeven. Zij liet
een halsdas voor hem uit die stoj
vervaardigen. Mevrouw bezat-
een zeer vochtigen kelder. Babe-
tte, zeide zij op zekere dag tegen
haar kamermeisje, ga.naar den
kelder en haal wijn. Een paar
seconden later verdween mijn
heer uit de salon. Na eenigen
tijd keerde hij terug, xijn das
was roodachtig geworden en hij
had met een blauwe de kamer
verlaten. De gestrenge weder
helft. wierp een blik van de
diepste verachting op de das en
een paclr oorvijgen klonken op
de wangen van mijnheer
Vijftig jaar geleden:
- De „Postduif'met Koppen,
Frijns en Ellerman, is vanoch
tend uit Batavia vertrokken
voor den terugreis naar Am
sterdam. Het vliegtuig, dat
ruim drieduizend briefkaarten
en bijna 1300 brieven ana boord
heeft, arriveerde reeds heden in
Singapore.
- In Spvjet-RiLsland worden
feesten gevierd ter gelegenheid
van het tienjarig bestaan van
het communistisch systeem. In
de kranten vindt men, naast
feestelijke hoófdartikelen,
nieuwe lijsten van oppositio-
neele leden in alle deelen van het
rijk, die uit de partij gestooten
zijn.
(KLEINE VAART)
Ana Isabel o vn Rotterdam nr Hamburg,
Biak pass 17 Finisterre nr Lissabon
Bierum 17 120 zw Ouessant nr Duinker-
Breehoek 17 1000 w Luanda nr Durban,
Breezand 16 90 nno Villano nr Runcom,
i Embla 17 te Rotterdam,
Empire 16 50 zo Malta nr Cagliari,
Fivel 17 100 z Dakar nr Port Harcourt,
1 Jacqueline Broere 15 vn Rotterdam nr
Tunis,
Ma& Liberum 16 te Rotterdam,
Neeltje Broere 17 te Rotterdam,
Neutron 16 te Rotterdam,
Noordland 15 te Rotterdam,
Okdine 16 té Rotterdam,
Poolzee 15 te Rotterdam,
Quack 15 vn Rotterdam nr Londen,
Santa Lucia 16 200 z Dakar nr Port Har-
Situla 15 15 no Lobos nr Rosa Rio,
Vega pass 16 Kp Ser nr Leixoes,
Victress 17 te Rotterdam,
Vissersbank 16 te Rotterdam.
(GROTE VAART)
Aalsum 17 v Noumea nr Townsville,
Acteon 16 v Townsville nr New Castle,
Algorab 16 te Rotterdam,
Amstelburcht 17 te Suez,
Amstelhof 17 320 o Tahiti nr Balboa,
Amstellaan 17 v Damman nr Rotterdam,
Aristoteles 16 v Willemstad nr Port of
Spain,
Baarn 16 v Rotterdam nr Hamburg,
Capiluna 16 v. Ras Tanura nr Jeddah,
Chevron Eindhoven 15 v Portland nr
Balboa,
Chevron Nagasaki 15 790 nw Los An
geles nr San Pedro,
Cinulia 16 o Bermuda nr Stanlow,
Diogenes 16 v Panama Kan. nr Antwer-
Gaasterdijk 16 te Rotterdam,
Gardenia 18 te Djeddah verw,
Hermes 16 te Baltimore,
Holendrecht 17 te Paranagua verw,
Kennemerland 16 v Santos nr Montevi-
Kermia 17 v Stanlow nr Shellhaven,
Nedlloyd Kembla 15 v. Los Angeles nr
Balboa,
Nedlloyd Kyoto pass 17 Gibraltar nr
Port Said,
Nedlloyd Wissekerk 16 te Le Havre,
Palamedes 16 te Willemstad,
Spaarnekerk 16 te Rotterdam.
Straat Amsterdam 17 te Lautoka,
Straat Chatham 18 te Sydneu verw.,
Straat Clement 17 v. Lyttelton nr Auck
land,
Straat Franklin 17 te Bislig Bay,
Straat Freetown 17 v Mount Maunganui
nr Djakarta,
Trident Amsterdam 16 te Fort de France,
Ulysses 15 v Port of Sp.ain nr Houston,
Vitrea 17 te Ras al Khafji,
Zaankerk 17 te Piraeus.
PANDA EN DE DEUGZIENER
12-139 - ,JJ-hoe bestaat het?!" riep Panda. Zelfs m'n thee kan ik
niet drinken, omdat het servies uit elkaar valt! Waarom is er hele
maal geen deug in huis eh waarom deugt er niets?! Dat wil ik
wel eens weten!"
Misschien komt dat, omdat onze bezittingen nodig aan vernieu
wingen toe zijn, meneer Panda", verklaarde Jollipop op klagende
toon. ,Mo.ar daar is geld voor nodig. En zolang wij geen keurige,
goed-betalende betrekking hebben, hebben wij te kampen met on-
deug eh ondeugdelijkheid"
Dat waren wijze woorden, en daarom stapte Panda na een poosje
Hobbeldonk weer uit, gevolgd door Hop.
,flij heeft gelijk", legde de eerste uit. ,Jk moet een baantje zoeken en
geld verdienen. Hoewel dat heel moeilijk is, als er overal om je heen
ongelukken gebeuren".
Verdeel een tam ko
nijn in stukken, be
strooi deze met zout,
peper en tijm en
braad ze in 1 eetlepel
boter en spekvet bo
ven laag vuur aan.
Voeg 1 deel heet wa
ter toe, leg een deksel
op de pan en laat het
konijnenvlees zo
ruim anderhalf uur
sudderen. Neèm het
vlees van het bot en
zet botjes en karkas
op met 1 ltr water,
blaadje laurier,
schijfje ui en citroen
1 eetl. tomatenpuree,
enkele takjes peter
selie en selderij en
zout. Laat dit boven
trekken en zeef dan
de bouillon. Week 10
blaadjes gelatine 10
min. in koud water
en los ze dan in de
hete bouillon op.
Laat de bouillon wat
bekoelen en meng er
dan 2 ragfijn gesnip
perde teentjes kno
flook door, 1 eetl. ci
troensap, 3 eetl. ver
sgehakte peterselie
en het in blokjes ge
sneden konijnevlees.
Zet de schaal min
stens 4 uur in de
koelkast. Snijd de
gegeleerde massa in
dikke plakken en
geef er brood en bo
ter bij en eventueel
mosterd en augurk
jes.
\)A CHEF, WE
k4?(*4ea) hem wet VJÈER.
©ps*s ace die löopcjiere/e
KCMT OPPA^EM
V
De avonturen van Jommeke
Leidse bioscopen
LUXOR: „The Deep", dag. 2.30, 7.00 en
9.30 uur, zo. 2.00, 4.30 uur enz., 16 jaar.
STUDIO: „Cria cuervos", dag. 2.30, 7.00
en 9.00 uur, zo. ook 4.45 uur, 16 jaar.
CAMERA: „Mv name is nobody", dag.
7.00 en 9.15 uur, 12 jaar.
Kindermatinee: „Dertig jaar kolder", za.
Nachtvoorstelling: „Intermezzo", vr en
za 11.30 uur, 16 jaar.
LIDO 1: „Soldaat van Oranje", dag. 2.30
en 8.00 uur, 16 jaar.
LIDO 2: „Herbie", dag. 2.30, 7.00 en 9.15
uur, zo. ook 4.45 uur, a.l.
LIDO 3: „Turks Fruit", dag. 7.00 en 9.15
Kindermatinee: „Donald Duck goes
Weat", za., zo. en woe. 2.30 uur, zo. ook
4.45 uur.
TRIANON: „De opdracht", dag. 2.30,
7.00 en 9.15 uur, zo. ook 4.30 uur, 16 jaar.
REX: „De duivelse zussen", dag. 2.30,
7.00 en 9.15 uur, zo. ook 4.30 uur. 16 jaar.
Kindermatinee: „Piraten van het
schateiland", za. en woe. 2.30 uur.
Nachtvoorstelling: „Gejodel in het wilde
land", vr. en za. 11.30 uur, 16 jaar.'
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13 00 uur (Elisabeth-ziekenhuis).
Bezoekuren ziekenhui
zen
Diaconessenhuis:
Middagbezoekuur: 13.45-14.30 uur.
Avondbezoekuur: 18.30-19.30 uur. Kin
derafdeling dagelijks van 14.00-19.00 uur
alleen voor ouders zondag 14.00-15.00
uur voor overige familieleden. Kinderen
beneden 14 jaar hebben geen toegang op
de kinderafdeling.
Sint Elisabeth-ziekenhuis:
e KLASSE: Volwassenen dagelijks van
14.00-14 45 uur en van 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling: dag. van 11.15-12.00 uur
chtgenoot) van 15.00-16.00
en van 18.
tier
Kinderafdeling: dag.
15.00-18.30
2e KLASSE: Volwassenen dagelijks van
11.15-12.00 uur en van 14.00-14.45 uur en
van 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling: dag.van 11.15-12.00uur
(alleen voor echtgenoot) van 15.00-16.00
uur en van 13.30-19.30 uur. Babyshow
laatste kwartier van middag- en avond
bezoek.
Kinderafdeling: dag. van 15.00-18.30
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten behalve kinderen
zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag:
14.15-15.00 uur.
18.30-19 30 uur.
Voor de prematurenafdeling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor
ouders):
Maandag tlm vrijdag-
18.30-18.45 uur
Zaterdag en zondag:
14.45-15.00 uur
Bezoek aan ernstige patiënten:
Wanneer voor ernstige patiënten door
lopend bezoek wordt toegestaan kan de
hoofdverpleegkundige hiervoor spe-
ciale'kaarten verstrekken.
Bezoektijden Kinderkliniek:
Dagelijks:
15.00-15 45 uur.
18 30-19 00 uur.
Bezoektijden kinderafdeling
Elke dag:
14.15-15.00 uur
18.30-19.00 uur
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11-11.30: 13.30-
14.15 en 18 30-19 30 uur; 3e klas 13.30-
14.15 en 18.30-19.30 uur; Kraamafdeling
r ouders 18-18.30 i
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van
vliegverkeer van en naar Schiphol kun-
:ht worden gemeld bij hel
