"Nieuwe Sovjet-grondwet
gelijk aan een staatsgreep"
Hoofdonderwijzer
laat zich niet
op vingers tikken
„Je moet van ijzer zijn om vol te houden.
Nooit te lang ergens blijvenanders slaap je in
NIEUWZEELANDER NU WEER MET ZIJN KINDEREN OP WERELDREIS
Russische dissident Boekovsky:
PAGINA 4
VARIA
.Nooit te lang op een plaats blijven
en geregeld van werkkring
veranderen anders val je in slaap",
is de regel waarmee Piet Luiten al
jaren lang leeft. Daarom verkocht
hij dit jaar zijn goedlopende motel
in Nieuw Zeeland en pakte de
koffers om met vrouw en kinderen
een wereldreis te maken.
Het eerste doel was Australië. Daar
trok de familie per caravan vijf
maanden langs de kust. Het
aanvankelijke plaji om daarna India
te bezoeken liet Luiten varen. ,JHet
leverde op dat moment te veel
problemen op", zegt hij. Omdat zijn
gezin graag wat van Europa wilde
zien vloog Piet met vrouw en kroost
naar Nederland. Veertien dagen
geleden kwamen ze i?i Scheveningen
aan. Voor Piet Luiten een weerzien
met zijn geboorteplaats na 25 jaar.
De Scheveningerdie in 1949 als
dienstplichtig militair naar het
voormalige Indie vertrok, emigreerde
een jaar later naar Nieuw Zeeland.
Werkte daar een poosje bij de PTT,
werd vervolgens huis-aan-huis
verkoper in borstels, ontmoette zijn
huidige vrouw Ann en bracht het
na enige tijd tot,verkoopleider. Die
gesettelde positie bezorgde Luiten al
vrij snel de kriebels. Hij nam
ontslag en werd boer. Na acht jaar
had Piet ook dat wel gezien. ,JEen
motel beginnen"was zijn volgende
stap. Hij bouwde het motel zelf.
Hield het elf jaar uit en bedacht
toen dat hij nu wel eens een
wereldreis wilde maken met zijn
vrouw. Tien van de kinderen
mochten mee. Drie bleven t
Nieuw Zeeland achter. Zij studeren
aan de universiteit.
De voltallige familie logeert bij oma
Luiten in een van die typische
Scheveningse straatjes. Een
harmonieus gezelschap dat veel
lacht en - voor zover ze het hebben
kunnen bekijken - Holland best
..okay" vinden. Piet Luiten: „De
bedoeling is een tijd lang rond te
trekken. Tot het geld op is, daarna
gaan we weer richting Nieuw
Zeeland. In Scheveningen blijven we
tot de kou invaltdan zullen we het
in warmere landen gaan zoeken.
Daarna zien we wel weer verder."
Hoe de kinderen nu onderwijs
volgen? Piet Luiten grinnikt om die
vraag en noemt het „die
Nederlandse zorgelijkheid". Hij zegt:
„Een paar kinderen zitten hier in
Scheveningen op de lagere school,
de anderen op de MAVO. De oudste
drie jongens zijn va n school af en
zoeken een baantje. We hebben voor
de schoolgaanders een jaar huiswerk
meegekregenDaarna vragen we het
opnieuw in Nieuw Zeeland aan. We
denken ook zelf wel in staat te zijn
de kinderen een en ander bij te
brengen en we hopen dat ze in
Europa wat talen zullen leren." Ann
Luiten tenslotte: „Veel echtparen
gaan pas lange reizen maken als
hun kinderen de deur uit zijn. Wij
doen het in de komende tijd
andersom. Juist met de kinderen die
vakanties beleven."
Vladimir Boekovsky
Ik beschouw het als mijn plicht de aandacht te vestigen op
de schending van de mensenrechten van Russische
burgers onder de nieuwe grondwet, die vrijwel neerkomt
op een staatsgreep.
niet genoemd in de grondwet. Daar
kan uit opgemaakt worden dat ook
deze burgers buiten de wet staan.
Op grond van artikel 12 kunnen tie
gekozen "eigendommen en persoonlijke be
zittingen worden geconfisqueerd
van alle burgers die er de belangen
van de samenleving, zoals gefor
muleerd door de partij, mee hebben
geschaad.
Voor het eerst wordt in artikel 66 de
verplichte scholing van kinderen in
de communistische leer omschre
ven. De straf op schending van deze
bepaling kan bestaan uit het weg
halen van kinderen bij hun ouders.
Artikel 25 bepaalt dat in het hele
land een systeem van onderwijs
geldt, niet ter verbetering van het
onderwijs maar, zoals erbij gezegd
wordt, om het communisme er in te
prenten.
Artikel 39 ontneemt dissidente
burgers automatisch alle burger
lijke rechten en vrijheden indien
het gebruik van die yechten en vrij
heden schadelijk wordt geacht
voor de belangen van de com
munistische samenleving. Wie in
de ogen van de communistische
De artikelen 2 en 6 beschrijven en
bevestigen de dictatuur van de
communistische partij - niet geko
zen door het volk, noch vferant-
woording schuldig
parlement - als het machtsorgaan
in de Sovjet-Unie. Voor 't eerst
wordt openlijk verklaard dat de
partij van nu af aan de algemene
ontwikkeling van de samenleving
op lange termijn en de binnen- en
buitenlandse politiek van de Sov
jet-Unie vaststelt.
Door
Vladimir Boekovsky
Artikel 44 plaatst alle burgers bui
ten de wet wier politieke overtui
ging afwijkt van de algemene be
leidslijn van de communistische
partij. Voor deze burgers geldt niet
langer het beginsel dat iedereen
gelijk is voor de wet.
Bovendien voorziet hetzelfde ar
tikel wel in gelijkheid voor de wet,
ongeacht godsdienstige overtui
ging, maar het recht om een geloof
daadwerkelijk te belijden wordt
De Opperste Sovjet-Unie zal
naar verwacht deze week de
nieuwe grondwet van de Sow-
jet-Unie goedkeuren. Ook is -
in Belgrado de conferentie be
gonnen ter toetsing van de ak
koorden van Helsinki.
Vladimir Boekovsky de voor
aanstaande dissident die begin
dit jaar Rusland mocht verla
ten na dertien jaar gevangen
schap, doet in dit artikel een
beroep op de ondertekenaars
van de Akkoorden van Hel
sinki om de nieuwe grondwet
te veroordelen.
partij de eretitel van burger van de
Sowjet-Unie onwaardig is, kan op
grond van artikel 59 alle grond
wettelijke vrijheden ontnomen
worden.
Wetenschappelijk, technisch en ar
tistiek werk is slechts toegestaan
als het de doelstellingen van het
communisme dient. In strijd met
internationale verdragen en over
eenkomsten zijn alle bronnen van
onderwijs, informatie en cultuur
illegaal tenzij ze gebruikt worden
binnen het kader van officiële uit
wisselingen tussen staten met
goedkeuring van de partij.
Artikel 51 verbiedt alle maat
schappelijke instellingen wier
doelstellingen niet de opbouw van
dienen en artikel
65 geeft alle burgers een poli
tietaak.
Om mensen die juiste informatie
over onrechtvaardigheden in de
Sovjet-Unie naar buiten brengen
strenger te kunnen vervolgen, wil
het Kremlin de grondwet zodanig
wijzigen dat alle acties die het als
ondermijnend beschouwt, onder
hoogverraad vdllen en met de dood
kunnen worden bestraft. In strijd
met internationale overeenkom
sten sluit artikel 13 de toepassing
van dwangarbeid niet uit.
Afwijkend
Het grootste deel van al deze bepa
lingen, die overigens in strijd met
de huidige grondwet al in praktijk
worden gebracht, is nieuw. Onder
de oude grondwet konden dissi
denten althans nog het gevoel heb
ben dat zij burger van de Sovjet
unie konden blijven en waren de
acties van de autoriteiten tegen-
de dissidenten ongrondwettig.
Kennelijk is het belangrijkste doel
van de leiders in het Kremlin om
elke wettelijke basis aan afwijkend
denken te ontnemen. De nieuwe
grondwet maakt het wettelijk on
mogelijk voor burgers van de Sov
jet-Unie met'niet-communistische
overtuiging hun burgerschap te
behouden. Als de nieuwe grondwet
wordt aangenomen in de huidige
vorm, zal ik dan ook verplicht zijn
mijn burgerschap van de SowjetU-
nie af te wijzen.
De hand'elwijze van de Russische
leiders is naar letter en geest in
strijd met de Akkoorden van Hel
sinki. Inplaats van de mensenrech
ten inde Sovjet-U nie uit te breiden
zoals Leonid Brezjnjew in Helsink:
toezegde, worden de burgers nu
openlijk rechten ontnomen die zij
tot op heden hadden, al konden ze
er maar een beperkt gebruik van
maken.
Veroordelen
Ik doe een beroep op alle regerin
gen die de verklaring van Helsinki
hebben ondertekend, uit naam van
al mijn kameraden die nog achter
prikkeldraad leven en monddood
zijn gemaakt, om deze flagrante
schending van de mensenrechten
van 250 miljoen burgers van de
Sovjet-Unie te veroordelen. De
nieuwe grondwet van de Sovjet-
Unie bedreigt niet alleen de eigen
burgers, maar elk land in de wereld.
Want artikel 28 noemt de buiten
landse politiek een instrument voor
ingrijpen in de binnenlandse aan
gelegenheden van andere staten
ten bate van de machten van het
wereldsocialisme.
door
Herman van
Amsterdam
Tips voor deze rubriek kunt U elke
morgen tot 10.00 uur aan mij kwijt, tel.
071-144941, toestel 38. U mag ook
schrijven.
E-ognose-fout uit hof
^uldc aan B VI.
We begrijpen nog altijd niet, dat men in dc Gemeenteraad
altijd zo moeilijk gaat doen, als het over Openbaar Onderwijs
gaat. Voorzieningen voor het bijzond.r onderwijs gaan er
meestal vlot doorheen. Ik zeg met nadruk de Gemeenteraad,
hot college van B W discrimineert zeker niet. Maar ja,
in de Gemeenteraad vindt men het scxuelc leven van de
gemeente-lama's soms belangrijker. lïaar goed, in Bocrenburg
komt een tweede Openbare Lagere School cn dat is het
^belangrijkste
hoofdonderwijzer
Crama
in Noordwijk,
die hem op
een berisping
lijken komen
te staan
Hoofdonderwijzer Crama van de openbare school in Noordwijk zal
het er niet bij laten zitten als B en W van de badplaats hem schriftelijk
op de vingers tikken over de uitlatingen die hij heeft gedaan in zijn
vaste rubriek „Hoofdzaken" van het schoolmaandblad „Kletskous".
De hoofdonderwijzer uit in zijn
rubriek de nodige kritiek op
de wijze waarop de gemeen
teraad „zich steeds weer op
stelt" als er zaken betreffende
het openbaar onderwijs in
Noordwijk aan de orde zijn.
„Dan gaat men altijd moeilijk
doen", schrijft Crama, „ter
wijl voorzieningen voor het
bijzonder onderwijs er mees
tal vlot doorheen gaan".
En: „Na veel gehakketak is er
nu eindelijk besloten een
tweede openbare school an
nex kleuterschool te bouwen
in Boerenbur'g. Daarmee
heeft het gemeentebestuur
een grove pronose-fout uit het
verleden goed gemaakt".
Fout
Met deze laatste zin doelt hij op
de scholenbouwplanning
destijds voor de
nieuwbouwwijk Boerenburg.
Voor het bijzonder onderwijs
werden wat jaren geleden in
die wijk twee schoolcomple
xen neergezet. Het openbaar
onderwijs claimde toen ook
een eigen school maar kreeg
nul op het request, omdat-het
gemeentebestuur oordeelde
dat het openbaar onderwijs
voldoende zou blijven heb
ben aan die ene school aan de
Panhuysstraat.
Crama: „We zijn wel degelijk uit
dependances jasje gegroeid
en hebben al leerlingen moe
ten onderbrengen in depen
dences. De prognose van het
gemeentebestuur is dus fout
geweest".
De gemeenteraad heeft inmid
dels toegestemd in de bouw
van die nieuwe school, al is
dat volgens de hoofdonder
wijzer „niet van harte ge
gaan".
In zijn schoolkrantartikel, be
doeld als informatie voor de
ouders van leerlingen, maakt
hij ook van de gelegenheid
gebruik om wat over het dis
cussieniveau van de gemeen
teraadsleden op te merken.
Als voorbeeld haalt hij daarbij
aan het feit dat de laatste tijd
in de Noordwijkse gemeente
raad nogal wat woorden zijn
verspild „aan het sexuele le
ven van de gemeentelama's in
de dierenweide van Boeren
burg".
Met name hgt CDA-raadslid De
Witt, hoofdonderwijzer van
de mavo in Lisse, vindt het
allemaal niet zo geweldig wat
zijn collega Crama in „Klets
kous" meende te moeten
spuien. Vooral omdat duide
lijk zou zijn geinsinueerd dat
de confessionelen en de WD
(voorstander van bezuinigen
in Noordwijk) het openbaar
onderwijs ter plaatse bewust
in de wielen rijden.
De Witte: „Crama is één van
mijn beste vrienden, maar
hier is 'ie toch duidelijk te ver
gegaan. Hij weet net zo goed
als ik dat wij als confessione
len wel degelijk ook de belan
gen van het openbaar onder
wijs behartigen.
Bovendien vind ik dat in een
schoolblad politiek niet
thuishoort. Alles bij elkaar til
ik niet zo zwaar aan wat hij
heeft geschreven, maar des
ondanks vind ik een terecht
wijzing van het gemeentebe
stuur wel op zijn plaats".
B en W hebben inderdaad laten
weten de hoofdonderwijzer
(het gemeentebestuur is te
vens schoolbestuur) schrifte
lijk te zullen vermanen.
Crama heeft dat inmiddels
(informeel) bevestigd gekre
gen van wethouder Jansen.
Maar hij heeft nog geen brief
gezien.
Wacht af
„Ik wacht rustig af', zegt hij.
„De brief van B en W zie ik
met grote belangstelling te
gemoet. Ik geloof niet dat
iemand me ook maar iets kan
verwijten. Er is toch zeker
persvrijheid Je mag toch
schrijven wat je wilt. Een be
risping zal ik echt niet zomaar
over mijn kant laten gaan".
Eerst even iets rechtzetten.
Vorige week vrijdag schreef
ik in deze rubriek over wat
ongemakken op de
"moeder-mavo" aan het
Leidse Noordeinde. Dat
woord "moeder-mavo" had
ik natuurlijk niet mogen ge
bruiken omdat ook mannen
en niet-moeders daar onder
richt krijgen. De enig juiste
benaming is dan ook "dag
mavo voor volwassenen".
Zo, de dames die mij daarover
nogal ontstemd telefonisch
kond deden, kunnen gerust
zijn; het woord "moeder
mavo" zal in deze rubriek,
mits functioneel gebruikt,
nimmer meer opduiken.
Ik kreeg ook een paar brieven
n.a.v. wat ik over die onge
makken schreef. Volgens
Noordeinde-leerlinge Elly
Stenten uit Leiderdorp, is
het feit dat veel leerlingen
les krijgen in een gebrekkig
toegerust gebouw er niet de
directe oorzaak van dat de
studiezin aan het afnemen is.
„Mijns inziens", schrijft ze,"
heeft dit andere oorzaken.
Uit gesprekken tijdens de
pauzes is gebleken dat zeer
veel mensen het gevoel heb
ben platgedrukt te worden
door de massa's leerstof. In
feite teveel voor mensen die
naast hun schoolleven ook
nog vaak een zware dagtaak
hebben".
"De gesprekken gaan zo in de
trant van „opstaan met En
gels en met Duits naar bed".
Daar komt nog bij het moor
dende tempo dat voor men
sen met gezinnen (en vaak
een baan buitenshuis) niet
vol te houden is.
Je moet haast wel van ijzer zijn
om tot 's avonds laat je
huiswerk te maken er er 's
morgens vroeg weer naast te
staan om je proefwerk voor
die dag nog eens door te ne-
Het gevolg is vaak: doodmoe
op school arriveren, waar
door er niet optimaal werk
kan worden geleverd. En dan
zit ook geen enkel meubilair
comfortabel".
"Misschien ligt hier een taak
voor de nieuwe minister van
onderwijs om eens na te gaan
of het niet mogelijk is de cur
sus uit te breiden tot vier
jaar. Dat zal zeker geld kos
ten, maar doubleren kost ook
geld. En dat zit er voor velen
van ons in met dit stu
dietempo". Tot zover mev
rouw Stenten.
Een brief ontving ik ook van
Anneke de Water uit Leider
dorp, eveneens leerlinge aan
de dagmavo voor volwasse-
5 te
conrector Thomassen dat de
studerende volwassenen
niet moeten verwachtn
"voor een dubbeltje op de
eerste rij te willen zitten".
Ze schrijft: "Voor zo'n opmer
king heb ik geen goed woord
over. Immers, in onze
huidige maatschappij is het
gelukkig zo geregeld dat een
ieder recht heeft op scho
ling."
"Dat de praktische uitvoer
ders van dit recht met dit
soort uitlatingen hun men
tale benadering en ideeën
onbewust prijsgeyen, stemt
mij verdrietig.
Kennelijk is het tot de heer
Tomassen nog niet doorge
drongen dat het betalen van
school- of collegegelden in
geen enkele verhouding
staat tot de werkelijke kos
ten die de samenleving hier
voor moet betalen".
Tot slot nog een reactie van de
le-klas leerlingen Margret
v.d. Walle en Annelies Blom
die geen goed woord over
hebben voor "al die nega
tieve reacties over de dag
mavo voor volwassenen".
Ze schrijven: "Toegegeven, de
school is oud (maar sfeervol),
ramen kapot, tafels en stoe
len vaak te klein, maar vanaf
de le schooldag weet een
ieder op school, dat er met
man en macht aan gewerkt
wordt om daar verbetering
in te brengen.
En ook voor de leraren niets
dan lof.Zij geven zich voor
de volle honderd procent.
Niets is ze teveel".
Nog weer andere leerlingen
van de school aan het Noord-
einde hebben vanmorgen
aangekondigd dat ze op hun
school handtekeningen van
mede-leerlingen gaan inza
melen, om daarmee hun stel
ling hard te kunnen maken
dat de overgrotev meerder
heid van de schoolgaande
volwassenen Wél bijzonder
tevreden is met de hen aan
het Noordeinde geboden
studiemogelijkheden.
"Iedereen die loopt te klagen
over gebrekkig meubilair en
teveel huiswerk had niet aan
deze opleiding moeten be
ginnen", zeggen, ze. "Die on
gemakken moeten maar op
de koop toe worden geno-
Overigens: vandaag zijn op de
school de nieuwe leerlin
gensets, stoelen en tafeltjes
afgeleverd, zodat een groot
deel van het "gewraakte"
oude en te kleine meubilair
kan worden afgevoerd.
