Massaal onderzoek
op prostaatkanker
Voorstraat:
inspraak
achteraf
Luns bepleit verhoging
van defensie-uitgaven
Ex-bewoners
Morssingel
willen pand
aan de
Diterste-
gracht huren
ChrGereformeerden
stappen uit de
Internationale Raad
Verlies
PvdA bij
verkiezing
W-Betuwe
Akkoord voorlopige
verkeersregeling
rond Sumatrabrug
22 1»77
Rotterdamse hoogleraar:
Traangas in cel
GRONINGEN (SP) - In de cel
van de 30-jarige Hagenaar J. B.
in de Groningse Van Mes
dagkliniek is - naar nu pas be
kend is geworden - vorige week
een bus met gas gevonden. Het
is waarschijnlijk traangas,
waarmee B. van plan zou zijn
geweest een bewaarder bewus
teloos te spuiten.
De Groningse politie begrijpt
niet hoe het spul in de cel op de
zeer zwaar bewaakte speciale
afdeling is gesmokkeld. B. zit
samen met zijn stadgenoot D.
D. in de Van Mesdagkliniek een
straf van 14 jaar uit wegens zijn
aandeel in de gijzelingen in Deil
(1972) en in de kerkzaal van de
Scheveningse gevangenis
(1974).
ROTTERDAM - Er moet een bevolkingsonderzoek komen
om prostaatkanker op te sporen, vindt prof. dr. F. H.
Schroeder, hoogleraar in de ziekten van de urinewegen aan
de Erasmusuniversiteit in Rotterdam.
Want uit de statistieken blijkt, dat deze ziekte een daadwerkelijk gevaar
betekent voor alle mannen boven de 45 jaar. Alleen in Rotterdam werden
vorig jaar al 23 nieuwe gevallen per honderdduizend inwoners geregi
streerd.
Prof. Schroeder zei dit gisteren bij de aanvaarding van zijn ambt in Rot
terdam. Volgens de hoogleraar is het genezingspercentage van prostaat
kanker nu nog geen vijf procent. Met behulp van een groot opsporings-
proeramma kan dit worden opgevoerd tot ongeveer vijftig procent.
Fouten en eenzijdigheid
Prof. Schroeder wees er op, dat in het Amerikaanse leger de mannen TORONTO Koning Boudewijn en koningin Fabiola van België woon-
boven de 45 jaar verplicht zyn om zich op de ziekte te laten onderzoeken., Canadese stad Toronto een vergadering van oud-strij-
Het resultaat is dat 43 procent van de carcinomen wordt geconstateerd op dersaCanadezen die in de Tweede Wereldoorlog voor België hebben gevoeh-
^(Trdtded^agnoseinll5^rocentp^sgé"te?d,^Tnneer hetei^enhjka'ltelaat koninklijk paar hrenpt op het oglnbUh een\taatsbeJeh aan
PARIJS (ANP) - De secretaris-ge
neraal van de NAVO, oud-minis
ter Luns, heeft gisteren in de
NAVO-assemblee in Parijs ge
pleit voor een verhoging van de
defensie-uitgaven die uitgaat bo
ven het inflatiepercentage. Te
vens waarschuwde hij de par
lementariërs uit de vijftien
NAVO-landen tegen een ver
zwakking van de westelijke
koopvaardij door Russische con
currentie.
Het defensief vermogen van het
bondgenootschap moet worden
gehandhaafd "en zelfs versterkt",
aldus mr. Luns. Het is "een il
lusie" te veronderstellen dat de
defensie op peil blijft als de infla
tie ongedaan wordt gemaakt.
"Teneinde de defensie op het ge
wenste peil te houden dienen de
NAVO-landen te a
stijging van de defensiebegrotin
gen die het inflatiepeil overtreft".
"De omvang van de gelden die
worden uitgetrokken voor
veiligheid moet worden bepaald
aan de hand van een politieke
evaluatie op lange termijn van de
internationale situatie en de drei
ging die uitgaat van het War-
schau-pact", aldus Luns.
Veiligheid is een begrip dat
mag worden beïnvloed door
nomische of financiële
gingen op korte termijn. Te
neinde doeltreffend te zijn
defensie geloofwaardig zijn. Zij
kan slechts geloofwaardig zijn
indien wij een werkelijk even
wicht handhaven met het War-
schau-pact, dat zijn defensief
vermogen versterkt".
Ondanks de economische he te
ruggang blijven de middelen
waarover het Westen beschikt
ruimschoots voldoende voor het -
verzekeren van een "machtig en
geloofwaardig" defensie-ap
paraat. De produktie van de vijf
tien NAVO-landen is ongeveer
het drievoudige van die van de
Oosteuropese landen en de Sov
jet-Unie.
De Sovjet-Unie besteedt echter een
aanzienlijk groter deel van de
haar ter beschikking staande
middelen aan defensie dan enig
NAVO-land - 11 tot 13 procent
van haar bruto nationaal pro-
dukt, tegen de westelijke landen
iets minder dan 5 procent.
Luns noemde het "paradoxaal"
dat, hoewel de levensstandaard
in de meeste NAVO-landen de
afgelopen tien jaar een onge
kende hoogte heeft bereikt, deze
landen voor hun veiligheid min
der geld beschikbaar nebben ge
steld dan in minder voorspoedige
tijden, niettegenstaande het feit
dat het militair vermogen van de
Sovjet-Unie is toegenomen.
TIEL (ANP) - Omdat begin vol
gend jaar dertien gemeenten in de
West-Betuwe worden samen
gevoegd tot vier gemeenten (samen
65.400 inwoners) werden daar gis
teren gemeenteraadsverkiezingen
gehouden. De uitslag in de vier
plaatsen (Tiel, Geldermalsen, Bu
ren en Neerijnen) leverden géén
grote politieke verschuivingen op.
In vergelijking met de laatste
raadsverkiezingen van 1974 en de
jongste Tweede-Kamerverkiezin
gen wonnen het CDA, de VVD, de
PPR het SGP en het GPV. De Pvd A
verloor in vergelijking met de Ka
merverkiezingen 3,3 procent. De
opkomst viel tegen: 76,2 procent
(bij de Kamerverkiezingen was dat
90,3 procent).
Van de 64 te verdelen raadszetels
komen er in de vier nieuwe ge
meenten nu 25 voor de PvdA, 18
voor het CDA, 13 voor de VVD. 2
voor D'66,4 voor het SGP en 2 voor
Gemeentebelangen (in Neerijnen).
De verkiezingen in de West-Betuwe
ondervonden weinig belangstel
ling van landelijke politici. Slechts
de demissionaire minister Trip
(PPR), zijn partijgenoot staatssec
retaris Van Huiten en D'66-staats-
secretaris Zeevalking kwamen in
het jeugdcentrum in Tiel, waar een
verkiezingscentrum was ingericht,
een kijkje nemen. Ook enige Ka
merleden volgden aanvankelijk de
binnenkomende uitslagen.
De winst van de PPR, die alleen in
Tiel aan de verkiezingen meedeed,
noemde staatssecretaris Van Hui
ten niet verbazingwekkend. Bii de
laatste Kamerverkiezingen hebben
volgens hem veel PPR-aanhangers
op Den Uyl gestemd, omdat men
bang was voor de "macht van de
griezel Van Agt".
Nu in de West-Betuwe geen lan
delijke effecten meespeelden
stemden de PPR-aanhangers meer
op hun eigen partij. De PPR haalde
in Tiel overigens net geen zetel.
D'66 daarentegen kwam voor het
eerst met een zetel in de Tielse raad
en eveneens met een zetel in de
raad van Geldermalsen.
Met 28 tegen 23 stemmen
besloot de synode van de
Christelijke Gereformeerde
Kerken, die in Hoogeveen
bijeen is, gisteravond, uit de
Internationale Raad van
Christelijke Kerken (inter
nationale afkorting: icCC)
te treden. Men zal zich nog
beraden, op welke manier
aan dit besluit uitvoering zal
worden gegeven.
Prof. dr. J. van Genderen, hoogle-
raar aan de theologische school van
de chr. geref. commissie (deputa-
ten) voor de eenheid met de gere
formeerde belijders, had het in zijn
toelichting over „structurele fou
ten" in de organisatie van de inter
nationale raad. Hoe langer hoe
meer domineërt daarin de figuur
van de voorzitter, de Amerikaan dr.
Carl Mcintire.
Ds. K. Boersma te Hoogeveen ver
geleek de structuur van de ICCC
met die van het Vatikaan. "In naam
zijn er veel leden, maar men moet
zich schikken naar de leiding". En
daarvoor kunnen de Chr. Geref.
Kerken, naar zijn mening, niet lan
ger de verantwoordelijkheid dra
gen.
Een ander bezwaar tegen de inter
nationale raad is, dat deze vaak de
indruk wekt, dat het communisme
de enige antigoddelijke ideologie
ter wereld is.
Manier waarop
Prof. dr. W. H. Velema, hoogleraar
in Apeldoorn, voorheen predikant
te Leiden, zei daarover, dat er geen
bezwaren zijn tegen een anti-com
munistische houding, maar wel te
gen de manier waarop de inter
nationale raad deze houding de
monstreert. Te weinig wordt
duidelijk, dat er ook tegen het kapi
talistische stelsel vanuit de chris
telijke visie bezwaren zijn te ma
ken.
De meerderheid van de synode
verwacht van de internationale
raad geen andere houding. De
stemmers tegen het voorstel tot uit
treding vreesden, dat men dan ook
het contact zal verliezen met de
jonge kerken in de Derde Wereld
die bij de raad zijn aangesloten.
Bij ICCC waren twee Nederlandse
kerken aangesloten: de Chr. Geref.
Kerken en de Evangelisch Molukse
Kerk. De Chr. Geref. Kerken heb
ben indertijd een belangrijk aan
deel gehad jn de oprichting en ont
wikkeling van de raad. Algemeen
secretaris van de raad is de chr. ge
ref. predikant J. C. Maris te De Bilt.
Ten aanzien van de verhouding met
de Gereformeerde Kerken Vrijge
maakt Buiten Verband besloot de
chr. gerf. synode, te onderzoeken of
een federatief verband tussen beide
kerken mogelijk is. De volgende
synode verwacht daarover een rap
port.
O Op het secretariaat van de Her
vormde Kerk in Den Haag is be
richt binnengekomen dat de visa
voor de synodevoorzitter ds. G.
Spilt, de algemene secretaris dr. A.
H. van den Heuvel en de waarne
mend synodevoorzitter ds. L. de
Liefde zijn geweigerd. Zij zouden,
in opdracht van de synode, in
Zuid-Afrika het beleid van de Her
vormde Kerk ten aanzien van dit
land gaan toelichten.
Een eerdere poging tot recht
streeks overleg ter plaatse (voorjaar
1976) leed ook schipbreuk. Toen
kreeg alleen dr. Van den Heuvel
geen visum, waarop ook ds. Spilt
van de reis afzag.
Beroepingswerk: Hervormde
Kerk - beroepen te Herveld (Bet.) J.
D. Heijbroek Culemborg (leraar
streeklyceum Ede), te Holten en te
Terheijde (ZH) W. Oosterwal Ze
venhuizen; bedankt voor Emmen
J. Voordouw R otterdam-I Js-
selmonde, voor Krabbendijke E. K.
Teygeler Katwijk aan den Rijn.
Geref. Kerken: beroepen te
Haulerwijk S. B. van der Molen
Maasdijk, te H. I. Ambacht A. J.
Kampherbeek Makkum. Doopsge
zinde Broederschap: aangenomen
naar Holwerd R. P. Yetsenga Broek
op Langendijk.
Lezers schrijven
Salarissen (2)
Ook ik heb gelezen, dat de salaris
sen van ministers omhoog zullen
gaan. De heer Aarse vroeg gisteren
of iemand hem kon vertellen hoe
dat in de huidige economische toe
stand past.
De enige oplossing lijkt mij, dat ze
de salarissen eerst met f 40.000 wil
den verhogen, maar dat ze nu met
slechts f 14.000 genoegen nemen.
Of zouden we toch in de boot ge
worden?
Mevr. M. v. d. Voort-v. d. Meij
Kamperfoelielaan 24
OEGSTGEEST
LEIDEN - "Dus als con
clusie van deze avond kun
nen we stellen dat de ge
meente de beslissing al ge
nomen heeft en daarna een
inspraakavond organi
seert". Dit waren de woor
den van een bewoner van de
Voorstraat nadat de voor-
Promoties
aan Leidse
universiteit
LEIDEN - Zestien promoties zijn
er deze maand aan de Leidse uni
versiteit. Docotores in de genees
kunde zijn geworden K. Wam-
steker uit Haarlem en G. J. Vil-
lenoye uit Warmond, terwijl tot
doctor in deze wetenschap nog
zullen promoveren J. Lens uit
Warmond (21 september) en G. W.
Kastelein uit Rijnsburg (28 sep.),
doctor in de wiskunde en na
tuurwetenschappen zijn geworden
mevr. R. J. J. Rutten-Kingma uit
Oegstgeesten R. A. Baan uit Leiden
en C. M. Plug uit Leiden, H. van der
Veen uit Santpoort en A. G. Visser
uit Leiden, en doctor in deze we
tenschap hopen te zullen worden A.
H. Spelbos uit Leiden en mej. A. E.
Ch. van Oortmerssen uit
Oegstgeest (beiden 28 september),
T. Vreugdenhil uit Leiderdorp (21
september) en M. I. A. Eid uit Lei
den (22 september), doctor in de so
ciale wetenschappen is geworden
mevr. E. M. Blok-van der Voort uit
Noordwijk aan Zee en zal worden
Z. J. Manusama uit Krimpen aan
den IJssel (22 september), doctor in
de godgeleerdheid hoopt F. H.
Kuiper uit Leusden te worden (21
september).
lichtingsavond van de ge
meente in een roerige sfeer
was verlopen. De bewoners
van de Voorstraat hadden
gezorgd voor een volle zaal
in het clubhuis de "Mirt" in
de Kooi.
Onderhoud en verbetering van hun
woningen en de ligging van de
nieuwe riolering waren de belang
rijkste onderwerpen. Wat het on
derhoud van de woningen betreft
bleek al gauw dat zij bij de ge
meente niet aan het goede adres
waren. De huizen zijn in handeh
van een particulier die volgens de
bewoners weigert de meest ele
mentaire reparaties te verrichten
zoals lekkende daken.
Dit is een zaak waar de gemeente
slechts na een ingewikkelde juridi
sche procedure iets aan kan doen.
Maar ook de regeling betreffende
de riolering, wat wel een gemeente
zaak is, bleek voor de bewoners on
aanvaardbaar. De gemeente wil de
rioolbuizen verleggen van de ach
terkant naar de voorkant van de
huizen. Zij zijn dringend aan ver
nieuwing toe.
Het zal voor de bewoners beteke
nen dat er in hun huizen gebroken
moet worden wat gepaard zal gaan
met aanzienlijke kosten. Hiertegen
kwamen de bewoners in opstand.
"Wij gaan niet akkoord met deze
regeling van de gemeente. Wat
heeft dit met inspraak te maken?"
aldus een woordvoerder van de
bewoners. De verontwaardiging
was algemeen. "We hebben dus de
hele avond voor niets zitten pra
ten".
De heer Lek van de gemeente
stelde voor dat er individuele huis
bezoeken zullen worden afgelegd'
om "elk geval apart te bekijken".
Wat hij ermee bedoelde werd niet
helemaal duidelijk, maar de bewo
ners waren het met elkaar eens dat
zij niet langer als individuen moes
ten optreden: "Als we één blok
vormen staan we sterker".
LEIDEN - Tien voormalige
bewoners van de Morssingel
hebben wethouder Tesselaar
het verzoek gedaan of ze het
vroegere pand van Ergon Elec
tric, Uiterstegracht 3, tijdelijk
mogen huren.
Dit is hetzelfde pand dat door
de van de Rtorssingel verdreven
bewoners afgelopen don
derdagavond werd gekraakt.
Voor enkele uren maar overi
gens, want op een gegeven
moment kwamen de krakers tot
de ontdekking dat het pand al
door iemand werd bewoond,
juist om te voorkomen dat het
gekraakt zou worden.
Het pand is destijds door de
gemeente voor 178.000 gulden
opgekocht en overgedragen aan
de Culturele Raad. Het is de-be-
doeling dat een drietal kun
stenaars er zich zal vestigen.
De voormalige Morssingelbe
woners wensten een confronta
tie met de politie uit de weg te
gaan en verlieten het pand
daarom donderdagnacht al
weer. findsdien zijn ze an
dermaal op zoek naar andere
huisvesting. Dezer dagen heb
ben ze een gesprek gehad met
wethouder Tesselaar (kop-
pelgenoot van de wethouder
van cultuur), aan wie ze het ver
zoek hebben gedaan het pand
Uiterstegracht 3 te mogen hu
ren totdat de kunstenaars zich
er vestigen.
Het pand aan de Uiterstegracht 3 in Leiden,
Electric N.V. was gevestigd. Tien Morssingel-bewc
jaan wonen.
Tesselaar heeft toegezegd het
verzoek in een vergadering van
B en W te zullen bespreken. De
vroegere Morssingelbewoners
lijken overigens weinig kans te
maken omdat de verbouwing
van het pand wellicht al vol
gende maand begint. De drie
kunstenaars Kees Buunjran,
Hanneke Kop en Stefan Buys
moeten dan een beslissing ne
men over het aanbod van de
gemeente om het pand aan te
kopen. Zij zouden er met hun
gezin kunnen wonen en er een
atelier vestigen.
Twee van de drie kunstenaars
wonen en werken nu nog in het
Boerhaavecomplex (waar het
museum voor de geschiedenis
der natuurwetenschappen ge
vestigd zal worden); de derde
heeft er alleen een atelier. Als
het drietal het pand Uitersteg
racht 3 niet wil kopen en ver
volgens verbouwen, zou de ge
meente dat laatste in eigen han
den kunnen nemen en het ver
volgens aan de kunstenaars
verhuren.
LEIDEN - Er is overeenstemming
bereikt tussen wethouder Waal
(Ruimtelijke Ordening) en zijn
Leiderdorpse collega Drenth over
de verkeersafwikkeling voor de pe
riode, waarin de nieuwe Suma
trabrug tussen Lage Rijndijk en in
dustrieterrein De Waard wel ge
bruikt wordt, maar de Sumatra-
straat nog niet gereconstrueerd is.
Dit deelde wethouder Waal gister
avond mee in de fractievergadering
van de PvdA.
Het voorstel houdt in dat het ge
deelte van de Lage Rijndijk tussen
de singels en de nieuwe Suma
trabrug eenrichtingsverkeer in de
richting Leiderdorp krijgt. Het ge
deelte tussen Sumatrabrug en
Spanjaardsbrug blijft open voor
verkeer in twee richtingen, maar
vormt geen doorgaande route naar
de binnenstad. Het zal slechts ge
bruikt kunnen worden om het in
dustrieterrein te bereiken.
Verkeer van Leiderdorp naar de
Leidse binnenstad zal gebruik
moeten maken van Willem de
Zwijgerlaan of Hoge Rijndijk. Om
te voorkomen dat er via Lage
Rijndijk, de Waard en de Zeehel
denbuurt een sluiproute ontstaat
naar de binnenstad zal de Tromp
straat in die richting worden afge
sloten. Gevolg is in elk geval dat de
Zeeheldenbuurt verlost is van het
zware vrachtverkeer.
Geuzentocht
op de fiets
LEIDEN - Ter herinnering aan
Leidens ontzet organiseert de
ANWB in samenwerking met de
VW-Leiden op 1 en 2 oktober de
Geuzentocht. Deze fietstocht van
ongeveer 35 kilometer volgt zoveel
mogelijk de veldtocht van het toe
nmalige bevrijdingsleger. De we
tenswaardigheden over die tocht
en over de zichtbare overblijfselen
zijn in de routebeschrijving te vin
den. Behalve door het "groene
hart", voert de tocht gedeeltelijk
door de binnenstad.
Op beide dagen kunnen routebe
schrijvingen worden afgehaald bij
het VW-kantoor tussen negen uur
en half dire. Daar is ook het ver
trekpunt van de tocht.
De regeling zal gelden voor de pe
riode van vier maanden, nadat de
afrit van de brug naar de Lage
Rijndijk gereed is. Dat zullen de
eerste vier maanden van het vol
gende jaar zijn, omdat verwacht
wordt dat de aanbesteding van de
werken half oktober zal zijn,
waarna eind oktober begonnen kan
worden met de riolering van de
afrit. De afrit zelf zal waarschijnlijk
half december gereed zyn.
Progressief
Vrouwenover-
leg opgericht
LEIDEN - Sinds kort is er in Lei
den een Progressief Vrouweno-
verleg, bestaande uit het Vrouwen
huis, VOS (Vrouwen Oriënteren
zich in de Samenleving), NVB (Ne
derlandse Vrouwen Beweging),
WVE (Wij Vrouwen Eisen), PSP
vrouwen, Leidse VIDO-groep
(Vrouwen In De Overgang),
Vrouwenwerk Meren wijk, NW
Vrouwenbond, Rooie Vrouwen en
Vrouw en Universiteit.
Volgens een communiqué van het
Progressief Vrouwenoverleg heb
ben al deze groepen als gemeen
schappelijk punt dat zij zich daad
werkelijk inzetten om de bestaande
situatie van vrouwen te verbeteren
en te veranderen. De bedoeling van
het overleg is om elkaar bij dat stre
ven te ondersteunen en van elkaar
te leren.
De vrouwen komen eenmaal per
maand bijeen om ervaringen en in
formatie uit te.wisselen. Als een van
de groepen met een probleem zit,
wordt dat in het overleg besproken
(bijvoorbeeld het verzoek van de
VOS om subsidie).
De eerste gezamenlijke activiteit
via het vrouwenoverleg zal waar
schijnlijk bestaan uit het organise
ren van een informatiemarkt, waar
de diverse vrouwenorganisaties
zich zullen presenteren. Overigens
is er van eind september af bij alle
groeperingen een foldertje te koop,
waarin men het een en ander van
zichzelf vertelt. Contactadres van
het Progressief Vrouwenoverleg is
Charlotte Driessen, Iepentakvlin-
der 3, Leiden. Telefoon 211144,
