x yg zunen zich aan SALT houden
Franse afgezant
giet
olie
in
op
Bonn
de golven
Links in
Frankrijk
wordt het
niet eens
ARAFAT WIL ISRAEL
NU TOCH ERKENNEN
Weer Brit spoorloos in Oeganda
Links Labour
wil Britse
defensie
fors omlaag
Is Schleyer in Frankrijk?
Vrijdag 23 september 1977
Op 3 oktober loopt het akkoord af
k Andrei Gromyko
WASHINGTON (UPI) - De
Verenigde Staten zullen het
in 1972 totstandgekomen
akkoord over beperking van
de strategische bewapening
(SALT) op 3 oktober laten
aflopen maar zullen zich aan
de voorwaarden van het ak
koord blijven houden zo
lang de onderhandelingen
met de Sovjet-Unie over een
nieuw akkoord voortduren.
Dit heeft minister van Buiten
landse Zaken Cyrus Vance gisteren
in Washington bekendgemaakt.
Volgens Vance is aan het Ameri
kaanse standpunt de voorwaarde
verbonden dat Rusland hetzelfde
doet ten aanzien van het aflopende
akkoord.
Vance maakte dit standpunt be
kend in een brief aan senator John
Sparkman, voorzitter van de se
naatscommissie voor de buiten
landse betrekkingen nadat hij een
gesprek had gehad met zijn Russi
sche collega Andrej Gromyko.
De twee bewindslieden erkennen
na het gesprek tegenover verslag
gevers dat er nog veel problemen
moeten worden overwonnen voor
het totstandkomen van een nieuw
SALT-akkoord dat tot 1985 zou lo
pen. Gisteravond laat zouden zij
opnieuw bijeen komen om het con
flict in het Midden-Oosten te be
spreken. Gromyko had vanmorgen
een ontmoeting met president Car
ter.
„De belangrijste problemen (ten
aanzien van een nieuw akkoord
over beperking van de strategische
bewapening) blijven onopgelost",
zo zei Vance. En Gromyko voegde
eraan toe: „We hebben ons in de
stroom begeven en zijn er nog niet
doorheen gekomen. Er liggen veel
rotsblokken. Wanneer we eruit
komen kan ik niet zeggen. Ik vraag
om geduld. We willen dat de be
sprekingen succes opleveren".
De „eenzijdige verklaring" van
Amerika over het informeel ver
lengen van het huidige SALT-ak
koord wordt maandag besproken
tijdens een hoorzitting van de se
naatscommissie voor de buiten
landse betrekkingen. Uit com
mentaren van verschillende sena
toren kan worden opgemaakt dat
het Amerikaanse Congres niet ge
lukkig is over het feit dat de rege
ring Carter met haar standpunt in
feite in de bevoegdheden van het
Congres is getreden.
De Amerikaanse verklaring luidt
letterlijk: „Teneinde de status quo
te handhaven terwijl de onderhan
delingen worden afgerond verkla
ren de Verenigde Staten zich bereid
geen actie te ondernemen die in
druist tegen de bepalingen van het
interimakkoord dat op 3 oktober
aflooptmits de Sovjet-Unie de
zelfde beperking in acht neemt".
Tot de problemen die in de huidige
SALT-besprekingen nog niet kon
den worden opgelost behoren de
wens van Moskou de produktie van
de Amerikaanse Cruise-raket te
beperken en de wens van Amerika
dat Moskou zich beperkt bij het
vervaardigen van zware raketten
met meervoudige kernkoppen.
Ook de ontwikkeling van de Russi
sche Backfire-bommenwerper
blijft een struikelblok in de onder
handelingen.
PARIJ S (Reuter) - de De van de
linkse oppositiepartijen in
Frankrijk zijn er gisteravond
wederom niet in geslaagd over
eenstemming te bereiken over
een gemeenschappelijk prog
ram voor de algemene verkie
zingen van volgend jaar maart.
Na twee dagen en een nacht on
derhandelen gingen de socialis
tische, communistische en
links-radicale partijleiders uit
elkaar zonder een datum af te
spreken voor een volgende bij
eenkomst. Een socialistische
woordvoerder zei slechts dat de
drie partijen hadden besloten
contact met elkaar te houden.
"De situatie zit in een impasse",
verklaarde hij tegenover
journalisten. Op een vraag of er
thans een breuk was tussen de
linkse partijen antwoordde hij
"dat woord heb ik nooit ge
bruikt".
Evenals vorige week toen het
overleg voor de eerste maal
werd uitgesteld was het
struikelblok het plan van de
oppositie voor grootscheepse
nationalisaties als links de ver
kiezingen zou winnen. Een
communistische woordvoerder
zei dat nieuwe socialistische
voorstellen om het menings
verschil over deze kwestie uit
de weg te ruimen geen basis
voor serieuze onderhandelin
gen vormden en nog minder
voor een akkoord.
Volgens het gemeenschappe
lijke regeerprogram van 1972
zouden negen belangrijke in
dustriële concerns onder een
linkse regering worden gena
tionaliseerd waaronder de
vliegtuigfabriek Dassault en de
Amerikaanse multinational
ITT.
De communisten vinden dit
niet ver genoeg gaan. Zij willen
dat de gehele staalindustrie
wordt genaast, evenals honder
den dochtermaatschappijen
van de negen in het program
genoemde ondernemingen. De
socialisten en de linkse radica
len vinden dat te ver gaan.
BONN (SP) - Onverwacht en daarom tamelijk opzienba
rend was het bliksembezoek dat de vroegere Franse minis- PLO-leider Jasser Arafat tijdens
ter van Binnenlandse Zaken, Michel Poniatowski, gisteren kaanse televisiestation abc
als persoonlijk afgezant van president Giscard aan Bonn
heeft gebracht. Hij heeft hier gesprekken over een gemeen
schappelijke bestrijding van het terrorisme met bonds
kanselier Helmut Schmidt en de minister van Bin
nenlandse Zaken Werner Maihofer gevoerd.
vraaggesprek met Barbara Walters, verslaggeefster
Kennelijk was het de bedoeling van taken te kennen en te wel
het Franse staatshoofd een vriend- hoeveel geduld een regering
schappelijk gebaar te maken, nadat zulke gevallen moet opbrengen'
er de afgelopen weken tussen de
beide landen steeds sterker ge
voelens van ontstemming waren
gerezen. Die afkoeling was onder
meer toe te schrijven aan een aantal
beschouwingen in Franse dagbla
den, waarin de Bondsrepubliek als
een fascistisch land werd voorge
steld.
Onbehagen heerst er ook in Bonn
over het feit dat de Franse politie er
nog steeds niet in geslaagd is de uit
Stuttgart gevluchte Baader-
Meinhofadvocaat Klaus Croissant,
in handen te krijgen. En dat terwijl
Croissant enige weken geleden wel
ongehinderdd voor de camera's
van de Franse staatstelevisie kon
verschijnen.
Het korte bezoek van Poniatowski
won nog aan actualiteit, door de in
enkele dagbladen opgedoken ge
ruchten, dat de zeventien dagen
geleden ontvoerde Westduitse
werkgeverspresident Hanns-Mar-
tin Schleyer zich mogelijk niet
meer in West-Duitsland maar er
gens in Frankrijk bevindt. Kenne
lijk sluiten de Franse autoriteiten
de mogelijkheid niet geheel uit dat
Schleyer naar hun land is overge
bracht of dat dit in de naaste toe
komst kan gebeuren.
Geen haast
De vraag rijst of het onder die om
standigheden opsporings-tech-
nisch wel gewenst is al teveel haast
te maken met de aanhouding van
Croissant, wiens bewegingen in
Frankrijk mogelijk aanknopings
punten kunnen opleveren voor de
oplossing van de gijzelingsaffaire
Schleyer. Dit punt is tijdens de ge
sprekken van Poniatowski met
Schmidt en Maihofer zeker aan de
orde gekomen - al werd daarover
om begrijpelijke redenen niets
meegedeeld.
Wel legde Poniatowski die als mi
nistervan Binnenlandse Zaken het
terrorisme in eigen land heeft ver
volgd na zijn gesprekken een
schriftelijke verklaring af. Hij goot
daarbij olie op de golven van de
verontwaardiging die in de Bonds
republiek ten opzichte van Frank
rijk heerst. De meerderheid van het
Franse volk, zo heet het, deelt met
de Duitse bevolking de afschuw
voor het terrrorisme - de uitlatin
gen van een kleine minderheid in
Frankrijk mogen niet tot verkeerde
gevolgtrekkingen leiden.
NEW YORK (AFP) - Jifcser
Arafat, leider van de organi
satie voor de bevrijding van
Palestina (PLO) heeft ge
zegd dat hij bereid is een
nieuwe resolutie van de
Verenigde Naties te aan
vaarden waarin het be
staansrecht van de staat Is
raël en het recht op een Pa
lestijnse staat worden er
kend.
"Wij streven ernaar dat er een
nieuwe resolutie komt waarin al
onze rechten zijn opgenomen - het
recht van terugkeer naar ons
grondgebied en het recht daar een
zelfstandige staat te stichten", zo
verklaarde de Palestijnse leider in
een gisteren uitgezonden vraagge
sprek met het Amerikaanse televi
siestation ABC, dat in Beiroet was
opgenomen.
LONDEN (Reuter/DPA) - Ruim
een week voor het jaarlijkse con
gres van de Britse Labourpartij is
een hoofdzakelijk uit partijleden
van de linkervleugel bestaande
studiegroep gisteren op de proppen
gekomen met aanbevelingen voor
verdere, zeer drastische verlagin
gen in de defensieuitgaven over de
jaren 1980 en 1981.
In haar brochure stelt de groep voor
om op de begrotingen van die twee
jaren circa 28 procent te besnoeien,
ofwel ongeveer 1825 miljoen pond
het Ameri- sterling (7755 miljoen gulden).
Het is gebruikelijk dat de lin
kervleugel van Labour veel meer
op defensie wil bezuinigen dan de
partijgenoten in de regering. Minis
ter van Defensie Fred Mulley en
een van diens staatssecretarissen,
John Gilbert, hebben al duidelijk
gemaakt dat de aanbevelingen in
de brochure in geen geval in het
beleid zullen worden opgenomen.
Toch zijn de door Labour-links
voorgestelde besnoeiingen interes
sant - eensdeels omdat ze zo ver
De PLÖ heeft tot dusver geweigerd 6aan< anderdeels omdat ze pal ko-
akkoord te gaan met een resolutie men na heftige kritiek van NAVO-
die geen gewag maakt van de na- topman Joseph Luns. De secreta-
tionale rechten van de Palestijnen. ris-generaal schreef Mulley vorige
Israël heeft steeds geweigerd week een brief waarin hij de Britse
rechtstreeks te onderhandelen met defensiebegroting voor het vol
de PLO omdat deze organisatie had gende jaar alsjveel te^ laag hekelde,
gezworen de joodse staat te
nietigen.
Fachmi niet
ingenomen
met plan VS
•k SALISBURY - Begeleid door twee Rhodesische veiligheidsofficieren
verlaat zuster Janice McLaughlin, medewerkster van de roomskatholieke
commissie voor gerechtigheid en vrede in Rhodesië, haar huis. Zij is Rhode-
sië uitgewezen vanwege het zaaien van paniek en moedeloosheid"
WASHINGTON (DPA/Reuter) - De
Egyptische minister van Buiten
landse Zaken Ismail Fachmi heeft
zich weinig enthousiast uitgelaten
over een Amerikaans compromis-
lutie 242 steunt en die rekening voorstel in de kwestie van de Pales-
houdt met de nationale rechten van tijnse vertegenwoordiging op de
de Palestijnen, zou u dan deze re- Geneefse conferentie over het
solutie steunen", zo werd Arafat Midden-Oosten,
gevraagd. Deze antwoordde met: Ret voorstel is Fachmi woensdag
"Ja, dit zou de belangrijkste pro- ter hand gesteld tijdens zijn be-
blemen van het Palestijnse volk sprekingen met Carter en Vance in
oplossen en de vrede in het Mid- Washington. Amerika wil de Pales
den-Oosten voor lange tijd verzeke- tijnen vertegenwoordigd zien door
ren" gekozen Arabische burgemeesters
De na de Israëlisch-Arabische oor- van de door Israël bezette wes-
log van 1967 aangenomen resolutie telijke Jordaanoever. Alle Arabie-
242 bevestigt het bestaansrecht van ren moeten volgens Washington
Israël en spreekt slechts van een aan de vredesonderhandelingen
"vluchtelingen"-probleem voor de deelnemen als een pan-Arabische
Palestijnen. delegatie.
Luns' haren moeten te berge rijzen
asl hij ziet hoeveel verder Mulley's
linkse partijgenoten willen gaan.
Zij willen dat de regering in haar
defensiebeleid afstapt van het „en",
om te kiezen voor het „of". Daar
mee bedoelt de linkse studiegroep
dat er gekozen dient te worden uit
een aantal alternatieven. De
huidige defensie-inspanning - ruim
vijf procent van het bruto nationaal
produkt - kan niet op alle niveaus
tegelijk worden gehandhaafd. Dit
betekent een keus uit onder andere
de volgende mogelijkheden, zegt
het rapport
het opgeven van de eigen nu
cleaire afschrikkingsmacht door
het geleidelijk aan buiten gebruik
stellen van de met polaris-raketten
bewapende kern-onderzeeërs.
het schrappen van de bouwor
ders voor de tweede en derde on-
derzeebootbestrijdingskruisers
van de Invincible-klasse, het
schrappen van de nieuwe marine-
vliegdienstjager Harrier,
inkrimping van het Britse Rijn-
leger van 55.000 naar 30.000 man,
met een evenredige vermindering
van de troepenmacht op de Britse
eilanden.
Staatssecretaris Gilbert, die lid was
van de studiecommissie, heeft zich
van de brochure gedistantieerd. Hij
zal later namens de regering een
minderheidsrapport indienen
waarin tegen deze drastische be
zuinigingen wordt gepleit.
Na ontsnapping uit de gevangenis
Nairobi (UPIIReuter)
Oeganda heeft gisteren
meegedeeld dat de in
Groot-Brittannië geboren
zakenman Robert Scanion
twee weken geleden uit een
afgelegen gevangenis is ont-
Ook liet Poniatowski weten dat de snapt en met behulp van de
Contact
op de bevolking de veiligheid
stroepen ervan op de hoogte te
brengen als Scanion werd gesig
naleerd.
De 44-jarige Scanion was een zeer
goede vriend van president Idi
Amin tot zijn arrestatie in juni die
volgde na een stroom van meldin-
a uit het ziekenhuis te zijn
weggesleept. Het stoffelijk over
schot zou daarna verbrand zijn.
Inmiddels heeft het Britse lage
rhuislid Robert Hicks, die in het
kiesdistrict van Scanlons vader
woont, het Britse ministerie van
buitenlandse zaken om verdere in
lichtingen gevraagd.
Bomaanslag op
Thaise koning
verantwoordelijke veiligheid
sinstanties in beide landen in
voortdurnd contact staan en hun
gegevens uitwisselen teneinde in
de bestrijding van het terrorisme te
komen „tot resultaten die de be
volking van de beide landen ver
wacht".
Bonn heeft met nadrukkelijke citeerde
dank van deze verklaring kennis der die
Britse gemeime
verdwenen.
dienst is
BANGKOK (AFP)-Bij een aanslag genomen. In regeringskringen be-
op de koning van Thailand zijn gis- staat de indruk datde Fransen er nu
teren in Jala 44 mensen gewond, zo oprecht naar streven de verblijf-
is van militaire zijde vernomen. plaats van de voortvluchtige Crois-
Er werden twee bommen gewor- sant, om wiens uitlevering al lang
pen naar de koning, die in gezel- geleden is gevraagd, te vinden. Dat
I schap was van zijn vrouw en twee het allemaal niet zo snel gaat ver-
kinderen. klaart Poniatowski als volgt: „Men
Drie van de gewonden moesten in moet als ik dergelijke dramatische
het ziekenhuis worden opgeno- gebeurtenissen persoonlijk heb
men. meegemaakt om de zwaarte van d^
Radio-Kampala zei dat Oegandese
veiligheidstroepen een speurtocht
naar hem waren begonnen maar
dat hij niet was gevonden. De radio
en militaire woordvoer-
dat Scanion - die in juni
wegens spionage werd gearre
steerd - volgende week zou worden
berecht.
"Het is duidetjjk dat Scanion door
de Britse imperialistische inlich
tingendienst waarvoor hij spio
neerde, uit de gevangenis werd ge
stolen. Daarom acht de Oegandese
regering zich niet langer voor hem
verantwoordelijk", aldus de radio.
De woordvoerder deed een beroep
meegedeeld dat Groot-Brittannië
niet betrokken was bij de gemelde
ontsnapping van Scanion.
De woordvoerder zei dat de Britse
regering zich zorgen maakte sedert
zijn verdwijning uit zijn huis in
Kampala in juni maar dat zij niets
r hem kon doen omdat Londen
gen inzake aanslagen op de presi- geen diplomatieke betrekkingen
dent. met Oeganda onderhoudt en geen
Scanion had zich in september 1975 enkele vertegenwoordiging in
laten naturaliseren tot Oegandees Kampala heeft,
staatsurger. Hij was directeur van Waarnemers in Nairobi merkten op
de Oegandese vervoersmaat- dat er overeenkomst bestond tus-
schappij. In 1975 en ook dit jaar nog sen de bekendmakerij inzake
droeg hij met een groep Britten Scanion en die welke volgde van de Idi Amin heeft intussen een militair
Amin op de schouders als teken verdwijning van mevrouw Dora tribunaal benoemd dat
van steun aan de Oegandese leider. Bloch in Oeganda vorig jaar.
De echtgenote van Scanion, Gloria, De 70-jarige mevrouw Bloch zat
die in Groot-Brittannië is, meldde een vliegtuig dat
in augustus dat haar man "hope- kaapt was. Zij w
loos ziek" lag in een hospitaal. Zij huis in Entebbe toen Israëlische
had hem echter nooit mogen op- commando's de gijzelaars be
zoeken. vrijdden. Radio-Oeganda zei toen
Berichten uit Kampala meldden dat zij naar het vlvegtuig was te-
dat Scanion op verschillende plaat- ruggebracht en dat de verantwoor-
sen slechts licht bewaakt was ge- delijkheid daarna bij de Israëli's
weest en dat zijn gezondheidstoe- berustte en niet bij de Oegandese
stand over het algemeen goed was. regering. Herhaaldelijk zijn er be-
Het ministerie van buitenlandse richten geweest dat zijn door de
zaken in Londen heeft gisteren oegandese geheime ^lienst werd
Hicks verklaarde dat met het be
richt van radio-Oeganda ver
moedelijk de dood van Scanion
verdoezeld moet worden.
dese moet berechten die ervan
worden beschuldigd te hebben sa-
Entebbe ge- mengezworen om de regering om-
zieken- ver te werpen. Dit is gisteren be
kendgemaakt door radio Oeganda.
De vier zijn in staat van beschuldi
ging gesteld wegens verraad nadat
zijn hadden bekend lid te zijn ge
weest van een groep die eerder dit
jaar een gewapende staatsgreep
had plegen. Eerder deze maand
werden in Kampala 15 Oegandezen
geëxecuteerd van wie er .ij 13 ver
oordeeld wegens verraad. De an
dere tqee twee schuldig bevonden
aan moord.
De president heeft gikteren giste
ren dat de 27 religieuze groeperin
gen die hij inmiddels heeft verbo
den, contacten onderhielden mei
de Amerikaanse inpichtingen-
dienst inlichtingendienst Ook zou
den zij hebben meegewerkt aan
pogingen Amins bewind over om
ver werpen.
Volgens radio Oeganda heeft de
president een appèl van de aarts
bisschop van Oeganda, om het ver
bod op te heffen naast zich neerge
legd.
Het Amerikaanse congreslid Don J.
Pease, heeft gisteren wetsontwer
pen ingediend tot instelling van een
handelsboycot jegens Oeganda in
een poging "een eind te maken aan
Idi Amins terreurbewind".
"Weinig Amerikanen zijn er zich
van bewust dat veel van Idi Amins
deviezen uit de Verenigde Staten
komen" via koffie-importen, aldus
Pease op een persconferentie. "Wij
helpen Amin op een zeer wer
kelijke manier aan de macht te
blijven".
