PARADIJSEILMD" TOJIFIIL Anne-Wil Blankers fascinerend in rol van Hedda Gabler éw röWTv,... MAANDAG 19 SEPTEMBER 1977 VARIA "Ik zit met een probleem", zei prof. dr. Karei van het Reve, hoogleraar in de Russische litera tuur Leiden maar woonachtig in Amsterdam, vorige week tegen me. "Jouw rubriek heeft een groot bereik, misschien kan jij dit raadsel eens aan je lezers voor leggen, er is vast wel iemand die er een oplossing voor weet. Het probleem waar ik op doel is dat van de ene schoen Ik wist meteen wat hij bedoelde, want dit probleem houdt mij ook al jarenlang bezig: "Waarom zie je, rijdend over een snelweg, of wandelend over een pad door de heide, of lopend over de Rozen gracht, altijd een eigenaarloze schoen in de bermin de heiof in de goot liggen? Waar is de bijpas sende schoen? Heeft de voorma lige eigenaar alleen die ene schoen weggegooid en de andere gehouden, of (zoals Andrej Amal- rik verondersteldeaan wie Karei van het Reve het probleem ook heeft voorgelegd en die bevestigde dat het in de Sowjet-Unie niet an ders is dan bij ons) wordt van het weggegooide paar schoenen al tijd maar een exemplaar (de be ste schoen, of de linkerschoen) door de vinder opgeraapt en meegenomen Men verliest toch niet een schoen, tenzij een fietser zijn schoenen onder zijn snel binder heeft gebonden en op blote voeten verder fietste, niet mer kend dat hij onderweg een der schoenen verloor maar langs de snelweg mag je niet fietsen, vplt die ene schoen dan van de voet van de tegenstribbelende lifster die met geweld in de auto getrok ken wordt? Maar er liggen toch veel meer ene damesschoenen langs de autoroutes, dan er meis jes ontvoerd worden? En al die allenige herenschoenen dan? Het is inderdaad een raadsel dat ook ik nooit langs logische weg heb kunnen oplossen. Wij, Karei en ik, houden ons van harte aanbevolen voor een redelijke verklaring van dit schier spirititische ver schijnsel. Toevallen Karei van het Reve vertelde me ook nog twee opeenvolgende ge vallen van toeval alias coïnciden tie. De telefoon ging. Hij nam op. "U spreekt met de NOSzei iemand toen de huisbel rinkelde. "Een ogenblik",zei Karei van het Reve. Hij deed open. Weer terug bij de telefoon informeerde iemand van de NOS of het zogehe ten Stern-tribunaal alsnog door ging? Het werd indertijd afgelast omdat dr. Michael Stern door de Russische autoriteiten bijtijds een uitreisvisum was verstrekt, inplaats van acht jaar kamp. "ik weet het niet", zei Karei van het Reve, "maar hij is hier zojuist binnengestapt.dus ik zal het hem vragen(Michael Stern wist het zelf ook niet). Het tweede toeval werd daarop door dr. Stem zelf verteld. Op de dag dat hij, om 5 uur 's middags, uit het kamp werd vrijgelaten, liep zijn zoon August, die samen met zijn broer Viktor een jaar lang bezig was geweest het we reldgeweten over het lot van zijn vader wakker te schuden, de trap van zijn woning in Parijs. August was halverwege de trap toen het opeens door zijn hoofd flitste: "Nu,op dit moment, wordt mijn vader vrijgelaten". Hij viel flauw en flikkerde van de trap. Dit draadloos overgeseinde "be richt" bereikte hem inderdaad om 5 uur, op dezelfde dag dat zijn vader in de Sowjet-Unie als vrij man het kamp verliet, waarbij de kampcommandant zijn koffer droegZo zie je maar weer, Hora tio, dat er meer tussen hemel en aarde is dan wij kunnen bevroe den. "Ik heb voor alle zekerheid maar niet gevraagd of er bij dat tijdstip van 5 uur wel rekening was gehouden met het tijdsver schil tussen Frankrijk en de Sow jet-Unie", zei Karei van het Reve Bolle De beroemdste en meest geci teerde uitspraak van de onlangs weer in al zijn functies herstelde Chinese vice-premier Teng Hsiao-ping is deze "Het doet er niet toe of een kat zwart of wit is, als hij maar muizen vangt". Ik dacht al een tijdje: die uit spraak ken ik, maar met andere dieren, maar ik kon er maar niet opkomen. Totdat ik in Bolsward buiten i'oor de deur van een win kel een folkloristisch getinte thee doek zag hangen met de bekende Friese spreuk: Jt is de boer allike folie as de kou skyt as de bolle". Toen wist ik het opeens weer "het is de boer om het even, of de koe schijt of de stier". NICO SCHEEPMAKER Den Haag- Anne-Wil Blankers behoort, zeker niet als de minste, in het rijtje thuis van de Hedda Gablers, die in de jongste kwarteeuw in ons land te zien waren. Van achter eenvolgens Peggy Ashcroft, Ellen Vogel en Petra Laseur. En sinds zaterdag die van haar bij de Haagse comedie in dit late psychologische drama van Henrik Ibsen uit 1890. Anne-Wil Blankers behoort zonder enige aarzeling tot onze grote actrices. Wie bij de mededeling dat zij ook „die titelrol van dit stuk een keer gespeeld behoort te hebben", kriebelig wordt in de veronderstel ling te moeten kijken naar de tien imponerende pirouettes van een diva, kan dat gevoel opzij zetten. Zij, en met haar regisseur Kees Coolen in zijn consciëntieuze toe- wijding, zijn aan dat virtuosi- teitsvertoon superieur voorbij ge gaan. Met een voorstelling, die zijn dwingende kracht uit de dienstbaarheid aan dit drama zelf ontwikkelde. Een wonderbaarlijk stuk eigenlijk, dit portret van een generaalsdoch- ter en haar tegenvoeters en tegen- voetsters. In de compacte, korte dialogen, die als het ware tot in de komma's toe uitsluitend en zeer rechtstreeks naar het fatale han delingsverloop zijn toegericht, ligt door die beperking een potsierlijk, melodramatisch resultaat voor de hand. Maar niets is minder waar dan dat, de exacte trefzekerheid van al die economie bij de schrijver mondt uit in een fijn net van men selijke strevingen, een complete scala van akties en reakties, het uit zicht op als compleet overkomende karakters. Met een sterk op de psychologie ge spitste enscenering heeft Kees Coolen, die totaliteit tussen licht en donker, goed en kwaad tot gelding gebracht. In een grote maat ont wierp Harry Wich een klassiek inte rieur, dat de sfeer van noodlot ge degen ondersteunde en het kon trast symboliseerde: als het ware een wit en een zwart veld van een schaakbord. En Hedda Gabler speelde met zwart, dat leed geen twijfel. In duivelse arglist voert zij haar manoeuvres uit in verzet tegen de verveling, haar opgesloten zijn in de maatschappelijke positie van de Anne Wil Blankers als Hedda Gabler met op de achtergrond Bas ten Baten burg. vrouw van toen. Aan de muur het portret van haar vader, „streng maar rechtschapen", in het huis de lieve sukkel en kamergeleerde Tesman als haar echtgenoot (met dat accent ook door Bas ten Baten burg verbeeld), in een etui de geerfde pistolen, waarmee Hedda manipuleert. Met een kille bereke ning, zelfbewust en genietend van haar overwicht binnen een kleine geestelijke horizon bouwde Anne-Wil Blankers aan een fascine rende figuur. Hedda Gabler (die bij haar opkomst meteen de gordijnen laat sluiten!) is natuurlijk geen geëmancipeerde vrouw in de dop, ook al rookt zij tachtig jaar geleden al sigaretten. Daarvoor is zij te-ne gatief alleen maar op wraak en zelf destructie uit: zij beantwoordt de zetten van wit met slimme arglist. De onstandvastige, talentvolle Lovborg is haar voornaamste doelwit, een geladen rol van Wim van Rooij. In deze prachtige voorstelling zijn de iets te theatrale verglijdingen in seconden te tellen. Fraai afgewo gen vertolkingen voorts van Enny Meunier als een hartelijke tante, Marjon Brandsma als een lieve vriendin, Wim de Haas met een röntgen-blik en Bep Westerduin als een brave huishoudster. Piet Ruivenkamp Galerie De Oude Rijn. Oude »ijn 40 ZomeitentoonstelUng. Geopend van 25 aue. tot 21 sept., woe. t/m zat. van 12-17 uur, do. van 19-21 uur. De Lakenhal, Oude Singel 28-32. Ten toonstelling Herman Gordijn - schilderi jen. Geopend van 9 sept. t/m 23 okt., dag. van 10-17 uur, zo. van 13-17 uur (3 okt, van 10-12 uur). Galerie JA, Sportfondsenbad, Wassena ar. Tentoonstelling Hugo Liebe - gewas sen tekeningen, gouaches. Andries Fre- deriks - zwart-wit illustraties, Jan Bern- hard Meinen - diverse technieken en Kees de Kruyff - kleinplastieken in brons Geopend van 8 tot 25 sept., do. tm zo. van 10-17 uur, woe. van 20-22 uur. Hortus Botanicus. Tentoonstelling ""Dier en Kleur". Geopend ma. t/m zót. van 10-16.30 uur, zo. van 12.30-15,30 uur tot 18 sept. Rijksmuseum van Oudheden (Rapen burg 28). Werkd. 10 uur voorm.-5.uur- (nam. zondag 1-5 uur nam. Gialene Denise Stephan, Bakkersteeg 13, tel. 132319. Tentoonstelling Wil Tweehuysen - aguarellen en gouaches. Geopend za. en zo. van 14-18 uur, over ige dagen na tel. afspraak, tot 15 sept. Museum voor Volkenkunde, Steens traat 1. Tentoonstelling „Taal en teken binnen Chinese muren". Geopend» ma t/m za. van ÏO-17 uur, zon- en feestdagen van 13-17 uur, tot 15 februari 1978. Galerie Van der Vlist, Botermarkt 3. Tentoonstelling Peter Siccema - schil derijen en Martijn Vergouw - tekenin gen. Van 3 tot 30 september. Geopend di. t/m za. van 10-17 uur, do. tot 21 uur. Galerie Kerkdam, Lange Kerkdam 113, Wassenaar. Tentoonstelling Thijs Mauve olieverfschilderijen. Geopend van 3 tot 25 sept., woe. t/m za. van 10-16 uur, di. van 14-20 uur. Galerie De Poort, Herensteeg 11. Ten toonstelling "Leidse impressionisten en het landschap". Geopend di. t/m za. van 13-17.30 uur, do. ook van 19-21 uur t/m 8 Galerie-Bibliotheek, Luifelbaan 1, Was senaar. Tentoonstelling J. G. M. Delf- gaauw - Rietpentekeningen. Geopend van 3 tot 29 sept., openingstijden van de Voorschotense Kunstkring, Molenlaan 3, Voorschoten: "Het landschap", vrij, zat, zo, 10-17 uur, tot 19 september. 19 september 1977 Honderd jaar geleden stond in de krant: - Eene jonge dame te Berlijn schreef onlangs aan een huwe lijksbureau te Darmstadt, met verzoek om opgaaf van de be schikbare "huwelijkscandi- daten". In antwoord hierop ontving zij de mededeling dat er beschikbaar waren: 3 prinsen, 8 graven, 91 baronnen, 250 groote grondeigenaars, 380 officieren, 800 ambtenaren, 120 geleerden, 240 fabrikanten, 1400 kooplie den, 800 landbouwkundigen, 1790 industrieèlen en 110 ren teniers. De voorraad was dus ruim genoeg. - Het Londensche fonds ter on dersteuning der noodlijdenden in Britsch-Indië bedraagt thans 135.000 pond sterling. De steeds 'l'l l&ö toenemende deelneming van de Engelsche natie heeft in Britsch-Indië een diepe indruk gemaakt. Er is intusschen regen gevallen en hier en daar is de oogst behouden. Vijftig jaar geleden: - De bekende Amerikaansche danseres Isadora Duncan, die in alle wereldsteden grooten roem oogste, is te Nice om het leven gekomen. Zij bereikte den leeftijd van 49 jaar. De danseres was van plan een snelrijdenden auto te kopen en had met een autohandelaar afgesproken een proefrit te maken. Toen deze op het afgesproken uur voorreed, bezwoer een van Isadora's in tieme vriendinnen,die met haar samenwoondede danseres niet in den wagen te stappen, haar toeroepende: "Als je niet naar mij luistert, zal je een ongeluk overkomen. Ik voel dat er een ramp gaat gebeuren". Maar Isadora Duncan vatte die waarschuwing niet ernstig op en stapte ondanks alle smeek beden van haar vriendin in den wagen. Om den hals droeg zij een Venetiaansche shawl, waarvan een eind uit den wa gen hing. Op het ogenblik, dat de auto in beweging kwam, ge- raakte de franje tusschen het spatbord en de carrosserie en werd door de spaken van het linkerwiel meegedraaid. De danseres werd uit den wagen getrokken en stortte op den grond, waar zij met een gebro ken ruggegraat bleef liggen. Een tragische bijzonderheid is dat haar beide kinderen inder tijd met een auto in de Seine te rechtkwamen en verdronken. PANDA EN DE SPORTMEESTER "Ik heb geen chocolade..."zei Panda spijtig. "En ik ben geen masseur. Ik ben Panda - en ik kom van het Sportpaleis. Daar zijn ze bezig met een Voorronde voor de Olympische Spelen. Weet u daar iets van?" "Wat?!" riep de heer Schoonveger. "Een selektie-wedstrijd?Achter mijn rug? Wie lapt me dat?! Laat me er uit!" Panda opende haastig de vergrendeling van het stoombad en stapte opzij om de direkteur door te laten. "Uit de weg!" riep deze toen de portier het vertrek binnen stormde om Panda te grijpen. "Je ziet toch dat ik haast heb?" Panda volgde hem snel terwijl hij bezorgd dacht: "Zie je wel! Joris is met een streek bezig - en ik ben bang dat Pam daar het slachtoffer van wordt..." 1/8 liter slagroom, 2 ei witten, 20 g. suiker, 3 eetlepels grand mar nier, 4 ijswafels. Klop de slagroom lob big en sla de eiwitten met de suiker zéér stijf. Schenk de grand mar nier in een kom, leg hierop de eiwitten en hierop weer de sla groom. Spatel alles snel dooreen. Doe de mousse op in een sherry glas en steek er een wafel in. De avonturen van Jornmeke CAMERA: "The bridge on the river Kwai", dag. 8 uur. 12 jaar. Kindermatinee: "Wmnetou het grote opperhoofd", za. en woe. 2.30 uur, zo. 2 en 4.15 uur. AL. Nachtvoorstelling: „Legacy", vr. en za. 11.30 uur. 16 jaar. LUXOR: „The heretic", dag. 2.30, 7 en 9.30 uur, zo. 2, 4.30, 7 en 9.30 uur. 16 jaar. LIDO II: „New York, New York' 2.30, 7 en 9.15 uur. zo. ook 4.45 uur AL. LIDO III: „Turks Fruit", dag. 7 en 9.15- Kindervoorstelling: „Donald Duck goes Ongëvallendienst dekenhuizen Lei.den Ongevallendienst elke.dag Academisch Ziekenhuis behalve van dinsdag 13 00 uur tot woensdag 13.00 uur (Diacones- senhuis) en van vrijdag 13 00 uur tot za terdag 13.00 uur (Elisabeth-ziekenhuis). 4.45 u AL. 2.30 i 2.30 Bezoekuren ziekenhuizen Oiaconessenhuis: Middagbe/oekuur .13.45-14.30 uur. Avondbezoekuur 18.^0-19 30 uur Kin derafdeling dagelijks van 14 00-19 OOuur alleen voor ouders zondag 14.00-15.00 uur voor overige familieleden Kinderen beneden 14 jaar hebben geen toegang op kinderafdeling. Kinderafdeling: dag 2e KLASSE: Volwassenen dagelijks 11 1$-H> 00 uur en van 14.00-14 45 uu vjin 18 30-19.30 uur. Kraam&fdelinfdag van 11.15-12 OOuur (alleen voor echtgenoot) van 15 00-16 00 uur en van 18 30-19.30 uur Babyshow laatste kwartier van middag-en avond bezoek. Kinderafdeling: dag van 15 00-18 30 TRIANON: „Speedtrap", dag. 2, 9.15 uur. zo. ook 4.30 uur. 16 jaar. REX: „Een brug te ver", dag. 2 en 8 uur (za. en woe. alleen 8 uur). 16 jaar. Kindermatinee: „Piraten van het schateiland", za. en woe. 2.30 uur. AL. Nachtvoorstelling: „Geef ons dagelijks liefde", vr. en za. 11.30 uur. 16 jaar. Sint Elizaheth-ziekenhuis: 3e KLASSE: Volwassenen dagelijks van 14 00-14 45 uur en van 1830-19 30 uur Kraamafdeling. dag van 11 15-12 00 uur (alleen voor echtgenoot) van 15 00-16 00 uur en van 18 30-19 30 uur. Laatste kwar tier van rruddag- en avondbezoek ba. byshow. Academisch-Ziekenhuis Voor alle patiënten behalve kinderen) zijn de bezoekuren als volgt: Elke dag- 14 15-15 00 uur. 18 30-19 30 uur Voor de prematurcnafdeling gelden dt volgende bezoekuren (alleen voor ou Maandag tan vrijdag: 18.30-18.-f5 uur Zaterdag en zondag 14.45-15 00 uur. lopend bezoek wordt toegestaan kan de hoofdverpleegkundige' hiervoor spe ciale kaarten verstrekken Bezoektijden K{ndèrkliniek: Dagelijks 15 00-15.45 uur. 18.30-19.00 uur. Bezoektijden kinderafdeling Elke dag: 14 15-15.00 uur. 18:30-19.00 uur. Alphen aan den Rijn Rijnoord: le en 2e klas 11-11 30; 13 30 14 15 en 18 30-19 30 uur; 3e klas 13.30- 14.15 en 18.30-19.50 uur; Kraamafdeling 13.30-14.15 uur alleen voor echtgenoten 19-20 uur; Kinderafdeling 15-15.30 uur alleen voor ouders 18-18.30 uur. Geluidshinder Schiphol Klachten c verkeer va dag en nacht worden gemeld bij het i förinatiecenlrum Geluidshinder Schip hol (020.175000), r fê-NOL.0 MEKKLAAP-T PE (ME-item P£ /SÏAIOID, trtAA&On 8REAl^r PE ZöO RE OOHTSMD 'Al -MET OOSI-EAS DOoRx E/U RE mlodarj en avoap ia hbt wesfeai aiA7-uue_ 'ns heelt lerrond ooit een hond dit j sjien doen?1 lékker'. - Ik heb dot vertótje in m'n bek:1 FRED BASSET

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1977 | | pagina 19