TMIFIIIL
Mooie acteerkunst in
Tsjechows "Meeuw"
PARADIJSEILAH"
éw 91.
donderdag 6 oktober 1977
Gunter(met umlaut .zonder h, zie
ook: GünterNetzer) Wallraff (met
dubbel l en dubbel f) heeft niet al
leen de Westduitse Springer-pers
bovenop de kast gejaagd, maar
nu ook de Telegraaf, althans tv-
recensent Leo Derksen van de
Telegraaf, die Wallraff een
„ietwat verknipte Duitse jon
geman" noemt, die zich voortdu
rend vermomt om ergens binnen
te dringen en die dan over zijn
opgedane ervaringen onthul
lendeartikelen schrijft in zijn
eigen blaadje. Aldus Leo Derksen.
In plaats van ,zijn eigen
blaadje" gelieve u te lezen:
„Stern", een zeer dik weekblad
met een zeer hoge oplage, en in
plaats van „ietwat verknipte
jongeman" gelieve u te lezen: een
35-jarige schrijver van een aan
tal opzienbarende boeken.
Leo Derksen vertelt zijn lezers da t
Wallraff zich als flans Esser"
had binnengedrongen in de re
dactievan .Bildzeitung" om aan
te tonen hoe schunnig op die re
dactie riooljournalist iêk wordt
bedreven, en hij vervolgt dan al
dus:
Jk kan Wallraff aanbevelen eens
drie maanden op de redatctie van
de Volkskrant te gaan werken -
dat lijfblad van politieke ter
roristen. Hij kan dan ervaren hoe
op de redactie van die krant de
moorden die leden van de Rote
Armee Fraktion plegen, worden
opgepoetst tot politieke hel
dendaden. En dat is iets anders
dan een verhaal over tuinka
bouters. dal Wallraff van zijn
chef moest, schrijven. Hoewel... de
Volkskrant wordt ook alleen vol
geschreven door tuinkabouters"
Volkskrant
Wat zijn ze nu eigenlijk, tuinka
bouters of handlangers van de
Rote Armee Fraktion? Geen van
beiden, voor zover mij bekend, en
ik kan er enigszins over oordelen
omdat ik als .flopper" (wat niet
veel van ,£sser" verschilt zoals u
ziet) vele jaren een wekelijkse
rubriek in de Volkskrant heb ge
had, die veel weg had van de da
gelijkse rubriek die u nu leest.
Over „manipulatie" door de
hoofdredactie en haar handlan
gers kan ik aardige verhalen ver
tellen Zo kreeg ik een keer de kans
mijn rubriek te vullen met de
geestige en zeer lezenswaardige
speech die Gerard Reve in Den
Haag had gehouden toen hij 50
jaar bestond, maar dat ging zon
der enig overleg niet door. Reden
ongetwijfeld, al werd dat niet
toegegeven: enkele hatelijkheden
van Reve over bisschop Simonis.
Zo is er, op verzoek, ook wel eens
een grapje over de paus weggela
ten, alsmede een test in oplettend
heid van de lezers via de vraag of
zij zonder spieken konden zeggen
welk oog van Mosje Dayan door
een zwart lapje wordt bedekt, als
ik mij goed herinner gevolgd door
de vraag aan oudere lezers, met
welk been Scyss-Inquart ook al
weer hinkte. Ook is wel eens een
rubriek van Jan Blokker ge
sneuveld, en mocht een column
van Saartje Burgerhardt er niet
in, toen zij voor de laatste verkie
zingen haar voorkeur vóór D'66
beleed. Ex-PSP-kamerlid Van
der Spek heeft mij wel eens ver
teld dat men van redactiewege
gezegd was dat het een bewuste
politiek van de Volkskrant was
om kleine partijen als de PSP te
negeren. Trouwens, ook in deze
TrijJel-rubriek is door een enkele
krant wel eens iets geschrapt
(over Menten.over God. want 'les
extremes se touchent' wel eens) -
elke hoofdredacteur heeft tens
lotte de uiteindelijke verant
woordelijkheid voor de inhoud
van zijn krant,hoe spijtig dat ook
is. Waar het om gaat, is of er een
minimaal fatsoen aan juiste be
richtgeving is, waarin de dingen
niet verdraaid of weg gemoffeld
worden en waarin verzinsels niet
als waarheid worden gepresen
teerd. Visies op een zelfde zaak
kunnen verschillen, maar een 35-
jarige is volgens geen enkele visie
„een jongeman", en ,JStern" is
volgens geen enkele visie Wall-
raffs „eigen blaadje", om maar
even twee voorbeelden uit Der-
•ksens stuk te geven.
Somber
En worden de moorden van de
Rote Armee Fraktion nu inder
daad tot politieke heldendaden
opgepoetst door de Volkskrant,
zoals Derksen poneert? Al op 9
april, na de aanslag op Buback
(toen het ergste nog komen moest
en de ,£inschüchterrung" nog
niet de hoogte van vandaag had
bereikt), schreef de Volkskrant in
een „Ten geleide":
„De theorie (dat het kapitalisme
zijn ware gezicht moet laten zien)
stemt somber over het vermogen
van revolutionair links om een
verstandige schatting te maken
van de gevolgen die terroristische
acties kunnen hebben in een re
delijk stabiele samenleving als
West-Duitsland". Sindsdien is
dat standpunt niet veranderd. Ik
geef toe, het haalt niet bij het
scheldproza van een Bildzeitung
(of een I^eo Derksen), maar het is
natuurlijkwel iets anders dan het
oppoetsen van moorden tot poli
tieke heldendaden.
NICO SCHEEPMAKER
AMSTERDAM - Het is niet moei
lijk om in Tsjechows "Meeuw" een
reeks biografische gegevens van de
schrijver terug te vinden van vóór
1895. Vier jaar eerder had hij een
landhuis een eindweegs buiten
Moskou gekocht, spoedig een
pleisterplaats voor allerhande be
zoekers.
Er was ook de van zijn kant soms
wat plagerige relatie met de tien
jaar jongere Lidija Avilowa. Tsje
chows vriend Potapenko figu
reerde op de achtergrond. Zelfs de
symboliek van een gedode vogel
vindt een basis in het bittere avon
tuur met een houtsnip. Tsjechows
stuk, dat hij een komedie noemde,
.viel in Leningrad bij de première
als een baksteen, de spelers verko
zen het tragische en theatrale bo
ven het onderhuidse realisme.
Het publiekstheatèr heeft dit werk
weer eens teruggebracht; als ,,'n
Meeuw" in een wat versoberde en
meer eigentijds klinkende verta
ling van Chiem van Houweninge en
regisseur Ton Lutz, die in het
laatste decennium zich sterk heeft
gemaakt om de al te zwaar druk
kende Scharow-melancholie weg
te poetsen.
Via een omweg is hij die nu toch
weer dicht genaderd. Met de
nieuwe titelkeuze heeft hij de on
vervulde illusies van bijna alle per
sonages in het stuk tragisch aange
zet. Zonder in het tegendeel te ver
vallen van bijvoorbeeld "klagers
hebben geen nood" is het ver
waarlozen van de komediekant, die
Tsjechow zeker in dit stuk nadruk
kelijk heeft voorgestaan, betwist
baar. Het ontdoet dit rijke psy
chologische spel van de dimensie
der ironische afstandelijkheid, ,,'n
Meeuw" is uiteraard geen biografi
sche registratie. Tsjechow heeft
zichzelf in zijn verdeeldheid gepor
tretteerd in zowel de succes
schrijver Trigorin als in de idealist
Trepljow, met een nadruk op de
eerste.
Nadat de concentratie in het eerste
bedrijf zich nog niet ten volle
voelbaar maakte, groeide de voor
stelling vervolgens in sterke scène
patronen naar hoog niveau. De
dialoog tussen Nina en Trigorin
bleek als een zeldzaam stuk acteer
kunst daarin de motor. Eric
Schneider als een verlegen prak-
ticus wist een diepe greep op dit
karakter te krijgen en speelde een
van de mooiste rollen uit zijn car
rière. Josee Ruiter duidde ont
roerend haar verwachtingen en
frappeerde later in haar tegenge
stelde ontnuchtering. Op dat mo
ment bleef Wim van der Grijn als
Trepljow na een goede opbouw
steken in een niet bedwongen thea-
traliteit. De vierde grote rol, die van
Nina, betekende de terugkeer van
Ellen Vogel in de Stadsschouw
burg (het leek wel of de dagen van
de Nederlandse Comedie er weer
waren).
,,'n Meeuw" kreeg overigens ook
van Petra Laseur, Ann Hasekamp,
Hans Croiset, Jan Retèl, Hans
Boswinkel en anderen vele goede
momenten mee. Een mooie voor
stelling, maar het wachten blijft
nog op een "Meeuw", die niet zo
diep in de melancholie verzinkt.
Piet Ruivenkamp
Galerie Denise Stephanv Bakkersteeg
18. Tentoonstelling Hubert van Lith -
bronsplastieken, José Calsina - tekenin
gen en etsen. Geopend tot 16 nov., vr.,
^zat. en zo., van 14-18 uur (andere dagen
na tel. afspraak).
G31erie De Oude Rijn, Oude Rijn 40.
Tentoonstelling Paul Schro-Biltgen -
olieverfschilderijen. Geopend tot 26
okt., woe. t/m zat. van 12-17 uur, do. ook
van 19-21 uur.
Galerie De Poort, Herensteeg 11. Ten
toonstelling "Leidse impressionisten en
het landschap". Geopend di. t/m za. van
13-17.30 uur, do. ook van 19-21 uur t/m 8
©e Lakenhal, Oude Singel 28-32. Ten
toonstelling Herman Gordijn -schilderi
jen. Geopend van 9 sept. t'm 23 oktdag
van 10-17 uur. zo van 13-17 uur (3 okt,
van 10-12 uur).
Vhegertentoonstelling tot en met lb ok
tober.
Rijksmuseum van Oudheden (Rapen
burg 28). Werkd. 10 uur voorm.-5.uur
nam. zondag 1-5 uur nam.
Museum voor Volkenkunde, Steens
traat 1. Tentoonstelling „Taal en teken
binnen Chinese muren" Geopend' ma
t/m za. van 10—17 uur, zon- en feestdagen
van 13-17 uur. tot 15 februari 1978.
LAK-foyer, Levendaal 150. Tentoon
stelling Bill Potter - tekeningen.
Geopend t/m 14 okt., ma. t/m vrij. van
.Academiegebouw, Rapenburg 73. Ten
toonstelling Bruno J. de Klerk - schilde
rijen en tekeningen. Geopend van 26
Tentoonstelling Marijke Raaymakers -
wandkleden en etsen, Margreet Huis
man - keramiek, Nico Los - collages.
Geopend do t/m zo. van 10-17 uur, woe.
van 20-22 uur, t/m 16 okt.
Galerie van der Vlist, Botermarkt 3.
Tentoonstelling Maud Muller Massis -
wandkleden, Rie Bouters - ikonen en
schilderijen, Ineke van dijk - brons - en
chamotte plastieken. Geopend van 2 okt.
t/m 5 nov., di. t/m za. van 10-17 uur, do.
U'i/iVO
b oktober 1977
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
-In Bohemen heeft zich op 27 en
28 september eensklaps eene
koude doen gevoelen als ware
het midden in den winter. De
thermometer daalde 4 graden
onder het vriespunt. De grond
was tot een diepte van 10 mil
limeter bevroren. Ook uit an
dere provinciën van Oostenrijk
ontvangt men berichten over
strenge vorst. De wijnbergen
hebben hier en daar sterk gele
den.
- Een telegram van den Turks-
chen bevelhebber Moechtar
Pasja meldt, dat acht Russische
bataljons met twee regimenten
cavalerie en acht stukken ge
schut de rivier Arpatch overge
trokken zijn en de Turksche po
sities te Karadmouran aanvier
len. De Russen werden afgesla
gen en trokken met een verlies
van 400 doden over de rivier te
rug.
Vijftig jaar geleden:
-Het Tsjechische dorp Dojciebij
Presburg is voor de helft door
een geweldigen brand in asch
gelegd. De dader, een zekere
Dubrava, was hulpbeambte op
het postkantoor en mocht zich in
de algemeene achting verheu
gen totdat hij zich bijzonder
prikkelbaar begon te toonen en
herhaalde malen een dozijn
doosjes met „kloppertjes" kocht,
deze aanstak en onbeweeglijk
naar dit schouwspel bleef sta
ren. Tenslotte was zijn chef ge
noodzaakt hem te ontslaan
waarna hij bij zijn moeder ging
wonen. Dezer dagen werden de
dorpelingen omstreeks midder
nacht door brandalarm uit hun
slaap gewekt: een reeks boerde
rijen stond reeds, in vlammen.
Dubrava's moeder ijlde in
wanhoop over straat, voortdu
rend roepend, dat haar zoon
den brand had gesticht. De
brandstichter zelf werd in een
reeds fel brandende schuur met
zware brandwonden op den
grond aangetroffen. Hij
smeekte om genade .zeggend dat
hij niet, anders had kunnen
handelen. De man blijkt reeds
vroeger wegens brandstichting
te zijn verpleegd. De schade in
het dorp is enorm.
Schepen
Kleine vaart
Aat-V 4 vn Rotterdam nr Gunness
Altair 5 te Amsterdam
Ank Winsemius 4 vn Rotterdam nr
Scheveningen
Bierum pass 5 Kp. St Vincent nr Algiers
Car Express pass 4 Kp. Bon nr Ploce
Combi Spirit 4 220 w Kp Verdische eil.
Corrie Broere 4 40 z Ouessant nr Le
Havre
Cornelia Bosma 5 te Gaeta verw.
Dabema 4 300 zo Kp. Hatteras nr New
York
Dependent 5 vn Rotterdam nr Stock
holm
Dianq:V 5 te Vlaardingen
Dutch Glory pass 5 Bassurelle nr Oos
tende
Dutch Mate 5 te Rotterdam
Dutch Sailor 5 te Rotterdam
Edda 4 100 no Kp. Villano nr Shoreham
Electron 4 vn Amsterdam nr Wisbech
Elisabeth Broere 4 te Rotterdam
Groesbeek pass 5 Elbe nr Casablanca
Holmar-1 pass 5 Terschelling nr Kiel
.Karin pass o Lissabon nr Triest
Lifana pass 4 Majorca nr Civitta Vecchia
Linda 5 vn Rotterdam nr Zee
Mangen pass 5 Texxel nr Kreta
Mare Iratum 4 te Rotterdam
Marijke Smits pass 5 Goodwins nr
Gnmsby
Navigare 4 vn Rotterdam nr Bordeaux
Philip Broere 5 te Rotterdam
Rochab 4 vn Las Palmas nr Lagos
Rijpgracht 4 vn Amsterdam nr Ar
changel
Shipmair-5 4 330 n Porto Rici
Swift 4 t.a. Port Harcourt
Tvcha 5 te Rotterdam
Vanda 5 te Rotterdam
Vissersbank 4 vn Amsterdam nr Kol-
ding
Wedlooper 5 te Sfax verw.
Grote vaart
Abida 4 rede Lagos
Achilles 4 vn Guayaquil nr Callao
Acila 4 65 n Port Said (wachtend op or-
Amstellaan 4 200 z Aqaba nr Damman
Amstelland 4 vn Rio Grande nr Santos
Broere Emerald 4 vn Lagos nr Luanda
Chevron Arnhem 5 te Jacksonville
Coral Isis 4 vn Lissabon nr Papenburg
Cumules 4 vn Rotterdam nr Zee
Eemsborg 5 te Ridhamdock
Eumaeus 5 te Huil
Fossanna 4 250 w Monrovia nr Bonny
Gaasterdijk 4 vn Cristobal nr Rotterdam
Gardenia 4 vn Suez nr Piraeus
Grotedijk 5 te Tampico
Ixion 5 vn Livorno nr Limassol
Katendrecht 5 vn Santos nr Angrados-
Kylix 4 310 no San Juan nr Shellhaven
Neder Waal 4 te Colombo
Nedlloyd Bovenkerk 4 t.a. Bombay
Pericles 5 vn Bilbao nr Port au Prince
Rudolph Peterson 4 800 wzw San Fran
cisco nr Rastanura
Rijnborg 4 vn Delfzijl nr Ouluoula
Spaarnekerk 4 170 zzw Cape Blanc nr
Antwerpen
Straat Agulhas 4 vn Penang nr Durban
Straat Algoa 4 vn Kaapstad nr Port Eli-
Straat Honshu 4 vn Paranagua nr Mon
tevideo
Straat Nagova 4 vn Kaapstad nr Durban
Thuredrecht 4 500 zo Kp Farewell nr
Kopenhagen
Wonosobo 4 vn Valparadiso nr Iquique
PANDA EN DE DEUGZIENER J -
2-139 - Hop Hep trok dus de Hep-valléi uit om de wijde wereld te
gaan bezoeken. Dat was een hele onderneming - want het dal is
omringd door moerassen waar eigenlijk niemand de weg in weet.
Daarom keek hij goed uit om te zien waar de grond ondeug was,
zodat hij er niet in zakte. Maar hij was toch blij, toen hij aan de
andere kant van het moeras stevige grond vond - en zelfs een pad
waar veldwachter Kwinkslag op zijn fiets de ronde deed.
"Een vreemd iemand die op wielen zit", mompelde Hop, terwijl hij
onderzoekend naar het rijwiel keek. "Misschien weet die, hoe ik naar
de wijde wereld moet komen".
H ij wilde juist de politieman aansprekenmaar op dat moment kreeg
die panne. Zijn voorwiel sloeg dubbel - en hij tuimelde slordig neer.
Ondeug in dat wielmompelde Hoo. "Dat zag ik meteen".
PEREN MET
CHOCOLADE
SAUS
Los 150gsuikeropin
1/4 1 kokend water.
Schil 4 grote handpe
ren, halveer ze en
steek het klokhuis er
uit. Leg de peren in
het suikerstroopje
tot ze zacht zijn.
Houd het vuur
hierbij vooral laag
zodat de peren niet
stuk koken. Neem de
peren er uit, laat ze
afkoelen en zet ze
enkele uren in de
koelkast. Kook het
suikerstroopje bo
ven hoog vuur snel
tot de helft in. Roer
een dun papje van
een eidooier, 1 eetl.
maizena,-! volle eetl.
cacao en 5 eetlepels
room. Roer er ge
leidelijk het inge
kookte suiker
stroopje door en blijf
roeren, boven laag
vuur, tot een dikke
saus ontstaat. Meng
door de saus goed
uitgelekte kersen op
sap en desgewenst
een lepel rum. Leg op
glazen schaaltjes 2
ijskoude perehelften
en giet de warme
saus er over. Meteen
opdienen.
WINA BORN
ieaa^WAAEÜA-; DEA)<- \IB PAr JE <^EEAJ HEBT:
IHAO fee DAA) ^eeAJ MO EO Of1 «IBe -tE kJïMEA
JA/MQsePAM OM 1
joofL tier r vaaj
De fcAAS IH ESA) PWAAJSf -
Sm CATBM STOPPEM'.
f\£u.
FRED BASSET
De avonturen van Jommeke
LUXOR "De graaf van Monte Cristo",
dag. 2.30. 7.00 en 9.15 uur, zo. 2.00, 4 30
■nz. 12 jaar.
STUDIO: "Cria cuervos", dag. 2.30, 7.00
15 uur, zo. ook 4 45 uur, 16 jaar.
CAMERA "Casa blanca", dag. 7.00 en
9.30 uur, 12 jaar Kindermatinee:
.Lieverdjes uit Amsterdam", za en woe.
2.30 uur, zo 2.00 en 4 15 uur Nachtvoor-
stelling: "King, Queen, Knives", vr. en
2.00 uur, 16 jaar.
LIDO 1: "Soldaat van Oranje", dag 2.30,
LIDO 2: "A fistfull of dollars", dag. 2.30,
n 9.15 uur, zo. ook 4.45 uur, 16jaar
LIDO 3: "Turks Fruit", dag. 7.00 en 9.15
16 jaar. Kindermatinee: "Donald
Duck goes West", za., zo. en woe. 2.30
.NON: "De twee missionarissen",
2.30, 7.00 en 9 15 uur, zo ook 4.30
REX "De genieters", dag. 2.30, 7.00 en
jur, zo. ook 4.30 uur, 16 jaar. Kin-
matinee: "Piraten van het Schatei-
landza. en woe. 2.30 uur. Nachtvoor-
lling: 'Bedhostessen", vr.enza. 11.30
r. 16 jaar.
Ongfêvalïendienst
ziekenhuizen Lei.den
Ongevallendienst elke.dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13 00
uur tot woensdag 13 00 yur (Diacores-
senhuis) en van vrijdag 13 00 uur tot za
terdag 13 00 uur (Elisabeth-ziekenhuis)
Bezoekuren ziekenhuizen
Diaconrssenhuis:
Middagbezoekuur 13.45-14.30 uur.
.Avondbezoekuur 18.^0-19 30 uur Kin
derafdeling dagelijks v&n 14 00-19 00 uur
alleen voor ouders zondag 14 00-15 00
uur voor overige familieleden Kinderen
beneden 14 jaar hebben geen toegang op
df kinderafdeling.
Sint Elizabeth-ziekrnhuis:
3e KLASSE: Volwassenen dagelijks va
14 00-14 45 uur en van 1830-19 30 uur
Kraamafdeling: dag van 11 15-12 00 uu
(alleen voor echtgenoot) van 15 00-16 0
Kinderafdeling: dag. van 15 00-18
2e KLASSE: Volwassenen dagel^ks v
11.15-12 00 uur en van 14 00-14 45 uur
vgn 18 30-19 30 uur
Kraamafdellng: dag van 11 15-12 00 uur
talleen voor echtgenoot) van 15 00-16 00
uur en van 18 30-19.30 uur Babyshow
laatste kwartier van middag-en avond-
de bezoekuren aLi volgt:
Elke dag
14 15-15 00 uur.
18 30-19 30 uur
Voor de prematurenafdeling gelden dt
volgende bezoekuren (alleen voor ou
lopend bezoek wordt toegestaan kan de
hoofdverpleegkundige hiervoor spe
ciale kaarten verstrekken
Bezoektijden Kindêrklimek
Dagelijks
15 00-15 45 uur
18 30-19.00 uur
Bezoektijden kinderafdeling
Elke dag:
14 15-15.00 uur
18.-30-19 00 uur.
Alpnen aan den Rijn
Rijnoord: lé en 2e klas 11-11.30; 13 30
14.15 en 18.30-19 30 uur; 3e klas 13.30-
14 15 en 18.30-19.50 uur, Kraamafdélmg
13.30-14 15 uur alleen voor echtgenoten,
Kinderafdeling 15-15.30 uu
r ouders 18-18 30 i
ïelyidshinder Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (020*175000)
