Rogier van Otterloo hervond
samenwerking met Verhoeven
Mick Jagger is niet verrokt van Margaret Mean
toegelicht
Muziek voor „Soldaat van Oranje
Ook NOS
brengt
serie over
slavernij
EEN FLES SHERRY
DONDERDAG 15 SEPTEMBER 1977
RADIO - TV - KUNST'
PAGINA
t Margaret Trudeau
LONDEN - Mick Jagger van de
Rolling Stones wiens naam in ro
mantische context is genoemd met
die van de vrouw van premier
Pierre Trudeau van Canada, heeft
in Londen gezegd dat men hem
,,nog met geen stok" in Margaret
Trudeaus buurt kan krijgen.
"Ik geloof dat ze een erg zieke
vrouw is die naar iets op zoek is",
zei Jagger tegen de Evening Stan
dard. "Men zou mij nog niet met
een stok in haar buurt krijgen."
De Rolling Stone zei dat het moei
lijk zou zijn geweest mevrouw Tru
deau te weren van het Rolline-Sto-
neconcert waarop de geruchten
over een romance ontstonden.
"Ze had zes veiligheidsagenten bij
zich die elk twee vuurwapens droe
gen. Dank je feestelijk. Ze was een
zeer vastberaden jonge vrouw...
eh... oudere vrouw", zei hij.
Mick Jagger ontkende met nadruk
dat zijn huwelijk met Bianca Jag
ger aan het schipbreuk lijden is.
"Het wordt niet leuk gevonden als
je bij elkaar blijft. Het wordt leuker
gevonden als je mekaar in de haren
zit," zei hij.
"We kunnen heel goed met elkaar
opschieten en leven al zeven jaar
samen. Dat lijkt me niet slecht.
Maar de verhalen die worden rond
gestrooid, worden steeds vreem
der", aldus Jagger.
Hem werd gevraagd of roek-sterren
met enige waardigheid de middel
bare leeftijd kunnen bereiken. "Te
oordelen naar Elvis Presley zou ik
denken van niet", antwoordde hij.
"•Nee, rock-'n-rollmuziek is voor
jongeren. Het is jongerenmuziek.
Het is een doodlopende straat. Het
lijkt mij dat de hele geschiedenis
van de rock-'n-roll dat heeft bewe-
9?
HILVERSUM - Alle filmcomponisten trekken
op het ogenblik zo ongeveer naar Engeland. Niet
alleen omdat het pond naar peilloze diepten is
gedaald, evenzeer omdat daar de musici zitten,
die ingespeeld zijn op het gecompliceerde karwei
van het maken van de soundtrack, die tot in frac
ties van seconden moet kloppen met het beeld.
Zo is het ook Rogier van Ot
terloo vergaan. Toen de helft van
de opnamen voor „Soldaat van
Oranje" erop zat werd hij door
Paul Verhoeven ten derden
male benaderd om zich metde
muziek bezig te gaan houden.
Drie dikke boeken met noten
balken vulde hij voor de score en
dat deed Rogier in zijn studio in
Tienhoven zo kwiek, dat bij het
tweede deel van de filmopna
men metterdaad kon worden
ingespeeld op de muzikale
thema's en de ontwikkeling
daarvan. Niet minder dan een
uur en vijftien minuten was het
samen geworden, in verhouding
uitzonderlijk veel voor de Ne
derlandse speelfilm, die in de
bioscopen tweeenhalf uur gaat
duren. De componist, die zijn
waarmerk terugvindt in korte
heftige thema's trof over de
Noordzee een klein symfonisch
orkest van ongeveer vijftig man,
dat hij zelf dirigeerde in zijn-
partituur.
Er is niet zuinig gedaan voor de
muzikale illustraties. En terecht,
wani heel vaak onderschatten
producenten de werking van
aansprekende muziek, die in
staat is de emoties als onderlig
gende stroom bij de toeschou
wer tot volle bloei te brengen.
Succesfilms hebben bijna altij-
d een opvallende score bij zich!
Dat bewijst ook „Turks fruit"
met vele miljoenen toeschou
wers in binnen- en buitenland.
Van Otterloo en Verhoeven
vonden elkaar daarin voor het
eerst. En hoe de muziek aan
sloeg bewijst de oplage van de
plaat in bijna veertigduizend
exemplaren. Het werd een vaste
band met het team van Verhoe
ven en Rob Houwer. Want ook
voor „Keetje Tippel" com
poneerde Rogier van Otterloo,
zij het dat het muzikale aandeel
in deze film geringer was. Het
succes trouwens ook.
Aktie
Voor „Soldaat van Oranje" gaat
het om een aktiefilm. „Een inte
ressant muzikaal gegeven, de
beweging staat op de eerste
plaats en de romantiek is naar de
laatste plaats verwezen in tegen
stelling tot „Turks fruit" bij
voorbeeld", zegt de componist,
die graag met sterk wisselende
uitdagingen werkt. Er is in Ne
derland niet erg veel traditie in
die richting. Hij heeft zich dan
ook op Amerika georienteerd;
op de auteur van de muzikale
toevoegingen van „Jaws" en
„Towering inferno" onder meer,
John Williams, die hij zeer be
wondert. „Hij pakt het symfo
nisch aan en dat doe ik ook".
Er ontstond een zeer grote reeks
van zeer afwisselende muzieken
door de Engelse musici bij el
kaar getrommeld, gestreken en
geblazen, die de spanning op
topniveau moeten brengen in de
hachelijke oorlogsa vonturen.
De muziek, die ook bij Polydor
op de plaat zal verschijnen,
wordt nergens in de film weg
gedraaid, er is nergens een
fade-out en zij kan dus
maximaal werken. Voor het or
kest stond Van Otterloo met een
koptelefoon op met op de-
band de hoorbare metronoom.
Seconden
Hoe nauw en afwisselend het
allemaal luistert mag duidelijk
worden uit het seconden-
schema, dat op de montage moet
worden gebaseerd en toch als
een doorlopende muziek moet
klinken in al zijn afwisseling en
tempi. In de scene, waarin bij
voorbeeld een van de helden,
Guus, aan land gezet wordt, gaat
dat bijvoorbeeld als volgt: van 0
tot 11 seconden een geheimzin
nige sfeer, van 11 tot 40 bewe
ging, van 40 tot 59 stilliggen,
van59 tot 72, van 72 tot 95 weer
stilliggen en dan wat de regis
seur „Sweelinck" heeft gedoopt.
Door
Piet Ruivenkamp
„Ik heb ervoor gevochten om er
goed de tijd voor te krijgen
zegt hij en in vier sessies van drie
uur hadden de musici hun plicht
gedaan in kleinere en grotere
bezettingen. Van Otterloo heeft
de videoregistratie, die hij van
de film bezit vele, vele malen in
fragmenten of in zijn geheel
doorgedraaid om aan de vleugel
de juiste thema's te vinden.
Soms liep producent Rob
Houwer bij hem binnen om iets
voorgespeeld te krijgen. Af en
toe riep die na enkele seconden
al „cut" en de schrijver had dan
de neiging wat kregelig te reage
ren. Maar in tweede instantie
moest hij dan wel toegeven, dat
de man, die zich met vele facet
ten van het filmmaken heeft be
zig gehouden, een feilloos ge
voel bezit voor wat wel en niet
werkt.
rij kunnen zetten".
Drie
Het overbrengen van de muzi
kale vondsten op de filmmakers
is via de piano is geen gemak
kelijke opgave. Hij realiseert
zich vaak „dat het met het orkest
heel anders overkomt". Maar de
gegroeide samenwerking doet
het allemaal steeds beter klik
ken tussen regisseur en com
ponist. Er zijn in „Soldaat van
Oranje" uiteraard ook hoofd
thema's te herkennen. De
hoofdfiguur, door Rutger Hauer
gespeeld, kreeg bijvoorbeeld
steeds zo'n thema mee. Er is in
feite een verdeling in drie
hoofdgroepen gemaakt. Het
thema, dat de held begeleidt, dat
van de weemoed om de verloren
kameraadschap, waarin de
warmte van de film is ontwik
keld, en het meer martiale
thema, dat de grote aktiescenes
begeleidt. Die hebben in allerlei
variaties hun vorm gevonden.
Rogier van Otterloo heeft in vijf
tien jaar zijn muzikale moge
lijkheden afgetast en voelt zich
uitermate plezierig bij het mee
werken aan films (hij com
poneerde ook lyrische klanken
bij Nikolai van der Heyde's
„Help, de dokter verzuipt....!")
en heeft het gevoel dat hij nog
wel jaren door zou kunnen gaan.
Er gloren nu al enkele buiten
landse mogelijkheden.
„Maar het is geen jachtig werk.
Je moet alles bijtijds op een rij
kunnen zetten". De discussie
met de filmmakers is van groot
belang. „Het is is heel goed datje
voortdurend met iedere bewe
ging van de filmers in kontakt-
blijft".
HILVERSUM - Opvallend in het
nieuwe winterschema van de NOS-
televisie zijn de sterk gewijzigde
uitzendtijden, mede tot stand ge
komen om de VPRO en de Evangeli
sche Omroep nu evenals de A-om
roepen een vaste avond te geven.
Het resultaat is voor de NOS, dat
men op de zondagmiddag een aan
eengesloten programma van vier
uur tot half negen zal kunnen bren
gen en bovendien de in hoofdzaak
informatieve programma's over
meer avonden kan spreiden.
De zondagmiddag zal vanaf 2 ok
tober gevuld worden met een docu
mentaire filmserie, een aflevering
van "Sprekershoek"twee uitzen
dingen van Studio Sport (nieuw is
die van 17.10 tot 17.55 uur met flit
sen van de zaterdag gespeelde wed
strijden en sport uit het buiten
land), afwisselend afleveringen
van van gewest tot gewest en "Waar
kom ik vandaan"steeds Sesam
straat voor de jeugd en afwisselend
ook afleveringen van "Horizon",
"Artsenij" en Cinevisie".
Als documentaire filmseries in het
eerste uur heeft de NOS aangekocht
"De strijd tegen de slavernij", die
inmiddels al op 18 september van
start is gegaan,en een dertiendelige
Engelse reeks over de geschiedenis
van de Christenen (met daarbij
twee Nederlandse delen).
Het nieuwe programma "Waar
kom ik vandaan" is bestemd voor
kinderen van 8 tot 12 jaar en is sa
mengesteld in samenwerking met
het ministerie van ontwikkelings
samenwerking. In de dertien afle
veringen van deze serie zal worden
getracht voor kinderen de pro
blematiek aanspreekbaar te maken
van vooral die landen, die werkne
mers in ons land hebben
Ook de programma's voor buiten
landse werknemers in Nederland
zullen worden uitgebreid. Bij uit
zendingen voor Turken, Spanjaar
den en Marokkanen zullen zich
programma's voegen voor Joegos-
laven en Italianen.
Terugkerende programma's van de
NOS, zij het vaak op andere uitzen-
tijden, zijn "Den Haag Vandaag",
"Oten hoe zit het nou met Sien?",
"Frontaal", "Formule 3 plus", "Pa-
noramiek", "Markant" en "Het
programma met de map". Verdwe
nen is "Zienswijze"dat volgens de
NOS aan vernieuwing toe was.
Op de woensdagavonden zal de
NOS op Nederland 1 steeds een tele
visiespel of een gedramatiseerde
documentaire uitzenden.
DE SUPERMARKT IS WEER OPEN
U kunt weer terecht bij de Supermarkt in Uw Warenhuis
Na weken van breken en bouwen opent Vroom Dreesmann
een totaal vernieuwde en moderne afdeling
Dat geeft een feestelijk gevoel
Om onze klanten te laten meedelen in de feestvreugde heb
ben Wij
een geweldige aanbieding:
Bij aankoop van 15,- aan supermarktbood-
schappen (zolang de voorraad strekt)
Voor slimme keukenprinsen en -prinsessen is er nog de
mogelijkheid om gratis 5 flessen sherry te bemachtigen.
Wat U daarvoor moet doen
Prik Uw zelfbedachte, origineelste, lekkerste, gezondste,
gemakkelijk klaar te maken, éénpansgerecht-recept op
het receptenbord in de Supermarkt. Vergeet niet Uw naam
en adres te vermelden
Alle ingrediënten dienen in de Supermarkt verkrijgbaar te
Een deskundige jury kiest de origineelste recepten.
VROOM DREESMANN
LEIDEN
NEDERLAND I
18.15 - E.K. Basketbal (NOS)
18.45 - De Fabeltjeskrant (NOS)
18.55 - Journaal (NOS)
19.04 - De kinderkrant (EO)
19.30 - Windkracht 16 (EO)
19.55 - Focus on Wildlife, natuurserie (EO)
20.20 Adam of Aap?, dokumentaire (EO)
20.50 - Nader bekeken (EO)
21.20 - Tenslotte (EO)
21.35 - Journaal (NOS)
21.50 - Die freudlose Gasse, speelfilm (VPRO)
23.05 - Journaal (NOS)
NEDERLAND II
18.45 - Toeristische tips (NOS)
18.55 - Journaal (NOS)
19.05 - Cijfers en letters (KRO)
19.25 - De andere wereld onder water, natuurserie (KRO)
20.00 - Journaal (NOS)
20.25 - De terugkeer van de wrekers (KRO)
21.15 - De kinderen van Moskou (KRO)
22.05 - Brandpunt (KRO)
22.45 - Den Haag vandaag (NOS)
23.00 - Journaal (NOS)
DUITSE TV
DUITSLAND I
donderdag 15 september 17.15
Joum. 17.20 Progr. voor de vrouw.
(Region, progr.: WDR: 9.05-10.30 en
11.50-12.55 Schooltelevisie. 10.30-
11.50 Sesamstrasse.).
(Region, progr.: NDR: 19.00 Een reis
op de Oberweser, reportage. 19.30
Aktual. 19.45 Zandmannetje. 19.55
Nordschau-Magazin. 20.26 Wie das
Leben so spielt. 20.59 Progr.overz.
WDR: 19.00 Nws. uit de regio. 19.05
Progr.informatie, aansl.: De katoe
nplukkers. 20.15 Aktualiteiten. 20.45
Informatief progr.). 21.00 Journ. en
weerber. 21.15 Economisch magaz.
22.00 Torna, misdaadfilm. 22.45 Kul-
tureel magaz. 23.30 Journ., commen
taar en weerber.
DUITSLAND II
17.30 Gullivers Reisen.
18.00 Journ. 18.10 Tekenfilmserie.
18.40 Aktual. en muz. 19.20 Drei sind
einer zuviel. 20.00 Journ. 20.30 Star-
parade: muzikale revue. 22.00 Joum.
22.15 Gesprek. 23.15 Depressionen,
tv-film. 1.05 Joum.
DUITSLAND III NDR
21.00 Joum. en weerber. 21.15 Die
Nonnen. tv-serie. 21.45
Antiquitaten-(Ver)fuhrer. 22.00 We
tenschap en techniek. 22.45 Licht
muziekprogr.
WDR 18.00-
18.30 Schooltelevisie. 19.00 Sesam
strasse. 19.30 Progr. over sprookjes.
20.00 Zandmannetje. 20.05 Progr.
voor Turkse werknemers. 20.15
Studie- en cursusprogr. 20.45 Re-
'gion. nws. 21.00 Joum. en weerber.
21.15 Tagesthema. 21.30 Aktueel we
tenschappelijk magaz. 22.00 Er-
kenschwicker Notizen. 22.45 Xala,
speelfilm. 0.45 Das Afrikanische Ki
no. 1.00 Joum.
BELGISCHE TV
Net 1 donderdag 15 september
18.00 Tekenfilmserie. 18.05 Jonge-
renprogr. 18.30 Informatief progr.
18.35 Informatief progr. 19.05 Film
fragmenten. 19.35 Kijk uit. 19.40
Meded. 19.45 Joum. 20.15 Muzikale
show. 20.40 Panorama. 21.30 Filmp
je. 21.35 Standpunten. 21.55 Film
fragmenten. 22.25 Joum.
Net 2
Tot 20.15: zie Net 1. 20.15 Dokumen
taire serie. 21.05 Europees Kam
pioenschap Basketball in Oosten
de.
ADAM OF AAP?
Dit is de titel van een serie TV-programma's over het ontstaan van
kosmos en aarde, die de Evangelische Omroep met ingang van he
denavond op de beeldbuis brengt (Ned. 1, 2020-20.50). Er komen in
totaal zes afleveringen, die worden gepresenteerd door drs J.A.van
Delden. Volgens de evolutietheorie is alles gedurende een proces van
vele miljoenen jaren geleidelijk ontstaan. Lijnrecht daartegenover
staat de visie van de zogenaamde creationisten, die geloven in het
scheppingsverhaal uit de Bijbel. In het moderne onderwijs speelt de
evolutieleer een belangrijke rol. Talrijke docenten aan middelbare
scholen en universiteiten beschouwen het scheppingsverhaal als een
wetenschappelijk allang achterhaald sprookje Maar, aldus de EO,
de laatste jaren komen steeds meer geleerden juist van het evolutio-
nisme terug. Zoals de zooioog prof. Albert Fleischamn, die zegt: ,Jk
verwerp de evolutie omdat ik ze als achterhaald beschouwomdat de
kennis, met moeite vergaard sinds 1830 in de anatomie, histologie,
cytologie en embryologie, niet met haar grondgedachte in overeens
temming kan worden gebracht". In deze populair-wetenschappelijke
TV-serie komen vertegenwoordigers uit beide wetenschappelijke
kampen aan het woord.
„Die Gasse", een nog stomme" film van de later door zijn ,£)reigro-
schenoper" zo beroemd geworden regisseur G. W. Pabst, fungeert
vanavond als Mijlpaal van de VPRO op Ned. 1 (21.50-23.05). Een
boeiend tijdsbeeld uit 1925, in maatschappelijk opzicht onthullend
voor de toenmalige misere in landen waar de eerste wereldoorlog zijn
sporen nog had nagelaten. In dit geval Oostenrijk en met name We
nen, waar in „de straat zonder vreugde" de „betere" kringen kans
loos zijn tegen de „nieuwe rijken" en de terreur van een profiterende
middenstand. Onder de slachtoffers Greta Garbo in haar derde (en
enige Duitse) speelfilm en de grote vedette van die tijd, de Deense
Asta Nielsen, die al in haar nadagen was en in deze film haar kroon
als het ware overdroeg aan Garbo. Deze zou datzelfde jaar nog met
haar vaste regisseur en „beschermer" Mauritz Stiller naar Hol
lywood vertrekken. Hier zou zij pas goed carrière maken en tot haar
plotselinge aftreden in 1941 tegen de vijfentwintig filmrollen vertol
ken.
HILVERSUM I
donderdag 15 september
NCRV: De kerk vandaag. P.P.: 18.19
Uitzending van het GPV. 18.30 Nws.
NCRV: 18.41 (S) Vic Lingo en zijn 5
trombones. 18.53 Zojuist versche
nen: boekenrubriek. 19.00 Leger des
Heilskwartier. 19.15 (S) De wereld
zingt Gods lof. 20.00 (S) Goed ge
stemd, liedjes progr. 20.40 Een, twee,
uit de maat progr. over onderwijs en
opvoeding. 21.00 (S) Bij de tijd: vra
gen rondom vrede en veiligheid.
21.20 (S) Orgelconcert. 21.45 (S)
Spraakmaken. 22.25 Avondover
denking. 22.30 Nws. 22.40 Politiek
weekoverz. 22.50 Van onze corres
pondenten. 23.00 Rondom het
woord. 23.25 (S) Jazztime. 23.55
HILVERSUM II
NOS: 18.00 Nws. AVRO: 18.11 Ra-
diojoum. IKON: 18.30 Kleur infor
matie en commentaar over kerk en
samenleving. AVRO: 19.00 Sport-
panorama. 19.40 Eigen Baas: infor
matieve serie. 20.00 Nws. 20.05 (S)
Orkestmuz. 21.05 (S) Alert informa
tief progr. 21.30 (S) Muz. van Hon
gaarse componisten. 22.20 Aspec
ten, kunstrubriek. 23.00 (S) Met het
oog op morgen, met om 23.05 Aktua-
liteitenoverz.; 23.10 tie krant van
morgen en om 23.20 Den Haag van
daag. 23.55 Nws.
HILVERSUM III
NOS: 18.03 De vacaturebank. 18.10
(S) NOS-maal. TROS: 19.02 (S) Pos
ter. 20.20 (S) Ferry Maat s Soul
Show. 22.02 (S) Sesjun, jazz en blues
live. 23.02 (S) Close up. 0.02 (S) De
Hugo van Gelderen show. 1.02-7.00
(S) De Nachtwacht.
HILVERSUM I
VRIJDAG 16 SEPTEMBER
KRO: 07.00 Nws.
07.02 Het levende woord. 07.08 (S)
Lichte muz. (07.30 Ns.) 08.30 Nws.
08.36 Gymnastiek voor de huis
vrouw. 08.45 (S) Lichte muz. (10.30
Nws.) 11.00 (S) Grondstewardessen,
gisteren en vandaag, gsprek. 12.00
(S) Lichte muz. (12.26 Mededelin
gen. 12.30 Nws. 14.00 (S) Lichte
muz. (15.30 Nws.) 16.00 (S) Spreek
uur. 17.00 (S) De hutsgeklutste kin
derwinkel. 17.30 Nws. 17.32 (S)
Echo.
HILVERSUM II
NCRV 07 00 Nws. 07.11 Ochtend
gymnastiek. 07.20 Vandaag..vrijdag.
08.00 Nws. 08.11 Hier en nu. 08.30 Op
de man af. 08.35 Te Deum Lauda-
mus. NOS 09.00 Aanranding en ver
krachting. 09.35 Waterstanden. 09.40
Schoolradio. 10.00 Wat heeft dat
Meer over minder. 12.30 Toerismo.
12.49 OVERHEIDSVOORL. Uit
zending voor de landbouw. 13.00
Nws. NCRV 13.11 Hier en nu. NOS
13.30 Vonken onder de as. 13.45 On
der de Groene Linde. 14.00 Aspecten
van de kamermuez. 15.00 Zoeklicht
op Nederland. 16.30 Kijk op buiten
land. Oost- en West-Europa. VPRO
17.00 Welingelichte kringen. 17.45
SYMBIOSE. 17.55 Mededelin
gen.
HILVERSUM III Ie_
der heel uur nws. EO 7.02 (S) Gos
pelsound. 8.03 (S) Muziek en infor
matie. 9.03 (S) Verzoekplatenprogr.
voor zieken. 10.03 (S) Te elfder ure.
TROS 11.03 (S) Gerard de Vries
draait op verzoek. 12.03 (S) Neder
landstalige Top-tien. NCRV 13.30(S)
Pop-contact en de nationale tip-30.
15.03 (S) Elpee-pop. NOS 16.03 (S)
Nationale Hitparade.
HILVERSUM IV
NOS 7.00 Nws. 7.02 (S) Vroeg klas
siek. Nieuwe grammofoonplaten.
9.00 Nws. 9.02 (S) Stof van eeuwen.
10.00 (S) Vocalise. De Heilige Lud-
milla. 12.00 (S) Van het Nederlands
concertpodium. EO 13.00 (S) Klank-
spiegel. Concertgebeuren uit heden
en verleden. 14.00 Nws. 14.02 (S
Klankbord. 14.20 (S) Nederlandse
orgelcomponisten en hun orgels.
14.45 (S) Woord der Waarheid.
VPRO. 15.00 (S) Muziek-op-vier, van
en over Mathijs Vermeulen.