[§SIË
"Versche idenhe id
in onderricht
teken van leven
'la 65 jaar zijn
dromers gewenst"
Saraber mag (nog) niet naar Leiden
Schip Hooglandse
kerk in gebruik
LAATSTE
TERMIJN
V. D. GEER
Bisschoppen
synode over
godsdienst
onderwijs aan
de jeugd:
aan suggestieve beschrijvingen van
geweld.
"Het feit dat vele medeburgers
geen antwoord meer hebben op de
vraag naar de zin van het leven, zou
voor christenen aanleiding moeten
zijn om door woord en leven ande
ren de weg te wijzen", aldus de
Westduitse bisschoppen in hun
verklaring.
Het Moskouse patriarchaat van
de Ryssisch-orthodoxe kerk heeft
zich positief opgesteld ten aanzien
van de nieuwe Russische grond
wet, voorzover deze betrekking
heeft op de godsdienstvrijheid. Een
ontwerp voor deze grondwet is op
het ogenblik in de Sowjet-Unie in
discussie. Verwacht wordt, dat de
Opperste Sowjet de grondwet in
oktober zal goedkeuren.
Volgens metropoliet Alexej van
Tallin, hoofd van het bureau van de
Moskouse patriarchaat, krijgt het
kerkewerk in de nieuwe grondwet
uitgebreidere garanties. Elke bur
ger heeft het recht, de godsdienst
van zijn keuze te belijden of geen
godsdienst te belijden en atheïsti
sche propaganda te voeren. Dit ar
tikel verbiedt ook, op te wekken tot
haat en vijandigheid met betrek
king tot het religieuze geloof.
De restauratie van de Hoog
landse kerk in Leiden is nu zo
ver gevorderd, dat het schip
(aan de kant van de Nieuw-
straat), zij het onofficieel,
weer in gebruik kon worden
genomen. Het werk heeft
zich nu verplaatst naar het
dwarsschip (tussen Hoog
landse Kerkgracht en
Nieuwstraat) en het koor.
Om beschadiging te voor
komen, zijn de preekstoel en
de kronen in het koor met
plastic ingepakt.
Volgend jaar moet de restaura
tie van de kerk en van de om
ringende huisjes voltooid
worden. Monumentenzorg
hanteert 1 augustus 1978 als
streefdatum. Met architect
en uitvoerders is overeenge
komen dat zij al het moge
lijke zullen doen om dit te
halen. Geld kan geen hin
dernis meer zijn, want men
beschikt over een ongelimi
teerd budget.
Het hoofdorgel, dat in het
buitenland wordt gerestau
reerd, komt in 1979 weer in
gebruik.
Deze foto werd zondagmorgen
gemaakt toen de dienst van
de studentenecclesia begon.
"Overal ter wereld zetten jongeren zich ten
scherpste af tegen gezin, school en parochie". Dat
constateert het algemene secretariaat in een
werkdocument voor (je rk bisschoppensynode
die deze week in Rome haaf vierde algemene ver
gadering begint.
Verwacht wordt, dat deze synode
ongeveer vier weken zal duren. Het
secretariaat acht het één van de
belangrijkste opdrachten van de
synode om een antwoord te zoeken
op de vraag: hoe en waar kunnen
we heden ten dage de jongeren met
een eigen catechese (onderricht)
bereiken. Het voegt er onmiddellijk
deze vraag aan toe: wat denken de
jongeren zelf daarover?
De synodevergadering 1977 is ge
wijd aan het godsdienstondericht
aan kinderen en jongeren. Ruim
200 bisschoppen uit de hele wereld
nemen eraan deel, als afgevaardig
den van de landelijke of regionale
bisschoppenconferenties. Bis
schop J. Bluyssen van Den Bosch
zal ons land vertegenwoordigen.
Pater C. Neven, secretaris van de rk
Nationale Raad voor Katechese en
de directeur van het Hooger Kate-
chetisch Instituut in Nijmegen, as
sisteert hem. Kardinaal Wil-
lebrands is er ook bij, maar in zijn
functie van hoofd van het Curie-
Kortgeleden hebben de synode
deelnemers een klein boekwerk
gekregen dat in grote lijnen schetst
wat de synode zoal wil behandelen.
Uitdrukkelijk zegt het secretariaat,
dat dit een werkinstrument is en
geen verzameling richtlijnen die
alleen maar moeten worden
goedgekeurd. Het boek is voorna
melijk een samenvatting van wat
de bisschoppen uit de hele wereld
in eerdere enquêtes en rapporten
naar voren hebben gebracht.
Vertrouwen
Het besef groeit dat geloofsover
dracht een zaak is van de hele chris
telijke gemeenschap, maar de
oudérs worden in hun godsdien-
stig-opvoedende taak nog te weinig
gesteund, aldus het secretariaat.
Het is onmogelijk op de oude, al te
dogmatische catechismus terug te
komen. Het boek adviseert de bis
schoppen goed te kijken naar de
vele experimenten overal in de we
reld. Verscheidenheid in de cate
chese is een teken van leven.
Daarin moet men vertrouwen heb
ben. De beste experimenten be
wijzen, dat de catechese wordt ver
nieuwd en haar eigen weg vindt zo
vaak ze een goed begrip heeft van
de geest van de mensen van deze
tijd en zo vaak ze vertrouwen
schenkt aan het onuitputtelijke
verlangen van de mensen naar de
christelijke waarheid.'
Catechese is wel altijd een ker
kelijke activiteit, zegt het werkdo
cument voor de bisschoppen. Wie
haar bedrijft, moet dat steeds doen
in overeenstemming met het leven
van de kerk en "de pedagogie van
de openbaring", waaraan de kerk
zelf ook moet gehoorzamen. Dat is
de belangrijkste norm, aldus het
document.
De Nederlandse bisschoppen heb
ben in hun bijdrage voor het werk
boek de noodzaak onderstreept van
een aanvullende catechese buiten
de school, in gezin en parochie. Ze
zeggen bezorgd te zijn over wat de
kinderen aan godsdienstonderricht
krijgen. Het is, volgens de bis
schoppen, niet volledig.
Ouders
Zorg hebben de Nederlandse bis
schoppen ook om de communica
tie. Ze zeggen ronduit, dat zij vooral
bij de jeugd op weerstand tegen de
kerk stoten en dat de ouders met
hun kinderen niet of nauwelijks
over hun geloof praten. "Christe
lijk" en "katholiek" zijn dan alleen
godsdienstige praktijken, zoals
kerkbezoek en gebed, en juist
daarvoor hebben de kinderen min
der belangstelling. Daarom vraagt
een goede catechese voor kinderen
en jongeren om een aanvulling in
een catechese voor de ouders. En
hierin moet de hele kerkgemeen
schap meespelen.
Jongeren mogen dan ernstige kri
tiek hebben op de kerk en haar in
stellingen en ook op haar manier
van verkondigen, maar zo zegt het
synodesecretariaat, als de kerk laat
zien dat ze geneigd is, het élan van
de jongeren te aanvaarden, dan
staan zij klaar om allerlei taken te
vervullen.
Adviesorgaan
De bisschoppensynode is een pro-
dukt van de collegialiteitsgedachte
die zich sinds het tweede Vatikaans
concilie, mede op initiatief van
kardinaal Alfrink, heeft ontwik
keld. Een collegiaal overleg met de
paus is de synode echter niet ge
worden. Ze is meer een adviesor
gaan. De resultaten van de be
raadslagingen hebben dan ook
geen besluitkracht. Het Vatikaan
kiest eruit wat het nodig acht.
programma.
De socialisten staan achter het
streven van het IKV om de bevol
king bewust te maken van de geva
ren van kernbewapening en te
winnen voor. instelling van kern-
wapenvrije zones in Europa, uit
dunning van de taktische atoom
wapens op weg naar een atoomvrij
Europa, het niet meer vervullen
van' atoomtaken door de Neder
landse krijgsmacht en de gedachte
dat ook eenzijdige stappen kunnen
bijdragen aan een actief veilig
heidsbeleid.
Beroepingswerk: Hervormde
Kerk - beroepen te Kerkdriel L.
Sterk Austerlitz, te Norg kandidaat
Y. Akkerman Amsterdam, te Oos
terend (Fr.) kandidaat W. F. van der
Hoeven Leek (Gr.), te Wekerom G.
de Greef Wijngaarden; aangeno
men naar Nieuwe Pekela R. T.
Huizinga Elspeet, naar Sint Filips-
land kandidaat A. B. Cysouw Rij
swijk (ZH), naar Gemert en Boekei
J. Veen te Willemstad; bedankt
voor Stolwijk J. den Hoed Slied-
recht. Geref. Kerken: beroepen te
Wartena-Warga (Fr.) S. de Vries
Bennekom, te Uden-Veghel J. van
der Ree Semarang; aangenomen
naar Beilen J. Ritsema Dracht-
sercompagnie. Geref. Gemeenten:
bedankt voor 's Gravenpolder J.
Mijnders Ridderkerk.
Terreur
In een verklaring roept de West
duitse bisschoppenconferentie op
nieuw op niet langer direct of indi
rect mee te werken aan het huidige
terrorisme. Naar aanleiding van de
ontvoering van Schleyer vragen zij
de daders, eindelijk in te zien dat
maatschappelijke verhoudingen
niet kunnen worden verbeterd
door bruut geweld en moord.
"Komt tot inkeer en voorkomt dat
uw schuld nog groter wordt", aldus
de bisschoppen, die in Fulda bijeen
De bisschoppen vragen ook om een
onderzoek naar de oorzaken van
het groeiende aantal terreurdaden.
Zij signaleren dat op vele hoge
scholen en universiteiten feinds ja
ren de vooruitgang van de indu
striële maatschappij met kracht
wordt afgewezen, dat het con
flictmodel wordtgepropageerd.dat
in media en onderwijs de staat naar
beneden wordt gehaald en dat
krant, radio en tv zich overgeven
DINSDAG 27 SEPTEMBER 1977
PvdA niet
achter motto
Vredesweek
De partijraad van de PvdA wil
zich niet scharen achter het motto
van het Interkerkelijk Vredes
beraad voor de Vredesweek 1977:
"Help de kernwapens de wereld
uit. Om te beginnen uit Neder
land". Een motie van de Am
sterdamse delegatie om met deze
leus in te stemmen werd wel aan
genomen, maar was toen geheel
veranderd in de zin van het PvdA-
van arbeid en produktie,
kunnen in dat geloof, door ge
bed. manier van leven en ge
tuigen in woord en daad, an
deren betrekken. "Na 65 jaar
zijn dromers gewenst".
Ds. J. C. van Ree heeft wegens
vertrek naar Groningen af
scheid genomen van de Ad-
ventskerk (Zevendedags-ad-
veniisten) in Leiden.
In zijn preek verwerkte hij de
geschiedenis in het Oude Tes
tament over de scheuring van
het tien- en tweestammenrijk
onder Salomo's zoon Reha-
beam
De predikant hield zijn ge
meente voor, dat de ware sta
tus van de mens niet met bezit
maar met de persoon heeft te
maken. Wij moeten niet op
gaan in het materiële. God
lacht om onze bezitsdrift.
Zaterdag 1 oktober neemt ds.
Bouwer uit Utrecht de taak
van ds. Van Ree in Leiden
over.
nmTTiiHifuay
Bejaardenpredikant:
gaat de oude mens niet
voorbij.
Ds. Verdoorn zelf trachtte onder
woorden te brengen wat
"heil" is, dit aan de hand van
het verhaal van de oude Si
meon in de tempel, die God
prees omdat hij in Jezus de
zaligheid had mogen zien.
Heil is: een verborgen geheim
zien, genezing ervaren terwijl
je nog ziek bent, verder zien
dan je twijfelneus lang is,
achter de coulissen van de
werkelijkheid een ander
landschap vermoeden.
Aftakeling kan pijnlijk en hin
derlijk zijn,maar dat hoeft de
toekomstverwachting van een
mens nog niet aan te tasten.
Staan wij gelaten op de bus
naar het eindstation te wach
ten of laten wij ons meenemen
in de beweging van het heil?
Het doel ligt hoger dan onze
obstakels.
Bejaarde mensen, die bevrijd
zijn van alle beslommeringen
Voor de bevestigings- en in-
treedienst van ds. A. Ver
doom, bejaardenpredikant
in Leiden, was zelfs een koor
uit Heerlen, waar hij van
daan komt, naar de Zuider-
kerk gekomen. Met psalm 150
van Franck en het Ave Verum
van Mozart accentueerde
"Loofden Heer" het feestelijke
karakter van de dienst,
waarin ds. H. Kuiper uit Ge
leen zijn vriend bevestigde.
Het lied nam in de liturgie een
ruime plaats in. Zo'n
liedkeuze, zo'n orgel en zo'n
organist lijken al het andere
overbodig te maken,maar dat
deden ze toch niet, want met
name voor de vele bejaarden
in de kerk was het toch be
moedigend om uit de mond
van ds. Kuiper te horen, dat
zij geen "randgroep" zijn en
dat de kerk zegt: iedereen
hoort erbij. In de kracht van
"deze" God is het zelfs moge
lijk, aan nieuwe taken te be
ginnen. Het nieuwe leven
Haagse ijshockeyer: „Was ik maar van die onzekerheid af..."
LEIDEN - Om de haverklap
wordt hij verwachtingsvol aan
geklampt. "Heb je al wat ge
hoord?", klinkt het met regel
matige tussenpozen. De vraag
wordt even zovele malen ont
kennend beantwoord. De wijze,
waarop het „neen" wordt ver
kocht, verraadt de machteloos
heid van zijn situatie. Robin
"Beertje" Saraber 18) voelt zich
tussen de wal en het schip be
land.
Na een conflict met zijn ijs-
hockevclub HYS-Intervam
heeft hij overschrijving naar
"Leiden Lions" aangevraagd.
De brief werd echter pas na de
sluitingsdatum (30 juni) op de
bus gedaan. HYS heeft dan ook
geweigerd medewerking aan
het verzoek te verlenen. En om
dat "Beertje" Saraber heeft
aangekondigd "geen puck meer
voor HYS te zullen raken", is de
jonge Hagenaar nu veroordeeld
tot afwachten. Er rest hem niets
anders dan uitkijken naar de
beslissing van de Bond op zijn
hernieuwde verzoek. Saraber:
„Ik was te laat, maar ik wist niet
aan wie ik de brief moest rich
ten. Er had bij HYS een be
stuurswisseling plaatsgevon
den. Daar kreeg ik op 14 juli pas
bericht van. Toen heb ik die
brief alsnog die geschreven".
Saraber is hoogst ongelukkig
met de situatie: „Het spookt je
de hele dag door het hoofd. Je
bent er constant mee bezig".
Brandend
Brandend van verlangen ver
legt hij zijn blikken naar de ijs-
piste ondernomen de Leidse
Ton Menkenhal. Zegt dan:
„Goh, wat zou ik hier graag
spelen, met al die oude beken
den van me. Harry Wielheesen,
Theo Dietz, Rob Verboom en
Jean Martin. Allemaal fijne
sportjongens. Ik train hier al
een week of drie; heb dus geen
conditionele achterstand"
Saraber roemt dan de training
van Jean Martin, de Canadees,
Door
Gerard van Putten
die volgens hardnekkige ge
ruchten bij HYS notabene ont
slagen is. Robin Saraber
schaperend: „De ware reden,
dat Martin bij HYS wegmoest,
is niet bekend gemaakt. Onbe
grijpelijk, dat ze zo'n man laten
gaan. Martin is een kei; die kan
het ijshockey van de grond hel
pen". Dan strijdlustig: „Ze ko
men er in Den Haag nog wel
achter, wat het vertrek van Mar
tin betekent". Saraber kan over
de trainingscapaciteiten van
Martin oordelen. Hij heeft
tenslotte geruime tijd onder
hem getraind, ze Kon zich mede
daardoor ook ontwikkelen tot
eén grootste talenten, die HYS
de laatste jaren heeft voortge
bracht.
"In de diepe"
"Beertje" werd op zijn vijf
tiende al aan de In toegevoegd.
Mocht vanaf de reservebank
eerst wat van de sfeer alle en
werd een jaar geleden (tegen
Tilburg) "in het diepe" gegooid.
Saraber speelde zich in de
kijker en werd al vrij snel voor
de Jong Oranjeselectie1 uitge
nodigd. Merkwaardig genoeg
werden juist daar de kfemen ge
zaaid, die mede tot de latere
moeilijkheden zouden leiden.
Tijdens een toernooi in Spanje
(omstreeks Kerst '76) kreeg Sa
raber ruzie met Brian Randall.
Uitgerekend die Jong Oranje-
coach werd by HYS tot opvol
ger van Martin benoemd. Een
soort stuivertje wisselen dus,
want Randall trainde vorig jaar
ook de Leidse ijshocheysehool.
De benoeming van Randall was
voor Saraber een onverteerbare
Robin Saraber: „Wat zou ik graag bij Leiden Lions spelen
zaak. Hij deed - zoals gezegd te
laat - een verzoek om over
schrijving naar "Leiden Lions"
Een en ander werd hem door
het HYS-bestuur niet in dank
afgenomen. Luister bijvoor
beeld naar vice-voorzitter Ger
Naber: „Saraber is door ons ja
renlang begeleid. Is daardoor
tot de speler uit kunnen
groeien, die hij nu is. Het HYS-
bestuur is van mening, dat het
door hem aangevoerde ar
gument, dat het tussen hem en
Randall niet zou klikken, eerst
maar eens bewezen moet wor
den. Laat hij eerst maar een
paar weken komen trainen, dan
kan hij een beter oordeel over
Randall geven". Saraber waar
toe zij „Ze weten bij HYS heus
wel, dat het gedonder met Ran
dall in Spanje niet de enige re
den is, dat ik bij HYS wegwil.
Wat die moeilijkhden dan wel
waren? Ik had - en dat was ook
de mening van Jong ORAN-
JEBEGELEIDER Van
Reekum - tijdens dat toernooi
goed gespeeld. Was er zelfs top
scorer. Komt Randall naar me
toe en zegt, dat ie me nog wel
eens een keer ijshockey zal le
ren spelen".
Verkeerde keelgat
Woorden, die bij Robin Saraber
duidelijk in het verkeerde keel
gat schoten. De druppel, die de
emmer deed overlopen, was een
andere opmerking, die Randall
over Saraber zou hebben ge
maakt. Die laatste: „Randall
heeft een tennispark -Marlot- in
Den Haag. Mijn ploegenoot
Brian de Bruyn (nu vertrokken
naar Heerenveen) werkte daar
ook. Randall vertelde tegen De
Bruyn, dat hij in het nieuwe
seizoen zeker geen Nederlandse
spelers op zou stellen. Hij heeft
van mij bijvoorbeeld gezegd,
dat ik geen volwaardige eerste-
divisiespeler zou zijn. De Bruyn
heeft dit alles weer aan Martin
doorverteld, waarna ik het al
lemaal weer van Jean heb ge
hoord. Nou, dat vond ik alle
maal erg lullig, temeer omdat ik
mij altijd keihard voor HYS heb
ingezet. Moetje nagaan, ik heb
het bij HYS altijd prima naar
mijn zin gehad. Zelfs de ge
dachte is nooit bij mij opgeko
men om weg te gaan. Maar toen
ik dit allemaal hoorde, hoefde
het voor mij niet meer".
Sceptisch
Lions-sponsor Ton Menken is
inmiddels ook aan het tafeltje
gaan zitten; heeft betoog van de
talentvolle ijshocheyspeler wat
sceptisch aangehoord. Zegt bly
te zijn, dat.hij zich bij „zijn"
team heeft gemeld, maar vindt
aan de andere kant een zwak
punt dat Saraber alles van ho
ren zeggen heeft. Vaderlijk: „Je
had naar Randall persoonlyk
toe moeten stappen. Als iets
door verschillende personen
wordt doorverteld, krijg je vaak
een scheef beeld van die zaak".
Saraber repliceerd: „Ik weet
zeker, dat Randall het heeft ge
zegd, ik heb tenslotte met hem
gespeeld. Ik weet toch hoe hij
Menken vertrouwelijk: „Wij
hebben in deze kwestie bewust
een afwachtende houding aan
genomen. We willen geen rot
tigheid met HYS. Er zijn al zo
veel HYS-spelers naar hier ge
komen. Ons doel is om het ijs
hockeyen te promoten; niet om
andere clubs uit te hollen".
Het ook aanwezige bestuurslid
Theo Nijssen: „Alles goed en
wel, maar we zitten nu met een
talentvolle speler, die niet kan
spelen. Daar moet wat aan ge
daan worden. De zaak moet bij
de Bond of zo worden aange
kaart". Menken vindt, dat
Nijssen in zijn enthousiasme
wat al te hard van stapel loopt;
is nog steeds beducht voor
moeilijkheden met HYS. Er
ontstaat tussen de heren een
discussie. Menken verzucht
tenslotte: „Goed ik heb sinds
mijn Raaktijd geen enkel con
tact meer met HYS gehad, maar
ik vind dat we dan toch maar
met Hopman t (voorzitter van
HYS red.) contact op moeten
nemen". Nijssen oppert: „Mis
schien, dat Robin op uitleenba
sis naar hier kan worden ge
haald".
Ook best
Dat laatste ambieert Saraber
ook wel: „Op uitleenbasis is ook
best. Ok loop dan wel de kans
ooit naar HYS terug te moeten,
maar dat is niet zo erg. Als Ran
dall dan maar weg is". Bij HYS
voelt men echter niets voor een
vertrek van Saraber. Ook niet
op uitleenbasis. Vice-voorzitter
Naber: „Uitlenen wordt door
het HYS-bestuur als een ver
vroegde overschrijving be
schouwd. Wij willen "Beertje"
niet kwijt. Hij is een eerste
teamspeler, wat niet gezegd kan
worden van de anderen die naar
Leiden zijn vertrokken. Laat
Robin eerst maar eens komen
praten; met Randall erbij". Sa
raber echter: „Ok wens geen ge
sprek. Ik heb geen enkele be
hoefte aan een terugkeer naar
HYS, zolang Randall daar is.
Dan blijf ik net zo lief een jaar
langs de kant. Ga ik hier de
jeugd maar begeleiden". Dan
hoopvol: „Maar misschien, dat
mijn verzoek door de Bond toch
nog wordt ingewilligd. Zou ik
eindelijk van die knagende on
zekerheid af zijn
LEIDEN - Piet van der Geer is gis
teravond begonnen aan zijn laatste
termijn als voorzitter van de COVS,
afdeling Leiden. De gisteravond
voor twee jaar herkozen scheids-
rechterspraeseszal zich aan het
einde van die periode niet meer be
schikbaar stellen voor die functie.
"Daarna moet een ander het maar
eens overnemenwant dan ben ik er
al tien jaar", zei hij zelf.
De 150 (van de 300) aanwezige le
den, die Nessman als tweede pen
ningmeester en Aniba als tweede
secretaris herkozen, kregen overi
gens lichte kritiek aan te horen tij
dens de vergadering in de VTL-
kantine. Van der Geer bleek vooral
in de mineur over het matige bezoek
aan de clubavonden en de trainin
gen en over de invloed die van de
arbitrage in het betaald voetbal
kan uitgaan. "Blijf jezelf', bena
drukte hij, imiteer niet". Drie
spelleiders hoeven zich van die
woorden weinig meer aan te trek
ken. Wegens het bereiken van de 47-
jarige leeftijd werd afscheid geno
men van Cees van Britsum, Frans
Leupe en Katwijker Hans Mulder.
Verder werd v.d. Blom van LDWS
gehuldigd (25 jaar lid) en vroeg één
van de leden of de COVS met de tap
toe mee kon lopen. De scheids
rechters blijven bij die gelegenheid
vooralsnog echter liever toeschou-
Kortsjnoj en
Spasski naar
Joegoslavië
DEN HAAG - De finaletweekamp
van het kandidatenschaaktoernooi
tussen Viktor Kortsjnoj en Boris
Spasski wordt niet in Leeuwarden
gehouden. Op verzoek van beide
spelers heeft de wereldschaakbond
(Fide) de organisatie toegewezen
aan de Joegoslavische schaakbond.
De match die op 15 november zal
beginnen wordt in Dubrovnik of
Belgrado gehouden.