Tories kondigen hevige strijd aan tegen Labour MOET AMERIKA 'KLEURENBLIND' ZUN Nobelprijs '77 economie voor Zweed en Brit President Tito: meer steun EG IBM nodigt u uit voor een'demonstratieve' bijeenkomst tegen de steeds stijgende kantoorkosten. Congres conservatieven ten einde Amnestie Moskou valt westen aan over rechten van de mens ZATERDAG. 1'5 OKTOBER 1977 BLACKPOOL (DPA) - De leidster van de Britse conserva tieven, Margaret Thatcher, heeft gisteren het socialisme de strijd aangezegd. „Het beste antwoord op volbloed so cialisme is niet water-en-melk socialisme, maar echt con servatisme", riep mevrouw Thatcher uit in haar rede tot afsluiting van het partijcongres in Blackpool. Met het oog op de verkiezingen van volgend jaar zei zij: „alle verkiezin gen zijn belangrijk, maar ditmaal kunnen zij beslissend voor een ge neratie zijn, want er zal worden be slist welke partij de immense win sten uit de Noordzee-olie worden toevertrouwd". Thatcher zei dat de Conservatieve partij een lange en vruchtbare sa menwerking met de vakbeweging wenst. Maar zij sloot niet uit, dat de vakbeweging een conservatieve regering het werken onmogelijk zou maken. Door Haye Thamas De' 52-jarige Margareth Thatcher staat te popelen om als de eerste vrouwelijke premier in Engelands parlementaire geschiedenis de ambtswoning van 10 Downing Street binnen te gaan. Aan het slot van het grote Conservatieve par tijcongres in Blackpool heeft zij daarover niet de minste twijfel la ten bestaan. Wat dat betreft is er ook niets veranderd ten aanzien van een jaar geleden. Ook toen hin gen de Conservatieve afgevaardig den aap haar lippen en ook toen kreeg zij een daverende minuten lange ovatie. Een duidelijk verschil vormen echter wel de vooruitzich ten op een Conservatieve ver kiezingsoverwinning. Die lagen het vorig jaar aanzienlijk gunstiger dan Hard Margareth Thatcher weet het. De verschillende Conservatieve aan voerders voelen het. Zij beseffen terdege dat het in het nieuwe par lementaire seizoen hard tegen hard zal gaan en dat voorlopig de tijd in het voordeel wérkt van premier ADVERTENTIE James Callaghan en zijn Labourre- gering. Want die staan er in verge lijking met een jaar geleden, toen het Internationale Monetaire Fonds krachtig ingreep om orde op zaken te stellen in Engelands diepe financiële ellende, aanzienlijk beter voor. Zoveel beter, dat bij snelle al gemene verkiezingen een triomfan telijke Conservatieve overwinning al lang niet meer vaststaat. Vandaar dat mevr. Thatcher in de volle arena van de grote Wintertuin in Black pool nadrukkelijk de chambrière heeft laten knallen en iedereen heeft opgeroepen tot een uitermate strijdbaar seizoen. In wat door waarnemers na afloop werd om schreven als de beste toespraak uit haar politieke carrière gaf zij pre cies aan wat het verkiezingsprog ramma van de Conservatieven zal zijn als premier Callaghan tenslotte besluit om Albion naar de stembus te sturen. Zij herhaalde dat ook de Conservatieven een sterke, ver antwoordelijke vakbeweging in Engeland als essentieel beschou wen. „De rechten van deze vak beweging dienen te worden geres- Mevr. Thatcher pecteerd, maar mogen prevaleren boven de wet", aldus mevr. Thatcher en weer liet zij we ten dat een nieuwe Conservatieve regering, indien zij daartoe ge dwongen wordt, niet zou aarzelen om een belangrijk conflict met de bonden via een referendum aan de kiezers voor te leggen. PARIJS (Reuter) - President Tito van Joegoslavië die volgens goedingelichte kringen meer eco nomische steun wil om zijn land in rustig vaarwater te kunnen hou den, heeft gisteren in Parijs ver klaard dat Joego-Slavië zich ver waarloosd voelt door de Europese Gemeenschap. Hij wil de banden tussen zijn land en de EG uitbrei den en versterken. Tito die een officieel bezoek van twee dagen aan Frankrijk brengt, zei dit tegen verslaggevers na zijn derde gespreksronde met presi- Hij adviseert u met liefde aal [LÓmen die vakman. En pak Ie gulle premie van 30 gulden. Per man'Per dag' Geen meneer. geert mevrouw WENEN (Reuter) - De Roemenen moeten elkaar niet langer meer aanspreken met "meneer", of "mevrouw" of "juffrouw". Daartoe heeft president Ceausescu per soonlijk opdracht gegeven. Volgens hel officiële persbureau Agerpress zei de president in Boekarest dat de Roemeense sa menleving niet meer is ingericht op de begrippen die achter deze woor den stonden en dat alle Roemenen nu gelijk zijn. De normale aan spreektitel zou nu "kameraad" moeten zijn. "Als iemand vindt dat hij een ander niet met kameraad kan aanspreken zou hij het woord burger moeten gebruiken, en niet so voegde Ceauescu toe. dent Giscoard d'Estaing van Frankrijk. Een woordvoerder van de Franse president liet weten dat Frankrijk Joego-Slavië zal steunen bij de on derhandelingen om tot een nieuw handelsakkoord met de Europese Gemeenschap te komen. Giscard zelf zei tegen de journalis ten dat Frankrijk zeer veel belang hecht aan 'een sterk en onafhanke lijk Joegoslavië dat zijn eigen toe komst bepaalt". De 85-jarige Tito, die onlangs de Sowjet-Unie, Noord-Korea en China heeft bezocht, zal maartdag naar Lissabon vliegen en vandaar verder reizen naar Algiers. Met zijn reizen naar het buitenland (een bezoek aan Washington in het begin van het volgend jaar staat ook op zijn agenda) wil Tito waar schijnlijk steun in het buitenland zien te krijgen voor de voortzetting van de onafhankelijke koers van Joego-Slavië onder zijn opvolger. MADRID (AFP/Reuter) - De meeste van de nog tachtig overge bleven Spaanse politieke gevange nen zullen spoedig worden vrijge laten. Het Spaanse parlement aan vaardde gisteren het wetsontwerp inzake algemene amnestie dat de regering en de linkse oppositiepar tijen hadden opgesteld. Het ontwerp werd aangenomen met 296 stemmen voor, twee tegen <en 18 onthoudingen. BELGRADO - De Sowjet-Unie heeft gisteren op de conferentie in Belgrado haar politiek inzake de rechten van de mens verdedigd en gezegd dat zij de overeenkomsten van Helsinki "in goede wil en de geest van daadwerkelijke samen werking" naleeft. Sowjet-afgevaardigde Vorontsov wees de Amerikaanse kritiek op de emigratie-beperkingen van de hand en beschuldigde westelijke landen aanvallen toe te staan op sowjet-burgers in het buitenland. "Wij hebben gewapende aanvallen gezien op officieren van de Aeroflot (de Sowjet-Luchtvaartmaat- schappij), functionarissen van Tass (het persbureau) en onze han delsvertegenwoordigingen. Dit al les in tegenstelling tot-de geest van Helsinki", aldus Vorontsov. Hij be schuldigde zekere landen" van het weigeren van visa aan Sowjet- vakbondsfunctignarissen die voor conferenties waren uitgenodigd. Over de door Amerika gefinan cierde radio-uitzendingen -naar Oost-Europa zei Vorontsov: "Wij vinden acties van de radiostations radio Vrij Europa en Radio Liberty, die vijandige propaganda tegen ons land en sommige andere landen voeren, tegen de slotacte (van Hel sinki) ingaan.wij blijven erop staan dat deze activiteiten worden ge staakt". Ontploffing op booreiland KOPENHAGEN (DPA/UPI) - Bij een ontploffing en een daarop vol gende brand op het Deense boor eiland "Maersk Explorer, dat zich in de Noordzee bevindt, zijn giste ren drie van de 38 bemanningsle den gewond geraakt. Zij hadden brandwonden opgelopen. De hele bemanning is met hef- schroefvlieftuigen en door in de buurt liggende verzorgingsvaar tuigen in veiligheid gebracht. Volgens een woordvoerder van de eigenaar van het booreiland, was men onverwacht op een gasbel ge stoten Het uitstromende gas ex plodeerde daarna. Van ambtelijke zijde in Kopenha gen is verklaard, dat de kans op vervuiling van'het zeewater door olie op het ogenblik niet bestaat aangezien slechts gas ontsnapt. Overwogen wordt, blusmateriaal te laten aanrukkken uit het Noorse Ekofisk-gebied, waar enige tijd geleden uit het booreiland 'Bravo' olie in zee stroomde. Het booreiland 'Maersk Explorrer' ligt ongeveer 200 kilometer ten westen van Esbjerg, in de Deense sector van het Noordzee-plat. STOCKHOLM (Reuter) - De No belprijs 1977 economie is verleend aan de Zweedse professor Berthil Ohlin (78) en de Britse professor James Meade (70). Meade, vroeger verbonden aan de universiteit van Cambridge, en Ohlin (economische hogeschool van Stockholm) krijgen de prijs (to taal 700.000 Zweedse kronen) voor "hun baanbrekend werk aan de theorie van internationale handel en internationale kapitaalbewe gingen". Meade, aldus de jury, "heeft de ef fecten aangetoond van economi sche politiek op buitenlandse han del en is doorgedrongen in de pro- blernen van stabilizeringspolitiek in "open" Ohlin "ontwikkelde een theorie diè aan de ene kant aantoont welke fac toren het patroon van buitenlandse handel bepalen en de internatio nale verdeling van arbeid en aan de andere kant laat zien welk effect De Zweedse hoogleraar Bertil Ohlindie samen met de Brit James Meade ln^vanShu^pbror"«"^^^aSt' de verdeling v ADVERTENTIE Op dinsdag 18, woensdag 19 en donderdag 20 oktober is IBM aanwezig in Hotel des Indes, Lange Voorhout 54-56 te 's-Gravenhage, met haar complete lijn tekstverwerkende apparatuur. IBM wil u laten zien hoe u met deze machines de kantoorkosten in de hand kunt houden: hoe u met gelijkblijvende of zelfs lagere kosten meer werk kunt doen. Op deze dagen, van 09.00 - 22.00 uur, kunt u de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van tekst- en informatieverwerking zien. U vindt er o.m. dictaatsystemen, tekstverwerkende systemen, de IBM kopieermachines, de elektronische schrijfmachine, natuurlijk de schrijfmachine met de spectaculaire correctietoets, en verder Systeem 32 en Systeem 34. Wij hopen één van deze dagen met u kennis te maken. ,Als Bakke wint gaan we terug naar Alabama' WASHINGTON (SP) - In het vroege televisienieuws van woensdagmorgen was hier mevr. Vivian Jones-Malone te zien, een knappe negervrouw, die in Atlanta werkt bij de beweging voor gelijke burgerrechten. Even in de vee rtig zal ze nu zijn. De herinnering en ook het beeld werden plotseling teruggedraaid naar 1954 ep toen wist je weer glas helder wie Vivian Malone was. Zij was dat jonge negermeisje, dat als eerste zwarte probeerde toegang te krijgen tot de universiteit van de zuidelijke staat Alabama. Dat lukte haar niet. In de deuropening van de universiteit zag je hem woensdag weerstaan: met gekruiste armen en een „niet dan over m'n lijk" in zijn ogen, de gouverneur van die zuide lijke staat, George Wallace, gedekt door de dreiging van zijn staatspoli tie. „Als Bakke wint gaan we terug naar 1956", zei de gerijpte Vivian Malone woensdagmorgen. Enige uren daarna begon in het Hooggerechts hof, Amerika's Hoge Raad, de eerste ronde in de „zaak van de om gekeerde discriminatie". De zaak van Allan Bakke, een in middels 37 jaar geworden blanke (Jalifornier, die graag medicijnen wil studeren, maar tot tweemaal toe is afgewezen. Niet op zijn cijfers van de middelbare school: die wa ren beter dan de staat van dienst van jonge negers, die wel toegang kregen tot de medische faculteit. Dour Anton Pfeiffer Maar omdat de Universiteit van Californie.in haar programma 16 van de 100 plaatsen in de overvolle medische klassen reserveert voor studenten uit de minderheidsgroe pen - dat zijn negers, Spaans-Ame rikanen en Aziaten - moest Bak ke afvallen. Een rechtbank in Californieen later het gerechtshof van die staat lieten horen dat het programma van de Davis-school - zo heet de medische faculteit daar - in strijd is met de grondwet. Immers, door een aantal plaatsen voor bepaalde groepen te reserveren komt zij in strijd met de regel dat iedere Amerikaan voor de wet gelijk is. Wijsheid Het Hooggerechtshof mag de kas tanjes uit het vuur halen en in deze uiterst kwetsbare situatie wijsheid vinden. Dat is zijn taak. Maar als altijd probeert het daarbij zoveel mogelijk de toetsing van de grond wet te omzeilen zolang er een op lossing kan worden gevonden langs andere weg. Kan dat Hof tot een uitspraak ko men die zegt dat de regering en an dere leidinggevende instanties zoals een universiteit, niet altijd „kleurenblind" hoeven te zijn: zou ras onder geen enkele omstandig heid mogen worden gebruikt als factor die meetelt bij het uitdelen van gunsten aan de bevolking, hier dus te vertalen in een studiekans voor minderheden? De negen raadsheren waren deze week erg geïnteresseerd in het zoe ken naar zo'n uitweg. Maar even goed bleek dat zij de zaak-Bakke graag willen regelen zonder er een rechtstreekse interpretatie van de grondwet aan te verbinden. Koud water De twee advocaten, die res pectievelijk voor Bakke en de uni versiteit pleitten, wilden zich ook niet aan koud water branden en ontweken elke poging van het Hof om van hun kant de grondwet ter discussie te stellen. Reynold H. Colvin, advocaat van Bakke, hield vol, dat het enige punt was dat Allan Bakke onjuist is be handeld omdat hij een blanke is. „Hij heeft een recht en dat is het recht niet te worden gediscrimi neerd omwille van zijn ras. En daarom dient deze zaak hier". Het enige doel van het proces is om Bakke als medisch student op Da- vis te krijgen. Archibald Cox, de vroegere openbare aanklager uit de Water- gate-zaak, die door Nixon werd ontslagen, pleitte namens de uni versiteit. Hij zei dat de grondwet niet verlangt dat overheidsin- stellingzn of universiteiten altijd handelen zonder aanzien van ras. Als we het over de werkelijkheid van het leven hebben, dan is ras nu eenmaal een vaststaand feit. Het is kortzichtig om met die realiteit geen rekening te houden - een realiteit die naar wij hopen niet meer van belang zal zijn als dit soort programma's, x die minderheden gedaan om het gestelde doel te be reiken. En dat is minderheden hel pen de discriminatie uit het verle den te boven te komen. Toen Cox bleef volhouden dat de reservering van zestien plaatsen voor studenten uit de minderheden geen „quotum" kan worden ge noemd, onderbrak raadsheer Pot ter Stewart: „Maar het beperkte wel het aantal blanke studenten dat kan worden toegelaten". Cox gaf dat toe, maar zei dat deze selectie toch toelaatbaar was, om dat ze niet de bedoeling heeft om een andere groep met de vinger na te wijzen als minderwaardig: het programma van de Davis-faculteit brandmerkt niemand. Hamvraag Allan Bakke een kans bieden, mogen blijven- bestaan". Steeds weer vroegen de raadsheren Cox te zeggen of een bepaald aantal kansen mag worden gereserveerd op basis van ras. Steeds weer ant woordde Cox dat er een bepaald aantal reserveringen moet worden Zeer juridisch blijft tenslotte de hamvraag of de zaak-Bakke moet worden beoordeeld naar de grond wet of op grond van de wet op de burgerrechten van 1964 die voor de minderheden bepaalde kansen schept. De rechtbank in Californie vond de behandeling van de blanke student in strijd met beide wettqp, het Hof van die staat baseerde zijn arrest alleen op de grondwet. Zo belangrijk is deze zaak, dat na mens de regering-Carter, die hand having' van programma's voor minderheden voorstaat, Wade H. McCree een korte toelichting mocht geven. Hij vroeg het Hoog gerechtshof het programma van de Davis-faculteit te steunen met een uitspraak, die zegt dat de grondwet niet alleen gelijke behandeling van iedereen vraagt, maar ook goedkeurt dat iemand, die door discriminatie is achteruitgezet - nieuwe kansen mag krijgen. Eer gisteren begon het Hof de zaak in alle rust te bestuderen. Een uit spraak kan maanden op zich laten wachten. Hoe sterk de zaak onder het Ameri kaanse volk leeft bleek wel uit het feit dat reeds dinsdagmiddag om vier uur de eerste belangstellenden hun kamp opsloegen voor het Hooggerechtshof om een kans te maken op een van de 36 plaatsen op d publiecibune 's Morgens om zes uur was die rij al tot over de duizend man aangegroeid. Allan Bakke zelf woonde het pro ces niet bij. Hij interesseert zich niet voor dit juridische geharrewar. Het enige dat hij wil is dokter- worden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1977 | | pagina 9