AVRO met kortere programma's 'Misbruik van media' HERMAN VAN VEEN ui.ii.iiMm Dirigent Stokowski overleden Muziekleven in Zweden is goed georganiseerd :(g)v®Kfega^ I toegelicht \programma En meer variatie WOENSDAG 14 SEPTEMBER 1977 LONDEN (Reuter) - De bekende Amerikaanse dirigent Leopold Stokowski is gisteren op 95-jarige leeftijd overleden, zo heeft een woordvoerder van de familie be kendgemaakt. De in Londen geboren orkestleider stierf na een hartaanval in zijn wo ning in het Zuidengelse graafschap Hampshire. Leopold Stokowski heeft in zijn ruim zeventigjarige carrière als di rigent meer dan zevenduizend con certen gegeven en honderden grammofoonplaten gemaakt. Tal loze malen heeft hij voor de ca mera's gestaan in speelfilms en voor de televisie en talrijke concer ten onder zijn leiding zijn door de radio uitgezonden. Zijn internationale bekendheid verwierf hij in 1937 toen hij het werklozenorkest dirigeerde in de Deanna Durbinfilm "Honderd mannen en een meisje". In Hol lywood maakte hij drie jaar later met Walt Disney de klassiek ge worden tekenfilm "Fantasia". De waardering van de critici voor het werk van de temperamentvolle Stokowski placht nogal uiteen te lopen. Zijn dynamische prestaties werden vaak betiteld met "sen timenteel", "onnodig" of "wat veel van het goede". Maar het con certpubliek vereerde hem en alge meen werd hij beschouwd als een veelzijdig kunstenaar, die alleen niet wars was van uiterlijk vertoon. Stokowski stond voor tal van grote Amerikaanse symfonie-orkesten en was oprichter van het American Symphony Orchestra. De laatste grammofoonopnamen met Stokowski en het Britse natio nale filharmonisch orkest werden in mei en juni in Londen gemaakt: het waren Mendelssohns Italiaanse symfonie en Bizets symfonie in c. Op 4 juni was Stokowski naar Frankrijk vertrokken, waar hij ook een huis had. Hij keerde eind juli naar Engeland terug om zich voor te bereiden op Stokowski's laatste "officiële" openbare concert vond plaats op 14 mei 1974 in de Royal Albert Hall in Londen. Op 22 juli 1975 dirigeerde hij "officieus" op een muziekfes tival in Zuid-Frankrijk. Stokowski was ook in zijn privé-le- ven onvermoeid. Hij is driemaal ge trouwd geweest en even zovele malen gescheiden. Een huwelijk dat de roddelrubrieken van de bqulevardpers ruimschoots stof verschafte was dat in de jaren der tig met de 21-jarige Amerikaanse miljonairsdochter Gloria Vander- bilt, die driemaal zo jong was als Stokowski. Rond 1940 gingen er hardnekkige geruchten over een verhouding van Stokowski met Greta Garbo. Leopold Stokowski, die gisteren op 95-jarige leeftijd overleed. De foto dateert uit 1970. HILVERSUM - De AVRO mikt het komende televi sieseizoen op de gunst van de kijkers door een aantal prog ramma's korter dan tot dusver te maken en daardoor de kwantiteit op te voeren. Zonder dat de zendtijd verruimd is, kan men zo een nog gevarieerder repertoire bieden. Dat geldt ook voor de zaterdagavond, die vanaf 1 oktober op Nederland 2 wekelijks door de AVRO zal worden gevuld. Voor het journaal van acht uur worden de Bereboot en een ver nieuwde Toppop uitgezonden, erna is tijd gereserveerd voor een dra matische serie. Dat is eerst bijna twee maanden „Roots" en van 26 november tot en met 4 maart in vijf tien afleveringen „Hollands Glo rie", geregisseerd door Walter van der Kamp. Daarna komt ver moedelijk de lü-delige serie „Executive Suite", waarin de kij kers kunnen meeleven met de pro blemen, persoonlijke en zakelijke, van de directie van een grote indu strie. huis", maar zonder „toerisme", dat wordt vervangen door „gezond en welzijn'.op de beeldbuis komen. De vrijdagavond krijgt om de vier weken Willem Duvs' „Voor de vuist weg". Voorts zullen vijf Neder landse speelfilms worden ver toond, „Dakota", „Bij de beesten af', „De Inbreker", „Naakt over de schutting" en „Geen paniek". Op 6 januari wordt de Sportman en -vrouw van het Jaar gekozen en tussen 19 december en y februari zijn cr zes afleveringen van „Super- „Wie-kent-kwi (onder leiding na 4 februari dan „Telecross rie" wisselt met de en het Puzzeluur van Jos Brink), dat ordt gehalveerd en gaat heten. Televi- Sportpanora het Mag, gaan dan „live" magazine Bouwman uit het in Amsterdam. Om de vier weken vult de AVRO- televisie op het eerste r.et een zon dag-, een maandag- en een vrijdag avond, en een donderdagavond tot half tien. Voorts heeft de AVRO dit seizoen vijf woensdagavonden op Nederland 2 en eenmaal in de vijf ensdag- en een zater dagmiddag. Kunst Centraal in het zondagavondprog ramma staat een speelfilm van een kleine twee uur, die door de kijkers wordt geselecteerd. Hieraan vooraf gaat het klassieke muziekprog ramma „Jonge mensen op het con certpodium", opnieuw te presente ren door Cees van Drongelen. Jan Brusse rapporteert weer uit Parijs en la douce France en de zondag avond wordt afgesloten meteen ar tistiek programma. Vijf zondagen zal dit een nieuw programma van Con Nicolai en Susanne Piet zijn, onder regie van Jop Pannekoek, waarin voorlichting wordt gegeven over de boekenmarkt op alle terrei nen. Jop Pannekoek zal ook vier „Artistieke ontmoetingen" regisse ren, waarvoor Cor Nicolai de redac tie heeft in samenwerking met de produktie-eenheid van Herman van Veens „Harlekijn". Op maandagavond is een viertal muziekprogramma's rond het Me- tropole Orkest onder leiding van Rogier van Otterloo gepland, te presenteren door Pim Jacobs, die ook met zijn trio zal optreden, evenals de Dutch Swing College Band. Speciale shows op deze avond zijn er met Sammy Davis jr. uit Acapulco op 24 oktober en met Bing Crosby op iy december. Do cumentaires op de maandag zijn gewijd aan het internationale ter Voor de jeugd zijn er de Bereboot, de Holle Bolle Boom, Stuif es in, Watje zegt dat ben je zelf en Wateen praatje, op de woensdag- en zater dagmiddagen. Op „Gitaar spelen derwijs" komt een vervolgcursus. Mieke Telkmap is op zaterdag iy november het middelpunt van een speciaal programma ter gelegen heid van haar zilveren jubileum als zangeres. Van de BRT neemt de AVRO de drama-produktie „Zonsverduiste ring" van Christopher Hampton, geregisseerd door Jean-Pierre de Decker, over. Zelf maakte de AVRO een theaterreportage van Alan Avckbourns blijspel „Liefde half om half' met o.a. Ko va Dijk, Pleuni Touw en Jeroen Krabbe. Zoals vrijwel alles in Zweden is ook het muziekleven aldaar goed georganiseerd. Een dominerende rol speelt de omvangrijke organisa tie die Rikskonserter heet, zoals de naam aangeeft een door het rijk ge financierd bureau dat concerten mogelijk maakt (ook jeugd- en schoolconcerten), muziek uitgeeft en grammofoonplaten produceert. De grammofoonplaten worden on der het label Caprice in de handel gebracht, ook in het buitenland (importeur voor Nederland is de Haagse firma Albersen). Uitgangs punt van die platenproductie van HILVERSUM (SP) - De programmaleider van de NCRV-televisie. J van Maanen, liet tijdens de presentatie van het winterprogramma gisteren een waarschuwend woord horen tegen misbruik van de media door "elementen, die samenleving en de democratie met ge weld willen ontwrichten". Hij zei, dat de televisie natuurlijk aan dacht moet geven aan mensen en groepen, die de maatschappij willen vernieuwen of verbeteren, of die voor hun rechten opkomen. Maar naar zijn mening loopt de televisie daarbij wel het gevaar mis bruikt te worden. "Naarmate zij meer aandacht aan deze elementen geeft en vooral naarmate zij oppervlakkiger is in haar aandacht, wordt de televisie duidelijk mede intimidatiemiddel van destruc tieve krachten". Van Maanen zei een en ander naar aanleiding van een boek van de Britse guerrilla-specialist Richard Clutterbuck over dit onderwerp, maar ook naar aanleiding van de storm van reacties, die na sommige programma's in radio en televisie ontstaan. Volgens hem zouden de media kunnen ontkomen aan de mogelijkheid van misbruik als ze niet langer op uiterlijke verschijnselen en incidenten zouden afgaan. Hij vond dat de media en met name de televisie zich terughoudend heid zouden moeten opleggen om de spanningen in een volk niet tot onverantwoorde en onoverzienbare hoogte op te voeren. "Natuurlijk moeten we nooit de ogen sluiten voor wat er aan dreigends gebeurt, maar wij moeten aan de andere kant door gemakkelijke, effect-ge richte publiciteit bedreiging niet lonender maken dan zij al is". Rikskonserter is allereerst het be kend maken van Scandinavische en meer speciaal Zweedse muziek. De in de meeste gevallen gehan teerde formule behelst het koppe len van weinig bekend noordelijk repertoire aan meer vertrouwde muziek, zoals er heel wat Caprice platen zijn verschenen met bij voorbeeld op kant een Blomdahl en op kant twee Brahms, om maar iets te noemen. Over het nut van derge lijke combinaties valt natuurlijk te twisten, maar de Zweden zullen er wel een plausibele reden voor heb ben met betrekking tot de aantrek kingskracht van het produkt. Via de Caprice-LP's kan men heel wat Zweedse componisten en uitvoer- :r), c i de beklimming van de 80yi meter hoge Annapurna in Nepal en aan de geheimen der zee (Cousteau). Ook films worden deze avond uitgezon den, zoals op 24 oktober „Walk with destiny", waarin Richard Burton Winston Churchill gestalte geeft in zijn rol van oorlogsleider tegen nazi-Duitsland. Andere films be handelen vooral sociale thema's. Gezond Ook de woensdag zal met een film worden gevult naas actualiteiten in een korte Televizie Magazine, en op donderdag zullei naast een film speciale produktie. en de oude rubriek „3x20" met erkei wegens enorm succes één extra voorstelling STADSGEHOORZAAL LEIDEN zondag 18 september 22.00 uur EENHEIDSPRIJS 15,— ATTENTIE Kaartverkoop alleen op vri/dag 16 september van 10.00 lot 17 00 uur aan de kassa en telefonisch 071-131704. Zondag 18 september vanaf 20 00 uur. tnnrmnnro o öto o o rtrinrinriroTTTrnrsTrirnnnrTroTinnririnrir Heel interessant is een recente plaat waarop het tweede hoorncon cert van Richard Strauss gekoppeld ende musici leren kennen, wat be paald geen overdadige weelde is, want Scandinavië is in het Westeu- ropese muziekleven in sterke mate geïsoleerd geraakt. En voor wie het nog niet wist. een aantal recente Caprice-platen leert dat in deze eeuw met name in Zweden heel wat interessante partituren zijn ge schreven. Ook worden we er door deze platen weer eens op geatte ndeerd dat de Scandinavische mu zikale creativiteit wel degelijk een eigen gezicht heeft, een gezicht dat wordt bepaald door een hang naar een lyriek van lange adem, door een voorkeur voor grote structuren en duidelijke contouren. De meeste Scandinavische com ponisten gaan weliswaar niet zo ver als de Zweed Gosta Nystroem (1890-1966), die in toelichtingen bij zijn werken vaak sprak over het landschap, de z^_, de storm, etc. als inspiratiebronnen, maar een feit is dat, terwijl elders in Europa in veel gevallen langs cerebrale weg nieuwe compositievormen werden geconstrueerd, de binding met de natuur en ook de relatie met het volkslied tot de gemeenschappe lijke karaktertrekken van een groot deel van de Scandinavische muziek zijn blijven behoren. Prachtige voorbeelden van voorheen wat deze geabstraheerde relatie met de natuur betreft, vinden we in late werken van Nielsen en vanzelfsp rekend ook bij Sibelius. Stoer Een veel minder bekende com ponist van omvangrijke sym fonieën is de Deen Vagn Holmboe (geboren in 1909), die leerling van Nielsen is geweest en die op zijn beurt talrijke jonge Scandinavi sche componisten als leerling heeft gehad, een soort Deense Willem Pijper. Holmboe's Tiende symfonie (1971) treffen we aan op een LP (Caprice CAP 1116), die ook Ny- stroem's Sinfonia breve bevat. Holmboe spreekt een krachtige taal. Zijn tiende symfonie bezit een stoere monumentaliteit en een lange adem van een Bruckner-ach- tige weidsheid. De partituur van Nystroem is weliswaar kleurrijker maar minder dwingend van karak ter. De twee werken worden heel fraai gespeeld door het symfonie orkest van Goteborg onder leiding van Sixten Ehrling, een dirigent die ook in de Verenigde Staten furore heeft gemaakt. Bij uitstek monumentale muziek met een lange adem treffen we ook aan op een recente LP (Caprice CAP 1100) van het Kopenhaags Strijkkwartet, namelijk het twaalfde strijkkwartet van Hilding Rosenberg (géborén in 1892), die ook als pedagoog tientallen jaren een leidende figuur in het Zweedse muziekleven is geweest. Een groot contrast met de strengheid en so berheid van zijn muziek wordt ge vormd door het werk op de b-kant: het achtste strijkkwartet van de Deen Niels Viggo Bentzon (gebo ren in 1919) die ook als pianist, schrijver en televisiemedewerker in zijn land veel voor de heden daagse muziek heeft gedaan en nog steeds doet. In de jaren zestig was hij ook met popmuziek in de weer. Van dat laatste merken we in het genoemde strijkkwartet overigens niets. Het is een uitermate idyllisch werkje, gemakkelijk toegankelij- k en heel boeiend. De stap van figuren als Rosenberg en Bentzon naar jonge, in de jaren zestig en zeventig naar voren ge komen Zweedse componisten als Sven-David Sandstrom en Bengt Emil Johnson is heel groot. Sand strom en Johnson behoren tot die Scandinavische componisten die volledig zijn meegegaan met re cente experimentele ontwikkelin gen. Wel heel interessant is de recente plaat (Caprice CAP 1103) waarop het tweede hoornconcert van Ri chard Strauss gekoppeld is aan het hoornconcert van de Zweed Gun nar de Frumerie. De formidabele Zweedse hoornist Ib Lansky-Otto speelt beide werken met het Stockholms Philharmonisch Or kest onder leiding van Stig Wester- berg. Nederland I 18.15 - Duits, les 16 (TELEAC) 18.45 - De fabeltjeskrant (NOS) 18.55 - Journaal (NOS) 19.04 - Van gewest tot gewest (NOS) 19.50 - Scènes uit een huwelijk (NOS) 20.50 - Beethoven-cyclus (NOS) 21.35 - Journaal (NOS) 21.50 - Den Haag vandaag (NOS) 22.05 - Panoramiek (NOS) 22.35 - Studio Sport Europacup (NOS) 23.25 - Journaal (NOS) aansluitend staatsbezoek Suri naamse president NEDERLAND II 18.45 - Staatsloterij (NOS) 18.55 - Journaal (NOS) 19.04 - Heeft de regen een vader? (IKON) 19.29 - Kenmerk (IKON) 20.00 - Journaal (NOS) 20.25 - Film van de Stichting Nederlandse Vrijwilligers (SOCU- TERA) 20.30 - Barabbas (AVRO) 22.40 - Journaal (NOS) DUITSE TV DUITSLAND I 14 september i7.l5Journ. 17.20 Kultureel progr. (Region, progr.: WDR: 9.05-9.4C Schooltelevisie. Sesamstrasse-). 18.05 Deutschlands wilder Westen. 18.06 Kinderserie 18.55 Journ. (Re gion. progr.: NDR: 19.00 Jux aui Juist, film. 19.30 Aktual. 19.45 Zandmannetje. 19.55 Nordschau- Magazin. 20.26 Dokumentaire. 20.59 Progr.overz. WDR. 19.00 Region, nws. 19.05 Progr.informatie, aansl.: Sierra; Ein Riese brennt (1). 18.40 Sierra; Ein Riese brennt (2). 20.15 Aktual. 20.45 Amusementsprogr.). 21.00 Journ. en weerber. 21.15 In formatief progr. 22.00 Lichte muz. 22.45 Reportage. 23.30 Journ. 23.40 Sport 1.10 Journ. DUITSLAND II 18.00 Journ. 18.10 Goochelaars. 18.40 Aktual. en muz. 19.20 Kein Pardon fur Schutzengel. 20.00 Journ. 20.30 Sport. 21.15 Informatief progr. 22.00 Journ. 22.15 Reportage. 22.45 Es muss nicht immer Kaviar sein, tv- serie. 23.45 Journ. DUITSLAND III NDR 21.00 Journ. en weerber. 121.15 Der Furchtlose Rebell, speelfilm. 23.05 Kultureel magaz. 23.50 Dokumen- WDR 18.00-18.30 Schooltelevisie. 19.00 Sesamstrasse. 19.30 Kinderprogr. 20.00 Zandmannetje. 20.05 Informa tie voor Spanjaarden. 20.15 Studie- progr. 20.45 Region, nws. 21.00 Journ. en weerber. 21.15 Tagesthe- ma. 21.30 Unser Weg ist der beste, speelfilm. 22.50 Progr. over boeken BELGISCHE TV woensdag 14 september 18.15 Tekenfilmserie. 18.20 Jeugd film. 18.50 Space 1999, feuilleton. 19.40 Meded. en weerman. 19.45 Journ. 20.15 Tv-serie. 20.40 Een ka mer in de stad, tv-spel. 21.55 Doku- Tv-donderdag NEDERLAND I 15.00 - Van hart tot hart (EO). Een dramatisch breekpunt vanavond in Ingmar Bergmans huwe lijksrelaas: de echtgenoot vertelt zijn eega onomwondendat hij ver liefd is geworden op een andere vrouw en na rijp beraad heeft beslo ten voor een halfjaartje echtbreuk te plegen. De echtgenote stelt alles in het werk om hem van gedachten te doen veranderen, maar zijn besluit staat muurvast. En in dit stadium is de serie halverwege. Zoals Eric Linklater zich als romanschrijver verdiept heeft in de motieven en wederwaardigheden van Judas, zo heeft Nobelprij swinnaar Par Lagerkvist zich bezig gehouden, met de moordenaar Barabbas, in wiens plaats Christus aan het kruis kwam, volgens de wil van het volk toen Pontius Pilatus het voor de keus stelde. In 1953, drie jaar nadat de Zweed zijn boek geschreven had, werd „Barab bas" verfilmd door zijn landgenoot Alf Sjoberg .Vanavond brengt de AVRO (Ned. 2, 20.30-22.40) een Amerikaanse versie uit 1961waar voor de Britse dichter en toneelschrijver Christopher Fry het scenario ontwierp. Richard Fleischer regisseerde deze massale produktie van Dino de Laurentiis. waarvoor tienduizenden figuranten werden ge huurd, die voor een deel werden ingeschakeld bij de scenes in de voor een royale drie ton gerestaureerde arena van Verona. Anthony Quinn geeft de figuur van Barabbas indrukwekkend gestalte. De visserijdagen in Harlingen,het klooster-raadhuis van Venray. een rijdend postkantoor in de Bommelerwaard en het Veehtland- schap vormen de onderwerpen van Gewest tot Gewest", vanavond op Ned. 1,19.04-19.50. Aan de jaarlijkse visserijdagen in Harlingen deden de vissers voor de tweede keer niet mee.Jïef gaat niet goed met de visserij en dan heb je als visser geen zin om feest te vieren," is de motiveringHarlingers worden „tobbedansers" genoemd en dat dan sen in een teil op het water wordt in de praktijk gebracht. Drie jaar geleden kocht de Limburgse gemeente Venray voor bijna vier miljoen guldeii het omvangrijke kloostercomplex Jeruzalem" van de zusters Ursulinen om er een gemeentehuis van te maken. Van de klooster bevolking die ooit uit een kleine honderd nonnen bestond, zijn nog maar zeven religieuzen over. In deze aflevering van „Gewest tot Gewest" ook nog een gesprek met Theo Peelen, auteur van het boek JZwevend naar de dood", waarin belevenissen van gewone tijdens de slag om Arnhem worden beschreven. Woensdag 14 september HILVERSUM I TROS: 18.19 Uitzending van de PvdA. 18.30 Nws. 18.41 Goed getoe tst. 19.00 Muziektriptiek. 22.00 Een mondje Frans. 22.30 Nws. 22.40 Ak- tua. 23.00 Jozef en de walvis. 23.44 Lichte grammofoonmuziek. 23.55 HILVERSUM II 18.00 Nws. VARA 18.11 Dingen van de dag. 18.25 Tussen start en finish. 19.30 Orkest Malando. 20.00 Nws. 20.05 Amsterdam Filharmonisch orkest.' 21.35 Instrumentaal recital. 22.30 Gamma van Alpha en Béta. HILVERSUM III NOS: 18.03 De vakaturebank. 18.10 (S) NOS-maal. 19.30 (S) Sport en muz. (19.38 Paardekoersen). 23.02 (S) NOS-jazz. 0.02 (S) Take it easy. 2.02 (S) Dat wordt weer nachtwerk. 4.02- 7.00 (S) De achternacht. HILVERSUM I donderdag 15 september NCRV: 7.00 Nws. 7.02 Het levende woord. 7.08 (S)Te Deum Laudamus. 7.30 Nws. 7.41 Hier en Nu. 7.55 Van daag, donderdag. 8.24 Trefwoord. 8.30 Nws. 8.36 Gym. voor de huis vrouw. 8.45 (S) Tot uw dienst. 9.45 (S) Onder de hoogtezon. 10.30 Nws. 10.33 (S) In 't zilver. 12.00 (S) De Ki- bma Hawaiians Show. 12.15 Boer en tuinder. 12.26 Meded. t.b.v. land- en tuinb. 12.30 Nws. 12.41 Hier en Nu. 12.55 (S) Middagpauzedienst. 13.15 (S) Metropole Orkest. 13.30 (S) Glo baal (15.30 Nws.). 17.30 Nws. 17.32 Hier en Nu. HILVERSUM II AVRO: 7.00 Nws. 7.11 Ochtendgym. 7.20 Op blote voe ten: spelprogr. (8.00 Nws. 8.11 Radio- journ.). 8.50 Morgenwijding. 9.00 Uit het zuiden geen nws.: informatief progr. 9.35 Waterstanden. 9.40 Schoolradio. 10.00 Radio Lawaaipa- pegaai. 10.10 Arbeidsvitaminen. (11.00 Nws. 11.03 Radiojourn.). 11.30 Rondom twaalf. 12.30 Y'All come: country- en westernprogr. 13.00 Nws. 13.11 Radiojourn. 13.25 Beur splein 5. 13.30 'n Middagje AVRO. 17.00 (S) 13-speciaal, jeugdprogr. 17.40 OVERHEIDSVOORL.: Den Haag aan de lijn. 17.55 Meded. HILVERSUM TROS: 7.02 (S) Vaak s ochtends. 9.03 (S) De Hugo van Gelderen Show. 11.03 (S) Verzoek platen. 12.03 (S) Boter. Klaas en Prijzen. 14.03 (S) Polderpopparade. 16.03 Europarade. HILVERSUM IV KRO: 7.00 Nws. 7.02 (S) Badinerie. 9.00 Nws. 9.02 (S) Overweging. 9.10 (S) Madrigalen. 9.30 (S) Kamermuz. van Beethoven. 9.55 (S) Het Nederlands Strijkers- ensemble: klassieke en moderne muz. 11.25 (S) Pianomuz. van Cho pin. 12.00 (S) Rondom de 90ste ver jaardag van Nadja Boulanger. 14.00 Nws. 14.02 (S) Oude kamermuz. 15.00-17.00 (S) Kollage van alledaags en zeldzaam.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1977 | | pagina 5