Capaciteit voor
transplantaties
nieren te Hein
Gemeente moet
krakers eruit
flikkeren...
Voor Koppelstein en Boekhorst
nu nog geen toewijzingsnormen
Honrprijzen van
nieawe woningen
Sophiastraat en
omgeving bekend
minims
Deel van de Morsweg
krijgt nieuw profiel
LEIDEN - De gemiddelde
huurprijs voor de nieuw te bou
wen woningen in de Sophia-
straat-noord en omgeving komt op
380 gulden te liggen, uitgaande
van een oplevering van de wonin
gen in 1980. Het bedrag dat de be
woners werkelijk zullen moeten
betalen, ligt veel lager. De eerste
jaren kunnen ze op een huurge-
wenningsbijdrage rekenen en bo
vendien ontvangen ze huursub
sidie, al naar gelang hun inkomen.
De eerste becijferingen wijzen uit
dat de bedragen, die de bewoners
zullen moeten betalen, kunnen va
riëren van 85.50 tot 340 gulden per
maand.
Deze huurbedragen zijn het resul
taat van het overleg dat door de
bewonerscommissie Sophia-
straat-noord en wethouder Ver
boom met het^ ministerie van
Volkshuisvesting is gevoerd. In de
Sophiastraat en omgeving wor
den, als de bewoners de plannen
goedkeuren, 195 woningen ge
sloopt om plaats te maken voor 92
nieuwe woningen. De te slopen
woningen waar het hier om gaat
zijn de zg. "platte dakenwonin
gen". Wethouder Verboom toonde
zich tevreden met de huur, zoals
die door het ministerie is vast
gesteld. "Het is niet iets waar we
ons voor hoeven te schamen," inte
gendeel, ik ben er bijzonder inge
nomen mee". i
De bewoners zelf moeten hun me
ning nog geven. Zij kunnen dat
volgende week doen op bijeen
komsten, die door de bewoners
commissie worden georganiseerd.
De eerste bijeenkomst is volgende
week dinsdagmiddag in clubhuis
de Zevensprong (Bernhardkade)
voor de oudere bewoners. Aan
vang twee uur. Dezelfde dag is er 's
avonds in de Zevensprong om acht
uur een bijeenkomst voor de ove
rige bewoners, behalve de bewo-,
ners van de wisselwoningen: zij
worden donderdag 13 oktober om
acht uur 's avonds verwacht in het
clubgebouw van Swift aan de
Vanhuisweg.
a alles aan all®5
teer los'-
nenlenlijro-
Chemische Fabr.'Schiedam' 010-26.4
UJMTb'inaa oor„
en laai nooit meer^
I Een 2-komponer
Directeur van Eurotransplant: meer
nieren dan we kunnen transplanteren
LEIDEN - "We hebben meer nieren beschikbaar dan we
kunnen transplanteren. Dat is dit jaar wel erg duidelijk
geworden. We hebben dus te weinig operatiecapaciteit. Wat Door
dat betreft doet zich een soortgelijke situatie voor als in de Wjm Wirtz
hartchirurgie. Eerlijk gezegd hopen we wel een beetje dat
ook de nierpatiënten net als de hartpatiënten bij de over- -
heid voor een grotere capaciteit zullen gaan pleiten".
Dat zegt drs. Bemhard Cohen, di-
recteur van de Stichting Euro-
transplant in Leiden, een week na
dat er in Leiden een internationaal
congres werd gehouden ter gele
genheid van het tienjarig bestaan
van Eurotransplant.
In de achterliggende tien jaar is er
bij de stichting op tal van punten
vooruitgang geboekt. Zo werden er
elk jaar meer niertransplantaties
verricht en steeg ook de overle
vingskans van de nierpatiënt na de
transplantatie.
Maar volgens drs. Cohen blijft de
situatie voor Eurotransplant voor
lopig nog zorgelijk. Het tekort aan
donoren is weer groter geworden,
patiënten die voor een transplanta
tie in aanmerking komen, moeten
soms rekenen op een wachttijd van
twee jaar, en het probleem van te
weinig operatiecapaciteit is sinds
kort levensgroot aanwezig.
Zevende centrum
Nederland heeft zes transplan
tatiecentra, namelijk in Leiden,
Amsterdam, Rotterdam, Utrecht,
Groningen en Nijmegen. Er zijn
plannen in de maak om een ze
vende centrum op te richten in
Maastricht. Daaruit blijkt volgens
drs. Cohen de welwillendheid van
de centrale overheid om de pro
blemen op het gebied van de
niertransplantaties mee te helpen
oplossen. Alleen vraagt hij zich wel
af in hoeverre dat zevende centrum
tegemoet zal komen aan het nij
pende tekort aan operatiecapaci
teit.
Op het ogenblik worden er in Ne
derland per jaar 180 niertrans
plantaties uitgevoerd. Daarvan
neemt Leiden er 50 voor z'n reke
ning. Wil men de behoefte echter
kunnen dekken, dan zullen er jaar
lijks zeker 400 transplantaties moe
ten worden verricht. Dat aantal
wordt nu in ongeveer een halfjaar
bereikt door de vier landen die on
der de vlag van. Eurotransplant sa
menwerken, namelijk Oostenrijk,
België, West-Duitsland en Neder
land. Vorig jaar werden er in deze
landen in het eerste halfjaar 349
transplantaties met succes uitge
voerd, het afgelopen halfjaar waren
het er 404, een stijging van 16 pro
cent. Het aantal donoren steeg in
Drs. Cohen: hopen op patiënten.
die tijd van 3,11 naar 344 (11 pro
cent).
Gedurende het eerste halfjaar viel
er een flinke stijging waar te nemen
in het aantal nieren dat in Neder
land en West-Duitsland voor trans
plantatiedoeleinden beschikbaar
kwam, resp. 48 en 15 procent. Daar
entegen daalden de cijfers in Oos
tenrijk (14 procent) en in België
(met 25 procent!).
"Wat de organisatie en de trans
plantaties betreft", stelt Cohen tev
reden vast, "gaat het in Nederland
verdomd goed. En gelukkig is er
nog steeds een stijging in het aantal
nieren dat we krijgen. Maar", zo laat
hij er relativerend op volgen, "die
cijfers staan in geen verhouding tot
het aantal patiënten dat op de
wachtlijst staat".
Afstand overbruggen
Nog enkele cijfers: in de afgelopen
tien jaar zijn bijna 4000 nieren on
der supervisie van Eurotransplant
getransplanteerd, ongeveer 1700
patiënten staan nu op de wachtlijst.
Binnen afzienbare tijd, zo verwach
ten Cohen en de aan Euro
transplant verbonden arts dr. G. G.
Persijn, zal het aantal patiënten dat
jaarlijks op de wachtlijst prijkt,
evenals het aantal jaarlijks uit te
voeren transplantaties, stabiel zijn.
Het komt er dan op aan de afstand
tussen beide aantallen te overbrug
gen.
Nauwere samenwerking met de
zusterorganisaties in Frankrijk,
Grooi-Brittannië, Scandinavië en
Oost-Europa - om dat streven in
houd te geven - zit er volgens Per
sijn voorlopig nog niet in. "Wij gaan
ervan uit datje bij een pool van 4000
mensen de grootste kans hebt op
een goede donor-ontvanger com
binatie (waarbij de weefsel-
kenmerken van de donor zeg maar
gelijk zijn aan die van de patiënt die
de nier krijgt red.). Zo'n pool zou
den we misschien kunnen bereiken
wanneer ook deze landen bij ons
gebied zouden komen. Maar daar
voelen ze niet zoveel voor. De be
kende politieke redenen, die je wel
vaker tegenkomt in de gezond
heidszorg, prestige ook wel. Aan de
andere kant moet ik zeggen, dat we
met deze landen op het ogenblik
een goede samenwerking hebben
op het gebied van uitwisseling van
nieren",
Goede argumenten
Inmiddels, zo menen Cohen en
Persijn, zijn er ten opzichte van de
nierdialyse (waarbij de nierpatiënt
wordt "gespoeld" aan de kunstnier)
erg goede argumenten om het aan
tal niertransplantaties drastisch op
te voeren. Niet alleen is de overle
vingskans na een transplantatie
(meer dan 90 procent) ongeveer
hetzelfde als bij de dialyse, ook de
kosten spelen een belangrijke rol.
Zo kost de kunstnier per jaar 80.000
gulden, terwijl met een niertrans
plantatie in het eerste jaar 70.000
gulden gemoeid is en in het tweede
jaar 7.000 gulden.
Niet onbelangrijk daarbij is dat de
patiënt bij een nierdialyse regelma
tig aan de kunstnier moet gaan lig
gen, terwijl hij/zij na een transplan
tatie definitief van dit soort pro
blemen verlost kan zijn.
"Ik heb een keer iemand gespro
ken", vertelt Cohen, "die doodsbe
nauwd was voor een niertrans
plantatie. Uiteindelijk stemde hij
erin toe. Na die transplantatie
knapte hij helemaal op. Hij voelde
zich niet moe meer, en hij kon weer
normaal aan het werk. Na enige tijd
bleek de getransplanteerde nier
toch niet goed te functioneren. Hij
moest toen voor de tweede keer ge
transplanteerd worden. Hij wilde
toen direct. Want hij zei: "ik heb me
nog nooit zo fijn gevoeld als in die
korte tijd dat ik die getransplan
teerde nier had"."
gen en wisselwoningen, die al
aan een ander waren toegewe
zen, er acuut worden uitgezet. Is
er van toewijzing aan een ander
nog geen sprake geweest, dan
volgt de ontruiming pas na een
geding. Bij het kraken van par
ticuliere woningen heeft de
gemeente tot nu toe nimmer in
gegrepen, maar dat overgelaten
aan de huiseigenaars. Ver
boom: "Ook deze man (Di
Singh) moet een advocaat in de
armen nemen en een kort ge
ding aanspannen. Dat hoeft
helemaal niet lang te duren".
De commissie was met deze
houding echter allerminst tev
reden en bleef aandringen op
gemeentelijk ingrijpen.
In de manege
De krakers hebben de woning
in bezit genomen, toen zij door
de sloop van de panden aan de
Morssingel zonder woonruimte
kwamen te zitten. Zij wisten op
dat moment niet dat Di Singh
het huisje aan de Vestestraat
had gekocht. Nu ze het wel we
ten, voelen ze er vooralsnog niet
voor om het huisje te verlaten.
"Het is een vervelende situatie,
voor Di Singh, maar ook voor
ons. Er is hier sprake van twee
groepen, die in de mangel zit
ten: alleenstaanden en buiten
landse werknemers. Maar Di
Singh heeft nog een dak boven
zijn hoofd. En wij niet. De ge
meente heeft niets voor ons ge
daan. Tijdens de Morssingelaf
faire hebben Verboom en Dek
ker duidelijk laten weten, dat ze
niets voor ons willen zoeken. En
om zelf iets te vinden: dat is
bijna onmogelijk met de
huidige kamernood. Er zijn nog
steeds vroegere Morssingelbe
woners dakloos".
Raadsleden
op de bres
voor gast
arbeider
LEIDEN - Het college van B en
W zal vrijdag bespreken of het
kan bewerkstelligen dat de In
dische gastarbeider Di Smgh
alsnog zijn huisje in de Veste
straat kan betrekken. Op ver
zoek van de raadscommissie
voor volkshuisvesting zal wet
houder Verboom deze kwestie
in de vergadering van het col
lege aan de orde stellen.
Di Singh kwam anderhalve
week geleden tot de ontdekking
dat. het huis, dat hij onlangs
voor zestigduizend gulden ge
kocht had, maar nog niet be
woonde, was gekraakt door drie
ex-bewoners van de Morssin
gel. Het huis dat zij daar be
woonden, is door de gemeente
gesloopt. Di Singh woonde tot
nu toe alleen in Leiden - waar
hij ook werkt - op een kamer,
maar had nu zijn vrouw bericht
dat ze uit India kon overkomen,
omdat hij een huis gekocht had.
Toen hij dat huisje - twee ka
mers - aan de Vestestraat on
langs wilde betreden, merkte
hij dat het gekraakt was. Pogin
gen om de krakers met geweld
uit het huis te krijgen misluk
ten; de politie greep in en ver
wijderde een Haagse knok
ploeg. Vervolgens zocht de In
diër contact met de burger
raadsman, die zich inmiddels
tot de raadscommissie van
Volkshuisvesting heeft ge
wend. In de commissie bleek
gisteravond duidelijk de wens
te leven om Di Singh te helpen.
Van alle kanten werd er bij wet
houder Verboom op aange
drongen: door Duivesteijn
(PvdA); "De gemeente moet die
krakers eruit flikkeren en dat
niet aan knokploegen overla
ten". Door Ham (CDA): "Het is
ongehoord wat hier gebeurd is.
De politie had meteen moeten
ingrijpen". Door Langerak
(VVD): "De gemeente moet
desnoods een kort geding tegen
de krakers aanspannen. En de
mogelijkheid van een strafp
rocedure bekijken". Door
Beijen (PPR/D'66): "De ge
meente moet een actieve rol
spelen". En door Van der Meij
(SGP/gPV): "Eigenlijk zou de
zaak vanavond (dus gister
avond - red.) rechtgetrokken
moeten worden".
Huiverig
Wethouder Verboom toont zich
echter vooralsnog huiverig voor
een gemeentelijk ingrijpen,
waarover hij een negatief advies
heeft gehad van de chef van het
Bureau Huisvesting, Dekker.
Volgens hem is er sprake van
een juridisch gecompliceerd
probleem. De gemeente volgt
tot nu toe als gedragslijn dat
krakers van woningwetwonin-
LEIDEN - Bij de herbestrating, die
dit jaar zal worden uitgevoerd
krijgt de Morsweg, van Rijn-
zichtbrug tot Lage Morsweg, een
ander profiel. De gemeente heeft
inmiddels een plan aan de bewo
ners gepresenteerd.
Een van de bedoelingen is het
doorgaand verkeer ir> de Morsweg
zoveel mogelijk te weren. De
kruispunten Morsweg/Rijnzicht-
straat en Morsweg/Lage Morsweg
zullen zodanig worden ingedeeld
dat de aangrenzende weggedeelten
onaantrekkelijk worden voor
doorgaand verkeer. Om het snelle
rijden tegen te gaan, wordt de Mor
sweg ter hoogte van de Pretorius-
straat versmald. Ter hoogte van de
De Wetstraat, Reitzstraat én Peto-
riusstraat wordt het trottoir van de
Morsweg door middel van een ver
laagde band verlengd. Op twee
punten in de Morsweg wordt een
straatverharding aangebracht van
een ander materiaal en in een ander
profiel. Het zebfapad bij de Prinses
Beatrixschool wordt beter zicht
baar gemaakt, het aangrenzende
trottoir wordt er verbreed en met
paaltjes gemarkeerd. Overeen
komstig de wensen van bewoners
en bedrijven zal er straks niet meer
uitsluitend aan één zijde van de
straat kunnen worden geparkeerd,
maar afwisselend aan beide zijden.
De stoep aan de "oneven" zijde van
de straat wordt iets verbreed. Be
drijven krijgen her en der aparte
laad- en loszcmes.
LEIDEN - Voor de premiekoop
woningen en de woningen in de be
schutte sfeer die in Boekhorst en
Koppelstein worden gebouwd,
zullen voorlopig nog geen difini-
tieve toewijzingsnormen worden
vastgesteld. De adviescommissié
inzake het huisvestingsvraagstuk
slaagde er gisteravond niet in om de
discussie daarover af te ronden en
een advies aan het college van B en
W te formuleren.
"We moeten er nog maar eens over
praten"', concludeerde wethouder
Verboom, nadat in de vergadering
was gebleken dat ér nogal ver
schillend wordt gedacht over de
toewijzingsnormen. Met de vast
stelling daarvan zal nu waar
schijnlijk worden gewacht tot er
meer duidelijkheid bestaat over de
vraag welke mensen hebben ge
reageerd op de mogelijkheid om in
te schrijven voor een woning in
Boekhorst en Koppelstein en wie
moeten verkopen aan een geregi
streerd woningzoekende of een
daarrftee gelijkgestelde.
Onrechtvaardig
De commissie was het er in ieder
geval over eens dat het maximum
van 350 gulden bruto huur te laag
was. Het PvdA-raadslid Duives
teijn: "Dat is onrechtvaardig voor
de jonge gezinnen, die aangewezen
waren op duurdere woningen".
Voorbeelden daarvan: de flats in de
Merenwijk. Volgens de commissie
zou de maximale huurprijs op de
huurprijsgrens moeten worden ge
steld: 470 gulden. Het VVD-raads-
lid Langerak viel vooral over de
voorwaarde dat de bewoner van
een particuliere eigenaar slechts
voorrang zou kunnen krijgen, als
vaststaat dat de woning die hij ach
ter zou laten weer verhuurd wordt
(en niet verkocht). "Een hele kwa
lijke zaak", zei Langerak. Voorzit
ter Coster van woningbouwvereni
ging De Goede Woning, die namens
de woningbouwcorporaties in de
commissie zit, sloot zich bij Lan
gerak aan: "Een particulier mag
niet het slachtoffer worden van zijn
huisbaas"
Wethouder Verboom stelde zich op
het standpunt dat ook de woningen
in Boekhorst en Koppelstein er
primair zijn om degenen "die niet
Of nauwelijks een woning hebben,
te helpen", in welke mening l>ij
werd bijgevallen door het PSP-
raadslid Hilda Passchier. "Ik zal er
alles aan doen om de doorstroming
te bevorderen", zei Verboom.
Duivesteijn deed het voorstel om in
concrete percentages aan te geven
hoeveel woningen voor welke
groeperingen toegewezen zouden
kunnen worden: vijftig procent van
de woningen voor degenen die een
goedkope huurwoning achterlaten,
veertig procent voor degenen, die
een duurdere huurwoning achter
laten en tien procent voor de aan
staand huwenden of degenen die
economisch aan Leiden gebonden
zijn. "Over de percentages is te
twisten, maar in ieder geval is er
dan voor de partners (de gemeente
en de bouwers) duidelijkheid", zei
Duivesteijn. "Daarnaast moet na
tuurlijk ieder geval individueel be
keken worden". Hij wilde geen on
derscheid maken tussen het ach
terlaten van een woningwetwoning
of een particuliere huurwoning.
CDA-raadslid Ham toonde zich
eveneens voorstander van het vast
stellen van dergelijke percentages,
maar dan als duidelijk is welke
groeperingen zich hebben aange
meld voor Koppelstein en Boek
horst. Wethouder Verboom kapte
de discussie tenslotte af. "We ko-,
men er nog wel op terug".
Friese staart- en stoeltjes-
klokken, Zaanse- en
Schippert jesklokken.
Div. stijlklokken,
moderne schoorsteen- en
wandklokken.
Interessante collecties
antieke klokken.
Horloger
v. d. Water
Haarlemmerstraat 181
Altijd voordelig
Het kruispunt MorswegIRijnzichtstraatdat zodanig zal worden gepro
fileerd, dat de Morsweg onaantrekkelijk voor doorgaand verkeer wordt.
Intussen klagen bewoners van de
Morsweg er nog steeds over dat nog
altijd vrachtauto's door de straat
rijden, hoewel dit verboden is. Het
zelfde euvel doet'zich voor op de
Damlaan. Voor de vrachtauto's is
de Plesmanlaan als alternatieve
route ter beschikking.
straks, wanneer medio november
de inschrijvingsformulieren moe
ten worden ingevuld, nog steeds
belangstelling hebben.
Ter tafel lag gisteravond wel een
ambtelijk voorstel van het Bureau
Huisvesting, waarin er voor werd
gepleit om een aantal groepen
voorrang te geven bij de toewijzing.
De chef van het bureau, Dekker,
noemde met name bewoners, die
een huurwoning van een woning
bouwvereniging achterlaten met
een maximale huur van 350 gulden
bruto per maand; alsmede bewo
ners, een particuliere huurwoning
achterlaten met een zelfde
maximale huurprijs en onder de
voorwaarde dat vaststaat dat de
particuliere woning weer zal wor
den verhuurd; tenslotte degenen,
die in het bezit zijn van een ur-
gentiebewijs van Bureau Huisves
ting en mocht zo'n iemand eige
naar/bewoner van zijn huidige wo
ning zijn, dan zou hij deze woning