O
Nog onzeker of arrestanten
contacten hadden met RAF
Poolse officier boos
Menten en zijn adv
boos op
advocaat
INFORMATEURS BEHOEDZAAM GESTART
Gigantische
toevoerlijn
van heroine
verbroken
Ga NMB-girosparen.
Da's'nheel ^voordeliger!
Nog geen spoor
twee vermisten
van sleepboot
NMB
Aantal
alleen
staanden
neemt toe
DONDERDAG 13 OKTOBER 1977
BINNENLAND
PAGINA 7
de informateurs: Vrolijk (links) en Verdam (r.)
AMSTERDAM (SP) - De heroïne
smokkel tussen Maleisië en Am
sterdam is een gevoelige slag
toegebracht. De Amsterdamse
politie heeft samen met een
groot aantal andere corpsen een
gigantische toevoerlijn naar
Nederland verbroken. Via twin
tig internationale transporten
"ontving" Amsterdam in totaal
180 kilo heroine ter waarde van
28 miljoen gulden. De politie
kon 82 kilo vangen.
Tijdens het sinds lange tijd lo
pende onderzoek zijn nu 43 men
sen gearresteerd, onder wie acht
Nederlanders. Op een na komen
ze allemaal uit Amsterdam. Tot
de herolnebende behoort ook
"blonde Greet", die al eerder een
rol speelde in de smokkelzaak
met de viskotter Lammy. Zij
werd twee weken geleden aan
gehouden.
De belangrijkste afnemers van de
heroine zijn onlangs eveneens
ingesloten. Het zijn de 37-jarige
Hong Kong Chinees L.K.M. de
32-jarige Chinees S. K. en de 31-
jarige Chinees LKM. "de groot
ste heroïnehandelaar die we
ooit hebben gehad."
De drie mannen als ook twaalf an
deren die onlangs werden aan
gehouden, komen allen uit Am
sterdam. De rest van de bende
werd gepakt in Maleisië, Ko-
penhage, Bangkok, Brussel,
Moskou en Parijs De smok
kelaars verborgen het spul on
der hun kleren. Later stapte men
over op een andere methode. De
heroïne werd verborgen in kof
fers met dubbele bodem en in
speelgoed teddyberen.
De politie deed de grootste vangst
in Parijs, toen zeven koeriers
(onder wie twee Surinaamse
meisjes uit Amsterdam), werden
betrapt met 41 kilo. In juli 1976
werd in Moskou 26 kilo onder
schept en in april dit jaar op
Schiphol 15 kilo. Het echtpaar
uit Maleisië dat het internatio
nale syndicaat leidde, werd al
geruime tijd door de politie in de
gaten gehouden. Samen met de
Haagse narcoticabrigade pro
beerde men de twee op heter
daad te betrappen. Dit lukte
echter niet. De bendeleden die
op Schiphol werden gepakt,
gingen echter door de knieën en
gaven toe dat het transport
mede door het echtpaar was
verzorgd.
VLISSINGEN (SP) - Er is
nog geen spoor gevonden
van de twee opvarenden van
de Rotterdamse sleepboot
Frans, die gisterochtend
vroeg voor de kust van
Schouwen-Duiveland plot
seling is omgeslagen. De
rijkspolitie te water in Vlis-
singen neemt aan dat ze zijn
verdronken.
In de late woensdagmiddag is de
uitgebreide zoekactie gestaakt, die
in het geheel geen resultaten had
opgeleverd. Ook vandaag hebben
tal van schepen weer naar de twee
vermisten, de 41-jarige stuurman
H. Dekker uit Rotterdam en de
25-jarige binnenvaartkapitein H. P.
van Gils uit Dordrecht uitgekeken.
De vier overige bemanningsleden
konden zich op het nippertje met
een reddingsboot in veiligheid
stellen, toen de Frans gisteroch
tend omstreeks vijf uur plotseling
omsloeg. Ze werden na enige tijd te
hebben rondgedreven later door de
Duitse kustvaarder Gretina Hol-
werde opgepikt. Gistermiddag
werd het viertal door de MP 10 van
de rijkspolitie te water aan wal ge
zet in Vlissingen.
De vier geredden zijn kapitein A.
Slot uit Katwijk aan Zee, de ma
chinist R. Deutz uit Rijswijk en de
matroos G. A. van Genderen even
eens uit Rijswijk en de matroos J.
Hensenpeter uit Rotterdam. Vol
gens het viertal is de Frans volko
men onverwacht gekapseisd. Het is
hen - en de rijkspolitie te water -
een volslagen raadsel hoe de in 1951
gebouwde sleepboot zo plotseling
kon vergaan.
Volgens de rijkspolitie te water kan
worden aangenomen dat het schip
in een goede zeewaardige staat ver
keerde, ook al omdat het voor ver
trek nog grondig was nagekeken.
De Frans is eigendom van het
sleepbedrijf Adriaan Koren uit Rot-
DEN HAAG (SP) - Behoedzaam
zijn gisteren de twee infor
mateurs Verdam en Vrolijk be
gonnen met hun werk. Zij ont
vingen 's middags en 's avonds
achtereenvolgens de fractievoor
zitters Van Thijn (Pvd A), Van Agt
(CDA) en Terlouw (D'66).
De drie fractievoorzitters gaven
daarbij hun visie op het vastlopen
van de onderhandelingen over de
vorming van een nieuw kabinet
Den Uyl. De informateurs heb
ben Van Thijn, Van Agt en Ter-
louw gevraagd te vertellen wat
wel en wat niet mogelijk is bij de
gesprekken over de zetelverde
ling.
Na afloop van hun bezoeken aan de
informateurs waren de drie frac
tievoorzitters karig met hun me-
De vier arrestanten zwijgen als het
graf over hun bedoelingen met het
zeer uiteenlopende materiaal dat
vrijdag in een garagebox aan de
Beemsterhoek in Capelle is gevon
den. In de box, gehuurd door de als
leider aangemerkte R. G. G. (36) uit
Rotterdam, trof de politie een aan
tal bijzonder nauwgezette tekenin
gen aan van woningen van drie
vooraanstaande Nederlandse indu
striëlen, op wie enige maanden ge
leden al mislukte aanslagen met
brandbommen zijn gepleegd. Ver
der lagen verscheidene kaartsys
temen van bedrijven en een partij
politieuniformen in de box opge
slagen. Behalve enkele vuurwa
pens beschikte de groep verder
over radioverbindingsspparatuur,
inbrekerstuig, portofoons, zes
pruiken, injectienaalden, 68 mond-
beschermingsdoekjes en diverse
flessen met chemicaliën. Tussen
enige televisielenzen en tv-opna-
meapparatuur en een stapeltje
blanco papieren met stempels van
een gemeente, waren twee boeken
verborgen: "Chemie und Technik
der explosieve stoffen" en een
boekje van de Rote Armee Fraktion
over stadsguerrilla.
terdam en het schip was onderweg
naar Bordeaux. Het was dinsdag
avond uit de Rotterdamse haven
vertrokken. In de duisternis van de
vroege ochtend begon de sleepboot
water te maken.
De vier bemanningsleden slaagden
er ternauwernood in zich te redden,
volslagen verrast als ze waren toen
het schip snel begon te zinken. Ze
wisten een rubberboot te bereiken.
Nadat ze anderhalf uur hadden
rondgedreven werden ze door de
Duitse kustvaarder opgepikt. Het.
viertal beleefde nog een penibel
moment: de rubberboot zat met een
kabel aan de zinkende sleepboot
vast en dreigde mee naar beneden
te worden getrokken. Met moeite
konden ze de kabel doorsnijden om
zichzelf daarmee in veiligheid
brengen.
Omstreeks half acht gistermorgen
begon een uitgebreide speuractie,
waaraan schepen van de Konin
klijke Marine, het loodswezen, de
rijkspolitie te water en de red
dingsboten Javarel en Tuimelaar
deelnamen.
dedelingen over de inhoud van
de afzonderlijke gesprekken.
D'66-leider Jan Terlouw heeft de
twee informateurs duidelijk ge
zegd dat zijn partij "onveranderd
volledig mee blijft werken" aan
de vorming van een nieuw kabi
net. Hij reageerde daarmee op
een uilating van de partijvoor
zitter Glastra van Loon van D'66,
die zich had afgevraagd of D'66
zich niet moest terugtrekken uit
de formatie.
Duidelijk is dat Verdam en Vrolijk
verder werken waar de infor
mateurs Veringa en Den Uyl zijn
blijven steken. Dat betekent dat
welk resultaat de onderhande
lingen over de zetelverdeling ook
oplevert, er in ieder geval een mi
nister (zonder portefeuille) voor
Motieven
De politie is echter tot nog toe ver
stoken gebleven van wezenlijke
aanwijzingen dat de groep een ver
lengstuk van de RAF. "Ik ben niet
gerechtigd speculaties te doen",
verklaarde de Rotterdamse hoofd
officier van justitie, mr. J. D. de
Jong gisteren.
Over de motieven van de groep
wilde hij verder alleen kwijt, "dat
de justitie de overtuiging heeft, dat
er gezien het onderlinge verband
van de vier mensen en de gevonden
goederen sprake is van een groep
van samenzweerders".
De vier groepsleden, zonder beroep
en geen van allen bekend bij de po
litie, worden vastgehouden op ver
denking van het plegen van enige
inbraken en verboden wapenbezit.
Onderzocht wordt of één van hen
betrokken is geweest bij één van de
aanslagen in Noorden en Renkum
op industriëlen, onder wie de
voormalige president-directeur
van Stork-Hengelo en de vroegere
president-commissaris van AKZO.
Adjudant H. M. Kooy van de politie
Doorwerth, die destijds het onder
zoek naar de aanslagen leidde,
noemt het niet waarschijnlijk, dat
de vier arrestanten van nu hiermee
iets van doen hebben. "Dat was
toen erg amateuristisch opgezet.
Deze mensen zijn duidelijk profes
sioneler bezig". De aanslagen ble
ven zonder materiële of persoon
lijke gevolgen.
In België
De Rotterdamse politie heeft het
kwartet geruime tijd op de voet ge
volgd. Het draadje dat uiteindelijk
tot ontwarring van de kluwen
leidde werd gevonden in België,
waar twee van de verdachten in
augustus een revolver uit een wa
penhandel wegnamen.
Al snel werd duidelijk, dat er ver
band bestond tussen deze diefstal
en de zorgvuldig voorbereide in
braken in twee politiebureaus,
waar behalve een aantal uniformen
ook een hoeveelheid rangonder
scheidingstekenen zijn buitge
maakt.
Ook pleegde de groep volgens de
politie een inbraak in een raadhuis
waar belangrijke blanco beschei
den en stempels zijn verdwenen.
Een andere kraak leverde de ver-
bindingsapparatuur en een geweer,
bestemd voor het precisie-werk op
lange afstand.
Acht
Vorige week vrijdag (De Jong: "Het
moment is terdege voorbereid")
besloot een speciaal geformeerd
politieteam bij de garagebox tot ac
tie over te gaan.
"Er zat al lang wat te broeien", ver
telt een bewoner van de zestien
verdiepingen hoge flat aan de
Beemsterhoek. "Al dagen reden er
politiewagens af en aan in de
buurt". Met karabijnen gewapende
rechercheurs, die de bewuste box
technologie en wetenschapsbe
leid zal komen. Eerder werden de
partijen het namelijk al over een
dergelijke ministerspost eens.
Uit het gisteren bekend geworden
eindverslag van de informateurs
Veringa en Den Uyl blijkt dat
deze "nieuwe" minister zich on
der andere bezig zal gaan houden
met onderzoeken op het terrein
van de (kern)energie en van de
industrie in ruimere zin.
Verder zal aan het ministerie van
crm een aparte staatssecretaris
worden toegevoegd voor eman
cipatiezaken. De crm-minister
zelf zal echter verantwoordelijk
blijven voor de coördinatie van
het emancipatiebeleid.
Het eindverslag geeft opheldering
over een vraagteken dat was
dagenlang in de gaten hebben ge
houden, snapten R. G., juist toen hij
met een zak vol politieuniformen
de box wilde verlaten.
In de directe omgeving van de flat
van waaruit vele bewoners het
schouwspel volgden, konden de
25-jarige A. H. J. O. en de evenoude
C. B., eveneens uit Rotterdam, zon
der moeilijkheden worden over
meesterd.
blijven staan bij het onder Ver
inga bereikte compromis over de
abortus-kwestie. Als door de
beide kamers een initiatief-wet
over abortus wordt aangenomen,
zal het ontwerp in ieder geval
worden voorzien van het zogehe
ten contraseign (handtekening
van één of meer ministers), wat
wil zeggen dat het kracht van wet
kan krijgen.
Het is volgens Veringa uitgesloten
dat een minister in het toekom
stige kabinet dat besluit zal kun
nen blokkeren. Pas na de be
sluitvorming over het verlenen
van het contraseign kan even
tueel de samenwerking tussen de
regeringspartijen worden ver
broken.
Vlucht
Terwijl de politie met die arrestatie
bezig was, sloeg een duo in een
groene Ford Escort ijlings op de
vlucht.
Mr. De Jong: "Het staat vast, dat
ook zij met deze groep te maken
hadden. De politie had echter ter
plekke onvoldoende manschappen
A
'jg
Van Agt (CDA) bij
om ook hen in te rekenen". In haar
woning in de Maasstad kon zater
dagmorgen tenslotte de 23-jarige
mej. A. A. M. van der B. van haar
bed worden gelicht. Zij zou aan di
verse inbraken hebben deelgeno
men en nauw betrokken zijn ge
weest bij het beramen van enige
plannen. Concrete informatie over
de plannen van de groep wil de po
litie in dit stadium nog niet kwijt.
DEN HAAG (SP) - Al
leenstaanden in onze samenle
ving: ze nemen in aantal snel toe
en hun positie is vaak moeilijk.
Een relatief groot deel van hen
heeft slechts een geringe
schoolopleiding gehad en is
voor het levensonderhoud aan
gewezen op sociale uitkeringen
en pensioenen. Meer dan de
helft van de alleenstaanden is te
vinden in de grote steden.
Die karakteristiek van al
leenstaanden en hun plaats in
de samenleving komt voor in
twee rapporten, die door het
ministerie van Cultuur, Recrea
tie en Maatschappelijk Werk
zijn gepubliceerd. Een inter
departementale werkgroep en
de vakgroep sociologie van de
Landbouwhogeschool in Wa-
geningen hebben die rapporten
gemaakt.
De vakgroep deed dat aan de
hand van gegevens over al
leenstaanden in ons land op ba
sis van de volkstelling 1971. Van
1960 tot 1971 nam het aantal al
leenstaanden in ons land toe
van 373.000 tot 681.000. Hun
aandeel in het totale aantal
huishoudens steeg in die pe
riode van 12 tot 17 procent.
Voegt men daar de alleenstaan
den aan toe in instellingen en
tehuizen, dan blijkt dat in 1971
een op de 15 Nederlanders tot
deze gehele groep behoren.
Het aantal mensen dat niet in
een traditioneel, volledig ge
zinsverband leeft - echtpaar
met of zonder kinderen - is veel
groter: ruim 1,6 miljoen in 1971.
dat hij niet betrokken kan zijn ge
weest bij de executies van 27
augustus 1941 in Urycz, waarvan hij
wordt beschuldigd.
Maar volgens de heer A. J. van der
Leeuw van het Rijksinstituut voor
Oorlogsdocumentatie was één en
ander vervalst. Menten: "Hij is
goud-echt, heus waar".
De zitting wordt morgen voortge
zet.
Strenge eisen
voor tankers
met aardgas
DEN HAAG (SP) - De schepen die
vloeibaar aardgas vanuit Algerije
naar Nederland zullen brengen
moeten aan strenge eisen op het
terrein van de veiligheid voldoen.
De ministers Lubbers (Economi
sche Zaken), Westerterp (Verkeer
en Waterstaat) en Vorrink (Milieu)
hebben dat geantwoord op vragen
uit de Tweede Kamer.
In de praktijk zal het volgens de
ministers zo zijn, dat geen enkele
tanker toestemming krijgt gas naar
Nederland te varen, tenzij hij aan de
precies vast te stellen eisen voldoet.
Allerminst staat nog vast, zo blijkt
uit het antwoord, dat de overslag
van het vloeibare aardgas op de
Maasvlakte bij Rotterdam zal
plaatsvinden. Een serieus alter
natief is volgens de minister een
kunstmatig eiland voor de kust.
Bij TNO heeft men de risico's on
derzocht die de vestiging van een
dergelijke overslagplaats met zich
mee zal brengen. Bij een explosie
zullen de gevolgen, zo meent TNO
klein zijn. Niettemin is men er bij
de berekeningen "voor de zeker
heid" van uitgegaan dat bij één op
de honderd explosies een lucht
wolk vrijkomt die voor de omge
ving gevaar kan veroorzaken.
ADVERTENTIE
AMSTERDAM (SP) - De
Poolse officier van justitie,
dr. W. Szulc, maakte zich
gisteren echt een beetje
kwaad. Op verzoek van zijn
Nederlandse ambtgenoot
mr. A. Habermehl kreeg hij
van rechtbankpresident mr.
J. A. Schroder de gelegen
heid zijn hart te luchten.
De kleine Pool, verbonden aan het
bureau dat in Warschau belast is
met het opsporen en berechten van
oorlogsmisdrijven, zei: "Het is de
eerste keer dat we op een dergelijke
manier beschuldigd worden van
het vervalsen van processen-ver-
baal en het bewerken van getuigen.
Wat de heer Menten en zijn
raadsman presteren is nog nooit
gebeurd. We verlenen nu al zo'n
twintig tot dertig jaar rechtshulp in
zaken betreffende oorlogsmisda
den, met name aan de Duitsers. We
hebben ongeveer 30.000 proces
sen-verbaal van getuigeverklarin-
gen gemaakt voor buitenlandse
justitie-instanties. Thans is bij
voorbeeld een delegatie van acht-
1% extra rente, dus 5% i.p.v. 4%. dagelijks opvraagbaar tot f 3.000,-
maand. hogere bedragen 1 maand opzegging. bij opname geen
tourrente. O NMB-girosparen, moeiteloos via de brievenbus.
9 inlichtingen en folder bij elk NMB-kantoor.
Nu gratis voor iedere nieuwe spaarder
het unieke jubileumboekwerk
'Feesten in Nederland'.
NEDERLANDSCHE MIDDENSTANDSBANK
tien man van de rechtbank uit Düs-
seldorf in Warschau om een proces
over oorlogsmisdaden voor te be
reiden, dat zo'n twee jaar gaat du
ren".
Mentens raadsman, mr. L. van
Heyningen, suggereerde daarop de
rechtbank ook maar twee jaar voor
het proces-Menten uit te trekken.
De Haagse pleiter "Gaat u dan ook
naar Polen om de getuigen meer tot
Kritiek van
consumenten
organisaties
op regering
DEN HAAG (SP) - Onafhankelijk
van elkaar hebb.en de consumen
tenbond en consumentencontact
gisteren kritiek uitgeoefend op het
beleid van het kabinet Den Uyl.
Consumentencontact meent dat de
regering een tegenstrijdig beleid
voert. In de nota consumentenbe
leid constateert minister Lubbers
(Economische Zaken) dat prijsver
hogingen van "noodzakelijke"
produkten geen invloed hebben op
het gebruik.
Aan de andere kant, zo merkt de
consumentenorganisatie op, gaat
de regering de aardgasprijzen ver
hogen om de consumenten te
dwingen zuiniger te zijn met ener
gie. "Dat is volledig met elkaar in
tegenspraak", aldus consumen
tencontact.
De consumentenbond is tot de
conclusie gekomen dat het kabinet
Dan Uyl - ondanks de goede voor
nemens - weinig heeft gedaan om
de positie van de consument te ver
beteren.
hun recht te laten komen. Het gaat
hier allemaal veel te snel en te op
pervlakkig. In zo'n korte termijn
kan de waarheid niet boven water
komen".
De rechtbankpresident maakte be
zwaar tegen de woorden snel en
oppervlakkig. Hij zei: "Ik geloof dat
we ons bijzonder veel moeite geven
om achter de waarheid te komen".
Het persoonlijk verhoor van Pieter
Menten door de bijzondere straf
kamer van de Amsterdamse recht
bank, gistermiddag, ging met name
over de correspondentie die in
Krakau is gevonden en waaruit
blijkt dat Menten contacten heeft
gehad met hoge Duitse SS-officie-
ren. Maar dat was eerder tijdens dit
lange proces ook al duidelijk ge
worden".
De ochtendzitting bracht ook al
weinig nieuws. Aan het begin werd
een getuige gehoord,-die werd om
schreven als "de Poolse dame uit
Den Haag". Op haar verzoek ge
beurde dat achter gesloten deuren,
omdat zij nog familie in Polen
heeft. Niemand kreeg haar te zien.
Zé kwam en ging via de speciale
ingang die voor verdachten be
stemd is. Tijdens de oorlog woonde
?e in Polen. Van haar vader had ze
in 1942 in Lemberg gehoord dat
Menten joden en Polen had gehol
pen. Ze had nooit gehoord dat Men
ten aan executies had deelgeno
men.
Na haar kwam een getuige die in de
oorlog anderhalf jaar in de Duitse
plaatsen Bayrouth en Hamburg op
een "Dienststelle" had gewerkt,
van waar distributiekaarten wer
den verdeeld over andere kantoren
in Duitsland.
Hij wist precies welke stempels en
welke geschreven uitdrukkingen
op allerlei bewijzen en kaarten
werden gezet. Volgens hem was er
wat op de stamkaart stond waarvan
Menten een fotokopie aan de
rechtbank had overlegd, juist. Op
die kaart stond een stempel waaruit
zou moeten blijken dat Menten van
25 augustus 1941 tot 30 augustus
van dat jaar in Berlijn is geweest.
Volgens Menten zelf duidt dat er op
ROTTERDAM (SP) - Politie en justitie zijn er stellig van
overtuigd, dat met de arrestatie van drie mannen en een
vrouw in Rotterdam en Capelle een ernstig criminele
organisatie is ontrafeld.
Tenminste twee mannen, die nauw verbonden zijn met
dit mysterieuze gezelschap, zijn nog op vrije voeten.
Wat de precieze oogmerken van de groep zijn, is nog niet
duidelijk.
Justitie-voorlichtster Toos Faberen de Rotterdamse hoofdofficier van justitie mrJ .Dde Jong op de persconfe
rentie naar aanleiding van de arrestaties in Rotterdam en Capelle aan de IJssel.