Nederlandse soldaat gemotiveerd Minder prijsverhoging aardgas voor gezinnen BUITENOM BINNENDOOR BUNGALOW TENTEN tegen WINTERPRIJZEN Kabinet werkt eraan Philips en Fokker ontduiken het wapenembargo ZATERDAG 1 OKTOBER 1977 BINNENLAND PAGINA Waarnemers tevreden over oefening in Duitsland BARNSTORF (ANP) - De waar nemers, die Nederland op grond van de slotakte van Helsinki heeft uitgenodigd om de ten zuiden van Bremen en Oldenburg te houden Nederlandse legeroefening "in- ter-action" bij te wonen, zijn over het algemeen tevreden over wat ze te zien hebben gekregen. Met name de Russische generaal- majoor Alexander Knyrkow (nu een jaar militair attaché in Bonn) zei gisteren na onder meer een heli- coptervlucht en een bezoek aan een bevoorradingseenheid, dat hij vol doende had gezien. Het was voor deze infanterist, van oorsprong afkomstig uit Siberië, de eerste maal dat hij Nederlandse militairen zag oefenen. "Ze zijn goed georganiseerd en gemoti veerd", zei hij. De Rus was erg voorzichtig in zijn antwoorden en beriep er zich geregeld op dat een en ander niet binnen zijn com petentie lag of een zaak was voor de politici. Het feit dat hij bij deze oefening van circa 13.000 Neder landse militairen aanwezig was, terwijl volgens Helsinki alleen oefeningen boven de 25.000 man door waarnemers zouden worden bezocht, noemde hij eveneens een politieke kwestie. "Ik ben maar een militair attaché en de Nederlandse regering heeft mij uitgenodigd". Hij verklaarde dat zijn land blijft streven naar vrede. "Ook de Russi sche jeugd wil dat". Ook de Noorse en Zwitserse waar nemers (het waren in totaal twee Zwitsers, een Rus, een Belg, een Noor en een Zweed) lieten zich en thousiast uit over de gemotiveerd heid van de Nederlandse soldaat. "Ook al heeft onze strijdmacht als neutrale staat een ander concept, wat ik hier heb gezien is indruk wekkend", zei de Zwitserse kolonel H. Leuenberger. De commandant van de oefenende Nederlanders, van de eerste en vierde divisie, generaal-majoor G. A. Numan, vindt dit soort oefenin gen jaarlijks dringend noodzake lijk. Over de Nederlandse soldaten merkte hij op: "zeer gemotiveerd maar ongelooflijk goed in de wijze van camouflage". Huisvesting Molukkers DEN BOSCH (ANP) - Achttien Molukse gezinnen en een al leenstaande zijn bereid van het woonoord Lunetten in Vught te verhuizen naar een nieuwe woning in Den Bosch. Het betreft in totaal 115 personen. Eerder dit jaar toonde het Bossche gemeentebe stuur zich bereid huisvesting te bieden aan vijftig gezinnen uit Lu netten. De Molukkers krijgen een woning in de wijk in De Reit. Bij de toewij zing van de woningen zal rekening worden gehouden met de samen stelling van de gezinnen en met de sociale omstandigheden die voort vloeien uit familierelaties. Half ok tober zal met de herhuisvesting een begin worden gemaakt. Deze oefening was op 24 september begonnen en is gistermiddag geëindigd. Divisiecommandant Numan zei dat de oefening ge slaagd mag worden genoemd. "Maar we zullen alles in de ko mende weken eerst moeten door praten". De schade aan wegen en bouwland zijn volgens de eerste schattingen "erg meegevallen" en worden geraamd op circa 850.000 gulden. Inter-Action heeft in totaal negen tien verkeersongevallen ten ge volge gehad, waarbij één Neder landse 19-jarige korporaal om het leven kwam en vijf Nederlanders gewond raakten. Ook verloren twee Duitsers als gevolg van het mili taire verkeer het leven en liepen drie verwondingen op. De oefeningen van de 13.000 mili tairen en hun 3000 voertuigen be stonden uit een aantal op elkaar aansluitende gevechtshandelingen op tactisch en logistiek terrein. Inter-action maakte deel uit van "Autumn forge", een reeks najaar soefeningen van land-, zee- en luchtstrijdkrachten van de NAVO in de periode van eind augustus tot medio november. Deze oefeningen zijn vooral gericht op de mobiliteit van de eenheden en hun directe in zet op plaatsen waar dat nodig is. Buschauffeurs hebben er genoeg van NIEWEGEIN (ANP) - De chauffeurs van Westnederland hebben er genoeg van, om elke ochtend in de file te staan voor de Lekbrug tussen Vianen en Nieuwegein. De lijndiensten die via Vianen naar de stad Utrecht rijden, ondervinden op deze plaats dagelijks vertragin gen van vaak meer dan een half uur. De autobuschauffeurs vre zen, dat hierdoor veel mensen op den duur weer de auto pak ken, waardoor hun werkgele genheid in gevaar zou kunnen komen. Dinsdagmorgen wordt daarom onder de buspassagiers, die last ondervinden van de vertragin gen bij de Lekbrug, een hand tekeningenactie georganiseerd. Bij het instappen ontvangen ze een circulaire, die ze laten voor zien van hun handtekening bij de chauffeur kunnen inleveren. Met de handtekeningen willen de chauffeurs bij de betrokken overheidsinstanties - gemeente Vianen, provincie Zuid-Hol land en rijkswaterstaat - aan dringen op maatregelen. "Wanneer er vóór 1 november geen stappen zijn ondernomen om tot verbetering van de situa tie te komen, zullen wij tot ac ties overgaan", aldus hel* actie comité. ADVERTENTIE Uniek voordeel 10 DAGEN LANG BRETAGNE 6 persoons bungalowtent adviesprijs 850,- Vroom Dreesmann winterprijs 649,- VRÖOM DREESMANN Koningin in Groningen GRONINGEN - Koningin Juliana heeft gisteren een bezoek gebracht aan enkele dorpen in Zuid-Oost-Groningen. Zij begon haar toch t bij de zetmeel- en derivatenfabriek Avebe in Terapelkanaal.De vorstin gingyemolgens naar het stadje Bourtange om er de vesting te bezichtigen. Zeventien hellebaardiers van het exercitiepeloton van de vesting vormden een erehaag bij de Friese poort. Het bezoek droeg een ongedwongen karakterevenals dat aan een familie in Nieuwolda. Vandaag zette de koningin haar tocht voort met een bezoek aan het woonoord voor lichamelijk gehandicapten in Wehe. Ook zou zij nog de dorpen Aduard en Den Hom aandoen. Links van de koningin op de foto mr. Toxopeus, commissaris van de koningin, rechts burgemeester Flik van Sellingen. DEN HAAG (SP) - De prijsverho ging van het aardgas op 1 januari a.s. met 3 1/4 cent per kubieke me- ter (125 gulden per eengezinshuis) gaat vrijwel zeker niet in de volle omvang door. In het kabinet Wordt sterk overwo gen met name de particuliere "kleingebruikers" niet de in het vooruitzicht gestelde hogere b.t.w. van 18 procent te laten betalen, maar "slechts" 10 a 12 procent. Voor de "grootgebruikers" zou wel het maximale b.t.w.-tarief van 18 procent gehandhaafd worden. Japan voldoet oorlogsschuld DEN HAAG (SP) - Ons land krijgt eindelijk een vergoeding voor het tot zinken brengen door Japan van het Nederlandse hospitaalschip "Op ten noort'(in de Tweede We reldoorlog). De Japanners zullen ongeveer een miljoen yen, dat is ruim een miljoen gulden, betalen als schadeloosstel ling. Eerst wilden de Japanners daar niets van weten, omdat ze daartoe volgens het vredesverdrag met Ne derland niet verplicht zouden zijn. Maar ze hebben nu een streep on der de rekening gezet. Het schip "Op ten noort" was bij de slag in de Javazee door de Japanse marine in beslag genomen. Volgens de Nederlanders was dit in strijd met het Verdrag van Genève van 1907. Volgens de Japanners was de aanhouding wel toegelaten wegens belemmering van de bewegingen der strijdenden. De rest van de oorlog heeft Japan het schip als vrachtschip gebruikt en een paar dagen na de capitulatie werd het tot zinken gebracht. Een voorstel van deze strekking, waarin de "gesplitste prijsverho ging" is uitgewerkt, komt komende week aan de orde in de R.E.A. - de Raad voor Economische Aangele genheden, zo bevestigden kringen rond de premier. De R.E.A. zijn de ministerraad, maar uitgebreid met de staatssecretarissen van Finan cien, Economische Zaken en So ciale Zaken, de voorzitter van de centrale economische commissie, de thesaurier-generaal, de presi dent van de Nederlandse Bank, de directeur van het Centraal Plan bureau en de directeur-generaal al gemene beleidsaangelegenheden van Sociale Zaken. Uit dit overleg moet blijken of de aardgasprijs voor gezinnen niet naar 18 procent b.t.w. maar naar 10 of 12 procent gaat. Welk percentage er uit de bus komt, is een kwestie van onderhandelen. In dat gesprek heeft minister Duisenberg (Finan ciën) een zware stem. De kans dat men op tien procent uitkomt wordt vrij groot geacht omdat de Federa tie Nederlandse Vakbeweging zich gisteren tijdens een landelijke bij eenkomst in de RAI eensgezins heeft uitgesproken tégen oneven redig genoemde verhoging voor de lager-betaalden. Andere kabinetsplannen, die bin nenkort in de R.E.A. worden be sproken: verlaging van loon- en in komstenbelasting en verlaging van de sociale premies voor werkne mers (de voorgenomen stijging wordt vertraagd doorgevoerd). Daarbij valt vooral de nadruk op handhaving van de koopkracht voor inkomens in de lagere klasse en midden-klasse. Aan verlaging van werknemerspremies wordt voorkeur gegeven, omdat daarmee verhoudingsgewijs minder over heidsmiddelen zijn gemoeid dan met een algemene verlaging van premies voor volksverzekeringen. Dat bij deze maatregelen de zelf standigen en niet-actieven niet rechtstreeks worden geholpen, wordt niet als een bezwaar gezien: AOW-, AAW- en AWW-gerechtig- den profiteren (indirect) er toch van, omdat hun netto-uitkeringen meedelen in de voorgestelde pre- mieveriaging door koppeling aan het netto-minimumloon. Ziekteverzuim bij Defensie verontrustend DEN HAAG (SP) - De bonden gaan zich beraden over de manier waarop het "verontrustend grote ziekteverzuim" bij het ministerie van defensie moet worden aange pakt. De voorzitter van het "informeel overleg" bij Defensie heeft dit be raad voorgesteld. Het voorstel voorziet in het instellen van een team, dat moet onderzoeken wat de oorzaken van het hoge ziektever zuim zijn. Het ziekteverzuim vormt al geruime tijd een vast agendapunt in het informeel overleg. Zowel de bonden als de directie- Burgerpersoneel zijn het erover eens dat het probleem aangepakt moet worden, - maar er bestaat ver schil van mening over de manier waarop. De voorzitter van het De fensie-overleg heeft het ziektever zuim een "mentaliteitskwestie" genoemd. De bonden zien meer in gerichte maatregelen: verbetering van de werkomstandigheden, betere scholing voor het personeel en een goed loopbaanbeleid. Defensie gelooft in een "individuele aan pak". Volgens Anti-apartheidsbeweging AMSTERDAM - Wapenem bargo. Philips en Fokker ont duiken het wapenembargo te gen Zuid-Afrika. Zij leveren electronische apparatuur en vliegtuigonderdelen aan het Zuid-Afrikaanse leger. Dit concludeert de Anti-aparts- heidsbeweging in een rapport dat zij gistermiddag openbaar maakte. Volgens het rapport le vert Philips onder meer audiovisuele apparatuur aan opleidingsinstituten van het le ger. Fokker levert bewegende vleugeldelen voor airbussen, die zowel voor militairen als voor burgerlijke doelienden worden gebruikt. Een woordvoerder van Fokker heeft gisteravond verklaard dat de vliegtuigfabriek niet ver antwoordelijk is voor de leve ring van vleugeldelen voor airbussen Volgens hem levert Fokker de vleugeldelen voor alle airbussen rechtstreeks aan Airbus Industries in Toulouse die voor de doorlevering zorgt. Philips Nederland levert geen wapenonderdelen Dit heeft iemand van het bedrijf in Eindhoven gisteravond desge vraagd meegedeeld. Of Franse dochtermaat schappijen van de Philipsorga- nisatie dat wel doen. is volgens die woordvoerder op dit mo ment niet na te trekken. BEEKBERGEN-OVERVAL -Tegen de avond is gisteren een overval gepleegd op het hulp postkantoor in de Dorpsstraat in Beekbergen. Volgens schat tingen is een bedrag van f oO.OOO meegenomen. Volgens omwonenden waren de drie overvallers ongeveer twintig jaar. Ze dreigden met vuurwa pens. UTRECHT - Slagersvak. Veel slagersbedrijyen kampen met een tekort aan vak bekwaam personeel. Om dit te kort, dat zich vooral in het wes ten doet voelen, terug te drin gen, gaan de gewestelijke ar beidsbureaus werklozen selec teren die belangstelling hebben om in het slagersvak te worden opgeleid. Die opleiding is mo gelijk na een regeling tussen het bedrijfschap Slagersbedrijf. het slagersvakonderwijs (SVO) en het ministerie van sociale za ken. Volgens de secretaris van het bedrijfschap, de heer L. P. H. Vogel, is het aantal vacatures moeilijk te schatten, maar het ligt ongeveer tussen de duizend en tweeduizend. De opleiding, die dertig weken duurt, bestaat uit twee perioden. Gedurende de eerste periode van dertien weken zal de leerling een werkloosheidsuitkering blijven genieten zodat de slager bij wie hij m opleiding is geen loonkos ten hoeft te betalen. ASSEN - Zuidmolukkers. Wegens brandstichting of me deplichtigheid daaraan heeft de officier van justitie bij de recht bank in Assen gisteren tegen zes Molukkers uit Hoogeveen gevangenisstraffen geëist va riërend van achttien maanden tot drie maanden met aftrek van voorarrest. „Om een daad te stellen tegen de ontruiming van het Zuidmolukse kamp te Vaassen" gooiden de Zuidmo lukkers Molotov-cocktails in een loods in Hoogeveen. De loods ging verloren. De schade bedroeg 50.000 gulden. Na de begrafenis van de omgekomen treinkapers bij De Punt staken zij de brand in het gebouw van het ANWB-verzekenngsbedi ijf in Hoogeveen. DEN HAAG - Chauffeurs - De Nederlandse ambassadeur in Rome zal de Italiaanse rege ring de verontrusting over brengen van minister Van dei- Stoel van buitenlandse zaken over de toeneming van geweld bij vrachtautodiefstallen in Ita lië. Het verzoek was de minister gedaan in verband met de gij zeling van een chauffeur in Mi laan, toen dieven zich meester hadden gemaakt van diens vrachtwagen. AMSTERDAM - Von delpark. Het Vondelpark is toe aan een onderhoudsbeurt. In de afgelopen jaren is het gestaag gezakt. Dit proces leidt op de lange duur tot verschraling van de grond, waardoor de beplan ting verpietert. Bovendien is het drainagesysteem van het park aan vernieuwing toe. Met de bestrijding van de man kementen heeft de gemeente een begin gemaakt. De onder neming wordt mogelijk ge maakt dooreen subsidie in het kader van de werkloosheidsbe strijding. De kosten bedragen circa drie en een halve ton. De dienst beplantingen beschouwt het project als een eerste fase. Stoelen (1) Heel vaak dacht ik vroeger, zou er echt iets heel wezenlijks in Nederland veranderd zijn, als ik na een paar dagen buiten de grenzen weer zou terugkeren? Zeer lang bleef het antwoord: neen, er is niets veranderd. Maar men draaide zichzelf het reuzenrad voor ogen, want ook in die paar dagen veranderde van alles, zonder dat er ook maar iets terug te draaien viel. Is er dan niets dat nog rust brengt, dat men vast kan hou den, een zegel, waarin de tijd zijn tanden niet kan zetten? Maar natuurlijk: men verlaat bijvoorbeeld het vaderland, als de voorpagina's nog spreken over resterende politieke han gijzers, bijna - maar niet hele maal - te heet voor de infor mateurs om aan te pakken. Men keert terug van ver, beklimt de- berg kranten in de gang en leest op de top, die er het allerlaatst is aangebracht, dat "de stoelen dans" begonnen is". Want een kabinet heeft minis ters en die hebben stoelen, im mers sinds de negentiende eeuw schrijven klerken niet langer staande. Goed, staan is zitten geworden. Dat is veran dering, het enige. Want Den Uyl, Van Agt, Terlouw en Van Thijn zijn er voor mijn gevoel sinds de uitdrijving uit het pa radijs. Heel lang dus. En ze wil len nog heel lang blijven. Stoelen (2) Juist in deze maanden leert men de democratie weer waar deren. Het neemt allemaal een hoop tijd in beslag, ik weet het, en al die uren bij elkaar opge teld dat je 's avonds naar Ton Planken hebt zitten kijken, had je best dat wandmeubel uit het handige doe-het-zelf pakket in elkaar kunnen zetten, maar wat dan nog? Ik hou niet van tim meren en was dat wel het geval geweest dan was ik heus wel timmerman geworden. Nee, democratie is daarom nut tig en verreweg het kleinste van alle kwaden, omdat het de mens met zijn onvolmaaktheden en zijn twijfels het meest nabij komt. Met andere woorden: iedere modale mens heeft in de democratie de mogelijkheid om zich tenminste nog enigszins met het politieke bedrijf te identificeren. Hoewel uiteraard in bepaalde periodes van de vieijaarlijkse politieke cyclus meer dan in andere. Die iden tificatie is ongetwijfeld het •grootst in het stadium, waarin wij met ons allen thans verke ren: de dans om de ministeriële stoelen. Alle roerselen die de mens, ook de homo politicus, kunnen bewegen komen in deze uren, dagen, weken naar buiten. Ambitie, bluf, frustratie, geldingsdrang, teleurstelling. Alle schakeringen van men selijk leed en verlangen zijn ver tegenwoordigd. De dagen van de heer Kruisinga - krijg ik nou buitenlandse zaken of niet- zijn echt niet minder vol van span ning en knopen tellen dan van meneer De Vries, die in het wa renhuis zo graag hoofd van de afdeling klantenservice wil worden, maar een invloedrijke lobby (huishoudelijke artikelen en de hakkenbar) op zijn weg vindt die meneer De Bruin op die plaats wil zien. Stoelen (3) Mensen die minister zijn of het willen worden verschillen dus niet wezenlijk van u of ik. In menig opzicht durf ik trouwens een wedstrijd met ze aan te gaan. Zo vind ik dat ik een heel wat gelukkiger kleurstelling praktizeer in de keuze van mijn overhemden en dassen dan de heer Van Agt. En meneer Den Uyl leest heel wat boeken op bed voor het slapen gaan, maar ik kan er ook wat van. De media en dan vooral de tele visie hebben heel heilzaam ge werkt. De politicus kreeg een wrat in zijn gezicht, een ander bleek zijn zinnen niet meer te kunnen afmaken, wanneer hem door Planken en zijn makkers een vraag werd gesteld van "Den Haag-Vandaag"-kwali- teit. Weer een ander werd keer op keer door de camera betrapt, enorme snoepzucht betrapt. Vooral zijn hang naar ijsjes, groot in beeld, alleen het vignet met het tandenborsteltje ont brak nog. Gewone mensen dus. Ik heb dan ook nooit inge zonden-brievenschrijvers en kleintjes-pilsdrinkers begre pen, die zich op wrevelige toon uitten over de onvolkomenhe den en zonden van bewindslie den. Hebben zij nog het beeld, van de aan allerlei aards gebeu zel ontstegen verdediger van het landsbelang? Als dat zo is, moeten ze eens een keertje de Story of de Privé bij de siga renwinkelier laten liggen (nog beter is, zoals ik heb gedaan, helemaal op te houden met ro ken) en eens een doorwrocht, biografisch werkje uit de lees zaal halen over die zogenaamde grote mannen. Of ze hadden zich al in een eerdere levenspe riode veilig gesteld, zoals de puissant rijke Colijn in de olie, óf ze speculeerden, mond-, jesmaat en voorzichtig, hetzy zo, op de beurs, zoals blijkens herinneringen van de vader van Jan Blokker, de oude Drees heeft gedaan. En daarmee zijn beide heren in het geheel niet gedesavoueerd als politicus. Dat zou alleen maar kunnen als hun politiek naar politieke cri teria werd gemeten. En daar gaat het hier nou even niet om. Geweld (1) Eigenlijk hebben we heel lang en heel heilig geloofd dat aller lei gruwelijkheid, ellende, ge weld, bij onze vertrouwde landsgrenzen halt en recht- somkeerd zou maken. De kran ten hadden een binnenland- en een buitenlandpagina en die hadden niet of nauwelijks met elkaar te maken. Daar lag veilig en groot een advertentiepagina tussen en daar stonden weer nieuwere modellen koelkast op en bij Jantje op school zat zelfs een jongetje, bij wie ze thuis al kleurentelevisie hadden. Maar de ellende was heel ver weg en in zwart-wit. Het is allemaal anders gegaan. De kogels ketsten niet af op de grenspaal bij Lobith en de spuit heroïne drong net zo gemakke lijk een Nederlands been bin nen als een buitenlands. Ik ben eens nagegaan, hoeveel maal in de laatste vier jaargan gen van "The Economist" een stuk gewijd is aan Nederland. U moet maar van mij aannemen dat dat een heel degelijk en ter zake Engels nieuvsweekblad is. We kwamen er 22 keer in voor, 14 keer ging het daarbij over nieuws in de sfeer van ge weld, gijzeling, smeergeld, het harddrug-geboefte. Niets over ferme jongens stoere knapen. Niks over de KLM of Michiel de Ruyter,-de Zuiderzee of met vim geschuurde klompen op het erf. Geweld (2) Het Hollandse geboende bin nenhuisje is een doorzonkamer geworden en er wordt met scherp geschoten. Laatste voorbeeld: het bloedbad in Utrecht. Helemaal geloven, wilden we het eigenlijk nog steeds niet. Daarom had bur gemeester Vonhoff gelijk met te zeggen dat (ook) de politie op dergelijk geweld, perfect van organisatie en zonder twijfel, niet is voorbereid. De politie niet, de media niet, wij allemaal niet. Het stuitende gestuntel van een paar weken terug in Amersfoort met die volstrekt onschuldige Indische jongen ter fouillering op de grond gedrukt, herhaalde zich deze week met al die tever geefs aangehouden Duitse auto's en met een via de media verspreide oproep, die iedereen die Scheveningen niet met een Hollandse harde-g kon uitspre ken, verdacht maakte. Ik twijfel geenszins aan de goeder trouw van de mensen die op deze wijze de opspo ringsactiviteiten inrichtten, maar het resultaat is wél dat er aan de sfeer van paniek een heel grote extra-bijdrage werd gele verd. Die paniek beluisterde ik ook in de wel zeer emotionele reacties op de kritiek door Folkerts ad- vokaat Bakker Schut gespuid. Hoe men het ook wendt of keert, een rechtsstaat heeft zijn wetten, plichten en rechten, waar te maken, tegenover wie dan ook. Als een raadsman vindt dat zijn cliënt niet aan zijn trekken komt, dan is het de plicht van die raadsman, aan de bel te trekken. Iets anders is dat deze Bakker Schut door timing en redactie van zijn grieven zo negatief op de emoties van de publieke opinie inspeelde dat zijn appél aan de* rechtsstaat Nederland volstrekt teloor ging. Nederland zit nu volledig in het circuit van gewelddadig anar chisme. Dat bijvoeglijk naam woord moet ervoor, want ge lukkig is niet alle anarchisme van een bloedig en leven mi nachtend karakter. Anarchisten plegen de staat te zien als het onderdruk kingsmiddel bij uitstek. Dus, zeggen sommigen met het soort begrip dat nogal eens op de vaalt van onverwerkte kennis pleegt te bloeien, ze schieten geen onschuldige politiemen sen of chauffeurs dood, ze rich ten hun lopen op de staat als onderdrukker. Als de staat op dezelfde wijze, willekeurig en pervers, zou te rugschieten. zouden die be gripsvollen in eerste instantie afgedwongen "bewijsmate riaal" op een presenteerblaadje krijgen. Dat goede Nederland, waar de Waterlinie weliswaar had ge faald, maar waar schieten toch voornamelijk op kleiduiven en op de kermis werd bedreven, draait ineens helemaal mee. De beginselen van de rechtsstaat moeten nu op echt gedrag wor den getoetst. Maar zeker is dat we meer in "The Economist" zullen komen dan ooit in het verleden. HAN MULDER

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1977 | | pagina 7