jSloop aan jMorssingel door brand versneld Huizen Morssingel langer overeind dan bedoeling was "Dangaan we maar iets kraken Commissie eens met visie over Géért verzet bewoners Endegeest DEALER VAN O A BOUSSAC GORDIJNEN PLOEG GORDIJNEN BESOUW TAPIJT Interieurverzorging W. J. ZIRKZEE b.v. Zeemanlaan 22 - Lelden Telefoon 071-142627 LEIDEN - De sloop van de herenhuizen aan de Morssingel is begonnen. Na de brand, die gis teren kort na het middaguur uitbrak, is de bulldozer gekomen, één dag eerder dan de be doeling was. Tot gisteravond tien uur werden de werkzaamheden voortgezet, onder con stante begeleiding van politie en brandweer. De afbraak zal vandaag en morgen doorgaan. Kort na het middaguur brak gisteren brand uit in het pand Morssingel 6. Brandstichting is vrijwel zeker de oorzaak. De brandweer had het vuur snel geblust. De sloop zou aanvankelijk pas na gisteren worden uitgevoerd. De gemeente ging er van uit dat de bewoners de panden uiterlijk gis teren moesten ontruimen. In overeenstemming met het vonnis van de president van de Haagse rechtbank, die in een kort geding had bepaald dat de panden "voor of uiterlijk op 15 september" ont ruimd moesten zijn. Door de brand in pand Morssingel 6 werd het instortingsgevaar in de huizen groot en de noodzaak tot sloop versneld. Hoewel met het tegendeel terdege rekening was gehouden, werd er geen enkel verzet door de bewoners tegen de sloop geboden. De Morssingel werd gisteren na de brand aan weerszijden afgesloten. Het pu bliek, dat de brand en afbraak werkzaamheden massaal had ge volgd, werd niet meer toegelaten) De hekken werden slechts openge daan voor wie een pasje had. Toen de sloopwerkzaamheden begonnen, hadden alle Neder landse bewoners de panden al verlaten. In de loop van de mid dag vertrokken ook de laatste Marokkanen. Aangestoken Dat er terdege rekening werd ge houden van politiezijde met een Leidse "Nieuwmarktaffaire" blijkt uit de grote hoeveelheid politiemensen, die bij de sloop werkzaamheden aanwezig wa ren. Ook zijn er sterke aanwij zingen, dat een speciale eenheid van de Haagse politie gereed werd gehouden, om de panden zonodig met geweld te ontrui- De Leidse politiecommissaris Van Voorden "We hadden van tevo ren overwogen dat als er echt van actief verzet sprake zou zijn we de deurwaarder de nodige be scherming moesten geven. Laat ik het zo zeggen". In de panden trof de politie niets aan dat op mogelijk verzet duidde, alle geruchten vooraf over molotov-cocktails ten spijt. Wel ^ijn er duidelijke aanwij zingen dat de brand in Morssin gel 6 is aangestoken. De brand is op twee of drie plaatsen tegelijk uitgebroken. De politie trof in het pand twee lege olievaten van honderd liter aan. Van eén daar van was de afsluitschroef ver dwenen. Ook werden er groene oliekannen gevonden, waarvan er een nat was en naar petroleum rook. Er zijn in verband met de brandstichting geen aanhoudin gen verricht. Dat gebeurde wel gistermiddag op het stadhuis, waar bewoners van de Morssingel een gesprek met wethouder Verboom voerden. Een van hen werd tijdens dat ge sprek plotseling weggeroepen en meegenomen naar het politiebu reau. Hij heeft volgens de politie bekend dat hij in de nacht van maandag op dinsdag een steen door de ruit in het huis van wet houder Verboom heeft gegooid. En ook dat hij later de wethouder telefonisch met fysiek geweld heeft bedreigd. De jongeman is inmiddels weer vrijgelaten, nadat proces-verbaal tegen hem was opgemaakt. Krakers In de afgelopen nacht hield de poli tie twee mannen en een vrouw aan, die het pand Hoogland- sekerkgracht 6a poogden te kra ken. Zij waren afkomstig van de inmiddels afgebrande en ge sloopte woning Morssingel 6. Andere ex-Morssingelbewoners, dezelfden die 's middags een ge sprek met wethouder Verboom hadden gevoerd, slaagden er gis teravond wel in om een pand te kraken: Uiterstegracht 3, waar vroeger het installatiebedrijf Er gon Electric was gevestigd. Dit pand stond al geruime tijd leeg. oord| ikwarf g eri Singel LEIDEN De huizen aan de Morssingel zijn veel langer overeind blijven staan, dan de bedoeling van de gemeente was. Al in de jaren zestig waren er plannen om ter plekke in het kader van de wederopbouw van het' Stationskwartier kantoren te bouwen. De panden aan de Morssingel werden stuk voor stuk door de gemeente opge kocht dan wel onteigend. Maar voornamelijk door geldgebrek kwam er van de bouw van kan toren voorlopig niets terecht. In de jaren zeventig verander den de inzichten. Ten stadhuize kwam men tot de conclusie dat kantoorbouw aan de Morssin gel minder gewenst was; wo ningbouw werd geprefereerd. De huizen, die uit het einde van de vorige eeuw stammen, wa ren intussen gekraakt. Omdat er van uitvoering van enig plan toch niets terecht kwam, werd het de krakers toegestaan om voorlopig - gratis - aan de Mors singel te blijven wonen. Aan onderhoud van de panden werd intussen door de gemeente met het oog op de afbraak, die eens zou volgen, niets meer gedaan. De huizen raakten steeds meer in vervallen staat. In 1976 werden er plannen ge maakt om premiekoopflats aan de Morssingel te bouwen. De bouwonderneming Neduco en de gemeente kwamen in con tact met elkaar. En in maart van dit jaar werd aan de bewoners van de bestaande panden te kennen gegeven dat ze naar an dere woonruimte moesten om zien. Per 1 mei zouden de hui zen moeten zijn ontruimd; een termijn die later werd verscho ven naar 11 juni, overeenkom stig een oude belofte van ex- wethouder Kret dat de bewo ners drie maanden van tevoren zouden horen dat ze weg moes ten. Maar de bewoners protesteer den. Zij maakten bezwaar tegen de wijziging in het bestem mingsplan, die de flatbouw mogelijk moest maken. En zij wendden zich tot de Monumen- tenraad om de singelpanden op de monumentenlijst te krijgen. Procedures, die formeel nog niet zijn afgerond, want de ge meenteraad heeft het nieuwe bestemmingsplan nog niet vastgesteld en de monumen- tenraad nog geen uitspraak ge daan. Dat deed wel mr. Blaauw, pre sident van de Haagse recht bank. In een kort geding, dat door de gemeente voor alle ze kerheid tegen de bewoners was aangespannen, bepaalde hij in augustus dat de panden voor of uiterlijk op 15 september ont ruimd moesten worden. Daar mee was de zaak beslecht. Anders ligt de situatie voor de Marokkanen op Morssingel 2. Zij hadden wel een huurover eenkomst en betaalden huur; eerst aan de Stichting Mig rantencentra en later aan de gemeente. De gemeente bood hun vervangende woonruimte; de houten barakken in het Woonoord te Leiderdorp. In afwachting van een nieuw complex, dat Leiden en Leider dorp gezamenlijk in de laatste gemeente realiseren. De Marokkanen, gehecht aan hun huisvesting in Leiden, wensten niet naar Woonoord te gaan. Zij prefereerden huisves ting in de binnenstad, of een paar flats in de Merenwijk. Op hun verzoek ging de gemeente niet in. Ook gisteren luidde het aanbod van de gemeente; huis vesting in Woonoord. LEIDEN - De raadscommissie ge zondheidszorg is gisteravond una niem akkoord gegaan met een voorlopig schetsplan voor de ver vangende nieuwbouw voor lang durig opgenomen patiënten in En degeest. Gepoogd zal worden om j dit schetsplan zo spoedig mogelijk naar een aantal betrokken instan- ties te sturen ter goedkeuring. Dit om er zeker van te zijn dat als straks het structuurplan voor geheel En degeest is goedgekeurd, dit onder deel direct kan worden uitgevoerd. Met name de beleidsvisie die de medische staf van Endegeest voor de verzorging van deze groep pa- tienten heeft opgesteld is door de leden van de commissie en thousiast ontvangen. De fractie van de WD toonde zich bij monde van het raadslid Schoute "verheugd", die van PPR/D'66, aldus Van Oos- j ten "gelukkig" en de PvdA-er Hóp- pener bleek "opgetogen". Alle raadsleden waren van mening dat met deze beleidsvisie veel duidelijkheid is ontstaan over de 1 opname en behandeling van pa tiënten, zoals de staf zich deze in de tpekomst voorstelt. Uit het stuk I wordt duidelijk dat voor deze groep patiënten wordt gestreefd naar het onderbrengen in kleinere woon- I eenheden, meer groepsbegeleiding en bevordering van sociale vaar digheden, met als uitgangspunt een leefwijze die die buiten het psy- I chiatrisch ziekenhuis zoveel mo- j gelijk benadert. Kritiek had de commissie wel op een eerste tekening van de nieuwe I wooneenheden. De bouw werd door vrijwel iedereen als te "mono- toon" en "rechthoekig" ervaren en daardoor te weinig aansluitend op hetgeen in de beleidsvisie als nood zakelijk wordt aangegeven. Direc teur Mojet onderstreepte echter dat het hier om een voorlopige teke- ning gaat, waarop nog tal van va rianten mogelijk zijn, die te zijner tijd ook ter beoordeling aan de commissie zullen worden voorge legd. Kleding voor goede doel lag op straat LEIDEN - Op veel plaatsen in de stad vonden Leidenaren eind vo rige of begin deze week een grote plastic zak in hun brievenbus die volgens het opschrift afkomstig was van de KICI in Den Haag. De zak was bedoeld voor afgedankte kleding, bestemd voor minder be deelden zowel in Nederland als in het buitenland. KICI. de stichting kleding inzameling charitatieve in stellingen, zou de zakken vanaf maandag ophalen. En inderdaad, maandag stonden vele zakken op de stoep. Maar KICI heeft tot nu toe niets opgehaald. In plaats daarvan werden de zakken kapotgemaakt door honden of kinderen, de kle ding over straat verspreid, kortom er is een enorme puinhoop ont staan. Ook de gemeente zit ermee in de maag, wat bleek namelijk, de KICI is nergens te bereiken. Een telefoonnummer in het boek blijkt geen gehoor te geven, navraag bij de PTT maakt duidelijk dat de KICI onder een geheim telefoon nummer opereert. De gemeente blijft vooralsnog proberen in con tact te komen met de mensen die achter KICI zitten. Klein Matilo open LEIDEN - Zondag wordt het nieuwe gedeelte van clubhuis Klein Matilo in Meerburg geopend door de wethouders Tesselaar en Waal. De feestelijkheden beginnen die dag met een autopuzzeltocht, waaraan de beide wethouders zul len meedoen. Vertrek om twaalf uur bij Klein Matilo in de Zaan- straat. Om kwart over vijf maken de auto's een tocht door de buurt. Een half uur later, om kwart voor zes openen de wethouders officieel de nieuwe vleugel van het club gebouw, waar tot zeven uur dan een "open huis" is. LEIDEN - Door de brand op nummer zes wordt alles anders. De merkwaardige kalmte die er tot dan toe op de Morssingel had geheerst, is verdwenen. Kwart over twaalf, half een, kwart voor een. De brandweer is het vuur alweer meester. Maar de beuk gaat erin. De slo pers komen. Een dag eerder dan verwacht. De vroege ochtend was geken merkt door bijna serene rust. Niet in de laatste plaats door toedoen van de laatste bewo ners aan de Morssingel zelf. We tend wat het onvermijdelijke zou zijn, hebben ze die nacht tot' in de vroege ochtenduren feest gevierd. Een afscheidsfeest. Alleen een paar Marokkaanse bewoners van Morssingel 2 staan om negen uur al buiten. Te wachten op de dingen die komen gaan. Ze zeggen niet naar Woonoord, de houten ba rakken in Leiderdorp, te willen. Het PSP-raadslid Hilda Pas- schier komt langs en zegt tegen ze: „Jullie hebben het verloren. Politiek. Jullie kunnen toch maar beter naar Woonoord gaan. Anders hebben jullie niets". Dan doemt er een man op, die zeer gedecideerd uit roept: „Jullie gaan naar binnen en laten jullie er voor zes uur door niemand uitzetten". Des gevraagd zegt hij „vansociale zaken" te zijn. Hij dient zich aan als „bemiddelaar" tussen de bewoners en gemeente. De be woners hebben hem een dag eerder voor het eerst gezien. Hij zegt: „Ik heb het bij de inspec teur Peet voor elkaar gekregen, dat jullie er nog niet om negen uur uit hoeven. Ik heb gezegd: ze moeten hun spullen nog pakken. Geef ze de tijd tot zes uur. En dat mocht". Hij roept op tot geweldloosheid. "Anders drinken ze bij de politie een borrel op je, terwijl jij ligt te kreperen in het ziekenhuis". Niemand kent de bemiddelaar. Peet: „Ik heb hem helemaal niet gezien". Loco-burgemeester Van Aken: „Ik heb nog nooit van hem gehoord". Dè Marokkanen gaan nochtans weer naar binnen. Later krijgen ze bezoek van een vertegen woordigervan de Stichting Rijn en Lek, een stichting voor bij stand aan buitenlandse werk nemers. Hij probeert ze duide lijk te maken dat een keuze voor huisvesting in Woonoord in de gegeven omstandigheden het beste is. Intussen zijn de laatste bewoners van de andere pan den wakker. Ze pakken hun laatste spullen in. Sommigen van hen gaan koffie drinken in een naburige koffieclub. En dan is er brand. De brand weer rukt uit en is het vuur met de gebruikelijke snelheid mees ter. Maar Morssingel 6 is niet meer te redden. Dat was trouwens toch al niet de bedoe ling. De politie is opvallend massaal ter plekke. Vele re chercheurs in burger. De Mors singel wordt aan weerskanten met dranghekken afgezet. De straat wordt 'verboden gebied'. Alleen mensen met een pasje mogen erop. De wethouders Van Aken en Waal slaan de brand gade. Waal: „Alweer'op mijn verjaardag. Vorig jaar het Heerenlogement en nu dit". Van Aken ontkent dat de schuldigen van de brand in kringen van de gemeente zou moeten worden gezocht. Na de brand zijn er geen Ne derlandse bewoners meer in de panden. Alleen enkele Marok kanen blijven waar ze zijn. Er wordt van vele kanten op ze in gepraat. Niet alle Nederlandse bewoners weten intussen waar ze naar toe moeten. Overleg in een etablissement in de Heren- steeg volgt. En ze besluiten hun licht op te steken bij Bureau Huisvesting. Bureau Huisvesting, Hooi gracht, iets over drieën. Een groep jonge ex-Morssingelbe woners staat op de stoep. Ze Wethouder Verboom bellen aan. De deur van Bureau Huisvesting blijft hermetisch gesloten. Communicatie is mo gelijk via een ingebouwd luidsprekertje in de deurpost. "We willen directeur Dekker spreken". Directeur Dekker is er niet, zegt het luidsprekertje. Het heen en weer gepraat leidt niet tot een antwoord op de vraag waar directeur Dekker dan wel is. En de ex-Morssin- gelbewoners besluiten: „Dan gaan we naar wethouder Ver boom". Stadhuis, half vier a kwart voor vier. De politie heeft al gebeld. "Misschien komen de bewo ners van de Morssingel naar jullie toe. Of misschien gaan ze naar het huis van Verboom in de Merenwijk", zo luidde de waarschuwing. En: „Bel ons meteen als ze komen". De ex- Morssingelbewoners staan een aantal seconden aan de balie van het stadhuis, of daar zijn ze al: twee politiemensen in bur ger. Intussen arrangeert voor lichter Lelieveldt een gesprek voor de. ex-Morssingelbewo- ners met wethouder Verboom. Telt ze desgevraagd na en deelt telefonisch mede: „Een stuk of zeven, acht". De ex-Morssin- gelbewoners mogen naar bo ven. De rechercheurs gaan mee. Wethouder Verboom heeft zich geposteerd in de kamer van wethouder Waal. Daar is meer ontvangstruimte. Het gesprek ontwikkelt zich. Vruchteloos. Ex-Morssingelbewonen „We staan op straat". Verboom: „Maanden geleden hebben we al tegen de bewo ners gezegd dat de huizen wor den gesloopt en dat ze zelf voor onderdak moesten zorgen". Ex-Morssingelbewoner: „Maar niet iedereen heeft wat gevon den". Verboom: „U heeft er jaren zonder recht of titel gezeten. U had allang kunnen zorgen er gens anders te wonen". Ex-Morssingelbewoner. „U weet net zo goed dat mensen zonder gezin, zonder kinderen in een heel moeilijke positie zit- Verboom: „Het gaat niet over een half jaar. Jullie woner in sommige gevallen al zes jaar zonder recht of titel. Had je je maar bij Bureau Huisvesting moeten laten inschrijven". Ex-Morssingelbewoner: „Dat is door verschillende mensen ge daan, maar die hebben er nooit meer iets op gehoord". Verboom: „We hebben hier be- Seden Bureau Voorlichting. >aar kan je zo de richtlijnen krijgen. Maar als mensen zich niet aan de regels houden, kan ik er niks aan doen. Als je je tijdig had laten inschrijven, had je allang over de pannen geze ten. U moet voldoen aan de richtlijnen. De woonruimte verdeling, die hebben we toch niet voor noppes gemaakt". Hier stokt het gesprek even. Weer andere politiefunctiona rissen dan de twee die bij het gesprek aanwezig zijn, komen een ex-Morssingelbewoner ha len. Hij moet op de gang komen. Na een gesprek blijkt dat hij meegenomen is naar het poli tiebureau. Zijn mede-ex-bewo ners schakelen hun raadsman Teekensjr. in. Deze krijgt te ho ren dat de jongeman in een eer der gesprek Verboom met lij felijk geweld heeft bedreigd. Een uur later zal hij wel weer vrijgelaten worden. Het gesprek met wethouder Verboom werd voorgezet. Ex-Morssingelbewonen „Dus U hebt helemaal geen oplos sing?" Verboom: „Ik heb geen oplos sing. Ik breng dit soort gevallen wel eens naar de wethouder van sociale zaken. Ik zou niet anders weten. Ik heb geen woon ruimte. En de wethouder van sociale zaken zou trouwens precies hetzelfde tegen jullie zeggen". Ex-Morssingelbewoner. „U zet een heleboel mensen op straat en dan doet U er verder niks Verboom: „De burger moet zich aan de regels houden". Ex-Morssingelbewonen „Maar er is een tekort van 1500 ka- Verboom: „Je hoeft toch niet in Leiden te wonen. Ik zeg niet dat het niet mag. Maar er zijn men sen die al twee jaar bij Huisves ting geregistreerd staan en jul lie een maand. Moeten jullie dan voorgaan?" Ex-Morssingelbewoner: „Maar zij zitten tenminste ergens. En wij nergens". Zo beweegt het gesprek zich in dezelfde cirkel rond. Na afloop, op straat, zeggen de bewoners: „Dan gaan we maap iets kra ken". De sloop aan de Morssingel is intussen in volle gang. Een paar Marokkanen lopen boos weg. Waar ze naartoe gaan? "Wij gaan op straat lopen. Niet naar Woonoord". In het pasjesgebied komt een hele voorgevel naar beneden. 's Avonds, een uur of tien. Op de bovenverdieping van het pand Uiterstegracht 3 is een flauw licht zichtbaar. Het is gekraakt. Door een tiental ex-Morssin- gelbewoners. JOHN KROON CGEE&B Een bulldozer ramt de aevel van éen der panden aan de MorssingelDe sloop werd direct na de brand ingezet Gisteravond werden de afbraakwerkzaamhedenin de schijnwerpers, voortgezet. Aanvankelijk was het de bedoeling tot twee uur 's nachts met de sloop door te gaan, maar vanwege het toch wel onduidelijke zicht, werden de werkzaamheden om tien uur gestaakt.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1977 | | pagina 3